|
2019
|
|
|
Kontua honakoa esatea da: adi, hemen posizio hartze bat ikusten duzue,
|
hitza
hartzeko modu bat desberdin espresatzen dena. Azken finean, argi utzi behar da erakusten duzun errealitatean beti daudela erabaki formal kontzienteak.
|
|
2020
|
|
|
Hirugarren azpi atalean azterketa metodologia azalduko dugu, aztergai ditugun kazetaritza testuen baldintza komunikatiboak aztertzeko parametroak aurkeztuz eta identifikatuko ditugun solasaren hitz hartze motak zehaztuz. Amaitzeko, azterketaren emaitzak ekarriko ditugu saioka bi multzo nagusitan, lehendabizi baldintza komunikatiboei dagozkienak eta bestetik
|
hitz
hartze moduei dagozkienak; behin emaitzak aurkeztuta saioen arteko konparaketa egingo dugu ondorio nagusiak ateratzeko.
|
|
|
Gauzak honela, aztergai ditugun hiru kazetaritzako saioek, bakoitzaren baldintza komunikatiboei lotuta,
|
hitz
hartze modu berezituak erakutsiko dituztela uste dugu, solasaren antolamenduan bereizgarriak diren alderdiak agertuz eta elkarrizketa bideratzeko molde desberdinak erakutsiz. Hipotesi hau baieztatu nahian, jarraian ageri diren galdera hauek hartu dira oinarrian azterketa gauzatzeko:
|
|
|
" Azpimarra" saioa corpuseko gainontzeko testuen antzera ikus entzuleei zuzendutako kazetaritza generoa den aldetik honen publikotasun maila erabatekoa da. bakoitzeko
|
hitz
hartze moduak kuantifikatu ditugu.
|
|
|
Behin Azpimarra saioko
|
hitz
hartze moduak identifikatu eta kuantifikatuta honako emaitza hauek lortu ditugu.
|
|
|
Gainjartzeei erreparatuta, guztira 12 ditugu, zehazki 19 gutxiago mozketak baino.
|
Hitz
hartze modu hauen banaketa nahiko erregularra da, saio osoan zehar ageri direlarik. Hona adibide batzuk:
|
|
|
Hitz hartze motak kuantifikatuta, solasaren antolamendua orokorrean etenaldi bidezko hitz hartzeen bidez bideratzen dela ikusi dugu. Hala ere, gainontzeko
|
hitz
hartze moduak ere esanguratsuak dira, bereziki zehar galdera bidezko hitz hartzeak, hau baita saioa ezaugarritzeko berezitasun nagusietakoa.
|
|
|
|
Hitz
hartze moduak aztertuta, solasaren antolamendu orokorra kasu honetan ere etenaldi bidez egiten dela ikusi dugu.
|
|
|
(21) adibidean ikus daitekeen moduan, zenbaitetan
|
hitz
hartze modu ezberdinak batera ematea gerta liteke, kasu honetan galde erantzun bidezkoa izateaz gain, erantzuna ematen hasten denean gainjarri egiten da.
|
|
|
|
Hitz
hartze moduak aztertuta, solasaren antolamendu orokorra kasu honetan ere etenaldi bidez egiten dela ikusi dugu. Hala ere, galde erantzun bidezko hitz hartzeak bereziki esanguratsuak dira saioen arteko konparaketan zehazten saiatuko garenez.
|
|
|
Elkarrizketa saio bakoitzaren
|
hitz
hartze moduen azterketarekin amaitzeko hona saioari dagozkionak.
|
|
|
7 Taula: saioko
|
hitz
hartze moduak
|
|
|
Gainjartzeen kopurua oso esanguratsua da, zehazki 284 dira, etenaldien ostean
|
hitz
hartze modurik ugariena, honek berebiziko garrantzia du Didan egiten den elkarrizketa moldea ezaugarritzeko unean. Jarraian gainjartzeen adibide bat:
|
|
|
Behin corpusaren azterketa eginda, jarraian hiru saioen arteko konparaketa egingo dugu. Honetarako,
|
hitz
hartze moduak identifikatzerakoan lortu ditugun emaitzak saioen baldintza komunikatiboekin lotzen saiatuko gara, hauen eragina neurtu eta saio bakoitzaren deskribapen zehatzagoa egite aldera.
|
|
|
Beheko taulan saio bakoitzean guztira ageri diren
|
hitz
hartze moduen zenbatekoak daude, haien arteko erkaketa errazteko.
|
|
|
8 Taula:
|
Hitz
hartze moduak konparaketa
|
|
|
Hau ez da ausazko kontua; harreman zuzena du saioaren nolakoarekin, izan ere, Azpimarra saioa gorago komentatu dugun moduan gainontzeko saioak baino" monologalago" dela esan dezakegu, hitz hartze luzeagoekin eta garatuagoekin. Honek
|
hitz
hartze moduetan eragina izango du, gainontzeko saioetan baino lehia gutxiago egongo delarik.
|
|
|
%3, 76 eta AZP: %8) zinez gainjartze gehien dituen saioa baita, zehazki zenbatekoari erreparatuta
|
hitz
hartze moduen %36, 93 Saioa ezaugarritzeko bereziki esanguratsua da, baldintza komunikatiboen azterketan ikusi bezala, berehalakotasun komunikatiboarekin jardun nahiak, saioa erabateko formaltasunetik aldentzeaz gain, eguneroko solasen antz handiago hartzen baitu elkarrizketak. Hitz hartzeen ugaritasunak hizketa egintzari arintasuna ematen dio.
|
|
|
Bestetik, atal praktikoan, corpuseko testuen azterketa egin dugu hauen baldintza komunikatiboei eta
|
hitz
hartze moduei erreparatuta. Baldintza komunikatiboak aztertzeko Koch eta Oesterreicheren (2007) parametroak erabili ditugu.
|
|
|
Baldintza komunikatiboak aztertzeko Koch eta Oesterreicheren (2007) parametroak erabili ditugu.
|
Hitz
hartze moduei dagokienez, hauen azterketa egiteko Charaudeauk (2004), Gallardok (1993) eta Larrazabal eta Larringanek (2007) darabilten sailkapena jarraitzeaz gain, corpuseko testuen azterketa egiteko baliagarriak izan zaizkigun hitz hartze mota berriak ere proposatu ditugu.
|
|
|
Saioen azterketa egin eta gero ateratako emaitzen konparaketa egin dugu. Era honetan, baldintza komunikatiboek
|
hitz
hartze moduen agerpenean duten eragina non eta zertan gauzatzen den erakutsi eta komunikazio egoeran eragiten duten parametro batzuek berbazko estrategia jakinekin lotu ahal izan ditugu.
|
|
|
(...). Oro har, entzuleengana iristeko nahi eta beharrak hedabideetako programazio eta kazetaritza osatzen duten saioen komunikazio egoera zehatzen baldintza komunikatiboak zedarritzea eta testu mailan agertzen diren solasaren antolamendu eta
|
hitz
hartze moduak deskribatzea. Amaitzeko, azterketa egiterakoan ateratako ondorioak laburbildu aurretik, ikertutako saioen emaitzen alderaketa egingo dugu gure hipotesia berrartzeko.
|
|
|
Bigarren azpi atalean ahozko solasaren azterketan sakonduko dugu. Behin solasaren funtzionamendua deskribatuta, hitz txanda eta
|
hitz
hartze moduak landuko ditugu, testuinguruaren garrantzia azpimarratu eta baldintza komunikatiboak azaltzen bukatzeko.
|
|
2021
|
|
|
•
|
Hitza
hartzeko modua, ahotsaren eta ahoskeraren erabilera egokia, hitza besteei ematen jakitea, besteen hitza (besteek esandakoa) kontuan hartzea, hitz egiteko txanda itxarotea... besteko irakasgaietan euskararen ahozko erabilera indartzen
|