2002
|
|
Ematen du, euskal literatura inguruko literaturekin homologatzeko ahalegin eskergan, tamainak baduela garrantzia: zenbat eta handiago, hobe; norbaiti gutxiagotasun konplexuaz entzun diot
|
hitz
egiten joera hau azaltzeko (bide batez: bulkada hau gizonezko eleberrigileengan baino ez dut aurkitzen:
|
2008
|
|
baina bai nabarmena, hain zen iluna, Nataliak bere trikimailuez, ukenduez eta hautsez? iluntasun hura disimulatzea erdiesten bazuen ere; hain ziren, bestelakoan, berdinak, lotan egiten zituztèn ametsetan ere
|
hitz
egiteko joera zuten bai batak eta bai besteak, ez beti baina bai modu deigarrian?, non, gripeak edo bietako bat jotzen zuenean, berehala kutsatzen baitzen bestea, erloju biologiko bera balute bezala. Eta arima gogoen ikuspegitik ere, bazuten antze kotasunik, batek zuena besteak nahi izaten baitzuen, biek ere desioaren iturri beretik edango balute bezala.
|
|
Bikiak ziren eta berdin berdinak, biak bereizten zituèn ezaugarri bategatik ez balitz: ...n erdian orezta biribil bat zuen, indiar emakumeek pintatzen ohi dutenaren antzekoa eta Natividadek ez zuena; ez zen oso handia –bizpahiru milimetroko diametroa zuen– baina bai nabarmena, hain zen iluna, Nataliak bere trikimailuez –ukenduez eta hautsez– iluntasun hura disimulatzea erdiesten bazuen ere; hain ziren, bestelakoan, berdinak –lotan egiten zituztèn ametsetan ere
|
hitz
egiteko joera zuten bai batak eta bai besteak, ez beti baina bai modu deigarrian–, non, gripeak edo bietako bat jotzen zuenean, berehala kutsatzen baitzen bestea, erloju biologiko bera balute bezala. Eta arima gogoen ikuspegitik ere, bazuten antze kotasunik, batek zuena besteak nahi izaten baitzuen, biek ere desioaren iturri beretik edango balute bezala.
|
2009
|
|
Aizue, gaia pixka bat aldatuz: ez al zaizue iruditzen zutabegileon artean norbere buruaz gehiegi
|
hitz
egiteko joera zabaltzen ari dela?
|
|
Eiderrek galdetu izan balu: " Ez al zaizue iruditzen zutabegileon artean norbere buruaz
|
hitz
egiteko joera zabaltzen ari dela?". Nik baietz erantzungo nioke, ohikoak direla oso zutabegintzan" ni"," nire"," niretzat"," nire aburuz"," nire lagun batek dio" eta horrelakoak.
|
|
" Gauza da kasu batzuk alde batera utzita, ni erlazionatzen nintzen pertsona guztiek zekiten euskaraz hitz egiten, baina gaztelaniaz
|
hitz
egiteko joera hartu genuen eta hau gaur egun ere mantentzen da". horrek, eskola eremuaz gain, gizarteko beste arlo batzuetan dituen funtzioekin. Ikuspegi horren arabera, hizkuntza bakoitzari ematen zaizkion balioek eta haiek ikasteko motibazioek lotura nabarmena izan dezakete jarrerekin, erabilerekin, egokitzapen pedagogikoarekin eta kultura nortasunarekin.
|
|
" Hasiera hasieratik espazio eta egoera guztietan erabiltzen nuen euskara, baina urteekin erdararen erabilera nagusitzen joan da lagunartean, jatetxean, aisi aldian". " Gauza da kasu batzuk alde batera utzita, ni erlazionatzen nintzen pertsona guztiek zekiten euskaraz hitz egiten, baina gaztelaniaz
|
hitz
egiteko joera hartu genuen eta hau gaur egun ere mantentzen da"
|
|
Gizon eta emakumeek modu ezberdinean espresatzen dute sentitzen dutena. Emakumeek
|
hitz
egiteko joera duten artean, gizonek isolamendura eta arazoak bakardadean konpontzera jotzen dute. Emozioen erregulazio estrategiak ere ezberdinakdira:
|
|
Oso garrantzitsutzat hartu izan da hori hizkuntzaren estatusa nabarmentzeko orduan. Eta, azkenik, osasun eta gizarte sektoreak ere garrantzitsuak dira; izan ere, nahiz eta jendea estatuko hizkuntzan mintzatzeko gai izan, tentsio handiko egoeretan (ospitalean, esaterako) jendeak ama hizkuntzan
|
hitz
egiteko joera du.
|
2010
|
|
16 tarteko gazteen %24k gaztelania adina edo gehiago erabiltzen dute euskara, 1991n %12 baino ez ziren bitartean. bikoiztu egin da gazte horien artean erabilera. zenbat eta gazteago orduan eta gehiago erabiltzen da euskara: hogeita bost urtetik beherakoen artean, etengabe doa beherantz gaztelaniaren erabilera eta gorantz euskara gaztelania baino gehiago
|
hitz
egiteko joera. oro har, adin talde guztiak kontuan hartuta, 1991tik 2006ra bitartean, zazpi puntuz hazi da euskararen erabilera osoa (erabilera osoa da euskara" gaztelania beste"," gaztelania baino gehiago" edo" gaztelania baino gutxiago" erabiltzen dutenen batura). hori bai, alde handiak daude hiru lurraldeen artean. aipaturiko gehikuntza horretan, ordea, antzematen... batetik, batez ere eremu formaletan gertatu da erabileraren gehikuntza, nagusiki osasun zerbitzuetan, udal zerbitzuetan, lan munduan eta banketxeetan. lagunekiko eta seme alabekiko harremanetan ere gehikuntza gertatu da, baina askoz apalagoa. etxeko erabilera mantendu baino ez da egin azken hamabost urteotan:
|
|
EUSKARA edo EUSKERA edo EUSKEREA edo VASCUENCE ((LINGUA LENGUA IDIOMA) (EUSK VASC NAVARR)) edo HIKUNTZ. ikerlan honetako emaitzak ikusita, euskararen gaia arlo politikoari oso lotua agertzen da prentsako testuetan. oro h taulan ikusi dezakegunez, testu hauetako osagarri nagusienen artean, batez ere erakunde politiko ezberdinak agertzen dira, beste hizkuntzei buruzko aipamenekin batera: ...Legebiltzarra, Madrilgo Kongresua, Gobernu Espainola, Nafarroako Gobernu eta Parlamentua nahiz Udaletxeak. euSkaldunon egunkariaren kasuan erakunde bat nagusitzen da, Jaurlaritza, euskarari buruz hitz egiterakoan erakunde hau aipatuz gehien. euskara bestalde, ideologia edo pentsaera abertzalearekin lotzen da, gai honen politizazioa indartuz, abertzaleak edo" nacionalismo vasco" ari buruz
|
hitz
egiteko joera dute egunkari ezberdinek. honekin batera herri identitate ezberdinak agertzen dira: Nafarroa, Espainia edo Euskal Herriaren erreferentziak eginez. euskara bestalde, hezkuntza, politika edo kulturari oso lotua agertzen da eta badira beste gai batzuk ere aipagai:
|
2011
|
|
Gizarte egoera desberdinen aurrean nozitzen duten hersturaren seinale dira fobia soziala duten pertsonek aurkezten dituzten hainbat sintoma. Ezaugarri motorrei dagokienez, oro har, ez diote hitz egiten ari zaienari begietara begiratzen; oinez ibiltzean sorbalda eroriak eta gorputza uzkurtua izaten dituzte; eta entzutea oso zaila egiten den ahots tonuan
|
hitz
egiteko joera dute. Pentsamenduari dagokionez, zera esan daiteke:
|
|
Harremanetan oso edukatuak agertzen dira, baina berotasun afektiborik gabeak. Modu inpertsonalean
|
hitz
egiteko joera dute. Etsaitasunari ez diote irteera zuzenik ematen.
|
|
Janet-ek «histerikoen egoera mentala» honela deskribatu zuen 1893an: harremanak erotizatu egiten ditu, amodioaz
|
hitz
egiteko joera agertzen du, baina frigidotasunaz igurtzita dago nahastea (Neyraut, 1974).
|
|
Gai serioei buruzko solasaldiei ihes egiten diete. Inpresio intuitibo eta azkarretan oinarrituta, zehaztasunik gabe
|
hitz
egiteko joera dute. Horregatik, sarritan agertzen dira azaleko pertsona moduan eta beren buruetan zentratutako pertsona moduan.
|
|
Alkate modura, azken lau urteetako balorazioa egingo al zenuke. Udaletxe honetan gauza piloa egin da, baina utzidazu gauza bat esaten. Agintaldi batez hitz egiten dugunean gauza bat hasi eta bukatu bagenu bezala
|
hitz
egiteko joera dago, eta agintaldiei dagokionez, ezin da horretara mugatu. Balorazioak egiteko garaian kontabilizatzeko joera dago:
|
|
Ezer garbirik ez. Oso garatua dut ia telegramaka
|
hitz
egiteko joera eta esan beharrekoak barruan oldoztekoa. Seguru asko, nire hizketarako zailtasunak eraman nau horretara.
|
2012
|
|
Bost neska eta mutil bakarra aritzen dira begirale gisa, aisia taldeko kontuei buruz aritzen direnean, beti euskaraz egiten dute. dena den, begiraleak hiru koadrila ezberdinetakoak dira eta koadrila berekoak diren partaideek gaztelaniara pasatzeko joera daukate. esan beharra dago, koadrila ezberdinetakoak diren begiraleen artean euskaraz
|
hitz
egiteko joera dagoela; harreman hori aisia taldean sortu baita, euskaraz.
|
|
zioenean. Hormekin
|
hitz
egiteko joera ere areagotu zitzaion, agian bakardade kontuengatik. Honetaz gain, parkeko bankuetan esertzen zenean, belarria luzatzen zuen, baina ez etxekoandre aspertuek bezalaxe zer entzungo, baizik eta jendearen murmurioak salbamendu flotagailuak bezalakoak izaten zitzaizkiolako.
|
|
Gure solaskidearentzat saria izaten da. Hortaz, zuhur erabili behar da gehiegi
|
hitz
egiteko joera duen jendearekin jarduten dugunean. Komunikazioaren etsaiak Gure zenbait jokabidek, batzuk kontzienteak izaten dira eta beste batzuk inkontzienteak?
|
|
Hona hemen aholku dekalogoa, txikiekin komunikazio hobea lortzeko. 1 Mezu zehatzak eta sinpleak Haurrak helduak baino modu zehatzago eta abstraktuago batez pentsatzen du «Batzuetan ahaztu egiten zaigu gure seme alabek, batez ere txikiak badira, pentsamendu mota jakin bat daukatela, eta helduek hitz alfer eta abstraktuekin
|
hitz
egiteko joera dutela», deskribatu du, eta deskribatu du, Amelia Fuentes Valenzuela Psikologia Kliniko Kognitiboaren Europako Elkarteko Gazteen Psikologiako Masterraren koordinatzailea (AEPCCC). «»Ongi portatu» esaten diegu, «ez bota janaria lurrera», gaineratu du espezialistak.
|
2013
|
|
Gertatzen dena da ikastolatik kanpo dituzten harreman gehienak gaztelaniaz finkatuta dituztela, eta ohitura horiek aldatzea asko kostatzen zaiela. Gaztelaniaz
|
hitz
egiteko joera handia dute, erraztasun gehiago daukatelako. Baina irakasleekin euskaraz hitz egiten dute eta saiatzen dira, hein handi batean, gelan ere euskaraz hitz egiten".
|
|
Sexuari (edo, akaso, hobe genero rolei?) lotutako ñabardurak alde batera, badirudi gazteleraz
|
hitz
egiteko joera orokorra dela Arrasateko gazte koadrilatan. Gazteen ustez lagunarteko joera hori areagotu egiten da gauetan, parranda giroan.
|
|
Nahi bezain barru zuri izan zaitezke, baina ni ez nauzu horrelakoa. Nire izaerari betidanik goraipatu izan zaio egiazaletasuna eta argi
|
hitz
egiteko joera, eta honen munta handiko kausa batean, ez naiz, ez, jokamolde horretatik apartatuko. Zeharo esamesa asaldagarriak iritsi zitzaizkidan orain egun bi.
|
|
—esan zuen Izaskunek atzeko eserlekutik. Mont Rose eskolan lau hilabete egin eta gero, ingelesez
|
hitz
egiteko joera hartzen ari zen.
|
2014
|
|
Aurrez esan bezala, eredua da nagusi Lasarte Orian. Ikerketako datuen arabera, atzean familia euskalduna dagoen kasuetan, hamarretik bederatzik oso ongi hitz egiten dute euskaraz, eta hamarretik seik euskaraz
|
hitz
egiteko joera izaten dute. Bestalde, ereduan ikasi bai baina familia ez euskalduna izanda, hamarretik hiruk lortzen du euskaraz ondo hitz egitea eta hamarretik bik erabiltzen dute.
|
|
Mendizale baten ohiko sentipenak diruditen arren, gu guztiok, euskaldun guztiok alegia, bizitako sentipenen oso antzekoak direla esango nuke. Erdara nagusi den eremuetan, tabernara sartzean edo erosketak egitean edo udaltzain batekin... erdaraz
|
hitz
egiteko joera ‘normalari’ edo ‘arruntari’ aurre egin eta euskaraz hitz egiten saiatzen garenean batean eta bestean. Izen bat ere merezi izan du fenomeno horrek eta ‘estres linguistiko’2 gisa izendatua ikusi genuen, Badu Badako erakusketan.
|
|
Ez nuen astuna eman nahi. Urduri nagoenean gehiegi
|
hitz
egiteko joera daukat.
|
|
Janetek «histerikoen egoera mentala» honela deskribatu zuen 1893an: harremanak erotizatu egiten ditu, amodioaz
|
hitz
egiteko joera agertzen du, baina frigidotasunaz igurtzita dago nahastea (Neyraut, 1974).
|
2015
|
|
aurreiritziak), berarenganako emozio negatiboak sortzen bazaizkit (afektiboa: beldurra, haserrea, nazka), eta berarekin ez egoteko eta ez
|
hitz
egiteko joera badut (konatiboa), pertsona horrenganako jarrera txarra dudala esan nezake. Horrela portaera atzeman genezake" (Zupiria, 2008:
|
|
Animaliekin
|
hitz
egiteko joera areagotu egin ohi du bakardadeak. Eguna mendian ematen duen artzainak ez du beste aukerarik, animaliekin hitz egin edo bere buruarekin.
|
|
Animaliekin
|
hitz
egiteko joera areagotu egin ohi du bakardadeak. Hiztegigileak, ordea, ez du hitz horrekin asmatzen.
|
2017
|
|
Iristen zaigun mezu nagusia da euskaldun gehienak erdaraz pentsatzen eta hitz egiten ohituak daudela eta sarri itzulpen sistema erabiliz mintzo direla euskaraz. Beste kopuru nabarmen batek, euskaraz pentsatu arren, erdaraz
|
hitz
egiteko joera dela eta, euskara kamutsa, pobrea erabiltzen du. Sarri, komunikazioa erakargarria egin nahian erdarakadetara edo zuzenean erdarara jotzen dute.
|
|
Izan ere, haluzinazioei buruzko azken behaketa hori egitean, adibidez, gehienek ez dute zehazten informazioa jasotzeko elkarrizketa zein hizkuntzatan egin duten. Ildo berean, pentsa liteke gaixoak ama hizkuntza hobeto menperatzen duen heinean, bere hizkuntzan luze eta sakonago
|
hitz
egiteko joera edukiko duela, azpitik garuneko zirkuituekin lotutako arrazoiak egon edo ez egon. Gainera, kontuan eduki behar dugu psikosiaren oinarria pentsamenduaren nahasmendua dela, eta pentsamendu nahasi hori mintzairaren bidez adieraziko dela.
|
2018
|
|
Ondarroan, euskararen erabilera indartsu dagoen sentipena dute elkarrizketatutako eta talde eztabaidatan parte hartutako guztiek. Euskaraz
|
hitz
egitea joera orokorra dela adierazi dute, normalena hori dela. Ildo horretatik, ondarroarrek gaztelaniarako saltoa horren erraz ez dutela egiten aipatu dute, eta jarrera hori belaunaldiz belaunaldi transmititu dela iritzi diote.
|
|
Ardo botila bat irekitzen dugu, eta batzuetan baita hustu ere. Amak ez dauka antzinako garaiei edo kontu sentimentalei buruz
|
hitz
egiteko joera handirik, eta nobelen edo film klasikoen inguruan eztabaidatzen dugu, batzuetan halako bat ipintzen dugu DVD aparatuan, afalostean?, edo albiste politikoei buruz.
|
|
Gaur egun, oraindik orain, lotsa sentitzen dut euskaraz hitz egitean. Gaztelaniaz solasten naizenean oso bizkor hitz egiten dut, eta aitortzen dut euskaraz aritzean erritmo berean
|
hitz
egiteko joera dudala. Hala ere, jakin badakit hitz egin aurretik pentsatu ezean trabatu egingo naizela; eta trabatzeak segurtasun falta areagotzen didala.
|
2019
|
|
Kalean erdaraz
|
hitz
egiteko joera dago eta zaila egiten zait lagunekin euskaraz mintzatzea. Lehen hitza beti erdaraz ateratzen zait.
|
|
Kontzientzia horretan eragiteko baliabideak jorratu ezean, nekez eragingo dugu euskararen erabileran. Gainera, Idiazabal, Manterola eta Díaz de Gereñuk (2015) diotenaren arabera, identitatearekin eta integrazioarekin lotura duten jarrerek neurri handiagoan eragiten dute euskaraz
|
hitz
egiteko joeran, jarrera erabat instrumentalek baino. Hizkuntza gutxituekiko jarrerak lantzeko, honako ikaste emaitza hauek jaso ditugu sekuentzia didaktikoan:
|
|
139). Besteak beste, halako hiztunek polikiago
|
hitz
egiteko joera dute. Hiztegia eta gramatika ikasteko egiten duten memoria ahaleginak arreta hitzetan eta are morfemetan ere jartzera bultzatzen ditu.
|
2020
|
|
Nolako gazteak irudikatzen ditugu? Maiz, era orokorregian
|
hitz
egiteko joera gailentzen dela uste dugu. Esate baterako, sarritan, ez zaio erreparatzen egungo euskal hiztun gazteek duten profil nagusiari, ezta horrek lituzkeen ñabardurei ere.
|
|
Tesian Ipar Euskal herriko (IEHko) bertso eskoletako gazteen hizkuntzaibilbideak dira aztergai. Bertso eskolan dabiltzan gazteek euskaraz
|
hitz
egiteko joera dute, bai bertso eskolan, bai lagun artean, eta oro har, baita haien bizitzan aurkitzen edo bilatzen dituzten hautuzko espazioetan ere. Hala, bertsolaritzaren jardueraren inguruan egituratzen den eta euskaraz hitz egiten duen gazte multzo bat elkartzen duen jarduera komunitate bati so egin nahi izan zaio, gazteen euskararen erabilerari buruz maiz egiten den galdera bat(" zergatik ez dute gazteek euskaraz hitz egiten?") alderantziz pausatuz:
|
2021
|
|
Horrek aberasgarri egiten du gure herria. Askotan
|
hitz
egiteko joera dugu literaturak eta arteak, oro har, irudikatu duten Euskal Herriaz (Garoa eta Kresala horretaz), baina Euskal Herri horretan ere badago jende asko ez duena bere burua euskalduntzat jotzen, edo partzialki... Oso anitza da.
|
|
Ni, adibidez, eee Gasteizen, eeee, eske ezin dut hitz egin inorekin euskeraz ze nire gurasoek ez dakite, ta nere lagunak joan dira kanpora ikastera ta orduan ha ez dute erabiltzen eta galdu dute
|
hitz
egiteko joera ta fazilidadea edo. (Ikasle 6, Erd Ele, Gasteiz, E)
|
2022
|
|
Baina zuri ez dizut aurpegia ukituko. Herrian esaten dute hitz asko egiten dudala eta Marcoren belarra erretzen dudanean gehiago
|
hitz
egiteko joera izaten dut. Baina zuk, orain baduzu-eta denbora, igual gustura entzungo didazu.
|
2023
|
|
Pertzepzioa aldatzen zen, generoaren arabera ere: «Patioetan ikusi nuen neskek maitasunari buruz
|
hitz
egiteko joera zeukatela; aldiz, mutilen praktikei begira, joera zen ekintzara jotzea». Dena den, ikusi zuen «klase altuko» mutiletan komunikazioa hobetzen zenez, gaiaz hitz egiteko joera ere areagotu egiten zela.
|
|
«Patioetan ikusi nuen neskek maitasunari buruz hitz egiteko joera zeukatela; aldiz, mutilen praktikei begira, joera zen ekintzara jotzea». Dena den, ikusi zuen «klase altuko» mutiletan komunikazioa hobetzen zenez, gaiaz
|
hitz
egiteko joera ere areagotu egiten zela.
|
|
Ikusten denez, euskaraz erdaraz bezain ongi moldatzen diren hiztunek euskaraz
|
hitz
egiteko joera nabarmen garbia dute. Bietan berdin moldatzen direnek ere euskarazko joera garbia dute.
|