2004
|
|
—Errotako horiek —esan zidan oharkabean, murgilduta zegoen gogoetatik atera gabe. Handik gutxira, hasperen egin eta
|
ni
erne jarri ninduen komentarioa borobildu zuen—: Bai, oso gauza arraroak pasatzen dira etxe honetan.
|
|
Ostera isildu eta pentsakor geratu zen.
|
Nire aldetik
, egingo nizkion galderak, zergatik zioen hura, zein ziren Balantzategiko gauza arraroak, baina ez nintzen ezpainak mugitzera animatu. zegoen hainbeste galdera egitea, ez zen serioa.
|
|
Ordea, nahiz
|
nire
nahia La Vacheri galdera onak egitea izan, ez nion usainik ere hartzen berak esandakoari, eta isiltzea beste erremediorik ez neukan. Eta, hain zuzen, ia ordubete egon nintzen isilik eta lore kanposantuko hiru gurutzeei begira:
|
|
—Ene lagun on ona —entzun nuen orduan. Barrutik ari zitzaidan Setatsua—
|
Ni
ere pentsatzen egon naiz, eta zera erabaki dut: La Vache itsusi honek harrigarria egin zaidan zerbait esan duela lehenago.
|
|
Arrazoi zuen Setatsuak, inondik ere.
|
Niri
ere gogoratzen zitzaizkidan paradisu kontu haiek, eta, bai, gauza arraroak ziren. La Vacheri begiratu eta urrezko galdera bat egitekotan jarri nintzen.
|
|
Ez nuen asmo hura betetzerik izan. Bat batean,
|
nire
gorputz osoan hotzikara sorraraziz, soinu bat iritsi zen kanposantu ttikiraino, eta aldarazi egin zidan galdera:
|
|
Ez zen sarrera txarra izan. Azkenean Balantzategiko ukuiluan nengoen,
|
nire
etxean. Eta musika entzuteko txokorik onenean bilduta zeuden behiek agur egin zidatenean, zer moduz Mo, ongi etorri Mo, aurrera Mo, nor sentitu nintzen.
|
|
|
Nire
balantzategiko bizimodu eztia eta horren ondorio txarrak. Genovevaren nortasuna.
|
|
|
Ni
heldu ondoren hamabi behi izan ginen balantzategin, bost gorri eta zazpi beltz. Gehienak, La Vache qui Ritek aurreratu bezala, makalak ziren, egun osoa jaten edo erdi lotan pasatzen zutenetakoak, baina, alde onak ere ikusiz, atseginak ziren, behi gozo gozoak, zernahi laguntza emateko prest egoten zitzaizkidanak.
|
|
Gehienak, La Vache qui Ritek aurreratu bezala, makalak ziren, egun osoa jaten edo erdi lotan pasatzen zutenetakoak, baina, alde onak ere ikusiz, atseginak ziren, behi gozo gozoak, zernahi laguntza emateko prest egoten zitzaizkidanak. Guzti guztiek, gorri zein beltzek,
|
nire
aldamenean egon nahi zuten, nirekin batera etzan, nirekin batera joan belazeetara edo erreka txokoetara. Eta bitarte horretan guztian, nire belarri jaioberri eta xamurrek hitz ederra besterik ez zuten entzuten:
|
|
Gehienak, La Vache qui Ritek aurreratu bezala, makalak ziren, egun osoa jaten edo erdi lotan pasatzen zutenetakoak, baina, alde onak ere ikusiz, atseginak ziren, behi gozo gozoak, zernahi laguntza emateko prest egoten zitzaizkidanak. Guzti guztiek, gorri zein beltzek, nire aldamenean egon nahi zuten,
|
nirekin
batera etzan, nirekin batera joan belazeetara edo erreka txokoetara. Eta bitarte horretan guztian, nire belarri jaioberri eta xamurrek hitz ederra besterik ez zuten entzuten:
|
|
Gehienak, La Vache qui Ritek aurreratu bezala, makalak ziren, egun osoa jaten edo erdi lotan pasatzen zutenetakoak, baina, alde onak ere ikusiz, atseginak ziren, behi gozo gozoak, zernahi laguntza emateko prest egoten zitzaizkidanak. Guzti guztiek, gorri zein beltzek, nire aldamenean egon nahi zuten, nirekin batera etzan,
|
nirekin
batera joan belazeetara edo erreka txokoetara. Eta bitarte horretan guztian, nire belarri jaioberri eta xamurrek hitz ederra besterik ez zuten entzuten:
|
|
Guzti guztiek, gorri zein beltzek, nire aldamenean egon nahi zuten, nirekin batera etzan, nirekin batera joan belazeetara edo erreka txokoetara. Eta bitarte horretan guztian,
|
nire
belarri jaioberri eta xamurrek hitz ederra besterik ez zuten entzuten: " Mo, zatoz mesedez alpapa hau probatzera, Mo, jar zaitez mesedez itzal hartan".
|
|
Edo bai, badakit, dudarik gabe ezti gehiegi izan zen, eta ondorioz nagitu egin nintzen, eta ondorioz alfertu, eta ondorioz Balantzategiko teilatu babesetik alde egiteko gauza ez nintzela jarri. Ukuilutik atariko belazeetara eta atariko belazeetatik ukuilura, horixe zen
|
nire
ibilbide guztia. Erantsita nengoen etxe hartako hormetara:
|
|
Zeren, jakina, beti etxe inguruetan geldituz ez bainuen ikusi ere egiten, ez baineukan berarekin traturik.
|
Nik
banekien non egongo zen La Vache, Antiaju Berde eta errotako hortzaundiak zaintzen alegia, eta bisita bat egin behar niola pentsatzen nuen egunero; ordea azkenean Balantzategiko lokatz eztian sartuta gelditzen zitzaizkidan lau hankak. Era berean, gogoratu egiten nuen biok kanposantu ttikian edukitako hizketaldia, eta gerra kontu haiekin jarraitu egin genukeela esaten nion neure buruari, baina batzuetan goizegi eta besteetan beranduegi iruditzen zitzaidan arazo haietaz arduratzeko, eta hurrengo egunerako uzten nuen dena.
|
|
Ez,
|
ni
ere ez nintzen errotako sorora heltzen, eta lagunik gabe gelditzeko arriskuan nengoen. Benetako laguna galtzeko arriskuan, esan nahi dut, zeren La Vache ez eta beste behiak, behi makalak, ez bainituen sekula lagun izan; adiskide, belazekide edo ganbelakide bai, baina lagun ez.
|
|
Guztiarekin,
|
nik
Balantzategin aurkitzen nuen eztia ez zuten behi makalek bakarrik egiten. Banuen beste arrazoi bat etxe inguruetan geratzeko, eta hori Genoveva zen, gerran gizona galdutako gure nagusia.
|
|
Gaurko egunetik begiratuta, bizitzak eman didan esperientziarekin, Pauline Bernardetteren kontrako izpiritua zela iruditzen zait. Izanez ere,
|
nire
mojatxoak zera ematen du, bihotz baten partez hamar bihotz ttiki ttiki dituela handik eta hemendik partituak, hamar bihotz ttiki katuen txintxarriak bezalakoak, eta beraietan mugimendu handia dabilela beti, alai edukitzen dituela esate baterako hiru, goibel eta mutu bi, eta beste bat zartatua, eta beste lau haserre eta soinu txarrarekin. Horregatik erantzuten dit erantzuten didan bezala, eguna komentutik kanpora pasatzen duenean:
|
|
Nahikoa izan zen esaldi hura
|
ni
, munduko behirik zoriontsuena sentituz, erabat bere mendean jartzeko. Gaurko egunetik begiratuz, zer esango dugu, ez zela horrenbesterako, antzematen zela bolada hartan euli burua neukala.
|
|
Zoriona ez zen, halere, Genovevak
|
niri
emandako trataera bereziaren ondorio bakarra. Tratamenduak itzala ere eman zidan, zerbait handia izan banintz bezala tratatzen ninduten ukuiluko behi makalek.
|
|
Tratamenduak itzala ere eman zidan, zerbait handia izan banintz bezala tratatzen ninduten ukuiluko behi makalek. Gauzak hola, areagotu egin zen
|
nik
Balantzategiko etxe ondoan aurkitzen nuen gozotasuna. Gero eta nagiago, gero eta gozoago, La Vache nire laguna ia erabat joan zitzaidan burutik.
|
|
Gauzak hola, areagotu egin zen nik Balantzategiko etxe ondoan aurkitzen nuen gozotasuna. Gero eta nagiago, gero eta gozoago, La Vache
|
nire
laguna ia erabat joan zitzaidan burutik. Bera oso gutxitan azaltzen zen ukuilutik, Genovevak disko bat jartzen zuenean eta holako aldi berezietan, eta gurekin hitzik gurutzatu gabe betetzen zuen aldi hura.
|
|
Ez nintzen errotari zelata egitera joaten, ez nuen gerrari buruz hitz egiten jarraitzeko asmorik erakusten. Bai, neu nintzen lagun txarra, nahiz eta
|
ni
orduan ezertaz ez konturatu. Harrotuta bizi nintzen, laineza hartuta, eta jaio uneko desio hura," behia izango naiz baina ez nolanahikoa", betea iruditzen zitzaidan.
|
|
Segi dezala denborak aurrera: ez ditu
|
nire
memoria horiek galaraziko. Nire bizitzako gertaerak, orain artekoak eta oraindik isilean daudenak, gertatu ziren egunean bezala dauzkat begi aurrean.
|
|
ez ditu nire memoria horiek galaraziko.
|
Nire
bizitzako gertaerak, orain artekoak eta oraindik isilean daudenak, gertatu ziren egunean bezala dauzkat begi aurrean.
|
|
Behi harro hori! komentatu zuen isilka Bidani izeneko behi gorriak,
|
niri
Aingeru Guardakoaren istorioa azaldu zidan berberak.
|
|
—Zergatik diozu hori? La Vache qui Rit ez da harroa —atera nintzen
|
ni
orduan.
|
|
Nahiz eta normalean halako zipotza ez izan, une hartan urduri zegoen bankete usainagatik, bankete hura norentzat izango zen jakiteko irrikatzen. Beharbada bera bezalako gorrientzat izango zen, beharbada
|
ni
edo La Vache bezalako beltzentzat. Auzia erabakitzekotan zegoen, eta Bidanik lehenbailehen erabaki zedin nahi zuen— Harroa ez bada, zergatik ematen dio izen hori bere buruari?
|
|
Fruta arbolek, esaterako, lerroak eta lerroak hartzen dituzte, eta mojek marmeladak egiteko erabiltzen dituzten muxika, aran eta gereziak ernatzen dira beraietan. Oilategiak ere badaude, eta baita ukuiluak ere, ukuilu berezi eta ederrak; bereziena eta ederrena
|
nirea
dela, noski. Gauzak hola, eta lorategia hain handia zenez, ez zegoen arazorik, gazteak lorategian geldi zitezkeen, beren denda eta guzti.
|
|
Gazteek baietz egin zuten buruaz, eta denda antolatzen hasi ziren.
|
Nire aldetik
, juzgu txarra eginda nengoen ordurako. Taldeko buru Rubiok oso modu itsusian egiten zituen barrexkak.
|
|
Gauera arte ez zen ezer pasa, zeren ez baitziren ezer,
|
niretzat
behintzat, dendatik aldian behin sortzen ziren algarak. Baina gero, ilunbistarekin, kanpora atera eta eroarena egiten hasi ziren.
|
|
" Esker txarreko jendea, munduan den jende motarik okerrena", pentsatu nuen
|
nire
artean. Nor, eta Pauline Bernardette engainatu behar.
|
|
Atzo goizean jaiotakoa naizela? Hik
|
ni
ikaratu orduan. Horixe besterik ez genikek behar, hi!"
|
|
Makurtu nuen burua, aurreratu nituen adarrak, eta besoa hautsi nion bi lekutatik. Jakina, tartean pasa ziren gauza gehiago ere, entzun ziren lorategi hartan
|
nireak
ez ziren makina bat marru, baina denak esatea ez du merezi.
|
|
Gazte moxkortuen kontra, ukuiluko adiskideen kontra, etxeko jabearen kontra; beti defendatu behar dira lagunak. Egia hau, ordea, ez da segituan ikasten direnetakoa, eta
|
nire
Balantzategiko lehen hilabete haietan ez neukan ikasia, eta ondorioz ez nion kargurik hartu La Vacheren kontra hitz egin zuen Bidani behi gorriari. Eta Bizkarroker morroiaren aurrean ere berdin jokatu nuen, ez nion kolpe keinurik ere egin nire laguna babotzat jo zuenean:
|
|
Egia hau, ordea, ez da segituan ikasten direnetakoa, eta nire Balantzategiko lehen hilabete haietan ez neukan ikasia, eta ondorioz ez nion kargurik hartu La Vacheren kontra hitz egin zuen Bidani behi gorriari. Eta Bizkarroker morroiaren aurrean ere berdin jokatu nuen, ez nion kolpe keinurik ere egin
|
nire
laguna babotzat jo zuenean:
|
|
Beti han da. Baina, ez dakit,
|
nik
uste bera utzi genezakeela kanpoan —esan zuen Genovevak ohizko seriotasunarekin.
|
|
|
Nire aldetik
, ikusi mugimendu hura eta pizten hasi nintzen, nire euli buruak eragindako ergeltasunetik ateratzen. La Vachek gerrari buruz esandakoa etorri zitzaidan gogora; eta errotan biltzen zen Antiaju Berderen talde hura, eta behioi ematen zizkiguten banketeena.
|
|
Nire aldetik, ikusi mugimendu hura eta pizten hasi nintzen,
|
nire
euli buruak eragindako ergeltasunetik ateratzen. La Vachek gerrari buruz esandakoa etorri zitzaidan gogora; eta errotan biltzen zen Antiaju Berderen talde hura, eta behioi ematen zizkiguten banketeena.
|
|
Eta, bide batez, zergatik ez ikusi Balantzategiko nagusi horiek behi gorriekin egiten dutena?
|
Nire
iritzirako, beharrezkoa da datu bilketa bat. Bestela, sekula ezin izango dira argitu etxe honetako arrarotasunak.
|
|
—Segitzeko barrura, ttiki! —esan zidan Genovevak, eta
|
nik
segituan obeditu nion. Baneukan Setatsuak eskatutako datua, banekien non sartzen zituzten gorriak beltzok ukuiluan banketea egin behar genuenean.
|
|
|
Nire
lehen banketeko egun hartan, oso gustura egon nintzen. Eta ez bakarrik jan kontuagatik, baita Genovevak salan jartzen zituen diskoengatik ere.
|
|
Eta ez bakarrik jan kontuagatik, baita Genovevak salan jartzen zituen diskoengatik ere. Baina, nahiz den dena lasai egon,
|
nire
barruko Setatsuak kezka zeukan. Ez zuen pentsu bankete harena konprenitzen, eta urduritasuna ematen zion horrek.
|
|
Belar kontuetan ez behintzat, eta are gutxiago behioi gehien komeni zitzaigun elikaduran. Nabari zen, hori bai, eta beste arrazoiengatik bazen ere,
|
nire
Setatsua bezain urduri zegoela, zeren diskoen arteko isiluneak desohizko zaratatxoez narrasten baitziren maiz: fuertegi itxitako ate baten kolpearekin edo lurrera eroritako antoxina baten kinketakoekin.
|
|
Gauaren iluna erabat barneratua zegoen Balantzategiko baso eta erreka txokoetan pausoak sentitu nituenean. Nahiz, ukuiluan aurrez aurre neukan saiateratik, ezer zehatzik ikusteko modurik izan ez,
|
nire
belarriak segituan adierazi zidan pauso haien jatorria: pauso arin eta sendoak ziren, dotoreak, oso dotoreak, benetan ederrak, nik jaiotorduan niretzat nahi izandakoak.
|
|
Nahiz, ukuiluan aurrez aurre neukan saiateratik, ezer zehatzik ikusteko modurik izan ez, nire belarriak segituan adierazi zidan pauso haien jatorria: pauso arin eta sendoak ziren, dotoreak, oso dotoreak, benetan ederrak,
|
nik
jaiotorduan niretzat nahi izandakoak. Bai, zaldi pausoak ziren.
|
|
Nahiz, ukuiluan aurrez aurre neukan saiateratik, ezer zehatzik ikusteko modurik izan ez, nire belarriak segituan adierazi zidan pauso haien jatorria: pauso arin eta sendoak ziren, dotoreak, oso dotoreak, benetan ederrak, nik jaiotorduan
|
niretzat
nahi izandakoak. Bai, zaldi pausoak ziren.
|
|
gerran hil zen Serapiok, gerra galdu eta gero, gerra irabazi zutenek... baina kosta egiten zitzaidan beren jardunaren haria hartzea. La Vachek ere adi entzuten zuen salatik zetorrena, baina hala eta guztiz ere, nahiz bera eta biok izan ukuiluan esna geunden behi bakarrak, nahiz
|
nik
berarekin hitz egiteko gogo izugarria eduki, ez nintzen beragana joatera ausartu. Haserretuta egongo zela pentsatzen nuen, ez zidala behin ere barkatuko bera alde batera utzi eta behi makalekin ibili izana.
|
|
—Inporta zait bada
|
niri
! Nik lo egin dut ederki asko!
|
|
—Inporta zait bada niri!
|
Nik
lo egin dut ederki asko!
|
|
Benetako behi izan nahi nuen
|
nik
ere, ahalik eta gehiena bereizi makaldadetik, berriro elkartu La Vache behin bateko lagunarekin; baina behi makalen taldetik berarenganaino zegoen ibilera ez zen xamurra, baizik eta desertuan egin beharrekoa. Eta desertu hark, nire kasuan, izena zuen:
|
|
Benetako behi izan nahi nuen nik ere, ahalik eta gehiena bereizi makaldadetik, berriro elkartu La Vache behin bateko lagunarekin; baina behi makalen taldetik berarenganaino zegoen ibilera ez zen xamurra, baizik eta desertuan egin beharrekoa. Eta desertu hark,
|
nire
kasuan, izena zuen: Bakardade.
|
|
Ez Pobrezia, Gaixotasun edo Kartzela, nola deitzen diren asko eta askoren desertuak, baizik eta Bakardade. Zentzu batean,
|
nirea
Pauline Bernardetteren kontrakoa ere bazen, moja ttikiaren desertua, antza, Ezkontza baitzen.
|
|
" Esposatu duzu, joan zite iganteetako sonura".
|
Nik
erraiten neiozun: " Ez aita, ontsa nuzu bortuan kabalekilan".
|
|
" Bada, egun hortan erori ninduzun infernuala, Mo. Zeren eta joaiten beinintzen sonura eta denek nahi beitzien
|
enekin
dantzatu. Ez baizik eta Altzurukukoek, baina baita Urdinarbe, Kakoeta eta beste leku anitzetakoek ere.
|
|
Ez baizik eta Altzurukukoek, baina baita Urdinarbe, Kakoeta eta beste leku anitzetakoek ere. Baina
|
nik
ez neiezun dantzaren egiteko akordatzen. Nik ez nizun gazte haiekilan izan nahi, nik bortuan nahi nizun ene behiekilan.
|
|
Baina nik ez neiezun dantzaren egiteko akordatzen.
|
Nik
ez nizun gazte haiekilan izan nahi, nik bortuan nahi nizun ene behiekilan. Egun batez, erran zitadazun aitak:
|
|
Baina nik ez neiezun dantzaren egiteko akordatzen. Nik ez nizun gazte haiekilan izan nahi,
|
nik
bortuan nahi nizun ene behiekilan. Egun batez, erran zitadazun aitak:
|
|
Bada, ez duzu haboro sofrituren. Piarres gure haizoak zure eskua galdatu deitazu, eta
|
nik
eman deiozut. Gizon ona duzu, hirur hogei behi badituzu etxen eta lur sail anitz".
|
|
Eta berak: " Irringarri duzu hori, Polinañi,
|
nik
badiakizut maite nuzula". Eta nik ezetz, eta harek baietz.
|
|
" Irringarri duzu hori, Polinañi, nik badiakizut maite nuzula". Eta
|
nik
ezetz, eta harek baietz. Orduan nire kanberan giltzez zerra eta handik haboro ez elkhitzeko xedea hartu nizun.
|
|
Eta nik ezetz, eta harek baietz. Orduan
|
nire
kanberan giltzez zerra eta handik haboro ez elkhitzeko xedea hartu nizun. Baina Piarres ene galeria aintziñala joaiten zuzun arratsoroz kantari aritzen zelarik.
|
|
—Bada balkoitik
|
nire gainera
erori zinela, Soeur Pauline Bernardette. Eskerrak txepetxa baino gauza arinagoa zaren.
|
|
—Horixe. Zu jin berri zinen Altzurukurat, eta
|
nire
galeriapean ageri. Segur nuzu, Mo, Jinkoak ezarri zintuela hor.
|
|
—Ondo pagatuta daukazu zorra, Soeur. Ondo baino hobeto —erantzun nion
|
nik
bere frantziberde eta alpapak gogoan hartuta.
|
|
Pauline Bernardetteren desertua, beraz, Ezkontza deitzen zen, eta azken batean ez zitzaion hain zeharkagaitza suertatu: aski izan zuen
|
nire gainera
erori eta, ondorenean, komentura sartzearekin. Ordea nireak, Bakardadek, hondar gehiagokoa zirudien, bihurriagoa eta luzeagoa.
|
|
aski izan zuen nire gainera erori eta, ondorenean, komentura sartzearekin. Ordea
|
nireak
, Bakardadek, hondar gehiagokoa zirudien, bihurriagoa eta luzeagoa. Alde batetik, erabakita nengoen ukuiluko behi makalekin inolako tratabiderik ez izatera; ez nien diosalik ukatuko, noski, baina bai gainerako guztia.
|
|
|
Niri
erantzuna ematen saiatu beharrean, La Vache zutik jarri zen kolpetik. Urduri mugitzen zituen lau hankak, eta larriki begiratzen zuen aurreko puntu batera.
|
|
Nahiz basurdeak aurrera segi eta mendian ezkutatu, nahiz eguzkia gero eta biziagoa izan eta beroak gure zauriak mindu, berak hantxe eduki zituen begiak itsasita, bost basurdeak azaldutako tokian. Bere onera etorri zenean,
|
niregana
egin eta petral samar jarri zen:
|
|
Eta bazituzun mihi gehiago ere, thai gabe elkarrekin nahastekatzen zirenak. Egia erraiten deitzut, Mo,
|
nik
ez dizut ene bizian halako su pollitik ikusi. Iraun zueno, ez ninduzun mahaira bazkaitera joan.
|
|
Baina, kontuz, geldi nadin, noan egia guztia esatera. Ez dezadan
|
nire
barruko Setatsuak bezain zuri hitz egin; azkenaldi honetan maizegi egiten dudan gauza, bide batez aitortuta. La Vache eta biok zoriontsu izan ginela eman dut aditzera, eta baieztapena zuzendu egin beharra daukat; zuzendu, ez aldatu.
|
|
mihi beltz batzuk ere izan genituen tartean. Eta,
|
nik
uste, den denak basurdeengatik. Sastrakan bizi ziren bost senide haiek gure ondotik korrika pasatzen ziren bakoitzean, La Vacheri lehen egunekoa gertatzen zitzaion:
|
|
ezaguera galduta bezala gelditzen zen aurrena, basa animalia haien deia entzunez edo, eta ondorenean petraldu egiten zen zeharo. Hala jartzen zenean, jakina,
|
nik
ordaindu behar izaten nituen bere amorrazio eta erantzun txarrak.
|
|
Ondo nekien
|
nik
La Vacheri gertatzen zitzaiona. Bere barruan borroka handi bat zeukan, basurdetasunaren eta behitasunaren artekoa, eta borroka hori mindu egiten zen gure bost auzoak aurrean jartzen zitzaizkionero.
|
|
Dudarik gabe, erotzekoa izan behar zuen borrokak, eta nahikoa eta gehiegi egiten zuen La Vachek
|
nire
ondoan jarraitzearekin. Nik ondo konprenitzen nuen hori.
|
|
Dudarik gabe, erotzekoa izan behar zuen borrokak, eta nahikoa eta gehiegi egiten zuen La Vachek nire ondoan jarraitzearekin.
|
Nik
ondo konprenitzen nuen hori. Nik bere egonezin hura izan banu, auskalo zer jokaera maltzur hartuko nuen...
|
|
Nik ondo konprenitzen nuen hori.
|
Nik
bere egonezin hura izan banu, auskalo zer jokaera maltzur hartuko nuen... Konprenitu edo ez konprenitu, ordea, han irauten zuten suaren mihi beltzek, eta gero eta beltzago, gainera.
|
|
Gure mendiko bigarren urtean sartu ginenerako, ia eguneroko kontua izaten zen bere petralkeria. Mementoren batean, goizean ez bazen arratsaldean eta arratsaldean ez bazen gauean, muturra jarri eta zapuztu egiten zen
|
nirekin
.
|
|
Azken batean, ez zen zuzena, ez zen justiziakoa, desberdintasun handia zegoen kontu hartan, zeren berak pagatzen ez zuen prezioa pagatu beharra baineukan laguntasunagatik.
|
Nik
ez nion ezer eskatzen laguna izateagatik, bakarrik horixe bera, laguna izatea; berak, berriz, laguna izatea eta umiltasun gehiegizkoa eskatzen zidan. Bere petralkeriak txintik atera gabe irensteko behar beharrezkoa zen umiltasuna, hain zuzen ere.
|
|
soilik kanposantu ttikiaren ingurua zegoen tupitu xamar. Baina,
|
niretzat
, ez zen hori okerrena. Okerrena zen behi bakar bat ere ez zela ikusten, belazeak bakanduta zeudela zeharo.
|
|
—Iruditu egingo zaizu! —zakartu nintzen
|
ni
. Ordurako, hamaika eta bat paseak nizkion, gehiegi.
|
|
—Bada
|
niri
ez! Ez nago batere konforme!
|
|
Handik aurrera eta udazkenak iraun zuen bitartean, ez zidan erantzun txar bat eman, eta petraldu ere gutxiagotan petraltzen zen. Horren ordez, mutu jokatzen zuen,
|
niri
ezer kontatu gabe, eta gau batzuetan —mutu eta isil orduan ere— nire aldamenetik altxa eta alde egin egiten zidan. Nora?
|
|
Handik aurrera eta udazkenak iraun zuen bitartean, ez zidan erantzun txar bat eman, eta petraldu ere gutxiagotan petraltzen zen. Horren ordez, mutu jokatzen zuen, niri ezer kontatu gabe, eta gau batzuetan —mutu eta isil orduan ere—
|
nire
aldamenetik altxa eta alde egin egiten zidan. Nora?
|
|
—Zuk nahi duzuna egin.
|
Ni
gelditu egingo naiz —esan zuen halako batean. Eta segidan—:
|
|
—hots egin zuen orduan zakarki.
|
Nire aurretik
pasaz, kobazuloan barruratu zen, basurdeengana.
|
|
Bai, benetan eroria nengoen kontu harekin: hainbesteraino, non Setatsuak
|
niri
laguntzera etorri behar izan baitzuen.
|
|
—Mundu honetan ez dago behi makala baino gauza makalagorik —arrazoitu nion
|
nik
.
|
|
—Pakistan! —errepetitu nuen
|
nik
. Gustatu egiten zitzaidan izen hura.
|
|
—Zaldia! —erantzun nion
|
nik
zapuztuta.
|
|
—Zer eginik ez dago, lagun on ona —adierazi zidan
|
nire
pentsamenduak asmatuz— Oso urruti gelditzen dira. Antiaju Berde eta bere laguntzaileak behin ere ez dira joango hara.
|
|
Setatsuak denbora hartu zuen erantzun aurretik.
|
Ni
talaian nengoen.
|
|
Apurka apurka, Setatsuaren laguntza berezi haiekin eta,
|
nire
onenera etorri eta oso piztuta ibili nintzen uda parteraino. Zenbaitetan, begiratu sastraka zegoen aldera eta sei puntu beltz ikusten nituen errezkadan korrika, senideak bailiran:
|
|
Hori esatea zailagoa zen. Balantzategira behintzat ez, aldatuegia zegoen
|
nire
sorleku hura.
|
|
Guztiarekin, baietz pentsatzen nuen, biziko zela norbait, soroak eta baratzeak zaindurik ikusten zirela.
|
Nire aldetik
, ez neukan kexarik: erreka bazter hura pagotxaz eta frantziberdez basitua zegoen, eta —mendiko belar mikatzen ondorenean— paradisua iruditzen zitzaidan bizitoki berria.
|
|
Kantuarekin bukatu zuenean gora begira gelditu zen, ea balkoian norbait azaltzen zen edo. Eta bai, balkoiko gortinen artean bazegoen errainu edo itzal bat,
|
nik
—gizona baino urrutixeago nengoenez— ondo ikusi ahal nuena. Zoritxarrez, itzal hark ez zuen balkoia irekitzekorik egiten, eta gizonak ostera kantatzeko premia sentitzen zuen:
|
|
Eszena hura arratsero berritzen zen, eta arratsero izaten nintzen
|
ni
publikoaren artean. Eta balkoiko itzal hura ere han izaten zen.
|
|
Bai, kantaria pazientziako gizona zen, ezta dudarik ere.
|
Ni
bere lekuan egon izatera, harrika hasiko nintzatekeen balkoiaren aurka. Baina berak ez, berak nahikoa zuen kantatzearekin eta gora begiratzearekin.
|
|
|
Ni
zonbat gisaz malerusa naizen Ez duzuia, ba, kontsideratzen?
|
|
Halere, animalia ohiturazalea izan behia, eta betiko bizimoduarekin jarraitu nuen. Arratsero, bukatu
|
nire
frantziberde edota pagotxa jateak, eta buelta bat ematen nuen etxalde hartatik. Jakin gabean, nire etorkizunaren oinarri eta hesolak jartzen ari nintzen.
|