|
2001
|
|
|
" Ez dadukagu euskera geure ahulkeriazko jokabide merke bategatik bazterreratua hiltzen uzteko ez eskubiderik ez eta arrazoirik. (...) Zerbait egin dezakezutenok bil zaitezte, eta bai ikastolei, bai euskal giro oso bati benetako indarra eman hizaiozue, hori baita
|
euskeraren aldetik
Euskal Herriak eskatzen daukuna eta baita geroko gizaldiek. Geroko gizaldi horiek ez gaitzatela madarika.
|
|
|
1)
|
Euskara
Euskal Herria lurralde osoan egituratzen duen elementua da. Euskarak lurraldea markatzen du, eta lurralde osoan gizartearen aldekotasuna dago bertan euskaraz bizitzeko aukera izan dadin.
|
|
2003
|
|
|
Orduko fakultateetan arazo nazionalak ez zuen beste gai batzuen (antiinperialismoa, langileen arazoa eta abar) eragina, eta desoreka hori konpontzeko etorkizuneko Euskal Unibertsitate Herri koiaren aldeko kanpaina bat bultzatzea proposatzen zen, baina ez ziren zehazten unibertsitate horrek izan behar zituen ezaugarriak. Dena den, ez ziren falta kritika gogorrak
|
euskara
Euskal Herriaren osagai folkloriko gisa hartzen zutenentzat, horien artean sartu zituzten ikastola batzuk, sistema politiko espainolari mesede egiten ziotelakoan. Aurreko txostena idatzi zutenak, gero LCR osatuko zuten kideak?
|
|
|
|
EUSKARA
EUSKAL HERRIAREN ESKU!
|
|
2004
|
|
|
Nik uste dut baietz. Ni euskalduna naiz, eta nik badakit zer den
|
euskara
Euskal Herrian. Eta hemen Katalunian, berentzat katalana guretzat euskara bezala da.
|
|
|
Paulo Agirrebaltzategiren irizkide gara hizkuntzaren zereginetan mezuaren funtzioa barneratzen duenean.: . A pesar de todo, casi siempre me he resistido en mis escritos a pasar a su lengua. Euskaldunon Egunkaria itxitakoan artikulua erdaraz idatzi izanaren arrazoiak ematen ari zaigu hemen?, considerando con McLuhan, que el medio es el mensaje?. 32
|
Euskara
Euskal Herriaren muina eta gunea baldin bada, euskara bera baldin bada euskal nazio arazoaren gako nagusia, zer baitetaz mintzo gara. Zer horretan datza euskararen mezu dimentsioa.
|
|
|
–Batez ere bi arrazoi nagusi daude, nire iritziz, euskararen kontrako dinamika bortitz honen atzean: 1)
|
Euskara
Euskal Herria lurralde osoan egituratzen duen elementua da. Euskarak lurraldea markatzen du, eta lurralde osoan gizartearen aldekotasuna dago bertan euskaraz bizitzeko aukera izan dadin?. 341
|
|
|
oraintsu arte indarrean egon den uste oker bat zuzendu gabe, pentsatu izan baita Fernando Sarrailh de Ihartza izan dela bere Vasconia famatuan Sabino Aranaren errore arrazista salatzen eta euskara euskal nazionalitatearen osagai oinarrizkotzat ezartzen lehena (248).
|
Euskarari
Euskal Herriaren eraikuntzan ematen zaion lehentasunari dagokionez bederen, bera baino lehenago esnatu ziren, arestian esan bezala, Euzko Gogoa ko zuzendari eta lankideak. Horre taz ez da zalantzarik.
|
|
2005
|
|
|
|
Euskara
Euskal Herriaren ondare soziala da eta bizirik izatea ona da guztiontzat; bi hizkuntzak jakinda bakarrik aukera dezakegu zein hizkuntza erabili.
|
|
|
Ni Europako eta Estatu Batuetako unibertsitate nahikotan ibilia naiz, eta hizkuntzalari guztiek esaten didate gauza bera, hizkuntza beharrezkoa ez bada, galdu egiten dela. Eta
|
euskara
Euskal Herrian berton ez da beharrezkoa. Gaztelania eta frantsesa dira beharrezkoak.
|
|
2006
|
|
|
hizkuntza gatazka, baina eskala txikian.
|
Euskarak
Euskal Herrian auzo erdarekin duena hizkuntza gatazka baldin bada, gure portalean bilerak euskaraz egiteko dugun borrokatxoa, adibidez, izanen da hizkuntza gataxka.
|
|
2007
|
|
|
Horregatik batzuentzat ez da erreala, eta, nazio izpiritua? edo?
|
euskara
Euskal Herriaren arima, bezalako uste, irrazionalak?
|
|
2008
|
|
|
Abertzale gehienak ez bide dira ohartu oraindik, euskara nazio hizkuntza egiten duena ez dela erdaraz mamitutako jardun politiko, sozial eta kulturala. Gogora diezaiegun halere, horrek ezer askotarako balioko ez badu ere, euskaraz jardunda bihurtzen dugula
|
euskara
Euskal Herriaren nazio hizkuntza. Erdaraz herri euskaldunaren alde egin litekeen guztia eginda ere, deus gutxitarako dela, euskarazko herririk ez baldin badago eginkizun haren ardatzean kokatua.
|
|
|
–ohitzen ari gara normalean gurea kontsideratzen dugun hori euskararik gabe egitera?. Hain zuzen ere euskararik gabeko euskal kirolariak dauzkagun bezala Euskadi Irratiko uhinetan, euskararik gabeko euskal kultura, zinea, antzerkia, eta azken batean,
|
euskararik gabeko
Euskal Herria asmatu dugu. Beste horrenbeste eguneroko bizitza sozialean:
|
|
|
Hori da Kanadako kasua eta, neurri apalagoan, baita gurea ere. Menpean dagoen hizkuntza (frantsesa Kanadan,
|
euskara
Euskal Herrian) gogor saiatzen da bezeroak bereganatzen, hau da, irakurleak erakartzen, eta horretarako, hizkuntza zaindua, diseinu erakargarria eta horrelako baliabideak erabiltzen ditu. Hizkuntza menperatzailea laster konturatzen da berrikuntzaz eta ez dio inolako lotsarik ematen txikiak jorratutako bide berritik abiatzeak.
|
|
|
Euskal izenen historia euskararen historiaren partea da, eta
|
euskarak
Euskal Herrian mintzatu diren erdarekin izan dituen harremanen historiaren zati bat. Hau da, oso estatus ezberdina izan duten hizkuntzen arteko botere eta truke harremanen alderdi bat.
|
|
|
Gizarte honetan dena azkar eta erraz nahi dugu eta euskara ikastea ez da hain azkarra edo hain erraza, baina merezi duten gauzak horrela izan ohi dira.
|
Euskararen bidez
Euskal Herria ezagutu nahi zenuela aipatu duzu. Espero zenituen ate horiek zabaldu al dizkizu euskarak. A.G.
|
|
2009
|
|
|
Euskaraz ez dakien euskal herritar batek ez dio ezer ulertuko euskaraz ari denari. Katalunian edo Galizian duten egoera eta
|
euskararena
Euskal Herrian, alde horretatik begiratuta, ezberdinak dira erabat. Horregatik, eta nahiz eta gure artean mimetismorako joera zabalduegia izan, esan dezagun garbi, Katalunian edo Galizian egoki den neurri askok ez duela Euskadirako balio, ez behintzat nahitaez, eta gauza bera gertatzen dela alderantziz.
|
|
|
Badakigu euskararen plazan badirela proposatu berri dugun ikuspegiarekin bete betean bat ez datozen mezuak, esate baterako euskararen etorkizuna balizko aldaketa politiko batekin lotzen dutenak, beste behin ere euskararen arrakasta proiektu politiko jakin baten arrakastari lotuz. "
|
Euskarak
Euskal Herria, Euskal Herriak independentzia! Euskaldunen hizkuntza eskubideen urraketa sistematikoa da salbuespen egoeraren adierazleetako bat.
|
|
|
|
Euskara
Euskal Herriaren berezko hizkuntza da eta bertan izan dezakeen garapenaren baitan bakarrik ziurta daiteke bere biziraupena. Euskarak etorkizuna behar duelako, iraungo duen hizkuntza eta euskal herritar guztien hizkuntza izatea nahi dugulako, ezinbestekoa da euskararen garapena ziurtatzea.
|
|
2010
|
|
|
...ztelania edo Pais Vasco bezalako edukiekin. el diario de noticias’ek berriz, Nafarroarekin lotzen du euskara bereziki. azkenik, gara edo berriak euskararen eztabaida Euskal Herriari lotzeko joera agertzen dute gehienbat. euskal prentsari dagokionez, komunikabide guztiek erakusten dute euskara hezkuntza edo kulturari lotzeko joera, baina badira ezberdintasunak ere beren artean. gara edo berria
|
euskara
Euskal Herriari lotzeko joeran nabarmentzen dira, eta baita jakintza edo ezagutza edo izaerari lotzean ere. el diario Vasco eta el Correo berriz, pertsona edo errespetua bezalako edukiekin lotzen dute indar gehiagorekin euskara, baita ere Espainia, gaztelania edo Euskadi bezalako edukiekin ere. komunikabide ekonomikoei buruz berriz esan behar da euskara gehienbat Espainiarekin edo nazio eztabaida... Borondatea eta errespetua ere oso aipatuak dira, akordioaren premiarekin batera. baina badira ezberdintasunak espainiar eremuan ala euskal eremuan argitaratutako prentsaren artean. espainiar prentsak eta bereziki la razon eta abc egunkariek, euskara gehienbat indarkeriarekin lotzen dute, beste edozein jokabide, portaera edo bitartekoren gain. egunkari hauetan gehien aipatutako jokabidea izanik berau. bestalde, el Correo eta el diario Vasco egunkariek, eta indar gehiagorekin lehenak, espainiar prentsaren joera errepikatzen dute euskara indarkeriari lotuaz. orokorrean aipatzen diren bitartekoetan honelako banaketa bat ematen da:
|
|
|
Aurrekoarekin lotuta,
|
euskarak
Euskal Herrian pairatzen zuen debekuakzalatzea eta jakinaraztea izango zen noski Jaurlaritzaren eta euskalkultura taldeen eginkizuna. Ildo honetan, 1956ko Congreso MundialVasco k atal oso bat dedikatuko zion euskararen egoeararen ingurukogogoetari.
|
|
|
Beste kezka bat. Kontuan harturik, gehienek ez dakitela
|
euskaraz
Euskal Herrian, zer egin gure euskarazko informatiboetan, euskararik ez zekiten politikariekin. Hauei, hitz egiteko aukerarik ez eman, euskararik ez zekitelako?
|
|
2011
|
|
|
Eta dokumentuak adierazten du euskararen estatus egokia lau kontzeptuk osatzen dutela:
|
euskara
Euskal Herrian berezko hizkuntza da, ofiziala eta lehentasunezkoa eta bertan bizi diren herritar guztientzat ezagutu beharrekoa.
|
|
2012
|
|
|
Basoko animaliek ile barik dagoen lehoiari ile-orde bat egitea erabaki dute, ikasle fina ez, baina ipuinak izugarri atsegin ditu Peruk, lau gaztetxok munduan barrena bidaiatu dute
|
euskara
Euskal Herrian zabaltzeko pistak hartzeko. Elkartasuna eta kulturaniztasuna lako balioei tira eginda, zortzi ipuinez osatutako Titiriteroen Ipuinak bilduma kaleratu du Urtxintxa Eskolak.
|
|
2013
|
|
|
— 1991: Korrika Euskara,
|
Euskaraz
Euskal Herria (Korrika 7; Irigoien Anaiak eta Mikel Erramuspe).
|
|
2014
|
|
|
Berrezarkuntzaren azken urteetan, gainera, talde horrek gainontzeko errepublikanoengan eragitea ere lortu zuen hein batean, Berrezarkuntzaren hasieran bezala, foruzaletasunarekin lotuta euskararen ideia erromantikoa azaleratu baitzen.
|
Euskara
Euskal Herriaren tradizio eta usadioak eta probintzien iragan loriatsua goraipatzeko tresna bihurtu zuten berriro, elementu politikoari hainbeste erreparatu gabe:
|
|
|
Hizkuntzak dira kulturen adierazle garrantzitsuenetakoak eta beraz, munduko kultura aniztasunari eusteko, hizkuntzak zaindu behar ditugu.
|
Euskarak
Euskal Herria du bizitoki bakar eta, jakina denez, egoera gutxiagotuan dago. Gainera, gurean beste hizkuntza ugari bizi dira, asko azken urteetan etorri diren pertsonek ekarriak.
|
|
2015
|
|
|
Bide funtzionalistak euskararen ofizialtasuna bermatuko du, eta eskubide teorikoak legerian islatuko ditu. Ezaguera ere bultzatuko du,
|
euskara
Euskal Herriaren ondaretzat joko baitu, baina ezin izango du harago joan, euskara ez baita bizitzako arlo gehienetan funtzionalki beharrezko. Bide afektiboak, berriz, kontuan hartu lituzke Euskal Herriko egoera kulturanitza eta hizkuntzak ikasteko zailtasunak, adinekoen artean batik bat.
|
|
|
Garai hartan, ordea, Euskaltzaindiak hala aginduta,
|
euskarak
Euskal Herrian bizi zuen egoerari buruzko ikerketa sakona egin zuen Siadeco taldeak (bi urteko lanaren fruitu izan zen ikerketa hori eta 1979an argitaratu zuten). Siadecokoek bazekiten elebitasunari buruz berba egitean lehenengo eta behin zenbait kontzeptu argitu beharra zegoela, eta horretan saiatu ziren lanaren sarreran bertan garbi adierazi zuten moduan; hasteko, jada aipatua dugun oinarri oinarrizko bereizketa bat egin zuten.
|
|
2016
|
|
|
Bada, euskal estatu independentearen herritar izango zaitugu, zeinahi identitate kultural eta linguistiko duzula ere! Gemma Zabaleta politikari sozialista ohiarentzat euskara aurkikuntza ikaragarria izan da, eta erdal kulturaren pisua hain handia da, ezen zapaldu egiten baitu euskal kultura.
|
Euskara
Euskal Herrian unibertsal eta ezinbesteko bihurtzeko borroka akordio politikoetatik bazter uztea; euskal irakaskuntzaren, administrazioaren, euskal hedabideen aldeko inbertsioak estrategiko jotzeari uztea, urte luze eta gogorretako borrokari bizkar ematea da eta independentzia nahiaren suspergarri diren emozio ugari gutxiestea. Ane Larrinagak gogora ekarri digu berriki (BERRIA,) emozioek politikan zer nolako garrantzia duten.Politika ikuskizun gisa bizi dugu gaur egun, hedabideetan eta espainiar kultura da jaun eta jabe, eta gazte euskaldun asko aberriaren aldeko sakrifizioak hotz uzteak independentziarako bidea oztopatzen digu, baina irtenbidea ez da euskalduntasuna baztertzea hainbat arrazoirengatik desiratzen dugun independentziarako.
|
|
2017
|
|
|
|
Euskara
Euskal Herriaren berezko hizkuntzatzat aitortzen da; gaztelaniari bezala, euskarari ere ofizialtasuna aitortzen dio, eta herritar guztiei bi hizkuntzak ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea aitortzen die. estatutuak 6 artikuluan egiten dio erreferentzia lehenengo aldiz hizkuntzari. euskara bere horretan aipatzen da, eta euskara euskal herriaren berezko hizkuntzatzat aitortzen da. bestalde, estatut...
|
|
|
Euskal Herrian ere, euskara arazo da.
|
Euskararik gabeko
Euskal Herrian buruhauste gutxiago lituzke Espainiak172, eta Frantziak ere bai, nahiz eta azken honi arrangura handirik sortu ez. Euskara espainieraren lehiakide xumea da komunikazioaren merkatuan, ez dio itzalik egiten.
|
|
|
Hizkuntza kultura praktiken biltegia den neurrian, kultura bakoitzaren esanahi edukiak hizkuntzan jasoak daudela jakinda, hizkuntza ikusmolde erlijiosoen eta estetikoen ganbara izanda, hizkuntza sistema sozialaren adierazpide dela uste dugunontzat, hizkuntza ez da nolanahiko giza balioa: orduan ohartzen gara, bai horixe, asimilazioaren gako nagusia hizkuntza bera dela? 179 Gurean, zoritxarrez, ohitura handia dago
|
euskara
Euskal Herriaren ardatz izaeratik erauzi eta beste, euskal, ezaugarrien pare ipintzeko180.
|
|
|
Korrikarekin batera ehunka kultur eta kirol ekitaldi antolatu ziren zazpi herrialdeetan, Korrika Kulturalaren hazia jarriz. Korrika euskara,
|
euskaraz
Euskal Herria leloa aukeratu zuten.
|
|
2018
|
|
|
euskara Euskal Herriko berezko hizkuntza da, baina gaztelania eta frantsesa ere bai. Gaztelania eta frantsesa euskararekin alboz albo, maila berean jarrita,
|
euskarak
Euskal Herrian bertako hizkuntza gisa duen berezkotasuna eta zilegitasuna lortzea da Espainiako eta Frantziako hizkuntza nazionalismoek Cervantes eta Moliereren hizkuntzak gurean bertakotzeko eta etxekotzeko darabilten estrategia. Baina gaztelania ez da euskaradun guztien hizkuntza, ezta frantsesa ere.
|
|
|
Dena oso hierarkizatua dago: maiordomoa, laguntzailea, neskamea, bizkartzaina... eta giro hori
|
euskaraz
Euskal Herrian ez dugu ezagutu. Badago terminologia bat berrixka dena guretzat.
|
|
|
Honek guztiak, gainera, esanahi berezia dauka, kontuan izanik Campionek hizkuntzari ematen dion garrantzia. Vicente Huici Urmenetak, Ricardo Ciervidek, Lopez Antonek eta, azkenik, Emilio Majuelok azpimarratzen duten bezala, Campion izan zen
|
euskarari
Euskal Herriaren ezaugarri nagusiaren maila aitortu zion lehena. Baztertu egin zuen, horretarako, arrazaren aipamena ezaugarri antropologiko bezala, eta hori garai hartan ausardia zen.
|
|
2020
|
|
|
Gerta liteke, beraz, zientzian kontzeptua jada desbaliatua egonik ere, metaforak baliagarri eta eder izaten jarraitzea, zientziak erreminta bezala beretzat hartu izan baino lehenago bezalaxe, gero ere. Esaterako, herriaren izpiritua hizkuntza dela;
|
euskara
Euskal Herriaren arima, euskal herri gogoa. Zergatik ez?
|
|
2021
|
|
|
Hain zuzen ere, 1979ko Gernikako Estatutuaren 6 artikuluak honakoa dio: "
|
Euskara
Euskal Herriaren hizkuntza propioa da, eta, gaztelania bezala, hizkuntza ofiziala izango da Euskadin" (BOE, 1979). Era berean, 1982ko Nafarroako Estatutuaren 9 artikuluak zera dio:
|
|
|
30 grafikoa:
|
EUSKARAK
EUSKAL HERRIAN DUEN EGOERAREN IRITZIAK
|
|
|
2021 urteak pozbiderik eskaini al digu
|
euskara
Euskal Herrian normaltasunez erabilia ikusi nahi genukeenoi. Bada, bai.
|
|
|
Dirudienez, makina bat zientzialari, politikari, kazetari...,, alegia, Lurreko biztanleak bizi diren errealitatea moldatzeko ardura beren gain hartu dutenak?, tematurik daude frogatzen gizakiok ez dugula natura ezertarako behar. Eta batek daki ez ote den egunen batean lortuko, teknika eta robotak direla medio, lurtarrak Marteko kolonietan naturaltasun eta normaltasun osoz ibiltzea,
|
euskara
Euskal Herrian dabilen antzera... Horrela dabiltza gaur hiri handietako bizilagunak ere, metroko katakonbetan nahiz lanpostu itogarrietan orduak eta orduak emanez egunero, arnasteko aire egokitu nazkagarria baino ez dutela.
|
|
2022
|
|
|
Hain zuzen, 1995ean inkesta bat egin genuen, Gilen Irigoin bunuztar kolaboratzaileak eraman zuena. Inkesta horrek helburutzat zaukan jakitea zertan genuen
|
euskara
Euskal Herrian –horretarako Siadeco institutuak egin ikerketa batean oinarritu ginen–, Herria astekariaren harpidedunak zein ziren eta ere zer zioten euskal astekari honetaz. Siadecok 16 urtetarik goitikoen datuak bildu zituen.
|
|
|
"
|
Euskara
Euskal Herrian". Hiru ataletan banatua zen ikerketa, euskara baizik mintzatzen ez zutenak, elebidunak, eta erdara baizik mintzatzen ez zutenak, iparraldean eta hegoaldean.
|
|
|
Osasun larrialditik txertoek salbatuko omen gaituzte; klima larrialdiak luze joko du, eta, gure larrialdi linguistikoak ere bai. Txerto eraginkorrik ez izanik, noizko
|
euskara
Euskal Herrian ezinbesteko bihurtzeko gailurrak eta neurriak eta araberako diskurtsoa?, beranduegi izan baino lehen bai?
|
|
|
Zuzeu ko irakurleari berehala etorriko zaio gogora horrelako pentsamenduren bat:
|
euskara
Euskal Herrian bezalatsu!, hots, era askotako inposizioz, eta ez dabil oker, erabat harturik, baina xehetasun bereizgarriek badute beren munta, eta horregatik interesgarria gertatzen da euskaltzaleontzat, eta irakaspenak ateratzeko.
|
|
|
|
Euskaratik
Euskal Herria helburu. Hura izan zen Txillardegiren bizibidea.
|
|
|
Errealistak izan gaitezen, ezinezkoak eska ditzagun, Euskal Herriko biztanleriaren zati baten hizkuntza jarri nahi den ikusezintasun egoeratik irteteko gure nahiei aurre egiteko esaldia izan litzateke. Kontua ez da
|
euskara
Euskal Herrian zein mugaren menpe jarri behar den adostea, baizik eta neurri argiak hartzea euskarak kosk egiten duen bukle horretatik ateratzeko: ez da praktikoa, ez da praktikatzen.
|
|
|
Itzulia den literaturak euskal kultur zein hezkuntza sisteman duen presentzia urria ere esanguratsua eta kezkagarria dela ere nabarmendu zuen —«konbentzituta nago Ernauxen liburuetan gehien saldua baino gehiago saldu dela Susako poema liburu bat, eta hor bada zerbait»—, eta euskarazko haur literaturaren «osasun onaren» frogatzat jarri zuen, hain zuzen, beste literaturetan beste itzultzen eta irakurtzen dela. «Bestela, badugu erdara mundua ulertzeko eta
|
euskara
Euskal Herrian mugitzeko».
|
|
|
|
Euskararen alde
Euskal Herrian barna egiten den ekimen erraldoia da Korrika. Herri batean hasi eta hiriburu batean bukatzen den errelebo lasterketa da.
|
|
2023
|
|
|
Horregatik saiatzen gara, euskaraz, jendearentzat erakargarria izango den produktu bat egiten, produktu moderno bat egiten. Hitz egin dezagun
|
euskaraz
Euskal Herrian gertatzen denaz, baina baita munduan gertatzen denaz ere. Hori da gure filosofia; euskararen mundutik, hitz egin dezagun munduaz.
|