|
2000
|
|
|
|
nik
bere baitan uste dedana
|
|
|
Baina TVE k eman zidan puntua. «Telediario»n eta «Informe Semanal»en On Jose Maria Setien gotzainaren dimisioaz aritzeko
|
ni
berarekin agertzen naizen irudi batzuk aukeratu baitzituen. Gotzain egin zuteneko hogeita bosgarren urteurrenean izan zen.
|
|
|
Eta irakurleak ez zuen zertan lotura haririk aurkitu behar.
|
Nik
bere argazki artxiboa nahiko ondo ezagutzen nuen, ordu asko pasa ditudalako han argazkiei begira. Banekien zeintzuk ziren egokiak.
|
|
|
bata lehen esan dudan ideologien elkarbizitza, bestea homologazio eta dikotomia horien gainditzea (lokalista pobre ustekoa, unibertsal aberats ustekoa), eta hirugarrena kulturgintza eredua. Xabierrek esan duen bezala, nahiz eta hau putakume bat izan niretzat eta
|
ni
berarentzat ere bai, hau atera egin behar dugu aurrera, gustagarria egin behar dugu. Hori da eskema nagusia.
|
|
|
Honi dagokionez, psikoterapia guztiak norbere irudiaren terapiak dira, izatez, eta ispilu aroan oinarriturik daude beti. Eredu papera betetzen duen nagusiaren begiradapean,
|
niari
bere sintesi eta menderakuntza funtzioak itzultzea da kontua.Irudi bidezko terapiak dira, eta horrexegatik nagusi bidezko edo nagusiarekikoidentifikazio bidezko terapiak dira. Horregatik datoz beti mintzairaren eremutik.Hitzaren erabilera nabaria da hor, gutxiago, gehiago edo ezberdinki azpimarratuabada ere.
|
|
|
Bestearen askatasunaz. Maitaleak maitearen
|
nia
bere nian urtzea nahiluke. Hura den proiektua bera den proiektu bihurtzea.
|
|
|
Labirintoaren irteera aurkitu duenaren duda aurpegia izango nuen akaso, zeren metro bat harago, bere ohean esna, Rocíoren algaratxoak nire bisaia xelebrea salatu baitu. Begira geratu gara isilean, bera nire esnatu berritako aurpegi inuzenteari;
|
ni
bere begi handi lotsabakoei. " Zuri beha nago", aitortu dit ahots eztiz," duela asko".
|
|
|
Eta gizon hark, zeinari berant gabe jakin bainuen ezen Alain Coup d’Œil zeritzala, edo Alain Coup d’Œil le Normand, Normandiakoa zelako, jarri zuen
|
ene gainean
bere begi bakar beldurgarri hura... eta uste nuenean ezen neure bizitzako hutsik handiena egin nuela, zeren eten bainuen haren hitzaldia punturik gorenean, eta zeren behako krudel hartarik ez bainezakeen deus onik iguriki; aitzitik, bigundu zuen apur bat bere behakoa, egin zuen irri, eta erran zidan ondotik:
|
|
|
Hori, Anari erran berri nizkionak erranda, nire autoestimuarekin aspaldiko partez topo egin eta bortz minutu geroago. Billetea galtzen kontra artaz lisatu eta berriz ere molde guztietan alferrik saiatu ondoan,
|
ene gibelean
bere txandaren esperoan zegoen emakumeak aholkuz mozorrotu zuen bere pazientzia ahitua:
|
|
|
Tom ez da hotelean geratu eta honezkero Mexikora bidean da. Niri haren betaurrekoak eta sonbreirua janzteko eskatu dit, eta etengabe taldekideen ondoan egoteko, horretara zelatan egon zitezkeenek, jendearen joan etorriekin, gaua eta lainoaren laguntzaz,
|
ni
bera nintzela pentsatu, tiro egin ezin, eta aireporturaino etorri zuten. Baina hona etorri bezain laster, komunera sartu, bertan aldatu, eta zelatariak kanpoan geratuko ziren sekula agertuko ez den Tomen zain, ze Tomek, benetako Tomek, guk hoteletik irten bezain laster lagun batengana jo du, eta hark hilkutxa baten barnean eramango du, ezin lasaiago, Mexikoraino.
|
|
|
Gauminean, ordea, lorik egin ezinik ibili nintzen eta, bihotza golkotik irtengo ez bazitzaidan, Dabid esnatu behar izan nuen, zeren orduan ere oheratu bezain laster,
|
nik
beraren gezurra irentsia nuela sinetsirik, lokartu baitzen. Nik ekin eta ekin egin nuen, poliziak atxilotuekin bezala, baina argirik piztu gabe, polizien foko itsugarria Dabiden begietara zuzendu gabe.
|
|
|
Ni hotzikara porrokatzaile batek zeharkatu nau buruko ile garaienetatik oinetako behatz ttikienaren atzazaleraino, eta aurren aurrena bururatu zait Karmelo kontakatilu hutsa dela eta dena kontatu diola, baina gero kontrakoa pentsatu dut(
|
nik
berea sekretupean dudan neurri berean du berak nirea ere isilpean).
|
|
|
jarraitu du begirada apalduz. Aitor  tzen dut axolagabekeriaz jokatu nuela eta lotsagorritu egiten naiz hau esatean, baina gure presidenteari nirekin une atsegin askoak igaro zitzakeela agindu nion, ezin argiago agindu ere, arazoen zama pixka bat arintzen lagunduko niola eta, horrekin batera, ez nuela inondik ere haren familiaren estabilitatea kolokan jarriko,
|
nik
berarekin egotea aski bainuen; baina presidenteak guztietan uko egin zidan, guztietan adierazi zidan ez zuela nahi. Eta Clintonen aldeko goraipamenekin amaitu du.
|
|
|
Egun hartan inoiz baino beharrezkoagoa egin zitzaidan Dabiden presentzia, baina orduan bizkartzain" luxuzko ertzain", beraren hitzetan izateko ikastaro bat egiten ari zen, eta etxera itzuli zen arte ez nuen nire amorrazioa askatzerik izan. Arratsalde beranduan, Dabid heldu, eta dena kontatu nionean, berehala deitu zuen autobus konpainiara (orduan ere,
|
nire ordez
berak egin zituen egin beharrekoak).
|
|
|
– Ondo, ondo, oso ondo –esan zuen arrapaladan Lauaxetak,
|
niri
bere izena osorik ahoskatzea eragotziz. Orduan neu ere jabetu nintzen arriskuaz.
|
|
2001
|
|
|
(Ironiaz) Betiko Txiki balitz, ezagutu egingo ninduke? eta
|
nik
bera?
|
|
|
Bera itsasoari begira. Eta
|
ni
berari. Nekatu gabe.
|
|
|
Bai, Arantxak berak nahi zuen bezala erabili nahi zuen beti, esan du haserre, sarjentona horrek, baina
|
nik
bereak eta asto beltzarenak bota nizkion, ze uste zuen ba horrek, nire Jon horrela maneiatzen lagako niola nik. Tasiok ez daki nola moztu hura.
|
|
|
Armendarizen amak, baina, bat batean ihes egin dio bere besarkadari eta begietara zuzen begiratuz bere aurrean zutik jarri da. Ulertu, esan dio ahots minduz, zuk ez duzu ezer ulertzen, baboa, Jonek ni asko maite ninduen, asko, eta horregatik hil zuen bere burua,
|
ni
bere haur baten zain nagoelako.
|
|
|
Oinetakoak kendu dizkit eta
|
nik
bere galtzen botoiak askatu ditut ia binaka, eta zakila oratu dut, jadanik bustita, eta ahoan sartu dut, eta gazia da, berak eranzten nauen artean.
|
|
|
Amodioak eragindako hondamendi txikiak konpondu, aztarnak borratu, Goiok Imanolen eta
|
nik
bere amorantearen arropak jantzi eta hirira joan gara. Etxeko giltza zaborretara bota dugu, Imanolek atzo esan zigun moduan.
|
|
|
Nik Goioren enbarkazioa ezagutu nahi nuen. Horrela esaten zuen berak, enbarkazioa, esan beharrean ontzia, barkua, txalupa, baporea edo dena delakoa, berak enbarkazioa esaten zuen, eta
|
nik
bere enbarkazioa ezagutu nahi nuen.
|
|
|
‘Bera duela bi urte hil zen. Baina zeozer behar baduzu
|
ni
bere alaba Arantxa naiz... ’
|
|
|
Elkarrizketa bat egitea zen asmoa; berak orain arte esandakoari jarraituz, eta haria galdu gabe, elkarrizketa informal eta ahal denik naturalena egitea. Bere berbetan aritu gara, gure herriko berbetan,
|
nik
berarekin, beti, egiten dudan moduan. Hara hemen, zer atera den:
|
|
|
Hirugarren paralogismoak nia pertsona bihurtzen du.
|
Niak
bere identitatearen kontzientzia du, hau da, lehen zen ni berbera dela jakin behar du une orotan. Sintesi ororen baldintza da hori.
|
|
|
Bestalde, nik zera eduki behar dut gogoan —aurrerago azalduko dugu hau— bestearen egia bere gogoko denez, baita ere nire gogoko dela eta izan behar duela. Eta
|
nirea
berarentzat, berdin. Hor dago elkar ulertzeko gure maitagogo izaeraren bultzakada.
|
|
|
Bere matraila gogor jotzea berak desio zuen neurriko erantzuna zitekeen, kasu; edo aurpegira destainaz tu egitea gutxienez. Niri muturra hausteko gogoa nabarmenegi zitzaion,
|
ni
bere tranpan itsu itsu eror nendin.
|
|
|
Hitzok mihitik jaulki orduko kolkoan ahitu zitzaizkion.
|
Ni
bere ondoan eseri nintzen. Deus gutxi nuen eskaintzeko:
|
|
|
Belarrira egiten zidan hitz eta
|
nik
bere eskua ikusten nuen soilik.
|
|
2002
|
|
|
Horren ondoren, herri kontsulta. Berdin zait binkulantea dela edo ez dela dioten, gu herriak hautatuak gara eta
|
nik
bere borondatea moral eta politikoki binkulantetzat edukiko dut. Eta Legebiltzarrak onartua Espainian atzera botatzen badute hemen gutxiengo direnek, proposatzen dut Legebiltzarrean itxi daitezela parlamentariak Lituanian Langsbergisek egin zuen legez dei egin diezaietela munduko parlamentu eta erakunde nagusi guztiei, gure herri ordezkaritza zapaltzen digutela jakin dezan mundu guztiak.
|
|
|
San Martiñek, barriz, sakonago ekin deutsa. Eibartar idazle atsegingarri orren lana irakurri ala, doiñu zaharren otsa entzun dot
|
nik
bere, neure kolkoan, gunean, eta aren itzak, nireak be ba direala gomutauteko, lerro zahar oneik barriro jarten ditut emen. 1962 gnean, agertu nituan.
|
|
|
|
Nik
bere ez.
|
|
|
Geiago bere ba naz eta irugarrena
|
niri
bere dagokit; laugarrena ikutu daianak larri ibilli bear dau». Olantxe gaiztoak arrapakin guztia beretu.
|
|
|
Goizuetan Artsai neure ohearen azpian sartuko zen. Ni ninduen bere maitea, eta bazekien
|
nik
bera oso maite nuela.
|
|
|
Eta baserri barruan banengoen, beti nire zangoen artean. Askotan besoarekin izterra igurzten zidan,
|
nik
bera balaka nezan.
|
|
|
Horregatik, ni agertzen nintzenean, haren poza! Bazekien
|
ni
beraren alde aterako nintzela. Maite maite ninduen Zigorrek.
|
|
|
Sarak eskua luzatu zidan, baita
|
nik
berari ere. Bizpahiru segundotan egon ginen horrela, eskua eskuan loturik:
|
|
|
Harrituta sumatzen nuen semea nire alboan. Halako batean ilea eta bekokia laztantzen hasi zitzaidan, arestian
|
nik
berari egina nion bezalaxe. Eta laztanei lagunduz, zerbait esan behar zidala iruditu, nonbait, eta honela hitz egin zidan:
|
|
|
Horregatik haserretzen zen nirekin:
|
nik
bere erabaki bati buruzko arrazoiak eskatu orduko, segurua genuen sesioa. Autoritarismoa zuen amak sesioetatik onik irteteko bide bat.
|
|
|
Ez da atetik apartatuko,
|
nik
bere gustuko argibideren bat eman arte behintzat.
|
|
|
ez baitu
|
nigan
bere semea ezagutzen,
|
|
2003
|
|
|
Egia da hizkuntza eta tradizio poetiko bakoitzak bere estiloa garatu duela.
|
Ni
berari entzundako tradizio poetiko horretan txertatzen saiatu nintzen. Euskaraz esango ez nituzkeen gauza batzuk ateratzen zitzaizkidan erdaraz, eta harritu egin nintzen neroni ere.
|
|
|
«Lanetik kanpo oso bizimodu normala dugu.
|
Nik
bera maite dut, eta hau nire lana da». Ezkontzekotan ordea, lan hau uztea eskatzen dio Carlari.
|
|
|
«Hablando con los Vascos» eta «Euskal Herriko Historiaren laburpena» idatzi zituen kazetari adituaren irudia neukan
|
nik
bera ezagutu aurretik. Euskara batuaren eztabaida gorienean zegoela Martinek «Zeruko Argia»rako egindako elkarrizketak beranduago ezagutuko nituen, hemerotekako paper horien artean, beste liburuak bezala.
|
|
|
Enekiin ondo zer" ittea konbenitu yaten. Baiya anaiek etsetik kanpora bota nenduun, bere partee ta
|
nirea
beretzat hartute. Ezeusten emon txakur txiker ba" pere (txakur txiker bat= bost zentimo).
|
|
|
Ondo dakik biluzik ibiltea zelan gustetan jatan. Gainera lotan jagok, eta berak banakus be, ze ardura deutso
|
nik
bera be biluzik ikusten badot?
|
|
|
Benetan burutik pasa jatzu, kapaz izango nintzala
|
ni
bera eskuratzeko, halan zu beragandik banatzeko. Karmelek berriro buruaz ezetz erantzun zion, negarrari eusteko begiak ixten zituela. Horrek zelan pentsau lei inor bere atzetik ibili leitekela, barea baino nazkagarriagoa da eta...
|
|
|
Zelan esan leike
|
ni
bere atzetik ibili nazala. Baina bera zan adurra eriola beti niri begira ebilena...
|
|
|
Horien edertasuna eskeletoan dago (Jainkoak hezur bakar batekin egin zuen lehen emakumea), eta batek orduak pasa ditzake, graziarekin mugituz gero, ibilian dabiltzan hezur horiei begira. Horrelakoa zen Monika
|
nik
bere lehen nobelaren aurkezpenean ikusi nuenean.
|
|
|
–Ez nuela amore emango ikusi zuenean, argitaratu gabeko lan guztiak desegiten hasi zen, egunerokoak, gutunak, eskuizkribu eta zirriborroak. Aztarna guztiak ezabatu eta oinatzak estaltzen aritu zen,
|
nik
bere biografiaren kopia bat izan nezakeela susmatzen hasi zen arte. Ukatu egin nion hasiera batean, baina ez zuen sinetsi.
|
|
|
Bere aitzindariak bezalaxe, benetako Romain Garyk bezalaxe, gezur handi baten gainean, iruzur baten inguruan eraiki nahi zuen bere ahots berria: bere burua hil eta atzerritik jarraitu nahi zuen idazten,
|
ni
bere obraren eta izenaren zaindari hemen utziz. Ez nengoela horretarako prest jakinarazi nion.
|
|
|
Kaleko galtzadatik begiratu nuen Monikaren etxeko leihoetara, urte batzuk lehenago, elkarrekin bizitzen jarri aurretik, maiz egin ohi nuen bezala, bera nire etxera eta
|
ni
berera joateko egun jakin samarrak genituenean alegia, hala izaten da maitasuna zuhurtziaz administratzen duten bikoteetan, poliki xahutzea nahi izaten dute, elkarrekin zabaldu berri duten kontu korrontea balitz bezala. Hala egin genuen guk ere denboraldi labur batez, Monikak bere gaztetasunarekin arauak hautsi eta nire etxeaz jabetu zen arte.
|
|
|
Beharbada zurbil eta mutu geratuko zitzaidan, crochet batek jotako boxeolaria bezala, eta nik neuk suspertu nuen. Beharbada, elkarrekin bizi izan ginenenean bezala, negarrez lepora oldartuko zitzaidan eta
|
nik
bere taile liraina besarkatuko nion, negar zotinekin bere saihetsak eskusoinu baten hauspoa bezala mugitzen ziren bitartean, lepoan behera bere malkoen beroa labaintzen sentituz.
|
|
|
Etxera itzuli eta ezer esan gabe ordenagailuan idazten hasten zen. Orduan
|
nik
bere besaulkian jesarri behar izaten nuen eta Barthes irakurtzen jarraitzen nuen, isilik baina atezuan, txintik atera gabe, bere hasperen eta suspirioei adi, nahiz banekien semiologiak ez duela neska baten aurpegiko zeinuak irakurtzeko batere balio. Batzuetan bere adierazpidea gozatu egiten zitzaion eta, bere bigarren nobelaren hasiera bere horretan utziz, amultsuki hurbiltzen zitzaidan, irribarre tentel bat ezpainetan zuela, bera beste lekuren batean edo beste norbait bere lekuan balego bezala, eta besarkatu egiten ninduen.
|
|
|
Berari nirekin hitz egitea gustatzen zitzaion.
|
Nik
berari begira inoiz ez nintzela aspertuko pentsatzen nuen. Ni bere gaztetasunaz maitemindurik nengoen beharbada, bera nire heldutasunaz.
|
|
|
Nik berari begira inoiz ez nintzela aspertuko pentsatzen nuen.
|
Ni
bere gaztetasunaz maitemindurik nengoen beharbada, bera nire heldutasunaz. Gauzak ezin hobeto ezkontzen ziren eta mirari horrek iraun zezakeela pentsatu nuen orduan, Monikak eskutik tira eginez lurretik altxatu ninduenean.
|
|
|
" Nire baitan nobelak ditudala sentitzen dut eta zuk atera egiten dizkidazula", erantsi zuen amorru puntu batekin, nire nobela berria airean astinduz.
|
Nik
bere amorrua ulertu beharrean, antzu eta agor izatearen amorrua alegia, algara batekin erantzun nion. Istorioak, pertsonaiak eta tik batzuk beharrezkoak izanik ere, horretaz gainera beste" zerbait" behar dela, esan nion, literatura egiteko eta" zerbait" horretan dagoela gakoa.
|
|
|
Amak kemena atera du niri irribarre egiteko. Baita
|
nik
berari ere. Telefonoa adierazten diot keinuka, hitz egin ahal izateko.
|
|
|
Aitzitik, Joaquin espres hartan topatzeak ez ninduen gehiegi harritu. Errebisoreak ez ninduen ezagu  tzen, baina
|
nik
bera bai. Horregatik, neure artean pentsatu nuen bidaia hartan lasai egoten ahal zela, seguruenik ez bainion kezkatzeko arrazoirik emango, seguruenik inor ez baitzitzaion lapurreta salatzera joango, eta berandu gabe heldu ahal izango zen Hendaiako amorantearengana.
|
|
|
Orduan dena kontatu nion: zer nolako frogak eginarazi zizkiguten, hautagai askok eta askok atzera egin zutela eta, batik bat,
|
nik
beragatik egin nuela aurrera.
|
|
|
Kepak niri Parentesi deitzen zidan, Parentesi, eta
|
nik
berari Suspentsibo deituko nion, puntuak bezalaxe. Baldin eta horretarako nahikoa, zera, nahikoa konfiantza banu.
|
|
|
— Badirudi kontatu zizunak ez zizula inola ere c ezer garbirik kontatu galdetzen duzun bilera hori
|
ni
bertan egoteko adina gertatu berria dela uste baduzu.
|
|
|
Horrelakoak jasan ditugu nik eta beste askok satiro honen flauta doinuen eraginez; baina entzuidazue
|
nik
bera konparatu dudan satiro horien zein antzekoa den eta zein botere harrigarria duen. Argi eta garbi jakin ezazue zuetako inork ez duela bera ezagutzen, nik erakutsiko dizuet ordea, hasi naizenez d gero.
|
|
|
— Ezinezkoa da bada —esan omen zuen Sokratesek—, zuk ni goretsi nauzunez, orain nik nire eskuinekoa goretsi behar dut, beraz Agaton zure ondoren etzaten bada, ez al nau bada berak ni berriro goretsiko,
|
nik
bera goretsi beharrean. Utzi bada, jeinuzko hori, eta ez ukatu mutikoari jelosiagatik nik bera gorestea, bera goresteko irrika bizian nago-eta.
|
|
|
— Ezinezkoa da bada —esan omen zuen Sokratesek—, zuk ni goretsi nauzunez, orain nik nire eskuinekoa goretsi behar dut, beraz Agaton zure ondoren etzaten bada, ez al nau bada berak ni berriro goretsiko, nik bera goretsi beharrean? Utzi bada, jeinuzko hori, eta ez ukatu mutikoari jelosiagatik
|
nik
bera gorestea, bera goresteko irrika bizian nago-eta.
|
|
|
Eta beharrezkoa da, Agaton, zuk azaldu zenuen bezala, lehenik bera nor eta nolakoa den azaltzea, bigarrenik bere ekintzak. Beraz atzerritarrak erantzuterakoan behin azaldu zidan modu berean azaltzea dela errazena uste dut, gutxi gorabehera Agatonek niri oraintxe esan dizkidan arrazoi bertsuak esaten bainizkion
|
nik
berari ere: Maitasuna jainko handia eta gauza ederrena dela alegia.
|
|
|
Elenak ere ez zidan ezer ukatu.
|
Nik
berari, ezta.
|
|
|
–Eurotan dira gerraren alderdietako batzuk, baina ez denak –esan nion,
|
ni
beraren gainetik nengoela nabarmentzeko– Argazkiotan, hor dira zibilak, bonbardaketaren tenorean ihesean; hor umeak, zakuen artean ezkutalekuetako ahoen alboan; hor emakumezkoak, eguzkitan, buruan paperezko txanoak dituztela; hor erbesterako bidean doazenak ontzietan sartzen. Ohartu zara horietan ez dela arma bakarra ere erakusten?
|
|
|
esateko nire moduak zerbait pentsarazi zion foralari, bai. Orduan konturatu zen
|
nik
bera lehendik ezagutzen nuena –erantzun nion bisitariari.
|
|
2004
|
|
|
Egia esateko, niri baino argitaldari horiei galdetu litzaieke.
|
Nik
bere unean erabakiak hartu nituen, eta horietako bat, nobela muga guztien gainetik argitaratzea izan zen, ohiko ez zen bide batetik bazen ere. Utriusque Vasconi' ren apustua ausarta izan da.
|
|
|
Chavak nirekin zeukan adar jotze batetik hasi zen.
|
Nik
berari poema bat idatz niezaion nahi zuen bera ligatzera joateko. Urteak eta urteak zeramatzan horrela, eskatu eta eskatu, eta Espainiako itzulian egunero aritzen zitzaidan lata ematen.
|
|
|
Kontraesanez betetako pertsona bat zen, bere buruarekin etengabeko borrokan bizi zena.
|
Nik
bere jarrera argi nuen hasieratik eta, beraz, ez dut uste erakusketa honetan eragin duenik. Berak esandakoak ez dit bere lanaz dudan ikuspegia aldaraziko.
|
|
|
Kintanarena baino urtebete beranduago argitaratu zen Haurgintza minetan eleberrian badago, nire ustez, Ukroniari buruzko zeharkako aipamen bat. IX. kapituluko" Hitz sinonimoen sariketa" pasartearen amaieran" mutil bizartsu ezezagun" bat eta" sasoiko gizon" bat euskararen aberastasun penagarri eta tamalgarriaren gainean eztabaidan jartzen ditu, eta sasoiko aren ezpainetan
|
nik
bere aldian Mikeli Ukronia ri buruz entzun nion sententzia bera jartzen du: " nik ez diet parrerik egiten gerrate bat galdu dutenei".
|
|
|
Eta zergatik izan behar dut
|
nik
bere ikaslea.
|
|
|
Eta nora heldu da? Ba oso gora, eta
|
ni
berarekin, ze edozer irabazten duenean tontorrik handienean sentitzen naiz, eta konturatzen naiz horixe dela nik bizitzan egin dudan gauzarik itzelena, beste norbaiti laguntzea, eta satisfazioak, inoiz sentitu baduzu jakingo duzu, satisfazioak eta pozak ere bai, biek, itsaso itxura dute. Eta esango didazu mozolokeria dela, baina ez, ze bakoitzak, bere txikian, zerbait egiten du bizitzan tontorren batera heltzeko, eta itsasoren bat ikusteko.
|
|
|
Jainkoaren ideia honetara heltzeko bidea arrazoimenarena izango da.
|
Niak
bere arrazoimenean bertan, eta ez kanpoan errebelazioaren bidez, aurkituko luke ideia horren berri. Jainkoaren ideia hori nire barrutik, pentsamendutik, sortzen den determinazioa izango da:
|
|
|
Hedadura, honela, gai matematikoa izango da eta, neurri horretan, mundua ulertzeko ezinbesteko tresna; baina fisikoki berez existitu beharrik ez duen mugapen modura bururatu behar da aldi berean. " Pentsatzen dut, beraz, banaiz" baieztatzean, Niaren ideiari oinarri bat, hastapen bat, eskaini dio; hau da, Niak pentsamenduan izango du oinarri ontologikoa eta pentsamenduak
|
niarengan
bere subjektua (objektua, esango luke Descartesek). Baina, aitzitik, pentsamenduak ez du eskatzen derrigor hedadura, ezta alderantziz ere, hedadurak pentsamendua.
|
|
|
Badira zenbait arazo berak eskaintzen digun errezetan bere lana zehaztasun gabea, iluna eta nahasi xamarra bihurtzen dutenak, eta horien artean lehenetakoa bere metodoaren arau nagusiari buruz ematen duen justifikazio eskasa izango da. Ez da ez hau txantxetako kontua izango; izan ere, esan bezala, metodoaren lehen arau hori delako
|
Nia
bere pentsamenduaren muinean jartzeko aitzakia, Ni hori izango ei litzateke arrazoimenaren bidez bururagarria den ideiarik bakunena eta lehena.28 Badirudi, beraz, arau hori gehiago dela nahikoa justifikatu barik eta argitu barik bereganatzen duen aurrebaldintza, ondo arrazoituriko eta justifikaturiko eskakizuna baino, eta ausarkeria handiegirik gabe esan ahal izango genuke gutxienez justifikazio ...
|
|
|
gerran hil zen Serapiok, gerra galdu eta gero, gerra irabazi zutenek... baina kosta egiten zitzaidan beren jardunaren haria hartzea. La Vachek ere adi entzuten zuen salatik zetorrena, baina hala eta guztiz ere, nahiz bera eta biok izan ukuiluan esna geunden behi bakarrak, nahiz
|
nik
berarekin hitz egiteko gogo izugarria eduki, ez nintzen beragana joatera ausartu. Haserretuta egongo zela pentsatzen nuen, ez zidala behin ere barkatuko bera alde batera utzi eta behi makalekin ibili izana.
|
|
|
—Ondo pagatuta daukazu zorra, Soeur. Ondo baino hobeto —erantzun nion
|
nik
bere frantziberde eta alpapak gogoan hartuta.
|
|
|
Nik ondo konprenitzen nuen hori.
|
Nik
bere egonezin hura izan banu, auskalo zer jokaera maltzur hartuko nuen... Konprenitu edo ez konprenitu, ordea, han irauten zuten suaren mihi beltzek, eta gero eta beltzago, gainera.
|
|
|
Bai, kantaria pazientziako gizona zen, ezta dudarik ere.
|
Ni
bere lekuan egon izatera, harrika hasiko nintzatekeen balkoiaren aurka. Baina berak ez, berak nahikoa zuen kantatzearekin eta gora begiratzearekin.
|
|
|
Aingeru Guardakoa nuela ere sinistuta nengoen ia. Aspaldi honetan, berriz,
|
ni
bere esanetara jarri arteko onik ez du. Trumoi eta tximista gau hartan, esaterako, ez zion batere inportarik izan nik ohantzean neukan gozotasunak, eta hamaika aldiz egin zidan galdera:
|
|
|
Elkar agurtu eta
|
Niko
bere lija lanera bildu zelarik, Guridi bazihoan eta, bere kotxean iritsi zen Mandi. Kapota erdi zabalikakotik arbola txiki bat ageri, berak berriz, ardo botila kutxa bat ekarki, baratzean sartzearekin zakurrak burua makurtu eta isatsari eragin zion.
|
|
|
" Suediako bat ezagutu nian..." esan zuen Kakok," hura, mutilak, besteak ez bezalakoa zuan, artea eta guk konprenitzen ez ditugun beste gauza batzuk apreziatzen zitian, hark zeukan ekarria hark, ez zakiat nongo katedralaz ari zuan eta
|
ni
berari begira eta karpa baino ixilago nengoan, eta ja zeharo etsi eta ja harengandik ezer espero ez nuenean, bat batean etxera lagunduko al nion galdetu zidaan..."
|
|
2005
|
|
|
Txapelketak antolatu behar badira txapelketak antolatzeagatik bakarrik, Frantziako fandango txapelketaren kasu berean gara.
|
Niretzat
bera da, nehor mindu nahi izan gabe, berbera. Manifestazio bat egin dugu manifestazio bat egiteagatik bakarrik.
|
|
|
Ezin naiz kexatu.
|
Ni
bere txakurrekin bizi den erretiratua izatea komeni den arren, ez naiz erretiratu bat. Haurrentzako ipuin bilduma idazten ari naiz eta nire memoriak egiten hasiko naiz.
|
|
|
Premian neukana eta lehen ez genekiena, diktadurek ikastea galarazten baitute, ikasi dugu, hainbeste denboran ukatu zitzaiguna, eta justizia kontu bihurtu dugu guztia. Hau da nirea, hau dagokit
|
niri
beraz zuk niri eman edo aitortu behar didazu eta ez daukat nik inori ezer zer eskerturik. Horrek esan nahi du besteek dituztela gurekiko betebeharrak eta guri horiek exigitzea besterik ez dagokigula, ez negoziatzea eta gutxiago eskertzea.
|
|
|
Ni Nafarroako Txapelketan parte hartzen hasi nintzenean aita jada txapelketa horretan aritzen zen. Pentsatzen dut berak kezka izaten zuela, baina
|
nik
beregatik batere ez, nahikoa lan bainuen neure buruarekin.
|
|
|
errespetu izpirik erakutsi ez dizun amona superripurterre horren biloba naiz, eta barkamen eske natorkizu.
|
Ni
berarekin bizi naiz, eta izugarria da?
|
|
|
–Bai, hori egia da. Mirandek ez du inoiz sistematiko egin,
|
nik
bere testuetan hori irakur dezaket, eta garai haietan asmatu nuen sistema erabiltzen dut neuk nolabait espresatzeko Miranderen kulturan badagoen baina berak garatu ez duen Frantziako Iraultzaren kritika bat, berak, ipuin bezala garatu du, Zuberoako ipuin polit bat dago adibidez, baina sistematikoki ez du garatu nahiz eta pentsaera hori Miranderengan egon badagoen.
|
|
|
Begira gelditu zitzaidan une batez; besterik esan behar ez nuela ziurtatzean aulkiari begiratu eta eseri egin zen azkenik, oinak eserlekuak azpian zituen euskarrien gainean jarrita.
|
Nik
bere aurrean zutik jarraitu nuen, noizbehinka urrats batzuk emanez, burumakur.
|
|
|
Eliza aurreko zabaldian zegoen ilehoriaren ondoan, hizketan. Lankideren bat izango zuela pentsatu nuen,
|
nik
bere lagun guztiak ezagutzen bainituen, edo hori uste nuen behintzat. Ilea moztu berria zuen Irantzuk, laburragoa guztiz laburra izan gabe; lepo inguruan bukatzen zitzaion, marra kurboa eginez blusaren lepo gainean.
|
|
|
Ez zuen erantzunik jaso eta beste pare bat urrats egin zituen barnerago; gero berriro gelditu zen, eta
|
ni
berarekin.
|
|
|
" bera ni da"... Edota"
|
ni
bera naiz".
|
|
|
Kaixo, Baltza! Enok bapere aiztu higaz, eta hi
|
nitaz
bere ez. Ikuste’yoat...
|
|
|
Kixmi altxatu eta pasilloan gora eta behera hasi zen. Ni burua altxatzen ere ez nintzen ausartzen, neskak arrazoia izango zuen agian, urduriago nengoen
|
ni
bera baino. Baina, nora joana zen tipoa?
|
|
|
Azkeneko unean erabakiko zuen?
|
Nik
bere ondoan egon nahi nuen!
|
|
|
–Aizu! –deitu nion aldentzen ari zen Kixmiren aitari– Esaiozu, zera, harrapatzen ez badut, hau da, joango balitz, esaiozu, zera...,
|
ni
bere ondoan egongo naizela. Bai, hori.
|
|
|
Erantzun nahi izan nion ez zuela zertan lagundurik, bost axola zitzaidala Julio txepel hura, ez niola batere beldurrik, ez begirunerik, eta azken batean berak niri beldur gehiago zidala
|
nik
berari baino...; halere, eztarrian trabatu zitzaizkidan hitzak, eta ez nintzen gauza izan esaten zidan guztiari buruaz baietz egiteko baino.
|