|
2000
|
|
|
Eta zein urrun gertatu zitzazkidan aita Bartolomeren hitzak, noiz eta egun batean emaztekien munduaz aritu baitzitzaidan...! Zeren eta ongi baino hobeki baitzekien hark ere zer bertze piku izan nitzakeen
|
nik
gogoan, pikutan ikusten ninduen bakoitzean:
|
|
|
...uen eta sinetsi beharra baitzuen, are gehiago zirkunstantzia haietan, usterik ezen paradisu hura noiznahi den fina zitekeela eta akaba... zeren eta Gorukik aipatu zigùn mehatxu hura baikenuen, bertzalde, bi tokitatik iristen ahal zitzaiguna, indiar gorrien aurkako borrokan indiar horiak eta gizon zuriak bat eginik zeudenez gero; eta gizon zurien artean jaun Santiago de Tapioles y Vi llarrín nuen
|
nik
gogoan, zeren, jaun hartaz denaz bezainbatean, ezin ahantzi bainituen haren erranetarat trabailatzen zen zaldunaren hitzak, jaun Julián Arévalorenak, noiz eta gomendatu baitzigun ezen ez geniezaiola Calatravako gurutzea zuen gizon printzipal hari ihes egin, erraiten zigula: " Eta, halarik ere, jakizue ezen, ihes eginen bazenute ere, guztia alferrikakoa litzaizuekeela, zeren jaun Santiago de Tapioles y Villarrínen osabetarik bat inkisidorea izan baitzen, eta ene nagusia haren eskolakoa da, eta ez luke, halatan, zuek atrapatu arte etsiko..." Eta bazegoen, finean, bertze mehatxu bat ere, zeren armadako arduradunak ere gure xerka ibil baitzitezkeen, bi soldadu haiek akabatu ondoren...
|
|
|
Baita Bartolomé de las Casasen Brevísima historia k ere. Eta, geroztik, bi liburuak bat egin zituan
|
ene
gogoan eta indiarren lurretarat joaitea izan diat asmo eta xede. Aitzinago, berriz, mapa honen berri jakin nuenean, harat joaiteko gogoa areagotu zitzaidaan...
|
|
|
Eta buruzagia oilarrei buruz ari zen, baina
|
nik
gogoan nituen bertze hitz haiek, buruzagiak berak lehenago erranak eta adierazten zidatenak ezen esklabo batek bezala egin nuela lan, zeren esklabo gisa salduko baininduten, segurtki eta gertuki, berant baino lehen. Eta gogoan nituen, halaber, untzian ordu arte entzunak, zeren eta kontatu baitzigun, konparazione, gurekin Sibilian itsasoratu zèn kapitain espainiar batek, zeina ekaitzaren ondorez hil baitzen, itsas kolpe batek eramanik, ezen izugarriak zirela bukaneroak, filibusteroak eta suerte hartako jendeak, gehienek ere La Tortugako uhartea gordelekutzat zutenak; halako moldez non erraiten baitzuen ezen bazegoela filibustero bat, Jean David Nau zeritzana, Frantziako Olonnen jaioa eta hargatik L’Olonnais deitua, zeinak egun batean bere egin baitzuen La Habanako gobernariak haren kontra igorri zuen untzia, baita untzian zihoazen laurogeita hamar gizonak ere; eta, kontu kontari, kontatu zigun ezen, mendeku gisa, guztiei trenkatu ziela burua, lekat haietarik bati, zeina baitzen untziko borreroa eta zeina igorri baitzuen La Habanako gobernariarenganat txalupa batean, non baitzeuden untzikideen buruak; eta kontatu zigun, halaber, ezen bertze egun batean Maracaibo bereganatu zuela eta sekulako triskantza egin zuela han ere, gizonak hilez eta haien emazteak bortxatuz; eta kontatu zigun, finean, ezen haren menekoek, usterik azkenean ezen zorte txarreko gizona zela, uharte batean utzi zutela, non indiar batzuek harrapatu eta jan baitzuten, haren gorputza mila zati egin ondoren, nola ezin izan baitzitekeen bertzela, Jainkoaren justiziaren arauaz.
|
|
|
Eta
|
nik
gogo ezin gaixtoagoz ikusten nuen hura, zeren ez bainuen atsegin, eta zeren ezin bainuen deus ere egin... eta zeren buruan bainuen Antonio Ibarbia... eta buruan nuen, halaber, Joxe Aberasturi, eta buruan nerabilen orduko nola laxa nitzakeen neure bi lagunak eta nola egin genezakeen hirurok ihes.
|
|
|
Eta pentsa zitekeenaren kontra —zeren gogoz eta alegera dabilenari gaitz dena ere erraz egiten baitzaio, eta
|
nik
gogotik eta alegeraki hartu bainuen neure egiteko hura—, munduko gauzarik errazena zirudiena, gaitz egiten hasi zitzaidan, gero eta gaitzago...
|
|
|
Aleungarren zigarroa piztu nuen, ke bafadaren akuiluaz oroimenaren gihar ikustezinak perlesiatik ateratzeko bertze ahalegin batean. Potzolok gauza gehiago erran zidan, aise ere gehiago, eta hor egon behar zuten, nonbait,
|
nire
gogo elbarrituaren azpi direktorioren batean.
|
|
|
Nik ikasketak burutuak nituen jadaneko, egunkarian gogotik ari nintzen eta, hura beti langabe, kalkuluetan genbiltzan, nire soldata xumea aski izanen ote zen elkarrekin bizitzera joanez gero. Hitz batez erranda, arruntik maitemindua nintzen, eta ez zitzaidan inporta nire neska arropa gorri laranjaz janzteko setan bazegoen, edo talaka ematen bazidan joga egiteak
|
nire
gogo gorputzei ekarriko zizkien onurez. Larunbat gau batez, egunkariaren edizioa ixteko lanetan nengoela, erredakziora agertu zitzaidan negar intzirika; kosmosarekin bat egiteko pasaporteak delako Emilioren ohean banatzen ziren, nonbait, eta Kristina ez egoki tramite horretara.
|
|
|
Gaur, garagardoa barik, kafea edaten zuen, zerbitzuan baitzegoen. Niri, Ximurrarekin bezala, gorputzak ginebra eskatzen zidan beti, baina tonika bat edaten ari nintzen, beldurrez eta,
|
nire
gogo gero eta ozpinduagoak hartaratuta, gelditzeko manerarik izanen ote nuen kankarroka hasiz gero.
|
|
|
Atalasera agertu emakumeak iduritzenago zuen etxekoandre lanpetua,
|
nik
gogoan erabili bezalako sorgin, igarle edo belagilea baino. Gomazko eskuzorroak eskuetan zituen eta mandarra, berriz, soinean.
|
|
|
Aukera bazuen SARAGUETA ALDAZ, EDUARDO JESUS izenburupeko lerro multzoa gizentzeko, baina ez zidan azalpenik eskatu. Beharbada jala egiten zion gure lagunarekin biltzeko
|
nire
gogo ezak. Edo ez zuen argitasunik behar.
|
|
|
|
Nire
gogoaren atal batek duin jokatzeko eskatzen zidan, neure hartan gelditzeko, alegia, zetorrena zetorrela. Larrugorritan egoteak, bertzalde, ez ninduen adorez janzten laguntzen, eta nire alde ustela indartsuagoa izan zen.
|
|
|
Harritzekorik ez, sala izan baitzen egun horretan Klararen bizitegian urratu gabe utzi nuen atal bakarra.
|
Nire
gogoak portretako ur hotz sakonera igorri zituen polizia eta bulegaria, eta hartan ezari ezarian murgilarazten, ezari ezarian murgilarazten...
|
|
|
Ez nion sinetsi.
|
Nire
gogotik, ordea, munduko artxibo polizial guztiak gizentzera joaten ahal ziren Ttipik bere bizi osoan nitaz eta gainerako guztiez bildutako datuak. Pena bakarra nuen:
|
|
|
Horrela ohi dut. Munduko arazo eta ezbeharrendako
|
nire
gogoan gordetzen dudan lekua mugatua da mikrouhin labe baten edukiera bezain, eta nireek dute lehentasuna.
|
|
|
—adituaren keinua— Hortaz, zuen inspektoreordeak aholkatu bezala, adi adi egon naiz egun hauetan, susmagarririk sartzen ote zen, bereziki hilketaren aurreko egunetan hemendik ibilitako inor, baina oraingoz ez dut halakorik ikusi. Jakina, lana da barrandan ibiltzea, baina
|
nik
gogoz egiten dut...
|
|
|
Zer kendua eta zer erantsia. Non kazetaritzaren objektibotasunaz baliatu,
|
nire
gogoaren berri eman behar exhibizionista uhertu beharrez, eta non subjektibotasunari hel egin, jazoeren segida hutsa eta hotza nagusi ez dadin. Oraintxe zaineratu zaidan kezkak, berriz, bertze nonbait du etorkia.
|
|
|
" Egin dudan gauza bakarra nire zorigaitzaren berri ematea izan da. Eta ez noski
|
nire
gogoz, zeuk hala eskaturik baizik". Orduan ulertu nuen gaizki juzgatu nituela gonbidatukidearen hitzak eta keinuak, eta ni ez ninduela ezagutzen, are gutxiago, beraz, nire iragana; eta ulertu nuen, era berean, ni ez irain  tzeaz gainera, neuk iraindu nuela koitadua, halako sofrikario latz bat aitorrarazteagatik.
|
|
|
Beti izan naiz argal samarra eta, hala ere, beti argalago egon nahi izan dut. Gaur, ordea, gosetua nintzelako edo, jendea tar tar tar ari zen bitartean,
|
nik
gogoz bazkaldu dut. Arratsaldean ere txokolatea franko jan dut (Teresaren esanetan, antidepresiborik onenetakoa), eta azkenean farmazia batean pisatu egin naiz:
|
|
|
Bart lo gutxi egin arren, gaurko eserialdi eta geldotasunaren eraginez, beldur naiz ez ote zaidan gaua basamortu amaigabea bihurtuko. Bestalde, gainerako bidaiariek burua hotelaren afera horretan izango duten bitartean, badakit
|
niri
gogoa norengana joango zaidan. Lo egin ezinik, amorrazioa sentituko dut Dabid Loti Ederra baino lokartuago dagoela imajinatzean, izan ere hark egundo ez baitu arazorik izan lo egiteko (nik dakidala, lapurretarena gertatu, eta ondoko egunetan bakarrik ibili zen loezak joa), ezta egiaz tiro egin zidan gauean ere; gau hartan garbi asko iritsi zitzaizkidan gonbidatuen gelatik haren zurrunga hotsak.
|
|
|
Baina ordu pare baten buruan, jendea lokartzen hasi da eta azkenik gauzak itxura batean beren onera etorri dira. Danek seguruenik Tom isilarazteko piztuko zuen irratia, eta seguruenik orain bai eta gero ere bai Clinton eta Lewinskyren izenak en  tzutearen poderioz,
|
niri
gogoa Gasteizera, Dabidengana joan zait. Une horretan furgoneta denboraren makina bilakatu izan balitzait bezala, berez berez oroitzen hasi naiz:
|
|
|
Baina haize hegoa dabilen udazkeneko gauetan bezala, kanpoan oso gaugiro ederra dago eta aspertu naiz denda itogarri honetan egoteaz. Eta beharbada gaur arratsaldean zaldi gainean ibiltzean askatasunaren zirrara sentitu dudalako, orain zerua bezalako espazio zabalak behar ditut
|
nire
gogoa hegalda dadin. Gaur izarren beharrizana dut, eta kanpoan esertzera noa.
|
|
|
Agian norbaitek udako egun on batean paseoan ibiltzearen sentipena aukeratuko luke adibide berezitzat. Egoera berean nago balio erabateko edo etikoaren bidez esan nahi ditudan gauzetan
|
nire
gogoa finkatu nahi dudanean. Nire kasuan gertatzen zait beti esperientzia berezi baten ideia agertzen zaidala eta, beraz, zentzu batean, nire esperientzia par excellence dela; horrexegatik orain zuen aurrean hitz egiterakoan, esperientzia hau erabiliko dut lehenengo adibide nagusitzat hartuz.
|
|
|
bere lerdea
|
nire
gogoan barraskilotzea.
|
|
|
Beste zazpi urte iraungo zukeen lanak guztira.
|
Nire
gogoa, ordea, Euskal Herrira itzultzea zen, baita hara joan aurretik ere. Ez nion eskaintza onartu.
|
|
2001
|
|
|
Ez, erantzun nion ordea, ez dugu hitz egingo.
|
Nire
gogoz kontra negarrari eman nion. Malko potoloak masailetan behera.
|
|
|
Eta Goiok lehorra ikusten zuen artean, nik itsasoari begiratzen nion, nire beldur, nire ardura, nire lelo aurpegiarekin. Oraindik ere begira nago, eta ontzi triste hura ikusten dut ostentzen, eta ontzi hark bere nabigazioa jarraitzen du
|
nire
gogoaren paisaian.
|
|
|
Lotsatuxe gelditu nintzen behinik behin, duela hogei urtetsu, Cabezon de la Sal en, han mundu honetarako eta besterako gidari zirenekin batean bazkaltzen ari ginenean. Aski bizirik zebiltzan politika nahastetara jo genuen azkenean, ez
|
nire
gogoz, eta horra non jakin nahi duten  nongoa edo nongotarra naizen ni; nik, berriz, isilune labur bezain nabari baten ondoan," Gipuzkoarra" erantzutea aukeratzen, hoberik ezean edo. Eta oraindik ere aski dut orduan gertatuaz oroitzea orduko lotsa berritzeko.
|
|
|
|
Nire
gogo eta nahia ahotan hartu dutenez gero, zilegi izan bekit neronen mingainez adieraztea. Euskal kultura nahi nuke, kultura horrek euskara mintzabide duela.
|
|
|
Ongi merezi ere, bai baitakigu neke askoren semea izan dela liburu eder hau. Aita A.I. k ipini dion hitzaurrea egokia da benetan, bizia eta argitasunez ongi jantzia; Iriondoren apaingarriak, azal eta barren, oraingoak eta
|
nire
gogorako biziro ederrak. Gainerakoan ere, itxura txukun txukunekoa da liburua, Itxaropenarenean ohi den bezalakoa.
|
|
|
Gogora datozkit orain Peru Abarca, Iztuetaren Guipuzcoaco  condaira (Gipuzkoako euskaldunei beren izaera eta arbasoen esanak eta eginak irakasteko asmoz ondua), Hiribarrenen Eskaldunac, eta abar. Ez ditut ahaztuko, azkenik, ez Elizanburu ez Bilintx, joan den mendeko euskal poetarik onenak,
|
nire
gogorako.
|
|
|
Baliteke ustea (Kantek berak ere, aipatu berri dugun oharrean azaltzen denez)" ni ari naiz" eta" ni naiz" batera direla (berdinak bailiran cogito eta sum cogitans); baina ez da egia.
|
Nire
gogoan zerbait badago zerbaitez ari naiz. Eta" ari" izate horretan sortzen da" naiz" en kontzientzia ere, geroago edo azpian.
|
|
|
Maitagarriak dira oso. Ongi etorriak
|
nire
gogora. Nahimenaren nahi biziak indartu egin dezake gogoa.
|
|
|
Maitagarria da indar hori. Ongi etorri
|
nire
gogora! Baina baita ere maitagogoak ongi ala gaizki erabil ditzake adimena, nahimena eta oroimena, ahalmen landuak izan ala ez.
|
|
|
|
Nire
gogoan benetan nire gogoko ez den beste norbait/ zerbait azaltzen eta nagusitzen da sarritan. Sarkin bat.
|
|
|
Nik sarkin bat aurkitzen dut sarri
|
nire
gogoan. Ez bakarrik nire gorputzaren guretatik sortua, edo nire nahimenaren nahietatik, edo beste gizakiek eta gizarteak eragiten dizkidaten joeretatik; baita ere nire gogoan bertan sortzen edo azaltzen den sarkina.
|
|
|
Nik sarkin bat aurkitzen dut sarri nire gogoan. Ez bakarrik nire gorputzaren guretatik sortua, edo nire nahimenaren nahietatik, edo beste gizakiek eta gizarteak eragiten dizkidaten joeretatik; baita ere
|
nire
gogoan bertan sortzen edo azaltzen den sarkina. San Agustinen eta Tomas Akinotarrarengandik103 hasi eta Kant104 geroztik Erich Fromm105 bera arte, aldiz, gehienak gehienetan, nolabait, aburu batekoak aurkitzen ditut nik:
|
|
|
Gezurti huts da sarkin hori.
|
Nire
gogoak —nik gogoak— beti daki, nolabait, zer den bere gogoko eta zer sasigogo. Baina nire gogoa, ni maitagogo indargabetu egiten nau askotan sarkin horrek, sasigogo horri sasigogo hots egin eta gogotik uxatzeko nekez gauza naizela utziz.
|
|
|
Nire gogoak —nik gogoak— beti daki, nolabait, zer den bere gogoko eta zer sasigogo. Baina
|
nire
gogoa, ni maitagogo indargabetu egiten nau askotan sarkin horrek, sasigogo horri sasigogo hots egin eta gogotik uxatzeko nekez gauza naizela utziz. Eta zenbat eta sarkin hori nigan gehiago nagusitu, hainbat eta ilunago ikusten dut nire benetan gogoko dena, hainbat eta makalago geratzen naiz sarkin horren sasigogoei aurre egiteko.
|
|
|
Kantek dioenez, gauzaren nolabaiteko esperientzia fenomenologikoa edo zentzumenezkoa daukagu; objektuaren beraren berri ezer jakin gabe. Nire tesiaren arabera, aldiz, eskuan daukadan gauzaren ezaguera objektiboa da izan; eta
|
nire
gogora eramaten dut, eta gogoak esaten dit onargarria den, ala arbuiagarria, ala oraindik ezbaikoa. Nire ezaguera hori objektiboa den, aurrerago eztabaidatuko dugu.
|
|
|
Orain zera laga behar dugu argi: nire adimenak eta zentzumenek eta ez dakit zerk lortua
|
nire
gogo —ni gogo— epailearen aurrean ipintzen dudala, eta nik gogoak neurtzen dudala ezaguera horren balioa eta ematen epaia. Ez dago egiaren beste epailerik edo neumdunik, gizakia bera baizik.
|
|
|
Orain zera laga behar dugu argi: nire adimenak eta zentzumenek eta ez dakit zerk lortua nire gogo —ni gogo— epailearen aurrean ipintzen dudala, eta
|
nik
gogoak neurtzen dudala ezaguera horren balioa eta ematen epaia. Ez dago egiaren beste epailerik edo neumdunik, gizakia bera baizik.
|
|
|
Askotan zera ikusten dut:
|
nire
gogoaren aurrera azaltzen zaidan ‘egia’ edo ‘ezaguera’ hori iruzurtsua izan ohi dela. Batzuetan, gogoak ez dauka ezer adimenak erakusten dion baiespen egiaren alde, ez kontra.
|
|
|
Gorago ari izan gara gai hau aztertzen, ezagutza ahalmena non datzan oinarrian eztabaidatzean eta egiari buruzko jardunean. Baina zenbateko ahalmena dauka ezagumen honek
|
nire
gogotik kanpo daudenak ezagutzeko. Non oinarritzen da nire ezaguerak objektibotzat onartzea?
|
|
|
Ziurtasunik ezaren kontra, berriz,
|
nire
gogo barruan egiten dudan gogoeta haustezina dago, eta hau da: banitu nire maitagaiak ezagutu, nuke maitatu.
|
|
|
Aztergai hau —ni neu— objekturik hurbilena izanik, gairik zailena da, aberatsena, hitz eta adierazpen guztiek mila bider mila eratan helezina bere sakon zabalean.
|
Nire
gogo hondoko ur sakonetan murgilean sartzen saiatzen naiz, baina ez dut lortzen azal azaletik zerbait ikustea besterik. Itsaso mugaezina dago beherago, harantzago.
|
|
|
Maita gogoak narama. Maitagarri zaidan zerbaiten atzetik nabil,
|
nire
gogoaren gogoetek, gogoek, gogorapenek naramate beti. Zertan dihardut nik?
|
|
|
Ase ezinik, maitagai bete betea edo beteagoa aurkitzeko irrikaz, nire men guztiak jardun horretara bideratuz.
|
Nire
gogoan sortzen diren asmo, iritzi, ekintza guztiak, ikur horrekin datoz: maitajardunak izatearen ikurrarekin, batzuetan iruzurtsu badira ere.
|
|
|
maitajardunak izatearen ikurrarekin, batzuetan iruzurtsu badira ere. Beraz,
|
ni
gogo maitaria naiz, maitagogo naiz. Hau da, gogo maitemindua naiz.
|
|
|
Gogoa bizi bizi ari, ala zeharo lo, tarte handia dago jarduera bien artean. Askotan nire gura, nahi eta gogo5 ametsen kontrolik gabe ari naiz,
|
nire
gogoa lotan bailegon. Hau da, zeharoko giza jardunekoak ez diren uneak edukitzen ditut.
|
|
|
1 Ni neu,
|
ni
gogoa ari naiz —dihardut— nire ahalmen diren adimena, nahimena eta oroimenaren aurretik, edo goragotik, edo barruagotik. Nire oinarrizko —errozko, esango nuke— aritzea gogoetetan, gogoetan, gogorapenetan datza.
|
|
|
2
|
Ni
gogo naizen honen izana bera maitari izatea da. Ari laria naiz, zehazki maita ari laria naiz.
|
|
|
Nire oroimenari agintzen diodanak ‘ekarri gogora hura’, gogoratzen zait edo badaukat gogoan zerbait oroimenaren oroitzen aurretik. Ni maitari,
|
ni
gogoa nire adimena eta nahimena eta oroimena gidatzen eta erabiltzen ditudan hau, ez naiz ez itsu, ez ‘gogogabe’, ez huts. Aditzea adimenarena bezala, gogapenak gogoarenak dira.
|
|
|
Lehenbiziko arazoa zera da beti (edo izan da beti nire bizitzan behintzat): ni,
|
nire
gogo, adimen, zentzumen eta abarren leihoetan orain eta hemen jartzen naizen hau den dena behatzera eta aztertzera, nor naiz ni hori. Jakinik ere historia den ufalak ur zehatz handietan naramala nolabait; nor/ zer naiz orain eta hemen ur handi horietan igerian bizi gogoz ari naizen ni hau, ufal eta ur berdinetan nire anaien artean ere zeharo bereizia naizen hau, beste edozein gizaki bezalaxe?
|
|
|
Nire bizitzako une eta aldi guztietan nigan nago, nigan naiz, nigan bizi naiz. Ni jaio aurretik hasita beste gizakien eta gauzen eragina nire gaurko izakeran dago, nire gogoeta bihurtu dut,
|
nire
gogoan darabilt, nire esperientzia da. Eragina, iritzia, besteena denean ere esperientzia nirea da, nigan datza.
|
|
|
Ni maitari,
|
ni
gogoa, nire adimena eta nahimena eta oroimena erabiltzen ditudan jaun hau, ez naizela ‘gidari itsu’, ez naizela jaun ‘gogogabe’, ez nagoela ‘asmo hutsik’ Ni gogoetadun, gogodun, gogorapendun naizela, eta gogoetek gidatuta, gogoek eraginda, gogorapenek argituta (gogoaren ariketek) agintzen dietela eta erabiltzen ditudala nire adimena, nahimena eta oroimena (nire poten... Gogoa bere gogoeta, gogo eta gogorapenekin (kontzientzia) ez dela nire potentzia, ni baino, nire potentzien jaun.
|
|
|
" Begira ezazu Bitoriano Gandiagarena izan zen estola hau; ikus ezazu Aita Villasantek bere eskuaz ukitu zuen Hamabi Apostoluen postala; uki ezazu aita Kandido Zubizarretak oparian eman zidan salakota; hauek ikusirik ez duzu zalantzarik ñimiñoenik ere izango zuregana bidali nautenen nortasunaz denaz bezainbatean; eta zuk zeuk baiezta dezakezunez beste inork baino hobeki, nire amuleto hauek egiazkoak dira, hots, autentikoak, benetakoak. Hortaz, horrenbestez badakizu nire asmoak onak direla eta
|
nire
gogoak bat egiten duela zure orain arteko bizitza oparo eta joria gidatu duten printzipioekin". Baina, jakina, lehen Aita Zaindarien Gazteluko ziega zaintzen zuena lotzeko estola erabili bainuen, eta gero antropofagoekin izandako gorabeheren ondorioz, hori esatea ezinezkoa zen.
|
|
|
Den denetan harridurak pintzel berberaz margoturikoa zirudien. Gure itxura jadanik ikusterik ez nuen arren,
|
nire
gogoan irudika nezakeen: aurpegi desitxuratuak, arropa belztu zarrastatua, odol arrastoa lurretik...
|
|
2002
|
|
|
Aldontzaren senideei
|
nire
gogoaren egoneziña agertu bezin laster, irri ximela erakutsirik, batere ez estutzeko erantzun zidaten.
|
|
|
bada indarrik
|
nire
gogoan,
|
|
|
«Oi, iru ta lau bidar zoriontsuak, gurasoen begi aurrean, Troia, ko arresi jaikien azpian eriotza izan zutenak! Oi, Tideu seme, danaotarretan indartsuena!, nola ez nintzan ni ere Ilion, go zelaietan erori ta
|
nere
gogo au zure eskumapean ez nuan egotzi. An bai datza Ektor zangarra, Akileu, k geziz il zuna; antxe baita Sarpedon zaintsua ere.
|
|
|
eta
|
nire
gogoan zure begitartea ikusten dudala iruditzen zait.
|
|
|
Hain arretaz zaintzen nituen horrenbeste ondasun galduta, zertarako bizi nahi dut? Beharrezkoena ez nion opa nire buruari,
|
nire
gogo eta gutiziak zapal zapal eginak nituen... eta orain besteak nik aurreratutakoaz nire bizkar okitzen dira.
|
|
|
Gaztetxo bat nintzela politikagintzara eraman ninduen, beste asko bezala, nire grinak, eta han nahigabe ugari etorri zitzaidan, begirunea, emankortasuna eta zintzotasunaren ordez ausarkeria, koipekeria eta diruzalekeria baitziren nagusi. Jardunbide gaizto hartara ohitu gabeko
|
nire
gogoak hura guztia arbuiatu egiten zuen arren, hainbeste grina okerren artean goranahiak ustelduta zeukan haatik nire gaztetasun ahula, eta gainerakoen aztura gaiztoekin ados ez nintzen arren, besteak menderatzen zituen ohore irrika berak lotzen ninduen halere hitz gaiztoetara eta bekaitzera.
|
|
|
Horrenbestez
|
nire
gogoak zorigaitz eta arrisku ugariren atsedena hartu zuenean eta nire gainontzeko urteak politikagintzatik urruti igarotzea erabaki nuenean, nire asmoa ez zen izan astialdi on hura nagikerian eta alferkerian agortzea edo lurra lantzen nahiz ehizean igarotzea egunak morroi eginkizunetara emanik, baizik eta goranahi gaiztoak aldenarazi zidan xede eta eginahalera itzuliz Erromako herriaren egitandia...
|
|
|
Hura nire lazka (horrela esaten dute Sunbillan) eta izua!
|
Nire
gogoaren bortxara, San Ferminetako entzierroan baino estuago! Beharrik, orain baino gazteago nintzen orduan.
|
|
|
ezin nion arnasa eman eta begirada piztu. Gogoratzen ari nintzen ezpain arteak ez zuen espresiorik, eta minutu batzuk lehenago handik zerion odol arrastoa lehortuta zegoen, bai zoruan eta baita
|
nire
gogoan ere.
|
|
|
Ordea, euskara gure hizkuntza izanik ere, orain dela zenbait urte, eguneroko bizitzan, gure hizkuntzaz ezin baliaturik bizi ginen, norabaiteratuak batzuetan, hori da kontua. Eta ez dakit
|
nik
gogoan duzuen nola hasi ginen aitzin hartan gure hizkuntza berreskuratu, hedatu eta plazara jalgiarazi nahian, jakite hegoek igoa, beste poeta hark ere idatzi zuen bezala, euskara noranahikoa nahi genuen aldi hartan: pentsatzen dut eskolan edo ikastolan norbaitek galdetuko zizula Lizardiri buruz zerbait.
|
|
|
Geltokiko kafetegian telebistari so eman nuen gauerdi arteko denbora, piercing moda berria zertan datzan azaltzen  zuen saio aspergarri bat ikusten.
|
Nire
gogoa, baina, pantailan agertzen ziren gorputz zulatuetatik oso urrun zegoen. Gauerdian zen irtetekoa Nekane, Igor eta hirurok Madrilera eramango gintuen autobusa, eta horretaz pentsatzeak ezinegon kilikagarri atsegina sortzen zuen ene baitan.
|
|
|
" Euskalun ibertsitate" etiketan nik nahiago dut" euskal gizartearen unibertsitatea" irakurri, jakin arren" euskal" en esanahiak etimologiari itsatsia dirauela gure hizkuntzan. Eta euskal gizartea elebiduna den bezala, euskal unibertsitateaere,
|
nire
gogoan, unibertsitate elebiduna da. Zertan datzan hau, horra hor beste auzi bat.
|
|
2003
|
|
|
" Nehoiz bakerik goza gabeko
|
ene
gogo bihurria, bihotzak edan duen ur onak hil du zure egarria, ur on guzien Jabeak berak emanikan negurria. Horra egi bat amodioak gure bixtan ezarria:
|
|
|
Bai, egia da dinozuna. Baina hazi hori ez eben Seminarioko eskolak eta irakasleak erein
|
nire
gogo bihotzetan. Beste abadegai batek, neure erdi herritar zan batek, jarri zituan nire eskuetan lehenengo euskal liburuak.
|
|
|
" Jus Canonicum", Eleizearen Legeak edo kanonak. Ez gaia bera, ez lekua, ez ziran orduan
|
nire
gogo betekoak, baina inoren menpean gengozan, eta agindua agindu; gotzain jaunak agindu ei eban nire hara joatea, beste abade lagun bigaz.
|
|
|
Berariaz eta aldi berean nahi gabe erreparatu nien besapeko ile bakan horiei, kleptomanoak gauza ezdeusak lapurtzen dituen plazer bertsuarekin. Nire kasuan ordea intimitatearen zati ezdeusak lapurtzen nituen, gero
|
nire
gogoan eramateko. Adats askea bi eskuekin goitik behera lizunki laztantzen zuen bitartean justu zer galdera egin nion ahaztu egin zitzaidala ohartu nintzen.
|
|
|
Adats askea bi eskuekin goitik behera lizunki laztantzen zuen bitartean justu zer galdera egin nion ahaztu egin zitzaidala ohartu nintzen. Emakumeen imintzio solteak sartzen zaizkit lehenik buruan eta banekien aldi batez nituela beso biluzi horiek, galtzarbeetako orbanak eta ilearen eroriko nagia
|
nire
gogotik erauzi, behin eta berriz gogoratuko nituela neure burua ere nazkatzeraino.
|
|
|
Nire esplikazioa da esku hartu nahi nuela, nolabait, gertatu zitzaidan hartan. Hain agudo eta hain
|
nire
gogoz kontra gertatu zen dena... Hara itzulita, berriro han jarrita, iragana aldatu nahi banu bezala da.
|
|
|
A, bueno, baina gero bila etorriko zara, ezta? Memento hartan ez dakit zerk hitz egin zuen, edo Ixabelekin ahalik denbora gehiena pasatzeko
|
nire
gogoak edo bakarrik buel  tatzeko gauza izango ez nintzelako kontzientziak. Esan egin nuen, behintzat.
|
|
|
Ez dut esango operazio hartan
|
nire
gogoa behartuz parte hartu nuenik. Frontea jausten zihoan, eta geratzen zitzaigun bakarra Burdinazko Hesiaren esparrua zen.
|
|
|
Halako moduan esan nuen bai hori, bisitaria isilik lotu baitzen. Ni berriz,
|
nire
gogoetan zulora itzuli nintzen.
|
|
|
–Beharbada bai, beharbada ez –erantzun nion– Baina
|
niri
gogoak halaxe kontatzea ematen dit.
|
|
|
|
nire
gogoak imajina dezakeen
|
|
|
|
nire
gogoa ere ez dut
|
|
2004
|
|
|
Aurrenengo udalekua Barrian egin genuen, 1965ean, eta hantxe nintzen… zer ez genuen egin! Oso garai aberatsa dut
|
nire
gogoan. Baina, egia esan, oso gogor egin behar izan nion neure buruari, oso lotsatia bainaiz.
|
|
|
Hor daukazue haragi hori, egizue nahi duzuena. Nire haragi kolpatua
|
nire
gogo kolpatuagoaren truke. Harresitik beheiti, belardian geldi daitezen burua mokoa lepoa bizkarra hegoa... eta nire kantua.
|
|
|
Amaitu genituen bigarren mailako ikasketak eta karrera bat hastera gindoazen. Nik argi neukan medikuntza egingo nuena, medikua nahi nuen izan, eta gurasoak ere ados zeuden
|
nire
gogo horrekin. Nathanek militarra nahi zuen izan, hori banekien, baina horretarako San Diegon zegoen marineen akademiara joan behar edo, bestela, Illinois-ko lehorreko gudarostearen akademiara.
|
|
|
Ezagutza mota horibeste ezagutza posible baten lehenengo oinarria da; beste ezagutza hori oinarritik ondorioztatu da, eta kanpoko munduaren ezagutza izango da, bestelako gogamenena, materiazko gorputzena?. (3) ezagutzaren oinarri enpirikoa:
|
nire
gogo cgoercn ezagutza beranazkoa, usteak, desioak, etab., nire ntaren existentzia ezagutzen dudan segurtasun berberaz ezagutzendut, Ezagutza mota hori ondorioztatu den beste ezagutza posible baten bigarrenoinarria da. (4) kanpoko munduaren inferentzia:
|
|
|
Esz.eptikoa ez den altcrnatiba errepresentazionismoa da: nire scntimcn datuek. beretatik abiatuz lorturiko gainerako usteekin batera,
|
nire
gogotik kanpo dauden objektu materialen errepresentazioa osatzen dute. Esan bezala, Lockc izan zen tesi crrepresentazionista gogorren defendatu zuena.
|
|
|
Oinarria bi zutabek sostengatzen dutc: (i) nikdudan
|
nire
gogo egoeren kontzientzia, eta (ii) haien kabuz begicn bistako, autocbidenteak?
|
|
|
Zenbateraino onar daiteke tesi hori? Erantzunik znzenena Berkeleyrena da.Horren aburuz, nire sentimen ideiak Jainkoak sortzen ditu
|
nire
gogoan. Ez dago zertanpentsaturik, Lockek egin zuen legez, gogotik kanpoko esparru material independenteadagoenik.
|
|
|
Halere, uneak izaten dira. Hau ere ez da bortxaz egin beharreko lana, gogoz egin behar da, eta
|
nik
gogo hori galdua neukan. Deiak iristean poza hartzen nuen, baina herri horretara abiatzeko autoa hartzean pentsatzen nuen, dedio, zergatik eman ote nien baiezkoa! .
|
|
|
Arazoetatik ihes egin nuen, koldar baten moduan. Lan berria babes gisa hartu nuen, bertan ipiniz
|
nire
gogo guztia. Eta Alemanian nintzen berriz ere!
|
|
|
Eta San Mamesko futbol zelaira irten eta, Espainiako selekzioarekin ez bezala, ez nintzen bitan banatuta sentitu, bat eta bakarra baizik... eta harmailetan ikusten nituèn ikurrinak hiru koloretako izara uhintsuak ziren,
|
nire
gogoa sehaskatzen zutenak.
|
|
|
Alabaina, ahalmen eragile hau ezin da niregan egon, ez duelako nire pentsamendua aurresuposatzen eta ideia horiek sarritan sortzen zaizkidalako nik ezertan lagundu gabe, eta askotan
|
nire
gogoz kontra. Beharrezkoa da, beraz, bera izan dadila nitaz ezberdina izango den substantzia baten baitan.56
|
|
|
Dena bukatu zenean gurdia zamatzen hasi ginen traktore batean.
|
Nik
gogoan dut Miren nuela beti alboan, kaxa batzuk eskura hurbiltzen, edo botila batzuk sartzen laguntzen, edo kamerak husten. Maiatza zen eta gauak epeltzen hasiak ziren.
|
|
|
|
nire
gogoaren pantaila handian:
|
|
2005
|
|
|
Bai, betidanik. Esaldi batek irudi bat ematen dit, eta nik badakit hura zehatz mehatz ez dagokiola, baina
|
niri
gogoan hartzeko balio dit. Orduan, alboan, klank, segituan marrazkitxo bat egiten dut.
|
|
|
Alabaina, irailean, hor agertu zaigu Adela, irribarretsu eta atse  gin, ikasle guztien berri jakin nahirik. Hurrengo hilabeteetan, maistra berriaren irudiak bete zuen
|
nire
gogoa; orain konturatzen naiz zer nolako irudi idealizatua osatu nuen nire barruan, baina infernu hartan zerugunea eskaini zidana ez nuen bada idealizatuko! Urte asko pasatu dira hartatik, eta, bizitzak garai hartako irudi gardena arrasto beltzez margotu badit ere, funtsean maistraren hasierako irudi hark bizirik dirau nigan, eta ez du galdu orduan eragin zidan zirrara garbiaren amiñirik ere.
|
|
|
barazkijalea omen zela; garai hartan, ez zen halakorik entzuten gure bailaran. Kontu hark maistraren irudi misteriotsua areagotu egin zuen
|
nire
gogoan.
|
|
|
Maitasuna zigilatzeko paper eta instantzia beharrari alferrikako irizten diodala –ez zaio gustatzen entzutea, baina nire jaioterriko bake epaitegia eta eliza urpean daude: paper bustiak baino ez dira– eta batez ere, buruan norberak bere irudi eta oroitzapenak dituela, eta
|
nik
gogoan dudala aitak alde egin aurretik nola utzi zuen ezkon eraztuna erortzen arrebaren arrain-ontzira, eta nola Tom eta Jerry apartatu egin ziren izututa, eraztuna uztai inerte baten gisan uretan murgildu zenean.
|
|
|
Metafisikoki ezkongabea naiz". " Zenbaitek beren lehen asma atakea oroitzen duten eran, nire lehen asperkeria atakea dut
|
nik
gogoan, bost urte izango nituen".
|