2002
|
|
Askotan, zuzendaria erdalduna zelako gertatzen zen hori; baina beste askotan, ikertzaileakberak ere nahiko lan zuelako irakaskuntzan ezagutu ez zuen hizkuntzamenderatzen. Denborarekin, nagusiki euskaraz ikasi duen belaunaldi bat sortu da, zientziaz
|
hitz
egiteko euskaraz erdaraz baino errazago moldatzen dena, etabelaunaldi hori ikerketa taldeak, edo azpitaldeak, edo taldetxoak, osatzen joanahala, benetako euskarazko ikerketa sortu da.
|
2005
|
|
Axular institutuko gazteez ari gara, 12 eta 18 urte artekoez. 380 ikasle dira, denak ereduan ari dira ikasten, baina Gotzon Bilbao eta Ramon Garate irakasleek aitortu dutenez, ikasleek barneratuta dute ez dutela hain ondo
|
hitz
egiten euskaraz. Esate baterako, lekeitiar gazteekin alderatzen dute euren burua eta ez omen dute berdin hitz egiten.
|
2006
|
|
Baina aldiz, urtetan ez gara asko harritu behin eta berriz, zuzenean edo zeharka, han eta hemen entzun ditugunean:
|
hitz
egin euskaraz, bestela euskara hil egingo da edo antzerakoak.
|
|
euskaraz
|
hitz
egitea euskaraz hitz egitea da
|
2007
|
|
Errealitatea konplexuagoa da. Izan ere, jakin badakigu euskara lehen hizkuntza duten guzti guztiek ez dutela
|
hitz
egiten euskaraz erdaraz baino errazago eta, aldiz, hainbat euskaldun berrik bai. Eskuartean dauzkagun datuekin, ordea, errazagoa da azterketa hipotesi horiekin egitea.
|
2009
|
|
Baina ze putalarru! Niri
|
hitz
egidan euskaraz, bestela handiagoa jarriko didan.
|
|
Diagnosia egin ondoren jarri genuen martxan Euskara Plana. Enpresan euskaldunak gara gehiengo nagusia eta
|
hitz
egiteko euskara erabili izan dugu betidanik. Paperetan ordea, ohiturak bultzatuta, gaztelaniara jo izan dugu.
|
2010
|
|
Betidanik ikasi dut euskeraz haurtzaindegian, ikastolan, institutuan... Hala ere, soilik klasean hitz egiten nuen (eta dut) euskeraz, etxean inoiz ez dut
|
hitz
egiten euskeraz, kalean ezta ere, nire lagunekin ezta ere. Txikitan, ikastolan nengoenean errekreoan beti erderaz hitz egiten nuen eta horregatik maiz zigortzen ninduten.
|
|
gizarte elebakarreko standard en argitan aski atipikoa. Eskola garaiko (zer esanik ez unibertsitateko) formazioa erdaraz jasoa zuten euskal elebidunek eta elebidun orekatuek66 Eguneroko gai arruntez ondo asko
|
hitz
egiten euskaraz, baina hortik aurrera inor gutxik zekien azalpenak euskaraz erraz eta zehatz ematen. Hots, euskalelebidun eta elebidun orekatu haietako gutxi zen gai, kontzeptu dentsitate handiko azalpen landurik euskaraz agertzeko.
|
2011
|
|
Ez zidan sekula ezer garbirik adierazi, baina igarri egiten nion deserosotasuna. Aski zen nik inorekin tramitezko bi
|
hitz
egitea euskaraz, Jesus kontu eske hasteko. Ni, aldiz, isilik gelditzen nintzen taberna fatxaren batean sartzen ginen aldiro.
|
2012
|
|
Mundu hartan, pentsa dezakegu, euskara ez zen objektu bat, ezta subjektu bat ere, han atmosfera mintzaira zen, sinbolismoaren mintza. Abaro horretan jendeak ez zuen asko
|
hitz
egingo euskarari buruz, baina dena esango zukeen euskaraz. Gizarte modernoa ezarri ahala, estatua eta estatu erakundeak zabaldu eta jendeak homogeneizatu ahala, euskal bizi munduak zatikatu, higatu eta ahitu egin ziren. euskal bizi munduak oinarrizko bi baldintza beteko zituen:
|
|
Eta nik oihu egin nuen, egiak isiltzeko egiten den eran; une hartara arte nire kezka guztiak hasi eta amaitu ezinik nenbilen gezur hura ziren; eta kontzeptuak garrasika zehaztu nizkion mutiko harrituari, viejaren lekuan nire amona, eta ez zen se tiró? Eta guztiak normal jarraitu zuen berriro, gainera,
|
hitz
egin euskaraz, inork ez baitzidan ezer erantzun. Eta nik ere normal jarraitu nuen.
|
2013
|
|
Oso gutxi. Euskaldun zaharrek ez daukate pazientziarik normalean eta euskaldun berriek ez dute
|
hitz
egiten euskaraz. EGA ateratako lankideak dauzkat eta titulua atera zutenetik ez dute hitzik ere egin euskaraz.
|
|
Eta jarduera zehatzei buruz galdetu diegunean ere emaitza bertsuak jaso ditugu: lagunekin txat ean aritzean edo aurrez aurre
|
hitz
egitean euskaraz sentitzen dira erosoen (%90etik gora), eta euskaraz erosotasunik gutxiena liburuak irakurtzean (%54, 9) eta gustuko blog ak irakurtzean (%69, 9) sentitzen dute.
|
|
Beraz, gauza batzuk disgustura ere ikusten ditut 60 minutos saioan. Baina beste gauza asko gustura, adibidez, agertzea hitz egiten Martxelo Otamendi BERRIAko zuzendaria Egunkaria rekin egindako injustiziaz; agertzea, gainera,
|
hitz
egiten euskaraz eta, behingoagatik, azpidatzita. Baina, total, beste gauza batez hitz egin nahi nuela hemen gaurkoan.
|
2014
|
|
Hortara beharba... Izan zu, eta
|
hitz
egin euskaraz eta ez e... bera delako frantsesez aritu. eta... Bai, lagunak.
|
|
Haurren atalean aipatzekoa da, haurrek beraien artean
|
hitz
egiterakoan euskararen erabilera %33, 3 koa dela eta haur helduen arteko elkarrizketetan %65, 35era igarotzen dela erabilera hori.
|
2015
|
|
Datu honek ez luke garrantzi berezirik izango ez bageneki egungo gizarte baldintzetan euskalduntzen ari diren gazte gehienek ez dutela lortzen" oso ongi"
|
hitz
egitea euskaraz, eta, hortaz, kopuru handiak ditugula" nahiko ongi" mailan edo beheragoko mailetan. Horiek hala, euskaldunen kopuruak gora egin arren, euskaldungo horren kalitateak, hizkuntza gaitasunari dagokionez, ez du berez ziurtatzen gazte askok eta askok joera izango dutenik euskaraz aritzeko, ez orain, lagun eta kideen artean, ez gero, egun batean guraso bihurtzerakoan.
|
|
3? 500 herritik gora daude herrialde honetan [Araban]. Lur aberatsa eta emankorra da eta hantxe hasten da
|
hitz
egiten euskaraz. Eurek bascuence eta bascongada deitzen diote eta gaztelaniarekin batera erabiltzen da hango herrietan?
|
|
Horiek guztiak gogoan, zera ondorioztatu zuen Tambourinek: . Inkesta horien ondorioz, agerian gelditzen da gure eskualdean euskara egoera txarrean dela, dakitenek ez dutelako
|
hitz
egiten euskaraz, euskara ez delako aski irakatsia ez etxean, ez eta eskolan.. Haatik, Herriaren 2.631 zenbaki horretan bertan (XI), beste inkesta esanguratsu batez mintzo zen Gehexan Pontto (Jean Haritxelhar):
|
|
Esan dut, anomaliak beti biziko direla susmopean: zertarako ikasi eta bultzatu euskara?, zergatik
|
hitz
egin euskaraz?, edo zer dela eta izan nahi hori, zertan euskal identitatearen tema hori. Egiturako Identitateak ez bezala, anomaliek desenkusaka bizi behar dute.
|
2017
|
|
Hernaniarrei banatutako esku orrietan proposatzen zitzaien: " Ahal duzun guztietan
|
hitz
egin euskaraz. Bizi zaitezke euskaraz?
|
|
Hernaniarrei banatutako esku orrietan proposatzen zitzaien: " Ahal duzun guztietan
|
hitz
egin euskaraz. Bizi zaitezke euskaraz?
|
2018
|
|
Topaketak arkitektura, hirigintza eta diseinuaren inguruan euskaraz lan egiteko desioa zutenen arteko elkarretaratze bat bezala pentsatu zen. Azken finean, profesionalen artean
|
hitz
egitean euskarazko ekoizpena «egon, bazegoela» ikusten zen; batek plegu batzuk eskuratu zituela lehiaketa publiko batetik, besteak aurrekontu bat prestatu zuela. Jardunaren xede nagusia, ezbairik gabe, arazoa mahaiaren gainean jartzea zen, eta bide batez sare bat sortu.
|
2019
|
|
Beste era batera hitz egin da euskararen inguruan, erabileran zentratuta eta ulermenari ikusgarritasuna emanez. Ez da
|
hitz
egin euskararen alde egoteaz, euskaraz aritzeaz baizik. Eta ia ez du kontrako ahotsik jaso!
|
2020
|
|
–Nire familiarekin bakarrik hitz egingo dut euskaraz. Ez dut euskaraz
|
hitz
egingo euskaraz hiltzen duen jende horrekin eta ezta idazle horiekin eta ezta Euskaltzaindiarekin ere, ez baitu inoiz kondenatu biktimei mehatxu eta salaketak egiteko euskara erabiltzea?, esan omen zuen.
|
|
Gazte kirolaria 1: Igual esaten badizute
|
hitz
egin euskaraz, bai hala bai, ez zait gustatzen porque nik hitz egin al dut erderaz edo euskaraz. Esatea bai hala bai hitz egin behar dudala euskaraz eskolaz kanpo ba ez zait gustatzen.
|
|
Gazte kirolaria 2: Niri ez dit molestatzen ze ez zait kostatzen
|
hitz
egitea euskaraz. Baina, ez dakit, ematea agintea hitz egiteko eskolatik kanpo ba ez zait gustatzen asko.
|
2021
|
|
Euskara batuan
|
hitz
egiten Euskara batuan eta euskalkian dut soilik. Euskalkia izatea hitz egiten dut.
|
|
bi multzotan banatu zituen, eta batzuei frantsesez eta besteei euskaraz egin zizkien garbitze denborak; hilabetera, aldiz, alderantzizko prozesua egin zuen. «Bazegoen erabiltzaile bat, frantsesez
|
hitz
egitean euskaraz erantzuten zidana askotan. Aldiz, euskaraz egin niolarik, ez zen behin ere frantsesera lerratu, eta askoz gehiago mintzatzen zen bere biziaz.
|
|
Zeren eta irudikapen hori egiten hasten garenean, nor garen, zergatik errespetatu behar ditugun lege batzuk eta ez besteak, zergatik diren arau batzuk tradizio... elkarrekin bizi garelako izango da erantzuna. Inork ez luke Euskal Herriaz
|
hitz
egingo euskararik ez balego, eta inork ez luke Euskal Herriaz hitz egingo erakunderik ez balego. Gutasunaren eraikuntzan ezinbestekoa da irudikatze lan hori bideratzea.
|
|
[...] azken finean, eske ez... ez dut ezer
|
hitz
egiten euskeraz; bakarrik unibertsitatean, eta batzuekin. (Ikasle 7, Erd Ele, Gasteiz, E)
|
|
Nire gurasoak adibidez ez dute
|
hitz
egiten euskara eta azken finean baaa, e ohitura dut nire lagunekin gazteleraz hitz egiteko, orduan ez naiz orain hasiko euskaraz hitz egiten, azken finean, eske ez.. ez dut ezer hitz egiten euskeraz; bakarrik unibertsitatean, eta batzuekin. (Ikasle 7, Erd Ele, Gasteiz, E)
|
|
Nire gurasoak adibidez ez dute hitz egiten euskara eta azken finean baaa, e ohitura dut nire lagunekin gazteleraz hitz egiteko, orduan ez naiz orain hasiko euskaraz hitz egiten, azken finean, eske ez.. ez dut ezer
|
hitz
egiten euskeraz; bakarrik unibertsitatean, eta batzuekin. (Ikasle 7, Erd Ele, Gasteiz, E)
|
2022
|
|
Bere lana unibertsitate batean duen presuna batek erraiten zautan, bortz edo sei ehun orrialdeko euskaraz idatzi doktoretza tesiak (badira) folklorearen kategorian sailkatzen zituztela bere anitz lagunek! Deus guti garelako iritzi hori guhauren baitan barna sartua edo sarrarazia daukute eta norbait izaiteko nahiago dugu frantsesez
|
hitz
egin euskara dakitenekin ere!
|
|
(30) ez da izan unibertsitatea, izan dira unibertsitateko lagunak, ze nik karrera ikasi dut ingelesez. Orduan, e nire karrerako lagunekin ez dut
|
hitz
egin euskaraz, ez dakitelako euskaraz. Osea, izan dira beste uniko lagun batzuekin.
|
|
(61) Euskaraldian(...) hasten ginen e batzuk
|
hitz
egiten euskaraz, baina gero, osea, erantzuten dizute gazteleraz. Ta zuk berriz euskaraz ta gazteleraz.
|
|
(26) ezagutzen dut mutil bat(...) beti hitz egin izan dugu gazteleraz(...) ta nire lehengusinak(...) esan zigun" e zergatik ez duzue
|
hitz
egiten euskaraz zuen artean?" eta esan genuen" ya, pues egia da", ta aldatu genuen txipa, osea, ta hasi ginen dena dena hitz egiten euskaraz, dena, ta bietako batek esaten zuen zerbait gazteleraz ta" zer, zer esan duzu?" ta euskaraz (1ET U)
|
|
(26) ezagutzen dut mutil bat(...) beti hitz egin izan dugu gazteleraz(...) ta nire lehengusinak(...) esan zigun" e zergatik ez duzue hitz egiten euskaraz zuen artean?" eta esan genuen" ya, pues egia da", ta aldatu genuen txipa, osea, ta hasi ginen dena dena
|
hitz
egiten euskaraz, dena, ta bietako batek esaten zuen zerbait gazteleraz ta" zer, zer esan duzu?" ta euskaraz (1ET U)
|
|
Eremu horietan euskaldunen proportzioak ere gora egin duelako euskarazko hezkuntza ereduaren hedapenari eta helduen euskalduntzeari esker; alegia, euskaltegien lanari esker. Hala ere, kontuan izan behar da eskolan euskaldundu diren horiek gaztelaniaz
|
hitz
egiteko euskaraz aritzeko baino erraztasun dezentez handiagoa dutela, eta gauza jakina da erraztasun handiena duzun hizkuntzara jotzea dela ohikoa. Hortaz, beste motibazio batzuk behar dituzu ondoen moldatzen ez zaren hizkuntza horretan hitz egiteko.
|
|
Eremu horietan euskaldunen proportzioak ere gora egin duelako euskarazko hezkuntza ereduaren hedapenari eta helduen euskalduntzeari esker; alegia, euskaltegien lanari esker. Hala ere, kontuan izan behar da eskolan euskaldundu diren horiek gaztelaniaz
|
hitz
egiteko euskaraz aritzeko baino erraztasun dezentez handiagoa dutela, eta gauza jakina da erraztasun handiena duzun hizkuntzara jotzea dela ohikoa. Hortaz, beste motibazio batzuk behar dituzu ondoen moldatzen ez zaren hizkuntza horretan hitz egiteko.
|
2023
|
|
Oiartzuarra izanda, inoiz ez dut
|
hitz
egiten euskara batuan, eta ez zitzaidan gertukoa egiten musika batuan sortzea. Ezaguna egin zen lehen kanta Denbora izan zen, eta, bertan, oiartzuera sartuta zegoen.
|
|
Grafikoek erakusten duten bezala, etxean zenbat eta gehiago
|
hitz
egin euskaraz orduan eta handiagoa da eskolako euskararen erabilera orokorra. Horrez gain, kontuan izateko ideiak honako hauek dira:
|
|
– Etxean zenbat eta gehiago
|
hitz
egin euskaraz orduan eta erabilera handiagoa da haurrek kalean euren artean egiten dutena: kaleko erabilera handienak etxean beti edo gehienetan euskaraz egiten den kasuetan gertatzen da,% 80etik gora bi kasuetan.
|
|
Galder Gonzalezek, EAJk eta PSE EEk lotu berri duten Hezkuntza Lege penagarria hizpide, antzeko kezka agertu du Twitter ohiko hari batean: «Etorkizunean ikasleen irakasle izango direnek ere ezin dute
|
hitz
egin euskaraz, nahiz eta bizitza osoa eman duten D ereduan». Beti dugu, noski, euskaraz hitz egin ezina elkarbizitzarako ekarpen gisa saltzea.
|
|
Hutsaren hurrengoa Irunerako. Baserritik kalera jaitsi ginenean, Larreaundiko auzoan ia inork ez zian
|
hitz
egiten euskaraz, guk eta beste lau katuk izan ezik. Aldeanos burros, habláis como los indios, esaten zigutean barrezka kanpotik etorritakoek.
|