|
2000
|
|
|
Besteen aldean
|
nik
ez nuen aitarengandik jaso, niri" Agite" aizkolariak erakutsi zidan bidea. Harekin hasi nintzen plazaz plaza ibiltzen.
|
|
|
EIZIEk ateratzen duen zerrendan titulu hori ikusi eta interesgarria iruditu zitzaidan. Bestetik, egia esan,
|
nik
ez nuen horretan pentsatu hautatu nuenean, baina sari horiekin beti gauza bera gertatzen da: orain txinatar bati eman diote.
|
|
|
|
Nik
ez nuen inolako gorrotorik, eta ez nuen Aita Morlans berriro ikusi gabegelditu nahi ere. Telefonoz deitu nuenean, ordea, ez nuen lortzen hura jartzerik.
|
|
|
|
Nik
ez nuen, jakina, osabaren hitzik galtzen, hain bainengoen harriturik. Eta osabak ez zuen, bertzalde, isiltzeko asmorik:
|
|
|
Ohartu ote zen, bada, osaba Joanikot, zalantzaz josia nengoela eta ez nekiela norat jo, nahiz eta iduri egin nezakeen ezen osabaren kide ezin leialago nintzela? Baina
|
nik
ez nuen gerlarik nahi, bertzalde... nahiz eta, osabaren hitzen bidetik, gero eta klarkiago ikusten nuen ezen ezin ekidin izanen nuela gerla hura ene hautua egin nezanean eta alde baterat edo bertzerat jo... zeren eta, Italiarantz abiatu aitzineko denboraldi laburrean, behin baino gehiagotan ikusi izan bainituen aita Bartolome etorri berria eta osaba Joanikot kontrakarrean, buruz buru, etsai ozpin...
|
|
|
|
Nik
ez nuen, komunzki, liskar eta diskusione haietan parterik hartzen. Egun hartan, halarik ere, bisita egiterat joan nintzaionean, ezin xuxenago heldu zion Pedrok auziari, erraiten zidala:
|
|
|
—Baina, ene buruak ene bihotzaren gutiziak ontzat emaiten ez zituen arren —erran zuen ene amak—, halarik ere, zure aita etxeratu eta harekin oheratzen nintzen bakoitzean, osaba Joanikot izaiten nuen gogoan, halako suertez, non gogoz eta arimaz harekin izaiten bainintzen, gorputzez zure aita besarkatzen banuen ere... Eta
|
nik
ez nuen bekaturik egin nahi, baina bekatu egiten nuen, erremediorik gabe... harik eta, halako batean, zutaz haurdun gertatu nintzen arte. Eta, handik aitzina, ohi ez bezala alhatzen hasi zitzaidan neure kontzientzia gaixtoa, zeren neure tokia galdu bainuen behin, eta bekatu mortala egin nuen, adulterio egin nuen, ez gorputzez baina bai gogoz eta arimaz...
|
|
|
Ordea,
|
nik
ez nuen arrazoin hura aditu nahi, zeren eta gainean baikenituen Ofizio Saindukoak, eta moztu egin nuen, besoa tinkatzen niola:
|
|
|
Ohean, burukoaren azpian, nirekin egin zuen lo. Beno,
|
nik
ez nuen lo handirik egin, baina, tira!, ongi nekien nire lagunik handiena izango zela. Hurrengo goizean, igandea zen, eta mezetarako prestatzen ari ginen guztiak;" Andre Madalen ikasi behar duzu aste honetan", esan zidan aitak, eta bizarra mozten jarraitu zuen.
|
|
|
Albo batera bazterturik, nik begirune handiz ibiltzen ikusi dut eta, aurrealdeko bankuetara iritsi ondoren, belaunikatu eta bertan egonean geratu dela. Ez dakit,
|
nik
ez nuen bera bezalako gazte bat horrela imajinatuko eta horrek pentsarazi dit berak ere seguruenik bere arrazoiak izango zituela halako babesleku bat bilatzeko; baina nik ez nuen inorekin egoteko gogorik, bai, irten egin naiz.
|
|
|
Albo batera bazterturik, nik begirune handiz ibiltzen ikusi dut eta, aurrealdeko bankuetara iritsi ondoren, belaunikatu eta bertan egonean geratu dela. Ez dakit, nik ez nuen bera bezalako gazte bat horrela imajinatuko eta horrek pentsarazi dit berak ere seguruenik bere arrazoiak izango zituela halako babesleku bat bilatzeko; baina
|
nik
ez nuen inorekin egoteko gogorik, bai, irten egin naiz.
|
|
2001
|
|
|
Otto Pette eleberria idatzi nuenean, eta hartaz hitz egiten badizuet, huraidatzi izanagatik hitzaldi hau ematera deitu didazuelako da?
|
nik
ez nuen nobelahistorikoa idatzi nahi; nirea ez da nobela historikoa. Aginteen arteko harremanak, elizaren gehiegikeria, agintearen eta hiritarraren arteko dialektika.
|
|
|
|
Nik
ez nuen batere egin, han oroigarririk utzi beharrik ez banu bezala.
|
|
|
|
Nik
ez nuen itxaropenik galtzen (liburuak aspaldi galdu banituen ere); banekien aurki aurkituko genuela tximino txuria. Bihotzak esaten zidan.
|
|
|
" hark ilkhi eraziten du bere iguzkia gaixtoén eta onén gainera, eta igorten du uria iustoén eta iniustoén gainera5", Leizarragak itzuli zuenaren arabera. Inoiz edo behin, gaiztoak ere esker oneko izan gaitezke, eta
|
nik
ez nuen gaitzerupean gorde nahi, bekatu larrien barkagarri, Amaleren aitagana dudan zorra.
|
|
|
Gauza batean bakarrik (gorago aipatu dudanaz kanpo) bat. Batasunerako,
|
nik
ez nuen bortxarik ez indarkeriarik nahi hasi berri hartan, ez dut nahi orain eta ez nuke nahi gerorako. Hobeki esan, bortxa eta indarkeria gizarteko harremanetan sendo baino sendoago erroturik ditugunez gero, ahalik eta gutien nahi nuke.
|
|
2002
|
|
|
Zumaian oso plater ezagunak dira olagarro zopa eta olagarroa patatekin.
|
Nik
ez nuen olagarro hitza ezagutzen ordura arte, guretzat beti" pulpoa" izan baita. Hasi gara bertsotan, eta bukaera hau neukan pentsatua:
|
|
|
Eziña zitekean.
|
Nik
ez nuan behiñere Soniarik ikusi Madrilleko kale ta aretoetan, baiñan hemen gaindiko ibillerak, hangoen neurri borobilla ematen zidaten.
|
|
|
Bezeroen kexa nagusiak, gehienak emakumeak, honelako adierazpenekin datoz: " ilea erre didate, tindagaiak ilea hondatu du," edo, askoz gehiagotan,"
|
nik
ez nuen hain motz nahi, eta mozketa horrek ez dit laguntzen". Konponbideak Ezberdintasun horien aurrean, ile apainketako profesionalek denetarako dute erantzuna.
|
|
2003
|
|
|
Hainbeste neke heriotzarekin, gero emazteak tiroa jota hiltzeko. Baina
|
nik
ez nuen nahi, ez nuen hil nahi –errepikatu zuen eta berriro ere, malkoek gainez egin baliote bezala, negarrez hasi zen eta, burua makurtuz, bi eskuekin aurpegia estali zuen, ura ahurka edaten duenaren tankeran, eta berriro burua altxatu zuenean aurpegia erabat desitxuratua zuen, malkoen ordez behazuna edo pozoiren bat xurgatu balu bezala.
|
|
|
Diru eskaintza bat ere egin zidaten, hemendik urrun, atzerrian, bizi ahal izateko.
|
Nik
ez nuen, ordea, bizitza berririk nahi. Senarra, aldiz, erabat animaturik ikusten nuen.
|
|
|
Galdeketa zeraman poliziak agindu zion baten bati, gazteetako bati, eusteko niri hanketatik, aurrena, eta gainean esertzeko, gero. Baina
|
nik
ez nuen ikusterik izan nork egin zuen eta, gainera, huraxe izan zen irribarre bat eskaini zidan sozial bakarra, gizatasun apur bat erakutsi zidan bakarra.
|
|
|
Neure gain hartzen dut erakunde armatu bateko kide izanaren erantzukizuna.
|
Nik
ez nuen esku hartu inolako ekintza bortitzetan, ez zuzenean ez zeharka, baina horrek ez nau egiten parte hartu zuten haiez bestelakoa. Neure ustean, erakundearekin identifikatu eta kolaboratzen genuen unetik, erantzukizun berean ginen.
|
|
|
Eta oso goiz hil zen.
|
Nik
ez nuen sekula ezagutu ama baina, halere, amorrua nion. Batez ere umetan, gainontzeko haurrek burla egiten zidatenean, ez aitarik eta ez amarik ez nuelako.
|
|
|
|
Nik
ez nuen ezer askorik ulertu, baina, alde batera, lasaitu egin nintzen.
|
|
|
Eta gorespena bai ederra eta bai jasoa gertatzen da. Baina
|
nik
ez nuen gorespenaren mota hori ezagutzen, eta ezjakintasunean zuekin adostu nuen neuk ere goretsiko nuela nire txandan. " Mihiak agindu zuen bada, adimenak ez" 22 Haizea hartzera bada.
|
|
2004
|
|
|
K. AULESTIA.
|
Nik
ez nuen ETArekiko aztiarena egin nahi, nik azaldu nahi izan dudana da, nire ustez zein girotan Zapaterok egin ahal izango lukeen zerbait. Gaur egun, zenbait gaietan egoera asko okertu da.
|
|
|
1964ko kontuak dira.
|
Nik
ez nuen isuna pagatzeko asmorik, eta handik bi urtera ezkondu aurreko egunetako batean, goizean goiz, etorri zitzaizkidan etxera polizia gazte batzuk eta Meliton Manzanasengana eraman ninduten: bi urte lehenago ipinitako isuna pagatzen ez nuenez hilabeterako espetxe zigorra ezarri zidatela.
|
|
|
Zera,
|
nik
ez nuen...
|
|
|
Noiznahi etortzen zitzaizkidan hitz haiek, bai: izan ere, astro brasildarra bezala, ni ere gelako ahate itsusitzat hartu ninduten umetan ikaskideek, nintzelako; nik ere futbola festa bihurtzen nuen baloia hanketan nuenean, kazetariek egindako kronikak eta iruzkinak lekuko, ikusleen pozgarri; ni ez nintzen pattarrean ito, baina, bolada batean, maiz samar mozkortu izan nintzen, eta drogetan ere erori nintzen;
|
nik
ez nuen kontzentrazioetatik ihes egiten, baina aitortu izan nuen, behin edo behin, neure nortasuna, etorkizuna arriskuan jarriz; ni ere, bestalde, eskuin hegalean aritzen nintzen, eta zorte onekoa izan nintzen neure karrera profesionalean. Zorteak, ordea, ezin zezakeen luze iraun.
|
|
|
Ardoak astintzen zion mihia, jakina. Ez,
|
nik
ez nuen artean aita inoiz mozkor ikusi izan, baina nola egunero, otorduetatik aparte, bere dozena baxoerdi harzen baitzituen, baita kopa bat edo beste ere, alkoholak muga fisiko psikologikoak apurtu zizkion pittinka.
|
|
|
Badakizu...?
|
Nik
ez nuen semerik izan, baina iloba bat oroitarazten didazu, seme semetzat hartu izan nuena garai batean... –eta, bere begiei zerièn malenkonia beste irri batez estaltzen zuela, erantsi zuen– Baina berak ez ninduen aitatzat hartu, eta hor bukatzen da historia...
|
|
|
|
Nik
ez nuen ezer ulertzen, ulertu beharrik ere ez, beharbada, zeren eta azkar baino azkarrago berotu baitzitzaidan ostera galdara... baina eta Montsek, eskua orain burura eramanik, beste ile bat kendu zidan bertatik, deux petits chéveux, bi ile ttiki...
|
|
2005
|
|
|
Utzi,
|
nik
ez nuen bat bera ere utzi, baina gogoratzen dudanaren arabera, amak bi irakurtzea eragotzi zidan: bat Dario Fernandez Florez en Lola espejo oscuro eta bestea Lo que el viento se llevo.
|
|
|
|
Nik
ez nuen ezer berririk nahi, nik Kixmik maite zuen gizona izan nahi nuen: lasaia, ausarta baina ez bortitza..., hau da, nintzena, baina apur bat hobetua; gure arazoaren gainean elurra metroka eror zitekeen, baita ondoren urtu ere.
|
|
|
Inondik ere, beldurrez zebilen, edo, bestela, alde batera utzia sentitzen zen, denboran atzeratua, bizian hila, maite izan zuen erregimenarekin batera.
|
Nik
ez nuen ia ikusi ere egiten, baina, ziotenez, arratsaldero edanda jaisten omen zen eskolara eta egunetako bizarrarekin ibiltzen omen zen. Ikasleen gurasoak ez zeuden orain isilik geratzeko, eta lurralde ordezkaritzara jo zuten kexatzera.
|
|
|
Labana beharrezkoa da ontzian, baina marinelak ez du soinean eramaten. Emazteak barkatzeko eskatu ziola segurtzat eman genezake bederen, ez zuen amorantearen errua egin" Behartu egin nau!" edo"
|
Nik
ez nuen nahi!" bezalako zabarkeriak asmatuz. Emakume hark bere gain hartu zuen egiten ari zenaren ondorioa, horrexegatik eskatu zion induljentzia senarrari.
|
|
|
Niri ere hanka egiteko moilatik agindu zidan Florenek, ontziratu nahi izan banu bezala. Baina
|
nik
ez nuen beraiekin itsasoratzeko asmorik, banekien ez zituztela nire lagunak aurkituko.
|
|
2006
|
|
|
Motorra erosi nuen, ez erromerietara joateko, jendeari galdezka joateko baizik.
|
Nik
ez nuen jakituriarik, gazteegi nintzen, gogo gar bat besterik ez nuen.
|
|
|
Eta Aresti izugarri mindu zen. Gaizki tratatu zutenen artean nire ezagun batzuk zeuden;
|
nik
ez nuen ezeren errurik, oso haserre nengoen guztiarekin. Uste dut Arestik hori bazekiela; baina berak guztiekin puskatzea erabaki zuen, baita nirekin ere.
|
|
|
Egunero 50.000 bisita inguru izaten ditugu, blogetako RSS eta botoiak barne. Hainbeste trafiko kostatu daiteke dirua…
|
Nik
ez nuen dirurik ordenagailu handiak alokatzeko. Hasi ginenean, 20 dolar kostatzen zitzaigun hileko.
|
|
|
Itsasoa azkartzen zen, baina Tomek beti kontzentrazio eta patxada bera atxikitzen zuen, erritmoa atxikiz eta noiztenka begiratuz non ginen. Zinez beldurgarria izaten ahal zen egoera, baina
|
nik
ez nuen sekula horrela sentitu, babestua bezala sentitzen nintzelako han, barku ttipian, berarekin. Azkenean hondartza ikusi nuen eta momentutxo bat berantago Tomek urera jauzi egin zuen eta tiratu zuen ontzia.
|
|
|
Von Stauffenek aginduak eman zizkigun alemanez.
|
Nik
ez nuen tutik ulertzen, baina Matiasek bultzatu egin ninduen. Uste dut taldeko batzuek bazekitela alemanez.
|
|
|
Topikoak topiko,
|
nik
ez nuen ia batere jotzen, eta Hankapaloren gaueroko sinfonien entzule ernegatu bihurtu nintzen. Zergatik ez nituen nik ere belarrietako tapoiak erabiltzen?
|
|
|
" Probatu" esan zenidan gero, lehen ardoarekin bezala, baina
|
nik
ez nuen gogorik. Probatu, berriro, baina nik ez nuen nahi.
|
|
|
" Probatu" esan zenidan gero, lehen ardoarekin bezala, baina nik ez nuen gogorik. Probatu, berriro, baina
|
nik
ez nuen nahi. Hantxe nengoen, nora begiratu ez nekiela.
|
|
|
halako suertatu ez balitz ez zen gertatuko holako, Txinako tximeletaren hegaldia eta lurrikararen teoria hori dena, badakizu.
|
Nik
ez nuen zuregana hurbiltzeko keinurik egin; zuk ere ez zenuen niganako pausorik eman; baina nirekin zegoen lagunak jo zuen irakasle jaunagana, aurreko ikasturteko tratu jatorra gogoan seguru asko, eta horrela sortu zen solasa, gu hirurok bildu gintuena. Bestela ere egin genuen topo, lehentxeago edo geroxeago, eta, hortaz, ezin esan bizitzaren norantza aldarazi zigun ustekabe horietakoa izan zenik; baina handik gutxira, gizalegeak hartaraturik edo kafetegian ezer hartu nahi ote genuen galdetu zenigularik, nire lagun hura izan zen ezetz esan zuena, ezinbesteko mandatu bat egitera joan behar zuela eta; nik, berriz, baietz.
|
|
|
Biak ziren nirekin eta bazirudien neu nintzela eurekin ez zegoena.
|
Nik
ez nuen, inondik ere, horrela bizi izan, baina horrela biziarazi nien, nonbait.
|
|
|
haien janzkerak eta batzuek buruan zeramatzaten yarmulkak ikusita eta haien erritoen lekuko izanda, ez zen zaila desberdintasunez ohartzea. Ikusten eta entzuten nuen hura guztia azalekoa zen,
|
nik
ez nuen itxuraz haratago ezertaz ohartzeko adinik. Hala ere, gogoan dut oso deseroso egon nintzela sinagogako zeremoniak iraun zuen denbora guztia.
|
|
|
Hala, Hermannen aitari buruzko zurrumurruak etortzen zitzaizkidan askotan gogora, zurrunbilo betean.
|
Nik
ez nuen laguna mindu nahi, eta gordean errenditzen nituen haren aitak eragiten zizkidan irudi eta kabalak. Izan ere, gauez, logelako argia itzali, eta Hermannen aitaren bizitza bikoitzeko parterik kilikagarrienak imajinatzen nituen atsegin morbosoz, baina irudiotako protagonista kitzikagarriari Hermannen aurpegia jartzen nion.
|
|
|
|
Nik
ez nuen Ãchlerrek bezalako erraztasunik frantsesez, eta alemanez ari zitzaidan. Ahapeka, ordea, ia xuxurla batean, fran  tsesek aurpegi txarrez begiratzen ziguten-eta beste hizkuntzaren batean, alemanez batez ere, aritzen ginenoi.
|
|
|
nire laguna pozik zegoela hain etxe ospetsutan lana egiteagatik.
|
Nik
ez nuen egoera hura batere gogoko, handiki usteek adiskidearen bihotz ona baliatzen zutela iruditzen baitzitzaidan. Ez nion, ordea, ezer esaten.
|
|
|
Sentimendu bitxi batek mingosten zidan berez aspalditik mingostuta neukan barrena: gertatzen ari zitzaidan guztian
|
nik
ez nuen inolako eran  tzukizunik; biktima bat nintzen, baina ez errudun; barkamena ere, besteek eskatu behar zidaten, ni guztiz libre nengoen inori barkamena eskatzetik. Baina, brastakoan, Sebastianen irudia etorri zitzaidan, Tonerde basoko zuhaitz batetik zintzilik.
|
|
2007
|
|
|
Niri, izan ere, ez zitzaidan ezer gertatzen, Elisari baizik. Hark Diputazioko funtzionario bat zuen senargai, eta nik ez nekien nor zen,
|
nik
ez nuen haren arrastorik batere. Areago, nik ez nekien nire almibarrezko melokotoiak senargairik bazuenik ere.
|
|
|
|
Nik
ez nuen dena ez Elisaren esku, ez Elisaren oin utzi nahi. Haurdun zegoen eta ez nuen bera kezkatzerik nahi.
|
|
|
Nire errua, beste behin ere. Lehenengo egunean, harrera tokian elektrizitaterik behar ote genuen galdetu zigutenean
|
nik
ez nuen beharrezkoa ikusi, gure behar energetikoak aseta zeuden: pilak genituen linternarako, butanoa gure kanpin gaserako.
|
|
2008
|
|
|
Etorri nintzenean banekien hemen beste hizkuntza bat hitz egiten zutela, baina
|
nik
ez nuen hizkuntza ezagutzen, eta ikasten hasi nintzenean ulertzeko oso zaila iruditu zitzaidan. Seigarren mailan nengoenean aparteko eskolak eman zizkidaten euskara ikasteko, eta gauza batzuk gaztelaniaz egin nitzakeen.
|
|
|
Orbaindutako zaurian egindako ukitua zen hura. Egia esan,
|
nik
ez nuen beraiekin egoteko gogorik, eta beraiek ere ez zuten aparteko ahaleginik egin nire laguntasuna mantentzeko; beraz, urrutiratu egin ginen.
|
|
|
Eztabaida gogorrak izan ditut editorearekin.
|
Nik
ez nuen ipuin hau argitaratu nahi, baina berak argitaratzearen alde egin du. Espero dut epaileek kontuan edukiko dutela.
|
|
|
Maite eta bion lehen elkarretaratzean, herenegun, hark dei bat jaso zuen sakelako telefonoan.
|
Nik
ez nuen, noski, ahaleginik egin zertaz edo norekin ari zen jakiteko, baina nahi barik solaskideari bere izenez deitzen entzun nion pare bat aldiz, eta hura ere Gari zen!
|
|
|
–Baina
|
nik
ez nuen egundo inon militatu, ez nion inori kemenik eta adorerik eman, erantzun nion.
|
|
|
Esate baterako, esaten zigun itsasora joaten zenean ez zela lanera joaten, bazuela Stornoway izeneko herri batean beste emazte bat, eta lau seme alaba ere bai, gu lakoak, eta haiengana joaten zela.
|
Nik
ez nuen lorik egiten, imajinatzen saiatzen nintzen nolakoa izango zen aitaren beste familia hura, nolako itxura izango zuten.
|
|
|
Uxue Alberdiren izena, aldiz, ez da manifestuak egun dituen 37 sinatzaileen artean ageri. . Manifestua atera zenean
|
nik
ez nuen liburu bat ere argitaratuta. Orain bat egiten dut manifestuarekin?, azaldu dio Alberdik BERRIA ri.
|
|
|
Bizitzan egin dudan bideak erakutsi izan dit zein urrats egin.
|
Nik
ez nuen kazetaritza ikasi, kasualitatez sartu nintzen mundu horretan. Nire ogibidean, gauzak beti ahalik eta ondoen egiten saiatu izan naiz.
|
|
|
«Nik Olaizolaren entrenamendu asko ikusi ditut, eta normalean entrenamenduetan ez du ahal duen bezainbeste behartzen. Ostegunean
|
nik
ez nuen saio osoa ikusi, baina ziur nago gehiago egin zezakeela, baina logikoa zen guztiz ez behartzea».
|
|
2009
|
|
|
Baina protesia behin behinekoa zen eta urtebeteren buruan Espainian aldatu behar zidaten medikuek.
|
Nik
ez nuen Espainiatik joan nahi eta enbaxadoreari bertan gelditzeko baimena eskatu nion. Beldur nintzen, behin Sirian, Damaskok Espainiara bueltatzeko baimena ez ote zidan ukatuko.
|
|
|
|
Nik
ez nuen sekula uste izan Michael zahartzarora helduko zenik, esan du Latoyak. Munduko pertsona bakartiena zen eta lehenago edo geroago zerbait gertatuko zela banekien.
|
|
|
Nerudaren esaldiari buruz galdetuz gero?
|
nik
ez nuen txartelean nirea ez zen beste izenik jarri?, banuen erantzuna prestatuta: –eskaintzak ezin dira azaldu, sentitu egin behar dira?.
|
|
|
–ez nekien ongi zer erantzun osagileari. Alde batetik
|
nik
ez nuen gaizki ikusten aitona, baina bestetik, bere burua leihotik behera botatzen ahalegindu zenean ere ez nion ezer berezirik barruntatu. Galdetzen zidanean, azken egunetakoa zehatz kontatzea izaten zen nire erantzuna.
|
|
|
–bigarrengoz esateko zutik jarri zen. Niri begiratu zidan, baina
|
nik
ez nuen ezer adierazten eta orduan sukaldetik ibiltzen hasi zen, ezin zen geldirik egon.
|
|
|
Behar ez zuen zerbait esango genuen edo, bat batean zutitu zen, gelako zoko ilunera joan, eta paretari begira, otoitzerako eskuak bilduz, ahots goran kredoa errezatu zuen. Zur eta lur,
|
nik
ez nuen ezer esan, berak ere ez, eta poesiak ikusten jarraitu genuen.
|
|
|
Dendako atea itxi aurretik esan zidan, eta zuzen zuzen begiratu zidan begietara, amak benetan ari naun esan nahi zuenean begiratzen zuen bezala.
|
Nik
ez nuen sekula eulirik irentsi, ezta nahi ere, baina, hala eta guztiz, baietz egin nion buruarekin, ulertu nuela, eta joateko lasai.
|
|
|
nire egitekoa zen.
|
Nik
ez nuen ondo konprenitzen aitak zergatik ez zekien dendako lanetan, konplikaziorik ez bainion topatzen batere, eta pentsatzen nuen lau esku eta aho zirtolari batekin baino azkarrago egingo genuela bezeroekikoa sei eskurekin eta ahoa itxita. Baina, tira, denborarekin ulertu nuen badirela hainbat gauza ulertu behar ez direnak, hala direnak eta kito.
|
|
|
–Hiriko etxerik onena eroetxe bihurtu nahi ote duzue, bada??; guztiak baitzeuden eroturik etxe hartan, antza, bera izan ezik, eta izeba Ernestina eta Maria Bibiana, beharbada; Damasok bazekien, bai, bere giroan beste bat zela estetika, gizon egindako Jainko gurutziltzatu batengan oinarritua, baina, gorputzaren gehiegikerien aurka gorputza bera matxinatzen zitzaiolako, ausaz, gurutzeak atzeraka eragiten zion, halako moldez, non noiznahi igartzen baitzituen bere baitan bi ahots kontrajarri, inguruak ezarria bata, eta bere berezkoa bestea: nire alde eman duzu bizia, bai, Jauna, baina nik ez nizun eskatu; nire alde daramazu arantzazko koroa, baina nik ez nizun eskatu; nire alde lantza saihetsean, baina nik ez nizun eskatu;
|
nik
ez nuen nahi, eta ez dut zure mundu hori nahi, nik beste era bateko mundua egingo bainuke, arantzarik gabe, lantzarik gabe, gurutzerik gabe, bizitzak zerbait xumeagoa behar bailuke, beharbada, zerbait apalagoa, hitz handien usainik ez duena:
|
|
|
Hemen Fresleven?
|
Nik
ez nuen grabazioa egin nahi, Bornasek konbentzitu nau. Bornasek bi grabazio egin ditu.
|
|
|
«Ba nahi gabe [Federazioan sartzea]. Ez nuen nahi, soilik... ia, behartu egin nidutenkasik eh?. ba. bai, aldatu beharra zegoen, aldaketa bat nahi zuten eta tira, eta.eta
|
nik
ez nuen nahi. ez nuen nahi oso lanpetuta nengoelako, gauza asko egitennituelako, eta nik uste dut federazio baten ardura hartzeko, orduak eman behar direla, orduak. Eta ez bakarrik. denbora librea izan arren., eman behar duzu. zera bainaordu gehiago eman behar dira.»
|
|
|
Aurrekari horiekin, kontua da 1984ko azaroko goiz batean gazte talde ausart bat etxean sartu zela.
|
Nik
ez nuen okupazioaren inguruko prozesuan parte hartu; geroxeago hurbildu nintzen, beste makina bat gazte bezala. Auzotarrek nola bizitu zenuten auzoaren geroa hainbeste markatuko zuen gertakizun hori. P.O.:
|
|
|
Mendiko lasterketetan ezagutu ditudan lagun batzuk gomendatu zidaten nire lasterketa egiteko; Berako ibilbide gogorraren berri banuen, eta banekien hasierako maldan estutu egiten zela bidea eta leku onean iritsi behar nintzela. Olazabal pixka bat atzerago zihoan, baina
|
nik
ez nuen atzera begiratu nahi. Harekiko erreferentzia bakarra jendearen oihu eta animoak nituen, eta ingurukoek esaten zidatena.
|
|
|
36ko gerra giroan jazotako istorioak eta batik bat, Bizkargiko borrokei buruzkoak jaso ditu idazleak orduko garai hura bizi izan zutenen ahotik. . Baina
|
nik
ez nuen eleberri historiko bat idatzi nahi?, zehaztu du. Berak aipamen txikiak, gerrari buruzko lekukotza batzuk baino gehiago ez dituela jaso nabarmendu du.
|
|
|
Guk, gure sasoian, ez dugu diktadura bat bizi izan, baina gu gaur egun garena gara 40 urteko diktadura bat egon zelako. Hau beharbada batzuentzat lelokeria bat izan liteke, globalizazio garai hauetan, baina
|
nik
ez nuen aitita amamen euskara jaso diktadura hori egon zelako, beldurrez zirelako seme alabei euskara irakasteko. Nik, beharbada, diktaduragatik ez balitz, bermeotarrez egingo nuke.
|
|
|
Orduan, ondorioztatu nuen, oker ondorioztatu ere, aldaketa Euskadin egin behar nuela. Berresteko, Henrikeri deitu nion, eta Txarik esan zidan ahotsik gabe zegoela
|
nik
ez nuen haren gaixotasunaren berri, baina keinu bidez esaten ari zitzaiola ordurako posta elektroniko bidez bidalia zidala bere lana. Mezuan Txarik azaldu zidan bere senarra ospitalean zegoela, eta, nahiz eta hobetzen ari, egonaldia luzatzen ari zela.
|
|
|
" Hiriko etxerik onena eroetxe bihurtu nahi ote duzue, bada?"; guztiak baitzeuden eroturik etxe hartan, antza, bera izan ezik, eta izeba Ernestina eta Maria Bibiana, beharbada; Damasok bazekien, bai, bere giroan beste bat zela estetika, gizon egindako Jainko gurutziltzatu batengan oinarritua, baina, gorputzaren gehiegikerien aurka gorputza bera matxinatzen zitzaiolako, ausaz, gurutzeak atzeraka eragiten zion, halako moldez, non noiznahi igartzen baitzituen bere baitan bi ahots kontrajarri, inguruak ezarria bata, eta bere berezkoa bestea: nire alde eman duzu bizia, bai, Jauna, baina nik ez nizun eskatu; nire alde daramazu arantzazko koroa, baina nik ez nizun eskatu; nire alde lantza saihetsean, baina nik ez nizun eskatu;
|
nik
ez nuen nahi, eta ez dut zure mundu hori nahi, nik beste era bateko mundua egingo bainuke, arantzarik gabe, lantzarik gabe, gurutzerik gabe... bizitzak zerbait xumeagoa behar bailuke, beharbada, zerbait apalagoa, hitz handien usainik ez duena: zergatik laburbiltzen du GURUTZEak bizitzaren ederra, eta ez limonada on batek, adibidez, edo xake partida batek, edo limonadak eta xake partidak batera...?
|
|
|
Bidaia amaitu zenean, arren eta emeen jokoa erakutsi nahi izan zigun atsoak, elkargainka jarrita, lehendik ere baserrian halakorik ikusiko genuela eta, berdin jokatzeko esanez.
|
Nik
ez nuen nahi, Mirentxuk ez zuen nahi, baina atsoak belar bitxi bana sartu zigun ahoan, arren eta emeen arteko grina pizteko, eta elkargainka hasi ginen biok. Atsoa, guri begira, bero bero jarri zen; arropa guztiak airera bota, lurrean hanka zabalik etzan, eta aluko ezpainak igurtzi eta igurtzi hasi zen, aurrena hatzekin, gero harriekin, hasieran leunekin, gero zakarragoekin, azkenik ertzak zituzten harriekin, bere zulo handian sartu eta atera, odola zeriola, intzirika, aluaren gorenean hatz potoloa adinako tontorra agertu zitzaion arte; hura igurzten zuen hurrena, gero harriaz jotzen zion, lurretik jauzi beldurgarriak eginez, lehoiaren moduko orroak ateraz.
|
|
|
Denbora hartan guztian behin baino gehiagotan sumatu nuen Pilar guri begira etxeko leihoren batetik edo zegoela zegoen lekutik.
|
Nik
ez nuen egundo ikusi bera, baina berak ni behin baino gehiagotan ikusi ninduela iruditzen zait.
|
|
|
bero egiten zuenean bigundu egiten zitzaion bere inguruan batuta zeukan argizarizko haria eta itsatsita geratzen zitzaizkion hautsa eta lohia; halakoetan, komeriak izaten nituen hura behar bezala garbitzeko. Argizaiolari buruz zeozer galdetuz gero,
|
nik
ez nuen hemen aipatutakoa baino gehiago esaten jakingo Santa Eufemia egun hartan artisauak eman zizkigun azalpenak entzun artean. Ez pentsa, orduan ere bitxikeria bezala jaso nituen artisauaren berba haiek, aparteko garrantzirik eman gabe.
|
|
|
Mingostu egin zitzaidan berriro barrua sasoi hartan, urte eta hilabete gutxi garrenean, eta harrezkero ez zait egundo pasatu bihotzerrea.
|
Nik
ez nuen hurbiletik ezagutzen Mikel; lagun sareginekin batera batu nuen informazioaren arabera, droga munduan sartuta ibili izan zen hura ere lehenago, eta, elkarrekin bizitzen joateko zineten sasoi hartan, trapitxeotik ateratzen zuenarekin bizi zen zurrumurrua zegoen zabalduta herrian.
|
|
|
– Erruki pixka bat besterik ez diot eskatzen, jauna –esan diot, ohearen kontra jarri eta bizkarra tentetzen saiatuz–
|
Nik
ez nuen inor hiltzeko asmorik. Behartu egin ninduten.
|
|
|
Estudianteak ez zuen garbi ikusten printzearena, baina gainerakoan ados zetorren Frantsesarekin.
|
Nik
ez nuen garbi ikusten ezer, baina okerrena iruditzen zitzaidan geure buruak entregatzea, ihes egiten ere ez ahalegintzea. Frantsesa zen argien ikusten zuena.
|
|
2010
|
|
|
Hor gindoazen, Enekuritik gora, isilik.
|
Nik
ez nuen deus esateko asmorik, arrazoi askorengatik, errespetua ez zelarik txikiena izango. Bi edo hiru minutu pasatuko ziren, eta Saramagok, haur bihurriaren irriñoaz," eseak" arrastaka ahoskatuz eta bokalak pasta bereko soinu bihurtzeko zeukan manera horrekin:
|
|
|
Beti ateratzen dut post bat sartzeko astia.
|
Nik
ez nuen mundu hau asko ezagutzen eta konturatu naiz etorkizuna Interneten dagoela. Blog bat idazten duzu eta jarraitzen zaituen eta erantzuten dizuten pertsonen taldea osatuz zoaz.
|
|
|
Hirurak ere aski koskortuak ginen arren, ezkutaketetan aritu ginen lehen aldian, Estibalizek hala proposatuta; bera. Estibaliz? arituko zen, gainera, Helena eta bion bila;
|
nik
ez nuen tokia ezagutzen, baina ola erorkinen artean pasabide bat aurkitu nuen, toki heze eta ilun batera zeramana, non Helena eta biok egon baikinen, Estibaliz etorri zen arte: –Hor zaudete??; baina gu, isilik; gero, oinots batzuk entzun genituen, gero eta hurbilago:
|
|
|
Bekatu mortala, deabrua, infernua:
|
nik
ez nuen hitz haietan sinesten, beharbada, baina hainbestetan entzun nituen ume umetatik, non errotu ere, errotu baitzitzaizkidan neure baitan, landare batzuk balira bezala, erro ezin sakonagoak zituztenak, inkontzientearen lurretarainokoak. Esan nahi dizudana da nik ez nuela kontzienteki sinesten, beharbada, baina inkontzienteki bai.
|
|
|
Helena gure etxean bi hilabete betetzear zegoenean gertatu zen hura, Rakel berriro lanean hasi baino astebete lehenago, hortxe hortxe;
|
nik
ez nuen Helena inola ere espero, bera bere eginbeharretan aritzen baitzen, eta ni neureetan; are gehiago: bi hilabete eskas haietan ni ez nintzen berarekin bakarrik egoten ahalegindu, aski bainuen haren irudi bat, haren irria, begirada iheskor batek atzemandakoa, edo haren ibilera, edo haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena?
|
|
|
|
Nik
ez nuen kontzientzia politiko nabarmenik, Marxen izena askotan entzuten nuen arren, hamarretik bederatzitan aitonaren ahotan, aitona erregezale sutsua baitzen, Marxen aurka apoak eta sugeak noiznahi jaurtitzen zituena?, ez bainuen haren idazkirik irakurri. Une hartan, baina, ez nion lehengusuaren aipuari garrantzirik eman, hain nengoen neure pozaren menera.
|
|
|
Nik ere ongi gogoratzen dut, bada, egun hura, poliziak langileak garbitu zituenekoa; gauzak zeuden puntuan zeudela, izeba Ernestina, Ada, Maria Bibiana eta laurok isilpeko elkarte bat osatzen genuen, eta izebak kontatu zidan Albertorena, Adak berari jakinarazi ondoren;
|
nik
ez nuen Alberto ezagutzen, ikastetxeko garaian bai, baina urte batzuk igaroak ziren geroztik eta aldatua behar zuen ezinbestean?, ez bainintzen artean Domingo bisitatzera joan; noiz edo noiz joatekotan egon nintzen, egia esan, baina azkenean, beldur nintzelako edo, aitarekin hautsi zuen bezala, nirekin ere berdin hauts zezakeela?, beti asmatzen nuen aitzakia bat ez joateko; Domingok, izan ere, ez zuen txistua atsegin?. Konparatuko didazu txistua akordeoiarekin?!?
|
|
|
zuri birika bat?; Helenaren balizko ateraldi hura, baina, errukiarekin lotuko nuen, edo errukikeriarekin, hobeto esanda, gauzak hala gertatu izan balira? eta
|
nik
ez nuen une hartan errukirik behar, bizipoza baizik; nik ez nuen une hartan birika bat behar, edo bai, birika bat behar nuen, eta horregatik esan zuen Helenak esan zuena, berak bakarrik baitzekien niri birika bat txertatzeko sekretuaren berri, birikarik ez nuèn tokian:
|
|
|
Eta pixkanaka pixkanaka ohartzen nintzen nola joan zen amaren aurpegia eta begirada aldatzen, gogortzen, tristatzen.
|
Nik
ez nuen amarekin haserretu nahi, ordea, eta ahal nuen guztietan haren besoetara egingo nuen jauzi. Baita hark gogoz besarkatu eta laztandu ere.
|
|
|
Gero, mendeku hartu nuen, hala moduz izan bazen ere.
|
Nik
ez nuen Bowlesen emaztea ezagutu, Jane, baina haren gainean idatzi nuen. Ikerketa txiki bat egin nuen, haren idatzietan barna eta hura ezagutu zutenen artean, ezer idazteko asmotan nintzela adierazi gabe.
|
|
|
Buenos Airestik Rosariora joan behar genuen, eta
|
nik
ez nuen batere gogorik. Gustura nengoen, neure saltsan, bigarren egunerako bertako sentituz.
|
|
|
Frantzia aldean edo ibillia izan bear zuan.
|
Nik
ez nuan luzaro emen ikusi, ta an zebillela aditzen genduan29 Gero Errenterin ikusi nuan, aztu ta geroko batean. Piska bat zartzera egi, a zegoan ordurako.
|