|
2002
|
|
|
Narrazioaren une batean, pertsonaia horrek Cánovas del Castillo hil eta garrotez hiltzera kondenatu zuten Angiolillo anarkista italiarraren nortasuna hartzen du. " Germinal!" izan zen Angiolillok hil aurretik oihukatu zuen azken hitza, eta
|
hitz
horixe oihukatzea erabakitzen du eleberriko protagonistak exekutatuta hil baino lehen. Estrategia narratiboen aberastasunak (jauzi kronologiko etengabeak, fokalizatzaile anitzen txandakatzea, bizkaieraren erabilera narrazio nagusian...) bereizi egiten du Nik ere Germinal egin gura nuen aldarri genero historikotik eta gertakizun historiko baten birsortze literario bihurtzen du.
|
|
|
Par. Bataz garaitiko guztiak, hartaz bertze direla erraitean, eta bata bertze dela garaitikoeri buru, bertze
|
hitz
horixe birritan oguztean, eztugu, halarik ere, gauza bat eta esentza bat baizik izendatzen: bertzea izenduna, alegia.
|
|
2004
|
|
|
Nahiz eta begi barnealdeko presioarekin zerikusirik ez duen,
|
hitz
horixe baliatzen da egun ere.
|
|
2005
|
|
|
Landarearen izerdirik jan gabetan, hil egiten da ordu gutxitan. Fibula
|
hitzak
horixe esan nahi du, ez besterik, landare baten menpekoa dela zomorroa zeharo, haren zainetatik xurgatuz, edo hosto berriak janez, dela elikatzen. Normalean hostorik galtzen ez duten landareen bizkarroi izaten dira Fibulak.
|
|
|
" Lupek ez du zurekin hitz egin nahi..." esaten dit irmoki, baina, amaitu baino lehen gaineratzen dit"... oraingoz".
|
Hitz
horrexen atakaren itxaropenari helduta bizi naiz egunotan. Ez dakit Lupek onartuko nauen edo ez eta, onartuta ere, ez dakit neuk hori nahi ote dudan benetan.
|
|
2006
|
|
|
Ez zitzaidan egokiera hori gertatu, zoriak hala nahi izan zuen, baina horrek ez ditu askorik arintzen nire orduko karga eta kargua. Gogoan dut aitak ia egunero entzuten zuela BBC, eta, behin, horixe kontatu nion Hermanni, baina irrati ingelesa entzuten harrapatu nuena aita zela esan gabe(
|
hitz
horixe erabili nuen, harrapatu, naturaltasun osoz).
|
|
|
eztula egin; aulkia lurrera bota; sekulako astakeria esan; eztarria garbitu aditza bertan trabatua gelditu izan balitz bezala; bihotzekoa simulatu... Batez ere, batez ere, aditza bota ondoren, EZ ZAITEZ ISILIK GELDITU, entzulea azkeneko
|
hitz
horretxekin geldituko baita, buruan jirabiraka.
|
|
|
Bart gauean
|
hitz
horixe erabili zuen Brooklyn izeneko gizonak, berak herrian orain duen lekua definitzearren: liderra.
|
|
|
Hain leku zabalean, miloi eta erdi biztanle dira, gehienak zuriak. Eta halaxe esan behar da, zuriak!, estatubatuar mugetan bete behar izaten diren paperetan
|
hitz
horixe erabiltzen baitute. Era berean, paperotan" bertoko jatorria" duena legez itzul daitekeena erabiltzen dute.
|
|
2007
|
|
|
Beraz, euskaraz egin nahi duen horrek hizkuntza eskubideak bermatuak izateko gure lan taldeak elebiduna izan behar du, eta gainera, joera izan dezala hartu emaneko lehendabiziko hitza euskaraz egiteko". Mikel Irizar, Gipuzkoako Kutxako Barne Komunikazio eta Hizkuntza Plangintza departamenduko arduradunaren
|
hitzetan
horixe litzateke hitzarmenaren giltzarria.
|
|
2009
|
|
|
Eta orduan irudikatu egin da etimologiatik eratorriz sutondoko bizimodua, orain atsotitz hitzaren etimologiarekin atsoei buruzko begirada ezkorraren ordez errespetuzkoa izan zen garaia begitantzen dugun bezalaxe. Litekeena da, orduan, irudikatzea noizbait atsotitzetan jasota geratu zirela emakume argi haien hitzak, zeintzuk bere bakantasunean desagertu eta
|
hitz
horretantxe utzi zuten kimagarri jakinduria bat labur esatekoa, mintegi batean, esate batera; hori bai, edozein gizon nor eta jakintsu bihurtzeko lain plantatutako jakinduria edo jakia Oihenart atsotitz biltzailearengandik hasi eta Azkue edota Barandiaran kontu zaharren biltzaile bitartekoa.
|
|
|
Bilbao Grindhouse saila izanen da aurtengo edizioaren bertze berrikuntzetako bat.
|
Hitz
horixe erabiltzen zuten EEBBetan bideoa agertu aurretik egiten zen kalifikazio txarreko zinema mota deskribatzeko: programa bikoitzetan eta baldintza tekniko kaskar samarretan ematen ziren Z serieko gore filmak.
|
|
|
Zerrenda horretako beste hitz bat alzheimerra da. Eta
|
hitz
horretantxe dago ipuinaren ardatza; izan ere, Aingeruren aitonak, Malanjelek, gaixotasun hori baitauka.
|
|
2010
|
|
|
Arazoak? Zero, ondotxo dakizu
|
hitz
horixe gorroto dudala!
|
|
|
Nola ulertarazi" pozoitsua"? Frantsesez ez dut hitza ezagutzen, eta ingelesez hain justu
|
hitz
horixe ez dit ulertu Claudiuk, beraz hildakoaren plantak egiten hasi naiz.
|
|
2011
|
|
|
bestelako interesez eta, sarri, konnotazio peioratibo zabarrez2 zenbaiti txikikeria irudituko zaio terminologia teknikoaren alorreko adiera aniztasun hori. ez dut uste hala denik. Funtsezko kontzeptua da diglosia, hartzen den adiera aukera hartzen dela3 hain funtsezkoa non, sarri asko, erreferentziazko konstruktu moduan
|
hitz
horixe hartzen den hiztun talde baten analisi deskriptiboa, zinetikoa, dinamikoa, prospektiboa edo preskriptiboa egiteko. hainbateko eragin teorikoa duen termino bat ezin liteke, zientzia arauz ari bagara, gutxien gutxienez definizio operatibo bat zehaztu eta, ahal den heinean, adostu gabe erabili. kontzeptuzko eztabaida eta argitze lana, edozein jakintza-gaitan hain noraezekoa dena, erabat oztop...
|
|
|
Nik ez nuen horrela egingo, eta hala jakinarazi diot presidenteari; presidentegaiak Zapaterori hitzez
|
hitz
horixe esan diola adierazi dute alderdiko hainbat kidek. Antza, Rubalcabak hain pisu handiko erreforma aurretik alderdiko zuzendaritzarekin kontsultatuko zuela azpimarratu omen du.Dena den, erreforma, txertoa?
|
|
2012
|
|
|
Gogor izate hori txerto oin izan ohi duen elorri zuriak (Crataegus sp.) eransten ote dio? Grekoko krataegos edo kratos
|
hitzak
horixe esan nahi du, indarra.
|
|
|
JON. (baietz eta atseginez) Afrika! Etorkizunez betetako
|
hitza
horixe!
|
|
|
Sistema honekin bidaltzen diren mezuei txio deritze (tuit ere esaten zaie, ingelesez tweet
|
hitzak
horixe esan nahi baitu, txio). Hain zuzen ere, horixe da orain konpainiaren sinboloa:
|
|
2013
|
|
|
Giro horretan jardun zuen poema bikainak hondatzen laurogei urtez gora joandako gizonak, hogeita hamahiru urteko fraideak pulpitutik durduzatu ondoren berrogeita sei urte zituen ultrakatolikoak bildutako mezakanpai kuadrillaren manipulazioan, bakarrik eta egoera psikologiko ahulean, konspirazio baten biktima(
|
hitz
horixe lerratu zitzaion Artetxeri, una conspiración de amigos...). Bere poesia librearen autokritika egin zuen, bai, eta zerua irabaziko zuen.
|
|
2014
|
|
|
Lehen, oporretan, ondo pasatu edo deskantsatzen saiatzen ginen; orain, berriz, deskonektatzen.
|
Hitz
horixe da, hain justu, oporren bueltan gehien entzun eta esan dudana: " Deskonektatu al dun/ k?".
|
|
|
Irudia: Ibai Arrieta.Larunbatekoa definitzeko hitz bat aukeratu balitz,
|
hitz
horrexek laburbilduko luke ondoen: hunkigarria.
|
|
2015
|
|
|
errebeldea al nintzen ni garai hartan? Errebelde hitza ez dator euskal hiztegietan (bai, errebel?, Iparraldeko bere kide zuzena), baina
|
hitz
horixe da nik behar dudana: bihurria haur bat izan liteke; hezigaitza eta managaitza kontzeptu negatiboak dira; mutiriak lotsagabezia adierazten du; errebeldea, aldiz, sistema baten kontrako jarrera aktiboa duena da, haren aurrean errebelatzen dena.
|
|
|
Inguru biraka ibiltzeak zentzurik ez duela iritzita, ahalik eta modu neutroenean kontatu dio Txemik mari sorgin emea espezieko arra baino askoz handiagoa dela, eme horrek arra inguratzen duenean kopulatu egiten dutela(
|
hitz
horixe erabili du Txemik, doinu zientifikoari eutsi nahian: –kopulatu?), eta, kopula horrek irauten duen bitartean, emeak jan egiten duela arra.
|
|
|
|
Hitz
horixe idatzi nuen neure koadernoan bakargelatik atera nindutenean, kartzelaldi bat bukatu banu bezala sentitu bainintzen. Bego hantxe zegoen eta estu besarkatu nuen, malko artean.
|
|
|
pisu.
|
Hitz
horixe agertzen da Landucciren hiztegian; ez gaur egun Bizkai aldean erabiltzen den astun.
|
|
|
eroan, eraman?.
|
Hitz
horixe erabiltzen da mendebalean, baina Zuberoan ere halaxe esan izan da. Landuccik eta Lazarragak baliatu zuten.
|
|
|
adierazteko. Gogora dezagun gaztelania zaharrean amatar esaten zela eta
|
hitz
horixe (amatatu) erabiltzen da Bizkai aldean.
|
|
|
Mendebaleko eta erdialdeko hitza; hiruetan hogei esaten da ekialdean.
|
Hitz
horixe agertzen da Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan.
|
|
|
Landucciren hiztegian agertzen da eta Arabako toponimian ere bada. Burundan ere
|
hitz
horixe erabiltzen da.
|
|
|
jaiatza, jaiotza, gabon egun?.
|
Hitz
horixe jarri zuen Landucciren laguntzaileetako batek, jaiatzaia itxurapean, baina. B, delakoak eguberria idatzi zuen.
|
|
|
jausi, erori?.
|
Hitz
horixe erabili ohi da mendebalean. Lazarragak eta Betolatzak baliatu zuten.
|
|
|
maki, mordo?.
|
Hitz
horixe agertzen da Landucciren hiztegian mahats mordoari deitzeko; razimo de ubas: masç maquia.
|
|
|
Ziurgabetasuna.
|
Hitz
horixe definitu nahi luke oraingoan hiztegigileak. Ziurra ez denaren nolakotasuna, irakurri du nonbait, baina berari amildegia datorkio burura.
|
|
|
Gainera, ez al zen
|
hitz
horixe erabiltzen euskaraz, bizitza, bizialdia ez ezik etxea izendatzeko ere. Esaldi anbiguoa zen huraxe, inondik inora.
|
|
|
Inkomunikazioa.
|
Hitz
horixe definitzen saiatu nuke hurrena, pentsatzen du, baita komunikazioa joan etorriko odol transfusio moduko bat dela ere, eta joan etorriko izan behar horrek berak zailtzen duela horrenbeste, arras ugaltzen baititu bateraezintasunak.
|
|
|
elektrodo batean hidrogenoa jartzen denean eta beste elektrodoan X elementua, boltimetroak ematen duen balioa. Estandar
|
hitzak
horixe adierazten du, alegia, hidrogenoarekiko erreferentzia egiten dela, hitzarmenez, 0 volt potentziala esleitu baitzaio hidrogenoari.
|
|
|
" Zu... zu beti izan zara snob bat!" lagunaren sententzia.
|
Hitz
horixe erabili zuen, sententzia.
|
|
2016
|
|
|
Oso testuinguru zailean jaio zen proiektua. Jende askorentzat Arteleku itxi zutenak izan ginen; beste batzuentzat, berriz, ezkutuan eta modu opakuan Itxasok
|
hitz
horixe erabili zuen lan egiten zuten xelebre batzuk. Hor badago kontu bat, zeharkakoa dirudiena, baina erabat lotuta dagoena honekin:
|
|
|
Neure bezeroarekin kontsultatuko nuela. Eta
|
hitz
horixe erabili nuen Joseba aipatzeko, bezero. Muñagorrik, orduan, Josebari goraintziak emateko.
|
|
2017
|
|
|
zehatz mehatz deskribatzen da. 1458 urte inguruan, Nicholas Jaquierrek erabili zuen akelarre hitza (sabbat), ez oso modu zehatzean;
|
hitz
horixe ageri da sorginen jazarpenaren inguruko Lyongo txosten batean ere (1460); XVI. menderako, sorginkeriaren osagai gisa erabiltzen zen akelarrea (1959: 415).
|
|
|
Seguru asko gizonak ez du astirik izango bere ikasleen biografiak begiratzeko, bere erantzunean ez baitzuen aipatu ere egiten ez Donostia ez Biarritz, eta gutxiago euskarari buruzko konturik. Baina irakurritakoa ona iruditu zitzaiola esan zidan eta jarraitzera animatu ninduen, nahiz eskertuko zidan (hitzez
|
hitz
horixe esan zidan) hurrengoan ingelesezko nire itzulpenarekin batean euskarazko jatorrizkoa bidaltzen banion, IXA taldearen itzulpen automatikoa erabiliz, batzuetan nire ingeles urrian idatzitakoa baino hobeto ulertuko zidalako.
|
|
|
Erraz jaus gaitezke holako bizantinismo zentzu handirik gabekoetan, eztabai posible gabekoa baita euskalduna ez dela derrigor emakumea, eta emakumea ez beste gabe euskalduna, eta euskaldun denok subalternoak bai, baina denok ez Lizardi. Beraz, esan itxuraz testuak hitzez
|
hitz
horixe esaten badu ere, agerian dago ezin dugula horrelaxe ulertu.
|
|
|
Biribiltasuna ez doa bizitzarekin; bizitzak ertzak, fitxak, firfilak ditu... Axi bezala... ze... hitzaren bila aritu da gogoan nahiz eta ederki jakin
|
hitza
horixe dela, gogoaren aurreko geletan duen horixe... gogoan ezartzen ausartzen ez den horixe... sikiera horixe gertatu balitz... bera ez litzateke orain dagoen ataka honetan egongo... loturik... preso. Izuikarak hartu du lehendabiziko aldiz gogoeta hura egin izanagatik.
|
|
2018
|
|
|
|
Hitz
horixe irakurri daiteke bere autoaren aurreko kristalaren erdi erdian, gorri koloreko pintura biziz idatzita. Atzekoan ere berdin, eta baita, halaber, bi saihetsetako ateen gainean ere.
|
|
2019
|
|
|
Hala ere, kontuan hartu behar da idazle honek Euskal Literatura Itzuliaren katalogoan 19 fitxa edota sarrera dituen bitartean, Bernardo Atxagak adibidez, 325 sarrera dituela, Mariasun Landak 122, Patxi Zubizarretak 71 etab14 Beraz, itzulpenak badituen arren, ez dago idazle itzulienen zerrendan eta ondorioz, gure literaturatik kanpo ezaguna bada ere, ez du oihartzun handirik izan. Hasier Etxeberriaren Bost idazle Hasier Etxeberriarekin berbetan (2010) lanean bildutako
|
hitzek
horixe berresten dute: " Euskaraz argitaratzeak aski asebetetzen nau" (260) zioen, eta onartzen du erdaraz argitaratzeak ez duela gehiegi erakartzen.
|
|
2020
|
|
|
Espektakuluaren gizartean bizi gara. Epidiktiko
|
hitzak
horixe esan nahi du: ‘trebezia erretorikoduna’, ‘ikusgarria’, ‘espektakularra’ Genero epidiktikoak Aristotelesen Erretorika n baino garrantzi handiagoa du Chaim Perelmanen Erretorika Berrian.236 Argumentazio epidiktikoa da nagusi ez bakarrik komunikabideetan, baizik eta jardun judizial zein politiko guztian.
|
|
2021
|
|
|
Euria ari du. Karitate hutsez esango nuke,
|
hitz
horixe etorri zait. 19 zenbakia eman dioten etsaiaren agintaldi honetan euri ezaren kezkaz bizi izan naizelako eta, begira, Lurdara bikoteak egindako bidaia haluzinagarri haren parte bat Sabino Arana Goiri haren beraren lumatik hartuz kontatu izanak hitz horixe ekarri didalako.
|
|
|
Karitate hutsez esango nuke, hitz horixe etorri zait. 19 zenbakia eman dioten etsaiaren agintaldi honetan euri ezaren kezkaz bizi izan naizelako eta, begira, Lurdara bikoteak egindako bidaia haluzinagarri haren parte bat Sabino Arana Goiri haren beraren lumatik hartuz kontatu izanak
|
hitz
horixe ekarri didalako.
|
|
2022
|
|
|
Horrela jasotzen du Harluxet Hiztegi Entziklopedikoak tabu hitzaren esanahia. Hain zuzen ere,
|
hitz
horixe darabilte Gipuzkoako zenbait herritako kide, teknikari eta zinegotzi feministak hilekoari buruz hitz egitean: tabua, estigma.
|
|
|
Espolioa eta diaspora gerraondo frankistan). Eta, beraz, «historiko» hitza ez da debaldekoa haren ahotan, baina, hain justu,
|
hitz
horixe erabili du.
|
|
|
–egin zuen oihu Angellier andreak?.
|
Hitz
horrexek bakarrik argi erakusten du, Lucile, zuk ez duzula maite zeure senarra, ez duzula sekula maite izan eta ez daukazula haren nostalgiarik. Gizalegetsu izan naitekeelakoan?
|
|
|
Blanche. Bi hilabete dira
|
hitz
horixe etxeko zoko mokoetan  zirimolan dabilela. Alabek eta semeak, senarraz gain, etengabe aipatzen zuten Monique, berarekin amesten.
|
|
|
Zure semea hitz horretan dago. Ni ere
|
hitz
horretantxe nago. Semea itzularaztea nahi duzu, baina hura izendatzen duen izena ez duzu ahoskatu ere egin nahi.
|
|
|
" Espektakuluaren gizartean bizi gara". Epidiktiko
|
hitzak
horixe esan nahi du," espektakularra"," ikusgarria", abiltasun erretorikoen demostrazioa. Argumentazio epidiktikoa da nagusi jardun judizial zein politiko guztietan.
|
|
2023
|
|
|
Irungo portua eta inguruko meatzeak ezagunak egin dira azken urteetan, baina Getarietan (Gipuzkoakoan zein Lapurdikoan) arrain kontserbak egiteko faktoriak ere jarri zituzten erromatarrek. Cetaria latinezko
|
hitzak
horixe esan nahi baitu: arrandegia.
|
|
|
" Nagia".
|
Hitz
horixe aukeratu du.
|