|
2000
|
|
|
Aurrera bakarrik. Ez nuen nolanahi hautsiko ongi portatzeko aitak eman zidan agindua, eta gainera, zer demontre!,
|
nire
lagunek ere ikusi ninduten, eta oso aukera gutxi nuen haien aurrean norbait nintzela agertzeko. Astiro edan behar nituen egun hark ekarri zizkidan aurrerapenak.
|
|
2002
|
|
|
Bai. Baina hauen guztien maisutasuna zalantzan jarri gabe, zine zuzendariak izateaz gain
|
nire
lagunak ere badiren zinegileak erreibindikatu behar ditut: Enrique Urbizu eta Alex de la Iglesia, batez ere.
|
|
2003
|
|
|
Txiskeroarekin bere aurpegia argituko zuen luzaz segidan, ezpainen marra ardo kolorekoa, betazal luzeegiak une batez agerian utziz, eta erdeinuz begiratuko zien azkenik txiskeroak eskuetan beregana hurbiltzeko pauso bat eman ez eta ezbaian geratu ziren gizonezkoei.
|
Nire
lagunak ere irudika ditzaket poltsikoan txiskero banarekin, desirak ematen duen ausardia trakets horrekin, Monikarengana hurbiltzeko aitzakiaren baten bila.
|
|
2004
|
|
|
La Vache qui Riten begietan bere ohizko gorritasun hura ikusi nuen. Behi harroa zen, basurde bihotza zeukan, eta, berriro,
|
nire
laguna ere bazen. Egina nuen, ia ohartu gabe, desertuaren azken zatia, heldua nintzen beste ertzera.
|
|
2005
|
|
|
|
Nire
lagunak ere ez zuen ulertzen nola gertatu zen halakorik, keinuekin adierazten zuenez.
|
|
|
– Ni ez naiz itzuliko, eta
|
nire
lagunak ere ez.
|
|
2006
|
|
|
Kontatu nizun dantzarako
|
nire
lagunarena ere. Nola urtetan elkarrekin dantza egin izan ondoren, behin apartatu egin zitzaidan, eta betiko:
|
|
2007
|
|
|
Ni bakarra ote naiz munduan horretaz ohartu ez nintzena?
|
Nire
lagunek ere ba ote zekiten homosexuala zinela?
|
|
|
–Iker
|
nire
laguna ere bada, eta pena izugarria ematen dit gizajoak.
|
|
2008
|
|
|
Nik uste dut egia dela esaera hori.
|
Nire
lagunek ere, Bermeon, beti esaten dute umea trankil uzten dutela kalean, badakitela denek begiratuko dutela umea, ezagutzen zaituztela zu, eta ezagutzen dutela zure umea. Baina ezagutzen ez zaituzten herri batean, umeak beti amarekin.
|
|
|
Zure lagun horiek
|
nire
lagunak ere badira… 1934ko azaroak 16 zituen. Bilbon gara, Zorrozan.
|
|
2009
|
|
|
TXIMISTA. Bai,
|
nire
laguna ere bazuan. Baina begira, ni kartzelan sartzen saiatu zuan.
|
|
|
(Beraz, ezagutzen ez dituzun lagunen zirkulua etengabe handitzearen aukera erogarria areagotzeko). Txorakeria baita jakitea eztakitnoren laguna den eztakitnor —orain
|
nire
laguna ere ba omen dena—, patata tortila bat egiten ari dela jakitea, edo ez dakit zein musikaren zale bihurtu dela ezagutzea. Hau da marka hau!
|
|
|
Putakume totala sentitu ninduan, han, sastraka atzetik begira, putakume totala. Eta
|
nire
lagunak ere bai. Josetxok negar egiten zian.
|
|
|
Bat batean, ordea, barreka hasi naiz ezertariko arrazoirik gabe. Ez dut jakin zer pentsatu, eta, beste alde batetik, barreak lasaitu egin nau, eta baita
|
nire
lagunak ere, nik uste. Nik baino disgustu handiagoa hartu dutela eurek ikusi dudanean, lasai egoteko eskatu diet. Zer esan behar nien, ba?
|
|
2010
|
|
|
|
Nire
lagunek ere aditu zuten. Entzun genuen:
|
|
|
Nik ere, zer nahi duzu esatea? Bizirik balego hobe,
|
nire
laguna ere bazen, baina dena patuaren kontua izan da, Matilde. Zure labankadak izterrera joan izan balira, bizirik izango zen.
|
|
|
MILENA. Ez agobiatu.
|
Nire
lagunek ere egun osoa amarekin haserre pasatzen dute.
|
|
|
Hori entzutean eta nire laguna salbatu nahirik, harekin hitz egin behar nuela erantzun nuen. Ziur nintzen,
|
nire
lagunak ere, eginikoa gaiztakeria zela jakinez gero, bere damua erakutsiko zuela. Baina aitorleak ezetz erantzun zidan.
|
|
2012
|
|
|
Zein tabernatara goazen esatera hurbiltzen natzaionean, bi mutiletako bat nigana gerturatu eta bat batean, barrabiletatik gogor heltzen dit, oldarkor. Ez dudala ezer ulertzen, eta bakean uzteko esaten diot, bakean uzteko esaten dio
|
nire
lagunak ere, eta behin barrabiletatik askatzen nauelarik," isilik egon hadi, gustatu egiten zaik eta, marikita hori!", edo antzeko zerbait ahoskatzen du ez oso ozen, baina nik entzuteko moduan. Berriro ere barrabiletatik heltzeko intentzioa ikusita, alde egiten dut presaka eta urduri," ni bakean uzteko" behin eta berriz ozenki esanaz.
|
|
|
Zein tabernatara goazen esatera hurbiltzen natzaionean, bi mutiletako bat nigana gerturatu eta bat batean, barrabiletatik gogor heltzen dit, oldarkor. Ez dudala ezer ulertzen, eta bakean uzteko esaten diot, bakean uzteko esaten dio
|
nire
lagunak ere, eta behin barrabiletatik askatzen nauelarik," isilik egon hadi, gustatu egiten zaik eta, marikita hori!", edo antzeko zerbait ahoskatzen du ez oso ozen, baina nik entzuteko moduan. Berriro ere barrabiletatik heltzeko intentzioa ikusita, alde egiten dut presaka eta urduri," ni bakean uzteko" behin eta berriz ozenki esanaz.
|
|
|
Herriaren alde daramagun borroka luzeak gogortu, zaildu egin du euskal gizartea, baina ez bere osotasunean. Horregatik, baita
|
nire
lagunak ere?, ilusioz beterik eta sakrifizioz kargaturik ibili ondoren hainbat urte, etsi eta jota daude. Oso nekatuta, abailduta?.
|
|
|
–Baita Gruxnitski
|
nire
laguna ere?
|
|
|
...entzuten nuen, ez dakit esan zuen; azkenean, ondorioztatu nuen gezurra esan izanagatik haserrearen ordez gupida jasotzearen arrazoia, bekatua zerbait larriagoarekin lotzen zutelako zela, amonaren heriotzarekin; uste nuena baino larriagoa behar zuen, nire ikastolako guztiek aipatu baitzuten funerala deitzen zioten festa bat, nire amona hil zelako ospatua, nire familia guztia bildu zuena, eta baita
|
nire
lagunak ere, ni izan ezik. Nik ama negarrez ikusi nuen telefonoan, bere lagun baten etxera eraman ninduten, bat batean denek nahi zuten nirekin hitz egin, tontakeriak kontsultatu, zer meriendatuko dugu gaur?; urtebetetze eguna nuenez oparia ekarri zidaten amaren lagun dibertigarriaren etxera, mendiko motxila handi bat, eta amona hil zela esan zidan aitak; lakura erori zen eta ito, igeri ez zekienez.
|
|
|
Ta familian ere... Egia esan, ez zitzaidan pasa burutik beste ezer unibertsitatea ez zena, ta uste det dena zeola bideratua hortara, bai familia aldetik bai
|
nere
lagunak ere. Nere gertukoak behintzat, danek in zuten zerbait, karreraren bat, ta gelakide gehienak e bai, nik uste.
|
|
|
Tratuarena da azpimarratu nahi zuena; drogaz dihardu?. " Eman beste bat
|
nire
lagunarentzat ere", esan zion. –Mutila ohartu egin da Inas ez dagoela eroso entzundakoaren ostean?.
|
|
2013
|
|
|
Beren paperean hain zinez sartzen diren aktoreen beldurra izaten da beren benetako nortasunetik hain urrun joan eta itzultzeko biderik gabe geratzea. Uste dut hori gertatu zitzaiola
|
nire
lagunari ere. Nire adiskideak nik bezainbat maitatzera iritsi zela, zenbait ezagun gorrotatzera eta, bere lanean aurreikusita ez bazegoen ere, nire emazteaz maitemindu zen.
|
|
|
Ez nengoen jada gisakorik egiteko maneran. Ezta
|
nire
laguna ere, itxuraz.
|
|
|
Ulertzekoa da zure ezinegona, baina Germanen lekuan jarrita? Umearen aita ez ezik
|
nire
laguna ere bada?!
|
|
|
|
Nire
laguna ere bazen!
|
|
2014
|
|
|
Ni banoa,
|
nire
laguna ere badoa.
|
|
2015
|
|
|
Ni ere ezkutatzen nintzen amaren bistatik. Eta
|
nire
lagunek ere ihes egiten zidaten. Zer trauskila den bizitza.
|
|
|
–Ez naun inoiz hemen egon?, eta nik: , karaokea duk, guai duk, ikusi behar duk nolako planta duen jendeak kantatzean?, eta berak haserre begiratu eta alde egin zuen; geroztik ez nion berriro agurrik egin eta
|
nire
lagunetatik ere inork ez?.
|
|
|
Oraindik ez ziren zortzi egun izango, Jauna hartu berri nintzela, Jauna agertu zitzaidan eta aintzara nola zeraman ikus nezala nahi izan zuen. Urte hauetan guztietan, esan zitzaidanetik hil zen arte, ahaztu gabe nuen aurrez iragarri zitzaidana, baita
|
nire
lagunak ere, eta, hil zeneko, honela etorri zitzaidan erabat harrituta, guztia nola bete zen ikusirik.
|
|
|
esaterako, nire ustez, genuen gabezia honek eragiten zuen kontenplazio leun bat, baina gutxi iraun zuen egoera honek, gero nahi baino gehiago ekartzen baitziguten Alonso Alvarez berak eta beste batzuek. Eta, egia da, tristura handiak hartu ninduela; urrezko bitxi ugari izan eta eraman eta batere gabe txiro utziko banindute bezala zen; horrela, pobretasuna amaituz zihoakigulako pena nuen eta
|
nire
lagunek ere berdin; goibel ikusi nituenez gero, zer zuten galdetu nien, eta erantzun zidaten: –Zer izango dugu, bada, Ama!:
|
|
|
2 Frai Diego hemen dago, gutxi ikusi badut ere; ahal badu, horrantz joango da. Ama Priorea ongi dago, baita
|
nire
laguna ere; ni neu ere hobeki; harrituko nintzateke honek irauteaz. Egin beza Jaunak hobekien deritzana eta izan bedi berorrekin.
|
|
|
Niri atsegin izan zitzaidan bidali zidan berorrena eta ahizpei idatzi ziena; izan ere, badu bere grazia. Guztiek berorren jauntasunaren eskuei muin egiten diete askotan eta asko poztu ziren gutunarekin, eta
|
nire
laguna ere bai; hau berrogeita hamar urtekoa da, hau da, Malagóndik gurekin etorri zena, on ona da eta buru argikoa. Niretzat, behintzat, ezin gozoagoa da, niri laguntzen arreta handia duelako.
|
|
|
Lorenzoren pesoak iritsi ziren unea zen: ?, horrela, pobretasuna amaituz zihoakigulako pena nuen eta
|
nire
lagunek ere berdin; goibel ikusi nituenez gero, zer zuten galdetu nien, eta erantzun zidaten: –Zer izango dugu, bada, Ama!:
|
|
|
Zure lagunak hor egongo dira,
|
nire
lagunak ere bai.
|
|
2016
|
|
|
Ezta
|
nire
lagunek ere.
|
|
2017
|
|
|
Uuuuff, eskerrak! esan zuen lehenengo neure buruak eta uste dut
|
nire
lagunenek ere beste horrenbeste pentsatu zutela. Segundo erdia igarotzerako ordea, garrasika eta txaloka hasi ginen:
|
|
|
Dena den, konturatzen hasia naiz urteak pasa ahala
|
nire
lagunak ere gero eta gogaikarriago bilakatzen ari direla, edo zaizkidala akaso. Agian ni neu naiz ezer berririk kontatzen ez duena, baina ez, uste dut eurak direla.
|
|
|
Bizi izan ditut mareoak, nekeak, gehiago buelta nahi ez izana... baina, beste aldetik, badu alde gozoa, umea zaren aldetik zure nahia disfrutatzea delako: aitarekin, familiarekin, lagunekin...
|
nire
lagunak ere etorri izan dira nirekin aita bisitatzera, sekulako espedizioa zen hura.
|
|
2018
|
|
|
Kartzelako ordenamendua akasgabea izanik logikan datorrena deslogikara desbidetzen, agian alderantziz erratu ahal izango zen oraingoan.
|
Nire
lagunek ere ez zuten Urtubi pertsonalki ezagutzen, eta nahi ere ez, zeuden tokian. Nik ezagutu berri nuen, eta neure urdurian, alferrik saiatzen nintzen Urtubiren urratsak ignoratzen, iruditzen baitzitzaidan nonahi nekusala bera.
|
|
|
Euskalduntasun ezberdin bat deskubritzen hasia nintzen. Aldi berean, Federikoren iritzi eta ezagupen entziklopediko haiek txunditu egiten ninduten, eta ez ni bakarrik, baita
|
nire
lagunak ere. Joan zen mendeko 70eko udan, Donostiako taberna batean, Baleren Bakaikoa eta Patxi Sansinearekin solasean ari nintzela, Vasconian azaltzen ziren gaiak aipatu nituen:
|
|
2019
|
|
|
Ez dira objektiboak. Irakurri duten
|
nire
lagunek ere diote ni entzutea bezala dela. Ezagutzen ez dudan jendearen mezuak ere jaso ditut, eta zioten bigarrenaren zain daudela.
|
|
|
Ardura zaitez zor diezunaz, zuk ez badituzu begiratzen, eta zure miatzaileek erraten dizutena aintzat hartuz gero, ezin izanen duzu asmatu zure gobernuaren zuzentzea. ...au mila peso urteko du zure begirazale bakoitzak sari, eta zortzi mila aurreztuak, heredatuak eta jabetzetan, eta horiek denak kontuan harturik, zerbitzuren emaile izanen bagina, ez ginateke gizon trinkoak izanen, gure bekatuengatik, diote, belaunika gaitezen euren aitzinean eta gurtu ditzagun Nabukodonosor izanen bailiran, beraz, ezinezkoa, eta ni zure zerbitzuan hanketan zauritu eta maingua, eta
|
nire
lagunak ere, zure zerbitzuan zahartuak eta nekatuak, abisatu nahi dizuegu, ez utzi epai hauetan zure erreal kontzientzia, ez delako zure baitakoa, beraien semalabak ezkontzearen ahaleginetan galtzen dutelako denbora, ele zaharrak dionez: makurra ala zuzena, gure etxea sabairaino.
|
|
|
Zorterik onena.
|
Nire
lagunek ere ez naute behar zer egin erabakitzeko. Egunen batean Torto lerro hau guztion buruetatik ezabatu eta mundu berean, lur bakarrean alkartuko ahal gara.
|
|
|
Ingalaterrara bidali nahi nindian ingelesa ikastera, baina nik ez nian gogorik.
|
Nire
lagunak ere joan balira, baina haiek hemen geratu zituan.
|
|
2020
|
|
|
Galdetuko ziela esan zidan, galdetuko ziela bere kontaktu giputzei, gutxiespeneko hitz hori tartekatzea gustatzen zitzaion,
|
nire
lagunak ere bai baitzuen zertxobait fantasmatik, baina ez zidala ezer agintzen erantsi zuen, Agirrezabal delako hori lagunarte gutxikoa zelako, ia beti bakarrik zebilena, itsasoa zaintzen orduak ematen zituena.
|
|
|
Gogoan zeukan enperadore frantziarrak, zibilizazioaren izenean hasitako Errusiako kanpaina hartan, ikusi bere burua larri, eta ihesari eman ziola laurehun mila soldadu atzean utzita, goseak eta hotzak hilda gehienak.
|
Nire
lagunak ere hori esan nahi zuen, Almaraz abian jarri zuten agintariek ere azkar asko alde egingo zutela arrisku gunetik. Gu, berriz, bertan geldituko ginela harrapatuta.
|
|
2021
|
|
|
|
Nire
laguna ere bazen.
|
|
2022
|
|
|
Nik ere pentsatzen dut, odol errusiarra eta ukrainiarra baititut zainetan. Eta
|
nire
lagunek ere pentsatzen dute, jakin baitakite ez dagoela nazionalitate txarrik, nazionalitateak ez duela gizakiaren nortasuna definitzen.
|
|
|
Salamankakoa zela esan omen zuen, Tolosan bizi eta inguruan ibiltzen zena igeltsero lanean, lurzoruak eta jartzen. Hasieran, gizon berritsu horri beste emakume batek bakarrik laguntzen omen zion solasean, eta gerora
|
nire
laguna ere sartu omen zen elkarrizketan. Jakina, denak erdaraz, eta bizkitartean, telebistan, zezen eta entzierro kontuak.
|
|
|
Baina oroitzen du bizitakoak eragin zion kaltearen ondorioz ezin izan zuela inorekin hitz egin: " Etxean ez nuen ezer kontatu, ezta
|
nire
lagunekin ere. Niretzat oso gogorra izan zen.
|
|
2023
|
|
|
Taldeko kideak zoragarriak dira, eta tratua ezin hobea. Itxakoren gisako talde bat da, baina ez da gauza bera, Itxakon etxean nintzelako, eta jokalariak, gainera, taldeko kideak ez ezik,
|
nire
lagunak ere baziren.
|
|
|
Bai. Nik eskolan ikasi nuen euskara,
|
nire
lagunek ere bai, eta ez dute gure artean euskaraz egin nahi. Ez dute behar duten segurtasunik.
|
|
|
Adurizek ere gertutik jarraitzen du Miarritze. «Ekain eta Kerman
|
nire
lagunak ere badira, eta ahalegintzen naiz euren partidak ikusten. Agian Baionaren partidak baino gehiago jarraitzen ditut haienak.
|
|
|
" Zure laguna, Irene, ez da bezero bat. Irene dagoeneko
|
nire
laguna ere bada eta, ez dakit zer esan dizun baina, aparailu hau ez da xurgagailu bat, ez xurgagailu huts bat behintzat: robot bat daukazu aurrean, punta puntako deskubrimendua, zalantzarik gabe ongizatea ekarriko dizuna".
|
|
|
Eta berak egiten du harrikoa! Etorkizuneko
|
nire
lagunak ere, Brigitte baino edukatuagoak, berdin berdin geldituko dira txundituta, eta, disimulatzen saiatuko diren arren, ni konturatu egingo naiz. Hire aitak egiten din hau eta hori, itzelezko anomalia, egundoko barregarrikeria, Paris Match aldizkariko umorezko komikietako gizona bezala, mantala gerrian lotuta.
|
|
|
Nire gorputza hamaika aldiz torturatua izan da.
|
Nire
lagunena ere. Nire pentsamendua mutilatua izan da ere.
|