|
2000
|
|
|
|
Euskarak
jasandako erasoak bildu zituen Joan Mari Torrealdaik" El libro Negro del Euskara" lan ezagunean. " Artaziak.
|
|
|
Era berean, berez ingelesez dagoena erdararen galbahetik datorkigu; bada, galbahe hori kentzeko balio dezake.
|
Euskarak
ez du bitartekaririk behar, txokokeria ez delako, unibertsala baizik.
|
|
|
Erdarazko komunikabideek ezin dute horrelakorik egin, hau euskarari diogun atxikimenduari esker bakarrik egin daiteke.
|
Euskarak
, agian lehen aldiz, gailentzeko tresna bat izango luke. Komunitategile bihur liteke, ziberespazioan denik eta eginkizun prestijiotsuena.
|
|
|
|
Euskarak
dituen zenbait gaitz euskalkiak baliatuz sendatu edo, behintzat, arindu daitezkelakoan nago. Hori bai, sendagarri onenekin ere, ez da izango samurra euskararen etorkizuna.
|
|
|
Euskara alde batetik zein bestetik egurtzen ari diren une hauetan, unibertsitateak apustu sendoa burutu lukeela iruditzen zaigu arlo honetan, azken finean goi mailako ikasketak euskaraz aurrera eramateko gaur egun dugun tresna bakarrenetarikoa baita.
|
Euskarak
duen garrantzia izanik, jakintza gisa bederen, EHUk bere gain hartu luke Euskara sendo mantentzeko ardura, beste zenbait elkarte edo erakundek hartzen duten gisara.
|
|
|
|
Euskarak
lehen aldiz izan zuen ofizialtasuna, epaitegiak barne, Nafarroako erresuman izan zen, bertako historiak hala erakusten duenez. Uste hori nuen nire irakurketen arabera, eta horren lekukotasuna agertzen digu Jimeno Juríok ere bere Navarra.
|
|
|
|
Euskarak
hedabideetan duen arazo orokorra, batez ere eguneroko prentsarigagozkiolarik, elebitasunean bertan datza. Izan ere, gure artean ezagutzen dugunelebitasuna, alegia, hizkuntza biren erabiltze normalizatua, hots, zernahirako moduegoki eta zuzen batez hizkuntza biren erabiltze arrunta, aukera pertsonala da.
|
|
|
DEIA, ELMUNDO, eta DIARIO VASCO.
|
Euskarak
ez du ezta balio estatistikorik ere hartzengainerako egunkarietan: EL CORREO, DIARIO DE NAVARRA, DIARIO DENOTICIAS, EL PAIS, SUD OUEST eta EL PERIODICO DE ALAVA.
|
|
|
Azpimarragarria da, bestalde, hizkuntzari berari buruzko albiste asko eta askoargitaratzen direla egunkari honetan euskaraz.
|
Euskarak
metahizkuntza egiteko baliodu, batez ere, egunkarian. Erabilpenik eskasena kiroletan; eta, horrekin batera, politika eta ekonomia gaietan.
|
|
|
Bai atal batean eta bai bestean ere, nahiz gizarte gaiak izan, nahiz iritzi gaiak izan, euskararen ingurukoak dira, batez ere, argia euskaraz ikustenduten horiek.
|
Euskarak
metahizkuntza funtziorik nabarmena du Diario Vascon.Bestalde, euskarari buruzkoak ez diren euskaraz idatzitako artikuluek Euskal Herriadute jomuga. Euskaratik eta Euskal Herritik at, euskaraz ez da deus ezer argitaratzenegunkari donostiarrean.
|
|
|
Euskaraz argia ikusitako albiste apurrek Euskal Herria dutesorburu eta Euskal Herria helburu.
|
Euskarak
ez du Euskal Herriaren errepresentazio mugatik harago joaterik egunkari donostiarraren eskutik.
|
|
|
Item horietan agertzen diren berba desberdinak, aldiz, 115 izan dira.
|
Euskarak
, ondorioz, 115 berba ditu lau haize motak izendatzeko, EHHAren datuen arabera.
|
|
|
Ez zen soilikeuskalkiak bildu eta inbentariatzeko lana izan; benetako erronka guztioi zuzendutakohizkuntza eraberritua sortzea izan zen.
|
Euskarak
guztioi zuzendua izan behar zuen, etaez soilik jadanik euskara zekitenen patrimonioa.
|
|
|
Zesarrekahalmena duelako, baina ez ziurtasuna, orduan ez bailegoke ez benetako etorkizunikez proiekturik?.
|
Euskarak
ederki adierazten du geroarenganako gizakion funtsezkozalantza eta ezinegona, geroa ez da gurea, esaeraz14.
|
|
|
Aristoteles-ek oraindik bizirik dirauen tradizio filosofiko beneragarri baten ikuspuntuaadierazi zuen, esanez gizakiak egia bilatzeko berezko joera duela, egia hutsa, joeradesinteresatua; halatan, ikusmena lehenesten du zentzumenen artean, nahiz ezin betimozkin praktikorik lortu begiak erakusten dionetik.
|
Euskarak
ere, bide batez esanik, euskara sortu zuen herri poetak alegia, begiarekin lotu zuen egia.
|
|
|
Orai badirudi Euskara ahalke dela, arrotz dela, ez dela jendartean ausart, entregu, bitore eta ez trebe; zeren, are bere herrikoen artean ez baitakite batzuek nola skriba eta ez nola irakur. Baldin egin balitz euskaraz hainbat liburu nola egin baita latinez, frantsesez edo bertze erdaraz eta hizkuntzaz, haiek bezain aberats eta konplitu izanen zen Euskara ere; eta baldin hala ez bada, euskaldunek berek dute falta eta ez
|
Euskarak
.
|
|
|
AZURMENDI, Juan Kristau filosofia. 8 zk. (1958), 36
|
Euskarak
zergaitik bizi bear duan. 9 zk. (1959), 75 Aranzadi Unamuno’tar Telesforo(). 12 zk. (1960), 72 Desarmeari begira. 15 zk. (1961), 52
|
|
|
AZURMENDI, Juan
|
Euskarak
zergaitik bizi bear duan. 9 zk. (1959), 75
|
|
2001
|
|
|
|
Euskarak
bere lekua izan du joan den astean Parisen egin zen Expolangues azokan. Eusko Jaurlaritzak erakusmahai bat paratu zuen eta helduentzako euskararen irakaskuntzari leku berezia eskaini zion.
|
|
|
Bakoitza bereaz arduratu behar, eta hortan zintzo saiatzen zen Imanol Laspiur. "
|
Euskarak
etsai asko du gaur egun", azaltzen zuen deplauki, baina okerrena, kaltegarriena, zuzenean seinalatzeko: " Zerbait euskeraren alde egin ahal izan eta egiten ez duena.
|
|
|
Lehenago ere euskaraz berba egiten zelako konderrian. "
|
Euskarak
bai Argantzunen eta bai Trebiño osoan onarpen handia dauka eta bai euskaraz ikasteko edota euskara bera ikasteko eskaria Arabako beste edozein lurraldetako bestekoa edo handiagoa da", azaldu zuen Argantzuneko alkateak. Konderriko ia 2.000 biztanleek euskaraz bizitzeko aukerak izateko bidean, pauso bat izango da beraz, aurtengo ikastolen jaia.
|
|
|
Euskarazko unibertsitatea klaseak euskaraz ematera ez dela mugatu behar uste dute.
|
Euskarak
ikerkuntzan, kudeaketan eta egitura guztietan bere presentzia eduki behar duela diote. Hori dela eta Eukon deritzon kongresua antolatu dute.
|
|
|
Legeak hegoak mozten dizkio euskarari.
|
Euskarak
normaltasuna behar du, eta normaltasuna ez da irakaskuntza bakarrik, bizitza osoan euskaraz aritzeko eskubideez ari gara. Gure neska mutiko hauek euskaldunak dira, bertakoak, Erriberakoak, eta euskaraz bizi nahi dute, baina legeak ez die aukerarik ematen, ez errotulazioan, ez administrazioarekin izan beharreko harremanetan,...
|
|
|
|
Euskarak
berezkoak dituen esparruak (etxea, kalea, lagunartea...) gogoraekarri eta berauek aintzat hartzea.
|
|
|
–
|
Euskarak
motiba dezake, baina beti ere ikasleari zerbait berezia eskaintzenbadio; plus bat, gainerako hizkuntzena ez bezalako kultur molde original bat (ez hobea, ez txarragoa, desberdina baizik), munduari erantzunak ematekokosmo ikuskera propio bat, ikasleari zerbait esango diona, ikaslea aberastukoduena. (...) Gainerako hizkuntzetan egin ohi dutenaren fotokopia merkebatekin ez goaz inora.
|
|
|
–
|
Euskarak
motibatu egingo ditu ikasleak baldin eta hizkuntza horren bidezbestelako harreman batzuen lekuko badira, baldin eta euskal guneetan giroona, osasuntsua ikusten badute, baldin eta euskara eta ludikotasuna, euskaraeta bitalismoa lotzen badituzte. Hortaz, euskararen aldeko dei agonikorik ez, mesedez, akabo hileta jotzeak, biba euskara, biba Pellot eta biba festa!?
|
|
|
, (1993): . Epilogo modura (Joseba Sarrionandiari)?, in P. Perurena,
|
Euskarak
sorgindutako numeroak, 353, Gipuzkoako Kutxa, Donostia.
|
|
|
|
Euskarak
bere tamaina hori dela medio ez du gehiegizko hedadurarik izan, ez lurrez ez hiztunez eta ez literatura obrez ere. Nolabait esan, gure artean paperera pasatzen garenean, esan nahi dut (badakizue, orain  tsu arte, joan den mende arte, gizonak ez du biderik izan papera edo tinta edo antzeko zerbait ez baldin bada, esaten zituenak edo esan nahi zituenak gordetzeko, tomateak potoan sartuta gordetzen diren bezala gorde  tzeko), joan den mendeetatik datozkigun lekukotasunak gehienbat lekukotasun idatziak dira, paperetan daudenak; eta paperetan âhori garai horietako paperak erabili behar izan dituenak ongi baino ongiago daki eta gehienetan damuz ikasten duâ euskara ez dela gehiegi ausartzen, ez dela gehiegi aurreratzen, euskara beti atzera samar gelditzen dela.
|
|
|
Lurreko lohiez gatzatuak eta mamituak daude lurreko gauzak oro.
|
Euskarak
bere garbitasun hartan iraun zezakeen Paradisuko hizkuntza zeino, baina Lur paradisua utzi genuenez gero, han nonbait, Phison, Gehon, Tigris eta Euphrates ibaien inguruan?, maiztu, zarpaildu eta lohitu beharrean aurkitu da, dirua eta janzkiak bezalaxe. Horrela izango da aurrera ere, biziko baldin bada.
|
|
|
Etxaide gramatikariak jokatu dio jokaldi makurra Etxaide idazleari.
|
Euskarak
badu hori esateko modua, bestea ordea, eta modu horrek ez du aldatu beharrik. Gramatikak hizkuntzaren neurrira egina behar du izan, ez hizkuntzak gramatikaren.
|
|
|
Ez deritzat nik euskara bide honetatik jaso litekeenik.
|
Euskarak
erdaraz esan ez diren, edo hain ongi adierazi ez diren, gogoeta eta bihotzondokoei bide emanaz bakarrik jaso dezake burua, lehen, orain eta beti. Gainekoari izen itsusi bat eman diote frantsesek:
|
|
|
" Ekiozu ba, leenbaileen... ta asi Euzkeragintzan".
|
Euskarak
, egia esan, badu beharrik; zertxobait leun  tzeko, hornitzeko eta egokitzeko premia ederrean dagoela guztiok dakigu. Baina egin beharrik ez, aspaldidanik egin egina baitago.
|
|
|
Nekerik gabe ager daiteke zer nahi izan zuen Larramendik euskarari, euskara idatziari, buruz.
|
Euskarak
burua jasoko bazuen, bere lagunak idatzi zuen bezala, premiazko iruditzen zitzaion, gure alde honetan batez ere, artean ez bezalako euskal prosa erabiltzea: garbiagoa, jatorragoa, apainagoa.
|
|
|
Aski genuke beti begien aurrean edukitzea euskarari" amets bideetan barna" eragin zion ibilaldi luze hura.
|
Euskarak
inoiz egin duenik ederrena, eta hala ere egiteko âgerok egitekoâ dagoena.
|
|
|
Izan ere, hizkuntza gutxituabe rreskuratzea ez da txantxetako lana, ez.
|
Euskarak
, eta antzeko egoeran dauden hizkuntzek, hizkuntza nagusiekin duten eguneroko borrokan garaile irteteko, iaiotasun handia eskatzen dute: euren alde egiteko erabilgarri dituzten baliabideak oso eskasak dira, hizkuntza boteretsuek dituztenekin konparatuta.
|
|
|
EAEn horrela bada, Nafarroan zer esanik ez, mila aldiz okerrago.
|
Euskarak
ez du nafar gizartea biltzen, lotzen edo elkartzen. Konbibentziarako ez baina arras kontrakorako dela egokia euskara uste dute Matas Mugicak, Javier
|
|
|
|
Euskarak
gutxitze prozesu bat pairatu duela. Bai?
|
|
|
Eta horretarako, ezinbestekoa izango dugu indar guztiak norabide berean jartzea.
|
Euskarak
dituen bi zutabe nagusiak, gizarte ekimena eta erakundeen ahalmena, sendo uztartzeko modua aurkitzea presa zkoa da, egitura sendo horren gainean estrategia egokiak adostu eta bultzatzeko. Euskararen etxe barruan ere badugu lanik euskara borroka politikoaren morrontzetatik libratzeko.°
|
|
|
Horra 60 urteko jauzia emanda espainol egunkari bik bizi garen unea ulertzeko ematen diguten bidea.
|
Euskarak
nazio kontzientzia, herri ezberdin bateko partaide sentitzea ren sentimendua, independentziaren nahia... azken batean zapaltzen gaituzten estatuetatik kanpo, euskararena den eta izan den lurraldean nazio berezi bat (euskaldunona) eraikitzeko ideiari indar ematen dio.
|
|
|
Baina batez ere, gizartearen gehiengoak euskararen aldeko eta euskararen normalizazioaren aldeko apustu garbia egiten duela jabetu direnean.
|
Euskarak
bizirik diraueno, eta areago, aurrerapausoak ematen dituen bitartean, herri autogestionatu bat sortzeko arriskua ikusten dute, eta beldur eta kezka horren ondorio dira erasook.
|
|
|
|
Euskarak
komunikaziorako tresna baliagarria izan behar du. Herritar batek hizkuntza bat ez mantentzea eta hurrengo belaunaldiari ez uztea aukeratzeko arrazoiak izateak, ez du zerikusirik berak hizkuntza horrekiko duen gutxiespenarekin, baizik eta sentimendu pragmatiko batekin, zeinak hizkuntza honen gaitasuna eta erabilera, nagusitzat hartzen den beste hizkuntza baten erabilerarekin konparatzen duen.
|
|
|
1) Euskara Euskal Herria lurralde osoan egituratzen duen elementua da.
|
Euskarak
lurraldea markatzen du, eta lurralde osoan gizartearen aldekotasuna dago bertan euskaraz bizitzeko aukera izan dadin.
|
|
|
Miguel Sanz Sesmak eta Rafael Gurrea Indurainek —biak dira dekretuaren sinatzaileak— argi erakutsi dute neurri politikoak eraginkorrak izan daitezkeela hizkuntza kontuetan.
|
Euskarak
atzera egin duen bakoitzean, gizartearen mugimendu natural edo hautu kulturalak ez baino erabaki politikoak izan dira benetako eragileak, eta kasu honetan ere tresnarik eraginkorrenetakoa erabiltzen jakin dute" Del Burgo’s boys" hauek. Ez dago jada euskaraz idatzitako kartelikUnibertsitate eta Hizkuntza Politikarako zuzendaritzan; hainbat eta hainbat inprimaki gaztelania hutsez eginak daude dagoeneko; euskararen presentziak galdu du dagoeneko hainbeste kostatako eremuaren zati bat behintzat.
|
|
|
nola bada, poesiaren jakitate zientifikorik gabe, horrelako pieza ederrak moldatzen ahal dituzue?
|
Euskarak
ba al du gauzen errateko manera berezirik. Euskara hiltzen baldin bada altxor bat desagertuko zaigu eta blablabla.
|
|
2002
|
|
|
Beharbada hori gertatzen da gaztelaniaz irakurtzeko baino askoz gehiagotan behar dugulako hiztegia.
|
Euskarak
lana ematen du. Euskaraz egiten dugu ikasteko eta irakasteko, beti ez bada, askotan.
|
|
|
I. ZUBELDIA:
|
Euskarak
eta hizkuntza literarioak berak itzulpenari esker eta idazleei esker asko aurreratu du, nolabaiteko corpus literario bat eta oinarrizko terminologia bat dago. Beharbada, bai irakurlearen eta bai herriaren formazioan atzerago gaude, eta batzuetan kosta egiten da literatura zabaltzea.
|
|
|
Nafarroako Unibertsitate Publikoak Nekazaritza Ingeniaritza eta Nekazaritza Ingeniaritza Teknikoa eskaintzen ditu.
|
Euskarak
atzerakada nabarmena izan duazken urtean. Nekazaritza Ingeniari teknikoentzat irakasgai bakarra (21 kreditukoirakasgai derrigorrezkoa) eskaintzen zen euskaraz 99/ 00 ikasturtera arte (3 taula), baina iaz 15 kredituko ikasgai bat besterik ez zen eskaini (kreditaje osoaren %6, 1). Nekazaritza Ingeniarien kasuan 24 kreditutik (enborrezko 3 irakasgai) zerora jaitsizen eskaintza.
|
|
|
euskarak ez du hizkuntza baten garapenerako kritikoaden muga hori oraindik era egokian gainditu:, bide horretan abiatu bazen ere?, eta horixe da jatorrizko arrazoia zerengatik gaur egun ez den erabiltzen euskarahainbeste nola espero genezakeen.
|
Euskarak
gure beste hizkuntzek ibili dutenbidetik kilometro batzuk baditu egiteke, eta hor datza arazoa. Beraz, kirol jantzizirabaz dezagun euskararentzat zor diogun garapen osoa, hizkuntza baliabideprepositiboak eman diezaizkiogun, daukagunetik ezer ere galdu gabe, esan nahibaita, hizkuntza baliabide prepositibo horiek osagarriak liratekeela?.
|
|
|
(?)
|
Euskarak
gutxienez izan duen agerraldia zehazteko EUSTAT Erakundeak urtero argitaratzen duen Euskal Estatistika Urtekariaren azken aleak udalez udal jakinaratzen diren datuak erabiliko dira, bertan azaldutako multzo euskaradun jakin guztien portzentaien batuketaren araberakoa izanik euskararen gutxieneko erabilera portzentaia6.
|
|
|
|
Euskarak
toki gutxi zuen, bai batean, bai bestean. Euskal hizkuntzan egiten ziren irratsaioen artean oso ezaguna zen La Voz de GuipúzcoaJose Miguel eta Don Antonio zelakoak eskaintzen zuen??
|
|
|
Familiatasunaren izendapen euskaldunean, ba ote dago zerbait euskaldunen kontzeptzioa eta pertzeptzioa inguruko gizakiengandik bereizten dituena?
|
Euskarak
haurrideak izendatzeko orduan, esate baterako, arreba ahizpa eta neba anaia berba bikoteak dauzka. Izendapen bakoitzak bere esangura du, konkretu eta zehatza dena, izendapen bakoitzak argiro markatzen ditu haurrideen kolektiboa osatzen duten pertsonen arteko diferentziak.
|
|
|
.
|
Euskarak
deklinabide taula bakarra du: morfema kopurua mugatua eta aldagaitza da; lema ez da, normalean, aldatzen.
|
|
|
|
Euskarak
ez du generorik morfologia mailan, eta honek sistema errazten du. Baina ez da ahaztu behar aditzean sexua markatzen dela, eta lexikoan ere bereizketak egiten direla (aita/ ama, memelo/ memela, etab.).
|
|
|
Baina Olaizola jaunak irakurleari ez dio esaten Azpeitiko Udalak egiten duena egiten duela ere, berak eta bere sokakoek nahi duten hori egiten ez duen bitartean, beti azalduko dela suntsitzaile eta sekula ez eraikitzaile.
|
Euskarak
jarrera eraikitzaileak behar ditu dagoen atakatik irtetzeko eta langintza horretan jardun nahi duenak bete beharreko lehenengo baldintza lagun hurkoarenganako begirunea eta errespetua da, izan ere, hori ez badago, mesede kaskarra egiten zaio euskarari, jarrera horretan dagoena elkarrenganatzeko aritu beharrean elkarrengandik urruntzeko lanetan arituko da-eta.
|
|
|
Eta euskarak etorkizunik baldin badu gizarte elebidunean bakarrik ziurtatuko duela etorkizun hori.
|
Euskarak
ireki ditzake, neurri batean, bereak bakarrik diren esparru hutsak, egia da. Baina nire ustez, hori Interneten bakarrik egin daiteke, gaur egun, honetarako baliabideak jartzen badira, bistan da, balizko errealitatean oinarritzen diren kidego birtualak sortuz.
|
|
|
Egun batzuk galdu nituen behin Ondarretan eta benetan nekosoa.
|
Euskarak
ez zuen lekurik. Ez zuen lekurik jantziak saltzen zituzten denda garestietan, eta ez burutik ere pasatu gero Maria Cristinan edo Hotel du Palais bezalako batean euskaraz mintzo zintezkeenik.
|
|
|
Ez da gauza ona, euskararen etorkizunerako ez da gauza ona, esan nahi dut, nahiz batzuen orainerako ezin aproposagoa izan.
|
Euskarak
normalizazio bidetik sartu behar baldin badu noizbait, eta sartuko ahal da egunen batean!, gizartean normalean erabiltzen ditugun prozedura berberak erabili behar ditugu euskararekin ere. Bizitzan aurkituko duzu maizki prozedurak ilunak izaten direla, orekarik gabekoak, eta horrek sulfuratuko zaitu, eta norabaiteratu.
|
|
|
Gaizki ibiliko gara euskara nahitaez, gustatu nahiz ez, beti beti ideologia batekin lotzen baldin badugu eta euskara zaleak baldin bagara ez euskara maite dugulako, baizik herri hau menderatzen duten balizko kate batzuk hautsi nahi ditugulako, berdin dela zein den erabiltzen dugun hizkuntza, nahiz badirudien, euskara ez den beste zerbait baldin badarabilgu ahoan, mingaina hortz artean trabaturik geratzen zaigula.
|
Euskarak
ideologia guztietako jendea behar du bere alde egiten dutenen artean, eta hori ulertzen ez badugu, edo hori onartzen ez badugu, euskararen hilobiaren zuloa handiagotu besterik ez dugu egiten, euskaltzaletasuna itota eta askatasunik gabe gelditzen delako. Gaizki ibiliko gara, eta mesede gutxi egingo diogu denek, nonbait, hain gustukoa dugun hizkuntza honi.
|
|
|
•
|
Euskarak
gero eta presentzia publiko handiagoa du zenbait esparru eta lurraldetan. Erreferentzia sozial euskaldunak gero eta gehiago dira.
|
|
|
•
|
Euskarak
, oraindik ere, komunikazio funtzio mugatu batzuk bakarrik betetzen ditu.
|
|
|
Erronka handia da hizkuntz eskubideena, Euskal Herrian nola Euskal Herritik kanpo ere.
|
Euskarak
bere lurralde historikorik gehienean ez du aitorpen ofizialik, eta duenean ere egoera aski nahasia du.°
|
|
|
|
Euskarak
beste hizkuntza ofizialen pareko estatusa izatea izan litzateke unibertsitate sistemaren helburua. Are gehiago, euskarazkoa da epe luzean bermatubeharko den ikasketen eskaintza zabala.
|
|
|
Bestetik, aurreko egoerarekiko aurrerapausoa izanik ere, elebitasunaren planteamendu ofizialaren mugak epe ertainera argi dira, ezinezkoa baita gaztelania edo frantsesa bezalako estatus internazionaleko hizkuntzak egoera minorizatuan dagoen euskararekin batera, bata bestearen ondoan egoera orekatuan bizitzea.
|
Euskarak
iraungo badu, bere hizkuntza eremuan hizkuntza nagusi izatera iritsi behar du, baina argi dago era berean euskaldunok euskaraz aparte beste hizkuntzak erabiltzeko gauza izan behar dugula, bestela euskara bera ere arriskuan bailegoke. Lortu nahi duguna, beraz, bi elementu hauek uztartzea da, hots:
|
|
|
•
|
Euskarak
sekulako arazoak izan ditu eta izaten ari da. Gaur da eguna oraindik ikasle askok ezin dutela beraien ikasketak euskaraz burutu (ez naiz sartuko zergatietan baino hori errealitate bat da).
|
|
|
|
Euskarak
erreferente unibertsitarioa behar du, etaerrefe rente horiBasa rteCampusa izan daiteke. EuskalUnibertsitate" ideala" gaur eraikitzen hasteko oztopoak ikusten ditut, baina Campusa eratzeko aukera ikusten dut.
|
|
|
•
|
Euskarak
normalkuntzarako bidean aurrerapausohandiak eman ditu azken hamarkadetan, Hego Euskal Herrian; Iparraldean, berriz, euskararen gainbehera oraintxe hasi da eteten.
|
|
|
|
Euskarak
duen egoeraren berri zehatza jasotzea bezain premiazkoa da adierazle sistema fidagarri eta baliagarria osatzea. Dena dela, behar honi aurre egitea ez da batere erraza, EAE, Nafarroa eta Iparraldeko errealitate ezberdinak era egokian bilduko lituzketen adierazle multzo bateratua eraikitzea eta dagokion informazioaz elikatzeabe rez korapilatsua delako.
|
|
2003
|
|
|
1) Euskara aurrean da gizartearen maila guztietan. 2) Euskal literatura inoiz baino hobea egiten da gaur egun. 3)
|
Euskarak
aurrera egin du.
|
|
|
|
Euskarak
gora egin du EAEn
|
|
|
Honela adieraziko genuke telefono mugikorren mezu laburren bitartez Kilometroak 2003 Lazkaon egingo dela eta horixe da, hain zuzen ere, ikastolen festak logoa eta leloa sortzeko erabilitako grafia.
|
Euskarak
teknologia berrietan duen gabeziari erantzutea eta gaurkotasun kutsua ematea izan dira horretarako erabilitako irizpideak. Aurtengo festa herriko San Benito ikastola laguntzeko izango da.
|
|
|
Euskal Herriko hizkuntza nazionala euskara dela onartzea eta Euskal Herria osotasun moduan hartzea, Bidasoaz bestaldeko lurraldeak barne.
|
Euskarak
administrazioan, irakaskuntzan eta komunikabideetan izan beharreko toki garrantzitsua defendatuko zuen Biltzarrak. Eztabaida saihesteko, alde batera utzi ziren barne egituraketa, plangintza eta abar; dena den, 1978ko urtarrilean egindako bileran, erakunde berria osatzen zuten sektore bakoitzak autonomia mantenduko zuela onartu zen.
|
|
|
|
Euskarak
, euskaldunok eta Euskal Herriak jasaten dugun zapalkuntza egoera ikusita, indarrak biltzeko unean gaude. Horri ekin behar diogu ditugun baliabide guztiak erabiliz eta indartuz, borroka eginez.
|
|
|
|
Euskarak
, euskaldunok eta Euskal Herriak jasaten dugun zapalkuntza egoera ikusi eta horren aurrean indarrak biltzeko unean gaude. Horri ekin behar diogu ditugun baliabide guztiak erabiliz eta indartuz, borroka eginez.
|
|
|
Beste hizkuntza guztiak elkarrekin nahastuak eta kutsatuak izan direla dio Kardaberazek, eta, aitzitik, euskarak zuzenean hitz egiten digula Jainkoaz.
|
Euskarak
galdu du, bai, neurri batean jatorrizko garbitasuna, eta hori euskaldunen lotsagarri da. Baina hiz  kuntza galdu, inondik ere ez da galduko, beti iraungo baitu
|
|
|
Gainera, baserriaren gainbehera larriena 1960ko hamarkadan etorri zen, industrializazioaren bultzada berriarekin; eta denboran bat egin zuen, beraz, sekularizazioaren hastapenarekin.
|
Euskarak
, berriz, gorriak ikusi zituen frankismoan, baina, galdu ez ezik, bere eraldaketa erabakigarriena egin zen orduan: 1968an euskara batuaren oinarriak ezarri ziren, eta frantziskotarren gune sakratuan. Arantzazun?, gainera, sinbolikoki oso esanguratsua.
|
|
|
|
Euskarak
bere albiste agentzia propioa behar du, bere herria eraikitzeko. Euskaraz biziko den albiste agentzia.
|
|
|
Hedabideek irudikatzen duten gizartearen parnasoan, ispilu publikoan, euskarak ez ditu den denak berekin.
|
Euskarak
ez du lortzen aurrera nabarmen egiterik hedabideen espazioan. Espazio mediatikoan, salbuespenak salbuespen, kognizioa nahiz diskurtso sozialak ez dira euskaraz egiten.
|
|
|
Mamu zaharra da hori.
|
Euskarak
badarama txapela, bai; baina ez beti eta derrigorrez. Txapela eramatea al da Irakeko konfliktoari buruz idaztea, aurrerapen tekniko zientifikoei buruz mintzatzea, edo ikuskizunen berri ematea?
|
|
|
Euskaraz, horixe da apustuaren eta erronkaren zergatia.
|
Euskarak
duintasun osoz dantzatu behar du medioen esparruan; euskal medioek sokan lotu egin behar dute batak bestea, sarea ehuntzeko, abian jartzeko. Herri honen nortasun ardatzari horixe zor zaio.
|
|
|
" Desobedientzia zibila aipatzen den garaian(...) beharrezkoa izanen da euskararen koofi  zialtasuna, unibertsitate erabakitzailea, departamentua eta laborantza ganberako aldarrikapen horiek lortzeko beste urrats batzuk egitea, azkarragoak, oihartzuna izanen dutenak arlo guzietan".
|
Euskarak
ere desobedientzia behar. Iparraldeari loturiko eskakizuna izan arren, Hegoaldeari begira egindakoa ere bada; muga administratiboen gainetik Euskal Herri euskalduna bat baita.
|
|
|
|
Euskarak
hiztunak eta erabilera eremuak irabazi ahala gainbehera etorri behar du helduen euskalduntze alfabetatzeak. Izan ere, euskara normalizatu ahala desagertzeko sortutako langintza da, ez da, bada, irauteko sortua; baina, goiz da oraindik egoera horretara iritsi garela esan eta gainbehera, besterik gabe, horri egokitzeko.
|
|
|
euskararik gabeko bizimoduak ez duela inolako galera sozialik eragiten euskal herritarrengan.
|
Euskarak
ez diola baliorik eransten herritarren bizi mailari eta bizimoduari. Horrela ez balitz, ez pentsa gertatzen ari zaiguna gertatuko litzatekeenik.
|
|
2004
|
|
|
Gure kontsolamenduko, defendatzen dugun problematikak eta/ edo gaur garatzen diren borroka moldeek botereguneak hazkatzen dituzte.
|
Euskarak
aktualitatea egiten jarraitzen du hemen, erdi hila izanagatik.
|
|
|
Euskal Herrian biziko ez balitz ardura gabe eta askoz lasaiago biziko litzatekeela uste du eibartarrak eta poeta baino" patateroa edo" izango litzatekeela uste du. "
|
Euskarak
jasan duen jazarpenak eta historikoki Euskal Herriak jasan behar izan duen egoerak egin nau poeta, behar batek sortu nau poeta, Euskal Herriak sortu nau poeta", diosku Serranok.
|
|
|
|
Euskarak
izango zuen aitaren bat, eta aitona ere bai, eta birraitona... Noraino iristen den kate hori ez dakigu, katebegi batzuk baino ez ditugu ezagutzen, baina Mitxelenak azpimarratzen zuen esan daitekeela euskara oso zaharra dela, hemen.
|
|
|
Duela 6.000 urte inguru indoeuroparren inbasioa gertatu zenean, Europan hitz egiten ziren hizkuntzetatik asko desagertu ziren eta ez dakigu haietaz ezer.
|
Euskarak
, finierak eta hizkuntza kaukasiarrek bakarrik iraun zuten bizirik, eta horrela jarraitzen dute, baina finiera eta hizkuntza kaukasiarrak muga mugan daude, ez Europa barruan. Finiera han goi goian dago, eta kaukasiarrak mintzo diren tokiak ia ia Asia dira.
|
|
|
|
Euskarak
ba al du oraindik gorde eta antzeman daitekeen ahaiderik?
|
|
|
Baina, gaur egun eta hemendik aurrera mirari hori posible izango al da?
|
Euskarak
mendez mende iraun du, baina egungo hedabideek duten eraginarekin posible al da mirari hori. Globalizazioa tarte delarik mirariak segituko al du?
|
|
|
Gaur egun, euskararen ezagutzaz gain, erabilgarritasuna baloratu behar da.
|
Euskarak
gaur egun lana errazten dizu, lanpostu bat lortzeko baliagarria da. Baina horrek ere bere arriskua badu.
|
|
|
Adibideak azaldu dira:
|
Euskarak
ez du bermatzen jada bi aldeetako herritarren komunikazioa, gero eta desberdinagoak garela irudi du. Orduan, denenontzako erreferenteak sortu behar ditugu.
|
|
|
Hizkuntza partekatu baten beharra daukagu.
|
Euskarak
bete behar du funtzio hori. Gero Euskal Herrian bere osotasunean hartzen duen hainbat erakunde daude:
|
|
|
Baina gauzak uste baino zailago dira".
|
Euskarak
tradizioa du Lapuebla de Labarcan eta inguruetan, baina oraindik hutsune asko dago betetzeko. " Euskara ondare kulturala delako eta bertako biztanleek euskaraz ikasteko eskubidea dutelako", horregatik irauten du euskarak Lapuebla de Labarcan.
|
|
|
|
Euskarak
ez duela erasorik izan ukatzen digute lotsagaldu batzuek. Euskara bakarrik ez zen eskoletan eta hedabideetan debekatua izan, euskarazko lanbideak ere zigortuak eta eragotziak izan baitziren.
|
|
|
" Denok, bai zuek, bai gu ere, Jaingoak inak gire... denok berdinak", baina orduan garbiago geratu zitzaidan hasierakoa:
|
Euskarak
jeneroak bereizi eta esan egiten dituen neurrian, agertzen, esaten ez dena ez dela... Kantua idatzi zuenak «emazte edo andrazkoak Jainkoak inak ez ginela» pentsatuko ote zuen...?
|
|
|
Alde horretatik, ustekaberik ez.
|
Euskarak
berak corpus zein estatus mailan dituen hutsune eta gabeziak euskal prentsaren alorrean islatzen dira, eta prentsarenak, nola ez, aldizkarien alor espezifikoagoan.
|
|
|
Gazteek, bereziki Ipar Euskal Herrikoek erraxki ulertuko duten hizkuntzan, Hegoaldekoentzat parada ederra gure hitz egiteko manera, gure haserreen agertzeko erak, gure munduaren ezagutzeko aukera paregabea.
|
Euskarak
bizi dituen berrikuntzen jarraitzeko tresna egokia dugu, eskualde desberdinetako euskaldunen arteko ezagutzaren sakontzeko aukera ona.
|
|
|
Ez dakit ez ote zitzaien antzeko zer edo zer gertatu, jakintzaren, kulturaren eta kritikaren eremu gurtuan Harkaitz Cano eta enparauei: ?
|
Euskarak
ez du ezertarako balio gaur egun. Ez al dute benetan eta beren kaburako hori pentsatzen herri honetako lautik hiruk edo hirutik lauk. Joan den hilaren zazpian Donostiako Zuzenbide Fakultatean ospaturiko asanblada batean euskaraz mintzatu zirenak isekaz eta burlaka hartu zituzten ikaskideek.
|
|
|
Gogoaren nahia amets hutsarekin ez nahasteko, hobe dugu azterketa enpirikoen lurralde gordinean murgiltzea.
|
Euskarak
, itxura denez, euskaldun izatearen bihotz gunean bere itzala galduxea duela erakusten digute iritzi ikerketa hauek, nahiz eta zantzu pozgarri batzuetarako itxaropena erabat ez galarazi. Ondorio horretara helduak dira, behintzat, lan horiek egiten dituztenak, eta horien buru ageri zaigu Maria Jose Azurmendi.
|
|
|
Edota inoiz baino inozoagoak.
|
Euskarak
arma bat behar du izan, zenbaitzuek diana politikoaren erdian jarria dutelako?. 183
|
|
|
–Euskara nazionalismoaren beharrean gertatu izan da, nazionalismoa euskararen beharrean bezala.
|
Euskarak
argudio nagusietakoa eman baitio nazionalismoari ideologikoki bere burua justifika zezan; baina euskarak nazionalismoaren babesa behar izan du, haren eskutik jaso du bere fikzioaren justifikazio ideologikoa. Euskarak behar izan du, edo behar zuela uste izan du, nazionalismoak eskaintzen zion konpromezu politikoa?. 184
|