|
2000
|
|
|
Potzolok keinu erre batez gaitzetsi zuen
|
nire
jakin eza.
|
|
|
Haren irribarre hantustea
|
nire
jakin ezaz trufatu zen.
|
|
2001
|
|
|
‘Baina inguru honetan
|
nik
dakidanez ez dago mila mailadun eskailerarik goitik behera erori arren horrenbeste ubeldura egiteko... ’
|
|
|
... Baina
|
nik
badakit ez dela jabetu; orain  dik, ez dela konturatu badela, badagoela negar  eta barre egingo duena, eten gabe eskean arituko zaiguna," aita" edo" ama" deituko diguna Â, hots, haurra; gu bion semea edo... alaba...
|
|
|
Aita Zabalak  bazuen segur aski egiteko presakakoagorik eta aurrean bidaltzen du aski itxuratxarki erantzun batean Ulibarri eta Ulibarriren asmo hori; ez zuen ikusten zer arraiotarako behar zuen Bizkaiko foruak euskaraz jarria egon.
|
Nik
dakidanez gainera ez dago oraindik ere, eta ez da sekulan egon7 Gure lege zaharretan zaharrena eta begikoena, beraz, euskaraz sekula egon ez baldin bada, horrek zerbait adierazten du, alegia ez dela euskara izan, lehen adierazi dudan bezala, euskaldunen adierazpide eta mintzabide osoa, beti beste hizkuntzaren baten premian egon dela bere aldamenean.
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez, behintzat.
|
|
2002
|
|
|
Plangintza bat bideratu litzaieke, hizkuntza planteamendua ere tartean ager dadin.
|
Nik
dakidanez ez da halakorik egiten. Askoz errazagoa da sortzen ari diren erakundeekin jokatzea daudenekin ohiturak aldatzea baino.
|
|
2003
|
|
|
Ez, hori ez.
|
Nik
badakit ez dudala fitsik salbatuko. Are gutxiago nobela.
|
|
|
Baina nik gaur Bizkaiko bertso batzuk argitaratu nahi ditut; beharbada, lehendik be beste nonbaiten agertuko zirean,
|
nik
jakin ez arren. Dana dala, aspaldian daukadaz neure magnetofonoan
|
|
|
Honekin esan nahi dudana zera da, nahiz Ikas, Elhuyar, Jakin eta beste euskal kultur arloko elkarte batzu diren antolakizun osoaren zama daramatenak, agintarien aurrean erantzukizun osoa Euskaltzaindiarena dela.
|
Nik
badakit ez dugula gehiagoko estualdirik izango eta lasai nago. Euskaltzaindiko ordezkari bezala aitortzen dizuet.
|
|
2004
|
|
|
Aerostatoak,
|
nik
dakidanez ez dira oso azkar ibiltzen, beraz...
|
|
|
|
Nik
badakit ez naizela arbola bat edo sasi bat edo pauso batzuk gauaren erdian. Baina ezerk ez dit burutik kenduko holako zerbait ere banaizela.
|
|
2005
|
|
|
Hezkuntza sailburu berriak ez dakit zein bide segituko duen.
|
Nik
dakidala ez du ezer esan gauzak aldatzeko, baina aldaketaren baten zain gaudela jakin luke. Gauzak aldatzeko zerbait egingo duen itxaropena badugu.
|
|
|
Konparaketa hau, beti ere, oso gauza zaila da: ze, batetik,
|
nik
dakidala ez dago oraindik antzeko helburuarekin egindako herri leinu bakar bati buruzko ikerketarik eta, bestetik, eskura ditugun hizkuntzei buruzko lanek ez dituzte konparaketa orokor egokiak eskaintzen. Hizkuntz lan horiek, aldiz, bestelako gauzetara eta lanetara bidaltzen gaituzte ia beti:
|
|
2006
|
|
|
|
Nik
dakidala ez. Horren atzean PPren politika zikina dago, PPk politikaren lohikeria bilatzen du, den dena nahasi eta politikaren erabilpena egiten du.
|
|
|
Ama eta aita izatea baino zerbait serioagoa eta aberatsagoa zela guraso izatea esaten zuen gure osaba mutil zarrak. Bera ez dakit aita izatera iritsiko zen
|
nik
dakidala ez baina gure guraso papera bete zuen neurri handi batean, izan ere, gure aita asteko sei egunetan joaten zen goizeko zazpietako tranbian lanera eta gaututa itzuli etxera, ia urte osoan. Normala den bezala, nekeak erretxinduta iristen denari grazia gutxi egingo dio sei" baba ale", praketatik zintzilik eta argamasa betean, elkarrekin ikusteak.
|
|
2008
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez; baina, badakizu, sekula ez da jakiten?
|
|
|
–Eta
|
nik
jakin ez?! –esan zuen markesa andereak, txundituta; jarraian, baina, begiak hormako puntu batean iltzatzen zituela, halaxe jarraitu eta bukatu zuen esaldia, beste denbora bati begira balego bezala?:
|
|
|
Federiko Barrenengoa eta beste asko konturatu ziren, Aiarako forudun eta kuadrillako, Artzeniegako inguruko arabar herrixketan, euskal toponimiaren presentzia oso urria zela. Burgoskoa zibilki eta elizaz Santanderrekoaz, ordea,
|
nik
dakidala ez dago iker ketarik eginda, salbu, Jose Bustamante Briciok, bere La> Tierra> y> los> Valles> de> Mena, Gráficas Ellacuria, Bilbao, 1971 Oraindik ezagun diren herrixka zenbaitetan, badiru di, euskal toponimia agertzen dela, hala nola, Anzo, Arza, Artieta, Orrantia, Aiega, Burceña, Irus, Obilla, Ungo, Larrate, Ziella, Zirion, Aranduena herrixket... Ipar Mendebaldeko Tudela eskualde honek luke ikerketa bat bultzatzea, xehetasun historikoak, Santander eta Burgosen arakatuz.
|
|
|
EMAKUMEAK:
|
Nik
dakidala ez behintzat.
|
|
|
UNAI.
|
Nik
dakidala ez. Zerbait balego deituko zidala esan dit.
|
|
|
LUKAS.
|
Nik
dakidala ez. Sekula ez diot inor ezagutu.
|
|
|
KOLDO. Hemen?
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
Bai, aste honetan bertan esan du aukera hori aztertuko duela, baina
|
nik
badakit ez duela dimisioa emango. Hiru urteko agintaldia du aurretik, eta ez du bozak aurreratzeko asmorik.
|
|
|
–Eta
|
nik
jakin ez...! –esan zuen markesa andereak, txundituta; jarraian, baina, begiak hormako puntu batean iltzatzen zituela, halaxe jarraitu eta bukatu zuen esaldia, beste denbora bati begira balego bezala–:
|
|
2009
|
|
|
Beste helburu batzuk ere badituzte, eta hortik jotzen dute beren bioteknologia proiektuek. Esaten dute arrozarekin ari direla, baina arrozaren genoma oso konplexua da, eta
|
nik
dakidala ez dago aurrerapen esanguratsurik oraindik; beraz, ez dago arrazoirik pentsatzeko barietateren bat merkaturatuko dutela epe motzean. Edozein modutara, lehenik barne arazoak konpontzera bideratu ditu bere proiektuak, Txinan jendea gosez hiltzen ari baita, gobernuak ezkutatu egiten duen arren.
|
|
|
Lotsatia zeu izango zara.
|
Nik
badakizu ez naizela batere mozten. Olak argi markatu zuen bere terrenoa.
|
|
|
Joseba etxetik bota eta ez du inongo ahaleginik egin egoera birbideratzeko, gauzak argitzeko eta bere onera itzularazteko.
|
Nik
dakidala ez dio Josebari sakoneko esplikaziorik eskatu. Errealitatea onartu du, emakume traditu eta apalaren rola jokatzera mugatu.
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez zegoen hitzarmenik. Gauzak datozen moduan hartu ditugu, ezta?
|
|
|
ABEL. Ez,
|
nik
dakidala ez. Baina legeak onartzen du gau bat pasaraztea.
|
|
|
ALIZIA.
|
Nik
dakidala ez. Zer ba?
|
|
|
Koldo Erkizia harritua gelditu zen Oninen eskariarekin, “Onin eta EA batera gobernatzen ari garela uste nuelako eta
|
nik
dakidala ez dago inolako desadostasunik Mendi eta Kultur batzordeetan”. Erkiziaren erranetan, “jende guziak bezala akatsak egin izanen ditut, baina batzordeek ongi funtzionatzen dute, eta orain arte are garrantzitsuagoa izan dena, akordio gehienak batzordeetako kide guzien artean adostu dira”.
|
|
|
Lerro hauen bitartez, eskerrak eman nahi dizkiot Henrike Knorren familiari, bereziki haren emazte Txari de Santiago Urquijori eta haren alaba Iruriri, haien laguntza hain izan da handia ezin baita behar bezala eskertu, batez ere
|
nik
jakin ez arren hain garai zailean gertatu zelako; eta, esapide katalan bat erabiltzen uzten badidazue, fen costat Henrikek hizkuntzalaritzari zion maitasunari, maitasun horrek nire lekuan jarrarazi baitzion, berak hamar urte lehenago egin zuen alderantzizko bidea aipatu ere egin gabe.
|
|
|
Arrazoi ematen dio Amurizari Enbeitak bere saioan bigarren aldiz parte hartuko dutenez: ?
|
Nik
badakit ez nagoela Euskal Herriko txapela irabazteko ezta finalean egoteko ere, baina zeure buruari erronkak ipintzen dizkiozu apur bat gehiago eskatuz: behin heldu bazara finalerdietara, duzu horraino heltzea eta pixka bat gehiago egitea?.
|
|
|
Barre egin zidan, baina ez nuen sentitu; bazekien ez nintzela serio ari.
|
Nik
banekien ez nintzela serio ari.
|
|
|
Baino bizi direno, ez ditut zikindu nahi, eta oraino ez dut egundaino horren arabera gezurrik erran. Utzi naute, utzi ditut, maiz, baino ez ditut egundaino enganatu, eta
|
nik
dakitenik ez heiek ere neri. Hala da ongi neretzat.
|
|
2010
|
|
|
Ospitalean ez ezik, baita gurasoen etxean, lagun artean eta supermerkatuan ere. Inork ez zuen ezer igarri, baina ordurako
|
nik
banekien ez nintzela betiko bera. Postan izan zen.
|
|
|
IGONE.
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
IMANOL.
|
Nik
dakidala ez, baina hau ikusita... argi dago baietz.
|
|
|
AINGERU: (dix)
|
Nik
dakidala ez. Zer ba?
|
|
2011
|
|
|
Gertatu izan zait
|
nik
jakin ez eta nire ipurdia seduzitzen
|
|
|
KARLOS.
|
Nik
dakidala ez. Hala ere, Miren nire emazteari ematen diote lehenengo Kubako informazio guztia.
|
|
|
IGONE.
|
Nik
dakidala ez, Aliziak etzion kasurik egiten.
|
|
|
IBON. Ez, ez...
|
nik
dakidala ez.
|
|
|
Hortz arteko zikinkeriak biltzen hasi zara berriro txotxarekin.
|
Nik
badakit ez didazula sinetsi. Zuk badakizu nik badakidala ez didazula sinetsi.
|
|
|
Nik badakit ez didazula sinetsi. Zuk badakizu
|
nik
badakidala ez didazula sinetsi. Ikusle bakar bateko aktore bat naiz.
|
|
|
Apustu garrantzitsua izan da niretzat film hau eta ez nuke nahi gaizki ateratzea. bestela, bihotza hankaz gora daukat eta, gainera, zuk ere kezkatzen nauzu. Nik?, esan zion neskak,
|
nitaz
badakizu ez duzula arduratu behar, lasaitu, Bruce, gauzak ongi aterako dira eta.
|
|
2012
|
|
|
Onespen soinuak egon ziren, eta orduan, bigarren hiztun batek, sekretu bat kontatzen ari denaren doinuarekin, hauxe esan zuen: ?
|
nik
badakit ez dela aiztoak erabiliz konpontzen den euskal idazleen arteko lehen liskarra?. Bost segundoko isilunea, eta ondoren, tertuliaren moderatzaileak???
|
|
|
–Zuri zer axola dizu horrek?
|
Nik
dakidala ez gaude ezkonduta!
|
|
|
IKERNE.
|
Nik
dakidala ez. Baina gai da edozein kontratatzeko.
|
|
|
Honaino ailegatu eta pentsatu nuen, harrigarria da nola berriki arte ez den testurik idatzi, edo hobeki esanda
|
nik
dakidala ez den testu epikorik idatzi Noaingo batailaren inguruan. Igual Oihenartek ezer idatzi zuen, hala izan bazen ez da oraino guregana ailegatu.
|
|
|
Ez zakiat.
|
Nik
dakidala ez. Ez zidak ezer esan behintzat.
|
|
2013
|
|
|
Beno, beti egongo da matxismoa.
|
Nik
badakit ez dudala mutilen gaitasun fisikoa izango inoiz. Ezberdinak gara fisikoki, baina tratuak berdina izan behar du.
|
|
|
|
Nik
dakidala ez zen Eusenorreko eta Lurreko zuzendaritzen artean zubirik izan, baina bi entziklopedien produkzioan, berriz, izan zen halakorik. Batzuentzat zein besteentzat idatzi zuenik izan zen, eta beraz, Lurrek eta Eusenorrek ez zituzten hain entziklopedia ezberdinak atera.
|
|
|
Alde horretatik ez, gehiago partida gutxi jokatu ditudalako. Azkeneko urteetan
|
nik
banekien ez nindutela txapelketan sartuko, eta txapelketatik kanpo bazaude, baita estelarretatik kanpo ere. Nik hori onartu nuen; badakit pilota munduak nola funtzionatzen duen.
|
|
|
MANEX.
|
Nik
dakidala ez. Oso gaizki pasatu dik.
|
|
|
GPSan azaltzen dira puntu guztiak. Arraldetik oso gertu egon zarete, 10 kilometrotara urrutien eta
|
nik
dakidala ez zara ehiztaria, ezta?
|
|
|
EIDER.
|
Nik
dakidala ez. Zerbait gertatzen da?
|
|
|
Tamaina eta errentagarritasuna handitzeko egitasmorik badago?
|
Nik
dakidala ez.
|
|
2014
|
|
|
Nirekin maitemindurik zegoela. Baina
|
nik
banekien ez zela beste inor. Iñaki zela, barreari eutsi ezinik ezeztatzen zuen arren.
|
|
|
Lehen pub eta tabernetan lan egina zen eta gorroto zuen mundu hori. Berak beti azpimarratzen zuen kopak zerbitzatzen baino ez zuela lan egin, baina
|
nik
banekien ez zela egia. Gauez lan egitean jende gehiegi ezagutzen duzu eta, askotan, behar duzuna baino informazio gehiago ematen dizute.
|
|
|
Tamaina eta errentagarritasuna handitzeko egitasmorik badago?
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
|
Nik
dakidanez ez.
|
|
2015
|
|
|
Nola urteetara zabaldu zen eskopetaz ehizatu nahi ninduen mukizu hark txikitan zapaburua jan zuela eta musu ematen zion lehenengo neskak printze bihurtuko zuela.
|
Nik
dakidala ez zen inor ausartu. Eta hortxe jarraitzen du, musurik ez jaso, ez eman gabe, gaixoak.
|
|
|
intertsekzioan?
|
nik
jakin ez nola!?
|
|
|
Lankideek ez zidaten lehenengo egunetan deus antzeman baina
|
nik
banekien ez nintzela lehenagoko gizon berbera. Arratsalde hartan Rita ezagutu nuenetik, anartean benetan bizitzen hasi gabekoa nintzela iruditzen zitzaidan.
|
|
|
|
Nik
dakidala ez dut sekula ezagutu gau hartakoa bezalako loaldi sakonik. Haur nekatuek bezala egin nuen lo, nola harri koskorrak bere lekuan.
|
|
|
Eta horrela etorri dira nigana hainbeste pertsona, bai gizonezkoak eta bai andrazkoak, etxe hauetako mojekin batera, eta halakoetan garbi ikusi dut, beren buruak engainatzen dituztela, nahi gabe. Uste dut deabruak sartzen duela hor muturra gu atzipetzeko; hala ere, esan dudanez, ikusi ditudan asko eta asko haietatik, Jaunaren ontasunagatik,
|
nik
dakidala ez ditu bere eskutik utzi. Beharbada, haustura hauen artean erabili nahi ditu, eskarmentatuak irten daitezen.
|
|
|
11 Gauza desegokia dirudi hark bere arimaren hainbeste zertzelada niri kontatzea; beharbada, Jaunak nahi izan zuen nik hemen jar dezadan, Bera bere sorkarietan goretsia izan dadin; izan ere,
|
nik
badakit ez aitor entzuleri ez beste inori ez dizkiola hain argi agertu. Batzuetan aukera ona zen horretarako, nire urteekin eta nitaz zenbait gauza entzunik, nolabaiteko esperientzia nuela iruditzen baitzitzaion.
|
|
|
horretan jardun ahala gehiago konbentzitzen zela, erabat Jainkoaren kontrakoa zela, baina ezin zuela gehiago ama prioreak ekin eta ekin egiten ziolako, eta Salamanca osoan gaizki hitz egiten zela erosketa horretaz eta Solís doktoreak esan ziola, kontzientziaz ez zutela haren jabe egiterik, ez baitzen ziurra. Eta tratua amaitzeko halako presaz, nire iritziz, maltzurkeriaz aritu dira,
|
nik
jakin ez nezan, eta gutun horretan ikusiko du alkabalaz sei mila dukateraino iristen dela. Guztiek diote ez duela balio bi mila eta bostehun, eta nola ematen duten diru galdua moja txiroek.
|
|
|
Tamaina eta errentagarritasuna handitzeko egitasmorik badago?
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
Pertsonalak eta inguru hurbilekoak ez diren faktore horiek deskribatzerairitsi ginatekeela uste dut erakundeen politika komunikatiboa, administrazioen zerbitzuak, lan mundua, hizkuntza politikak..., horrek guztiak zer eragin daukan pertsonak gero etxean erabiltzen duen hizkuntzarekin. Lotura duela uste dut, baina
|
nik
dakidala ez daukagu hori ongi deskribatuta. Hori hala balitz, horrek horietan guztietan ere aldaketa bat eragin luke, kapritxo hutsaere ez da euskalduna erdaraz egiten hastea, hor badaude beste faktore batzuek, eta ez da bakarrikbere hizkuntza gaitasuna.
|
|
|
|
Nik
dakidala ez.
|
|
2016
|
|
|
|
Nik
dakidala ez. Eta, egia esan, ziber jazarpena salatu eta saihesteko ariketa hori, ikasleekin ez ezik, gurasoekin ere abian jarri genuke, batez ere kontura daitezen jazarpen hori badela, existitzen dela.
|
|
|
Nire ahizpa inbaditzaile bat da eta
|
nik
jakin ez.
|
|
|
Entzun, jauna.
|
Nik
dakidana ez da ikasten.
|
|
2017
|
|
|
Berak Jose Luis Ansorenari propio eginarazitako doinua erabiltzen zuen gehienetan horretarako, zazpi puntuko ahapaldietan.
|
Nik
dakidala ez zen hori 1993ko txapelketarako hautatu zuen estrategia nagusia, baina txapelketa hartakoa da nik txapelketa batean zuzenean sekula entzun dudan bertsoaldirik onena.
|
|
|
Zuhaitzek noiztik hitz egiten dute?.
|
Nik
dakidala ez dute txintik ere esaten.
|
|
|
–erantzun nion, lotsatua. Izan ere, han zegoen bera, niri gauzarik sinpleena, gauzarik funtsezkoena galdetzen, eta
|
nik
jakin ez zer erantzun.
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez dik erremediorik hartzen...
|
|
|
Esan beharreko guztiak esan nizkion. Medikuek zioten hilabeteko kontua izango zela, baina
|
nik
banekien ez zuela gau hura aguantatuko. Esan beharreko guztiak esan nizkion, hortaz.
|
|
|
Hain zuzen ere, zuk gordetzen eta zure amak zakarretara botatzen zituen gauzak ziren ni gordetzen hasi nintzenak. Nahiz eta
|
nik
jakin ez zuk gustuko izan zenituela behin, gaztetan. Zuk, aldiz, harrituta begiratzen zenidan, inoiz kontatu ez zenizkidan gauzak, zuk zeuk egindakoak, errepikatzen ari nintzelako ni.
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez.
|
|
|
|
Nik
dakidala ez. Nik ezagutu ditudanek ez dute halako gizarte loturarik.
|
|
|
Bai, hori da.
|
Nik
badakit ez zela soilik amodio kontu bat izan, baizik eta nahasmendu bat. Bizitza normala berreskuratua nuen, SBrekin istorioa bazterrera utzi... baina ez dakit.
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez.
|
|
2018
|
|
|
Denak leporaino kredituekin itoak dira, eta ezinezkoa da lansari bakarrarekin bizitzea.
|
Nik
badakit ez naizela nire gurasoez arduratzen. Ahal bezainbat irauten entseatuta ere, noizbait EHPADera sartzen dute".
|
|
|
Sekula ez da jakiten. Badakizue baldintzetan bizi diren kanpotik etorritakoak eta beharbada,
|
nik
jakin ez arren, baliteke geroari begira edo... Elbaren ziriketei putzak edo hegoak eman izana; ezin dizuet baietzik ez ezetzik esan, baina bai diotsuet burua haizez beteta eduki duela, hori bai!
|
|
|
–
|
Nik
dakidala ez, harrituta, Beyoncek.
|
|
|
Inondik inora ez. Batzuetan ahoberoa izan daiteke, baina
|
nik
dakidala ez du sekula borrokarik txikiena ere izan inorekin. Ezta mozkorrik ere.
|
|
2019
|
|
|
|
Nik
dakidala ez behintzat.
|
|
|
Ez dakit ba nik.
|
Nik
dakidana ez da gauza asko askorik. Zer esango dizut, ba!
|
|
|
–
|
Nik
badakit ez zinela zu izan. Ezagutzen zaitut.
|
|
|
–
|
Nik
badakit ez zinela zu izan, bota zion irribarre iheskor batekin.
|
|
|
Eloisak, gainez, neuk ez nituen baloreak zizkinan berarengan.
|
Nik
banekinan ez nintzela sekula gai izanen hark eman pauso laurdena ere emateko. Ni koldarra bainaiz, aitor dinat.
|
|
|
Nola ez zeukan mundua erabiltzerik bere jolas parke partikular gisa, motxila hartuta lurralde urrunen batera joateko, aberatsen seme alabek egiten zuten bezala, Anek Bortiz eta inguruko herriak korritzen zituen jakinguraz beteta. " Irrikaz nago, Ali", esaten zidan, baina
|
nik
banekien ez zela irrika, Anek zeukana Bortizek eta inguruko herriek eskain ziezaioketena baino askoz amets handiagoak edukitzea zen. " Irrikaz nago", mundua zabala zelako, hura korritzeko gogoa mugagabea, baina zeuzkan baliabideak urriak.
|
|
|
Leogatik egiten zenuela baina
|
nik
badakit ez dela egia.
|
|
|
|
Nik
banekien ez nengoela sendatuta.
|