|
2001
|
|
|
Bide honetan aurtengo bi gertakari aipatuko nituzke erakusgai moduan:
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren lana eta Euskara Kultur Elkargoak bideratutako helegiteak. Honetan guztietan, dena den, nafarrekberaiek diseinatu eta erakutsi behar dute bidea, gainerako euskaldunok mandatari huts baino ez garelarik.
|
|
|
Bestalde, Europako aginte gorenek Hizkuntzen Europako Eguna izendatu izana kontraesan handia da gure artean horren lekukoa hartu zuten erakunde eta taldeenurritasuna eta profilari erreparatuz gero: Euskal Kultur Erakundea (EKE) eta Euskal Konfederazioa, Iparraldean, eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, Euskararen Gizart e
|
|
2002
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia sortu zenetik, urtebete joan da jada. Behatokiak 2002 urteko lehen sehilekoko datuak jakinarazi ditu.
|
|
2004
|
|
|
Euskal Herrian Euskaraz-eko kidea den Mikel Irastortzak osasun zerbitzua euskaraz jasotzeko, herritarren artean maiatzaren 7an eta 8an bildutako 4.500 eskaera eman zizkion
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko ordezkariari, Behatokiak eskaera orriak bidera ditzan. Irastortzak, gainera, herritarrak euskaldun bezala agertzeak eta osasun zerbitzuen egoera aldatzeko presio sozialak duen garrantzia azpimarratu zuen.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak, ohi duenez, aurten ere aurkeztu digu aurreko urteari, hots, 2003ari dagokion txostena. Material mamitsu horretan nik neuk hemen bereziki kontuan hartu nahi ditudan ondorio nagusiak honako hauexek dira:
|
|
|
Azkenik, beharrezko deritzot
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren ekarpen garrantzitsuaren balioespen orokorraz zerbait esateari. " Auditoria" moduko bat da Behatokiak erakunde publikoei egiten diena eta halakotzat hartu beharko lukete, beren zerbitzu ematearen kalitatea hobetzeko aukera bezala, eta inola ere ez mindu edo kalte egin nahi duen erakunde baten jarduera bezala.
|
|
|
Apirilaren 4an hizkuntz eskubideen eguna ospatu zuen EHEk Lesakan. Helburua, elkartu eta festa egiteaz gain,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren urteko txostenak erakusten duen argazkiaren balorazioa egitea. Lesakako Kasinoan bildutakoek EHEren ikuspuntuak eta ondorengo eztabaidak entzun ahal izan genituen.
|
|
2006
|
|
|
Iñigo Lamarca Euskal Autonomi Erkidegoko arartekoarekin bildu da gaur Paul Bilbao
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria hizkuntza-eskubideei buruzko urteko txostenaren ondorioak azaltzeko. Aurreko astean, Nafarroako arartekoarekin izan ziren bezala, honetan EAEko egoeraren berri eman dute.
|
|
|
badakigu zer egingo duten. Orain hiruzpalau urte asmatu eta sortu genuen
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia. Ospea, eraginkortasuna eta babes soziala lortu du...
|
|
2007
|
|
|
Kontsumitzaileen nazioarteko egunean
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak kontsumitzaile eta erabiltzaile euskaldunon hizkuntza-eskubideak gogora ekarri nahi izan ditu. Behatokiak txosten berezitua argitaratu berri du gai honen inguruan:
|
|
2008
|
|
|
Dagoeneko 1.600 bat ziurtagiri banatu ditugu.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia ere beste tresna garrantzitsu bat da, hizkuntz eskubideen kontzientzian sakontzeko. Azkenaldiko gauzen artean, 66 udalerritan egindako hizkuntz politikaren azterketa nabarmenduko nuke.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak plazaratutako 2007ko urteko diagnosiaren txostenean (pdf), orain arte kaleratutako zazpigarrena, eskualdean jasotako zortzi hizkuntz urraketa ageri dira dokumentatuta. Guztira, 2007an kudeatutako 1.230 espedienteetatik 1.121 hizkuntza-eskubideen urraketak izan dira.
|
|
|
Paul Bilbao Sarria/
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria
|
|
|
Hala ere, Behatokiaren diagnosiak erakutsiko digu kontsumitzaile euskaldunek gero eta kontzientzia handiagoa agertzen dutela haien eskubideen alde egitean, haien eskaerek administrazioetatik erantzun positiborik izan ez arren. Argazkian, Paul Bilbao
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria.
|
|
|
Zazpigarrenez
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak urteko diagnosiaren argazkia egin eta argazki horretan oinarritutako ondorioak atera ditu. " Zazpi urtean kezka areagotuz" esaldiarekin laburbildu ditu Behatokiko zuzendaria den Paul Bilbaok urteko txostenaren ondorioak.
|
|
|
Urte berriari hasiera emateko mugarria izan zen eta 2009an Kontseiluak lanean jarraituko duelako, baina pauso bat harago emanez. Euskal Herri osoan Euskaraz Bai Dinamika Herrietan proiektuarekin, Bai Euskarari Ziurtagiriarekin, Udalen hizkuntza-politikaren neurketarekin,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiarekin, irakastereduekin eta euskarak behar dituen proiektu guztiekin lanean jarraituko dugu, baina ‘euskaraz bai’ ozen aldarrikatuz, hori baita etorkizunean nagusituko den goiburua.f bxxxxxxxj
|
|
2009
|
|
|
Gertaera hori ezaguna dela jakinarazi du
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendari Paul Bilbaok. Aurreko lan deialdian antzeko kexak izan genituen, gogorarazi du.
|
|
|
Azterketak prestatzeko denbora gutxiago izateaz gain, liburuen itzulpenen kalitate txarra jasan behar izan dute azterketa euskaraz egin nahi dutenek.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak hainbat kexa jaso ditu itzulpenak direla eta. Kasu batzuetan galdera batzuen zentzua errotik aldatu dute, beste kasu batzuetan galderak nahastu dituzte-gaztelaniazko galderan konorterik ez duen baina arnasa hartzen duen pertsonak euskarazkoan konortea du, baina ez du arnasa hartzen-...
|
|
|
Uemak zein
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak arazoa aspalditik datorrela uste dute. Osakidetzak 2002 urtean egindako lan eskaintza publikoan lanpostu bakar batean ere ez zuen hizkuntz eskakizunik zehaztu, orduan milaka lagun kontratatu zituzten arren.
|
|
|
Uemako herrietako udalek euskara hutsez lan egiteko oztopo ugari dituztela salatu dute Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak (Uema) eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak. Eusko Autonomia Erkidegoan legez onartuta dago administrazioen arteko harremanetan euskara hutsez aritzea, baina zailtasunak daudela salatu dute, bai Jaurlaritzarekin, bai Foru Aldundiarekin bai Espainiako Administrazioarekin.
|
|
2010
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren arabera, euskaldunon hizkuntza-eskubideen bermea ez da lehen mailako arazoa administrazioentzat eta Euskara askatasunean erabiltzea galarazten zaio euskal hiztunari.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak 2009an jasotako espedienteak biltzen dituen urteko txostena aurkeztu du prentsaurrekoan. Gasteizko Canciller Ayala hotelean egindako prentsaurrekoan, urteko txostena aurkezteaz gain, Behatokiko zuzendari berriaren aurkezpena ere egin da agerraldian.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak 2009ko urteko txostena aurkeztu du Baionan. Ipar Euskal Herriari dagokion informazioaren berri eman dute agerraldian Garbiñe Petriati Behatokiko zuzendari berriak eta Ione Josie Ipar Euskal Herriko arduradunak.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak, txosten honetan jasotako datuak administrazioen esku utziko ditu. Batetik, egoera zehatz horiek ez errepikatzeko, eta bestetik, konponbidea eman diezaioten, azaldu du Behatokiko zuzendariak.
|
|
|
Izan ere, Kontseiluak berak jakinarazi duenez, Xabier Mendiguren Bereziartu izan da sortu zenetik, hamabi urtez, Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluko idazkari nagusia. Mendigurenek aurten erretiroa hartuko duenez, Kontseiluko zuzendaritzak Paul Bilbao
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria bere ordezkoa izateko proposatzea erabaki du. Azken hitza, baina, Kontseiluko bazkideek izango dute apirilaren 24an egingo duten Batzar Orokorrean.
|
|
|
Paul Bilbao (Algorta, 1971)
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria da 2004tik gaur egunera arte. Proiektu horretan sorreratik jardun izan du.
|
|
2011
|
|
|
Baina, errealitatean, saiatzen diren familia asko nahi eta ezinean geratzen dira. Atzo agerraldia egin zuten Donostian hainbat gurasok,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko eta Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateko ordezkariekin batera. Datu kezkagarria jakinarazi zuten:
|
|
|
«Hemen ez dago arazo tekniko bat, ukazio bat dago. Bigarren mailako herritar gara, baita udalerri euskaldunetan ere».Irakurketa antzekoa egin du Garbiñe Petriati
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak. «Ezin gara diskriminatuak izan euskaraz bizi nahi izateagatik».
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko arduraduna den Garbiñe Petriatik gidatua. Behatokia Euskal Herriko herritarren hizkuntza-eskubideez arduratzen da eta eskubide horiek Euskal Herri osoan bermatzera zuzentzen du bere jarduera.
|
|
|
Erantzun egoki bat zor digu euskaldunoi". Hori esan du
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak, Garbiñe Petriatik Eusko Legebiltzarrean. Behatokiko zuzendariak Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbaorekin batera agerraldia egin du Gasteizko Legebiltzarrean.
|
|
2012
|
|
|
Aralarrek, EAk eta EAJk legebiltzarrean agertu zuten kontrako iritzia. EHEk, Kontseiluak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak ere kritikatu zuten aldaketa, eta «atzerapauso onartezintzat» jo zuten. Justu kontrako erantzunak ere eragin zituen Osasun Sailaren erabakiak.
|
|
|
Bista txorrotxa behar baitu
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia (2011): Espainiako Estatuak Erregio edo GutxiengoenHizkuntzen Europako Ituna euskarari aplikatzearen hirugarren ebaluazioa, HizkuntzEskubideen Behatokia, Pamplona-Iruñea.
|
|
|
--, (2007): Espainiako Estatuak Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen EuropakoItuna euskarari aplikatzearen bigarren ebaluazioa,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, Pamplona-Iruñea.
|
|
|
Gutun hori Espainiak 1992an sinatu eta 2001 ean berretsi du eta, horrenondorioz, indarrean dago Espainiako lurraldean (BOE, 15 -9 -2001). Hala ere, aurrerapauso handiak egitea ez da erraza eta Gutunaren aplikazioaz hirugarrentxostenean egindako gomendioak, neurri handian, lehen eta bigarren txostenetanegindako berberak dira(
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, 2011: 150).
|
|
2013
|
|
|
Santxo abokatuak «oso larritzat» jo du epailearen erabakia, eta «euskaldunon eskubideak urratzen» direla salatu du. Jakinarazi duenez, kexa bana igorri dio Gipuzkoako Foru Aldundiari,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiari eta Eusko Jaurlaritzari.TKEko gerente Iñaki Mikeok, bestalde, traineruen elkarteak euskararen alde egindako «lan eskerga» goraipatu du: «Gauzak nahastu nahi dituzte.
|
|
|
Gaur ere ez. Garbiñe Petriati
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko buruak eman du gaur egungo egoeraren berri. Ondorioa:
|
|
|
Kexa bakarra jarri zuten arabarrek, 2011 urtean, Arabako Foru Aldundiaren menpeko zerbitzutan euskaraz baliatzeko dagoen ezina dela-eta. Datu hori
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak kaleratua zen 2011ko txostenean. Beste lau intzidentzia jaso ditu Eusko Jaurlaritzaren Elebide zerbitzuak, urte berean.
|
|
2014
|
|
|
Euskara «desegoki» erabiltzen zuten euskarriei argazkia atera eta bidaltzeko eskatu zieten herritarrei. 90 kexa jaso eta erregistratu zituzten udalean, baita
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokian ere. Aurten kaleetako hizkuntz paisaian aldaketak ikusten direlako gustura dago euskalgintza, eta horren erakusgarri da egin duen bideo laburra.
|
|
|
Berrehunen bat lagunek entzun zituzten haren hitzak, eta txaloz eman zioten errematea hitzaldiari. ...tea eta Pernando Barrena bozeramailea, Aser Lertxundi Aralarreko zuzendaritzakidea, Xabier Olano EH Bilduren Gipuzkoako ahaldungai nagusia, Patxi Agirrezabala ELAko komunikazio arduraduna, Maider Jauregi LABeko komunikazioburua, Joxe Mari Elosua Egunkaria-ko defentsa abokatua, Imanol Ieregi Euskal Herriko Ikastolen Elkarteko zuzendari nagusia, Hur Gorostiaga Seaskako zuzendaria, Garbiñe Petriati
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria, Mertxe Mugika AEK-ko koordinatzaile nagusia, Alberto Barandiaran Hekimeneko zuzendaria, Imanol Esnaola Gaindegiako idazkaria... Ekitaldian izan ziren beste lagun batzuk:
|
|
|
Dagoeneko hainbat dira hala egin duten sakandarrak: Garbiñe Petriati Ijurra(
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia), Peio Mariñelarena (Nafarroako Ikastolen Elkartea), Eneka Maiz (UEMA), Aitor Karasatorre (Sakanako Mankomunitateko lehendakaria), Felix Altzelai Iriarte (euskaltzalea), Maitane Intxaurraga Uribarri (Nafarroako Sortuko eleduna), Juan Kruz Aldasoro Jauregi (Sortuko kidea) eta Juankar Lopez Mugartza (NafarroakoUnibertsitate Publikoko irakaslea)....
|
|
|
Bilboko Udalaren borondateak tupust egiten dute errealitaterekin.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren datuek erakusten dute Bilboko Udalak jasotzen dituela urtez urte euskara erabileraren kontrako kexa gehien.
|
|
2015
|
|
|
Akuilari aplikazioa sortu du
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak
|
|
|
Euskaraz bizitzeko ahalegina egiten dutenei eta egin nahi duten herritar guztiei, euren inguru hurbilean aldaketak sustatzeko tresna da Akuilari izeneko telefono mugikorretarako aplikazioa.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak sortu du.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak kudeatzen duen Euskararen Telefonoa zerbitzuak jauzi berria eman eta eskuko telefonoetarako aplikazioa jarriko die esku artean erabiltzaileei. Android eta ios sistema eragileak dituzten gailuetarako prestatuta dago eta hauen aplikazioetarako dendetatik doan jaitsi daiteke.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza eskubideen gaia gero eta pisu handiagoa hartzen ari da. Hori uste du
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak, Garbiñe Petriatik. «Hizkuntza eskubideak zapalduta sentitzen dituzten komunitateak zor zaien eskubideekiko jabetza maila garatzen ari dira.
|
|
|
Bilbao, Paul. Euskal filologian lizentziaduna da, eta sorreratik aritu zen
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokian. Zuzendari ere izan zen han.
|
|
|
helduen euskalduntze-alfabetatzean, hedabideetan, Bai euskarari proiektuan...
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria da 2010etik.
|
|
|
egite politika batetik esate politika batera salto egin zen orain bi hamarkada, eta berdin jarraitzen dugu». Haren ustez, emaitza hobeak izan ditu euskalgintzak egitasmo zehatzak martxan jarri dituenean;
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia eta Bai Euskarari ziurtagiria aipatu ditu. «Diskurtso politikara pasatzea izan zen akats nagusia.
|
|
2017
|
|
|
Euskal hiztunen hizkuntza eskubideak bermatzeko, herri administrazioetan bestelako kontratazio politika izan dezaten eskatu du
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak. Hau da, langile elebidunak kontratatzea.
|
|
2018
|
|
|
Lege horrek eskubideak aitortzen dizkie herritarrei-osasun arreta euskaraz jasotzea tarteko-eta betebeharrak eskatu erakundeei. Horri erreparatuz,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko Arantza Aranbururen ustez Osakidetza" beltzune bat" izan da orain arte herritarren eskubideei dagokionez: " Berandu dator kanpaina hau.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokian ere jaso dituzte lehentasunezko hizkuntza aukeratzeko kanpainari buruzko kexak. Bizkaitik jasotako bi kexa ditu gogoan Aranburuk; biak ala biak, kanpainaren kartela gaztelaniaz bakarrik zegoelako.
|
|
2020
|
|
|
Lelo horren pean, ezohiko argazkian, lau borroketan ari diren eragileak ikusi ditugu Giza Eskubideen Nazioarteko Egunean.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak norabide horri heldu nahi dio: hizkuntz eskubideak bestelako gizarte kolektiboengana gerturatu eta hizkuntzaren aldeko eragileak berak bestelako giza eskubideekiko konpromisoa adierazi.
|
|
|
Gonbidapena
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak egin zien Harro! LGBTI plataformari, Euskal Herriko Bilgune Feministari eta Ongi Etorri Errefuxiatuak plataformari.
|
|
|
Orain etorri da errebolta, baina argi diote euren eskubideak aldarrikatuko dituztela. Iruñako Euskalgintza plataformak gidatzen du euskarazko murgiltze eredua babesteko mugimendua, eta bertako partaide dira hiri buruzagiko euskaltegiak, hainbat kultur elkarte, familia eta guraso taldeak,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, Kontseilua eta LAB, ELA eta Steilas sindikatuak. Urtarrilaren 23an publikoki azaldu zuten kezka, eta otsailaren 1ean ehunka lagun elkartu ziren udaletxearen aurrean.
|
|
|
Prozedura gauzatu zen moduaz soilik mintzatu da, eta hura irregulartzat hartu du.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendari Agurne Gaubekaren iritziz, oraingo gobernua uneaz eta epaia nolabait alde edukitzeaz aprobetxatzen ari da. " Beraien helburu politikoa aurrera ateratzeko aitzakia" dela adierazi zuten otsailaren 1eko elkarretaratzean.
|
|
|
Ortzegunean aurkeztu zuen
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak 2019ko urraketei buruzko txostena, eta, iazko urraketak jasotzen dituen arren, oraingoei ere adi begira dago Agurne Gaubeka (Bermeo, Bizkaia, 1984): «Aztertzen ari gara konfinamendu garaian zer ari den gertatzen hizkuntzarekin».
|
|
|
Urtebeteko, 2021eko azaroara arteko lankidetza hitzarmena sinatu dute Usurbilgo Udalak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak. Hitzarmenak bi aldeen egitekoak zehazten ditu.
|
|
|
Hirugarrenik,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak kudeatutako datuetan oinarrituz, bi ondorio ikusi du aipatu erakundeak; batetik, testuinguru honetan herritarrak hizkuntza-eskubideen urraketen aurrean jarrera irmoagoa hartzen ari direla, eta bestetik, egoera honetan gertatutako urraketek hizkuntza-eskubideen kontzientziazioa piztea ekarri dutela.
|
|
|
Bilbao Sarria, Paul (Algorta, 1971) Euskal Filologian lizentziaduna eta Hizkuntza Plangintza Graduondo diplomaduna, Giza Eskubideetan Unibertsitate aditua eta Oinarrizko Eskubideak eta Botere Publikoetan masterduna.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendari izan da hainbat urtez, eta 2010etik Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluko idazkari nagusia da. Halaber, European Language Equality Network sareko lehendakariordea da, erakundearen sorreratik.
|
|
|
Lan jarduna euskararen normalizazio teknikari lanetan hasi zuen 1994an. 2001etik 2003 bitartean
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria izan zen, eta egun Euskararen Nafar Institutuko Sustapenaren eta Plangintzaren Zerbitzuko zuzendaria da; eta NUPeko Giza eta Hezkuntza Zientzien Saileko irakasle ere dihardu.
|
|
2021
|
|
|
Batetik, erakunde demokratikoa izan behar zela eta, beraz, erakunde berriaren printzipioak betez gero, ezin izango zela inor kanpoan utzi. Izan ere,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak horixe jasan izan zuen EBLULen aldetik bertako kide izateko eskatu zuenean. Bigarrenik, estatuetako egiturak eratzea ez zela derrigorrezkoa izango.
|
|
|
OTSAILAK 3, ASTEAZKENA18: 00" Hizkuntza eskubideak. Herritarrak ahalduntzeko prestakuntza-saioa
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren eskutik Sutegin". Zehaztasunak: " Hizkuntza-aniztasunaren kudeaketatik hasita, euskarak bizi duen egoeraren inguruko kontzientzia lantzea da xedea.
|
|
2022
|
|
|
Nafarroa osoan euskara ofiziala izan dadila galdegiteko kanpaina abiatu dute, Iruñean egin den agerraldian. Idurre Eskisabel Kontseiluaren idazkari nagusiak,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko, AEK eta IKA euskaltegietako, Nafarroako Ikastolen Elkarteko, Sortzen elkarteko eta Topaguneko ordezkariek partu hartu dute ekitaldian.
|
|
|
Prozedurak agintzen duenez, ondoko hamabost egunetan sindikatuek aukera izanen dute dokumentuari alegazioak jartzeko. Euskalgintzaren Kontseiluak iragarri du agerraldia egingo duela astelehenean,
|
Hizkuntza
Eskubidearen Behatokiarekin batera, dekretuaren zirriborroari buruzko «urgentziazko balorazioa» egiteko.
|
|
|
«Eta, zergatik ez, beste lurralde batzuei ere bide bat ireki diezaieke honek».
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak txalotu egin du Gipuzkoako Futbol Federazioak emandako pausoa.
|
|
|
Garrantzitsua da hori, baina baliabideak jarri behar dira euskarazko arretarako zerbitzu guztiak bermatzeko». Urtarrilean, agerraldia egin zuten Uemak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak parlamentuan, euskarazko arreta berma dadila eskatzeko. Orduan nabarmendu zuten herritarrek euskaraz egin ditzaketen tramite telematikoak ez direla %25 ere, eta udalei dagokienez egoera are makurragoa dela:
|
|
|
«Mozioaren lehen puntuak onartu dituzte, baina baliabideak jarri behar dira euskarazko arretarako zerbitzu guztiak bermatzeko». Urtarrilean agerraldia egin zuten Uemak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak parlamentuan, euskarazko arreta berma dadila eskatzeko. Orduan azaldu zuten herritarrek euskaraz egin ditzaketen tramite telematikoak %23 direla, eta udalei dagokienez egoera are makurragoa dela:
|
|
|
Aurrematrikula epea irekitzear dela, ikastoletako edo ikastetxe publikoetako D eredua hautatzeko gonbita egiteko elkartu ziren hamabost eragile: Euskalgintzaren Kontseilua,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, Nafarroako Ikastolen Elkartea, Sortzen, NIZE, Dindaia, AEK, IKA, Euskaltzaleen Topagunea, Euskal Herrian Euskaraz, Udako Euskal Unibertsitatea, Emun, ELA, LAB eta Steilas.
|
|
|
Egun, oraindik, ez dago euskaraz bizitzerik.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak beste urte batez mahaigaineratu du euskaldunoi hizkuntza-eskubideak lurralde guztietan urratzen zaizkigula. Are gehiago, zerbitzu publikoetan hizkuntza-eskubideen urraketak betikotzeko arriskua dagoela aurreratu zuen, ez badira hizkuntza-politiken norabideratze berri (tu) ak ezartzen.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak iragarri dituen lan deialdi publikoetan ez da eskatuko «euskarazko gaitasun egokirik»,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak ohar bidez jakinarazi duenez. Salatu duenez, maiatz amaieran argitaratutako deialdietan, esaterako, lanpostuen %11, 55etan hautatzaileei ez zaie ezarriko inolako hizkuntza eskakizunik, eta eskakizuna duten lanpostuetan «gutxieneko ezagutza» baino ez da kontuan hartuko:
|
|
|
Nafarroako Gobernuak aurkeztu du administrazio publikoko merezimenduen dekretuaren proposamen berria, baina, duela ia bost hilabete aurkeztutakoarekin alderatuta, aldaketak hutsalak dira, Euskalgintzaren Kontseiluaren eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren arabera.
|
|
|
Iragan maiatzarren 7an milaka lagunek salatu zuten merezimenduen dekretu berriaren proposamena Iruñean, eta, hain justu, horixe gogorarazi du Agurne Gaubeka
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak. Ez hori bakarrik, hizkuntza eskubideak errespetatzeko eskatuz, Nafarroako Gobernuari herritarren 1.700 eskaera aurkeztu zizkiotela ere oroitarazi du, eta salatu gobernuak «entzungor» egin diela biei:
|
|
|
Besteak beste, Kanada, Irlanda, Gales eta Eskoziako arartekoa eta hizkuntza eskubideen begiraleak bildu dira Bilbon egunotan —gaur amaituko da konferentzia—, eta hizkuntza gutxituen estatusaz eta eskubideen urratzeaz solastatu dira. EAEko Arartekoak antolatu du aurtengo konferentzia, Hizkuntza Komisarioen Nazioarteko Elkarteko kide den heinean, eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia gonbidatu du, bi erakundeek duten elkarlanaz aritu eta euskararen egoera beste herrialdeetako ordezkariei azaltzeko.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak urtereoko txostena argitaratu zuen martxoan, 1.199 kexa jaso zituen 2021ean. Ertzaintzak, Foruzaingoak eta herrietako udaltzainek egindako urraketak, hezkuntza arlokoak eta udaletan gertatutakoak ere jasotzen ziren txostenean, baita osasungintzan egindakoak ere.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak urtereoko txostena argitaratu zuen martxoan, 1.199 kexa jaso zituen 2021ean. Ertzaintzak, Foruzaingoak eta herrietako udaltzainek egindako urraketak, hezkuntza arlokoak eta udaletan gertatutakoak ere jasotzen ziren txostenean, baita osasungintzan egindakoak ere.
|
|
2023
|
|
|
Esaterako, ELA, LAB eta Steilas sindikatuek, Euskaltzaleen Topaguneak eta Euskalgintzaren Kontseiluak. Halaber,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendari Agurne Gaubekak adierazi du hezkuntza sistema euskaraz eraikitzea «herri komunitate sendo eta feminista eraikitzea» dela.
|
|
|
Atzo onartu zuen Eusko Legebiltzarrak Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutuaren Legea, EAJren, PSE-EEren, Elkarrekin Podemos-IUren eta PP+ C’s-en babesarekin; aldiz, aurka bozkatu zuten EH Bilduk eta Voxek. Atzo, ohar batean, kritiko mintzatu ziren Euskalgintzaren Kontseilua eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, euskaldunentzat aurrerapausorik ez dakarrela irizten zaielako: «Lege berriak ez dakar inolako urrats berritzailerik gaur egungo eta etorkizuneko herritar euskaldunen eskubideak bermatzeari dagokionez».
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokian jasotako salaketa errealitate baten isla da: haur eta gazteentzako aisialdiko eskaintza ugaria da Gasteizen, gehienetan ordainpekoa, baina oso gutxitan izaten da euskaraz.
|
|
|
Pantailak Euskaraz taldeak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak egindako ikerketa baten arabera, euskarak %1, 99ko presentzia izan zuen iaz zinema komertzialetan. “Fikziozko film bakar bat ere ez zen estreinatu 2022an euskaraz.
|
|
|
Pasa den azaroaren 4an Bilboko kaleak bete genituen aldarri berarekin atera gara gaur Laudioko plazara. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluak deituta, gehiengo sindikala eta langileen ordezkariak, hezkuntzako eragileak, euskaltegiak, udal ordezkari eta alderdiak,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, eta, batez ere, herritar euskaldun eta euskaltzaleak... mezu argi batekin:
|