|
2000
|
|
|
Berehala eman zizkidan osabak argibideak: " Izan ere,
|
nik
ere ez diat komunionean sinesten... zeren komunionean sinetsiko banu, antropofagoa bainintzateke", eta, haren jarraikian, nola ikusi baitzuen ez niola hitz hotsez bete hura ulertu, azaldu zidan ezen bai Afrikan, bai Indietan eta bai mundu osoan tribu batzuk zeudela, zeinetan gizonek elkar jaten baitzuten, eta katolikoak ere halakoak zirela, komunione bakoitzean Kristoren gorputza jaten zutel... Eta oroitzen dut irri egin niola, neure esker onaren adierazteko:
|
|
|
Amak ez zion begia gainetik kentzen, eta
|
nik
ere ez.
|
|
|
—Lagun bati baino gehiagori entzun nioan han Parisen ezen Galileok gaizki egin zuela eta ez zuela gibelat bihurtu behar Inkisizioneko tribunalaren aitzinean. Baina ez nagok akort, zeren eta guztiok ez gaituk martiri izaiteko jaio,
|
ni
ere ez... Eta martiri izaiteko jaio denak jakin likek, bertzalde, ezen martiriak eta martirien odola a posteriori direla emankorrak, noiz eta haien kausak aitzina egiten baitu... baina baztertzen eta ahanzten dituk, modu berean, baldin haien kausak huts egiten badu... edo ikusi, bertzenaz, zer gertatu zitzaien kataroei Montsegurren, zeren martiri haiek guztiak noren ahotan daude egun, eta nork loriatzen eta lorifikatzen ditu?
|
|
|
Urkabean, ordea, erortzen da burua, eta itzaltzen da buruko barren argia. Bai, onartzen dut
|
nik
ere ezen argi iraungi horretarik bertze mila piztu, eta argi berretua mundurat heda daitekeela eta barreia, heroi eta martirien etsenpluaren bidetik, nahiz eta batzuetan, osaba Joanikotek erraiten zuen bezala, ahantziak ere izan daitezkeen; eta onartzen dut, halaber, ezen haien odola emankorra eta ezin naroagoa izan daitekeela... baina nik nahiago ditut bere buruaz eta buruko gogoetez eta pentsue... Eta ez ote dugu guztiok ere izainetarik eta parasitoetarik zerbait, noiz eta martiriak miresten baititugu, jaun André...?
|
|
|
Eta, Maddalenek bertze eskua ere aitzinatzen zuela eta bere bi eskuen artean osabarena biltzen eta babesten, ihardetsi zion: "
|
Nik
ere ez nuke bertzerik nahi, ez ordea teleskopiotik beha egoiteko, baina berorren begietako izarrei". Eta osabak bere burua aitzinatu, eta Maddalenen paparrean pausatu zuen, nola haur batek amarenean, eta erran zion:
|
|
|
Izan ere, nor naiz ni aitaren gaitzesteko emaztekiak atsegin izan zituelako? Zeren
|
ni
ere ez bainaiz gutiago izan neure bizitzaren mementu batzuetan, nahiz eta ez naizen nehoiz ibili bertzeen bizitza arautzen, nola ibiltzen baitzen aita jauregian, hipokrisia handiz, eta nahiz eta ni ez naizen bertze emazteki batzuekin ibili haietarik bati loturik egon izan naizenean. Eta nor naiz ni aitaren jujatzeko eta kondenatzeko, bertzalde, bere mundu hartan eta handikien mundu hartan salbuespena ez zenean?
|
|
|
—Osaba Joanikotek, ordea, ez dik arkanoetan eta kontu horietan sinesten, eta
|
nik
ere ez... eta amak ere ez...
|
|
|
" Alferrik dabil berori, zeren berorrek bertze mundurat joaitea erabakitzen badu, ni ere berdin joanen naiz, notizia jakin orduko, berorren ondorat. Zeren berorrek desterrurik nahi ez badu,
|
nik
ere ez, eta bizitza hau, berori gabe, guztiz nuke desterru". Eta nik, errepuestarekin hunkiturik eta, aldi berean, etsirik, erran nioan:
|
|
|
Erran gabe doa ezkongabea zela eta etxean bezain adiskide guti zuela lantokian. Beharbada horrexegatik, hau da,
|
ni
ere ez nintzelako egunkariko lagunik maitatuena, on izaten zitzaion nire konpainia. Gauerdian, lana akituta, edanak ginen zerbezarik elkarrekin, hark taigabeko bakarrizketei ekiten zien bitartean.
|
|
|
—Trankil," Kasaka gorri".
|
Nik
ere ez diat arratsalde osoa bidez bide egiteko asmorik. Elkarrizketa pare bat egin, garagardo bat patxadaz edan, eta etxera.
|
|
|
Oraingo irria urduria izan zen, ezin eta neurtu nire erranak zenbat zuen trufa eta zenbat benazko.
|
Nik
ere ez nukeen zuzen neurtzen jakinen.
|
|
|
Gainera, hara non esaten didan hasieratik zekiela Ruben ez zela homosexuala, baina, hark kluk egin izan balu, bera arduratuko zela marrubizko izozki horretaz. Dâailleurs, Tom atzo ez zen taldekideekin afaltzera joan, eta
|
ni
ere ez. Rakel zelatatzera ohitzen hasia, hitzordua baino lehentxoago hoteletik irten zenean, ni atzetik joan nintzaion.
|
|
|
Ez,
|
nik
ere ez dakit zer pentsatu, baina jarraitu eta, batez ere, egidazu berba Rakelen koadernoaz. Aurkitu al duzu azkenean?
|
|
|
Lauaxeta ez zuen lotsatzen taberna bateko komunean soina garbitu, arropak aldatu eta bizarra kentzeak.
|
Ni
ere ez nintzen horretan lotsatuko, baina nengoen bezala egonda ere ez, horixe zen aldea. Horregatik, bezperan Leitzan egin nuen bezala, baxoerdi pare bat lagun, ostatuko Diario de Navarra ko gurutzegramari lotu nintzaion Lauaxeta komunetik itzuli bitartean.
|
|
2001
|
|
|
Sekula ikusi al duzue horrela zeuon burua?
|
Nik
ere ez, jakina. Bada, kontua ez zen hor bukatzen!
|
|
|
"
|
Nik
ere ez dakit hilei buruz deus, bisitan heldu, isilik egon, eta joan dira mezurik ez iraultzaz ez beste ezertaz eman gabe" (GP, 91)
|
|
|
|
Nik
ere ez dut gehiago ikusi nahi arraindegira joaten den emakumerik. (Pozik.) Batzuek alabatzat nahi naute, eta besteek emaztetzat.
|
|
|
Gaur ez zenuen egun ona. (Tomasi)
|
Nik
ere ez.
|
|
|
Hara bestea!
|
Ni
ere ez zutaz.
|
|
|
|
Nik
ere ez nuen elkarrizketa hasteko imintziorik egiten. Berak hasitako jolasarekin jarraitzen nuen, barraren beste aldeko jubilatu zurruteroekin berriketa bizian sartuz.
|
|
|
Nik, lotsatu gabe eta irribarre eginez, ez dakit tangoa dantzatzen eta, azaldu nion.
|
Nik
ere ez, erantzun zidan berak ordea, gerritik bi besoekin helduz, baina bizitzan ezer ez da inoiz dirudien bezain zaila. Eta dantzan hasi ginen.
|
|
|
‘Rejoindre horrek uste dut batu esan nahi duela, edo topatu, ’ esan nion.
|
Nik
ere ez nuen esaldia ulertzen.
|
|
|
U: Egia esango badizut, Amable,
|
niri
ere ez... Tipo bitxiak gara inondik ere...
|
|
|
A:
|
Niri
ere ez, seme, baina denborak ohituraren ukendua ekartzen dizu.
|
|
|
Ez zuk uste bezain beste, polita! Zer uste duzu,
|
ni
ere ez naizela jabetu...
|
|
|
|
Nik
ere ez dut uste, eta bat nator Altunarekin, Etxeberrik inolaz ere merezi duenik Oihenartek bizkarraren gainean erabiltzen dion zigorra. Bestetan esana daukat, gainera, honako Oihenarten hitz hauek hobeki dagozkiola Oihenarti berari Etxeberriri baino:
|
|
|
" Tentazioan" erortzeko bidean ikusten haut, esango du honezkero adiskideren batek (bat edo bestetxo oraindik gelditzen zaidalakoan bainago, menturaz oker). Bide horretan barrena abiatu naizenez gero, esan dezadan, luzamendutan ibili gabe, neure izena hain sarritan gora eta  behera (ala behera eta gora) erabilia izan denez gero,
|
nik
ere ez ditudala hemen izenak tintontzian utziko, makina honek tintontzirik ez duelako beharbada.  Tira, ba..., nik aski aldiz sumatu dut, gizakia naizenez (eta latinarekiko zorra kitatua baitugu, ez naiz Homo sum eta darraionarekin hasiko), tentazio bizi bat: maizegi pentsatu dut euskalduntasunari edo delako arbasoengandik datorkidan grina horri hain loturik ez banengo, lasaiago biziko  nintzatekeela eta are agian nagoen baino diruz hornituago nengokeela.
|
|
|
5 Platonek lon elkarrizketan sinplifikaziorako joera agertzen du eta ez du bereizketa argiegirik ezartzen poesia eta rapsodiaren artean.
|
Nik
ere ez dut bereizketa argirik finkatuko: bati zuzendutako kritikak bestearentzat baliagarriak izango dira.
|
|
|
|
Ni
ere ez naiz Borges. Etorri, orain bai, orain egiazko Borges bakarrarengana eramango zaitut.
|
|
2002
|
|
|
MARI JOSE OLAZIREGI:
|
Nik
ere ez. Hasteko kritikaz zer ulertzen dugun galdetu genuke.
|
|
|
1984koa oso beste maila batekoa izan zen. Gauzak ere ez zeuden handik 14 urtera bezain helduak... eta
|
nik
ere ez nekien ia hogei urte geroago dakidan guztia. Bitartekoen bidez ekarri genituen HBko ordezkariak Ajuria Enera, PSOEkoak ere sartu genituen asuntoan kasik belarritik tiraka...
|
|
|
–Nahi baduk bertan geldi gaitezkek.
|
Ni
ere ez nabilek nire onenean, egia esateko. Neka neka eginda nagok.
|
|
|
–Ez dun erraza azaltzen.
|
Nik
ere ez zaukanat oso garbi. Eliza askotan magia bitxi bat egongo balitz bezala sentitzen dinat.
|
|
|
Guztia nuen, beraz, aurka. Baina
|
ni
ere ez naiz, buruan zerbait sartzen zaidanean, atzera egiten duten horietarik, are gutxiago kasu hartan, gehien maite nuen pertsonaren osasuna eta zoriona –baita nireak ere– arriskuan zeudenean. Eta, hala, goiz batean premiazko bisita bat egin behar nuela profitaturik, haren etxera joan nintzen.
|
|
|
Hara:
|
ni
ere ez ninduken andaluz batekin joango, nahita ere niken, baina hik hala sentitzen badun, joan hadi eta zoriontsua izan. Eta emaidan muxu bat.
|
|
2003
|
|
|
Telefonoz deitu ohi zidan tarteka, desorduetan askotan, onez onean jeneralean baina amenazoekin ere bai tarteka, erantzungailuan mezu izugarriak utziz.
|
Nik
ere ez nuen horren erraz ahaztu, maitagarria baitzen benetan, begiratze hutsarekin maitatzen diren emakume horietakoa. Susmagarrien zerrendan haren izena ikusi nuelarik barre algara bat egin nuen eta oso garbi adierazi nien ikertzaileari eta komisarioari ez nuela inolaz ere onartuko Monika molestatzerik.
|
|
|
Batzuek ahopeka eta besteek agerian zabaldu zuten berria, baina inork ez zien entzun, inork ez zien sinetsi.
|
Niri
ere ez zidaten sinetsiko. Jendeak egina zuen gertatuari buruzko bere irudia.
|
|
|
Garai bateko maitaleei ere egiten zizkien bisitak eta haiengandik ere oharren bat utzita alde egingo zuen, emakume desberdinek deitzen baitzuten etxera, ahots larrituarekin beregatik galdetuz.
|
Ni
ere ez nintzen erabat bakarrik bizi, neure adiskideak nituen eta noizik behin etxera itzultzean nire ibilien berri zehatzegia ote zuen irudipena izaten nuen, baina guk ez genion elkarri ezer galdetzen, bakoitzak nahi zuena kontatzen zuen soilik. Behin pistola batekin agertu zen etxean eta egunen batean Romain Garyk egin zuena egiteko balioko ziola esan zidan.
|
|
|
Ez zuen ezer ulertzen.
|
Nik
ere ez. Barkatu, Iban.
|
|
|
–Lasai, Iban.
|
Ni
ere ez nintzen ondo portatu eta...
|
|
|
Ez zuen beste ezer esan. Eta
|
nik
ere ez nuen ahoa zabaldu. Zur eta lur geratu nintzen.
|
|
|
Gogoan dut, ongi gogoan halere. Asteburua iritsi, bati deitu, besteari deitu, nik ez dakit nora joan behar dugun,
|
nik
ere ez, deitu beranduago... Herriko festak iritsi, eta berdin.
|
|
|
Beno, beldurra, beldurra, ez dakit, baina errespetu latza bai, behintzat.
|
Ni
ere ez nago beti ados Ainhoak esaten duenarekin, baina azkenean jarri egiten zara, ohitu.
|
|
|
Badakit oso haserre zaudela guztiokin, eta
|
ni
ere ez naizela libratzen zure gorrotoaren atzaparretatik, baina, egia esan, oraindik ere asko estimatzen zaitut, Kattin, eta ez zaitut betiko galdu nahi.
|
|
|
Eta ez esan beranduegi dela.
|
Ni
ere ez naiz guztiz perfektua, baina gaiztoa ere ez, eta berandu bada ere prest nago egindako kaltea nolabait kitatzen saiatzeko. Ekimen onetarako inoiz ez da berandu.
|
|
|
" Nik uste dut garrantzi handiegia ematen zaiela detaile hauei.
|
Ni
ere ez naiz euskalduna".
|
|
|
—
|
Nik
ere ez daukat inolako indarrik. c
|
|
2004
|
|
|
Eta hori ez duk horrela. Hi oso azkarra izango haiz, baina
|
ni
ere ez nauk inozoa.
|
|
|
–Badakit inozoa ez zarena, eta
|
ni
ere ez naiz guztiz perfektua, Joana. Baina elkarren akats ttikiak onartzen ez baditugu, ezin izango ditugu ikusi eta gozatu elkarren bertuteak.
|
|
|
Eta ez niri galdetu maite zaitudan ala ez.
|
Nik
ere ez dakit eta.
|
|
|
Bai,
|
niri
ere ez zitzaidan burutik pasatu Nobitarengana etorriko zela babes bila.
|
|
|
|
Nik
ere ez.
|
|
|
|
Niri
ere ez zait sinesgarri iruditzen.
|
|
|
|
Nireak
ere ez.
|
|
|
Aa!
|
Ni
ere ez naiz ohartu.
|
|
|
|
Nik
ere ez!
|
|
|
Baietz.
|
Nik
ere ez nuen uste eta han etorri zitzaidan, lore eta guzti. Bingen...
|
|
|
–Hala bada,
|
niri
ere ez zidak kalterik egingo, ezta?
|
|
|
Ez,
|
ni
ere ez naiz libratzen. Nik ere, beste guztiek edo gehienek bezala, gaizki eraman izan baitut aulkia.
|
|
|
Taberna itxi eta kirol denda bat jarri diagu...
|
Ni
ere ez bainago jendilaje hori aguantatzeko!
|
|
|
Ez,
|
ni
ere ez nintzen errotako sorora heltzen, eta lagunik gabe gelditzeko arriskuan nengoen. Benetako laguna galtzeko arriskuan, esan nahi dut, zeren La Vache ez eta beste behiak, behi makalak, ez bainituen sekula lagun izan; adiskide, belazekide edo ganbelakide bai, baina lagun ez.
|
|
|
"
|
Ni
ere ez nintzateke Arabiara joango; lege gogorra omen dago han."
|
|
2005
|
|
|
Eta gu, La Bola de Cristalen, urratzaile handiak izan ginen, baina baita hezitzaile handiak ere.
|
Niri
ere ez zait interesatzen egun telebistan egiten ari dena egitea. Eta beraiei ez zaie besterik interesatzen.
|
|
|
Hitz harrigarria elizgizonen ahoetan, bere senarra tronpatu zuen emazteari Jesusek errana ziolarik:
|
nik
ere ez zaitut kondenatzen. (Jn 8,11) Eta kurutzeko gaixtaginari:
|
|
|
Bere senarra tronpatu zuelakotz (edo beste norbaiten senarra ezagutu, Ebanjelioak ez digu xehetasunik ematen, ez bailioke gertakariaren erran nahiari deus gehiago ekarriko) Bibliako lege zaharrari jarraikiz, harrika hil nahi zuten emaztea, juduen aztaparretatik libratu zuen eta berak ere ez kondenatu. "
|
Nik
ere ez zaitut kondenatzen." (Jn 8,1). Anatema sit hitza ez da ebanjeliokoa, jende xeheari doakionaz bederen.
|
|
|
Zuri ez zitzaizun gustatzen aitak jotzea, ezta? Bada,
|
niri
ere ez! Zer nahi duzu, bada, aitari azkenean arrazoia ematea?
|
|
|
–
|
Nik
ere ez ditinat erantzun guztiak. Eta biraoa dinat otoitz, batzuetan?
|
|
|
Eskua luzatu zuen mahairantz eta zerbeza lata bat nire aurrean jarri ostean bestea bere aldera eraman zuen; gero zigarro paketetik bat atera zuen. Surik ekarri ez zuenez eta
|
nik
ere ez nuenez, ahalegin handiz berriro jaiki eta ilea eskuarekin apur bat atondu ondoren atetik desagertu zen. Itzuli zenean galdu itxura zekarren, baina zigarroa eusten zuen eskuari kea zerion.
|
|
|
Pozten naiz zuregatik.
|
Niri
ere ez zaizkit gauzak gaizki joan. Goizez bankuan lan egiten dut, eta arratsaldeetan kantatzera dedikatzen naiz.
|
|
|
Eta hor ikusi dut aita beti egongo dela hilda, ez gaur bakarrik. Eta ez diot beste ezer esan Ismaeli, eta berak
|
niri
ere ez. Ez diot esan libelula harrapatu dugula gaur goizean.
|
|
|
|
Nik
ere ez. Higuinez mukuru, isiltzea zuhurrena.
|
|
|
|
Nik
ere ez nuen horrelako musurik ezagutu.
|
|
|
Ziur nengoen: arrebak errieta egingo zidan, eta hurrengo bost mendeetan nirekin haserre egongo zen, ez zidan barkatuko eta
|
nik
ere ez neure buruari. Rosasekin endredatu, ufa!
|
|
|
Berarentzat ere lehenengo aldia izan zela konturatuta, ea zergatik ez zidan aitortu galdetu nion, eta berak erantzun
|
nik
ere ez niola esan, ez dakit nola jakin zuen baina. Garrantzirik ez zuela gaineratu zuen, eta horretan ere zuzen zegoen.
|
|
|
– Lasai,
|
ni
ere ez naiz hain gaztea...
|
|
|
–
|
Nik
ere ez dut dirurik! Baina zatoz neurekin, adiskideak aurkeztuko dizkizut, neska.
|
|
|
Nik ez.
|
Nik
ere ez.
|
|
|
" Ez nago ohituta hiriaren alde honetan", zuritu zuen gidariak bere ezjakintasuna. "
|
Ni
ere ez", Raymond Carverrek, bere artean.
|
|
|
Geroago ikasi ahal izan nuenez, idazkaria zen berez ia erabat argitaletxeaz arduratzen zena, Lydie Vidalek ordu asko ematen baitzituen bere eleberri abangoardistak idazten. " Andereñoari ez zaio gustatzen molesta dezaten",(
|
niri
ere ez, hara bestea!); Inezek garbi jarri zituen gauzak atea zeharkatu nuen orduko. Lydie ez zen etxetik asko ateratzen, apenas egiten zuen bizitza sozialik.
|
|
|
–
|
Nirekin
ere ez.
|
|
|
Zer esan behar zieat?".
|
Nik
ere ez nekien nola erantzun, ez neukan nahikoa haize oraindik neure burua idazletzat aurkezteko eta milaka lantxo xikin egin behar nituen idaztearren, idazlea izan nahi nuen. " Kazetari" erantzutea pentsatu nuen, baina" itzultzaile" etorri zitzaidan ezpainetara.
|
|
2006
|
|
|
Baina orokorrean ez dut uste jendeak horrela pentsatzen duenik.
|
Nik
ere ez dut pentsatzen armak Euskal Herriarentzako mesedegarriak izan direnik ezertan, are gehiago, ETA izan da aitzakia nagusia autogobernuranzko aurrerapausoei mugak ipintzeko ez soilik Euskal Herrian, baita Katalunian ere. Garbi ikusten da hori Frantziako defentsa ministro Michele Alliot Marie k esaten duenean ETA dagoen bitartean Iparraldeak ez duela departamendu propiorik izango.
|
|
|
Hori izugarri gogorra da niretzat. Inor ez da saiatu ni bertako sentiarazten, eta
|
ni
ere ez saiatzeko esan didate, alferrik dela. Badirudi ni gauza arraro bat naizela.
|
|
|
Momentu hartan ez zuen gehiago bere arbaso gaizto eta iluna iduri, baina gazte kezkatu bat.
|
Nik
ere ez nuen sobera ideiarik, baina zerbaiten erraiteko bota nuen:
|
|
|
|
Nik
ere ez nuen hitzik esan. Ohean toki gehiago izan arren txoko hartan estututa geunden biok.
|
|
|
Ez du segitu.
|
Nik
ere ez. Zerbeza botilak hutsik daude mahai gainean.
|
|
|
Bertze batzuk, legearen laguntza eske etorri izanak ziren Garrüzeko gazteluzainarengana, lapurreta, laido, liskar edo bertzelako makurkeriaren bat salatzera.
|
Ni
ere ez nintzen haiendako ezezaguna.
|
|
|
Gilen ez zuten solasera batere ekarri.
|
Nik
ere ez nien gure topaketaren berri eman.
|
|
|
Ilbeteak argitutako gauean ezin betartearen kolorerik igarri, ordea. Isilik zegoen, eta
|
nik
ere ez nion hitzik luzatu. Halaxe egin genuen aldi bat.
|
|
|
–
|
Nik
ere ez dut oilasko koipeztaturik maite.
|
|
|
–
|
Ni
ere ez naik guztiz konbentzitzen. Baina hiri gustatuko zitzaiala pentsatzen nian, benetan.
|
|
|
Bertan lo geratu nintzen lehenengo aldian
|
nik
ere ez nuen ametsaz haratagoko sentsaziorik eduki. Afaria izanda nuen lankideekin, eta mozkor samar iritsi nintzen pisura.
|
|
|
Nahi dutena esango dute italiarrek, deituko diote Fiume guretzat beti Rijeka izan den eta izango denari, d. Annunzio bezalako poeta kaskalek eskainiko dizkiote uzkira etorritako bertso putz guztiak Fiume izeneko gezur handiari, barkatu gordinkeria, baina hura ez da Italia eta
|
ni
ere ez italiarra.
|
|
|
–
|
Niri
ere ez gehiegi.
|
|
|
Bere horretan grabatu! Badakit Benito ez zela gustura gelditu, eta
|
ni
ere ez. Ez zuen, behintzat, nirekin gehiago kontatu eta!
|
|
|
Liluragarria izan nahi dut, besterik gabe".
|
Niri
ere ez. Nik ere bai.
|
|
|
|
Ni
ere ez, esan du Mamenek, putaren alaba den horri muturra ez ikusteagatik.
|
|
|
Ez zidan besterik esan.
|
Nik
ere ez. Migel Leonis izena buruan gordetzeko trikimailuren bat asmatu behar nuen, kosta ahala kosta.
|
|
2007
|
|
|
Urte berri on, Itxaro. Ez, ez dut Hala ere kantua entzun, ez Durangon,
|
ni
ere ez bainaiz joan, ez beste inon. Irratian bai aditu dut, behin t' erditan, Lourdes Iriondoren Errota zaharra izeneko kantua, oker ez banago Xabier Leterekin batera abestuta, eta, egia esan, ez nau bereziki hunkitu.
|
|
|
Ez du txalaparta aipatu, ez zuen haren hotsa entzungo, ez da bere palkoraino iritsi.
|
Nik
ere ez dut haren ttunttunkuna entzun bere irratiz. Leku ezberdinetik jarraitu dugu Korrika.
|