|
2013
|
|
|
Liburu hau historiografia hain klasikoak diren biografia horietako bat da, alegia, pertsonaia historiko bati buruz dugun ezagutza agortzeko asmo garbia izateaz gain, hura bere giroan eta garaian kokatu nahi duena eta judizio kritikorik emateko batere lotsarik ez duena. Bi
|
hitzetan
, pertsonaia eta bere garaia gurutzatzen duen liburua, diskurtso historiko kritiko koherente bat sortuz. Garrantzitsua da, beraz, protagonistaren bizitza interesgarria izatea eta munta handikoa gertatzea herrialde jakin baten historia argitu nahi denean.
|
|
|
Tamalez, neurea baino ingeles joriagoa behar da ñabardura eta xehetasun guztiak modu egoki batean dastatzeko eta haztatzeko. Tesi nagusia, dena den, erraz atzematen da eta
|
hitz
gutxitan aurkez daiteke: Joana emakumezko bat da, emakumeok gizonezkoen mendeko eta, areago, tresna huts izaten ziren garai batean.
|
|
|
Sasoi berean, zer esanik ez, holandes protestanteek berdin egiten baitzuten beren errege katolikoaren kontra... eta abar.
|
Hitzak
, hitzak, hitzak... Berebiziko interesa dute Euskal Herriko alderdi katoliko errebeldearen liderra zen Karlos Lukuzekoaren (Charles de Luxe) eta bere erregina legitimoa zen Joana Albreten artean 1571ko abuztuaren eta abenduaren artean gurutzatu zen gutuneria aztertzea (284 or.). Nor zen kontzientzia askatasunaren aldezlea eta nor tiranoa?
|
|
|
Sasoi berean, zer esanik ez, holandes protestanteek berdin egiten baitzuten beren errege katolikoaren kontra... eta abar. Hitzak,
|
hitzak
, hitzak... Berebiziko interesa dute Euskal Herriko alderdi katoliko errebeldearen liderra zen Karlos Lukuzekoaren (Charles de Luxe) eta bere erregina legitimoa zen Joana Albreten artean 1571ko abuztuaren eta abenduaren artean gurutzatu zen gutuneria aztertzea (284 or.). Nor zen kontzientzia askatasunaren aldezlea eta nor tiranoa?
|
|
|
Sasoi berean, zer esanik ez, holandes protestanteek berdin egiten baitzuten beren errege katolikoaren kontra... eta abar. Hitzak, hitzak,
|
hitzak
... Berebiziko interesa dute Euskal Herriko alderdi katoliko errebeldearen liderra zen Karlos Lukuzekoaren (Charles de Luxe) eta bere erregina legitimoa zen Joana Albreten artean 1571ko abuztuaren eta abenduaren artean gurutzatu zen gutuneria aztertzea (284 or.). Nor zen kontzientzia askatasunaren aldezlea eta nor tiranoa?
|
|
|
Roelkerren jarrera garbia da:
|
hitz
hanpurusetatik haratago joan beharra dago, ekintzak epaituz. Ildo horretan, X. kapitulua(. Queen and administrator?) iruditzen zaigu liburuko interesgarria, bereziki gai horri dagokionez, hots, Joanaren jarrera tolerantzia erlijiosoaren auziaren aurrean.
|
|
|
Joana tolerantziaren aitzindari eta eredu, edo Joana intolerantzia eta fanatismo protestantearen (katolikoa bezain galgarria) eredu. Roelkerren analisi xehea irakurtzen duena problemaren konplexutasunaz ezinbestean kargutuko delakoan nago, ez baita erraza mota horretako gai bati modu orekatuan bi
|
hitzetan
erantzutea. Detaileak, liburuan.
|
|
|
Gaur, Pello Esnalek bere
|
Hitz
ordena. Erabilera estrategikoaekarpen bikainaz hitz egin digularik, eta abagune honetan hitz batzuk esatea proposatu zaidalarik, sakonera akademikoak alde batera utzi eta mende erdi batez neure idazle eta itzultzaile ibilbideari gaingiroki bada ere begiratu bat eman eta horretaz zuei hitz egitea erabaki dut.
|
|
|
Gaur, Pello Esnalek bere Hitz ordena. Erabilera estrategikoaekarpen bikainaz
|
hitz
egin digularik, eta abagune honetan hitz batzuk esatea proposatu zaidalarik, sakonera akademikoak alde batera utzi eta mende erdi batez neure idazle eta itzultzaile ibilbideari gaingiroki bada ere begiratu bat eman eta horretaz zuei hitz egitea erabaki dut.
|
|
|
Gaur, Pello Esnalek bere Hitz ordena. Erabilera estrategikoaekarpen bikainaz hitz egin digularik, eta abagune honetan
|
hitz
batzuk esatea proposatu zaidalarik, sakonera akademikoak alde batera utzi eta mende erdi batez neure idazle eta itzultzaile ibilbideari gaingiroki bada ere begiratu bat eman eta horretaz zuei hitz egitea erabaki dut.
|
|
|
Gaur, Pello Esnalek bere Hitz ordena. Erabilera estrategikoaekarpen bikainaz hitz egin digularik, eta abagune honetan hitz batzuk esatea proposatu zaidalarik, sakonera akademikoak alde batera utzi eta mende erdi batez neure idazle eta itzultzaile ibilbideari gaingiroki bada ere begiratu bat eman eta horretaz zuei
|
hitz
egitea erabaki dut.
|
|
|
2011ko abenduaren 22ko zutabeari, Andu Lertxundik" Harriduraz" izenburua ezarri zion eta bertan, besteak beste, Elixabete Perezen
|
hitzak
aipatzen zituen, esanez, Koldo Mitxelenak gaur zer tresna ditugun ikusiko balu, harrituta geldituko litzatekeela. Eta gero oriotar zarauztartuak honela zioen:
|
|
|
Nik neuk mende erdi batez bizi izan dudan harridura eta pozño horretaz
|
hitz
egin nahi dizuet.
|
|
|
Testu antolatzaileak. Erabilera estrategikoa (2008)
|
Hitz
ordena. Erabilera estrategikoa (2011), gramatikaren eremuak utzi eta estilistikaren zelaiak hasten direnetan behar beharrezkoak direnak teknologia berriek zalapartaka idaztera bultzatzen gaituzten aroan.
|
|
|
Erabilera estrategikoa (2011), gramatikaren eremuak utzi eta estilistikaren zelaiak hasten direnetan behar beharrezkoak direnak teknologia berriek zalapartaka idaztera bultzatzen gaituzten aroan. Horrelako gomendioak eta ezagutzak idazle on askok garai guztietan erakutsi badituzte ere, milaka pertsona bere buruan estandarizatzen eta normalizatzen ari den hizkuntza batean eskolatzeak, eta gaurko bizimoduak testuak idaztea eta jendaurrean eraginkortasunez
|
hitz
egitea askori eskatzen dion garaiotan, inoiz baino hobeki txertatzen dira gure aurrerabide neketsuan. Beraz, gramatikaren mugetatik harago, estilistikaren alorrean ekarpenak egiteak ibilbide oso bat biribiltzea esan nahi du, herri literaturaren azterlanarekin eta Esnalen erabilera estrategikoko bi ekarpenekin, azkenik, B. Atxagak maisuki gidatzen duen Erlea aldizkariarekin galdorra ezarriz.
|
|
|
Eusebio Erkiagaren omenaldia: hondar
|
hitz
|
|
|
Eder,
|
hitza
mingainean;
|
|
|
bertso lerro libreekin olgetan hasten zan, apur bat tentatu, baina benetakoagoak sentitzen ebazan tradiziozko neurtitzekin eginiko jolasak. Testu honetan ederto esplikaten dau barritzeko ahalegina, bai lerroak antolatzeko eran, bai
|
hitz
taldeak neurri jakinetatik apurtzeko jarreran, bai bere ezintasunak aitatzeko zintzotasunean.
|
|
|
|
hitzak
banan zenbatzeke.
|
|
|
eta abarreko
|
hitz
batzarrak.
|
|
|
GAKO
|
HITZAK
: Euskaltzaindia.
|
|
|
Ondorio nagusi gisa esan daiteke aztertutako amatasunaren irudikapenak ez direla hegemonikoak, bestelakoak edota emergenteak baizik. Ama bakarrak, helduak, lan munduan nahiz politikan dihardutenak aurkitu ditugu literatur testu hauetan,
|
hitz
batean, harreman berriak sorrarazi dituzten literatur pertsonaiak. Harreman berri horiek, hain justu ere, genero arteko harreman berrien paradigma lirateke.
|
|
|
|
Hitz
gakoak: Arantxa Urretabizkaia, generoa, amatasuna, literatur pertsonaiak.
|
|
|
Zailtasun edota alde negatibo horiek, ordea, Linda Zirellirentzat (1996), Beauvoirrek erabilitako estrategiak dira. Beauvoirrek nahitaezko amatasuna kritikatzen zuen, eta estrategia horretan, Zirelliren
|
hitzetan
, apaizentzat, filosofoentzat eta zientzia gizonentzat amatasuna ekoizpen biologikoaren hautu bakarra eta zoriontasun paradigma zen bezala, Beauvoirrentzat, gatazka eta diferentzia gunea zen. Amatasuna beste modu batera interpretatzeko keinu bat egiten ari zen Beauvoir, Zirelliren hitzetan.
|
|
|
Beauvoirrek nahitaezko amatasuna kritikatzen zuen, eta estrategia horretan, Zirelliren hitzetan, apaizentzat, filosofoentzat eta zientzia gizonentzat amatasuna ekoizpen biologikoaren hautu bakarra eta zoriontasun paradigma zen bezala, Beauvoirrentzat, gatazka eta diferentzia gunea zen. Amatasuna beste modu batera interpretatzeko keinu bat egiten ari zen Beauvoir, Zirelliren
|
hitzetan
. Edonola ere, esan behar da berdintasunaren feminismoak nahiz feminismo materialistak berdintasunerako bidean aztertu dutela amatasuna.
|
|
|
Horrekin esan nahi da amatasunak, emakumeen bizitza profesionalean, politikoan eta kulturalean, gizarteratzeko zailtasunak ekarri dituela eta rol bakartzat hartu dela. Shulamith Firestonek azken ikuspegi hori aintzakotzat hartzen du, eta, bere esanetan, emakumeak funtzio biologikoagatik zapalduak izan dira;
|
hitz
batean, emakumearen zapalkuntza ugalketarekin hasi zen, eta gero ere zapalketa horrek continuum batean jarraitu du. Azkenik, Adrianne Richek amatasunaren bi interpretazio proposatzen ditu.
|
|
|
Euskal antropologo feministek (Díez, 1995, 2000; Imaz, 2007) esandakoa berrestera gatoz, euskal sendia eta amatasuna aldatzen ari direla, alegia, eta amak direla aldaketa horretako protagonista. Eli Imazen
|
hitzetan
, amatasunaren eta sendiaren aldaketa genero harremanen inguruko eraldaketarik esanguratsuenetan kokatu behar da. Emakumeak aldatzen ari dira, eta eurekin, bikote harremanak eta familia.
|
|
|
Kontzientzia bat dago batez ere, aldaketarako intentzio garbia. Beraz, eraikuntza sinbolikoez gain,
|
hitz
egin daiteke aldaketa eta bilaketa estrategiez; hitz batean, agentzialitateaz (Esteban, 2004).
|
|
|
Kontzientzia bat dago batez ere, aldaketarako intentzio garbia. Beraz, eraikuntza sinbolikoez gain, hitz egin daiteke aldaketa eta bilaketa estrategiez;
|
hitz
batean, agentzialitateaz (Esteban, 2004).
|
|
|
Mari Txuri bakarrik geratzen da; izan ere, seme bakarra aspaldi ezkonduta etxetik joana du. Baina amaren asmoen berri duenean, beste lagun batekin bizitzen jartzera doala alegia, berehala datorkio
|
hitz
egitera. Mari Txurik transgresioari beste koska bat eransten dio; izan ere, semeari kasurik egin gabe, bere nahiari jarraitzen dio.
|
|
|
Hiru Mariakeleberrian, Urretabizkaiak zahartzaroa hartu du gaitzat, eta hiru emakume zaharren ahotsak jarri nahi izan ditu gerraostearen eta zahartzaroaren inguruan
|
hitz
egiten.
|
|
|
(Rojo, 2011). Horietaz, ordea, gutxi
|
hitz
egiten da. Izan ere, Txurik alabaren heriotza jasan behar izan du, baina ez da halako atsekabeetan murgiltzen, eta ez digu horretaz xehetasun handirik ematen.
|
|
|
209). Komunikazio linguistikoaz haratago doa komunikazioa eleberrian, Gabilondoren
|
hitzetan
. Komunikazioa ere hibridoa da; izan ere, koaderno gorria euskaraz idatzia dago, baina irakurle gaztelaniaduna du.
|
|
|
1958ko Domingo Agirre nobela saria irabazi eta, handik lau urtera argitaratutako Eusebio Erkiagaren Araibar zalduna (1962) eleberriak jorratzen duen gaia 6 eta 9 aginduek eragindako nahaspilak dira. Hona, eleberriak kontatzen duen istorioa ixteko erabiltzen diren azken
|
hitzak
:
|
|
|
Hiriak balore sistema horretako osagairen baten urraketa balekar, kontalariak ezarritako zigorra bete du urratzaileak. T. Agirreren Uztaroko Malentxo ereduzko portaeratik urrutiratu zen hirian eta moja sartuaz ordainduko du arau urraketa; Iratxeten Marixanek gosea pairatuz eta iraganean ezkontzeko
|
hitza
emana zion eta berak baztertu zuen gizonari jatekoa eskatuz, premia gorrian dagoelako; Loli Menak bere buruaz beste eginaz.
|
|
|
Loli Mena bekatuak aitortuta hil zen. Heriotzaren ostean, aitorle izan zuen apaiz gazteak Manu Araibarrengana jo zuen bakarka
|
hitz
egiteko asmoz. Hona apaizak Araibarri emandako berria:
|
|
|
|
Hitz
batean, bizimodu lizuna auzitan jartzen ari ote den adierazten hasten da kontalaria. Aurrerago, ordea, bizimodu horrek buruhauste handirik ez diola eragiten ere gaineratzen du.
|
|
|
Inauteriek ez ezik, beste gai batzuk ere bultzatuko dute kontalariaren
|
hitz
jarioa: andrezkoen soinekoek (59), euskaldunak (155), XX. mendeak (158), haurrik ez duen emazte gazteak (162) eta abarrek.
|
|
|
Esaterako, kontalariak eman zezakeen pertsonaia nagusiaren ibileren berri zehaztasun gehiagorekin, lanak eragindako jardunari tarte handiagoa eskainiz edo bere maite jokoen gorabeherak xehetasunez betez.
|
Hitz
batean, osagai filosofiko, ohiturazko eta abarrek eratzen dituzten digresioak alde batera utzi balitu, jazoerak astiroago, xeheago kontatzeko aukera zukeen.
|
|
|
(102) edo gaztelaniaz dagoen kantarik (134). Badira, halaber, euskal eleberrigintzan ordu arte erabili gabeko
|
hitzak
: popo (12), igande baterako plana (26), tebeo (33), ponpis, bikini, slip, short (102), exotiko (105), exitu (109), vedette (120), kupo (126), tonua (132), atmosferarik (135)...
|
|
|
|
Hitz
gakoak:
|
|
|
Euskararen kasuan, nahiz eta lanen bat egin den (Alberdi, 2011), oraindik ez dira asko aztertu diskurtso markatzaileak bere horretan. ...amatikak aurkaritzako lokailuen artean kokatzen ditu (EGLU III, 1990; Goenaga, 1980); Larringanek (1996), ISDari jarraituz (Bronckart et al., 1985; Bronckart, 1996), testu antolatzaileenartean aztertzen ditu elementu hauek eta, horien barruan, lokailu gisa, baina zalantza egiten du kontzesibotasunaren eta aurkaritzakotasunaren artean; testuaren ikuspegitik ere, Esnalek (2008, 32) testu markatzaile
|
hitza
hobesten du diskurtso markatzaile izendapenaren ordez, testu antolatzaileen azpisail gisa kokatuta eta, gaztelaniaren kasuan Martín Zorraquinok eta Portolések (1999, 4082) egiten duten bezala, lokailuen sailetik bereizita dagoen birformulatzaile urruntzaileen multzoan kokatzen ditu hizpide ditugun elementuak; Garcések (2008, 154) ere gauza bera egiten du; eta Fuentesek (2009) lokailuei eta ope... Aipatu behar dugu, halaber, Zabalaren (1996) lana; bertan, zenbait birformulatzaile analizatzen dira testu antolatzaile izendapenean bilduta, baina horien artean ez dira agertzen hemen aztergai ditugunak.
|
|
|
Euskararen kasuan, nahiz eta lanen bat egin den (Alberdi, 2011), oraindik ez dira asko aztertu diskurtso markatzaileak bere horretan. ...kurtso markatzaile izendapenaren ordez, testu antolatzaileen azpisail gisa kokatuta eta, gaztelaniaren kasuan Martín Zorraquinok eta Portolések (1999, 4082) egiten duten bezala, lokailuen sailetik bereizita dagoen birformulatzaile urruntzaileen multzoan kokatzen ditu hizpide ditugun elementuak; Garcések (2008, 154) ere gauza bera egiten du; eta Fuentesek (2009) lokailuei eta operatzaileei buruz
|
hitz
egiten du, eta kontzesiozkoen artean kokatzen ditu. Aipatu behar dugu, halaber, Zabalaren (1996) lana; bertan, zenbait birformulatzaile analizatzen dira testu antolatzaile izendapenean bilduta, baina horien artean ez dira agertzen hemen aztergai ditugunak.
|
|
|
Birformulatzaileei buruz
|
hitz
egiten duen atalera jotzen badugu, honela dio: –Hitz, enuntziatu, esaldi sail edo testu zati batek duen zentzua interpretatzeko, argitzeko, esplizitatzeko, birformulaziora jo ohi du hiztunak?
|
|
|
Birformulatzaileei buruz hitz egiten duen atalera jotzen badugu, honela dio: ?
|
Hitz
, enuntziatu, esaldi sail edo testu zati batek duen zentzua interpretatzeko, argitzeko, esplizitatzeko, birformulaziora jo ohi du hiztunak. Bigarrena ez da lehen formulazioarekin nahasten, haren errepikatze edo tautologia hutsa ez den bezalaxe?
|
|
|
Borgesek esaten zuena vs nik (testuaren egileak) esaten (uste) dudana; ortografia gaurkotu dut/ beharrezko bereizgarriak kontuan hartu ditut (gizatalde baten ikuspegitik beharrezkoak direnak, alegia). Enuntziazioaren heterogeneitatearekin lotuta dago; esatari batek berbazko jarduera bat gauzatzen du, baina esaten dituen
|
hitzak
beste norbaiti esleitutakoak izan daitezke. Besteen ahotsak, sarritan, berbaldi ekarriaren (bestearen diskurtsoa) eskutik sartzen dira.
|
|
|
Lanak bildu dituen 11 abestietako batzuk berriak dira; besteak, ordea, Logela Multimediarekin egindako lanen moldaketak dira. Edonola ere, kantetan
|
hitzek
dute garrantzia [Musika eta irudia elkartzen direnekoa, MAITE ASENSIO,]
|
|
|
Birformulazio horretan konklusio bat dugu: ?
|
hitzek
dute garrantzia, eta horrek baliogabetu edo baztertu egiten du aurreko proposizioan adierazten dena; ezaugarri guztien gainetik hiztunak hobeto baloratzen duen alderdi batera bideratzen du arreta.
|
|
|
Eta gogoan izan Peter Gordonen esperimentuak, zeinetan frogatzen baitzen haurrek mice eater esaten dutela, baina sekula ez rats eater, arratoien eta saguen antzekotasun kontzeptuala gorabehera, eta gurasoen hizketan horrelako
|
hitz
elkarturik izan ez arren. Haren emaitzek unibertsal zehatz hori morfologia arauak burmuinean prozesatzen diren moduaren ondorio dela berresten dute, hots, flexioa eratorpenaren ekoizkinei aplikatuz, baina ez alderantziz.
|
|
|
Solaskideak hirugarren pertsona bati buruz
|
hitz
egiten ari dira, baina Karouk gai hori alde batera utzi eta gehiago interesatzen zaion gai batera eramaten du solasaldia. Dena denmarkatzaileak ahalbideratzen du gaiaren aldaketa hori eta, horrela, solasaldiaren berrorientazioa eragiten du.
|
|
|
Zehaztapen bat sartuta, aurretik esandakoarekiko esataria enuntziatiboki nola kokatzen den agertzen du birformulazioak. Sarritan, beste ikuspegi bat sartuta, aurreko formulazioan edo predikazioan agertzen diren
|
hitzak
, iritziak, argudioak puntualizatzeko egiten dira iruzkinak edo zehaztapenak:
|
|
|
Gizonezkoen maitasunari buruz
|
hitz
egitea pozgarria den arren, emakumeen esateko modua nabarmentzen du egileak. Ez die meriturik kentzen gizonezkoei, baina emakumeen lekua aldarrikatzeko aprobetxatzen du birformulazioa, eta hori da, hain zuzen, nabarmenduta geratzen den zatia.
|
|
|
faktüra, kandidatüra, nümero... Zuberoan, ostera, euskal
|
hitzetan
ere bada, eta bürü(" bü), ezágün, négü, txákür gisako ahoskerak etengabe entzuten dira hango jardunean. Dena dela, arauak baditu bere mugak.
|
|
|
Markatzailearen izaera polifonikoaren arrastoak marka esplizituen bidez geratzen dira agerian ahots ezberdinak testura ekartzeko duen ahalmenarekin, dela gakotxoen artean bildutako aipuak, dela zehar bidez ekarriak. Adibiderik ez zaigu falta, esate baterako, aurreko enuntziatu batean jasotzen diren beste baten
|
hitzak
puntualizatzeko:
|
|
|
Olatu handi
|
hitzak
aipatu, eta erronka hitza datorkio Agoteri. «Olatu handiak hartzea niretzat erronka bat da, atsegin handia sentitzen dut momentu horietan, naturarekin bat eginez eta eskaintzen dizkidan fruituez gozatuz».
|
|
|
Olatu handi hitzak aipatu, eta erronka
|
hitza
datorkio Agoteri. «Olatu handiak hartzea niretzat erronka bat da, atsegin handia sentitzen dut momentu horietan, naturarekin bat eginez eta eskaintzen dizkidan fruituez gozatuz».
|
|
|
Kazetariak zehaztapen bat egiten du Agotek adierazitakoaren gainean eta gainera, polifonia testuan bertan markatuta agertzen da, alde batetik, gakotxoen artean
|
hitzez
hitz jasotzen denean beste esatari batek esandakoa, eta bestetik, kazetariaren ahotsak protagonistak esandakoa birformulatzen duenean. Aurreko zatian ez ezik, birformulazioan ere beste baten ahotsak sartzeko balio du.
|
|
|
Kazetariak zehaztapen bat egiten du Agotek adierazitakoaren gainean eta gainera, polifonia testuan bertan markatuta agertzen da, alde batetik, gakotxoen artean hitzez
|
hitz
jasotzen denean beste esatari batek esandakoa, eta bestetik, kazetariaren ahotsak protagonistak esandakoa birformulatzen duenean. Aurreko zatian ez ezik, birformulazioan ere beste baten ahotsak sartzeko balio du.
|
|
|
Dena den, kontzeptuak «zama ideologikoa» duela erantsi du: euskaraz
|
hitz
egiten den lurralde esparruaz mintzatzeko ez ezik, «juridikoki eta administratiboki Euskal Herria sortzeko borondatea» ikusten du epaiak kontzeptuaren erabileran. [' Euskal Herria' terminoa ezeztatu dute, Nafarroa barneratzen badu, MAITE ASENSIO,]
|
|
|
Azken adibidean, gainera, birformulazioa ez da mugatzen bestearen ahotsen interpretaziora, izan ere, bestearen ahotsak
|
hitzez
hitz ekarri eta haren ikuspegi enuntziatiboa integratzen du testuan; aurreko zatian esaten denarekiko indiferentzia areagotu egiten da birformulazioan protagonistaren hitzak sartuta.
|
|
|
Azken adibidean, gainera, birformulazioa ez da mugatzen bestearen ahotsen interpretaziora, izan ere, bestearen ahotsak hitzez
|
hitz
ekarri eta haren ikuspegi enuntziatiboa integratzen du testuan; aurreko zatian esaten denarekiko indiferentzia areagotu egiten da birformulazioan protagonistaren hitzak sartuta.
|
|
|
Azken adibidean, gainera, birformulazioa ez da mugatzen bestearen ahotsen interpretaziora, izan ere, bestearen ahotsak hitzez hitz ekarri eta haren ikuspegi enuntziatiboa integratzen du testuan; aurreko zatian esaten denarekiko indiferentzia areagotu egiten da birformulazioan protagonistaren
|
hitzak
sartuta.
|
|
|
Gako
|
hitzak
: birformulazioa, birformulatzaile esplikatiboak, diskurtso markatzaileak, hizkera juridikoa, testu akademikoak, lege testuak, alegia, hau da, hots
|
|
|
1,0 milioi testu
|
hitz
|
|
|
5,5 milioi testu
|
hitz
|
|
|
4,1 milioi testu
|
hitz
|
|
|
2,5 milioi testu
|
hitz
|
|
|
10,7 milioi testu
|
hitz
|
|
|
10,2 milioi testu
|
hitz
|
|
|
10,5 milioi testu
|
hitz
|
|
|
6,6 milioi testu
|
hitz
|
|
|
0,5 milioi testu
|
hitz
|
|
|
11,0 milioi testu
|
hitz
|
|
|
62,6 milioi testu
|
hitz
|
|
|
35,7 milioi testu
|
hitz
|
|
|
26,9 milioi testu
|
hitz
|
|
|
62,6 milioi testu
|
hitz
|
|
|
17). Birformulazioa, beraz, diskurtsoan lehenago adierazitakoa bestelako
|
hitzez
berradieraztea edo birformulatzea da. Hiztunak bere diskurtsoaren kontzientzia hartzen du eta, egin duen formulazioa guztiz gogobetegarria iruditu ez zaiolako, edo nahita diskurtsoa hala antolatu nahi duelako eta efektu diskurtsibo jakin bat lortu nahi duelako?, beste hitz batzuen bidez edo ustez argiagoa den formulazio baten bidez saiatzen da adierazten hartzaileari adierazi beharrekoa.
|
|
|
Birformulazioa, beraz, diskurtsoan lehenago adierazitakoa bestelako hitzez berradieraztea edo birformulatzea da. Hiztunak bere diskurtsoaren kontzientzia hartzen du eta, egin duen formulazioa guztiz gogobetegarria iruditu ez zaiolako, edo nahita diskurtsoa hala antolatu nahi duelako eta efektu diskurtsibo jakin bat lortu nahi duelako?, beste
|
hitz
batzuen bidez edo ustez argiagoa den formulazio baten bidez saiatzen da adierazten hartzaileari adierazi beharrekoa.
|
|
|
alegiahau dahotserran nahi baita, bestela esandabeste era batera esanda, beste modu batera esanda, beste
|
hitz
batzuetan esanda, beste hitz batzuetan(?)
|
|
|
alegiahau dahotserran nahi baita, bestela esandabeste era batera esanda, beste modu batera esanda, beste hitz batzuetan esanda, beste
|
hitz
batzuetan(?)
|
|
|
laburbilduz, laburbilduta, labur esanda, labur esateko?
|
hitz
bateanhitz gutxitanhitz batean esateko(?)
|
|
|
birformulatzailearen bidez birformulakizunaren esanahia edo zentzua argitzen da atal birformulatzailean; hots, azalpen bati bide egiteko erabiltzen da. Alde batetik,
|
hitzen
esanahia argitzeko erabiltzen da (neologismoak, hitz ezezagun edo teknikoak, atzerriko hizkuntzetakoak, latinetikakoak, eta abar). Bestetik, aurreragoko enuntziatu oso baten zentzua edo interpretazioa argitzeko erabiltzen da.
|
|
|
birformulatzailearen bidez birformulakizunaren esanahia edo zentzua argitzen da atal birformulatzailean; hots, azalpen bati bide egiteko erabiltzen da. Alde batetik, hitzen esanahia argitzeko erabiltzen da (neologismoak,
|
hitz
ezezagun edo teknikoak, atzerriko hizkuntzetakoak, latinetikakoak, eta abar). Bestetik, aurreragoko enuntziatu oso baten zentzua edo interpretazioa argitzeko erabiltzen da.
|
|
|
Sintaxiak, hots,
|
hitzen
ordena bereizteko gaitasunak, beste animalia guztien gainetik jartzen ditu orka arruntak. [EITB dokumentalak:
|
|
|
beste
|
hitz
batzuetan esanda?
|
|
|
beste
|
hitz
batzuetan
|
|
|
beste
|
hitzetan
|
|
|
beste
|
hitzetan
esanda
|
|
|
|
hitz
batean/ batez (esateko)?
|
|
|
bi
|
hitzetan
(esanda)?
|
|
|
Dena den, sail honetako birformulatzaileen banaketa ez da bera testu genero guztietan. Izan ere, maiztasun datuak Osagai Nagusien Faktore Analisia izeneko probaren bahetik pasatuz gero, agerian geratzen da korrelazio esangarria dagoela hots eta alegia birformulatzaileen agerpen maiztasunen artean batetik, eta hau da eta beste
|
hitz
batzuetan antolatzaileen artean, bestetik. Hori horrela, zuzenbidearen alorreko testuetan 1.3 irudian ikusten diren joerak bereizten dira:
|
|
|
Hirugarren multzoan, azkenik, lerro etenetik eskuinera sakabanatuak agertzen dira unibertsitateko eskuliburu gehienak. Multzo honetan birformulatzaile esplikatiboen maiztasunak are handiagoak dira, baina, lan batzuetan hau da eta beste
|
hitz
batzuetan dira nagusi (goialdean kokatutako horietan) eta beste batzuetan, berriz, hots eta alegia erabiltzen dira gehienbat (behean eskuinean kokatutako lanetan).
|
|
|
(40) Era berean, lerro hauetan 1985eko Uraren Legeak 1.2 atalean zehazki azpimarratzen duena
|
hitzez
hitz gogoratzea komeni da, hots,, las aguas continentales superficiales, así como las subterráneas renovables, integradas todas ellas en el ciclo hidrológico, constituyen un recurso unitario, subordinado al interés general, que?? [ZCP Ak, Emari ekologikoa, X. Ezeizabarrena.
|
|
|
(40) Era berean, lerro hauetan 1985eko Uraren Legeak 1.2 atalean zehazki azpimarratzen duena hitzez
|
hitz
gogoratzea komeni da, hots,, las aguas continentales superficiales, así como las subterráneas renovables, integradas todas ellas en el ciclo hidrológico, constituyen un recurso unitario, subordinado al interés general, que?? [ZCP Ak, Emari ekologikoa, X. Ezeizabarrena.
|
|
|
(52) Bi
|
hitzetan
, Konstituzioak araugintzarako lankidetza printzipioa ezarri nahi dulegegilearen eta administrazioaren artean (Legearen eta Erregelamenduaren artean,), alegiaeta legeari dagokiola neurri hori zein izango den agertzea [ZCP Ak, Administrazio Zuzenbidea: atal bereziak, Iñigo Urrutia, UPV/EHU (2008)]
|
|
|
(58) Kasu honetan, Estatuko epai sistemaren erpinean dagoen auzitegira joatea eskubide bat da herritarrentzat: Auzitegi Gorenak ezin du aukeratu zein kasu ezagutu nahi duen eta zein ez; beste
|
hitz
batzuetan, derrigorrezko eskuduntza dauka (mandatory jurisdiction), legeak helegitea aurreikusten duen guztietan auzitegiak helegite hori ezagutu behar duelarik [ZCP Ak, Amerikar Estatu Batuetako auzitegi antolaketa: Lerro nagusiak (1), I. Ordeñana.
|
|
|
Guztira 62,6 milioi testu
|
hitz
ditu corpusak eta halako oreka bat lortu da testu itzulien eta jatorrizkoen artean. Testu mota batzuk biltzen ditu (akademikoak, lege testuak, prentsa, saiakera) eta, bereziki, ahozko hizkuntzara hurbiltzen diren bi azpicorpus ditu:
|
|
|
EUDIMA corpusa: 62.600.00 testu
|
hitz
/ Lege testuak (LT): 4.100.000 testu hitz/ Zientzia Juridikoen alorreko testu akademikoak (TA):
|
|
|
62.600.00 testu hitz/ Lege testuak (LT): 4.100.000 testu
|
hitz
/ Zientzia Juridikoen alorreko testu akademikoak (TA): 2.500.000 testu hitz.
|