|
2001
|
|
|
URTARRILAREN 3an jarri zen Auñamendi Entziklopedia Interneten kontsultagai. Baina, hainbat hedabidek entziklopedian agertzen ziren hainbat
|
hitzen
definizioari buruz agertutako informazioa dela-eta, Eusko Ikaskuntzako batzorde iraunkorrak Internetetik erretiratzea erabaki du oraingoz. Interneten sartzearekin batera, zaharkituak zeuden hainbat eduki berritzeko beharra agertu zuen Eusko Ikaskuntzak.
|
|
2003
|
|
|
autoderminazio, autonomia eta independentziaren aldekoa eta bestea, tradizionalismoa, itxiera etastatus quoaren mantentzearen alde dagoena. Bestik, globalizazioa,
|
hitzaren
definizio askotarikoekin, baina ezaugarri nagusitzat, besteak beste, ekonomia eta aldeneoliberala dituena.
|
|
|
Eta engorrosoa da hori. Hori da engorroso
|
hitzaren
definizioetako bat.
|
|
2004
|
|
|
–zuria?
|
hitzaren
definizio egokia al da. Jakina ezetz, ez beltza izanbaitaiteke urdina, eta hemendik zuria eta urdina kontzeptu baliokideak direlaondorioztatzen da, Eta hori ez da egia.
|
|
|
Foie gras
|
hitzaren
definizioa (gibela esan nahi duen hitz frantsesa) koipetsua da, eta RAEren hiztegian jasota dago). Antzara edo ahate gibel hipertrofiatua da, hau da, deformatuta dago animaliaren gehiegizko elikaduraren ondorioz.
|
|
|
Perpausak ditugu mintzaldi zati zentzudunik laburrenak. Hizkuntzalaritzaren berri duenak badaki perpausaren erabateko definiziorik ematen zail dela, eta are zailago
|
hitzaren
definizio makulugabea ematea. Ez dugu gaurkoan auzi garrantzitsu eta, gure gaiari dagokionez, guztiz adierazgarri hauetaz behar adina sakontasunez jardun ahal izango, baina aurreratuko dugu perpausaren eta hitzaren definizio eta eginkizunen argitzea erabakigarria izango dela irudikapenaren arazoa eta, horrenbestez, ezagutzearen kuestioa bera hobeki argitzeko.
|
|
|
Hizkuntzalaritzaren berri duenak badaki perpausaren erabateko definiziorik ematen zail dela, eta are zailago hitzaren definizio makulugabea ematea. Ez dugu gaurkoan auzi garrantzitsu eta, gure gaiari dagokionez, guztiz adierazgarri hauetaz behar adina sakontasunez jardun ahal izango, baina aurreratuko dugu perpausaren eta
|
hitzaren
definizio eta eginkizunen argitzea erabakigarria izango dela irudikapenaren arazoa eta, horrenbestez, ezagutzearen kuestioa bera hobeki argitzeko. Zentzu honetan, ez dugu dudarik egiten hizkuntzalaritzak eta hizkuntzaren filosofiak eskuz esku eta elkar hartuz lan egin behar dutela.
|
|
2005
|
|
|
Paula Mizraji eta Silvana Caro-ren, competencia? (konpetentzia)
|
hitzaren
definizioa dakargu hona, interpretazio lan honi dagozkion lerroei amaiera emateko. Hartzaileak kodigo multzoa erabiltzen du jendetza baten ezagupide komunak direnak eta mezuak deskodifikatzeko edo, beste hitzetan esateko,, ulertzeko?
|
|
2006
|
|
|
V. mendean barbaro
|
hitzak
definizio berri bat hartu zuen, garai honetan etsai heredagarria izendatzeko erabiltzen zen. Esanahi berri hau Gerra Medikoen ostean agertu zen, pertsiarrak eta greziarrak borrokan zeudenean.
|
|
|
Euskaraz egitea, tira," euskalduna"
|
hitzaren
definiziorik ñabardurarik gabeenean sartzen garen hiztunoi eskatzen ahal zaigun zerbait da, eta denok, gutxi asko, egin dezakeguna. Jakina, euskararen erabilera sozialak ezagun dituen muga guztiak gainditu ondoren:
|
|
2007
|
|
|
«Le meilleur moyen pour éviter la confusion des mots qui se rencontrent dans les langues ordinaires, est de faire une nouvelle langue, & de nouveaux mots qui ne soient attachés qu, aux idées que nous voulons quíls représentent». Hizkuntza berri hori ez litzateke hitz berriz egingo, baizik eta
|
hitzen
definizio zehatzez.
|
|
|
Inmigrazioa mugatzeak: Herrira sartzeko, kanpotarrek bete behar dituzten baldintzak biltzen ditu, eta kultur asimilazio eta ekonomia irizpidearekin lotura handia duen baimengarri
|
hitzaren
definizioa ematen du.
|
|
2008
|
|
|
Azkenik, hirugarren atalean, atsotitz eta esaeren hiztegia. Berauek,
|
hitzen
definizioarekin batera azalduko balira ere, beste toki batean, multzo berezitzat hartu ra agertzeari interesgarri deritzogu.
|
|
2009
|
|
|
Bitxia bada ere, ez dago irizpide bakar bati lotuta. " Gazte"
|
hitzaren
definizioa —eta, beraz, bezeroarena— aldatu egiten da erakundearen arabera. Nahiz eta banku guztiak bat etorri abiapuntuan (gutxienez 18 urte beteak dituzten pertsonak), gero egiten duten urkila ez da beti berdina izaten.
|
|
|
Edo hala iruditzen zait behintzat. Hiztegian begiratu dut solido
|
hitzaren
definizioa, eta lehenengo adieran, honakoa irakur daiteke: Bolumen eta forma jakina gordetzen duen gorputza, deformatzeko eta isurtzeko erresistentzia agertzen duena.
|
|
|
Martin Scheinin Terrorismoaren Kontrako Borrokan Giza Eskubideak Bermatzeko NBEko kontalari bereziak Espainian eta Euskal Herrian egindako txostena aurkeztu du Genevan. Kezkak azaldu ditu inkomunikazioari buruz, terrorismo
|
hitzaren
definizio zabalari buruz eta Alderdien Legearen erabilerari buruz. Azken hori aldapa irristakorra dela adierazi du.
|
|
|
Joan den martxoaren 9an azterketaren emaitzaren berri eman zuen NBEko Giza Eskubidearen Batzordearen aurrean, Genevan. Hainbat kezka agertu zituen, batez ere, terrorismo
|
hitzaren
definizioari buruz, adierazpen askatasunari buruz, inkomunikazioari buruz eta Auzitegi Nazionalari buruz. Legedia hobetzeko aldaketak edo zehaztapenak eskaini zizkion Espainiako Gobernuari.
|
|
2010
|
|
|
1075. Hau da Elhuyar Hiztegi Entziklopedikoan ematen den subjuntibo
|
hitzaren
definizioa: " Egoera edo ekintza gertakari objektibo bezala ez baizik gogoan desirazko, iritzizko edo emoziozko gisa sortu den zerbait aurkezten duen aditz modua.
|
|
2011
|
|
|
Txoko honen edukixan inguruan laburpen bat egitia gaitza da, izan ere, zer da ba Okil Beltzak? Ez dakigu hitzez
|
hitz
definizio zehatz bat ematen, baina gauza bat argi daukagu: gure etorkizuna ahal dan neurrian guk eraikitzeko asmua daukagu, eta konpromezu sendo hortan oinarrituriko bizimodu bat defendatzen dogu.
|
|
|
Elhuyar Hiztegi Modernoa berriro kontsultatuz, hona kortsario
|
hitzaren
definizioa: " Estatu batekin hitzartutako kontratu baten arabera, atzerriko itsasontziei eraso eta beraien edukiez jabetzen zen pertsona".
|
|
|
Ospe onik gabeko beste hitza karitatea da, aurrekoaren parekoa eta hura bezala gaurko gizarteak bazterturik utzi duena. Nire ustez, Abbe Pierreren Testamentua liburuan dago
|
hitzaren
definizio hoberenetakoa: " Karitatea ez da bakarrik ematea, bestearen zauriak gu ere zauritzea baizik.
|
|
2012
|
|
|
Parentetiko38
|
hitzaren
definizioak gainbegiratzen hasi orduko ohartzen gara deizio honek barne hartzen dituen egiturak eta hizkuntza segmentuak mugatzea bera oso zaila dela (Baque Millet 1999). Aztertzailearen araberakoa da mugatze irizpideak zedarritzea eta mugatze irizpide horiek zenbat eta orotarikoagoak edo zehatzagoak izan, gertakari honen mugak zabalagoak edo hertsiagoak izango dira.
|
|
2013
|
|
|
Ikerlan honetan aztergai dugun diskurtso
|
hitzaren
definizioa multi dimentsionala da. Diskurtsoak ez ditu ideiak edo paradigmak adierazten, aitzitik rol aktiboa dauka gizakion arteko harremanetan eta interakzioetan.
|
|
|
Beste zeregin multzo batzuen parean jar dezakegu, ez gorago. Kirola definitzeko" ahalegin fisiko eta psikiko bidezko fikziozko lehia entretenitzailea" badiogu zazpi
|
hitzekin
definizio merke bat eginez, halakoxe esaldi banarekin deskriba ditzakegu harakinek, erizainek, garraiolariek, sendagai ekoizleek, petrolioaren eraldatzaileek, telefono saltzaileek edo aulkigileek egiten dituzten funtzioak.
|
|
2014
|
|
|
Esparrua mugatu beharra zegoen ezinbestean, eta birformulatzaile esplikatiboak (alegia, erran nahi baita, hots, hau da?) hartu ditut aztergai. Bereziki, halako
|
hitzen
definizioaren erronka, haien arteko kidetasunak eta desberdintasunak agerian uztearen erronka, nuen ikusmiran, eta horregatik hautatu ditut euskarazko hiztegi elebakarrak azterlan honetarako:
|
|
|
«ehun konektiboaren hantura akutua, lausoa eta zornetsua, batez ere larruazalpeko ehun sakon eta, batzuetan, muskularrak, zauri baten infekzioa, ultzera edo azaleko beste lesio batzuen ondorioz gertatzen dena». Beraz, herritar arruntak «zelulitisa» deitzen zaiona ez du
|
hitzaren
definizio erreala islatzen. Hala ere, Espainiako Errege Akademiak (RAE) hitza lagunarteko eremuan erabiltzeko aukera ematen du, gorputzeko atal batzuetan, azalaren azpian, metatzen bada.
|
|
2015
|
|
|
Hiztegigileak laguntza balu ere, horra adore
|
hitzaren
definizioa, pentsatzen du alargunak, eta kanpai hotsen moduan entzuten du bere baitan: ez da ezer gertatuko, ez da ezer gertatuko, ez da ezer gertatuko?, harik eta istant hori bukatu den arte.
|
|
|
molekularra eta presio
|
hitzaren
definizioa kontuan hartuta?
|
|
|
ekonomia? Ordena itzazu
|
hitzak
definizioa aurkitzeko.
|
|
2016
|
|
|
Antza denez, Urkulluk eta biok mundu ikuskera arras desberdina dugu. Arestian esan dudan moduan,
|
hitzen
definizioak lotuta daude kosmobisioarekin. Ez darabilgu lexiko bera, hizkuntza berbera erabili arren.
|
|
|
|
Hitzaren
definizioaz harago, bilatzen dudana da noiz den baliatzen eta zer metafora duen jendeak. Demagun, kuku axuria zer ote da?
|
|
|
Erabili, ongizate?
|
hitza
definizioan.
|
|
|
a) Zer erlazio dago, zure iritziz, ontzi bateko gasaren tenperaturaren eta presioaren artean, Teoria zinetiko molekularra eta presio
|
hitzaren
definizioa kontuan hartuta?
|
|
|
ekonomia? Ordena itzazu
|
hitzak
definizioa aurkitzeko.
|
|
|
3 Binaka, osatu adierazpena, pobreziaren definizioa adostu ondoren. Erabili' ongizate'
|
hitza
definizioan.
|
|
2017
|
|
|
Hizkuntza
|
hitzak
definizio asko ditu, horien artean Navarrorena (2003: 323) daukagu: –lacapacidad del ser humano para expresar su pensamiento y comunicarse?.
|
|
|
Esate baterako, aurreko mendeko 60 eta 70eko hamarkadetan Massachusettseko Institutu Teknologikoan arkitektura eta konputazioaren inguruan egindako saiakera aitzindariek ez zuten forma edo geometria helburu, baizik eta, batik bat, erabiltzailea ordenagailuen bitartez proiektu arkitektonikoan integratzea. Izan ere, gaiaren errora baldin bagoaz eta «parametro»
|
hitzaren
definizioak aztertzen baditugu1 2, erraz antzemango dugu diseinu parametrikoak arkitekturaren alorrean duen abantailetako bat proiektuak (edo proiektu atalak) irekirik uzteko aukera dela, eragile ezberdinek sortu ditzaketen datuak uztartzeko aukera emanez.
|
|
|
Ezagutu zuen, poema liburu bat argitaratzera zihoala esan zioten. Hurbildu egin zitzaien gorputzaren atalak bakoitza bere erritmora dantzan, baldar
|
hitzaren
definizioaren beste adierak nasaiki berrasmatuz. Aurrean gelditu zitzaien, oreka ezegonkorrean.
|
|
|
3Bosgarren dokumentuko eraikina meskita da. Hiztegian xerka ezazu meskita
|
hitzaren
definizioa.
|
|
2018
|
|
|
Ambrose Biercek arrazoia zuen, laudorio?
|
hitzaren
definizio hau eman zuenean, bere Deabruaren hiztegian: –Aberastasunaren edo boterearen abantailak dituen pertsona baten gorespena, edo hila delako aintzat hartzea?.
|
|
|
Hala, zentzuzkoa da GIB infekzioaren inguruan aritzeko, kutsatu? bezalako
|
hitzen
definizioan eta gaurkotzean lan egitea, honen konnotazio negatiboek GIBaren inguruko estigma indartu eta euskal hiztunak nahi gabeko konplize bihurtzen dituelako.
|
|
|
Etengabe eta azkar aldatzen ari den gizarte eta mundu honen testuinguruan, ezinbestekoa dirudi atzerapauso bat eman eta arazoa ulertzeak. Mazzucato k argudiatzen duen moduan, arazo nagusienetakoa balio
|
hitzaren
definizio eta ulerkeran gertatu den aldaketan dago. Beraz, ezer baino lehen balioari buruz ari garenean zertaz ari garen ulertzea ezinbestekoa da, lehentasunak markatu ahal izateko.
|
|
|
Eta melodia instrumental eta klasikoa erritmo bortitzagoetara gerturatzen joan da. Musikaren estandarteak eta
|
hitzen
definizioak galdu egiten dira elkarren artean, noizbehinka, eta zentzu propio bat hartzen dute belarrietan lur hartzean. Eta ateak zabaltzen dira, eta leihoak, eta tiraderak, eta kaiolak, eta kutxa ahaztuak.
|
|
|
Azkenik, vascuence hitzaren adiera metriko poetikoak, romance berbaren imitazio eta ordain gisa asmatuak, ezabaezina du romance horren aztarna, Derridaren eran esatearren. Romance
|
hitzaren
definizioan Erromako inperioaren kontzientzia betea dagoenez gero XV. mendetik aurrera behintzat, translatio imperii delako mitoan oinarrituta (ikus Bijuesca, 2013, 589), erresistentzia asmoz sorturiko vascuence hori aldi berean subjektu euskaldunaren subalternitate egoeraren adierazle ere bada.
|
|
2019
|
|
|
moldatu izana, sexu berekoen ezkontzak aintzat hartuz, 2018ko urtarrilean iragarri zuen bezala. Adibidez, errain
|
hitzaren
definizioan alabaren emaztea ere sartu du akademiak bere hiztegietan, semearen emaztea ez ezik. Modu berean, aitaginarreba hitzarekin, ezkontideetako baten aita beste ezkontidearentzat?
|
|
|
Eta nik gero eta gehiago jotzen dut hiztegira. Egiak kezkatzen nau, eta
|
hitzaren
definizioa bilatu dut e letran.
|
|
|
Egia esan, retama erdal
|
hitzaren
definizioa erdal hiztegian begiratu, Wikipedian landarearen argazkiak ikusi, eta ez dut gero halakorik ikusten gure inguruotako sasien artean.
|
|
2020
|
|
|
Haren esanahia ulertzeko, menpekotasun linguistikoan gaude euskaldunok.
|
Hitzaren
definizio osatuena espainolezko hiztegi batek ematen digu, ez euskarazkoak. Errege Akademia Espainiarraren hiztegiak hauxe dio:
|
|
|
hola jarduteak negazionismo eta ernegazionismo konspiranoikoan kokatzen nau, baina ni, izatekotan ere, dudazionista naiz, baina hiztegigilea ere banaiz, edo izan naiz, eta urte hau pandemikoa da arrazoi bakar bategatik: 2009an, A gripearen iruzur kosmikoan, pandemia
|
hitzari
definizioa aldatu ziotelako horretarako eskua zutenek. Ordu arte," hilkortasun esanguratsua" behar zen pandemia bat deklaratzeko; orduz geroztik, ez.
|
|
|
Aingeru
|
hitzaren
definizio bat: goranzko aingura.
|
|
|
Deabru
|
hitzaren
definizio bat: ainguraren katea.
|
|
|
" uhin"
|
hitzaren
definizioa hiztegian xerka ezazu.
|
|
|
Hiztegian: elkarren eite duten
|
hitzen
definizioak
|
|
|
Inguratu dituzun hitzak alfabetikoki sailka itzazu. Ondotik azpiko
|
hitzen
definizioa hiztegian xerka ezazu. basati ikarati herabeti bikoiti
|
|
2021
|
|
|
Gauzak erraiten ditu burutik pasatzen zaizkion bezala, berak bakarrik dakien loturarekin. Erabiltzen dituen
|
hitzen
definizioak ere ez dauzka argi (zatiketa, haustura, batasuna...). Doi doia zenbait gauza azpimarratu nahi nituzke, liburuaren tonuan geldituz.
|
|
|
Aldiz, euskaradun
|
hitzari
definizio hori ematen dio:
|
|
|
Literatur baliabideak dira hirurak. Zuetako bakoitzak horietarik bat aukeratuko du eta zer den pentsatuko du, dela zuen
|
hitzen bidez
definizioa osatuz, dela adibideren bat emanez. Seguru nago zuen eguneroko bizitzan ironia, metaforak eta hiperboleak erabiltzen dituzuela, akaso, hori direnik jakin gabe.
|
|
|
«Tradizio erlijioso islamikotik datozen hitzak erabiltzean, erlijioa bera eta jatorri erlijioso hori duten herritar guztiak jartzen dira jomugan». Ikertzaileak azaldu bezala, jihad
|
hitzak
definizio ugari ditu, baina egun «terrorismoarekin eta indarkeriarekin» lotzen da, eta erlijioari lotutako jendeari arazo bat sorrarazten dio: «Beldurra senti dezakete beren tradizio erlijiosoa espresatzeagatik».
|
|
|
Oraingo ixtori honekin ondoezik zeuden gehienak ospitalera joan ezpalira... ospitaleetako zurrunbilo kaotikoan sartu ezpalituzte... â³ Egin behar eztena da
|
hitzen
definizio ofizialean katia
|
|
|
Horiek guztiak irakurri ostean soberan dago esatea arrazoia zuela Tellituk arazoa, neurriren batean," publikotasuna"
|
hitzaren
definizioan dagoela esatean, gauza asko nahasten bukatzen baita beti; askotan gauzak sinplifikatuz ere, arazo hau hezkuntzaz harago baitoa. Definizioari begira, Fito Rodriguezek eta Txapartegik dioten bezala, estatuak antolatzen hasi zirenean bilakatu zen" publiko" hitza estatuaren baliokide, hots, estatuaren tresna bilakatu zen publikotasuna.
|
|
2022
|
|
|
Baina batez ere, gogoratzen haut elkarrekin irakurri ostean, hurrengo zuzenketak prestatzen:
|
hitzen
definizioak behin eta berriz zorrozten, leuntzen, ferekatzen, berritzen, edo lerro arteak definitzen, edo liburuko atalen izenburuei erreparatzen eta poemak sail batean edo bestean kokatzen; funtsean, hire inguruari emanez hire bizia eta hire biziaren jakingarriak atzerago uzten, batez ere, edertasun bila oinarrietara jauzi egiten, behin eta berriz, murgil egiten erantzun bila, galdera artean hai...
|
|
|
Formaz eta
|
hitzen
definizioen kokalekuaz hainbeste hitz egin geninanez, konforme geratuko hintzelakoan nagon. Eta, bai, gorria dun, andre mahatsa bezala liburua, eta ardoa eta arrastiria, eta oinarrian, biluztasuna bezala.
|
|
|
Irakurketa selektiboa Zaintzapeko kopiaketa: hortz
|
hitzaren
definizioa
|
|
2023
|
|
|
Hitza/ hitzaren argazkia/
|
hitzaren
definizioa/ hitzaren definizioaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkiaren filma.
|
|
|
Hitza/ hitzaren argazkia/ hitzaren definizioa/
|
hitzaren
definizioaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkiaren filma.
|
|
|
Hitza/ hitzaren argazkia/ hitzaren definizioa/ hitzaren definizioaren argazkia/
|
hitzaren
definizioaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkiaren filma.
|
|
|
Hitza/ hitzaren argazkia/ hitzaren definizioa/ hitzaren definizioaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkia/
|
hitzaren
definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkiaren filma.
|
|
|
Hitza/ hitzaren argazkia/ hitzaren definizioa/ hitzaren definizioaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkia/ hitzaren definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkia/
|
hitzaren
definizioaren argazkiaren argazkiaren argazkiaren filma.
|
|
|
EAAri buruz zenbait ideia planteatu baino lehen, antzerki edo “teatro”
|
hitzaren
definizio bat bilatzea beharrezkoa da. Hau da, antzerkiak gizartean betetzen duen funtsa aurkitzea.
|