|
2000
|
|
|
" Gustatzen al zaizu?", galdegin zidan Dabidek. Baina
|
nik
zer esan jakin ez, eta sorbaldak jasoz erantzun nion. " Eskultorea Smith & Wesson Stainless Steel M67 bat da, 38 kalibrekoa", jarraitu zuen.
|
|
2001
|
|
|
Denak
|
nik
zer esango zain geratu ziren.
|
|
2002
|
|
|
Eta nik han zer egin behar dugun jakin nahi nuke. Zertara goazen,
|
nik
zer esan behar dudan.
|
|
|
Eztula egiten du, marrantak jota dago.
|
Nik
zer esango zain egon gabe, guardia zibilen kontrako jardunari ekiten dio ostera: " Hil  tzaileak hor harrapatuko dituzuelakoan, ala?
|
|
|
Ama isilik gelditu zen, aitari niri gertatutakoen berri eman ondoren. Buruari bueltak ematen ariko zen seguru asko,
|
niri
zer esan, nirekin nola jokatu asmatu ezinik. Sukaldean atzera eta aurrera zebilen, gelditu ere egin gabe, egonezina edo nirekin asmatu ezina, zeha  tzago esateko hobeto eramaten baita, zerbait eginez gero.
|
|
2003
|
|
|
Eta
|
nik
zer esango. Aita Lino Akesolo adiskideak esandakoa ez ete da egia handia?
|
|
2004
|
|
|
Oso nabarmen jantzirik (modara jantzirik ez joatea izango da laster moda), kantuka etorri dira. Pop, camp, folk, in, maxi, mini..., ez dakit
|
nik
zer esaten izan duten, erdiak ere ez baitizkiet ulertzen gaurko gazteei. Buruko mina ematen dit, Andresa, gogoratzeak bakarrik ere.
|
|
|
Zuberoa’n bizirik daude oraindik era ortako erlatibuak, eta antziñako literaturan guztiz edatuak. Ez dakit
|
nik
zer esan oietaz. Baña, kontra beintzat enauzute.
|
|
2005
|
|
|
Negarrari utzita zegoen une batez,
|
nik
zer esango zain, eta denbora irabazi nahian putz egin nuen, nekatuta banengo bezala.
|
|
|
Ia ez nuen hitzik egin neska harekin, nahiz eta pixka bat moldatzen nintzen frantsesez; ez zitzaidan batere gustatzen haren begirada. Dena den, Idoiak ez gintuen ahazten, eta oso adeitsu portatzen zen amarekin, eta
|
nirekin
zer esanik ez: batzuetan, ama eta beraren laguna igerileku ertzean lo utzita, gelara eramaten ninduen, bidean belarrira eztikeriak xuxurlatuz.
|
|
|
Ez da hura topatu nahiko nukeen inskripzioa. Jakingo banu, gainera,
|
nireak
zer dioen! Lehenbiziko bi hitzak soilik dakizkit:
|
|
2006
|
|
|
Emakumea
|
nik
zer esango zegoen; nik, ordea, ezin esan hura lasai zezakeen ezer. Gainera, Hermann deseroso zegoen amaren jardunarekin.
|
|
2008
|
|
|
Kontua ez da nazio identitate horiek berez antagonikoak diren ala ez, baizik eta zer izan diren esperientzia historikoaren argitan gaur arte. Bost axola dio afera horretan Aristondok edo
|
nik
zer diogun kontraesan horren interpretazioa dela-eta. Inporta duena da antagonikoak izan direla eta egungo egunean oraindik halaxe direla gertatutako guztiaren ispiluan.
|
|
|
–Badaude okerragoak ere, jarraitu zuen. Ez zion axola
|
nik
zer esaten nuen edo zer pentsa nezakeen. Berak arazo bat zuen eta, munduak eztanda egiten bazuen ere, berdin zitzaion une horretan?.
|
|
|
KOLDO: Eta
|
nik
zer esanik ez! Munduko hiru neskarik ederrenak dauzkat ondoan!
|
|
|
LUKAS.
|
Nik
zer esango diat... Joana ez duk iritzi berekoa.
|
|
|
KAR. (etsi antzean)
|
Nik
zer esatea nahi duzu?
|
|
2009
|
|
|
gu gara europar federalistak". Eta horrelakoetan
|
nik
zer esaten nuen ez dut gogoan. Ez genuen hitzaldia prestaturik eramaten, ideia haietan blai ginen.
|
|
|
Eta
|
nik
zer esan behar ete deutset. Tontokoteak dirala?
|
|
|
Aharrausi luze bat eginda, ohean sartu zan barriro gure Txotxopin, nasai nasai. Ez dakit
|
nik
zer esan be: bere hondamendirako ala bere garaipenerako.
|
|
|
Hirurak niri begira zeuden,
|
nik
zer esango zain.
|
|
|
–
|
Nik
zer esango dizut, bada: lehen bihurregi ikusten nuen, eta orain txintxoegi?
|
|
|
ai, haren bularrak, ezti iturriak ziruditenak, eta ai haren ipur-masailak, bi flan erraldoi iduri!; bada, nik ezagutu nian beste bat Aljerren, zetazko jantzi bat zuena eta printzesa bat zirudiena: ai, haren ezpainak, su heze batek hartuak?!; bada, nik beste bat Caracasen, pantera beltz bat zirudiena, basatia baino basatiagoa, baina samurra baino samurragoa, aldi berean!; bada,
|
nik
zer esango dizuet: nik, emakume bat aukeratzen dudan bakoitzean, hortzetara begiratzen zioat, ganadu erosleak behorrei bezala, kar kar kar!?:
|
|
|
Gozoa dago, hori bai.
|
Nik
zer esango dizut.
|
|
|
ai, haren bularrak, ezti iturriak ziruditenak, eta ai haren ipur-masailak, bi flan erraldoi iduri!; bada, nik ezagutu nian beste bat Aljerren, zetazko jantzi bat zuena eta printzesa bat zirudiena: ai, haren ezpainak, su heze batek hartuak...!; bada, nik beste bat Caracasen, pantera beltz bat zirudiena, basatia baino basatiagoa, baina samurra baino samurragoa, aldi berean!; bada,
|
nik
zer esango dizuet: nik, emakume bat aukeratzen dudan bakoitzean, hortzetara begiratzen zioat, ganadu erosleak behorrei bezala, kar kar kar! –:
|
|
2010
|
|
|
Nik nahiago dut jakin eta ez
|
nitaz
zer esaten dabiltzan jakin gabe bizi.
|
|
|
–Ez al dakizu, bada, gaua eta eguna direla gizakion errealitatearen osagaiak, eta Itun Zaharra gaua dela eta Itun Berria eguna??. Eta
|
nik
zer esango dizut, bada. Arrazoi duzula, alde batetik, ez baita nolanahikoa batetik bestera dagoen aldea?
|
|
|
ALIZIA. Ba oso ondo. Ez dakit
|
nik
zer esatea nahi duzun...
|
|
|
" Ez al dakizu, bada, gaua eta eguna direla gizakion errealitatearen osagaiak, eta Itun Zaharra gaua dela eta Itun Berria eguna?". Eta
|
nik
zer esango dizut, bada. Arrazoi duzula, alde batetik, ez baita nolanahikoa batetik bestera dagoen aldea... baina, bestetik, ez nago horren ziur.
|
|
|
Jantzi gabe al zaude oraindik?" Ez nuela zeremoniara joateko asmorik esan nion. " Nork jo behar du orduan elizako harmonioa?"" Eta
|
niri
zer esaten didazu!", zapuztu nintzen.
|
|
2011
|
|
|
Eta
|
nik
zer esan ez nekiela geratu nintzen. Gero amonak hartu ninduen eta esan zidan:
|
|
|
Horrela ez daiteke gurea sekretupean gorde. Hark interes handia dauka gure afera gordean mantentzeko, eta
|
nik
zer esanik ez, baina Badakizu nolakoak diren izar hauek.
|
|
2012
|
|
|
Ezin gurpil zoro horretatik irten.
|
Nik
zer esan nuen eta gero zer argitaratzen zen ikusita, zenbat bider ez ote nuen pentsatu errealitate birtualen batean bizi nintzela, prentsaurreko paraleloak ematen nituela! Hasierako bozeramaile zuhur, zentzuzko eta moderatua Ibarretxe deabruak irentsia, «abduzitua» zuen; hala irakurri nuen behin egunkari batean.
|
|
2013
|
|
|
Ezin dut itxaron nire lagunek
|
nitaz
zer dioten jakiteko.
|
|
2014
|
|
|
Askatzean, ingurura begiratu dut. Zer esango zain daude besteak;
|
nik
zer esango.
|
|
|
Bada, non hobeto Durangon baino?
|
Nik
zer esango dut, ezta. Gainera, ez dira sortzaileak bakarrik.
|
|
|
Ez,
|
ni
Zergatik esaten didazu hori?
|
|
2015
|
|
|
Ni isilik egoten nintzen maiz, pintatzen ari ziren arrakalarik gabeko mundu zoragarriaren irudiek liluratuta, harik eta hizketaldia eten eta denak
|
nik
zer esango mutu geratzen ziren arte. Eta nik?
|
|
|
–Igo, eta zerorrek ikusi.
|
Niri
zer esaten didazu?. –Baina muino hori urrun samar dago, ez zaizu iruditzen?
|
|
|
Davidek, ederrena, jakintsuena, dibertigarriena eta bereziena egiten ninduen. Sorpresatxoak, kantuak, ferekak... orduoro nire zain,
|
nik
zer esango, nik zer eskatuko, niri zelan gustua beteko... Sinetsiko ez duzun punturaino!
|
|
|
1 Gaur, Jaunari nire ordez hitz egin zezan eske nengoela,
|
nik
zer esan eta agindutakoa betetzen nondik hasi ezin asmatu nuenez gero, nolabaiteko ganoraz hastearren, orain esango dudan hauxe etorri zitzaidan burura: gure arima diamantezko edo kristal garden gardenezko gaztelu bat balitz bezala irudikatu dezakegula, eta bertan gela asko daudela, zeruan ere egonleku asko dauden bezala.
|
|
|
Egia esan, dena uzten du berorrek, aita Baltasar Álvarezek eta nik deritzagunerako. Baltasar Álvarez izan zen oroit-idazki hau bidali zidana eta ez zion erantzun nahi izan,
|
nik
zer esaten nuen ikusi arte. Nik oso kontuan hartu nuen berorren aitatasunean ikusi dudan borondatea eta honela, ongi pentsatu eta komentatu ondoren, hauxe erantzun dut.
|
|
|
3 San Telmok bere mojaren kontua Nicolaok bezala hartuko balu, ez zitzaidan hainbeste kostako. Ez dakit
|
nik
zer esan, baina bizitza honetan zail gertatzen zaigu santutasunera iristea. Hark onartua izateko zer duen eta beste horrek ama prioreari nola ekiten dion ikusiko balu!
|
|
|
– Nola
|
nik
zer esango dudan?
|
|
|
Baina ez dizu axola
|
niri buruz
zer esaten duten.
|
|
2016
|
|
|
Emakumea arretaz entzuten ari zen,
|
nik
zer esango zain balego bezala.
|
|
|
Hemeretzi urte nituen. Nire aurrean, hamalau ikasle, ikasgelaren zabalean eseriak, begiak zabal zabalik, niri begira,
|
nik
zer esango. Lehenengo lana:
|
|
|
esku batean 5 meloi badauzkat eta bestean 9, zer daukat? Eta
|
nik
zer esan nion jakin nahi! Oso eskuhandiak, irakasle, eskutzarrak!!
|
|
|
|
Niri
zer esaten didazu?
|
|
2017
|
|
|
To, ez genikek beharragorik! Eta, halere,
|
nik
zer esango diat bada, nagusi: faltan bota diat, arraiek ezpadu!
|
|
|
Norentzat izango dira bere hari txirrikak, orraziak eta gozokiak? Karatxo, Malamatenia nirea,
|
nik
zer esango dinat bada. Jainkoak barka nazala, baina irrikan nagon neronek ere atzaparra zerbaiti egozteko!
|
|
|
Berehala sumatu diat putre hauek nola hasi diren zerbait usnatzen.
|
Nik
zer esango zain zeudek denak... Baina nik ez zieat ezer esango!
|
|
|
–Ez esan
|
niri
zer esan eta zer ez esan!
|
|
|
–
|
Nireek
zer esaten dizute ba?
|
|
2018
|
|
|
|
Nitaz
zer esango dizuet ba, lagunak. Joxemielek hartu zuen erreleboa, ahots dardarizoarekin.
|
|
|
Zeuk ere sartu zenidan beldur apur bat, e, ama?
|
Niri
zergatik esaten zenidan kontuz etxeratzeko eta Markeli ez. Itxoin!
|
|
|
Eta
|
nik
zer esan behar diot. Ulertzen dudala?
|
|
|
Amets? Baina
|
nik
zer esan dizut. Sekretua da!
|
|
|
–Ez al duzu alferrik larrituko? . Mutu batek hiztunaren ezpainetara begiratu ohi duen bezala neukan fraidea,
|
nik
zer esango?. Grazibelen adineko edozein nerabek joera du arimaren gorabehera guztiak hurbileko gorputz jakin baten soineko bihurtzeko:
|
|
|
Gero, eskua atorra  barrenean sartu, eta, bertatik gutun bat atera ondoren, niri eman zidan. Nire aurrean segitzen zuen,
|
nik
zer esango, esku zaintsua dardarka nire mezuaren zain.
|
|
|
– Ispilu horrek
|
niretzat
zer esan nahi duen jakin nuke berandu baino lehen.
|
|
2019
|
|
|
Ezjakintasunez hitz egiten dutela uste du. " Etxean txakur bat dutelako animaliak maite dituztela diote; eta
|
nik
zer esango dut orduan, egunero 130 bururi jaten ematen badiet. Neure umeak baino hobeto zaintzen ditut eta!".
|
|
|
Adibidez, Katalunian bere garaian estatutua onartu izan balute, ez ginateke gaur gauden tokian egongo. Eta berdin Itziarren; beraiek esaten badute auzoak zerbait behar duela,
|
nik
zergatik esan behar dut kontrakoa. Errespetatu egin dut beraiek esaten dutena".
|
|
|
Geroago, zehazten ez dakidan adin batean, baina atzera ere erdaldun petoa nintzenean, amak psikologo batengana eraman ninduen, jendaurrean txintik esaten ez nuelako kezkatua. Ez dut gogoan zer eginen zidaten edo
|
nik
zer esanen nuen kontsulta horretan, ez bainuen itzuli behar izan. Halere, beti irudipena dut desgogara mintzo naizela, edozein hizkuntzatan ari naizela ere.
|
|
2020
|
|
|
Hango buruaren alaba. Eta nolabait
|
nik
zer esango dudan zain daude.
|
|
|
Begira nuen,
|
nik
zer esango zain.
|
|
|
Urbina
|
nik
zer esango zegoen. Burua hondoratu nuen sorbaldetan, niretzat txit argi zegoena bi militarrei ere nola argituko.
|
|
|
Urbina begira neukan,
|
nik
zer esango. Erabaki nuen hobe nuela isilik, ezin bainuen asmatu zer bilatzen zuen koronelaren deklamazioak.
|
|
|
Ohartu nintzen arotzak bertan segitzen zuela.
|
Nik
zer esango zegoen, nonbait. Nik ez nuen inolako aginpiderik, baina arotza ez zen enteratu edo, bestela, nirekin ondo konpondu nahi zuen, beti baita eramangarriagoa oholak jostea fusila sorbaldan kargatzea baino.
|
|
|
Eta
|
niretzat
zer esanik ez.
|
|
2021
|
|
|
Arrebaren galdera melela nire bizkar atzean erantzuteke utzita Pellejeria kalean gorantz noa Abadegaien Kale kantoi labainetik Antzararen Enparantzaraino jaitsi asmoz. Ez dut dudarik, Yâsseren bila beste zulo zikin eta ilun batera sartu aurretik, eguna potrojorran edo baten batek daki zertan igaro ohi duen enparantzan saiatu nahiago dut; hori da behintzat Fatimak behin baino gehiagotan etxean eta aparteko saminez leporatu egin diona
|
nik
zer esan gura zuen zehatz mehatz jakin barik. Delako enparantzan eta pare bat kobrezko antzara goiko partean borrokan ala txortan dituen iturri ponpox alderaino heldutakoan parkea inguratzen zuten lertxunen azpian dauden zizeiluetan ikuskatzen hasi naiz.
|
|
|
|
Nik
zer esan ez nekiela gelditu nintzen. Bero zegoen, baina nik hotza sentitzen nuen.
|
|
|
Iazu eta edaizu, lagun zaarra, eta zeure naigabeok alde batera itxizuz. sarrera ona egin dozu, beti legez, baiña bigunegi edo, samurregi edo, ez dakit
|
nik
zer esan bere. Ezgaikezuz geiegi oillotu, biar edo etzi iñoiz baiño gogorragoak izan bearko dogu eta. ea, esaiguzu gudarako eresi bat.
|
|
|
Beste adibide bat ere jarri du: " Lanetik etxera iritsi eta' ez dakit zer zati bost egiten badut...' esaten hasten zait agian, eta
|
nik
zer esan behar diot. Isiltzeko?
|
|
|
Zer nahi nuen galdetu zidan, eta
|
ni
zer esan jakin barik gelditu nintzen, nahi ere ez bainuen ezer zehatzik nahi, ez bazen elkartasuna edo aitorpena edo erruaren onartzea edo auskalo...
|
|
|
Hi berea haizela dioenean, zer kristo esan nahi du? Eta entzun al dun
|
niri
zer esan didan?
|
|
|
Mutil hori gustatzen bazain, aurrera. Dena justifikatu eta dena barkatu nahi badion,
|
nik
zer esanik ez dinat. Beste aldera begiratu eta gertatzen denaz konturatu nahi ez badun, segi orain bezala.
|
|
|
âHara, LucÃa, ez gaitun umeak eta bakoitzak nahi duena egin zezakeen bere bizitzarekin. Eta Litorekin egon nahi badun,
|
nik
zer esanik ez dinat. Ez naun muzinduko horregatik.
|
|
|
Baina bueno, aizu, zertan zabiltza?
|
Nik
zer esan dizut. Potorra esan dut.
|
|
|
Ederki,
|
nik
Zer diozu?
|
|
2022
|
|
|
Eta
|
nitaz
zer esan behar diek familiakoei. Manexek kezkatuta.
|
|
|
–
|
Niri
zer esaten didan. Amak agindu zinan.
|
|
|
Ume bat bezala kexatzea gustatuko zitzaiokeen, zirkura eramatea agindu ondoren etxean utzi dutena izeba zahar eta gogaikarri bat gaixotu delako aitzakiarekin. " Eta
|
niri
zer esaten didazue. Hori zuen kontua da.
|
|
|
memoriak ez du nik desio dudana finkatzen, nire egia baizik. Beste kontu bat da
|
nik
zer esaten dudan nitaz, zenbateraino interesatzen zaidan ni ez naizen baten irudia ematea.
|
|
|
Zoratzen jendea. Zer esan duen, eta
|
nik
zer esan dudan, arrastorik ez. Baina jendeari iruditu zaio ustekabeko fusio funtzional baten itxura eman dugula.
|
|
2023
|
|
|
Ondo esan esatea lortu du Txerranek aiko maiko zain zeuden bezero gaiak bere mahiaren aurrean eseri baino lehen eta
|
ni
zer esan ez dakidala aho zabalik utzita.
|
|
|
–Esan hori Trumoiri, nebatxo, badakizu
|
nik
zer esan dudan beti: benetako eskola kalean dago!
|
|
|
Ez ninduzun besarkatu. Niri begira geratu zinen,
|
nik
zer esango. Zertara zatoz esatea bakarrik falta zitzaizun.
|
|
|
Baina oro har ondo zegoela zioen.
|
Nik
zer esan behar nion? –hausnartu du Iñakik– Bere botoz joan zen hara, eta majo irabazten zuen; berrehun bat dolar eguneko.
|
|
|
Eta
|
niri
zergatik esan didazu?
|