|
2000
|
|
|
Ez dut horretan federik.
|
Nik
ez nuke balioko Alemanian egiten diren motozerra lehiaketetan esku hartzeko. Zuhaitz baten gainean gainera, zorabiatu egiten naiz.
|
|
|
Alde horretatik, animazioa oso egokia da nik neuk kontrolatzen dudalako ekoizpena eta nahi dudan orduetan lan egiten dudalako, egia esan, askatasun osoa dut. Fikzioa egiten duzunean eta zuzendaria zarenean, egiten den gauza bakarra agintzea da, eta
|
nik
ez dut hori gustuko. Materiala ukitzea, kamara prestatzea, argazkiak eta musika egitea, muntatzea, soinuak sortzea, laborategietara joatea, filma fotogramaz fotograma ezagutzea da nik nahi dudana.
|
|
|
Negoziazio batean norberak bere proiektuaren defentsa ondo egitea bezain garrantzitsua da norberaren mugak non dauden jakitea.
|
Nik
ez baditut aurreikusten besteen mugak, alferrik ibiliko naiz kontu kontari. Gaur egun muga dena bihar beharbada ez da muga, konfiantzaren bidez edo plangintza baten bidez gainditu duzulako.
|
|
|
Zeren, noski, udalekutik etxera bueltatu eta ziplo bota bainion dena: nola gertatu zen, eta barkatzeko,
|
niretzat
ez zuela horrek ezer esan nahi; eta berak ea zelan egin nion hori, betiko maite behar ninduela jakinik, eta ea ez nintzen kapaz izan ezetz esateko Jabik tabernako komunera eraman eta prakak erantzi zizkidanean. Eta nik mesedez Txema, barkatu.
|
|
|
Ptolomeoren sistemaz ari zen Koperniko, eta zientziaz, azken finean, baina zenbatetan pentsatu izan dudan ezen hitz haiek ongi isla dezaketela gizonaren barrena, haren muina eta arima! Baina bertze interpretazino honetan balegoke alderik, zeren
|
nik
ez bainuke gizona munstrotzat hartuko, bere bakarrean eta bere osoan anitz moldetakoa delako eta bere aniztasunean osoa eta bakarra; aitzitik, ez al duzu uste ezen, noiz eta aniztasun horretan zati batek bertzeak irensten baititu, bihurtzen dela gizona, edo bihur daitekeela, nehoiz baino munstroago, zeren jabetzen baitzaio orduan osorik ideia bat eta behako bakar bat eta zeren, behako horretan it... Eta ez ote duzu uste, halaber, ezen, zenbatenaz zabaltzenago dugun bihotza eta adimendua, hainbatenaz gehiago uler dezakegula ezen hainbat partez eginik gaudela... eta parte batean garela ardi, bertze parte batean otso, eta gizon bakoitza bere ardiak bizi duela, nola otsoak ere bizi duen?
|
|
|
—Ez kezkatu —ihardetsi zion osabak— Bazekiat ezen florentziarrak bankari arrazakoak direla, eta
|
ni
ez nauk gutiago —eta eskua barrengo patrikarat eraman eta, ateratzen zuelarik poltsatxo bat urrezko ezkutuz betea, erran zuen—: Bai, banku ibiltari bat nauk, Pedro... eta hire babeslea izanen nauk egunotan, nola izan baitzen Mezenas Horaziorena eta Virgiliorena erromatarren denboran —eta, hamar ezkutu luzatzen zizkiola, erantsi zuen—:
|
|
|
—eta, hondarrean, bere kontseilua eman zigun—:
|
Nik
ez nuke Santo Tomásetik aitzina eginen, zuen kasuan banengo...
|
|
|
Eta, nola
|
nik
ez bainuen deus erraitekorik, segidan, osabak, barren barrendik hats harturik, erantsi zuen:
|
|
|
—Zer signifikatzen du honek? Zeren baitakit ezen
|
nik
ez ditudala bi pare...
|
|
|
—Gainerat, umilki diotsut, ama,
|
nik
ez dut osaba Joanikot etsaitzat —erran nion— Baina, etsaitzat banu ere, ez al zigun Kristok manatu etsaiarenganako maitasuna?
|
|
|
—eta, sutan erretzen ari ziren skribuei beha, erantsi zuen—: Gai nerat,
|
ni
ez nauk Galileo eta ez diat Galileoren Discorsi en antzeko libururik buruan, hemendik norabait alde egiteko eta haren skribatzeko, bistan den bezala... Urrunegi joan nauk, bertzalde, eta ez diat gibelat bihurtzerik...
|
|
|
BIZI berri baterat jaio nahi nuen eta erabakia nuen guztiz, zeren eta ohartzen bainintzen, neure buruari so eginik, ezen neure kontzientzia hertsiaren menerat bizi izan nintzela ordu arte, eta hertsikeriak bizitzaren azken zokorat eraman ninduela, eta zoko hartan bizi izan nintzela, gogoa ere herdoiltzen hasi zitzaidan arte; ordea,
|
nik
ez nuen zokoan zetzan altzairu herdoildua izan nahi, baina altzairu distiratsua, nonahi den eta noiznahi den erabil daitekeena; eta ez nuen erabiltzen ez den harria ere izan nahi, zeren harri erabili gabeak ez baitu goroldioa baizik biltzen. Eta kontzientziaren baitan ostataturik nuen harra nahi nuen ostikatu eta handik igorri, zeren eta har penatzaile eta zehatzaile hark ez baitzuen enetzat, urte luzeetan, hitz gozorik izan, gaixto nintzenean gaixto nintzelako eta on nintzenean hobe ez nintzelako...
|
|
|
Ginearra, zioen.
|
Nik
ez dut inoiz xanpainarik edaten, bihotzerrea eragiten baitit, baina Jennyren mihiak nire aho barnean egin zuen sarraldi ustekabekoak isilarazi zituen botila barra gainera agertzeak sorrarazten ahal zizkidan arrangurak. Hura erretiratu eta berria ekarri zutenean, erdia ere ez genuen edanik.
|
|
|
Hori ere falta denean, narda eta nekea nagusitzen zaizkigu. Hain segur ere, gauza bera da gainerako lanbideetan, baina
|
nik
ez dut horien berri.
|
|
|
Zin egin dezaket lagunari leial gelditzera lehiatu ginela. Ondikotz,
|
nik
ez dut inoiz luzaz iraun haize kontra, eta Ttipi, denendako harrigarri, hasia zen Charlyrekin adiskidantzaren lokarriak estekatzen. Ez dut gogoan nor izan zen bietarik lehena:
|
|
|
" Eskalatzailea" —errepikatu zuen— Bada," Eskalatzaileak" deitu ez balu, ez nindukek orain hiri kargu hartu beharrean egonen.
|
Ni
ez nauk hi baino gehiago, eta ez nauk bulego honetara neure kabuz etorri. " Sar zaitez hor, eta eraman ezazu hurrengo asteburuan egunkariaren ardura".
|
|
|
Orain gure semea, jogurt bat hartuta, bere lehengusu baten ohatzean omen zetzan galtzontziloa eta kamiseta jantzita, lo seko. Noskixeago ere, Marixak, deitu, ni jakinaren gainean jartzeko baizik ez omen zuen deitzen, eta ez konturik eskatzeko, ongi baitzekien, ederki jakin ere,
|
nik
ez nuela eskurik egoera malerus horretan —bai," malerus" erran zuen—, nire andre ohiak baizik, ematxar alaena, senar gaixoa — bai," gaixoa" erran zuen— aski ez, eta semea ere abandonatzeko birikak zituena.
|
|
|
Edurne bezala," Hezur huts" ere fisio terapeuta zen.
|
Nik
ez dut deus fisio terapeuten kontra, eta litekeena da kazetariok ere jasangarriagoak ez izatea elkarrekin biltzen garenean. Marka da, haatik, bazkari guztia lantokiaz, bezeroez eta hurrengo komenioaz aritzea ere.
|
|
|
Badakit.
|
Nik
ez dut hori esan nahi, ordea; nik esan nahi dudana da zalantza egiteko zio pisuzkoak ditudala, ez baitut beste inor ezagutzen niri gertatu zaidan zorigaitzaren parekoa gertatu zaionik. Ez, ez dut ezagutzen.
|
|
|
Eta ez noski nire gogoz, zeuk hala eskaturik baizik". Orduan ulertu nuen gaizki juzgatu nituela gonbidatukidearen hitzak eta keinuak, eta
|
ni
ez ninduela ezagutzen, are gutxiago, beraz, nire iragana; eta ulertu nuen, era berean, ni ez irain  tzeaz gainera, neuk iraindu nuela koitadua, halako sofrikario latz bat aitorrarazteagatik. Zer egin gizaseme haren ohore zanpatua atzera jasotzeko?
|
|
|
Ohitura omen da. Baina
|
nik
ez dut armariorik. Ez dut inoiz asmatu behar dudan neurriko armarioa egiten.
|
|
|
Alabaina,
|
nik
ez dut askoz gehiago ikusi, zeren bat batean Rubenek eskutik indarka heldu, eta, oraindik ez dakit nola, ni zulo jendetsu hartatik ateratzea lortu baitu (atera bidean, segurtasun zaintzaile erraldoi bat hurakan baten pare igaro da gure albotik). Kanpora irten garenean, sabelean halako bulkada bortitz bat sentitu dut, eta berehala tripei heldu, burua makurtu, eta, nire GMI aren kalterako, botaka egin dut.
|
|
|
|
Nik
ez dut gehiegi nekatu beharrik izan; Karmelo, Tom bidaiari berria, Jordi eta Laurarekin egokitu naute, baina guri etzi hastea dagokigunez, gaur lasai ibili ahal izan gara.
|
|
|
Bakar bakarrik dakit une hau sari bat bezalakoxea dela, orain hilabete batzuk guztiz imajinaezina zitzaidala eta, hala ere, pronostiko guztien kontrara, zortea oraingoan aldeko izan dudala. Bakar bakarrik dakit irrikaz itxaroten dudala gaur ere Rubenen bisita eta bost piper axola zaidala besteek zer esango ote duten, bost piper axola zaidala Karmelok Dabidi kontatzen ahal diona, bost piper axola zaidala Dabid(
|
ni
ez nau Stokolmeko sindromeak joko; ni ez naiz nire bahitzaile tiro egilearekin berriro maiteminduko; ni ez naute haren telegrametako hitz berantiarregiek xaramelatuko).
|
|
|
|
Nik
ez dut zurekin ezer praktikatu nahi oldartu zaio Laura, baina berehala sartu da Esther gaizki ulertua argitzera. Preteritok ezentzuna egin, eta zientifikotasuna gora eta behera jarraitu du, harik eta Karmelok hitza hartu duen arte:
|
|
|
esate baterako, behin Patxirekin Gasteizko Florida parkean izan nuen hitzordua: Patxik hango kristalezko tabernan zerbait hartzera gonbidatu ninduen, oso ederra bai  tzen, epeletan kafe bat hartu bitartean, kanpoan elurra nola ari zuen ikustea; eta, zer mila sorgin, ederra baitzen norbait zuregatik txora txora egina dagoela jakitea, eta emeki emeki lehen musua emateko nola makurtzen zaizun ohartzea, nahiz eta gero doi bat gogoz kontra zeure burua baztertuz erantzun (orduan
|
nik
ez nuen beste amodio baten beharrizanik sentitzen, baina atsegina gertatu zitzaidan Patxik nirekiko agertu zuen, nola esango nuke, miresmena?; Patxi haize bolada freskoa zitzaidan; berarekin barre egiten nuen, nire belarriek entzun nahi zutena esaten asmatzen zuen, halako eta halako arropekin zein ongi nengoen esa  ten zidan (Dabidek, ordea, nik uste alferkeria hutsagatik, beti alde batera utzi... Hala ere, gero ez nintzen ausartu Dabidi egia esatera; ez dakit, haren erreakzioaren beldur izan nintzen eta, bestalde, argi neukan ez zela ezer gertatu eta, halaber, ez nuela Patxiren laguntasuna galdu nahi.
|
|
|
Krema igurtzi ondoan zain nengoela, oroitu dut eskolan mutil baten gogokoa nintzela eta berarekin irtetea eskatu zidala; eta oroitu dut, ezezkoa eman eta, biharamunean, eskolako horma batean" Rakel, afeitate" grafiti mingarria agertu zela esan gabe doa hitz haiek han ez zutela luzaroan iraun. Gero pentsatu dut
|
nik
ez dudala elefante izan nahi, alegia, ez dudala memoria handiegia izan nahi. Gauza bera pentsatu dut arratsaldean Arches era itzuli garenean, izan ere hango haitzetako asko eta asko elefanteen forma berekoak baitziren.
|
|
|
Eta
|
nik
ez dut memoria handiegia izan nahi, ez dut gatzezko estatua bihurtu nahi, ez dut etengabe errebobinatzen ibili nahi. Hala ere, memoriaren kontu horrek gero aita ekarri dit gogora, eta haren memoria ezaren begiak...
|
|
|
|
Nik
ez nuen inondik ere ahantzia, baina baz  karirako jakiak erosteko supermerkatu batean gelditu garenean, ustekabe itxurak eginez hartu dut Tomek luzatu didan aparailua.
|
|
|
Agiri baten sinatzaileei egindako kritikak, eta kritikei emandako erantzunak giroa garraztu dutela pentsa liteke, eta garraztasuna ez dela ona. Baina
|
nik
ez dut uste txarra denik. Mingarria bai, baina argigarria ere bai.
|
|
|
Gogoan dut intsulina ematen zietela apetiturik ez zeukaten gaixoei.
|
Nik
ez nuen halako arazorik. Andazarrate aurrean bazegoen baserri bat, Maria izena zuen hango etxeko andreak.
|
|
|
– Ez.
|
Ni
ez nauk ETAkoa. Lapurra nauk, besterik gabe.
|
|
|
–
|
Nik
ez dut Azken fusila irakurri –aitortu behar izan nuen nik–, baina Jokin Muñozen aurreneko liburua bai, Hausturak. Gustatu zitzaidan.
|
|
|
Ondo aztertuta, ordea,
|
nik
ez nuen funtsezko heldulekurik, ez nuen zeri eutsirik nire bidaiari ekiteko. Ez nintzen On Kixote bezain ausart, bipil eta indartsu sentitzen, ez nintzen inori ezertan ganorazko laguntzarik emateko gauza; altxorraren maparik ez nuen, eta ez nekien zein geltoki izango nituen bidean zain; ez nuen piszinadun adiskiderik, ezta piszinarik gabe nituen urriak bisitatzeko gogo handirik ere; nire ibilaldiak ez zuen ez Etiopia lurralderik eta ez Etiopia poema libururik hartuko bere baitan, inongo etiopiarik ez...
|
|
2001
|
|
|
Kritikariek arrazoi izan dezakete,
|
nik
ez dut horretan dudarik. Baina kritika bat irakurrita, nik ez dut ikasi gaizki egiten dudana ondo egiten.
|
|
|
"
|
Nik
ez dut halakorik sumatu; baditut lagun idazleak eta gure artean ez da inolako norgehiagokarik. Literatura hori baino askozaz serioagoa da.
|
|
|
Ez zitzaidan bereziki kostatu.
|
Nik
ez dut erridikuluaren zentzurik batere, eta nahiz eta nik esandakoekin jendeak barre egin horrek ez ninduen lotsatzen. Horrek frogatzen du hizkuntza bat ikasi nahi duenak lortu dezakeela.
|
|
|
Zinegilea sasihistorialari eta historialaria pelikulero.
|
Nik
ez dut tripako min handirik onartzeko gertakizun dontsu haietan ezkiotar batzuk manipulatu eta erabili egin zituztela kanpokoek, edota erlijio fanatismoa indartsua izan zela; baina, antza denez, fanatismo ideologikoaren bekatutik ez daude libre intelektual ezkertiar laikoenak ere (Elorza jaunaren artikulua horren lekuko). Beraz, Ezkioga= intolerantzia binomioa batere gogoko ez dugunez, orain berriro manipulatu nahi gaituztenei hona hemen eskari apal bat:
|
|
|
Jainkoak, egunon. (Imanoli)
|
Nik
ez ditut zure gurasoak, baina baditut amets gaiztoak.
|
|
|
(Kexu)
|
Nik
ez dut oparia erosteko dirurik ere...
|
|
|
|
Nik
ez dut beldurrik, zer uste du horrek?
|
|
|
|
Nik
ez dut arazo horietatik bakar bat ere bizi, emakumea naizen arren.Alderantziz, nago, emakumea naizelako erabili egiten nautela zentzu batean: politikoki zuzena da emakumeren bat tartean izatea, dela argitaratzeko orduan, dela mahai inguru bat antolatzeko orduan, dela hitzaldi sorta batean... eta beti, osoondo tratatua sentitu naiz. Ondoegi... moskeatzeraino ia ia, ze, nik idaztendudanean, ez dut nahi emakume idazlea naizela gogoratzerik.
|
|
|
Nola izan liteke hiri baten urtebetetzea?
|
Nik
ez dut urtebetetzerik. Nire lagunetan inortxok ere ez du urtebetetzerik." Geetak dioenez, urtebetetzeak aberatsek bakarrik izaten dituzte.
|
|
|
|
Ni
ez nau ezkontzara inork gonbidatuko, eta futuroaren arkeologia barregarri hau egiten jarraituko dut.
|
|
|
Nire iritziaren zain bezala isildu da apur batean, baina
|
nik
ez dut ezer esan eta berak jarraitu du:
|
|
|
M (irribarretsu):
|
Nik
ez dut arimarik, gizon. Ni eskulana naiz soil soilik.
|
|
|
Gaizki esanak barka, mesedez. Diodan, halaz guztiz,
|
nik
ez nuela deus, orain ere ez dudan bezala, Haranburu Altunaren kontra10: " burges" hitza eta gogoeta noraino heda zitezkeen zen auziaren muina, oker ez banabil, eta ez dakit egoki ala desegoki hartu nuen.
|
|
|
Liburuak maite zituen, bai, baina Kimika, Botanika eta antzekoak. Egingo nuen
|
nik
ez zuela denbora paxako huskeriekin asti askorik galtzen... Nik berriz literaturara nuen isuria.
|
|
|
" viene de el Bascuence arte, rectitud, y de illeria, enfermedad, y golpe de muerte"," artilleria, sutumpa, sutumpadia".
|
Nik
ez dut inondik ere uste, arrotzek maizenik uste dutenez, zinetan eta benetan hartzen zituela Larramendik honelako ateraldiak. Erdaldunek sinesten ez badiote, hor utzi du, sutumpa (dia) ren itxuran, garbiago dirudien zerbait.
|
|
|
Igande ilunabar batez edo bestez oroitzen naiz, negu giroko iluntze goiztiarrean batera eta bestera genbiltzalarik, Euskal Herriaren etorkizun beltzaz ardurati, ezinbestean.
|
Nik
ez nuen orduan aukerarik han gelditzeko, ezta nahi izan banu ere; berak, bai, ordea, oraintsu esan dudanez. Baina, apaiztarako noraezeko zituenez kanpora, bazuen noski ordurako beretarren  artean irakasteko mina.
|
|
|
|
Ni
ez nauzue, ordea, otso larruz jantzirikako ardia baizik, eta etxe lizun horietan ikasle gisa hartu dudan hautsak ez dit kalterik egingo. Duela bizpahiru urte, lehenbiziko aldiz, Benvenisterekin hasi nintzen, behiala Zubiri aritu zen gisa, eta zorigaiztoko odol kolpeak jo zuen, oinazturak bezala, Eguberriak baino lehen.
|
|
|
Ez, jakina, gizaki bakoitzaren bizitze neurriz neurtzen badugu; bai, herrien bizia astiro aldatzen duen erlojuari bagagozkio. Eta
|
nik
ez dut ezeren eta inoren buruzagi izateko gogorik. Izan banu ere, gogaiturik nengoke jadanik.
|
|
|
Nori berea. Hasteko,
|
nik
ez dut sekula inor" seinalatu", mehatxatu. Lehen eta orain, frankismo garaian etaga ur, adierazpen askatasunaren alde eta mehatxuen kontra nago.
|
|
|
|
Nik
ez dut dudarik gizaki arruntek erakusten dietela jokabide gizatiarra gizaki jakintsu eta boteredunei. Historian zehar korronte indartsu bat doa beti behetik gorantz, gizaki soiletik gizaki itxuraz handirantz, herri zapaldutik gizaki boteretsuengana, etxe pobreetatik jauregietara, menpekoengandik agintariengana.
|
|
|
|
Nik
ez dut besteentzat begirik
|
|
|
Bi osagarri horiek ez badira, kausarik ez badago, alegia, ez dago heroirik, ez traidorerik.
|
Nik
ez dut kausarik, eta ez dakit deus honetaz. Susmoa dut kausa bera benetan ederra eta justua izatea baino zerbait gehiago behar dela zuek hala dela aldarrikatzeko, baina hori gaurko sarrera mintzalditik aparte gelditzen zaidan gaia da.
|
|
|
Itxoitea baino ez genuen.
|
Nik
ez nuen nahi, baina gondoleroa errukitu zen, eta Berlusgoñiri muturreko estalkia kentzea erabaki genuen. Berlusgoñi ezin bukaturik zeukan liburua aurrera ateratzeko asmatutako estrategiak aletzen hasi zitzaigun.
|
|
|
Hau esanda, gondoleroaren begiak nireetan iltzatu ziren.
|
Nik
ez dut derbirako sarrerarik, baina! jakinarazi nion, sutan.
|
|
|
Aise irakurri bide zuen burutik pasatzen ari zitzaidana, eta esan: Eeeez –niri azalpenak emateak sekulako eramana eskatuko lukeen zerbait zela iradokiz–, eeez, Bazofias, ez,
|
ni
ez nauk Borges. Nik Borgesengana eraman behar haut. Hau segurtasuna bermatzeko ezartzen dugun kontrol bat baino ez duk, galbahe bat.
|
|
|
|
Nik
ez nuen hitz egiteko gogorik. Mantxolarekin behintzat ez.
|
|
|
Orain nagusiak lasaitzeko zerbait behar zuen. Eta joko hartan
|
nik
ez nuen deus ere galtzeko.
|
|
|
–
|
Ni
ez nauk itxurakeriatan ibiltzen eta jendeak egia gordinak ez dizkik maite. Horixe duk neure arazoa.
|
|
2002
|
|
|
Hori esanik, esan behar dut, argi eta garbi,
|
nik
ez dudala" historiko" tzat jotzeko moduko deus ere ikusi azken txapelketa honetan, non eta epiteto hori dohan banatzen hasten ez garen, kirolean eta egin ohi den gisan. Jon Sarasuari lapurtutako hitzez esanda, ez dakit arrazoi dudan diodana esatean, baina arrazoiak baditut diodana esateko, eta banan banan aletu nahi nituzke arrazoiotako batzuk.
|
|
|
Urte asko dira, bai, pertsonaia bera egiteko. Pertsonaia fikziozkoa da, eta denbora lagun nire ezaugarri batzuk hartzen joan izan daitekeen arren, pertsonaiak eta
|
nik
ez dugu hainbesteko gauzarik amankomunean.
|
|
|
Telesailean egoteak gainera ez dit beste gauza askorako denbora uzten eta hortaz, mementoz, ez dut uste antzerkia egingo dudanik. " Periodistas" en nirekin lanean ari diren beste aktore batzuk ondo asko antolatzen dira mila gauza batera burutzeko, baina
|
nik
ez dut gaitasun hori. Adina, akaso.
|
|
|
Egia da, beti injustizia batengana zuzentzen dela, baina zaila da inposatzen ez dizuten injustizia bati desobeditzea, goseak edota torturak errepresentatzen duten injustiziari uko egitea, kasu. «Munduan gosea dagoelako
|
nik
ez dut ejertzitoarentzako zergarik ordaintzen» esateak, ostera, horrek bai, badu zentzurik gastu militarra eta pobreziaren arteko lotura azalarazten duzun heinean. Desobedientzialariak legea ikuspuntu moral batetik urratu behar du, komunitatearen justizia printzipioetatik desobedituz.
|
|
|
Epeltasuna aipatu dut ezaugarri bezala, baina mando gainean igotzen naizenean eta laugarren botoia sakatu (Ez,
|
nik
ez dut lehenengoan, barkatuko didazue.) batzutan erabat hotz geratzen naiz eta bestetan aldiz sutu, tristura sentitzera ere iristen naizelarik. Esatebaterako irailak 11 sonatuan, kate guztiek jarraipen zehatza egiten zuten bitartean ETB 1en afrikako leinu bati buruzko dokumentala ematen zuten.
|
|
|
|
Nik
ez nituzke gauzak zuk planteatzen dituzun legez planteatuko. Egia da sektore askotan zalantzaren bat dagoela, sektore hauek EAEko hauteskundeetan zein egitasmo aurkeztu genuen ikusita ea gauzak gelditzen ari ote diren galdetzen dute.
|
|
|
Esan nizun behar zenuen punttu punttuan agertuko zela. Ez zuk eta ez
|
nik
ez genuke ezertxo ere egiterik izango arrebak lagunduko ez baligu. Ezin zenezake pentsatu ere egin zein buru azkarra den.
|
|
|
"
|
Nik
ez dut alderdi politiko jakin batean jarduten, baina independentea izanik saiatzen naiz alderdi, talde eta mugimendu desberdinen arteko akordioak lortzeko bideak egiten', dio Vandana Shivak. ' Garrantzitsuena ez da alderdi politiko jakin batean sartzea, baizik eta lankidetza sustatzea politikan, sindikatuetan edo beste eremutan.
|
|
|
Zentzu horretan, gure iritziz, unibertsitate publikoak ez du gizarte elebidunbaten isla izan behar bakarrik, hau da, ez bakarrik gizartean gertatzen dena apurbat islatu, eta, beraz, gizartean dauden tentsioak eta arazoak ere unibertsitateanizatea?; aitzitik, urrats bat aurrerago joan behar du, apur bat aurretik euskararennormalkuntzan eta euskararen zabalkuntzan. Beraz, berriro diot,
|
nik
ez dut hortazezer esango, Mikel Aizpuruk azaldu baitu gure historia. Dakizuenez, gaur egunEuskal Herriko Unibertsitateak egitura oso bat dauka euskararen normalkuntzarieusteko:
|
|
|
Etorriko zaio Telemakori (soilik bizi dadin eskatzen dut) adin sendoagoa; orain aitaren laguntzaz zaindu beharra zuen eta
|
nik
ez dut arerioak gure etxetik jaurtitzeko indarrik. Etorriko ahal zara hainbat arinen, zutarren portu eta aldarea!
|
|
|
Meteloren egoitzarantz abiatu zen hiru lau bere atzetik zeramatzala, eta han aipatua zioten gazte bilkura aurkitu zuenez, eztabaidan ari zirenen buruen gainetik altxatu zuen ezpata eta honako hau esan: «Neure gogoarren diotsuet,
|
nik
ez dut Erromako herria utziko, eta ez dut onartuko beste erromatar hiritar batek ere utz dezan. Neuk jakinda huts ematen badut, zigor ditzala Jupiter Gorenak bukaerarik txarrenarekin neure bizitza, nire etxea, familia eta ondasunak.
|
|
|
Izan ere, nire herriko lagunak edota ikastolakoak ez ziren behin ere enteratuko hari kontatzerakoan izan zezakeen erreakzioa, zena zela. Horrez gain,
|
nik
ez nuen herri hartara bueltatzeko inongo asmorik. Hortaz, azkeneko egunean kontatuko nion; bai, ziur nengoen.
|
|
|
–Egia dun, bai. Bo,
|
nirea
ez dun ezer. Denboraldi bat erdi gaixo ibili naun, eta oraindik ondo osatu gabe egongo naun.
|
|
|
–Hara, Sara, nik ez dakit ezagutzen duzun Xabier Leteren kanta:
|
Nik
ez dut amets haundirik, zeru ederrik eskeintzen... Nik neuk ere ez baitut amets handirik, amets txiki gutxi batzuk baizik.
|
|
|
Eskuko hatzak ere txikiak ditut, jakina, eta are txikiagoak izan daitezke, inurri bihurtu arterainokoak, eta beraz, nahi duzunean inurri errenkada bat jar dezaket zure azalean, sabelean nahiz bizkarrean, kili kili eta kili kili, irri eta atsegin, zuk ez baitakizu zer den ona. Zuk medikua aldatuko duzu, baina
|
nik
ez ditut neure gaixoak aldatzen, guztiz atsegin baititut noiznahi erregalatzen dizkidaten madalenak, hain dira onak. Egia da, hala ere, batek edo bestek erregalatu izan didala inoiz kalabazinen bat, baina sukaldari ona naiz, eta kalabazinak dira, hain zuzen, ene espezialitatea.
|
|
|
–Bazkaria egina duzu, baina
|
nik
ez dut gogorik.
|
|
|
–Hara, Sara, nik ez dakit ezagutzen duzun Xabier Leteren kanta:
|
Nik
ez dut amets haundirik, zeru ederrik eskeintzen... Nik neuk ere ez baitut amets handirik, amets txiki gutxi batzuk baizik.
|
|
|
Xabier Lete berriro ari zen diskotik:
|
Nik
ez dut amets haundirik...
|
|
|
Atsegina zen, nekez galtzen zuen umorea eta, haserretzen zenean ere, gutxi irauten zion jenio txarrak. " Beno, eta zer,
|
nik
ez dut haserretzeko eskubiderik, ala?". Aitarentzat etsipena eta abaildura ziren munduko gaitzik gaitzenak.
|
|
|
|
Nik
ez dut dudarik, esan bezala, hori dela arrisku nagusia. Baina ez da bakarra.
|
|
|
Kezkatu nau, bestetik, egileak erakutsi duen arinkeria baieztapen batzuk egiteko orduan, makina elurketari baten antzera ibili baita irristaka horrenbeste elurrik ez dagoen tokian goiti eta beheiti autoei bidea egin nahian, ongi aztertu gabe bide garbiketan ibiltzea ezinbestekoa den.
|
Nik
ez dut arazo larririk euskararekin edo gaztelaniarekin. Hori uste dut behintzat.
|
|
|
ohartu naiz badirela ofizioz, eta batez ere benefizioz, inoiz ere ez malefizioz, filologiako ikasketak egin ondoren beste lan batzuetan sarturik dauden beste zenbaiten kasuaz ere.
|
Nik
ez dut, hori bai ezetz, deusik ere birmoldaketen aurka, baina norbaitek bere birmoldaketa profesionala egiten baldin badu ere, ez du horregatik bere ustez filologokeriak omen direnak gaitzesten hasi beharrik, berak bere prestakuntza filologiari zor badio. Baina barkatu, berriz ere bat bateko itzulian sartu naizelako:
|
|
|
|
Nik
ez dut zalantzarik, globalizazio mundu honetan, Ameriketako Estatu Batuetako bizimodua gainbehera nahitaez datorkigun honetan, hizkuntzatik hasirik denak berdindu nahi gaituela, ez dut zalantzarik, diot, horren aurrean euskalduna sentitzea, euskalduna izatea eta euskaraz mintzatzea dela gure nortasunari egiten diogun ordaindu ezineko opari eder bat. Euskara da, horrenbestez, gure nortasunaren ezaugarri funtsezko bat, desberdin egiten gaituena, eta bereizi, denak berdindu, berdinak izan gabe, nahi gaituen mundu honetan.
|
|
|
Guk pentsatu izan dugu euskara dela gure hizkuntza, eta horregatik aukeratu genuen aukeratu genuen bidea. Baina badakigu,
|
nik
ez dut zalantzarik horretan, ez dela hau guk dugun hizkuntza bakarra. Nik, behintzat, gaztelania ere badut aldamenean, eta ez dut batere gogorik hizkuntza hau gutxiesteko, hizkuntza bat goraipatzeak ez baitakar berarekin bestea apalestea, batzuek kontrako iritzia baldin badute ere.
|
|
|
Gaztelania ere gurea da, eta gaztelaniak aberastasuna ematen digu, ikaragarria gainera. Hizkuntza kontuetan
|
nik
ez dut inor ere ito nahi, ez dut dudan aberastasun bati uko egin nahi: gehitu nahi ditut, ez dut kenketarik nahi kontu hauetan, eta saiatuko naiz jendeak hau pentsa dezan.
|
|
|
Hori gogoeta sakon batek erakutsiko liguke.
|
Nik
ez dut oraingoz inolako erantzunik. Ez nuke nahi, esan bezala, inork ere iradokizun hauek politika jakin batzuen kontrako erasotzat hartzea, ez baita hala.
|
|
|
Hiztegi entziklopedikoaren kontua biribildua geratzen da kutxaren baten propaganda sartuz gero tartean, edo egunkarien harrobia agortu ondoren produktua bere osotasunean kutxa edo banketxe batek erosten badu bezeroei honenbestetan eskaintzeko. Eta
|
nik
ez nuke horren kontra deusik ere, diru publikorik tartean ez balego, hots, nik ordaintzen ditudan zergen zatitxo bat horretarako erabiliko ez balitz, ikasiko duzu zuk ere zenbat kostatzen den zergetan ordaintzea jakinik dirua hola erabil daitekeela gero. Eta nork egiten du hori?
|
|
|
Komunista izaten segitzen dinat nolabait, eta oraindik ere ospakizun lege loriatsuenak gordeak zauzkanat beharginek boterea hartuko duten egunerako. Baina
|
ni
ez naun proletarioa. Eta agian horrexegatik salbatu nindunan nazionalak sartu zirenean.
|
|
|
– Ez txantxarik egin.
|
Nik
ez dut txibatoa bihurtu nahi –klinkada bakarrean sikatu zuen kopatxoa– Polizia gainean daukazue, sinis egidazu, zuen urrats guztiak kontrolatzen dituzte. Niri dagokidanez, diru truke datu faltsuak emango nizkieke, eta kito.
|
|
|
–
|
Ni
ez naun aditua ezertan. Kanpoko kazetarien bakarrik nagon arduratuta.
|
|
|
Masail zurixkak ditu, ingeles tipikoen antzekoak. Hire Gernika eta
|
nirea
ez ditun berdinak, murmurikatu diozu. Burua jaso du egunkaritik:
|
|
2003
|
|
|
|
Nik
ez dut boterearen pertzepziorik nire zeregin politikoan botererik ez dudalako. Boterea benetan organo eragileetan daudenek daukate:
|
|
|
J. M. JUARISTI.
|
Nik
ez dut" hitzartzeko" esan. Nik diot Ibarretxe lehendakaria prest dagoela herri honetako alderdi politiko eta eragile guztien ekarpenak jaso eta horiekin testu artikulatu bat osatzeko.
|
|
|
Datozen hauteskundeetara begira, EAk eta EAJk oso garbi dute politikoki jokatu behar dela ezker abertzaleko oinarri sozialetik ahalik eta hurbilen egoteko, bozka horiek eskuratzeko.
|
Nik
ez dut zalantzarik fagozitazio saiakera bat dagoela. Ibarretxeren planaren filosofia neurri batean hortik doa.
|
|
|
|
Nik
ez dut ezer eskolen kontra. Horrela du hemendik aurrera.
|
|
|
Gainera, gezurra esan behar baldin bada ere, sentitu egin behar da.
|
Nik
ez badut gaia sentitzen, zer edo zer esango dut nik ere, baina sentitzen ez den bertsoa... Norbera ez badago lazo horretan, alferrik da.
|
|
|
Lemoizen egon nintzen bizitzen eta Bilbora ere asko joaten ginen osaba izebak han bizi zirelako. Aitak 27 urte zeramatzan gurasoak ikusi gabe eta, arrebak eta
|
nik
ez genuen han inor ezagutzen, oso emozionantea izan zen bertara iristea. «Monte Ulia» trasatlantikoan egin genuen bidaia, Santanderrera ailegatu eta trenez joan ginen Bilboraino.
|
|
|
|
Nik
ez ditut inoiz oso ongi konprenitu ahal izan kopuru gerra gezurrezko hauek; gehienez ere bi muslari ez oso zuhur eta bai nahiko panparroiren arteko lehia bezalakoa iruditu zaizkit: musean beti dago enbidoari" bost gehio" esanda erantzutea, ezta?
|