|
2000
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak datozen sei urteetan 200 untzi berri eraikitzeko aurreikuspena egin du berriki. Honek 20.000 milioi pezetako (800 milioi inguru libera) inbertsioa esan nahiko
|
luke
, zeinak Hego Euskal Herriko flotaren erdia berritzeko balioko lukeen. Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Sailak urtarril honetan Bruselara igorriko duen agiri batean ageri diren datuak dira honakoak.
|
|
|
Ondorioz, bere arrantzaleena berdintsua izango da, okerragoa ere izan litekeelarik. Eragin handia izango
|
luke
horrek guztiak euskal ekonomian, zeharka 25.000 pertsonari ematen baitio ogibidea arrantzak.
|
|
|
Egunerokotasun arrunterako buelta patxadaz hartu eta izeia dela eta kopetik ez ilundu. Tira, tira, okerragoa litzateke lorategian edo basoan, nonahi landatzea, urte gutxi barru Eguberri kondarrak kolonizatua
|
luke
gure lurra
|
|
|
Bigarren eta aurreko gogoeta horren eraginez, esan behar da, pasa diren urte guzti hauetan defenditutako ETA eta Estatuaren arteko negoziaketan oinarritutako estrategia guztiz baztertuta eta eraldatuta gelditzen dela. Hau da, prozesu berriaren gidaritza jada ez
|
luke
hausnarketa horren arabera ETAk izan behar, euskal gizarteak baizik, eta honen baitan indar abertzaleek osatutako blokeak.
|
|
|
Ohikoena sagarren %25 bitartean (kopurua urtez urte aldatzen da) kanpokoa izatea da. Labelak errentagarritasunik ekarriko
|
luke
–Larrañagaren ustez bai.
|
|
|
Baina hemen, gainditu beharreko joera ugari dago oraindik eta ekimen erraldoietarako greba orokor bat hori da eta baztertua
|
luke
kontsentsu horretatik ateratzen den edozerk. Greba orokorra gizarte batek duen protesta erakusle sendoenetakoa da seguruenik, eta aurrera egiteko tresna ere izan daiteke, arrakastatsua den neurrian; gizartearen gehiengoak lan egiteari uzten ez badio, ostera, agitazio politikorako tresna bihurtzen da baina ez da greba orokor bat.
|
|
|
esango
|
luke
gainera. Zergatik?
|
|
|
Kazetari gazteak esan duzula eta benetan garrantzizko gaia denez, gure artean komentatzen aritu gara nola interesgarria izan daitekeen Xuxen zuzentzaile informatikoan euskalkietako ahal denik termino gehienak sartzea, eta zergatik ez, aditzak ere bai. Horrela, zuzentzaileak ezagutuko
|
luke
|
|
|
Gaur egun Murtziako espetxean dago. Duela sei urte bete zituen zigorraren hiru laurdenak eta, beraz, aske
|
luke
aspaldi. Arrosadia auzoan bere egoera salatzeaz gain, Kiko askatzea eskatzen ari da horretarako sortutako plataforma.
|
|
|
«Gizon zuzena loratzen da nola palmondoa» esaera jasoa du Ibon Sarasolak bere Euskal Hiztegian eta horixe etorri zitzaidan burura negu hotz honetako lehengo egun batean. Donostiarrak ikuskizunak antolatzen iaioak direna badakigu honez gero euskaldunok; dirua soberan eta... esango
|
luke
baten batek. Negu neguko egun batean ikusi ez dut bada garabi ikaragarri horietako bat palmondo ikusgarri bat ipurditik atera eta haruntzaxeago, itsasoari begira diren etxe horietako batean landatzen!
|
|
|
Alabaina, logikoki pentsatuta eta munduko beste gatazka batzuetan gertatutakoa ikusita, ezker abertzalea eta bere zati den ETAren irtenbidea bat izan behar duela dirudi, eta gainerako espektru politikoak ere hori bultzatu
|
luke
, herri honentzat onuragarriena litzatekeelako. Zein ari da irteera batu hori oztopatu nahian?
|
|
|
Kalitatea ardatz duen edozein telebistak, jantzia dagoen dokumentalista bat eduki
|
luke
urtean gutxieneko dokumental kopuru bat bermatzeko,
|
|
|
HONEZ gero irakurleak garbi izan
|
luke
Katalunian, orain dela hogei urtetik hona inolako eskandalurik gabe posible izan dena, ez dela hemen ezinezko. Espainiako Konstituzioaren arabera ez behintzat.
|
|
|
(...) Aurreko hamar urte horiek lotsagarriak izan baitira, Euskal Herriaren eskari nazionalekin zerikusirik izan duten arazoak elkarrizketa bidez ebazteko inolako ahaleginik egin ez delako unibertsitatean egin behar litzatekeen modura. Hemendik aurrera UPV EHU gobernatu nahi duen taldeak, ez
|
luke
ahantzi behar unibertsitate hau Euskal Herrian kokaturik dagoela, eta gure herriaren zerbitzurako izan behar lukeela(...)».
|
|
|
Hara zer erakusten duten, INSEE, biztanleen kondaketa ofiziala egiten duen frantses erakundearen zifrek. Haatik iduri
|
luke
, ez heriotze baten kronikaren aurrean gaudela. Izan ere, zenbakiok publikoki ezagutaraziak izan eta berehala, herritarrek, politikariek eta ekonomia mundukoek alarma tirrintari erantzun baitiote, eta lanari ekin.
|
|
|
Dirurik ez zen, gure etxean behintzat, eta nonbaitetik pezeta batzuk irabazi nahi izaten ziren... Orain sinistu ere ez
|
luke
egingo askok, guk zer bizimodu eraman genuen!
|
|
|
Egitasmo horiek abiarazteko, PSOEren balizko gobernu berriak, ikuspegi juridikotik begiratuta, Lege Elektriko berria egin
|
luke
. Gaur indarrean dagoena 1997an onartu zuen PPk eta aldaketa asko egin litzaizkioke.
|
|
|
ola ikusten dituzu, gaur egungo ingurune babestuak? Zein
|
luke
izan ingurune hauen helburua?
|
|
|
Estrasburgoko Europako Giza Eskubideen Batzordeak Frantziako Estatua kondenatua du, Gabi Mouesca inplikatua agertzen den auzia hau bera, legeak agintzen duen garaian burutu ez delako. Abokatuen hitzetan, Mouescak aske behar
|
luke
, baina preso atxikitzen dute, berriz ere zigortzeko.
|
|
|
Gaur egun inork gutxik irentsiko
|
luke
zorri bat hepatitisa sendatzeko. Garai batean, ordea, horrelakoak egiten ziren, Juan Garmendia Larrañaga etnografo tolosarrak" Rituales y plantas en la medicina popular vasca" lanean azaltzen duen moduan.
|
|
|
Oarsoaldea Garapen Agentziako gerenteak honela definitu du: " Film Comissionen funtzioa proiektua mundu osoan saltzea da, lan komertziala egingo
|
luke
". Azken finean, film batzordeak informazio, kudeaketa eta laguntza zerbitzuak eskainiko lituzke, produkzioak erraztu eta merkatu daitezen.
|
|
|
Hirugarren alorra zinema eskolak osatuko
|
luke
. Egun Urnietan dagoen ikasgela Zinealdera eramango dute; Sarobek hainbat urtetan jasotako esperientzia izango du oinarri eskolak, beraz.
|
|
|
" Oso garrantzitsua da irakaskuntza irizpideak industria berarekin zehaztea, Urnietan jada gertatzen ari den bezala", azaldu du Sarobeko zuzendariak. Ikasgelak Zinealden egoteak, prestakuntza teorikoa eta praktikoa emateaz gainera, ikasleen irteera profesionala bideratuko
|
luke
. Ildo horretatik," logikoa litzateke ere zinema aktoreentzako eskola bat bertan kokatzea, lanbidea bateratzeko", gaineratu du.
|
|
|
Oarsoaldeari, bestalde, onurak ekarriko lizkioke proiektuak. Eskualdeko baliabide tekniko zein naturalak sustatuko lituzke, eta ekoizpenek sortutako diruaren zati bat bertan gelditzea ahalbidetuko
|
luke
. Lanpostu teknikoez gain, kualifikazio gutxiagoko lanpostuak sortuko lituzke:
|
|
|
Oarsoaldea Garapen Agentziako gerente Nebredaren hitzetan," film batek lanpostu tekniko eta artistikoez landa, bestelako 250 lanpostu inguru sortarazten ditu". Halaber, eskualdeko turismoa sustatuko
|
luke
, baina ez soilik eskualdekoa; oro har, Euskal Herriaren irudi berria hedatzen lagunduko luke.
|
|
|
Oarsoaldea Garapen Agentziako gerente Nebredaren hitzetan," film batek lanpostu tekniko eta artistikoez landa, bestelako 250 lanpostu inguru sortarazten ditu". Halaber, eskualdeko turismoa sustatuko luke, baina ez soilik eskualdekoa; oro har, Euskal Herriaren irudi berria hedatzen lagunduko
|
luke
.
|
|
|
Lau kooperatiba hauei AEK Kultur Elkartea eta Fundazioa gehiturik sortuko litzateke bigarren mailako kooperatiba eta horrek funtzionamendua hobeto uztartzea ekarriko
|
luke
, baita egun BEZarekin AEK k dituen arazoak saihestea ere. 80ko hamarkadaren amaiera aldera berdintasun eredua ezarri zen AEKn.
|
|
|
Eskatzea libre da baina zentzuzko gauzak esatea libreagoa behar
|
luke
izan. EAJk zenbait gauza behintzat argi dauzka:
|
|
|
Azken batean, lehendakariak dio proiektuak mahaigaineratu behar direla eta gero hitza herriari eman. Eztabaidarako, EAJk oraindik zehaztasun osoarekin egin ez duen proposamen zehatza egingo
|
luke
. Baina eztabaidarako gogorik eta jarrerarik ez dagoenean, izenen eta zenbait kontzepturen inguruko eztabaidetan erortzeko arriskua dugu.
|
|
|
Enpresetan erabiltzen diren gai edo substantzia toxikoek 8.500 langileren heriotza eragiten dute urtero Espainian, osagai horiekin edukitako kontaktuak eta horiekiko esposizioak dakartzan gaixotasunen ondorioz, Comisiones Obreras (CCOO) sindikatuak aurkeztu eta Ingurugiroko Agentzia Europarrak (AEMAk) jasotako datuen arabera.Produktu kimiko arriskutsuen erabilerak (eta kanpora askatzeak) badu eraginik baita langileen ugaltzeko gaitasunean ere. Kalkuluen arabera, 70eko hamarkadatik hona gizonezko langileen esperma mililitroko espermatozoideen kopurua ia milioi batean gutxitu da, eta Espainian gauzak horrela jarraituz gero, horrek ia erabateko antzutasuna ekarriko
|
luke
berrogeita hamar urte barru.Dena den, jende arruntarentzat eta horien artean gutariko gehienak sartzen gara, arrisku toxikoa, mende amaiera honek uzten duen herentziarik okerrenetako bat, ia ezezaguna da. Merkatu europarrean 70.000 gai toxiko komertzializatzen dira, eta gehienetan, gizaki eta gainerako organismo bizidunentzat landare eta animalientzat dituzten eragin kaltegarriak ez dakizkigu zein diren.
|
|
|
Ordenagailuek osatutako sare bat eratzea zen irtenbidea, nodo (edo elkargune) guztiek garrantzia bera izango zuten sare bat eratzea, alegia. Horrela, nodo hauetako bat desagertzeak ez
|
luke
trafiko orokorrean eraginik izango: sareko nodo bakoitzak erabakiko zuen bertara iritsitako datuek zein ibilbide egingo zuten.
|
|
|
Banku berriak urtearen amaieran 90 langilez osaturiko plantila eta 2003 urterako milioi bat bezero edukitzea ditu helburu nagusi. Bezero kopuru horrek bankuak jardungo lukeen lurraldeetako merkatu kuotaren %13ko batez bestekoa islatuko
|
luke
. Espainiako Estatuari begira, berriz, ziberbanku berri honek 275.000 bezero bereganatu nahi ditu datozen hiru urteetan, merkatu kuotaren %25era iristeko xedean.
|
|
|
Noski, horrek ezin du horrela gelditu. Administrazioak sexu heziketa beste mailetan ere eskaintzea planteatu
|
luke
.
|
|
|
Teoria hutsean eta epaia irakurrita, ia errazagoa izan behar
|
luke
akusatzaileei Gorenean aintzakotzat har diezaieten orain onetsi ez zaizkienak: talde armatuaren izaera eta torturen egitatea.
|
|
|
Eta horrek legearen aldaketa ekarriko
|
luke
–
|
|
|
Badirudi ordea, ekonomikoki ez duela esfortzurik eskatzen: " Fagor bezalako enpresa batentzat argibideak euskaraz idazteak bakarrik fotolito bat gehiago egitea esan nahiko
|
luke
. Besteetan, etiketa bat diseinatzeak, euskaraz edo gaztelaniaz, berdin balio du".
|
|
|
Beraz, borroka armatua elkarlanerako arazo gaindiezina bilakatzen zaien sektore horientzat, badago eskaintza zehatzik, askotan aipatutako su eten berri bat baino eraginkorragoa, hots; ETAren borroka armatua baztertzea Euskal Herri osorako prozesu demokratikoaren truke. Horrek aurkamendu militarra dena konfrontazio demokratikoa bilakatuko
|
luke
.
|
|
|
Hain zuzen, eraikin horrek Zuberoako hainbat kultur eta kirol elkarte biltzen du bere baitan, baita kontzertuak antolatzeko gunea, musikarientzako errepetizio gelak, biltegia eta taberna bat ere. Lan baldintzei dagokienez, egoitza berrian langile bakoitzak bere lekua edukiko
|
luke
, 3 kazetariek nola 2 animatzaileek.
|
|
|
Batzordekideen koloreak ateratzeko modukoak. Mahai gainean dituen hainbat erabaki betetzeko ahalegin gehiago egin
|
luke
batzorde honek. Berari dagokio Eusko Jaurlaritzari kontuak eskatzea.
|
|
|
Horri lotua, telebista audientzia kosta ahala kosta lortzeko tresna bihurtu delarik, antzerkiaren betekizunak are zirikatzaileagoa izan al
|
luke
–
|
|
|
Ez da behar bat, baina idazle profesionalak egoteak esan nahiko
|
luke
idazteak bizitzeko ematen duela. Eta errealitatea zein da?
|
|
|
Bai, zer edo zer makaldu da apustua egiteko gogoa. Euskal Herririk ez litzateke izango apusturik gabe, pilota, arrauna, aizkora, idi probak... horiek gabe dena hoztu eta gureak egingo
|
luke
. Tristura ematen dit, baina ez pentsa, elkarri desafioa botatzeko garaian beldurra ere badago.
|
|
|
Pilota eta arraunaren modura, aizkolaritzak oihartzun handiagoa behar
|
luke
telebistan...
|
|
|
Nahikoa da atzera begiratzea, duela bi urte ginen egoerari. Orain, oinarriak finkatuak dira, eta ez
|
luke
arazorik izan behar aurrera segitzeko. Erran nezake Iparraldeko bertsolaritzaren geroa naturalki eginez joango dela, datozen urteetan
|
|
|
Emaitza benetan argigarria da: %51, 7ak bietan berdin nahiko
|
luke
, %8, 7ak euskaraz gehiago erdaraz baino eta %5, 9ak euskaraz bakarrik. Hau da, Nafarroako populazioaren bi herenek gutxienez elebitasuna nahiko luke 40 urteko epean.
|
|
|
%51, 7ak bietan berdin nahiko luke, %8, 7ak euskaraz gehiago erdaraz baino eta %5, 9ak euskaraz bakarrik. Hau da, Nafarroako populazioaren bi herenek gutxienez elebitasuna nahiko
|
luke
40 urteko epean. Izan ere, matrikulazio datuek bat egiten dute horrekin eta esan liteke pentsatu ez ezik horren aldeko apustua ere egiten dutela.
|
|
|
UPN alderdiko boto emaleen artean %40, 2ak nahiko
|
luke
bietan berdin eta %0, 3ak euskaraz gehiago. Nolanahi ere, euskarak duen sostengu zabalaren adierazle garbiak dira datuok.
|
|
|
Beraz, UPNren botoak Oinarriak taldeak lortutako sinadurekin alderatzeko ezegokitasuna agerikoa da, alderdi honen botoemaleen artean ere euskararen aldeko apustua soma daitekeelako. PSNren kasuan %46, 9ak bietan berdin nahiko
|
luke
, EHrenean, %25ak bietan berdin, baina %37ak euskaraz gehiago eta %34, 8ak euskaraz bakarrik. Ezker Batuaren kasuan %69, 2ak bietan berdin, %60ak EA EAJren kasuan (EHren kasuan bezalaxe kopuru handiak daude bakarrik euskaraz eta euskaraz gehiago erantzunetan) eta CDNrenean %61ak nahiko luke bietan berdin.
|
|
|
PSNren kasuan %46, 9ak bietan berdin nahiko luke, EHrenean, %25ak bietan berdin, baina %37ak euskaraz gehiago eta %34, 8ak euskaraz bakarrik. Ezker Batuaren kasuan %69, 2ak bietan berdin, %60ak EA EAJren kasuan (EHren kasuan bezalaxe kopuru handiak daude bakarrik euskaraz eta euskaraz gehiago erantzunetan) eta CDNrenean %61ak nahiko
|
luke
bietan berdin. Bukatzeko abstentzionisten artean %68, 2ak nahiko luke bietan berdin.
|
|
|
Ezker Batuaren kasuan %69, 2ak bietan berdin, %60ak EA EAJren kasuan (EHren kasuan bezalaxe kopuru handiak daude bakarrik euskaraz eta euskaraz gehiago erantzunetan) eta CDNrenean %61ak nahiko luke bietan berdin. Bukatzeko abstentzionisten artean %68, 2ak nahiko
|
luke
bietan berdin.
|
|
|
Ondarroako biztanleek Eusko Jaurlaritzaren proiektuarekiko alternatiboa den udal proposamena onetsi dute erreferendum bidez. Barruko portua berrantolatzeko eta kanpoaldeko portua eraikitzeko proiektuak 20.000 milioi pezetako aurrekontua
|
luke
.
|
|
|
ELAk azkenotan kritikatu duenez, abertzaleek kudeatutako instituzio askok burujabetzaren aldeko jarrera argiagoa erakutsi
|
luke
, neutraltasun faltsuetatik ihes eginez.
|
|
|
Erdarazko komunikabideek ezin dute horrelakorik egin, hau euskarari diogun atxikimenduari esker bakarrik egin daiteke. Euskarak, agian lehen aldiz, gailentzeko tresna bat izango
|
luke
. Komunitategile bihur liteke, ziberespazioan denik eta eginkizun prestijiotsuena.
|
|
|
Baldintza hauekin RPRk parte har lezake udal zerrenda komun batean; aliantza politikorik izan gabe alta. Hautagai zerrenda honek udal politikari buruzko engaiamendu komun bat izango
|
luke
xedetzat. Nik auzapezari erantzun diot, baina abertzaleak mesfidati agertu dira.
|
|
|
RPRk eta UDFk soilik osaturiko udalbatzak atxikiko al
|
luke
Borotrak eta abertzaleek Miarritzi eman dioten euskal nortasuna?
|
|
|
Ez argudio ekonomiko eta kultural mailan diferentziak ditudalako soilik, Euskal Departamendua Euskal Herritarroken (EH) errebindikazioa bilakatu delako baizik; Arnaldo Otegiren errebindikazioa. Otegi jaunak jakin behar
|
luke
euskal frantsesei dagokigula gure etorkizunaz deliberatzea. Euskal Departamendua Espainiako Euskal Herriko abertzale erradikalen errebindikazioa den bitartean, ETAri garaipen hori ez ematea eska tzen diet nire herrikideei; ez daitezela bere jokoan sar, ez baitakigu afera nola bukatuko den.
|
|
|
Bigarren fasean, berriz, legeak egiteko boterea gauza liteke. Noski, horrek Konstituzioaren aldaketa ekarri behar
|
luke
", adierazi digu Xabi Larraldek.
|
|
|
Zijordania:: Israelek utziko
|
luke
lur ori, jordaniatar kañoiak Tel Aviv etik 15 kilometrotara joango balira. Gaza::
|
|
|
Literatura unibertsalaren nondik norakoak azaldu behar dituen irakasleari erabilgarria suertatuko zaiona, eta era berean ikasle gazteak ulertu eta irakurtzera bultzatuko dituena izan nahi
|
luke
baita ere. Horretarako, idazle eta lanen aipamenei disziplinartekotasuna bilatu nahi duten proposamenak erantsi dizkiete (film, musika, margolari eta besteren ereferentziak).
|
|
|
Gainera, hiru hilabetero kaleratuko da, eta ez urtean behin," Savia" bezala. Ganaduzale eta nekazari ekologiko guztiez gain, elikadura garbi baten alde dagoen oro nahi
|
luke
erronka berri honetan parte hartzen aipatu federakundeak. Horretarako, harpide egitea dago, edo aldizkaria erosi eta irakurtzea, besterik gabe.
|
|
|
Liburu oso interaktiboa da, ez ohiko testu liburu bat. Askapen bat izan nahi
|
luke
.
|
|
|
DATORREN ekainean Bardeetako tiro poligonoa egungo parke naturalaren eremuan sar tzea erabaki du Nafarroako Legebiltzarrak UPNko aurkako botoekin. Honen arabera, Espainiako armadak
|
luke
tiro poligono moduan erabili. Edozein modutan, UPNk argi aipatu du Espainiako Gobernuaren interesak kontuan hartu behar direla eta" posibilismoz" jokatu behar dela.
|
|
|
Soziologo frantsesaren iritziz, sindikalgintza eraberritu horrek eragile mobilizatzaileei zuzendutako deia zabaldu
|
luke
. Eta eragile horiek nazioartekotasun sakon baten jabe izan lukete, nazio bakoitzeko ohitura juridiko eta administratiboei atxikitako eragozpenak gainditzeko gauza, nazio barruko oztopo sozialak, hau da, adar eta kategoria profesionalak bereizten dituzten oztopoak eta genero, adin eta jatorri etnikoen oztopoak gainditzeko gauza.
|
|
|
Finean, alderdi berria HB iraganean izan zena izango zen, sektore berriei leku emango zion alderdi bat. Funtsean, HBren eta ezker abertzalearen birmoldaketa bat ekarri
|
luke
. Orain, berriz, bizi dugun klimarekin eszeptikoak gara.
|
|
|
Hau epe laburrean zaila izango da gelditzen. Gelditzekotan ETAk su etenaren antzeko bat zabaldu
|
luke
. Baina eraginkorra izan dadin beste modu batez gauzatu da, zaila baita aurrekoaren moduko su etenak sinesgarritasunik izatea.
|
|
|
Ikusteko dago kontzentrazio enpresarial eta elektriko honek Espainiako Estatuan, Europan edota mundu osoan zer nolako ondorioak izango dituen, baina argi dago euskaldunontzat beste ikuspegi bat ere izango duela. Euskal Ogasunak, bere lurraldean aritzen diren eta egoitza bertan kokatutarik duten enpresen zergak jasotzen dituen neurrian, galera garrantzitsua izango
|
luke
Iberdrola desagertu eta elkarte berriaren egoitza Madrilen ezarriko balitz, eta hala izango dela dirudi.
|
|
|
Ez dut uste EAJk Lizarrako bidea berrartzea pentsatzen duenik ere, hortik irtenbiderik ez dago-eta. Xabier Arzalluzek esan duenez, EAJk EHrekin edota ETArekin beste akordio bat egingo balu beste terminoetan eta berme gehiago izan
|
luke
. Bitartean, hoberena da gizarteak hitz egin dezan.
|
|
|
Ideiak kriminalizatzen ari direla irudi
|
luke
.
|
|
|
PPren sostengua izango lukeen lehendakaritza sozialista batek Konstituzioaren eta Estatuaren marko juridiko politikoa eskainiko
|
luke
. Ez dirudi biolentzia egoera gainditzeko bidea denik.
|
|
|
Hegoaldean borroka armatuak ekartzen dituen ondorioengatik izigarrizko kritikak jasaiten dituen unean, Iparraldean abertzaletasunaren indartzeko borroka armatuaren baliogarritasuna azpimarratzen du. Baieztapen honek behar
|
luke
beste oihartzun bat ukan, egoera politikoak desberdinak baitira. Erakunde honentzat departamenduaren aldeko desmartxa porrot baten aitzinean dela uler daiteke azterketan; Frantziak ez duela inongo urratsik eman, nahiz eta eskakizun hori eskasa izan.
|
|
|
" Ez dezaizkiogula bata besteari eman etsaiari eman behar dizkiogun muturrekoak. Orregatik ez
|
luke
euskal aldizkari batek senide arteko mutur jokan parterik artu behar". Hori garbi utzi eta gero, aurrerako asmoak jakitera ematen zituen:
|
|
|
" Hautsi beharra dago adinaren mitoa eta 50 urtetik gorako langileek errealitate berrietara egokitzeko gaitasunik ez duten ustea". Zentzuzkoak balira eta esandakoaz behar den koherentziaz jokatuko balute, Lan Ministerioak atzera bota
|
luke
Endesak mahaigaineratu duen espedientea edo Iberdrolak proposatu dezakeena.
|
|
|
Une honetan ITPren ahalegin nagusietako bat Trent programan duen partaidetza handitzea da, hau da, Airbus A340 hegazkina, bere 500 eta 600 bertsioetan, hornitzeko erabiltzen den Trent 500 motorraren presio txikiko turbinak esklusiban diseinatzeko eta egiteko bazkide industrial gisa sartzea. Programa honi aurre egiteko aurreikusten den inbertsioa 20.000 milioi pezetakoa da 2008 urtera bitartean, eta horri esker urtean 10.000 milioi pezetako salmentak lortuko lirateke 2002 urtetik aurrera, guztira 124.000 milioi pezetako salmenta izango
|
luke
2010 urtera bitartean. Motorren mantenimendua sartzen den programa honen indarraldia 40 urtekoa da.
|
|
|
Txotxongiloen alorrean, urtean 115 eguneko programazioa pentsatuta zegoen, gainontzeko egunetan 250 eserlekuko aretoa libre geldituko litzateke beste ekitaldietarako. Gainera, formazioa eskainiko
|
luke
(haurrak, irakasleak, manipulazioa, konstrukzioa, profesionalak), museoa izango luke (historia, zabalpena munduan, teknikak eta urtean bizpahiru erakusketa monografiko jaialdiarekin batera). Jaialdia bi urtez behin egingo litzateke.
|
|
|
Txotxongiloen alorrean, urtean 115 eguneko programazioa pentsatuta zegoen, gainontzeko egunetan 250 eserlekuko aretoa libre geldituko litzateke beste ekitaldietarako. Gainera, formazioa eskainiko luke (haurrak, irakasleak, manipulazioa, konstrukzioa, profesionalak), museoa izango
|
luke
(historia, zabalpena munduan, teknikak eta urtean bizpahiru erakusketa monografiko jaialdiarekin batera). Jaialdia bi urtez behin egingo litzateke.
|
|
|
Frantsesak ez dira hori egiten ari. Ingelesa oso garrantzitsua da, eta maila tekniko baterako ikas daiteke, baina komunikaziorako frantsesak oso present egon behar
|
luke
.
|
|
|
Unibertsaltasuna kulturen aterik gabeko plaza bada, zer zentzu
|
luke
lurraldetasun politikoak?
|
|
|
(...) Zenbatek daki euskara nafar gehienena izatetik gutienena izatera agintari espainiar eta espainiarzaleen bortxatze eta zanpatzetik etorri dela? (...) Lotsatu egin
|
luke
zenbait gaurko jauntxo agintedunak, gaur euskaldunak lau garela eta euskaragatik lan egitea eta sosa gastatzea baliogabekoa dela erraten duenean. (...) Lotsatu egin lukete, eurek eta euren moduko aitzinekoek gehiengoarena zen euskara guttiengoarena izatera ekarri, eta orain euskaldunok erdaldunen eskubideak errespetatzen ez ditugula erratera ausartzen direnean".
|
|
|
Eta gero" Bat, zero" berriro ere da laura etortzeko modu bat, gutxi gorabehera berriz ere generoei buruzko kontua. Baina irakurketa egin baldin bada hasieratik, hara iristen denak gutxi gorabehera jakin behar
|
luke
jada nola ikusten ditudan gauzak.
|
|
|
Euskara alde batetik zein bestetik egurtzen ari diren une hauetan, unibertsitateak apustu sendoa burutu lukeela iruditzen zaigu arlo honetan, azken finean goi mailako ikasketak euskaraz aurrera eramateko gaur egun dugun tresna bakarrenetarikoa baita. Euskarak duen garrantzia izanik, jakintza gisa bederen, EHUk bere gain hartu
|
luke
Euskara sendo mantentzeko ardura, beste zenbait elkarte edo erakundek hartzen duten gisara.
|
|
|
" Badirudi, beraz, orain arteko indeterminazio joera aldatu egin dela, lekutasunari dagokionez bederen. Aieru honek bat egingo
|
luke
, honela, Sarrionandiaren narrazio bildumetan narrazio fantasiatsu eta irrealetatik errealagoetarako garapena gertatu delako Kirmen Uriberen hipotesiarekin." (J.S. 46 or.)
|
|
|
Sarrionandiaren esanetan, Durangoko irteerako zuhaitz horrek pelegrina, bidazti edo nabigatzailea izan nahi
|
luke
, baina bere erro sakon ikaragarriek eutsi egiten diote lurrari itsatsita, leku liriko horretan. Ikusi batera esan liteke zuhaitz hori Sarrionandiaren obraren irudi bat dela, leku lirikoan kokatua dagoela esaten du iturriaren ondoan, bere prosaren lirikotasunaz eta metaliteraturaz (iturriez) egin diren hainbat aipamen kritikori irri egin nahiez bezala.
|
|
|
" Intxaur azal baten barruan ere espazio amaigabeen erregetzat nengoke, amets goibel hauek ez banitu" erantzuten du lagunak esaten dionean Danimarkari kartzela deritzola bere asmoak soberazkoak direlako. Barrena goibel ez baleuka, ez
|
luke
espazio handiaren beharrik eroso egoteko. Kartzela ez da espazio kontua.
|
|
|
" ehun eta hirurogeitik gora foliotako oihal zuria, zeinetan hiru hari ezberdin eta orratz bakarra idazluma baliatuz, ikutu sentimentalez hornituriko brodatu errealista burutu duen." (Egunkaria I) Itziar Belaunderen aburuz, bestalde, une batean bat egiten duten bi hari besterik ez daude: batetik, Mariok bere sexualitatearekin duen arazoa planteatzen zaigu, hemen bertan sartuko
|
luke
Afrikarekin duen harremana, honek lagunduko baitio bere arazoa gainditzen; beste aldetik, poliziarengandik ihesi dabilen Keparen istorioa genuke. Arestian esan bezala, Kepa eta Marioren harremanarekin aurreko bi planoak uztartzea lortzen da.
|
|
|
" Je suis un syntaxier", definitu zuen bere burua Herodiasen egileak. Idazle baten mailu eta ingude hitza izaki, hitz horren zerbitzutara, sentimenduen eta estadu animikoen esanetara baino, jarri behar
|
luke
bide horri ekin nahi liokeen idazleak. Zerbitzu hori korrekzioa eta dotorezia bera baino harantzago doa Unzuetari ukatu ezin zaizkionak hitza bilakatzeraino atmosferaren habe eta sostengu bakar.
|
|
|
Honela, bizitza eta heriotzaren arteko jauzi txikia edo mugarik eza irudikatuko
|
luke
. Naturak ere leku berezia du, honen bidez giroa deskribatzeko irudi ezberdinak sortzen baititu:
|
|
|
Besteetan, hoztasunak kalte egiten dio, antierromantizismoa bertute baino gehiago eragozpen bihurtzen da, istorioa urrundu egiten baita. Ez
|
luke
, ordea, horrela izan beharrik. Hots, antierromantizismoa erabiliz, gauza interesgarriak eta ederrak kontatu daitezkeelako.
|
|
|
Gaur egungo auzien aurrean, Treviño ilustrado delako liburuxka horrek merezi
|
luke
berriz argitaratzea, guztion argigarri.
|
|
|
Baina, aitortu beharrekoa da, hedatuenek berez dutela indarrik gehien eta de facto agertzen direla besteak baino egoera hobean. Horren arabera, ez
|
luke
behar laguntza berezirik. Baina, hara hor, Frantziako Estatu Kontseiluak bere esku du hizkuntzei dagokien arazo hau eta bera da Europako Batasunean hizkuntza gutxituen aldeko gutunari betoa jarri diona, bere Konstituzioaren 2 artikuluaren kontrakoa omen dela eta.
|
|
|
Espainiak ere, 1978ko Konstituzioaren 3 artikulua aldatu behar
|
luke
, Estatupean dauden hizkuntza guztiak Konstituzio beretik onartzeko, Suitzan XIX. mende hasieratik duten bezala. Horri buruz, ikus bere garaian Euskaltzaindiak eskatu zuena (Euskera, XXIV, 1979, 131 orr.).
|
|
|
Hori, 1948an ONUk azaldu zuen Giza eskubideen kontra doa. Nafarroa osoak elebiduna izan behar
|
luke
, hizkuntzari buruzkoan bertako biztanleek eskudide berdinak izango badituzte. Bestela, ezin dezakete aurrera eraman Nafarroako Gobernuak sortu zuen Ley Foral del Vascuence delakoa.
|
|
|
Eta benetako abertzaleek hobe dute lehenik beraiek zuzen bete besteei eskatzen dietena. Izan ere, abertzalearen lehen eginkizuna izan behar
|
luke
euskara ikastea. Horregatik, gure politikari abertzeleei gogoraraz diezaiegun fedea ekintzaz bete behar dela.
|
|
|
Beraz, zalantzarik gabe, elebakardun horiek baino europarrago gaude. Gainera, beraiek gaztelera hutsean bezala, euskaldunok euskara soilean jardungo bagina, Legebiltzarrean ez
|
luke
izango modurik ezer ulertzeko.
|
|
|
Hala ere, harrigarria iruditu zait, 2000 urteko martxoaren 10ean jakin dugunez, Madrilgo Epaitegi Gorenak Udalerri Euskaldunen Mankomunitateari (UEMA) hizkuntzaren bizi iraupenerako zituen asmoak bazterrerazi nahi dizkiola, legez kanpo daudela esanez. Formaren aldetik zerbait zuzen ez badago, hori ez da aski debekua jartzeko; bere egitekoa kontseilu ematea behar
|
luke
, nola bideratu behar den esanaz. Baina, horretara, nora goaz Espainiako lehen hizkuntzak naturaz bere baitarik dituen ahalmenak baztertzen badira?
|
|
|
Espainiako Konstituzioaren Título preliminar delakoaren 1, 2 eta 3 artikuluen aurrean ere ez da zuzena. Bestalde, 1948ko Nazio Batuen Giza Eskubideen Adierazpenak dioena ongi ulertu eta zuzenbidez jokatuz gero inongo politikok ez
|
luke
horrelakorik egin behar. Euskaltzaindiak arrazoiz salatu zuen giza eskubideen aurka doan nafar jurista eta politikoen jokaera hori (ikus Euskera, XL, 1995, 555 orr.).
|
|
|
Frantziaren partetik Europako Kontseiluak aurkeztu zuen Eurogutuna onartuko ote da? Hala behar
|
luke
Europako Hizkuntzen Urtea delarik. Politikariek kontutan hartuko ote dute?
|
|
|
–Lo lingüístico, lo cultural y lo económico deben tener un papel primordial?. Hala behar
|
luke
. Eta, ordua dugu inora ez garamatzan indarkeria kaltegarriak alde batera utzirik arrazoi bidez aurrera joateko.
|
|
|
kotzatzuela, eta biek elkar ezagutzen eta estimatzenzutela esan nahiko
|
luke
horrek.
|
|
|
DEIA egunkaria bi multzo horien artean kokatzen da. Izan ere, bere printzipioengatik Euskal Herri osorako egunkaria izan nahi
|
luke
, baina bere egiturak Bizkai, Arabaeta Gipuzkoara mugatzen du (Nafarroan eta Iparraldean erredakziorik ez baitu). Bestetik, bere hedadura Bizkaian agortzen da gehienbat (ikus hedadura datuak, 1 atalean), eta argitaratzen dituen artikuluen erreferentzia eremu nagusia Bizkaia da.
|
|
|
Hegoaldeko herrialdeek ere beren albistegiadute, baina horrek ez du ekiditen, aztertzen ari garen albistegietan herrialde horietangertatzen direnek agerpen garrantzitsua izatea (Nafarroaren agerpen txikiari, geroxeagoerreparatuko diogu). Bestetik, argudio horrek baliorik izatekotan, euskarazko kanalerako balioko
|
luke
, ez gaztelaniazko kanalerako, azken honetan Iparralderako albistegirikeskaintzen ez dela kontuan izanda. Honi, gainera, lehenago azaldutako zerbait gehitubehar diogu:
|