|
2000
|
|
|
– Aparatu
|
hitzaren
erabileraren azterketa luze eta kuriosoa gerta liteke hizkuntzalaritzaren esparrutik atera gabe ere... Gure fonologiazko eskoletan bertanikusi izan dugu nola erabiltzen duen Garcia Calvo-k, ahoskerari buruzkolanen hit paradeko goren postuetan behar lukeen lan horretan (Garcia Calvo, 1989).
|
|
|
Kodifikazioan bertan gerta daiteke zarata, beste mezuekiko konnotazioetan, testuinguruan, herri bakoitzak egiten duen
|
hitz
erabileran, mezuaren gehiegizko abiadan, kontzeptu konplexu eta zail bat azaltzeko denbora ezean, kontzeptu gehiegi izatean edo aukeraturiko soinuen kalitate txarrean.
|
|
|
8. " Ghost" eta" shade"
|
hitzen
erabilera irakurtzeko, ikus hurrengoa besteak beste: Urrezko abarra, I bol., 311 orr.
|
|
2002
|
|
|
Zaila da irakurtzen eta ulertzen: perpaus laburtuak, egitura bortxatuak, solaskideak argi bereizten ez dituzten solasak, ideia ilunak, loturarik gabeko pasarteak,
|
hitzen
erabilera berriak...
|
|
2003
|
|
|
Herri hitza aukeratzean humanismoaren erretorika hautatu zen, eta ez teoria zientifikoa, ezta klase borrokaren ezagupen erreala ere. Bigarren nahasketa demokrazia
|
hitzaren
erabilera zen, hitz hori adjektibatu gabe azaltzen denean burgesa delako ia ia definizioz. Euskal Unibertsitateak, aldiz,, herri demokrazia?
|
|
|
Azter dezagun aurrena
|
hitzaren
erabilera terapeutikoa. Salutatorea edo salutatzailea da on egiteko erritu hitzez eta konjuruez baliatzen den figura tipikoenetarikoa.
|
|
|
2 Ez dakit Kuhnen ‘puzzle’
|
hitzaren
erabilerak eta Wittgensteinenak elkarren artean zerikusirik ote duten. Jakina, Wittgensteinek bere tesi bati lotuta erabili zuen, alegia, filosofian benetako arazorik ez dagoela esaten duenari —hau da, hizkuntzaren erabilera desegokiari lotutako sasi arazoak, puzzleak, daudela— Gerta ala gerta, ‘arazo’ hitzaren ordez ‘puzzle’ hitza erabiltzea, egia esan, horrela deitutako arazoak oso sakonak eta larriak ez direla erakusteko nahiaren seinale da.
|
|
2004
|
|
|
Beraz,, mota?
|
hitzaren
erabilera teknikoa egingo dut, motakpropietateak baitira). Gero, gainerako kategorietan kokatzen diren propietateak datozkigu (zuria, beltza, handiagoa, 4 metrokoa, cderra, fideia...).
|
|
|
Azkenaidiko Biologiaren Filosofian informazio genetikoaren kontzeptua funtsezko gai bihurtu da. Batzuek informazio
|
hitzaren
erabilera kritikatzen dute geneen rola deskribatzean, haien ustez kontzeptu hori ez baita egokia, zio desberdin batzuen bidez erakusten dutenmoduan. Batzuek antropozentrismoa aipatzen dute, eta era askotako arrazoi epistemologikoak ere erabiltzen dituzte.
|
|
|
Isiltasuna zentzu eta doinu berriz jantzi zaigu.
|
Hitzen
erabilera okerrez eta zentzugabeez hobeki ohartzen gara egun. Erlijioak eta Ebanjelioek berek nozitu duten manipulazio, dogmatismo eta demagogia ikusita, Jesusen eta mistikoen hitzak (eta isiluneak) hobeki ulertzen lagundu diezaguke Wittgensteinen lehen filosofiak, baldin eta autofagia linguistikora (eta are gutxiago mentalera) geure burua kondenatzen ez badugu. Izkiriatu ditugun orrialdeok bide horretan zertxobait lagunduko duten itxaropenak gidatu gaitu honaino.
|
|
2005
|
|
|
3
|
Hitzaren
erabilera ere ez dago esangura zabalago honen aurka. Eta izen hori gerra publikoari bakarrik egozten bazaio, ez dator hori gure ustearen kontra, egia osoa baita generoaren izena sarritan egokitzen zaiola espezie bereziago bati.
|
|
2006
|
|
|
–Erromanizazio?
|
hitzaren
erabilera anakronikoa eta nahasgarria da? 8 Adibide ugarik baieztatzen dute iritzi hau. Egia da gerrek eta inmigrazioek latina eta erromatarren ohiturak eta erakundeak lurralde honetan sartzea ahalbidetu zutela.
|
|
|
Esaterako, batzuek diote judizioa dela sentimenduaren adierazpidea; beste batzuek, ordea, judizioak sentimendua deskribatzen duela diote. Guk ‘ondorio’
|
hitzaren
erabilera neutroa egingo dugu, interpretazio horien auzia saihestearren. Ik., liburu honetan, 7 atala.
|
|
2007
|
|
|
Ildo horretan, euskararen bikaintasunak, kalitateak, eta bereziki, gazteonak arduratzen gaitu, baita
|
hitzaren
erabilerak ere. Euskarari muzin egin dio gazte euskaldundu askok, eta euskaraz jarduten dugunok, berriz, gero eta traketsago moldatzen omen gara edozein testuingurutan.
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak babesa eman die ordezkari politikoek (parlamentariek, etab.) aurkeztutako errekurtsoei jokabide jakin batzuen eraginez haien ordezkaritza eginkizunak behar den moduan egikaritu ezin zituztenean, eta ganberek euren erregelamenduak interpretatu eta aplikatzerakoan hartutako erabaki batzuk ere deuseztatu ditu, zenbait gai ukitu direnean, besteak beste: informazio eskubidea,
|
hitzaren
erabilera, zuzenketak aurkeztea, parlamentu mozioak onartzea, batzordeetako kide izatea, boto eskubidea, parlamentu taldeak eratzea, etab. Auzitegiaren ustez gai horiek guztiak kargu publikoa bermeekin egikaritzeko oinarrizko eskubideak babestu behar ditu (KAE hauek: otsailaren 15eko 23/ 1990; ekainaren 21eko 119/ 1990; abenduaren 13ko 205/ 1990; apirilaren 8ko 74/ 1991; apirilaren 22ko 81/ 1991; martxoaren 14ko 76/ 1994; uztailaren 18ko 124/ 1995; martxoaren 11ko 64/ 2002; urriaren 14ko 177/ 2002; otsailaren 27ko 40/ 2003; abenduaren 1eko 208/ 2003; abenduaren 29ko 226/ 2004, etab.). Hala ere, ez du babes errekurtsoa onartu parlamentariek horretara jo dutenean Gobernuak parlamentu mozioak, etab. betetzen ez dituelako.
|
|
|
Alemaniako ildoa. Kultura
|
hitzaren
erabilera zehatzagoa. Giza ezagutzakbarne hartzen ditu, ez horren erudituak, baina bai garrantzitsuak jendartean gizafuntzionamendua ulertzeko.
|
|
|
Horretarako, gure iritziz, hau guztia birplanteatu beharradago: kultura
|
hitzaren
erabilera, kultura aztertzeko erabilitako kontzeptuak, bestearlo batzuetara jo duten desbideraketak ezabatzea (ekonomia, ikuskizuna, engainua...); izan ere, arlo horiek kulturaren bizkarroiak baitira. Eta, jakina, gure ondoriooperatiboek ez dute zerikusirik, administrazioek, komunikabideek eta kulturekoizpenak oro har eginiko jokaerarekin.
|
|
|
ekitaldia: (Marie). Wir Mädchen sind doch eine wunderliche Nation?, ik. Goethes Werke, loc. cit, bol. IV, 297 Gure egunotan, orobat, Connor, W., Etnonacionalismo, 1998, nazio
|
hitzaren
erabilera nahastaileak behin eta berriro kritikatzen ditu, eta ailegatzen du: «como ejemplo del uso negligente del término nación véase Jill Johnston:
|
|
|
senarra duen andrea», «senar: emaztea duen gizona»), edo
|
hitzaren
erabilera itzulikatua, edo analogia bat, metafora bat: definizio txinatarrak ez du objektua itxi eta hesitu egiten; zermugatzailea gabe, indikatiboa da.
|
|
2008
|
|
|
Ene irudiko baina, oker daude. Jokabide horrekin euskalkietako hitzei izaera are loka lagoa ematen diete, mugatuagoa, beren praktikan
|
hitzok
erabilera dialektal hutsarekin lotzen dituztelako, eta horixe da, antza, gipuzkeraren oraingo hegemoniarekin ondo pozik dagoen zenbaitek nahi lukeena, hain zuzen: euskalkietako hitzak onartu bai, baina euskalkietan idazten denerako besterik ez, horrela pixkanaka euskara batutik erabat zokoraturik geldi daitezen.
|
|
|
Dudarik ez, Euskaltzaindia da, datuok aztertuta, proposamen berrien' arrakasta' neur tu eta dagozkion erabakiak hartzeko erakundea. Denboraren poderioan, arrakasta duten
|
hitzak
erabileran parte izango direlako, eta arrakasta izan ez dutenak baztertu eta benetan erabiltzen direnak onartzeko lasaitasuna izango dugulako, gure hiztegigintza, apurka apurka, deskribatzaileagoa izango da (ez erabat, ez dago guztiz deskribatzailea den hiztegirik) eta harrotasunez esan ahal izango dugu gure hiztegiek euskaldunok erabiltzen duten lexikoa jasotzen dutela. Hala izan bedi.
|
|
|
Hitz sustraituei igartzeko irizpideak, berriz: " hitzaren hedadura, hitzaren antzinatasuna eta
|
hitzaren
erabilera idazle zaharretan". Azkenik, baldintza minimoaren irizpidea dugu:
|
|
|
Hitzak dira errazen darabiltzagun elementuak edozein hizkuntz azterketarako, berez mugatuak eta zehatzak direlako, edo horrela diruditelako, eta, bestalde, oso aprobetxagarriak ere bai. Baina, bide batez, arriskutsuak ere badira,
|
hitzen
erabilera ri mugarik ezartzerik ez dagoelako ez formaren ez esanahiaren aldetik eta edonork erabil ditzazke askatasunez, ezpaitute hizkuntzaren egiturarik hausten ez iraultzen.
|
|
|
Eta hitzak sustraiak badituen ala ez igartzeko, hiru irizpide ezarri zituen: hitzaren hedadura, hitzaren antzinatasuna eta
|
hitzaren
erabilera idazle zaharretan. Gehiago ere erantsi zuen:
|
|
|
...mp;gt;, al> lado?, > alderen> beste>, de> parte> a> parte?, > alde> guztiz>, absolutamente?, > aldez> aurretik>, previa > mente?, > aldeko>, favorable> a?, > aldera>, para> con, > respecto> a?), hiru multzo han ditan banatzen du OEHk alde>
|
hitzaren
erabilera. Ikus dezagun nola:
|
|
|
Puntu honetan kokatu behar dugu atal honi izenburua ematen dion galdera, trantsizio hitza normalean prozesu baten ondorioz sortutako aldaketa deskribatzeko erabili ohi baita. Horretaz gain, erreforma
|
hitzaren
erabilera nahiko arrunta izan den arren, bai garai haietan, zein historialarien artean, litzateke benetan erreformak egin ote ziren aztertzea.
|
|
|
Iñurrategik dioenez, matxinoek ez zituzten egindakoak ukatu, ez zen bakoitza bere burua zuritzera mugatu eta ez zuten norbanako defentsa bat prestatu, defentsa kolektiboa baizik120 Sententzian bertan adierazten zenez, lau dukaten isuna auzokide bakoitzari ezartzen bazitzaion ere, ordainketa bateratura behartzen zituen; hau da, isuna kitatzeko dirurik ez zeukatenen kopurua gainerakoen artean ordaindu zuten, hortik, mancomunados?
|
hitzaren
erabilera. Zentzu horretan, matxinoen aurkako sententzia 1766ko matxinada komunitatean oinarritutako errebolta bat izan zelako aitorpenik garbiena bihurtzen da.
|
|
|
Sasi hitzen edo ezezagunak diren
|
hitzen
erabilerak bide ortografikoa edo ikusizkoa erabiltzea eragozten du, hitza idazteko era aurkitzeko.
|
|
|
Ildo horretatik, EIE bera eratu aurretik, gainerako beste aurretiko bileretan ere (1968ko Ermuko zina kasu...), euskal herritarren artean haien idazkietan euskara erabiltzen dutenak elkartu nahi izan dira. Horretan, Joxe Manuel Odriozola saiakera egileak horren zorrotz salatzen duen" euskal"
|
hitzaren
erabilera lauso bezain bidegabeari muzin eginez(" Inor ez da bizi hizkuntza eta kultura jakin batetik at, eta horiek zedarritzen dioten esparrutik kanpo ez dago giza eta gizarte bizitza abstrakturik", in Joxe Manuel Odriozola, Abertzaleak eta euskara, Elkar, Donostia, 2008, 73 or.) garatu izan da EIEren estrategia orain arte. Honela, EIE juridikoki 1983ko otsailaren 28an sortu zuten, Anjel Lertxundi lehendakaria zela.
|
|
|
Bestalde, Aristotelesek III liburuaren aporiei emandako egitura ulertzeko, dialektikaren eta erretorikaren garapena hartu behar da kontuan. Dialektikaren eta erretorikaren garapena sistema demokratikoaren erakundeen testuinguruan kokatu behar da, sistema demokratikoan
|
hitzaren
erabilera publikoa baliabiderik garrantzitsuen bihurtu baita. Dialektika eta erretorika aristotelikoak teknika osagarriak dira:
|
|
2009
|
|
|
Gainera, testu liburuetan Euskal Herria
|
hitzaren
erabilera zuzendu nahi du Hezkuntza Sailak. Euskal Herria kontzeptua kultura eta hizkuntza eremuetarako erabiliko da.
|
|
|
Hau dela eta, 1940tik aurrera fundatu edo fundatzen saiatu ziren euskal ikastetxe amerikarrak, Euskal Herrian ikastolen mugimendua gertutik ezagutzen zuten pertsonek bultzatu zituzten. Ikastola
|
hitzaren
erabilera ere oso esanguratsua da bilakaera horren adierazle bezala. Ez da harritzekoa ere, batez ere erbeste abertzaleko sektoreak edo emigrazio talderik euskaltzaleenak oso eraginkorrak izatea Amerikan ikastolak sortzen.
|
|
|
...spresioa, koherentzia (bertsoaren barruan, diskurtsoan, bizitzan...), edertasuna (hitzena, bertsolariarena, kantuarena...), enpatia gaitasuna, kiroltasuna, gaurkotasuna, afinazioa, kritikarako gaitasuna, erakargarritasuna (gaiarena, bertsolariarena, diskurtsoarena...), sinpatia, narrazioa antolatzeko gaitasuna, forma, lexikoaren aberastasuna (hitzen familiak, termino teknikoak, zehaztasuna, makulu
|
hitzen
erabilera desegokia...), etena errespetatzea (erritmoarena, neurriarena), baliabide literarioen erabilera, nortasuna, potoa (poto nabarmena, poto lapsusa, poto semantikoa...), emozioak sortzeko gaitasuna, karisma... eta motx gelditu zait.
|
|
|
Gaztelaniaz aspaldi komikia izendatzeko zegoen hitz bakarra izatean, komiki guztiak horrela ezagutzen ziren, besterik gabe. Jakina, haurrentzako aldizkariak ziren beren osotasunean.Baina, globalizazioan murgiltzen hasi eta hizkuntz arrotzen
|
hitzen
erabilera zabaldu egin zen. Normalean hitz hauek jatorrizko hizkuntzan eginiko komikiak izentzeko erabiltzen hasi ziren:
|
|
|
dela zabaltzen dute. Baina,
|
hitzen
erabilera gaiztoak ezin du ezkutatu beren jokabide politikoa baztertzailea dela, berez. Beren ustezko, guztientzako politikak?
|
|
|
XIX. mendeko aztoratze politikoan, eta bi gerra karlisten arteko giroan, Euskal Herria
|
hitzaren
erabilera aski onartua zegoen sentsibilitate politiko guztietan. Baina Sabino Aranak abertzaletasunarekin batera Euzkadi hitza asmatu zuen, eta Euskal Herria hitzaren erabileraren aurka agertu zen.
|
|
|
XIX. mendeko aztoratze politikoan, eta bi gerra karlisten arteko giroan, Euskal Herria hitzaren erabilera aski onartua zegoen sentsibilitate politiko guztietan. Baina Sabino Aranak abertzaletasunarekin batera Euzkadi hitza asmatu zuen, eta Euskal Herria
|
hitzaren
erabileraren aurka agertu zen. Arturo Kanpionek, esaterako, gogor egin zion aurre, eta egokiagotzat jo zuen Euzkadi hitza baino.
|
|
|
|
Hitzaren
erabilera
|
|
|
Hitz bera erabiltzen du, pixka bat geroxeago, Paul Ree ren lana kalifikatzeko7 Gero, Gizatiarra, gizatiarregia liburuarekin hasitako azterketa bereziki nietzschetarrak aipatzen ditu eta haiek kalifikatzerakoan Herkunfthypothesen hitza erabiltzen du. Alabaina, hemen, Herkunft
|
hitzaren
erabilera ez da inolaz ere arbitrarioa: Gizatiarra, gizatiarregia liburuan, moralitatearen, aszesiaren, justiziaren eta zigorraren hastapena aztertzeari loturiko hainbat testu izendatzeko balio du.
|
|
2010
|
|
|
Azterketa horren ondorioztatzeek Ruandako Gobernuaren haserrea piztu dute. NBEko idazkari nagusi Ban Ki moonen bulegoak, halaber, genozidio
|
hitzaren
erabilerarekin kontuz ibiltzeko gomendioa egin dio OHCHRri.
|
|
|
Hain zuzen, behin betiko idazkera malguagoa izango zelako ustea sorrarazten du NBEko idazkari nagusi Ban Ki moonen kabineteak zabalduriko oharrak. Honetan nabarmendua da idazkari nagusiak OHCHR ri gomendatu diola genozidio
|
hitzaren
erabilerarekin kontuz ibiltzeko eta oinarri juridikoak ongi aztertzeko.
|
|
|
Euskaldunaren berezko nortasuna, iraganeko landa munduan bilatu behar zela zioen motibo erromantikoa azkeneraino eramana dela konturatzen gara. Errepara bestela, ager latinezko
|
hitzaren
erabilera ironikoari, euskaraz nekazari esanahia baitu. Edota Erlaitz izeneko mutilaren kasuari, Mariren begietan espainola dena, Bilboko hizkeran mintzo delako.
|
|
|
Konstituzioanalak atzera bota duen bosgarren zirriborroak Estatutaren 15 artikulu ezeztatzen zituen, tartean, Kataluniako Botere Judizialari eta Sindic de Greugesen (Kataluniako herriaren defendatzailea) eskumenei eragiten dioten batzuk; beste hogei bat artikuluk konstituzioa baldintzapean jartzen zuten eta nazio
|
hitzaren
erabilera onartzen zuten hitzaurrean, interpretazio juridikorik ez duela argudiatuz.
|
|
|
Oi, nola nenbilkizun ihesean orduan ere!; izan ere, nik banekien zer puntutara iritsi zen gure arteko borroka dialektikoa, axalekotik eta efektismotik asko zuena, halakoetan gehiago erabaki ohi dute hitzen su festek
|
hitzen
erabilera zintzoak baino?, baina banekien, halaber, zuk noiznahi eman zenezakeela, baita egoera hartan ere, euskararen aurkako arrazoi sakon bezain pisutsu bat, entzuteko inolako gogorik ez nuena, eta horregatik, beharbada, itzuli nintzen Pio Barojarengana, ea era hartan entzun nahi ez nuena saihesten nuen, edo atzeratu gutxienez, saihestu ezean:
|
|
|
Oi, nola nenbilkizun ihesean orduan ere!; izan ere, nik banekien zer puntutara iritsi zen gure arteko borroka dialektikoa, axalekotik eta efektismotik asko zuena —halakoetan gehiago erabaki ohi dute hitzen su festek
|
hitzen
erabilera zintzoak baino—, baina banekien, halaber, zuk noiznahi eman zenezakeela, baita egoera hartan ere, euskararen aurkako arrazoi sakon bezain pisutsu bat, entzuteko inolako gogorik ez nuena... eta horregatik, beharbada, itzuli nintzen Pio Barojarengana, ea era hartan entzun nahi ez nuena saihesten nuen, edo atzeratu gutxienez, saihestu ezean: " Barojak oso fama txarra du hirian", aurpegiratu nizun serio, honela jarraitzen nuela:
|
|
|
Benetan, norbaitek ulertzen al du? Edo aipatu
|
hitzen
erabilera metaforikoa al da?
|
|
|
Uste, iritzi eta sinesmen
|
hitzen
erabilerari buruzko ohartxo bat
|
|
|
" Integrazioa", aldiz, aurreko bien artekoa litzateke, immigranteak bikulturalismoari eutsiko lioke, baina hitz hau modu anbiguoan erabili izan da sarritan. Dena den, jarraitzekoa da hiru
|
hitzon
erabileraren jokoa Frantziako politikan.922
|
|
2011
|
|
|
Liburuaren jatorrizko bertsioa, nire harridurarako, gazteleraz idatzita dago, baina Jesus Mari Lasaren itzulpena hain da bikaina (dorpe
|
hitzaren
erabilera alde batera lagata) ezen sarritan ematen baitu Landa bera dela hitz horiek idatzi dituena.
|
|
|
Haren ondoan, berriz, emaztea zegoen. Rebeca Jimenez?, Agasetakoa, Urgainera ezkondu zena eta,
|
hitzaren
erabilerari dagokionez, oso bertzelakoa zena: guztiaz ere, hura ez zen hitzontzi kalakaria, baina bai hitz errazeko emakumea, grazia handikoa, ipuin, kanta eta erranairu anitz zekizkiena?
|
|
|
Ez dut uste irakurle euskalduna sobera idealizatuko dudanik guk horrelako detailetan detektatzen dugula kolonialismoa esanda: tximeletek ematen dioten poza, salbaia
|
hitzaren
erabilera, kanibalismoa aipatze hutsa, afrikarraren arraitasun infantila, ergelkeria. Gu ere topikoz bete gaituzte.
|
|
|
Eztabaidarik handiena gizakion gorputzaren hiztegiarekin sortu zen, eta bereziki gorputz edo soin
|
hitzaren
erabilerarekin. Zenbait txosten eta eztabaida tarteko (Euskaltzaindiaren Batzar agiriak,,, eta) azkenean soin hitza nagusitu zen.
|
|
|
Egitura histerikoan objektuaren sedukzio zuzenerako erabiltzen da hizkuntza.
|
Hitzen
erabileran agertzen duen aberastasuna, suzirien moduko zerbait da, laster konturatzen baikara beti pieza berberak ateratzen dituela. Adierazkortasun handia badu ere, kode txiroa erabiltzen du.
|
|
|
kasu askotan, termino baten adieraren aurretik, hainbat berezitasunei buruzko informazioa ematen duen marka bat dago, hala nola termino teknikoa izatea (eremua markatzen da), hizkuntza edo erregistro maila (kultua, arrunta, lagunartekoa), hiztunaren asmoa (mespretxua, ironia) edo erabiltzen den eremu geografikoa (Espainia, Amerika, Karibe…). Informazio horrek
|
hitzaren
erabilera egokiaren berri ematen dio ikasleari. Forma konplexuak:
|
|
|
Horrek ez du esan nahi asmo eta pretentsio alturik ez zegoenik jolas horretan. Asmo horiek estetikoak ziren, baina baita etikoak ere, ze arazo etiko batekin topatzen gara beti
|
hitzaren
erabilerak dituen mugetan. Ez da kasualitatea Brechten" Dialektikaren laudorioa" aukeratua izana muga hauek seinalatzeko:
|
|
|
Arralde fikziozko herria baita, EITBko telesail batean baino existitzen ez dena, eta bertan agertzen ziren presoak ez ziren benetako presoak, aktore profesionalen argazkiak baizik, hots, fikzioaren profesionalen argazkiak. Eta azkena, Joan Perez Lazarraga arabarrak (1564)" Euskal Herria"
|
hitzaren
erabilera modan jarri zuenetik, euskaldunek izen hori erruz eta naturaltasunez erabili izan dute azken lau mendeetan. " Euskal Herria" beste hizkuntza batzuetara berandu itzulia izan bada ere Alfonso Irigoienek erakutsi bezala, aspaldion bada utopia, kimera edo entelekiaren mailan jarri duenik.
|
|
2012
|
|
|
Etiketaren bidez saiatu ziren gure lana leku seguruan kokatzen. Gaur egun, cyberpunk
|
hitzaren
erabilera oso bestelakoa da ingelesez; jario nagusitik kanpoko zientzia fikziozko lanei ordez, zinemari, musikari, modari eta besteri egiten dio erreferentzia. Berezko esanahitik asko aldendu da, estiloari dagokion zerbait da.
|
|
|
2.15 eta 16 artikuluan aipatu, lurrak?
|
hitzaren
erabilerak" lurraldeak, kontzeptua barneratu behar du, kontzeptu horrek herri interesdunek zein erregio okupatu edo beste modu batean erabili eta erregio horietako bizilekua oso osorik estaltzen baitu.
|
|
2013
|
|
|
Idazle diren aldetik hitzek Irlanda iparraldean izan duten indarra nabarmendu dute biek. «Beti ibili behar genuen
|
hitzen
erabilerarekin oso kontuz, esan behar ez zena ez esateko beldurrez. Hizkuntzaren erabilera oso kontzientea zen, oso oso neurtua», esan du Cartmillek.
|
|
|
deituak. Liburuaren sarreran azaltzen denez,
|
hitzen
erabilerari buruzko ikerketa sakon bat egin ondoren, bertako emaitzak aplikatuz argitaratu genuelako edo. Horrek, jakina, aparteko aberastasuna gehitu zion.
|
|
|
Mardonesen postmodernitateari buruzko ikuspegia laburbiltzea da ondorengo lerroen helburua. " Postmodernitate"
|
hitzaren
erabilerak azalpen labur baten beharra dauka, nahiko bitxia baita; hori da lehenengo pausoan jorratuko duguna. Aro honen sorrera dela eta, gure autorearen tesia aurkeztu ondoren —bigarren pausoan—, postmodernitateak erakusten dituen zenbait ezaugarri aletuko ditugu.
|
|
|
Zertaz ari garen arimaz ari garenean zehaztea komeni da. Nahasketa handia dago arima
|
hitzaren
erabileraren inguruan: aldaketak gertatzen dira garai, lurralde eta egilearen araberakoak.
|
|
|
aldaketak gertatzen dira garai, lurralde eta egilearen araberakoak. Nahasketa hori txirikordatzen da gogo eta espiritu
|
hitzen
erabilera korapilatsuarekin. Horregatik, ordena apur bat ezarri nahian edo, hitz eta kontzeptu horien jarraipen historiko labur batez baliatuko naiz.
|
|
|
Badirudi arima, espiritu eta horrelakoak erlijio auziei edo, zenbaitetan, testuinguru esoterikoei buruz mintzatzen garenerako utzi ditugula. Aitzitik, gogo
|
hitzaren
erabilera gero eta hedatuago dago esparru zientifikoan eta filosofian: Gogoaren Filosofia izeneko diziplina ere badago.
|
|
|
Zaila da koherentzia ezartzea aipatu
|
hitzen
erabileraren eta itzulpenen inguruan. Tokian tokiko, garaian garaiko, egilez egileko erabilerak aztertu behar dira kontu handiz.
|
|
2014
|
|
|
Jendartearen eta huraosatzen duten kolektiboen arteko harremanen berri eman dezakete hizkuntzarenegiturek nahiz lexikoaren erabilerek. «Ez gara egitura lingusitikoaz ari, baizik etadiskurtsoetan aurkezten diren egiturez, edota
|
hitzaren
erabilera sozialaz» (FernandezFraile, 2007: 28).
|
|
|
Ez dute ikasten «ama» edo «aita» gurasoekin lotzen soilik; amari edo aitari dei eginez janaria, pixoihal garbia eta galtzerdiak lor ditzaketela ere ikasten dute.
|
Hitzaren
erabilera positiboki errefortzatua da, beraren errepikapenak gurasoen arreta eta zaintza erakartzen baititu. Modu horretara, esnea nahi dutenean «bibe» esaten ikasten dute, edo «gaileta» esatean gozoki bat jaso dezaketela ere ikasten dute.
|
|
|
Conversik (1997: 198) azaltzen duenez, espainiar immigranteen aurkako jarrera, eta maketo
|
hitzaren
erabilera, ez zen euskal nazionalisten kontua soilik.
|
|
|
Testu hau ez da narrazio norabide bakarraz fido, hots, fikzioaren mesedetara kontrolpean dagoen narrazioaz. Fikzioa
|
hitzaren
erabilera posibleak eta fikzio kontrolatzailearen artean desberdindu nahiko nuke. Fikzioa hitza metodologia bezala interesatzen zait, hau da, testu batean nahi dudana idazten uzten didan aterkia bada.
|
|
2015
|
|
|
Nobela bat euskaraz idazteko intentzioa izan zuela ematen zuen jakitera, baina ia inork irakurriko ez zuenez, bertsio abertzalea ondoren egitea deliberatu zuela.
|
Hitzaren
erabilera ez ezik euskal literatura gutxiesten zuela kritikatzen zioten. Onaindia Euskadiko Ezkerrako idazkari nagusia zen orduan eta bazuen izan ezizenarekin (Jon Lariz) idatzitako euskarazko nobela bat:
|
|
|
Prostituitu egin ote dugu euskara, Ilgora eta Ilbehera
|
hitzen
erabileran. Horrela diote batzuek oihartzun handiko zenbait komunikabidetan.
|
|
|
Besteok. Adams eta Aizawa ez garenok? ezin dugu ezer egin; praktika sozialek eta
|
hitzaren
erabilera publikoak ere ez dute zereginik. Neuronen egoera batean egonik, eta baldin eta «liburu» edukia badaukazu buruan, eduki hori modu zuzenean daukazu, inolako ondorioztatzerik gabe.
|
|
|
Esamolde hori are egokiagoa iruditzen zait arlo juridikoan, etxean ez baitzegoen aitaren lehentasunik edo amaren osabaren autoritaterik. Edozelan ere, nik «jendarte parekidea» edo «jabekidetza» erabiliko dut, artikulu honetan ez baitut garatuko sinesmen matriarkalaren analisia, «ama eskubide»
|
hitzaren
erabilera erabat justifika lezakeena.
|
|
|
Nabarmena da garai honetako Sarrionandiarentzat «gizona» termino neutrala eta unibertsala dela eta emakumea (edo neskatila, neskatxa, atsoa...) Bestea dela. Hala erakusten du poemetan egiten duen «gizon»
|
hitzaren
erabilerak: «Gizonak bere baitan unibertsoaren/ imajina oso bat daduka tamaina tipian» (MZ:
|
|
|
Elkarrizketa gutxi batzuetan negoziazio hitza modu espontaneoan agertu bada ere, elkarrizketatuen gehiengoak sinonimoak erabiltzen ditu, esaterako, maiz agertzen dena «hitz egitea» da. Hau da, negoziazio
|
hitzaren
erabilera ekiditen da neurri handi batean, nahiz eta errealitate berari erreferentzia egin nahi dioten:
|
|
|
Baina Boris Groys filosofo eta arte kritikariak ondo dioen bezala, erabiltzaileak ezin du Googlek erakusten ez dion beste ezer ikusi, eta, beraz, bilaketa horretan agertzen dena besterik ez da gatazka. Entziklopedia eta hiztegi modernoetatik oso bestela, zeinetan
|
hitza
erabilera, testuinguru eta arau batzuen arabera definitzen den, munduari galderak egiteko dugun modu nagusi honekin, Googlerekin, alegia, gatazka hitz solte bat da, hitzen lainoan dabilen beste milioika hitzetarik bat, eta hizkuntza (lengoaia) hitzetan desegin duenez, ez dago esanahi artikulatu bati edo gehiagori lotua, ez da azaltzen bere erdoka semantikoa, ez dago diskurtso baten baitan sartuta...
|
|
|
Erabiltzailearen arabera aldatzen da, eta jakina hitz berak esanahi diferentea izaten duela alderdi batek edo besteak esanda. Ez da zertan besteen
|
hitz
erabilera salatu, hitzen manipulazio iruzurti larririk ez bada behintzat, baina diferentziak bilera eta elkarrizketa faltaren seinalea izan daitezke. Komunitate batek, elkartasun minimo bat mantendu nahi badu, hitzak konpartitu behar ditu:
|
|
|
|
Hitzen
erabileran beti trebe eta limurtzaile, azken emaitza jakitearen abantailarekin analisiak egitea leporatu zien Enrique Goñik 2013ko otsailaren 19an oposizioko alderdiei, komunikabideei eta oro har bere gestioa gerora kritikatu izan duten guztiei. " Unean uneko informazioarekin hartzen genituen erabakiak", argudiatu zuen.
|
|
|
" Ez gira hitzekin korapilatu behar", adierazia zuen Arantza Quiroga erkidegoko PPko presidentak. Orain arte," gaitzespen"
|
hitzaren
erabilera PPren diskurtsoaren oinarrietako bat izanez. Gainera, PPren testuak ez zuen ETA aipatzen, eta ez exijitzen erakunde armatuari desegitea eskatzea.
|
|
2017
|
|
|
2.5.4 Euskararen inguruko diskurtsoak teun a. van dijk ek dioen moduan, diskurtsoaren kontzeptuak hiru dimentsio nagusi biltzen ditu:
|
hitzaren
erabilera, testua bera; uste, iritzi edo ideologien komunikazioa eta interakzio soziala (van dijk, 1997/ 2000 in Martinez de luna eta besteak 2016).
|
|
|
Haien esanetan: «Ez gara makina
|
hitzaren
erabilera metaforikotik abiatzen, jatorriari buruzko hipotesi (korapilatsu) batetik baizik: zenbait elementu determinatuta daude makina eratzeko errekurrentzia eta komunikazioagatik» (Raunig, 2004:
|
|
|
Giza harremanen teknologiak terminoan, harreman hitzak giza erlazioak hartu eta emateko ekintzaren esanahia du, etimologikoki, nahiz eta gaur egungo
|
hitzaren
erabileran agerian ez egon. Halaber, terminoak sare sozialetan sortzen diren harremanetan pentsatzea eragin dezake.
|
|
|
Interakzio sozialaren teknologiak izenburuan, pertsonen arteko balizko ekintzak zabaltzen dira (elkarrekiko ekintza hauek mota askotakoak izatea posiblea izanik). Hala, interakzio
|
hitzaren
erabilerak zabalkunde handia izan du artean, arte elektronikoan bereziki.
|
|
2018
|
|
|
Baina, Boris Groys filosofo eta arte kritikariak ondo dioen bezala, erabiltzaileak ezin du Googlek erakusten ez dion beste ezer ikusi, eta beraz, bilaketa horretan agertzen dena besterik ez da gatazka. Entziklopedia eta hiztegi modernoetatik oso bestela, zeinetan
|
hitza
erabilera, testuinguru eta arau batzuen arabera definitzen den, munduari galderak egiteko dugun modu nagusi honekin, Googlerekin alegia, gatazka hitz solte bat da, hitzen lainoan dabilen beste milioika hitzetarik bat, eta hizkuntza (lengoaia) hitzetan desegin duenez, ez dago esanahi artikulatu bati edo gehiagori lotua, ez da azaltzen bere erdoka semantikoa, ez dago diskurtso baten baitan sartuta,... gatazka.
|
|
|
nola erabili. Batzuetan guztiz banalak diruditen kontuen azpian euskara batu eta sendo bat egiteko ahaleginak daude; adibidez, hona Lhande zuberotarrak Azkue bizkaitarrari igorritako ohar arrunt bat, mota horretako zalantzak ederki islatzen dituena («gutun» edo «zenbaki»
|
hitzen
erabilera, kasu, bat guztiz finkatua gaur egun, bestea, aldiz, gaur oso bitxia adiera horretan).
|
|
|
edo. Hiesa kutsatzea? bezalako
|
hitzen
erabilerak, zehatza ez izateaz gain, estigma hori sustatzen du. GIBaren gaia promiskuitatearekin, moralarekin edo mota bateko jokaera sexualen inguruko kontzeptuekin lotzeak GIBa bera arrazoirik gabe urruntzen du gizartetik.
|
|
|
Aurreko bertsioak 58.576.635 testu hitz zeuzkan, oraingoak 65.274.015 Kontsulta modu berriak eskaintzen ditu: adibidez, itsaslaster eta itsas korronte
|
hitzen
erabilera datuen arteko konparazioa grafikoen bidez ikus daiteke. Interfaze bilaketa sistema erabilerrazagoa dauka, eta laguntza orri osatuagoa, gardenagoa, funtzionalitate berrien azalpen argiarekin. Ikerketarako testu corpus etiketatu eta linguistikoki anotatu bat prestatzea du helburu Lexikoaren Behatokiak.
|
|
|
Alemaniakoaz? Gauza bera" gobernua"
|
hitzaren
erabilerarekin.
|
|
|
" euskal gizartearen gehiengoak ikastetxe publikoa eta eredua aukeratuko lituzke beren seme alabak matrikulatzerakoan"... " Euskal"
|
hitzaren
erabilera makurra dago hor, EAEko herritarrei buruzko datuetan baizik ez baitzen oinarritzen albistea. Joera zabalduta dago hainbat prentsa euskaldun edo abertzaletan, EAEtarrak" euskal" izendatzeko.
|
|
|
80r). Romance
|
hitzaren
erabilera horretan aldi berean biltzen dira bi adiera, hizkuntzari dagokiona eta poetiko metrikoa, eztenkada asmoko dilogia barrokoan. Subjektu euskalduna ezindua omen da bietan.
|
|
|
Horren lekuko lehen eta ia bakarra (nik dakidala behintzat) Mikoleta dugu. Alde batetik, vascuence
|
hitzaren
erabilera horrek formazio diskurtsibo inperial hispaniarraren eraginari ihes egiteko ahalegina adieraz lezake. Formazio diskurtsibo hegemonikoarekin negoziatzen jarrita, subjektu euskaldunak harako romance haren pareko izatea nahi lukeen irtenbidea aurkitu du, eta horren bitartez erresistentziarako gaitasuna ere erakutsi du.
|
|
2019
|
|
|
Azken aldian, lotara joan aurretik entzuten zaitut bereziki gustura, begiak itxi eta infinitura hegan egin dezakedan une horietan. Hori baita zure magiarik bereziena,
|
hitzaren
erabilera soilaren bitartez, gure irudimenean mundu berriak sortzea. Mila esker, irrati maite, gaurkoan ere.
|
|
|
Terminologiari dagokionez, irakurleari atentzio gehien emango diona agian" Espainia" nahiz" Frantzia"
|
hitzen
erabilera izango da. " Euskal Herria" termino arautua erabili dut mendetako errealitate etnokulturala adierazteko, Espainiari dagokionez Bigarren Errepublikan bere ahalmen juridikopolitikoa gauzatu gabe geratu zena.6 Maila politiko administratiboaz aritzean," Hegoalde/ Iparralde" anakronikotzat jo ditut, garaiko testuetan, gaur egun ez bezala, oso gutxi agertzen direlako.
|
|
|
manifestuarekin. Tristan Tzararen Lehen Manifestu dadaistak zioen dada hitzak ez duela ezer esan nahi, horrela garbi utziz benetako literatura, arte on guztia bezala, ez dela ezeren maizter, ezta
|
hitzen
erabilera didaktikoarena ere, are gutxiago moralarena. Marinettiren Futurismoaren Manifestuak tradizioaren itzal luzea urratu zuen irudi metaliko distiratsuak sortuz eta futuroan jarriz bere proposamen estetikoen tronpeteria eta ponperia guztia, eta esanez auto bat ederragoa dela Samotraziako Garaipena eskultura baino.
|
|
|
Gurera itzuliz, aipatu ditugun arrazoiak direla medio, ez dut egoki ikusten, inposizio?
|
hitzaren
erabilera, ene uste apalean, euskararen aldeko politikak sostengatu behar dituzten oinarri filosofikoen antipodetan dagoelako. –Beharra?
|
|
|
Soldata (t (1516)= 1.71; p<. 10), dirua (t (1515)= 1.96; p<. 10) eta talde lana (t (1515)= 1.96; p<. 10)
|
hitzen
erabileran generoaren araberako desberdintasun esanguratsuak aurkitu dira, emakumeek gehiago erabiliz. –Soldata?
|
|
|
aita zena... Formula honetan ez dago erlatibozko esaldirik, ezta oinarrizko adizkirik ere, adjektiboa baizik. Hala izanez gero, zen
|
hitzaren
erabilera Bigarren Burguaren emaitza litzateke: " zen da".
|
|
|
Ume
|
hitzaren
erabilera ziurtatuta dago; izan ere, Lergako hilarrian81 ummesahar inskripzioa agertzen da. II. mendekoa denez, garaiko erabileran ume izena+ zahar adjektiboa loturik agertzen zaigu.
|
|
|
Bereziki gai etnografikoak landu zituen Jose Maria Satrustegi euskaltzain nafarrak azalpen bikaina eskaini zuen" koko" izengoiti kolektiboaz Antrolopogia y lengua liburuan (1989). Etiketa horren bereizgarri nagusietako bat da" koko"
|
hitzaren
erabilera geografiaren arabera aldatzen zela. Hala, Nafarroa Behereko bizilagunentzat" kokoak" hegoalderagoko pertsonak ziren; alabaina, baztandarrentzat hegoalderagoko Ultzamakoak ziren" kokoak".
|
|
|
Sancheski familia enpresak Sanchez deiturari ski erantsita sortu baitzuen marka, belaunaldi baten haurtzaro nerabezaroa marraztuko zuen izena. Amorrazio pixka bat sumatu duzu gorputzean,
|
hitzen
erabileran amarrua ikusi uste izan duzunean. Hala ere, identifikazioren sentimendua antzeman duzu segituan.
|