|
2000
|
|
|
Euskaldunak euskaraz ez dakien euskaldunak egin lezakeen moduan idatzi digu liburua. Ez da debaldekoa liburuaren izenburutarako Gabriel Arestiren"
|
Nire
aitaren etxea" erabili nahi izatea, eta Iratzederren poemak ere ingelesera itzultzen jardutea, nahiz azkenean bestelako izenburua erabaki.
|
|
|
Barka, baina suak hartzen nau. Eta
|
nire
aitaren etxea egurrezkoa da, eta defendatuko dut otsoetatik, sikateetatik, Jehovaren lekukoetatik (kosta lain kosta), baina sute batetik nuke. Sua Jainkoaren haserrea da.
|
|
|
" Aberria ala hil!" esaten da, baina hil eta gero ere hezur hozten ez den maitasuna da abertzaleak aberriari diona, Lauaxetaren eta bion kasuek erakusten dutenez. Fernando Pessoak ez zion horretaz ezer aipatu Ricardo Reisi, edota ez zuen behintzat halakorik jaso José Saramagok O ano da morte de Ricardo Reis nobelan, baina abertzale bat hiltzen denean hildako abertzale bat bilakatzen da, abertzaletasun horren izenean –"
|
nire
aitaren etxea" defenditzeko Arestik zioen bezala, edo" gure amaren etxea" bestela, guk hogeitaka urte geroago modu politikoki zuzenagoan genioen moduan– zer egin lezakeen jakin ez arren. Tira, azken batean, egia esanda, nik neuk behintzat bizi nintzelarik ere ez nuen sekula oso ondo asmatu zer egin nezakeen ezeren alde.
|
|
2001
|
|
|
Arestiren poesian lorratz nabaria utzi zuen Melirekiko maitasunak: " Guraso biak jaio jatzuzan/ Leongo erreñu zarrean"," Melitxu Basurtuko(...) Espainiako andrea/
|
nire
aitaren etxearen habea" edota" Meli piku melatua" hitz eztitsuak lekuko. Gaur egun, Meli Esteban eta Andere Bihotz alaba Gabriel beraren Bilboko jaiotetxean bizi dira.
|
|
|
' Bizkaitarra' n aipatzen duen emakumea ez du geroztik zuzenki aipatzen, baina zeharka edo, baietz uste dut. Esaterako,'
|
Nire
aitaren etxea' poeman aipatzen dituen aberastasunak (Gabrielek ez zuen halakorik, jakina), emakume horrenak izan zitezkeen. Nire interpretazioa da baina".
|
|
|
Gabriel Aresti hil osteantxe eratu ziren diktaduraren ondoko euskal instituzioak. Carlos Garaikoetxea lehendakariak Arestiren"
|
Nire
aitaren etxea" poema, herri honen ikur eta ezaugarri gisara aurkeztu zuen Katalunian: " EAJko agintariek Aresti bere egin dute, eta ez dute egin herriak eskatua, baizik berek halaxe nahi izan dutelako.
|
|
|
Bereziki, erakusketa mugikorra oso esperientzia interesgarria izan da. Erakusketaren bidez, jende askok"
|
Nire
aitaren etxea" ren egilea ezagutu ez ezik, idazle konprometitua, euskara batuaren eraikitzailea, intelektual aurrerakoia, eta pertsona bera ezagutu ahal izan du. Maskarada antzerki taldeak eginiko saioa ere oso baliogarria izan da zentzu berean.
|
|
|
‘Alderantziz, ’ jarraitu du, ‘edozein arrisku baldin bada abisatu egingo digu. Ezin duzue etengabe alde batetik bestera ihesean ibili, Maribel, michelin edo touring gidaliburuetan ez da leizerik ez osinik ikusten, baina bidaian doanak era guztietako zulo beltzak topatuko ditu, eta Goiok behintzat lasaitasuna behar du aldi batez behintzat,
|
nire
aitaren etxean edo berdin da Tirofijoren txabolan... ’
|
|
2002
|
|
|
Oso barregarria iruditu zitzaidan, ez baitzen horrela inola ere izan. Nire etxea bertan nuen, eta arrazoi asko medio'
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut' delakoarekin gogoratzen naiz. Nik, berriz, nire seme alaben etxea defendituko dut.
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea defenditzeko
|
|
2003
|
|
|
"...
|
Nik
Aitaren etxean (gauzetan) egon behar dot".
|
|
2005
|
|
|
Jesusek: "
|
Nire
Aitaren etxean egoitza frango bada." (Jn 14,3)
|
|
2008
|
|
|
Aleph argitaletxe esloveniarrak euskal poesiaren antologia bat kaleratu du eslovenieraz, Branil bomocetovo hiso. Antologija moderne baskovske poezije(
|
Nire
aitaren etxea. Euskal poesia modernoaren antologia) izenburupean.
|
|
|
Horietako batek honela dio: "
|
Nire
aitaren etxea defendatuko dut, ze nirea daukadanerako... Gabriel:
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea
|
|
|
Bihar, Gorka Merchanen La casa de mi padre(
|
Nire
aitaren etxea) estreinatuko da. Beste begirada bat bortizkeriaren inguruan.
|
|
2009
|
|
|
Garai hartan Georgiako Errepublika Sobietarreko Hizkuntza Akademiak bazeukan euskarari emandako atala. Gabriel Arestiren
|
Nire
aitaren etxea garai hartan itzuli zuen errusierara eta bere ikasleek Kaukasoko hainbat hizkuntzatan itzuli zuten poema bera. Tamara Makharoblidzek, adibidez, georgieraz jarri zuen.
|
|
|
Otsoen kontra, sikatearen kontra... defenditu eginen dut. Galduko ditut haziendak, soroak, pinudiak... interesak, baina
|
nire
aitaren etxea defendatuko dut. Euskal Herrian indarrean dauden instituzioak kudeatzen dituztenek lotsarazten naute.
|
|
|
Hagitz ezaguna da:
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut. Alta, ez da horren ezaguna Pierre Bordazaharre herri poeta, Etxahun Irurikoa; berak aldarrikatzen zuen Ama Euskal Herria.
|
|
2010
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea ez dut defendituko, ezinezkoa baitzait, ez baitakit zein den, ez eta, nire aitak etxerik izan zuenentz...
|
|
|
Nire aitaren etxea ez dut defendituko, ezinezkoa baitzait, ez baitakit zein den, ez eta,
|
nire
aitak etxerik izan zuenentz...
|
|
|
Egon izan naiz
|
nire
aitarekin etxe batean, beste batean eta gehiagotan ere, baina aitak ez dit eskaini etxerik, ez dit esan: hau duk gure etxea.
|
|
|
– Nire aitaren ohea?
|
Nire
aitaren etxea esaten ariko bahintz bezala...
|
|
2011
|
|
|
Batzuek oraindik goitik behera harroxko begiratzen dizutela dio, baina askok ego kontuagatik egiten dutela salto film luzeak zuzentzera. . Eta luze bat egitea ez da hain zaila, Gorka Merchanek egin du,
|
Nire
aitaren etxea. Filmaketan aritu zirenek esan didate kaosa izan zela. Baina zuzendari mota batek egunkarietan agertzea bilatzen du, film luzea egiteak ematen dizun prestigioa, kaletik jendeak ezagutzea?
|
|
|
Baina, bueno,
|
nik
aitaren etxera itzuli behar dut.
|
|
|
Ikastolak eregiteko lehenengo ahaleginetan G. Arestiren poema ospetsu haretan?
|
Nire
Aitaren Etxea, izenekoan adierazten dan antzeko airea sumatzen zan:
|
|
2012
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea filmaren estreinaldia, asteazkenean, ETB
|
|
|
Asteazken honetan
|
Nire
aitaren etxea filma estreinatuko da Euskal Telebistan. Gabriel Arestiren bertso famatua izenburutzat hartuta, Gorka Merchan zinegileak ideologia politikoak bitan banatu duen familia baten istorioa aurkeztuko du.
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea filma asteazken honetan emitituko da 22:15etik aurrera ETB.
|
|
|
Gabriel Aresti ere ranking berezi honen goiko tokian legoke. " Ni hilen naiz, nire arima galduko da, nire askazia galduko da, baina
|
nire
aitaren etxeak iraunen du zutik". Hori ere bizkarrera egokitu dakioke lagunari.
|
|
|
Beraz, denok ezagutzen duzue: "
|
Nire
aitaren etxea/ defendituko dut. / Otsoen kontra/ sikatearen kontra...".
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut
|
|
2013
|
|
|
zilindro garai batean Mikel Laboak abestu zuen Arestiren poema irakur daiteke:
|
Nire
aitaren etxea defendatuko dut... Eta, han pareko lakuaren erdi erdian geratu den haitzean ere, biribildutako burdin pieza erraldoi bat jarri dute, haitzetik atera zutena gogoratzeko edo.
|
|
|
"
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut", esan zuen bat bateko suak.
|
|
|
"
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut", dio" HARRI ETA HERRI" tatik abots gorenak.
|
|
|
"
|
Nire
aitaren etxeak iraunen du zutik", darantzuio" HARRIZKO HERRI HAU" beteko erantzunak.
|
|
|
"
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut. Otsoen kontra, sikatearen kontra, lukurreriaren kontra, justiziaren kontra, defenditu eginen dut nire aitaren etxea."
|
|
|
" Nire aitaren etxea defendituko dut. Otsoen kontra, sikatearen kontra, lukurreriaren kontra, justiziaren kontra, defenditu eginen dut
|
nire
aitaren etxea."
|
|
2014
|
|
|
Itxaropen printzak badauden arren, baten batzuek, oro har, zenbait klasikori barra barra erasaten dien gaitzak jota, nahiko modu axalekoan ezagutzen dugu, kolektiboki, Amaia Lasaren lana, argitaratu eta 40 urte pasata oraindik ere manifestazioetako lelo gisa erabil genitzakeen (eta bide batez genero hori azalberritu) bere poemetatik hiruzpalau baino ez dakizkigu buruz, bat bera ere ez dugu
|
Nire
aitaren etxea bezain burdinez markatuta.
|
|
|
Baldin, beste aldaera batzuk badaude, konturatzen gara, hamabost ahapaldi badira ere, ordena aldatuta etorriko direla ahapaldi horiek, edo hitz batzuk aldatuta… Eredu bakarrera iritsi bagara, idatzizko mundura pasatu gara, ze idatzizko mundua aldaera bakarrekoa da.
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut, Arestirena, beti da horrela, aldaerarik gabe. Ahozkotasunean, aldatzeko jokoa dago.
|
|
|
Batez ere abertzale diruzaleengandik, aberats jainkorik ga bekoengandik eta elizgizon Kristoren etsaiengandik defendituko dut
|
nire
aitaren etxea, horiek eman baitigute aberri ilun eta triste bat. 21
|
|
|
Toti Martinez de Lezea idazleak
|
Nire
aitaren etxea poema irakurri du eta Gabriel Aresti gurekin betiko izango dela esan du.
|
|
|
|
Nik
aitaren etxea herri honen egituraketa politikoari deitzen diot eta batzu [sic] edo denok egituraketa horri buruz gatazka eta eztabaidan ari diren, ari garen bitartean, guri, amaren suari, amonaren sukaldeari eustea dagokigu. Amaren sukaldea gure hizkuntz komunitatearen ezaugarria da.
|
|
|
Probabilitateen legearen arabera bigarren hezkuntzako ikasle bat hunkituko zen datozen urteetan
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut irakurriz horietako gela batean.
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea.
|
|
|
|
Nire
aitaren etxera.
|
|
|
Esan duzu:
|
nire
aitaren etxea da.
|
|
2015
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut.
|
|
|
Nolanahi dela, maizterra izateak laguntza handia ematen dio bati euskal demokraziaren eta berdintasunaren mitoan itsu itsuan ez sinesteko; oso ipuin maitea izan dugu euskal gizarte idilikoarena, eta ez bakarrik indar tradizionalistek bultzatua, iruditeria bera landu eta aberastu baitute ezkertiar ustekoek ere; errepublikano, laizista eta progresista zen Jean Baptiste Elizanburu,. Ikusten duzu goizean? kantu ederra idatzi zuena, mendi kaxkoren batean txaleta eraiki na hi duten guztien ereserkia; eta gure Aresti filokomunista, errebelde, etsigaitzak ere hor utzi zigun?
|
Nire
aitaren etxea, gogoangarria, euskal erresistentziaren metaforatzat har genezakeena; metafora ezkertiarra egiteko ere arketipo kontserbadorea erabili behar denean, ordea, ideologia tradizional hori zuztarreraino sarturik daukagun seinale.
|
|
|
Alokairuan bizi naiz
|
nire
aitaren etxean
|
|
|
Egia da, zakila gogor eta aldarte onean jaiki nintzen...? eta antzeko pasarteak direla arrakastatsuenak, zakar erasan baitio kalimotxoaren eta kalitxikiaren azpikulturak geure gazteen sentsibilitateari, baina esker ona zor diet. Boris?,. Ardoa baino ez?,?
|
Nire
aitaren etxea?,. Itzalak, bezalako ipuinei, sarritan salbatu baitizkidate eskolak aurton.
|
|
|
Harritu egiten du, halaber," Cuatro poetas vascos actuales" hitzaldiari dagokionez, Bilboko publikoaren aurrean 1965eko egun hartan zer poema irakurri zituen jakiteak: Arestiren Harri eta Herri tik hartutako"
|
Nire
aitaren etxea" eta Miranderen" Neskatxak" pagano eta erotikoa. Euskal historia erabat idatzi gabe dago oraindik.
|
|
|
Horrela laburbilduko nuke nik:
|
nire
aitaren etxea gotorleku bihurtuko dut besteengandik babesteko. Eta gero komenientziaren arabera jarriko ditut etxe horren paretak Ceutako mugan, Europako kanpoaldean, edo nire auzunearen eta hurrengoaren arteko farola ondoan.
|
|
|
Batez ere
|
nire
aitaren etxea ez dugulako oraindik saldu.
|
|
2016
|
|
|
guk etsiko diogu gure gozamenari, gero subjektu nazionalak (gure seme alabek) goza dezan. " Eusko gudariak" edo Arestiren"
|
Nire
aitaren etxea" ideologia horren eredu onak dira. Baina orain, gainera, politika independentzia zaleek euskal nazioari uko egitea eskatu diguten honetan, politika masokista leninista bere mugara eraman dute:
|
|
|
|
NIRE
AITAREN ETXEA
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea
|
|
|
|
nire
aitaren etxea.
|
|
|
baina
|
nire
aitaren etxea defendituko dut.
|
|
|
|
nire
aitaren etxea;
|
|
|
|
nire
aitaren etxea;
|
|
|
|
nire
aitaren etxea.
|
|
|
baina
|
nire
aitaren etxeak
|
|
|
Ez izan beldurrik Camera obscura Loreak Umezurtzak Hiru Bypass A escondidas Mystikal Mundu ia perfektua Kronokrimenak Estralurtarra Open windows Hondoratzea Sexuak zoratuta Valeria oinutsik Casual day Ezinezko hizkuntza Xora Eta zu nor zara? La chanson du Roland Alaba zintzoa Pelota II
|
Nire
aitaren etxea Echevarriatik Etxeberriara
|
|
2017
|
|
|
G. Aresti,?
|
Nire
aitaren etxea?,. Apur dezagun
|
|
|
Kanta bihurtutako poema sozial baten bi bertsio entzungo dituzu jarraian: Gabriel Arestiren"
|
Nire
aitaren etxea".
|
|
|
|
NIRE
AITAREN ETXEA
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut. Otsoen kontra, sikatearen kontra, lukurreriaren kontra, justiziaren kontra, defenditu
|
|
|
|
nire
aitaren etxea. Galduko ditut aziendak soloak, pinudiak; galduko ditut korrituak, errentak, interesak baina nire aitaren etxea defendituko dut.
|
|
|
nire aitaren etxea. Galduko ditut aziendak soloak, pinudiak; galduko ditut korrituak, errentak, interesak baina
|
nire
aitaren etxea defendituko dut. Armak kenduko dizkidate eta eskuarekin defendituko dut nire aitaren etxea;
|
|
|
Galduko ditut aziendak soloak, pinudiak; galduko ditut korrituak, errentak, interesak baina nire aitaren etxea defendituko dut. Armak kenduko dizkidate eta eskuarekin defendituko dut
|
nire
aitaren etxea;
|
|
|
eskuak ebakiko dizkidate eta besoarekin defendituko dut
|
nire
aitaren etxea;
|
|
|
besorik gabe, sorbaldik gabe, bularrik gabe utziko naute eta arimarekin defendituko dut
|
nire
aitaren etxea.
|
|
|
Ni hilen naiz nire arima galduko da, nire askazia galduko da, baina
|
nire
aitaren etxeak iraunen du
|
|
2018
|
|
|
Ba nik... Nik
|
nire
aitaren etxea deseraikiko dut!
|
|
|
Seric: Ba... ba... ba nik
|
nire
aitaren etxea ez ezik, nire amarena ere baden etxea deseraikiko dut!
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea ez ezik, gure seme alaben etxea defenditzea tokatzen da orain.
|
|
|
Arestiren Harri eta Herri/ Piedra y pueblo (1964) poema bilduman argitaratu zen"
|
Nire
aitaren etxea" (1986: 35), euskal identitatearen irudikapenetan funtsezkotzat jo genezakeen testuetako bat.
|
|
|
Lehenengo poeman bere egitasmoa iradoki badu, bigarrengoan aberriaren iluntasunari eta lainopeari ekarri nahi dion argiaren gaia garatzen du. Hirugarrenean, aldiz, bere konpromisoaren zindotasuna bermatzen du," Beti esanen dut" edo"
|
Nire
aitaren etxea" (Harri eta Herri, 1964; 1986: 33) poemetan egina zuen bezalaxe, modu dramatikoan, aitaren etxea defenditzeak edo egia esateak bere biziaren eta erosotasunen prezioa duela aditzera emanez.
|
|
|
|
Nire
aitaren etxea
|
|
2019
|
|
|
Baina, historia laburtu beharrak hartaratuta, egin dezadan jauzi hogeigarren mendera. Ordutik gaurdainoko manifestu ezagunena, Gabriel Arestiren
|
Nire
aitaren etxea bere laburrean. Lehen pertsonan ari da Aresti bertan:
|
|
|
Gloriak, Merzedesen neskameak, ekarri izan dit beti behar nuen guztia: janari osasungarria, nik ukitu ere egiten ez dudana eta
|
nire
aitak etxera eramaten duena berak prestatu eta bueltan ekartzeko tupperretan. Ane eta biok elkarrekin bizitzera goazelako ideiak ematen dit behar dudan kemena jendez beteriko leku itxi batera joateko.
|
|
2020
|
|
|
Urte asko dira, urte asko da jadanik Gabriel Arestik idatzi zuela"
|
nire
aitaren etxea defendituko dut", eta esaldi hori askotan errepikatu dugu, askotan oihukatu dugu, baina, hain zuzen, jakin ez baldin badugu denok, gure aitaren etxea defenditzen izan da. (, gure transkripzioa).
|
|
|
Baina bertoko bisitari Arestiren poemagintzako bertso ezagunena zein izan zen ondo dakigu: "
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut". Gero Txillidak Gernikan erantsiko zuen bere eskultura, Gure aitaren etxea.
|
|
|
|
nire
aitaren etxea.
|
|
|
|
Nire
aitak etxetik bota ninduen haurdun eta senarrik gabe agertu nintzenean.
|
|
|
|
Nire
aita etxetik joango da.
|
|
|
Elgarrekin ere kantatu zuten partaide ziren abesbatzek, bost kantu txekieraz, ingelesez eta latinez. Laetitia Casabianca zuzendari, euskal kantuetan euskaldunek Maite, Segalariak, Zezenak,
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut eta Xalbadorren heriotzean kantatu zituzten, besteak beste. Erakustaldi gisa planteatu zen, ez konpetizio.
|
|
2021
|
|
|
Alegia: [
|
nire
aitaren etxe (a)] KO], baina zehazki mintzatuz, nire aitaren etxeko ren azpian dagoena[... etxe an ko] dugula esan litzateke. Gauzak soiltze aldera egin dugu horrela.
|
|
|
Alegia: [nire aitaren etxe (a)] KO], baina zehazki mintzatuz,
|
nire
aitaren etxeko ren azpian dagoena[... etxe an ko] dugula esan litzateke. Gauzak soiltze aldera egin dugu horrela.
|
|
|
2.5b Har dezagun, adibidez, honako perpaus hau:
|
Nire
aitaren etxeko morroiek ugari daukate ogia. Zazpi hitzez osatua dago perpaus hau.
|
|
|
Askoz zentzuzkoagoa da, adibidez, beste honako hau:
|
Nire
aitaren etxeko morroiek/ ugari daukate ogia. Hain zuzen, perpaus honen bi atal nagusiak horiexek izan daitezke.
|
|
|
Eta atal hauetako lehenbizikoari erreparatzen badiogu, honen atalkatze zuzena hau izan liteke: [[
|
nire
aitaren etxeko] morroiek]. Alegia, hango morroiek sintagmaren bidez ordezka daiteke:
|
|
|
Alegia, hango morroiek sintagmaren bidez ordezka daiteke: hango eta
|
nire
aitaren etxeko baliokide dira. Eta atalkatzearekin jarraituz:
|
|
|
Eta atalkatzearekin jarraituz: [[
|
nire
aitaren etxe] ko] eta ondoren[ [nire aitaren] etxe] eta[ [nire aita] ren] eta, azkenik,[ [nire] aita] eta[ [ni] re]. Horrenbestez, sintagma osoak, mailaz maila, barnean dituen beste sintagmak kontuan hartuta, honako egitura hau proposa genezake:
|
|
|
Entzun Gabriel Arestiren ahotsa, entzun nola datorren gugana, iragan hurbiletik, bere agindu solemnearekin: "
|
Nire
aitaren etxea defendituko dut, otsoen kontra, sikatearen kontra, lukurreriaren kontra". Zenbatek dakizue hori buruz?
|
|
|
Hona etorri naiz ni? Herrian
|
nire
aitaren etxea utzi nuen, harrizkoa eta bost solairukoa zena. Hemen etxola bat nuen.
|
|
|
Betaurreko beltzez betetako argazkiak.
|
Nik
aitarekin etxean egon nahi nuen. Topaketa haiek beste min bat gehiago ziren.
|
|
|
Joxe Azurmendi.
|
Nire
aitaren etxea. Ez da posible, ezin liteke.
|
|
|
|
Nire
aitak etxetik bota ninduen eta ez zidan hitz egin 13 urtean.
|