|
2012
|
|
|
Milaka herritar gara euskaraz bizitzeko hautua egin dugunok; baina, zoritxarrez, milaka arazo aurkitzen dugu geure nahia betetzeko. Oraindik ere lan handia dago egiteke euskararen normalizazioan; hori azpimarratu du, duela gutxi, Europako Batzordeak berak,
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen ote diren aztertu ostean.
|
|
|
|
Hizkuntza
batean bizi ahal izateko, hizkuntza horren ezagutza ezinbesteko aldagaia da. Euskararen kasuan, ezagutza indizea igo egin da azken urteotan, baina ez eragite nabarmenetarako beste:
|
|
|
Hizkuntza batean bizi ahal izateko,
|
hizkuntza
horren ezagutza ezinbesteko aldagaia da. Euskararen kasuan, ezagutza indizea igo egin da azken urteotan, baina ez eragite nabarmenetarako beste:
|
|
|
Gure
|
hizkuntzaren
normalizaziorako bidean, bere garaian, indar handia jarri zen haurren hezkuntzan, baina ia batere ez transmisioan; hau da, gurasoei begirako euskalduntzean, Helduen Euskalduntze Alfabetatzean. Egindako zenbait ikerketaren arabera, azken hamarkadetan euskarak 300.000 hiztun irabazi ditu, eta horien herena euskaltegiei zor zaie, alajaina!
|
|
|
Zalantzarik gabe, erabileran aurrera abiada egokian egiteko,
|
hizkuntzaren
ezagutza unibertsal bihurtu beharra dago, ezinbestekoa da ezagutza bermatzea. Horretarako, hartu beharreko neurrietariko bat da baliabideak jartzea, euskara ikastea doakoa izan dadin.
|
|
|
Horretarako, hartu beharreko neurrietariko bat da baliabideak jartzea, euskara ikastea doakoa izan dadin. Gaur egun, gezurra badirudi ere, herri honetan berezkoa dugun
|
hizkuntza
ikasteko ordaindu egin behar da. Gainera, bere garaian emandako pausu egoki batzuk (azterketak gainditzeagatik jarritako bekak, administrazioko langileendako laguntzak eta liberazioak...) oso ondo baloratuak izan arren, eta doakotasunerako bidean ezinbesteko hobekuntzak izan arren, azken urteotan murriztu edota desagertarazi dira krisiaren aitzakipean.
|
|
|
Bestalde, lehen aipatu dugun bezala,
|
hizkuntza
bat normaltasunez baliatzeko erabilera espazioak/ guneak behar dira; haatik, tamalez, sarri askotan gertatu izan da, eskolak eta euskaltegiak euskalduntzeko guneak izan diren modu berean, kalea edota gizartea bera gai izatea jendartea erdalduntzeko. Euskarak, hortaz, erabiltzeko espazioak irabazi behar ditu, gune publiko zein pribatuak.
|
|
|
Ni ere joan nintzen horietako hitzaldi batera, Gasteizen, baina propaganda ikusita, zalantzan gelditu nintzen: hamar hitzaldi zeuden iragarrita Gasteizko gizarte etxeetan; nik ikusitako afitxak euskara hutsez zeuden, baina ez zuen zehazten hitzaldiak zer
|
hizkuntzatan
izango ziren. Bai, asmatu duzue, hitzaldiak gaztelaniaz ziren.
|
|
|
Frackingarena adibide bat besterik ez da, baina esanguratsua. Horrelakoetan normalean ez da
|
hizkuntz
irizpiderik jartzen, eta komeni da horretaz gogoeta egitea. Eta konplexurik gabe jartzea hitzaldi bat, bisita bat, erakusketa bat, batzar bat… ze hizkuntzatan izango den.
|
|
|
Horrelakoetan normalean ez da hizkuntz irizpiderik jartzen, eta komeni da horretaz gogoeta egitea. Eta konplexurik gabe jartzea hitzaldi bat, bisita bat, erakusketa bat, batzar bat… ze
|
hizkuntzatan
izango den.
|
|
|
Bertsolaritzak indar berezia nonbait badu, bidea erraz duen lekuetan da hori, logikoki.
|
Hizkuntza
du langai bertsogintzak: euskararekin du ezinbesteko lotura, beraz, euskararen osasunarekin ere bai.
|
|
|
ados nago tradizioak aldatu behar direla eta jaiak ezin ditugula fosil bat bezala betiko gorde behar; Zeledon bera berria izan zen gure gurasoentzat duela ez horrenbeste. Tradizioa,
|
hizkuntza
eta kultura bezala, bizirik badago, etengabeko aldaketan dago, noski. Bestalde, ez naiz iraganaren miresle horietakoa, eta ez dut uste berez aurreko garaiak hobeak zirenik eta lehengo gauzek oraingoek baino balio handiagoa dutenik.
|
|
|
Bere liburuetan esaten duen bezala, ez zitzaizkion batere gustatu euskaldunen ohiturak, Lapurtarrak euskaldun sentitzen zirela konturatu zen, ez Frantsez eta ez Espainiar. Ez zitzaizkion gustatu ezta, emakumearen garrantzia, dantzak,
|
hizkuntza
, janzkerak... eta guzti hau deabrukeriatzat jo zuen.
|
|
2013
|
|
|
Era berean, Euskara Sektore Kontseilua EBPNaren eta orokorrean Gasteizko Udalaren
|
hizkuntza
politikaren jarraipena egiteko oso baliagarria dela iruditzen zaigu. Beti ere, edukiz hornitu eta barne araudia errespetatzen baldin bada.
|
|
|
Agintaritza publikoa, noski, eskutik behar dute eta, hala, Jaurlaritzako eta Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundietako ordezkariak izan dira gaurko aurkezpenean, entzule eta babes emale bezala. Euskarak biziraungo badu, hedabideen eraginkortasunean egin du azpimarra Patxi Baztarrika
|
Hizkuntza
Politikarako Sailburuordeak eta esan du, finantzazio bide egonkorrak aztertzen dabiltzala Jaurlaritzan. Hark ere garbi ikusten duen euskarazko hedabideen kontsumoaren eta gizartearen euskararen erabileraren arteko lotura estua eta horregatik dio herri agintariei dagokiela" eraginkorrak diren hedabideak bultzatzea".
|
|
|
Munduan 7.000 milioi pertsona baino gehiago gara, eta 7.000
|
hizkuntza
hitz egiten dira. Batzuk hizkuntza handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den hizkuntza, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri duen hizkuntza bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke.
|
|
|
Munduan 7.000 milioi pertsona baino gehiago gara, eta 7.000 hizkuntza hitz egiten dira. Batzuk
|
hizkuntza
handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den hizkuntza, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri duen hizkuntza bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke. Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400 hizkuntza daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da horietako bat.
|
|
|
Munduan 7.000 milioi pertsona baino gehiago gara, eta 7.000 hizkuntza hitz egiten dira. Batzuk hizkuntza handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den
|
hizkuntza
, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri duen hizkuntza bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke. Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400 hizkuntza daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da horietako bat.
|
|
|
Munduan 7.000 milioi pertsona baino gehiago gara, eta 7.000 hizkuntza hitz egiten dira. Batzuk hizkuntza handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den hizkuntza, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri duen
|
hizkuntza
bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke. Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400 hizkuntza daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da horietako bat.
|
|
|
Batzuk hizkuntza handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den hizkuntza, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri duen hizkuntza bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke. Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400
|
hizkuntza
daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da horietako bat. Beraz, esan genezake euskara munduan hiztun gehien dituzten hizkuntzen %10ean dagoela.
|
|
|
Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400 hizkuntza daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da horietako bat. Beraz, esan genezake euskara munduan hiztun gehien dituzten
|
hizkuntzen
%10ean dagoela.
|
|
|
Nik beti esaten dut 15 urte nituenean, Tolosako gazteen artean sekula santan inoiz ez genuela akatsik egiten euskaraz hitz egiterakoan, denak beti erdaraz ari ginelako. Orduan hori da gure abiapuntua; Tolosa bezalako herri batean zeroa ezagutu genuen eta ia ia zerotik abiatu zen gure
|
hizkuntza
komunitatea orain dela 50 urte eta orduan bai oso egoera larrian geunden. Nik uste dut beraz, prozesu horren kontzientzia hartzea oso garrantzitsua dela; zertan asmatu dugun eta zertan ez dugun asmatu horretan kontziente izatea.
|
|
|
Nik uste dut beraz, prozesu horren kontzientzia hartzea oso garrantzitsua dela; zertan asmatu dugun eta zertan ez dugun asmatu horretan kontziente izatea. Horrez gain, garbi izan behar dugu oraindik zenbateko bidea daukagun aurretik egiteko baina baita ere, lehen aipatu den tamainaren kontu horri dagokionez, kontuan hartu behar dugu euskal
|
hizkuntza
komunitatea mundu mailan erreferentea dela, batez ere, gizarte mailan euskararekiko duen atxikimenduarengatik eta egin duen esfortzuarengatik.
|
|
|
Batetik,
|
hizkuntza
komunitate handi eta erraldoiez inguratuta gaude; gaztelania, frantsesa eta ingelesa, esaterako. Hauek dira munduan dauden hizkuntzarik handienetarikoak eta presio hori nabarmena da.
|
|
|
Batetik, hizkuntza komunitate handi eta erraldoiez inguratuta gaude; gaztelania, frantsesa eta ingelesa, esaterako. Hauek dira munduan dauden
|
hizkuntzarik
handienetarikoak eta presio hori nabarmena da. Presio honen inguruan zure burua txiki ikusten duzu.
|
|
|
Hori ez da inoiz gertatu gure historian, lehenengo aldiz euskara komun bat daukagu. Lehenengo aldiz gazte euskaldun gehienak jatorriz erdaldunak dira eta hori lehenengo aldiz gertatzen da gure historian eta esango nuke hori lehenengo aldiz gertatzen dela gutxienez Europako
|
hizkuntza
minorizatuen historian, alegia, hizkuntza minorizatu horretako hiztun gazte gehienen gurasoak erdaldunak izatea. Baina gainera gertatzen da gaur egun euskaldun gazte eta alfabetatua izatea sinonimoak direla.
|
|
|
Hori ez da inoiz gertatu gure historian, lehenengo aldiz euskara komun bat daukagu. Lehenengo aldiz gazte euskaldun gehienak jatorriz erdaldunak dira eta hori lehenengo aldiz gertatzen da gure historian eta esango nuke hori lehenengo aldiz gertatzen dela gutxienez Europako hizkuntza minorizatuen historian, alegia,
|
hizkuntza
minorizatu horretako hiztun gazte gehienen gurasoak erdaldunak izatea. Baina gainera gertatzen da gaur egun euskaldun gazte eta alfabetatua izatea sinonimoak direla.
|
|
|
Horrekin bateran, lehenengo aldiz gure historian gizartearen gehiengoa euskararen aldeko koodernadetan kokatzen da eta autokontzientzia sakon eta sendo bat daukagu
|
hizkuntza
komunitate gisa. Hauek guztia, besteak beste; beste gehiago atera litezke baina gure hizkuntza komunitatearen ezaugarrietan sakoneko aldaketak gertatu dira azkeneko 50 urteetan.
|
|
|
Horrekin bateran, lehenengo aldiz gure historian gizartearen gehiengoa euskararen aldeko koodernadetan kokatzen da eta autokontzientzia sakon eta sendo bat daukagu hizkuntza komunitate gisa. Hauek guztia, besteak beste; beste gehiago atera litezke baina gure
|
hizkuntza
komunitatearen ezaugarrietan sakoneko aldaketak gertatu dira azkeneko 50 urteetan.
|
|
|
Etorkizunari begira bi faktore nagusik joan behar dute eskuz esku. Gizartearen gehiengoaren aldetik atxikimendu sozial hori bizirik eta sendo mantendu behar dugu, lortu behar dugu
|
hizkuntza
transmisioa bermatzea belaunalditik belaunaldira, lortu behar dugu euskara erabilera hizkuntza ohikoa izatea ahalik eta esparrurik gehienetan eta horretarako ezinbestean botere politikoaren eta administrazioaren sostengua behar da. Nire ustez faktore hauek dira aurrerantzean oso aintzat hartu direnak baina batez ere, atxikimendu soziala eta hizkuntzaren aldeko kontzientzia sendotu eta landu behar direla.
|
|
|
Etorkizunari begira bi faktore nagusik joan behar dute eskuz esku. Gizartearen gehiengoaren aldetik atxikimendu sozial hori bizirik eta sendo mantendu behar dugu, lortu behar dugu hizkuntza transmisioa bermatzea belaunalditik belaunaldira, lortu behar dugu euskara erabilera
|
hizkuntza
ohikoa izatea ahalik eta esparrurik gehienetan eta horretarako ezinbestean botere politikoaren eta administrazioaren sostengua behar da. Nire ustez faktore hauek dira aurrerantzean oso aintzat hartu direnak baina batez ere, atxikimendu soziala eta hizkuntzaren aldeko kontzientzia sendotu eta landu behar direla.
|
|
|
Gizartearen gehiengoaren aldetik atxikimendu sozial hori bizirik eta sendo mantendu behar dugu, lortu behar dugu hizkuntza transmisioa bermatzea belaunalditik belaunaldira, lortu behar dugu euskara erabilera hizkuntza ohikoa izatea ahalik eta esparrurik gehienetan eta horretarako ezinbestean botere politikoaren eta administrazioaren sostengua behar da. Nire ustez faktore hauek dira aurrerantzean oso aintzat hartu direnak baina batez ere, atxikimendu soziala eta
|
hizkuntzaren aldeko
kontzientzia sendotu eta landu behar direla. Horiek baldin baditugu, besteak ere etorriko dira.
|
|
|
Askotan euskaraz egiteko beldur asko dago eta lehenengo gauza horiek astindu egin behar dira eta jendea animatu behar dugu daukan mailatik hitz egiteko, dakiena erabiltzen eta hori konpartitzen. Eta batez ere
|
hizkuntzarekin
gozatzen eta ez beti boli gorriaren beldur ibili. Jendea euskaraz hitz egitera animatu behar dugu, baita hanka sartzera eta gaizki hitz egitera ere.
|
|
|
Momentu honetan teknologia berrietan eta interneten euskara oso puntan dagoen
|
hizkuntzetako
bat da. Hori ezinbestekoa zaigu eta baita lagungarria ere.
|
|
|
Adibidez, sare sozialen bidez fenomeno berriak gertatzen ari dira; euskalkien arteko harremanak gero eta handiagoak dira, euskararen inguruan maila kolokialeko erabilera gero eta handiagoa da… Hortaz, hemen sekulako atea dagoela deritzot. Oraingo honetan ere lehenengo aldiz historian beste
|
hizkuntzekin batera
heldu gara teknologia berrietara; iritsi gara garaiz eta sendo. Adibidez, wikipedian euskara da artikulu gehien dituen 35.hizkuntza da, Twitterren erabil daitekeen 38 hizkuntzetako bat da…beraz, horrek esan nahi du gure hizkuntza komunitatea modernoa dela, teknologia berrietara egokitu dela eta erreinu horretatik ezin gara jaitsi.
|
|
|
Oraingo honetan ere lehenengo aldiz historian beste hizkuntzekin batera heldu gara teknologia berrietara; iritsi gara garaiz eta sendo. Adibidez, wikipedian euskara da artikulu gehien dituen 35.hizkuntza da, Twitterren erabil daitekeen 38
|
hizkuntzetako
bat da…beraz, horrek esan nahi du gure hizkuntza komunitatea modernoa dela, teknologia berrietara egokitu dela eta erreinu horretatik ezin gara jaitsi.
|
|
|
Oraingo honetan ere lehenengo aldiz historian beste hizkuntzekin batera heldu gara teknologia berrietara; iritsi gara garaiz eta sendo. Adibidez, wikipedian euskara da artikulu gehien dituen 35.hizkuntza da, Twitterren erabil daitekeen 38 hizkuntzetako bat da…beraz, horrek esan nahi du gure
|
hizkuntza
komunitatea modernoa dela, teknologia berrietara egokitu dela eta erreinu horretatik ezin gara jaitsi.
|
|
|
«fuera españoles!» Tropela plaza nagusira iritsitakoan emakumeek hartu zuten hitza espainolen aurkako garrasien artean. Zapotekera hutsez ari ziren, Oaxaca eskualdeko bertako
|
hizkuntzaz
, baina tarteka publikoak gaztelaniaz oihukatutako leloei esker sumatu ahal izan nituen andre kementsu horien jardunaren nondik norakoak. Nire ondokoari arreta eman zion espainol batzuk ikustea espainolen aurkako elkarretaratze batean eta horrela jakinarazi zidan.
|
|
|
Kexa bakarra jarri zuten arabarrek, 2011 urtean, Arabako Foru Aldundiaren menpeko zerbitzutan euskaraz baliatzeko dagoen ezina dela-eta. Datu hori
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak kaleratua zen 2011ko txostenean. Beste lau intzidentzia jaso ditu Eusko Jaurlaritzaren Elebide zerbitzuak, urte berean.
|
|
|
Araban euskaldunak egon badaude, baina ez dira oso euskaltzale eta berdin zaie zerbitzua zein
|
hizkuntzatan
ematen zaien.
|
|
|
Arabako euskaldun saiatu horiek jakin badakite gustuko duten
|
hizkuntzan
jarduteko zein zailtasun handiak dauden. Ondo baino hobeto ezagutzen dituzte gizarteko arlo gehienetan dauden mugak, Foru Aldundikoak barne.
|
|
|
|
Hizkuntza
eskubideen ezagutza falta, aldiz, izan liteke arrazoietako bat. Izan ere, Euskararen Legeak 30 bat urte bete eta gero, gizartea oraindik ez dago jakitun Lege horrek dakarzkion eskubidez.
|
|
|
Izan ere, Euskararen Legeak 30 bat urte bete eta gero, gizartea oraindik ez dago jakitun Lege horrek dakarzkion eskubidez. Erdaldunak izan edo euskaldunak izan, gutxik dakite Legeak aitortzen digula
|
hizkuntza
ofizial bietako edozeinetan ahoz nahiz idatziz egiteko eskubidea.
|
|
|
Ikastetxea jaio zenetik euskara gure ezaugarririk nagusia izan da, nolabait esateko gure DNAn txertatuta dagoen ezaugarria. HNP programatik lan egiten dugu ikasleen
|
hizkuntza
gaitasuna hobetzeko eta motibazioa sustatzeko.
|
|
|
Ibili aurretik hitz egiten ikasi zenuela esan daiteke. Eta zure lehenengo hitza zein atzetik etorri diren guztiak
|
hizkuntza
bakar batean izan dira, gurean gure, ama hizkuntzan, euskaraz. Gurean euskaraz delako gure leloa.
|
|
|
Ibili aurretik hitz egiten ikasi zenuela esan daiteke. Eta zure lehenengo hitza zein atzetik etorri diren guztiak hizkuntza bakar batean izan dira, gurean gure, ama
|
hizkuntzan
, euskaraz. Gurean euskaraz delako gure leloa.
|
|
|
Fernando Trueba da zuzendaria, 1993 urtean Belle epoque filmarengatik atzerriko
|
hizkuntzan
egindako film hoberenaren Oscarraren irabazlea, aspaldi ez dela Artista eta modeloa (2012) estreinatu duena. Film honetan aldiz Truebak Bebo Valdés musikaria oroitu nahi izan du.
|
|
|
Guk geuk helegiteak aurkeztu ditugu Eusko Jaurlaritzak hartutako erabakiaren aurrean; hilabete bateko apean, Cristina Uriarte Hezkuntza,
|
Hizkuntza
Politika eta Kultura sailburuaren departamentutik erantzuna jaso genuke.
|
|
|
Gazte gaztetatik ezagutzen dut Zalduondo, garai haietan jatorra bezain erdalduna zen herria. Bakan batek baino ez zekien euskaraz eta
|
hizkuntza
horretan zerbait entzutea edo egitea beste planeta bateko ametsa zen.
|
|
|
Batzuekin euskaraz egitea posible bihurtu zen. Hala ere, euskara Zalduondon ohiko
|
hizkuntza
izatetik oso urruti zegoen. Beste zerbait falta zen oraindik, euskara bizirik zegoela esan ahal izateko.
|
|
|
Belaunaldi oso bat pasa da harrezkero eta
|
hizkuntza
aldaketaren zantzu sendoak antzeman daitezke Zalduondon. Gaur egun, euskaldunen proportzioa handia da, batez ere berrogei urtekoengandik behera.
|
|
|
Ekimenaren ondorioak eta erabakiak ezin itxaropentsuagoak, horietan hainbat funtzio beteaz: herriko euskaldun guztiak argazki batean biltzea, osatzen duten multzo garrantzitsua agerian jartzeko asmoz (euskararen ikusgarritasuna); euskara batzorde bat sortzea hurrengo ekimenez arduratzeko (antolamendua eta plangintza); euskarari bizipen ludikoa eta erakargarria eranstea(
|
hizkuntzaren
irudia); euskara harresi gisa erabili partez, lokarri bihurtzea, horren aitzakian antolatutako afarian eta gerokoetan euskaldunak eta erdaldunak bilduz (gizarte kohesiorako tresna).
|
|
|
Atzo irakurri nuen, DNAn, udaltzainek herritarren aurrean nola jokatu behar duten azaltzen duen zirkular bat prestatu duela Gasteizko Udalak.
|
Hizkuntzari buruzko
aipamen interesgarri bat ageri da:
|
|
|
|
Hizkuntza
ardatz duen ‘Of More Than One Voice’ erakusketa aurkeztu du Katarina Zdjelar artistak Artiumen
|
|
|
Artium zentro museoak Rotterdamen bizi den Katarina Zdjelar serbiar artistaren ‘Of More Than One Voice’ erakusketa aurkeztu du (2013ko urtarrilaren 26tik apirilaren 28ra). 15 lan inguru biltzen ditu, gehienak bideoak, azken sei urteetan eginak eta nabarmen uzten dutenak Zdjelar ek
|
hizkuntzaz
, hotsaz, musikaz eta nortasun politiko eta kulturalaz duen interesa, horiek baitira bere ekoizpen artistikoaren ardatzak. Artista honek gizarte garaikidearen azterketa egiten du eta horretarako darabilen tresna nagusia hizkuntza da, hor biltzen baitira edozein gizartetan oinarrizkoak diren nortasuna, erkidegoa eta aginpidea.
|
|
|
15 lan inguru biltzen ditu, gehienak bideoak, azken sei urteetan eginak eta nabarmen uzten dutenak Zdjelar ek hizkuntzaz, hotsaz, musikaz eta nortasun politiko eta kulturalaz duen interesa, horiek baitira bere ekoizpen artistikoaren ardatzak. Artista honek gizarte garaikidearen azterketa egiten du eta horretarako darabilen tresna nagusia
|
hizkuntza
da, hor biltzen baitira edozein gizartetan oinarrizkoak diren nortasuna, erkidegoa eta aginpidea.
|
|
|
World jautsitsaitsutsitsaitsuguena’ du izena eta Euskal rock erradikalak trantsizio garaian euskararen berreskuratze prozesuan izan zuen garrantzia, eta politikarekin, kulturarekin eta nortasun kontuekin zituen loturak aztertzeko saio bat da. Euskararen erabilera helburu guztietarako legeztatu zenean musika talde batzuk
|
hizkuntza
jakin gabe ere euskaraz abestea (askotan, euskaraz ez zekiten entzule batzuen aurrean gainera) erabaki izana izan zen Zdjelar en arreta erakarri zuena. Artistak garai hartako protagonista batzuekin hitz egin du (Hertzainak taldeko Garirekin, Zaramako Roberto Mosorekin eta Kortatuko Fermín Muguruzarekin), eta prozesu demokratikoetako ahotsaren eta gizarte mugimendu handiagoetan norbanakoak duen parte hartzearen inguruko eztabaida bat zabaldu du.
|
|
2014
|
|
|
Arrieta eta Arana izena duten herrietan bizi dira. Badakite aspaldi euskaldunak izan zirela, eta gero
|
hizkuntza
hori galdu egin zela.
|
|
|
Trebiñarren gehiengoek beharbada ez dute Euskal Herria –estatu independentea izan nahi, baina seguru asko bai izan nahi dutela euskal herritar: kulturalki,
|
hizkuntzaren aldetik
, etnikoki. Alegia, ez dutela Euskal Herria izan nahi, baina bai euskal herria.
|
|
|
Zabalganako eskoletan lan egiten duten L1 udal langileen lanpostu guztiak
|
hizkuntza
eskakizuna izan dezaten eskatu dio Euskara Batzordeak udalari
|
|
|
Zabalgana auzoko Euskara Batzordeak auzoko haur eskola eta eskoletan lan egiten duten L1 udal langileen lanpostu guztiak
|
hizkuntza
eskakizuna izan dezaten eskatu dio udalari.
|
|
|
“Euskaraz bizi eta hitz egiteko eskubidea” aldarrikatzen du auzoko Euskara Batzordeak eta eskolako
|
hizkuntza
eredua errespetatzea eskatu du. Horrela, Udalari langileak euskalduntzeko bidea jar dezala eskatu dio, “zerbitzu guztiak ofizialak diren bi hizkuntzatan berma daitezen”.
|
|
|
“Euskaraz bizi eta hitz egiteko eskubidea” aldarrikatzen du auzoko Euskara Batzordeak eta eskolako hizkuntza eredua errespetatzea eskatu du. Horrela, Udalari langileak euskalduntzeko bidea jar dezala eskatu dio, “zerbitzu guztiak ofizialak diren bi
|
hizkuntzatan
berma daitezen”.
|
|
|
Izan ere, Zabalganan familia asko dira euskara ezagutu eta erabiltzen direnak eta horregatik, “euskaraz bizitzeko hautuari udalak erraztasunak jarri beharko lizkioke, eta egoera honek ez du gure
|
hizkuntza
eskubidea bermatzen”, zehaztu du.
|
|
|
Taldeek
|
hizkuntza
desberdinak erabiltzeaz gain, estilo musikaletan ere desberdintasun handiak nabari dira.
|
|
|
Merkataritzan ere euskaraz abiatu zen, bakarlari orduan. Egun, lanean segitzen du, euskararen alde Mendia Optikatik,
|
hizkuntzaren
errentagarritasuna aldarri.
|
|
|
“Era askotako lanak egin dituzue, bakoitzak bere arloan, ezberdinak, baina guztiek helburu berbera izan dute: Euskal
|
hizkuntza
eta gure herri nortasuna aurrera eramatea, Euskal Herria iraunaraztea. Gaurdanik ofizialki ohorezko euskaltzainak izango zarete, baina gogoan izan gaur ez zenuketela diploma hori jasoko, aspaldidanik eta urte askotan, zuen praktikan jada ohorezko euskaldunak izan ez bazinete.
|
|
|
|
Hizkuntzaren
trataera aldetik, orekatua?
|
|
|
..., Sádaba); kontsumo gizartearen saturazioa eta herri kulturari lotutako ikonografiak (Alfaro, Llaría); eskultura eta formen eta zeinuen birziklatzea (Crespo, Baldés); alor linguistikoa eta subjektiboa bateratzen diren mundu pertsonalen sorrera (Aitzkoa, Montón, Bilbao); instituzioen kontrol sistemak eta dinamikak (Otamendi); diseinuaren, artearen eta hezkuntzaren bidegurutzea (Arenzana); edota
|
hizkuntza
komunikazioko arazoa, performancearen bidez (Urra).
|
|
|
Kasu guztietan ekintzek zein jarduerek edukietan eta prozeduretan nabari nabaria izan behar dute sentsibilizazioan edo
|
hizkuntza
ohituretan eragiteko helburua: justifikatu ere proiektuan bertan justifikatu behar da ekintzak helburuari nolako ekarpena egiten dion.
|
|
|
Marketinaz hitz egiten ari da behin eta berriro.
|
Hizkuntzen
kudeaketa egokia ez al da marketina egiteko aldagai ezinbestekoa. Espero dut Kerejetak aipatu duen klubaren berfundazio horretan hizkuntzak beste modu batez kudeatzea, euskara beste modu batez kudeatzea.
|
|
|
Hizkuntzen kudeaketa egokia ez al da marketina egiteko aldagai ezinbestekoa? Espero dut Kerejetak aipatu duen klubaren berfundazio horretan
|
hizkuntzak
beste modu batez kudeatzea, euskara beste modu batez kudeatzea. Baskoniaren zalea eta abonatua naizen neurrian, biziki estimatuko baitut.
|
|
2015
|
|
|
Euskara ez da
|
hizkuntza
bat (I)
|
|
|
Eta ordua da modu hori duintasunez betetzen hastekoa. Eta gero bai, gero, noizbait, euskara
|
hizkuntza
bat izango da, eta gaurkoa bezalako udazken arratsaldeetan haizeak gogor joko du, eta hosto gorrikaren gainetik kris kras ibiliko gara, eta elkarri agur esango diogu pasieran, eta gaua etorriko da gero, eta beste egun bat ondoren, eta gaua berriro. Euskara hizkuntza bat izango ahal da noizbait!
|
|
|
Eta gero bai, gero, noizbait, euskara hizkuntza bat izango da, eta gaurkoa bezalako udazken arratsaldeetan haizeak gogor joko du, eta hosto gorrikaren gainetik kris kras ibiliko gara, eta elkarri agur esango diogu pasieran, eta gaua etorriko da gero, eta beste egun bat ondoren, eta gaua berriro. Euskara
|
hizkuntza
bat izango ahal da noizbait!
|
|
|
Gehienak Europakoak izango dira baina parte hartzaile amerikarrak, afrikarrak eta asiarrak ere gerturatuko dira. #frackanpada sei
|
hizkuntzatan
egingo da: euskaraz, gaztelaniaz, ingelesez, frantsesez, alemanez eta katalanez.
|
|
|
Nire bigarren pozari dagokionez, duela 40 urte, euskaraz idazten nuelarik, idazle jende askok ez zion euskarari etorkizunik ikusten, zerbait erabat ideologiko bezala ikusten zuen. Nire liburuak
|
hizkuntza
askotara daude itzulita eta, beraz, bidai hori, nik egin nuen hipotesiaren arabera, egin zitekeen. Denek esaten zidaten ezetz.
|
|
|
Zer
|
hizkuntzatan
irakurtzen duzu?
|
|
|
Administrazioko lanpostuak lapurtzearren etortzen omen zaizkigu, Vitoriak berezko duen
|
hizkuntza
kastellanoa kolokan jartzearren. Imaginatzen dut zaila izango dela diskurtso erakargarri bat eraikitzea zure alderdia ustelkeriak muinoetaraino kutsatuta dagoenean, nekeza izango dela kirats horrekiko arreta desbideratzea.
|
|
|
Ni vitoriano peto petoa jaio nintzen, baina egun batean euskara ikasteko hautu kontzientea egin nuen, jakin banekielako
|
hizkuntza
gure herriaren ondarea eta altxorra dela, eta bizirik iraun dezan gure hizkuntzaren jabe izan behar dugula; eta laudoriatu soilik ez, erabili eta bizi egin behar dugula hizkuntza (maita nazazu gutxiago, goza nazazu gehiago). Hizkuntzak beste mundu anitzago eta aberatsago baten ateak ireki zizkidan.
|
|
|
Ni vitoriano peto petoa jaio nintzen, baina egun batean euskara ikasteko hautu kontzientea egin nuen, jakin banekielako hizkuntza gure herriaren ondarea eta altxorra dela, eta bizirik iraun dezan gure
|
hizkuntzaren
jabe izan behar dugula; eta laudoriatu soilik ez, erabili eta bizi egin behar dugula hizkuntza (maita nazazu gutxiago, goza nazazu gehiago). Hizkuntzak beste mundu anitzago eta aberatsago baten ateak ireki zizkidan.
|
|
|
Ni vitoriano peto petoa jaio nintzen, baina egun batean euskara ikasteko hautu kontzientea egin nuen, jakin banekielako hizkuntza gure herriaren ondarea eta altxorra dela, eta bizirik iraun dezan gure hizkuntzaren jabe izan behar dugula; eta laudoriatu soilik ez, erabili eta bizi egin behar dugula
|
hizkuntza
(maita nazazu gutxiago, goza nazazu gehiago). Hizkuntzak beste mundu anitzago eta aberatsago baten ateak ireki zizkidan.
|
|
|
Ni vitoriano peto petoa jaio nintzen, baina egun batean euskara ikasteko hautu kontzientea egin nuen, jakin banekielako hizkuntza gure herriaren ondarea eta altxorra dela, eta bizirik iraun dezan gure hizkuntzaren jabe izan behar dugula; eta laudoriatu soilik ez, erabili eta bizi egin behar dugula hizkuntza (maita nazazu gutxiago, goza nazazu gehiago).
|
Hizkuntzak
beste mundu anitzago eta aberatsago baten ateak ireki zizkidan. Nire inguruan bizi ziren kanpotik etorritako auzokoekin elkarbizitzeak ere mundu zabalago eta aberatsago batera iristea ahalbidetu zidan; kolore, usain, usadio, hizkuntza eta kultura askotakoa.
|
|
|
Hizkuntzak beste mundu anitzago eta aberatsago baten ateak ireki zizkidan. Nire inguruan bizi ziren kanpotik etorritako auzokoekin elkarbizitzeak ere mundu zabalago eta aberatsago batera iristea ahalbidetu zidan; kolore, usain, usadio,
|
hizkuntza
eta kultura askotakoa. Akaso horrek guztiak barbaroago bilakatu nau, akaso arrotzagoa izango naiz alkanfor usaineko vitorianoentzan, agian nire vitoriartasun graduazioa epeldu egin da... baina harro nago “morralla” bihurtu izanaz.
|
|
|
Orain Mallorkan bizi naiz bizikletagatik eta hemen egonda maila galdu dut. Txikia naizenetik euskara hitz egin dut eskolan eta oso
|
hizkuntza
polita da niretzat, ez dut galdu nahi.
|
|
2016
|
|
|
Denda handi samarretan, batez ere, galdetzen dut ia dendari euskaldunik ote dagoen. Hemen sortua naiz, ongi ezagutzen dut, eta 70 hamarkada inguruan euskara ez zen entzuten; jende askok ez zuen jakingo
|
hizkuntza
hori bazenik ere, eta gaur egun edozein tokitan entzun daiteke euskara. Poliki bada ere euskara erabilera gora egiten ari da Gasteizen; esango nuke orain arte mirakulu bat izan dela, eta hemendik aurrera beste bat behar dela.
|
|
|
" Zurrumurru xenofoboen oinarria izaten duten aurreiritziak desegiteko aukera izango dute eztabaida horretan", nabarmendu nahi izan du Cidek. Etxeko txikienek, bitartean, tailerrak izango dituzte; pankarta handi batean, esaterako, Izan bizilagunak leloa idatziko dute Teleklubean ordezkatuta egongo diren lagunen
|
hizkuntzetan
.
|
|
|
Erabilitako euskarriari dagokion
|
hizkuntzaren
erabilera (idazkera, lokuzioa, muntaia… egokia izatea).
|
|
|
Ikasturteko egitarau osoa irailaren 21ean aurkeztuko da, Arabako Campusean eguerdian eta arratsaldean Euskararen Etxean. Aurkezpenean Carme Junyent hizkuntzalariak" Nola akatzen dira
|
hizkuntzak
" hitzaldia eskainiko du.
|
|
|
Hitz Adina Mintzok zazpi
|
hizkuntza
gutxitu hurbilduko dizkigu 16/ 17 ikasturtean, urritik abendura bitartean. Hilero, hiztun ezberdinek, nor bere hizkuntzan aditua, hizkuntza bat aurkeztuko dute.
|
|
|
Hitz Adina Mintzok zazpi hizkuntza gutxitu hurbilduko dizkigu 16/ 17 ikasturtean, urritik abendura bitartean. Hilero, hiztun ezberdinek, nor bere
|
hizkuntzan
aditua, hizkuntza bat aurkeztuko dute. Hizkuntzen egitarau osoa irailaren 21ean, asteazkena, aurkeztuko da, 12:00etan EHUko Letren Fakultatean eta 19:00etan Oihanederren.
|
|
|
Hitz Adina Mintzok zazpi hizkuntza gutxitu hurbilduko dizkigu 16/ 17 ikasturtean, urritik abendura bitartean. Hilero, hiztun ezberdinek, nor bere hizkuntzan aditua,
|
hizkuntza
bat aurkeztuko dute. Hizkuntzen egitarau osoa irailaren 21ean, asteazkena, aurkeztuko da, 12:00etan EHUko Letren Fakultatean eta 19:00etan Oihanederren.
|
|
|
Hilero, hiztun ezberdinek, nor bere hizkuntzan aditua, hizkuntza bat aurkeztuko dute.
|
Hizkuntzen
egitarau osoa irailaren 21ean, asteazkena, aurkeztuko da, 12:00etan EHUko Letren Fakultatean eta 19:00etan Oihanederren. Zikloaren nondik norakoak azaltzearekin batera, bi aurkezpenetan Carme Junyent hizkuntzalari katalanak “Nola akatzen dira hizkuntzak” hitzaldia emango du.
|
|
|
Junyentek
|
hizkuntza
ordezkapen edo heriotzaren prozesuek dituzten hiru faseak komunitatea elebidun bihurtzea, transmisioa etetea eta hizkuntzaren heriotza izango ditu hizpide. Izan ere, munduko hizkuntzen %50 azken bi faseetan dago, hau da, ziur asko atzera egin ezineko egoera batean.
|
|
|
Junyentek hizkuntza ordezkapen edo heriotzaren prozesuek dituzten hiru faseak komunitatea elebidun bihurtzea, transmisioa etetea eta
|
hizkuntzaren
heriotza izango ditu hizpide. Izan ere, munduko hizkuntzen %50 azken bi faseetan dago, hau da, ziur asko atzera egin ezineko egoera batean.
|
|
|
Junyentek hizkuntza ordezkapen edo heriotzaren prozesuek dituzten hiru faseak komunitatea elebidun bihurtzea, transmisioa etetea eta hizkuntzaren heriotza izango ditu hizpide. Izan ere, munduko
|
hizkuntzen
%50 azken bi faseetan dago, hau da, ziur asko atzera egin ezineko egoera batean. Beste %40 lehen fasean dago, prozesua iraultzea posiblea denean, alegia.
|
|
|
Carme Junyent hizkuntzalaritza orokorreko irakaslea da Universitat de Barcelonan eta Grup d’Estudi de Llengües Amenaçades (GELA) taldeko zuzendaria. Hainbat libururen egilea ere bada; Les llengües del món (1989), Vida i mort de les llengües (1992), La diversitat lingüística (1999), El rol de les llengües dels alumnes a l’escola (2013) … Gaur egun etorkinen
|
hizkuntzen
eta eurekin egin daitekeen kudeaketaren inguruan dihardu lanean.
|
|
|
Hitz Adina Mintzok munduko errealitate soziolinguistikoaren perspektiba zabaldu eta aberastea du helburu. Euskaldunok ondo dakigu zer den
|
hizkuntza
gutxitu baten hiztunak izatea. Testuinguru honetatik abiatuz, zikloak munduko hizkuntza aniztasuna balorean jarri eta ezagutarazi nahi du. Saio bakoitzean marko teorikoa eskaintzeaz gain hizkuntzaren oinarrizko kontzeptuak ikasteko tailerrak egingo dira.
|
|
|
Euskaldunok ondo dakigu zer den hizkuntza gutxitu baten hiztunak izatea. Testuinguru honetatik abiatuz, zikloak munduko
|
hizkuntza
aniztasuna balorean jarri eta ezagutarazi nahi du. Saio bakoitzean marko teorikoa eskaintzeaz gain hizkuntzaren oinarrizko kontzeptuak ikasteko tailerrak egingo dira. 2 ikasturte honi maiatzean emango zaio amaiera Udaberri jaia hizkuntza gutxituen musika jaialdiaren edizio berri batekin.
|
|
|
Euskaldunok ondo dakigu zer den hizkuntza gutxitu baten hiztunak izatea. Testuinguru honetatik abiatuz, zikloak munduko hizkuntza aniztasuna balorean jarri eta ezagutarazi nahi du. Saio bakoitzean marko teorikoa eskaintzeaz gain
|
hizkuntzaren
oinarrizko kontzeptuak ikasteko tailerrak egingo dira. 2 ikasturte honi maiatzean emango zaio amaiera Udaberri jaia hizkuntza gutxituen musika jaialdiaren edizio berri batekin.
|