|
2000
|
|
|
Ekonomikoki munta handiena duen Espainiako literatur sariaren irabazle edo finalista azken urteotan komunikabideekin lotutako norbait izatea ez da kasualitatea: proiekzio publikoa
|
duen
idazle bat saritzea salmentak ziurtatzeko era bat da. Hiztun kopuru handia duten hizkuntzetako argitaletxeek izan duten garapena ikusita, argi dago enpresaren kontzeptu estandarrera gero eta lerratuago daudela, ahalik eta gehien saltzea dela helburu bakarra, eta gutxi direla liburu on bat argitaratu edo ziurtasun osoz" best-seller" bat izanen den liburua argitaratzearen artean lehena aukeratuko luketen editoreak.
|
|
|
Ekonomikoki munta handiena duen Espainiako literatur sariaren irabazle edo finalista azken urteotan komunikabideekin lotutako norbait izatea ez da kasualitatea: proiekzio publikoa
|
duen
idazle bat saritzea salmentak ziurtatzeko era bat da. Hiztun kopuru handia duten hizkuntzetako argitaletxeek izan duten garapena ikusita, argi dago enpresaren kontzeptu estandarrera gero eta lerratuago daudela, ahalik eta gehien saltzea dela helburu bakarra, eta gutxi direla liburu on bat argitaratu edo ziurtasun osoz" best-seller" bat izanen den liburua argitaratzearen artean lehena aukeratuko luketen editoreak.
|
|
2003
|
|
|
Artikulu bildumak ziren besteak, testu bildumak, haur literatura. Izan ere, esaten zuen E. H. Beregorrek, behin eta berriro publikatu behar
|
du
idazle batek edo, beste era batera esanda, behin eta berriro disimulatu behar du idazle batek. Bestela berehala esango diote idazle horri egunero mozkortzen delako ez duela idazten, edo buruak klonk egin diolako ez duela idazten.
|
|
|
Artikulu bildumak ziren besteak, testu bildumak, haur literatura. Izan ere, esaten zuen E. H. Beregorrek, behin eta berriro publikatu behar du idazle batek edo, beste era batera esanda, behin eta berriro disimulatu behar
|
du
idazle batek. Bestela berehala esango diote idazle horri egunero mozkortzen delako ez duela idazten, edo buruak klonk egin diolako ez duela idazten.
|
|
|
Kontua da 20 liburu
|
dituen
idazle baten 3 liburu baino ez direla gogoratzen, edo 5 liburu baino ez direla gogoratzen, eta beste guztiak 3 horiekin edo 5 horiekin alderatzen dituztela eta esaten dutela: Ez dira hain onak.
|
|
|
Baina gertatu liteke gainerako liburuak ere oso onak izatea; gertatu liteke gainerako liburuetako bat beste idazle baten libururik gogoratuena baino askozaz hobea izatea. Baina 20 liburu dituen idazle horren hamazazpigarrena denez, baztertu egin behar da liburu hori derrigor, jendeak ezin
|
dituelako
idazle baten 20 liburu gogoratu, ez bada doktore tesi batean edo gida turistiko batean. Esan nahi da hamazazpigarren liburu hori beste idazle batek idatzi izan balu, beste horren libururik gogoratuena izan zitekeela.
|
|
2005
|
|
|
nahi ez duzulako, ezin duzulako edo oraindik proiektuan dagoelako. Zuk nahi
|
duzu
idazle bat izan eta orain ari zara lan egiten, ikasten, formatzen eta guzti hori, nahi duzu idazle bat izan, edo filosofo bat izan edo ekonomista bat izan. Zu zara beraz, zu, eta zu ez zarena, baina sentidu hirukoitzean:
|
|
|
nahi ez duzulako, ezin duzulako edo oraindik proiektuan dagoelako. Zuk nahi duzu idazle bat izan eta orain ari zara lan egiten, ikasten, formatzen eta guzti hori, nahi
|
duzu
idazle bat izan, edo filosofo bat izan edo ekonomista bat izan. Zu zara beraz, zu, eta zu ez zarena, baina sentidu hirukoitzean:
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, estiloaren arazoa hona ekarri dut, uste dudalako gustu arazo batez haratago, komunikazio estrategia zehatz bati lotuta dagoela. Izan ere, nire ustez, idazle bati eska dakiokeen gauzarik oinarrizkoena estiloa izatea da; eta zerbait azaldu nahi
|
duen
idazle bati, estilo ulergarria izatea, alegia, beharbada gaizki baina garbi idaztea. Alabaina, Nabarraldeko idazleen (eta oso bereziki, Tomás Urzainquiren) estiloaren ezaugarririk nabarmenenak honako hiru hauexek dira:
|
|
|
«Ahots propioa»
|
duen
idazle bat da, Parisko idazle gehienekin «halako kontraste bat» egiten duena
|
|
2009
|
|
|
Haurrentzat idazten ez
|
duen
idazle batek edo haurren heziketarekin zerikusi zuzenik ez duen profesionalak helduen talaia hantustetik begiratzen dio haur literaturari eta, oro har, ahozko tradizioarekin zerikusia duen orori. Itsumen handia.
|
|
2010
|
|
|
Zaila da esaten bidaia hori ia denaren historia bat ote den, baina, hala ez bada ere, liburu hori irakurtzea merezi du, besteak beste, zientzia dibulgazioa egiten ez
|
duen
idazle batek idatzi duelako.
|
|
2011
|
|
|
Saltokitik atera eta autora bidean begiz jo nuenean ohartu behar izango nuen minigonaren azpitik hanka zuztar gizenegiak erakusten zituela, ezpainetako gorria esajeratuegia zuela edo ilaje kardatuak urratuak eragin zitzakeela ingurukoen aurpegietan. Hori guztia ikusi nuen, baina emakumeei buruz idatzi behar
|
duen
idazle batek hori eta gehiago eramaten jakin behar duela erabaki nuen. Nire pausoa bere pausajeari egokitu ezinik egin genuen bidea, oso trakets alegia (beldur nintzen bere takoiren batek ez ote zidan oina hondatuko), eta igogailuak aurrez aurre jarri gintuenean jakin nuen sekula ez nintzela emakume haren aurreikuspenen mailara iritsiko.
|
|
2012
|
|
|
Egiazki, inork ez
|
luke
idazle batekin endredatu behar, baldin eta ez badu haren liburuetako batean agertu nahi, egunen batean. Harreman hori zurgin batekin edo sarrailagile batekin izatea da egokiena, arazoak albo batera uztearren.
|
|
|
a) Guk tesian aztergai parentetikoen distribuzioa edo kokagunea soilik izan badugu ere, Mitxelenak euskaraz idaztean darabilen hitz hurrenkera bere osotasunean aztertzea interesgarria litzateke. Mitxelenak berak ere uste
|
zuen
idazle baten estiloaren muina hitz hurrenkeran egon daitekeela eta, are gehiago, euskararen kasuan, euskarak hitz hurrenkeran ez baitu halako katea bortitzik. Beraz egokia litzateke euskarak eskaintzen dizkion ahalbideei Mitxelenak nolako etekina ateratzen dien ikusteko; hau da, zein komunikazio estrategia darabiltzan ikusteko esparru aproposa da.
|
|
2015
|
|
|
1989a baino lehen ez nuen sinbolo nintzen sentsaziorik. Iruditzen zitzaidana idatzi eta idatzitako hura argitaratzeko ardura
|
zuen
idazle bat nintzen. Neure burua adierazten nuen, baina jendeak bere destinoaren adierazpentzat hartzen zuen.
|
|
|
Zentzuzkoa da Richard Forden aholku hau: " Egiazki, inork ez
|
luke
idazle batekin endredatu behar, baldin eta ez badu haren liburuetako batean agertu nahi, egunen batean. Harreman hori zurgin batekin edo sarrailagile batekin izatea da egokiena, arazoak albo batera uztearren".
|
|
2016
|
|
|
Krutwigek planteatutako ideia bera planteatzen du Jorge Luis Borges idazleak errealitatearen eta fikzioaren arteko mugak lausotzen dituzten ipuin eder horietariko batean. Literatur kritikari batek idatzitako testu baten bidez, Cervantesen liburua hitzez hitz idaztera heldu nahi
|
zuen
idazle baten erretratua egiten du Pierre Menard, Kixoteren egilea ipuinak. «Ez zuen nahi beste Kixote bat konposatu, aski gauza erraza?,. Kixotea?
|
|
2017
|
|
|
Euskal Herriko Unibertsitateko fitxa bat eta BNFko (Bibliothéque Nationale de France) beste bat, Interneten aurkitzen direnak. Bi instituzio hauen fidagarritasun maila altua da eta erreferentziazkoak izan behar
|
lukete
idazle baten datuak biltzeko.
|
|
2018
|
|
|
Bertute berriak deskubritzen nizkion egunetik egunera. Musika tresna bat jotzen agertzen zitzaidan..., edo ezagutzen ez
|
nuen
idazle baten olerki mamitsuak elkarrekin irakurtzeko proposamena egiten zidan..., edo etxean geneuzkan osagai xumeekin sekulako otordu goxoa prestatzen zuen..., eta gutxi zituen eguneko ordu guztiak nire gorputzak eragiten zion lilura adierazteko. Etengabeko aurkikuntza zen, esplorazio amaigabea...
|
|
|
Pharosek ezezkoa egin du buruarekin, horretan ere ezin
|
duela
idazlearekin bat etorri.
|
|
2020
|
|
|
Oso maite
|
duzun
idazle batek esaten du benetan idaztea gustatuko litzaiokeen liburu bat dela ixa, eta zer egingo diozu, bada, ez bada ixa liburu hori irakurri berehala, are ixa liburu hori literatura unibertsalaren klasikoetarik bada eta puntu honetara iritsita, lotsaemangarria ere gerta daiteke literatura unibertsalaren klasiko hori orain artean irakurri ez izana publikoki aitortzea.... Lagun artean gaude, ordea, eta lotsarako tarterik ez da bide batez, ze gutxi hitz egiten den hedabideetan gero eta gehiago, gero eta hobekiago euskarara itzultzen den literatura unibertsalaz, ezta?.
|
|
|
Baina ez zioten argibide gehiegirik eman. Gaia labainkorra da berez eta kontu zaharrak ziren gainera, neurri batean bederen ahaztu beharrekoak, eta Agirrezabal bera ere ez zitzaien erabat fidagarria iruditzen,. Lejarzaren auzia ikuspegi abertzale batetik arakatu nahi
|
duen
idazle bat?, halaxe egiten baitzuen bere buruaren aurkezpena. Gau batean oso abailduta deitu zidan kasuaren inguruan omertà gisako bat sumatzen zuela esanez eta ez atzera ez aurrera aurkitzen zela jakinaraziz.
|
|
|
Tarteka, ageri dira atzerria eta itzulera kontzeptuak, eta Natura hila (I, II, III) ederretan, heriotza. Joan etorrian egon arren, erdigunea gorputzean
|
duen
idazle baten zalantzak biltzen ditu liburuak, baina interesgarria da gorputz indibidual hori nola bihurtzen den zenbaitetan gorputz kolektibo, ni aren eta gu-aren arteko harremanak eta gatazkak bere hausnarketetara ekarriz.
|
|
2021
|
|
|
Irakurri, ariketa literarioari buruz eman den master class onena da. Cervantesen eta lagun imajinario baten arteko elkarrizketaren bidez kontatzen zaigu zer egin behar
|
duen
idazle batek arrakasta izateko –nola lortu kritikoen txaloak, nola eman jakitun itxura, nola engainatu sistema prestigioa lortzeko– eta zer egin behar duen ondo idatzi nahi duenak: asmoak argi utzi, berba egokiak eta esanguratsuak erabili, eta esan nahi duena oztoporik eta iluntasunik gabe esan.
|
|
|
Gogoan
|
dut
idazle bat asmatu genuela, eta idazle horrek, denbora batez behintzat, eta hedabide batzuetan bederen are egunkari garrantzitsu bateko portadan, edo irrati kate nagusiko albistegietan, Espainiako Kritika saria irabazi zuela.
|
|
|
Gogoan
|
dut
idazle batek kolaboratzen nuen gehigarri kulturaleko arduradunari deitu ziola, zalantza erakutsiz nire irizpidearen egokitasunaz. Bidali nuen halako batean idazle haren liburuaren kritika, baina, noski, ez zen kolaboratzen nuen gehigarri kulturalean atera.
|
|
|
Gogoan
|
dut
idazle batek anaiak ote ginen galdetu zigula Beñat Sarasola eta bioi.
|
|
|
Gogoan
|
dut
idazle batek bere prentsarako artikuluen antologia bat egitea proposatu zidala. Gogoan dut gero, antologia publikatu zenean, nik proposatu niola esan zuela medioetan.
|
|
|
Komedia batek drama batek baino aukera gutxiago ditu Oscar bat irabazteko. Harrigarria zaigu umorerako etorria
|
duen
idazle bat Stockholmera ailegatzea. Publizistek eta telebistako programatzaileek badakite umoreak asko saltzen duela, baina akademiak ez du artearen podiumera igo nahi.
|
|
2022
|
|
|
27ko belaunaldikoa da, baina zerrendetan ez da haren izenik ageri». Ereinen editore lanak hasi zituenetik argi zuen Uxue Razkinek euskarara ekarri nahi
|
zuen
idazleetako bat zela Luisa Carnes. Eta argi zuen, halaber, nork itzuli behar zituen haren lanak:
|
|
|
Familian bertan
|
bazenuten
idazle bat: Blas Alegria.
|
|
2023
|
|
|
Alde batetik, oso liburu literarioa da, ez bakarrik nobela bat delako: idazten ez
|
duen
idazle bati buruzko liburua da, eta kontatzen du nola sortzen zaion berriro idazteko gogoa, bat batean. Idazteari buruzko idazki bat da.
|
|
|
Kontua da berak ere ez zuela egin. Benetako erantzuna eman zidan, esan nahi dut, nik eman nion nire hitzaldia eta bera hurrengo egunean Galiziara joan zen, trenez, biok maite
|
dugun
idazle baten etxera, Olga Novorenera, eta bidaia horretan idatzitako gutunak ziren.
|