2000
|
|
Zenbat etxekoandre jator, euskaldun, kementsu! Euren seme alaba ta illobei
|
euskeraz
egiten, zuzentasunean jokatzen erakusten dietenak".
|
|
Arrazoi faltan ez, antza. " Zuk irakurle bear bada usteko duzu Euskal Erriko erri txikietan beintzat, kale eta baserriak iya bat egiten duten erritxoetan, meza eta elizkizunak
|
euskeraz
izango dirala, orain arteko latiñ aspergarriaren ordez". Baita zera ere, maitea!
|
|
Lur eremua in T.S. Eliot
|
euskeraz
. Hordago, Donostia, 1983, 123167 or.
|
|
ECHEGARAY, Bonifacio: . Euskaldunak,
|
euskeraz
–. Itzaldiak, 57 orr.
|
|
Christiana;? [Titulua erderaz izan arren, beste guztia
|
euskeraz
, bizkaieraz idatzia da]; Silvain
|
|
–Liburu berria benetan gure elertian?, komentatuko du Andimak. . Orrelakorik eztugu irakurri
|
euskeraz
lenago?, aitortuko duZaitegi k14 Hemen, azkenean, pertsona bat bere (herri batena zen bere) angustiatikmintzo zen. Gizaki erreal bat, garai erreal bat mintzo zen obra honetan.
|
|
Norberak aukera bearra du gai ta ardatz. Azalez ta mamiz orrelakorikeztugu irakurri
|
euskeraz
lenago?. Beste hizkuntzetan ere pozik atotsiko luketen obra.
|
|
Zaitegiren hitzakdirela, suposatzen dut. Hurrengo urtean (1957), Euzko Gogoa orrila garagarrileko zenbakian, Txillardegiren nobela erreseinatzen duelarik,?
|
euskeraz
etzan onelako gairik aztartu egundaño?, adierazten duNemesio Etxanizek. Egan en orobat, 3/ 4, 1957, 225, sinatu gabeko erreseina batean:
|
|
aipatzen du,, idazlan sakon eta aoxurigarria?. Eta gehitzen du: . Benetan arrigarria, tutik ere
|
euskeraz
etzekien Bilbotar gazte onek egunez egun dagienaurrerapena jakintza-gaiak euskeraz borobildurik? (Egan 1/ 2, 1955, 58).
|
|
aipatzen du,, idazlan sakon eta aoxurigarria?. Eta gehitzen du: . Benetan arrigarria, tutik ere euskeraz etzekien Bilbotar gazte onek egunez egun dagienaurrerapena jakintza-gaiak
|
euskeraz
borobildurik? (Egan 1/ 2, 1955, 58).
|
|
Hemen
|
euskeraz
ta han erderaz.
|
|
YAKIN’larien billera. 13 zk. (1960), 69 Flandes eta bere hizkuntza. 14 zk. (1961), 39 Loramendi: " Olerki ta idatzi guztiak". 15 zk. (1961), 26 Gazteriak salatzen du. 16 zk. (1964), 3 Asi gaitezen komunismuarekin alkar izketan. 16 zk. (1964), 43 Neskatxak ez dute
|
euskeraz
itzegin nai... eta arrazoia daukate. 16 zk. (1964), 62" H" letrari buruz galdezka. 20 zk. (1965), 25 Jainkoaren billa (leturia ta txillardegi). 20 zk. (1965), 38 10 urte. 21 zk. (1966), 1 Pentsamentuaren bakardadea. 21 zk. (1966), 25 Langilleen kasta galdua. 22 zk. (1966), 22 Gaurko alemaniar lirikaz, euskal poesiaz. 25 zk. (1967), 24 Gaurko marxismoa erlijioaren aurrean.
|
|
2 zk. (1956), 101. 2 zk. (1956), 157 Eberkera eredu... 3 zk. (1957), 147" Gloria Patri"...,
|
euskeraz
. 3 zk. (1957), 157 Goikoetxeari erantzuna. 3 zk. (1957), 161 Albert Camus edo gizatasun etsia. 5 zk. (1957), 51" Orixe" Jaunari. 5 zk. (1957), 97" Txillardegi" Jaunari. 5 zk. (1957), 99 Txillardegi Jaunari erantzuna. 6 zk. (1958), 94
|
|
1) Irigoien Iaunari. YAKINen geigarri I, 5 (1960), 2 Bizkaitar bi’ri erantzuna. 2) Kamiñazpi’ri erantzuna. YAKINen geigarri I, 5 (1960), 3" Peru Leartza’ko" Txillardegi’ren liburua. YAKINen geigarri I, 5 (1960), 5 Itz gogorrak
|
euskeraz
. Abstracto, accion, acto. 14 zk. (1961), 30 Yakin’i eta...
|
|
BASTARRIKA, Iñaki" Gloria Patri"...,
|
euskeraz
. 3 zk. (1957), 157 Goikoetxeari erantzuna. 3 zk. (1957), 161" Orixe" Jaunari. 5 zk. (1957), 97" Txillardegi" Jaunari. 5 zk. (1957), 99 Txillardegi Jaunari erantzuna. 6 zk. (1958), 94
|
|
1) Irigoien Iaunari. YAKINen geigarri I, 5 (1960), 2 Bizkaitar bi’ri erantzuna. 2) Kamiñazpi’ri erantzuna. YAKINen geigarri I, 5 (1960), 3 Itz gogorrak
|
euskeraz
. Abstracto, accion, acto. 14 zk. (1961), 30 Yakin’i eta...
|
|
AZURMENDI, Joxe Neskatxak ez dute
|
euskeraz
itzegin nai... eta arrazoia daukate. 16 zk. (1964), 62
|
2001
|
|
(...) Gure artean dagon giroa dan bezalakoa dalarik: dabiltzan ainbat eztabaida dabiltzalarik euskal aldizkarietan eta
|
euskeraz
: aldizkariak eztabaidaz aspertzen ari omen diran ontan; euskal aldizkariak iritzi bati ateak itzi eta beste bati ireki, bakoitza beren bidea artzen ari dan garai ontan, or datorkigu Villasante' ren" liburuska" eta" polemikoa" omen dena.
|
|
Hau denau eskandaloa da! Gure ekintza guztiak, ahalik behintzat,
|
euskeraz
behar dute izan. Ez da aski haurrak ikastolara" botatzea", eta hau gurasoei doakie.
|
|
Ez da aski haurrak ikastolara" botatzea", eta hau gurasoei doakie. Ezta ere aski andereñoek ikastolan
|
euskeraz
egitea, gero kalean adiskideekin edo ta beren etxetan erderaz ari izaten baldin badira. Eta, lantokietan toki bat betetzeko pertsona bila ari garenean, edo ta egunkarietan egiten ditugun dei horien bidez euskeraz jakin behar denik esaten ez badugu, eta telefono hotsari euskeraz" nor da" edo" esan" edo" bai" edo horrela erantzuten ez badiogu, lantegi barrutan, etxean, kalean, kafeterietan eta non nahi eta beti euskeraz egiten ez badugu...
|
|
Ezta ere aski andereñoek ikastolan euskeraz egitea, gero kalean adiskideekin edo ta beren etxetan erderaz ari izaten baldin badira. Eta, lantokietan toki bat betetzeko pertsona bila ari garenean, edo ta egunkarietan egiten ditugun dei horien bidez
|
euskeraz
jakin behar denik esaten ez badugu, eta telefono hotsari euskeraz" nor da" edo" esan" edo" bai" edo horrela erantzuten ez badiogu, lantegi barrutan, etxean, kalean, kafeterietan eta non nahi eta beti euskeraz egiten ez badugu... UTIKAN automobiletan eta jartzen ditugun" Euskeraz" letrerotxoak.
|
|
Ezta ere aski andereñoek ikastolan euskeraz egitea, gero kalean adiskideekin edo ta beren etxetan erderaz ari izaten baldin badira. Eta, lantokietan toki bat betetzeko pertsona bila ari garenean, edo ta egunkarietan egiten ditugun dei horien bidez euskeraz jakin behar denik esaten ez badugu, eta telefono hotsari
|
euskeraz
" nor da" edo" esan" edo" bai" edo horrela erantzuten ez badiogu, lantegi barrutan, etxean, kalean, kafeterietan eta non nahi eta beti euskeraz egiten ez badugu... UTIKAN automobiletan eta jartzen ditugun" Euskeraz" letrerotxoak.
|
|
Ezta ere aski andereñoek ikastolan euskeraz egitea, gero kalean adiskideekin edo ta beren etxetan erderaz ari izaten baldin badira. Eta, lantokietan toki bat betetzeko pertsona bila ari garenean, edo ta egunkarietan egiten ditugun dei horien bidez euskeraz jakin behar denik esaten ez badugu, eta telefono hotsari euskeraz" nor da" edo" esan" edo" bai" edo horrela erantzuten ez badiogu, lantegi barrutan, etxean, kalean, kafeterietan eta non nahi eta beti
|
euskeraz
egiten ez badugu... UTIKAN automobiletan eta jartzen ditugun" Euskeraz" letrerotxoak.
|
|
Egun, eztaietako txartelak, jaunartzerako estanpatxo itxusiak, eskola garestietan" ibiltzen" diren neskatxen poltsetako izenak
|
euskeraz
ditugu. Lehen" Go home" edo" Peace, my love" txartelak ikusten genituen bezala.
|
|
Ikastola batzuen zenbait" zuzendari". Rikardok salatzen zituen" euskaltzaleak", langileekin
|
euskeraz
baliatzea nahi izaten duten nagusiak... Eta abar.
|
|
" Azter dezagun beren meza antolaketa eta betikoa: Larunbatetan, arratsaldeko 8 etan (hilunabarra) meza osoa
|
euskeraz
omen da. Zorionak!".
|
|
Eta igandeetan, zer? " Goizeko 7,30etan, goizegi delako noski, ez omen da ia inor joaten eta
|
euskeraz
izaten bide da". Haatik," Meza Nagusia, bertan' Herriko Meza' deitzen omen diote, goizeko hamarretan.
|
|
Haatik," Meza Nagusia, bertan' Herriko Meza' deitzen omen diote, goizeko hamarretan. ' Herriko meza' deritzan arren, sermoi edo hitzaldia erdera hutsez, meza erderaz, eta inoizka' kantu sinboliku' antzean kantatxo bat
|
euskeraz
. Hau folklorekeria hutsa da".
|
|
Felipe IIz gero Euskal Herria lotan datza. Erderaz edo
|
euskeraz
zurrunkaka ari gara. Geure Herria miseria espiritual gorrian bizi da.
|
|
Ondo ezagutzen dut nire Herria, barrendikan, Jonasek balea bezala, nazka eta mespretxuraino ezagutzen dut nire Herria. Geure kupidarik handiena ere, denok
|
euskeraz
zurrunka egitea da... Ni federik gabe borrokatzen naiz, eta hau gauza ederra, zaila eta handia da.
|
|
" Noizko egingo da argia? Egitan, ausaz, gai au, beste ainbeste bezela, bear danez uler ta adierazteko, yakitunek
|
euskeraz
beren burua egingo dutenean ikusi ahal izango dute. Beren kultura laterazkoa edo beste edozein erderazkoa izan dedin bitartean, zalla edo izango zaie:
|
|
ao bete aginekin utzi nau, damurik. Zortzi idazlanetatik bi soilik
|
euskeraz
, Altube ta Lekuona euskaltzain iakintsuenak, alegia. Dirudinez, zenbaiten iritzian, euskera zaitzeko biderik  ederrena erderaz idaztea bide da.
|
|
Ez dela egia diozu" gauza bat
|
euskeraz
egiña baldin badago..., ondo dagola oso osoan, dan danean". Ez, arraioa!
|
2002
|
|
Oraindik orain sekulakoak entzun nizkion" Seksu ezibidea" liburuaz. Ez omen dago honelako liburuak
|
euskeraz
ateratzeko eskubiderik. Are gutxiago eliz irratietan hoien zabalkundea egiteko.
|
|
(...) Bai pozik ikusiko nituzkeela honelako gaiak Zeruko Argian. Ez dut
|
euskeraz
ia ezer aurkitzen. Gure eziera, berriz, estua, itxia, iñoxentea izan zen.
|
|
Orixe da, ba bide bakarra geure elia berpiztuteko: euzkeraz mintzatu,
|
euskeraz
idatzi... eta euskeraz iragarri. Udala" ri geure zorijon agurra pozez damotsagu.
|
|
Orixe da, ba bide bakarra geure elia berpiztuteko: euzkeraz mintzatu, euskeraz idatzi... eta
|
euskeraz
iragarri. Udala" ri geure zorijon agurra pozez damotsagu.
|
|
Orain urte bete ta geyago, Txina" ra juan zanaz? Ba, berberak idatzi dausku, ta jakiña,
|
euskeraz
idatzi be.
|
|
Histori arazoetan ez jakin gara ta, eskuratu diguten aldizkari baten orrietatik bilduko ditugu zenbait zehetasun gurbil eta politak,
|
euskeraz
jantzirik. Ameriketan dugun Fagoaga musikari entzutetsuak egiñiko artikulu batetik alegia, adiskide maitagari harek ontzat artuko duelakoan.
|
|
euskeraren alde. Zuek ere orixe egin bear duzute,
|
euskeraz
etxean, kalean, lanean, aal dan guztian. Beste izkuntzak ere ikasi; baiña gurea izan dedila gure.
|
|
Euskaldunak bere izan ditue aurten eta izango ditue aukera egokiak, sermoiak
|
euskeraz
entzuteko. Karmengo elizan eta Doniane koan izan ditue Bilbo-ko euskal gogo iñarkunak, Aita Alustiza, prantsizkotarra eta Aita Genaro, kalmeldarra iztun izanik, bakoizka.
|
|
Orrez ganera, Eliz erradio orren bitartez, domeketan, ordu bi eta laurenetan ebangelioa adierazoten dabe
|
euskeraz
; Larruzea abade agurgarriak dauka bere gain zeregin txalogarri ori. Eta sapatu arratsaldetan, 4 1/ 2 tan, gure erriko ekonomi eta kirol eta dantzen agerpen polita egiten dabe geure berbetan.
|
|
Aitak, Eusebio-k,
|
euskeraz
asko ta asko idatzi baldin ba eban, zer esan dakikegu aren seme onezaz?
|
|
Iztegiak, gramatikak, lan bereziak... Iztegi nagusia,
|
euskeraz
gaztelaniaz frantsesez; Morfologia vasca deritxan berbeta libururik ederrenetarikoa berea da. " Euskalerriaren yakintza", gure erriko siniskeriak, oiturak eta jolasak eta, dituan lau liburuko mordoa.
|
|
lau zarzuela, opera bi," Urlo" eta" Ortzuri";" Bein ta betiko"," Ardi galdua" ta" Latsibi" nobelak. Gramatika txikiak, iztegi txikerrak, eta
|
euskeraz
osoro eskribiduriko gramatika bat be bai, gaztetako lana ganera: Euskal izkindea.
|
|
Juan San Martin ek
|
euskeraz
eta Ossa Etxaburuk erderaz, lepobetena emon deutse Olaetxea jaunari, onek Donostian egin izan dauan berbaldia dalata.
|
|
Ez da naikoa jakitea. Egin egin bear da
|
euskeraz
. Bestela... marrut.
|
|
Baiña amabost egunean, euskaldunok Bizkaian, baru egin bear dogu, baru luzea, emengo albistariak ez barri onik ez barri txarrik
|
euskeraz
eskiñiko ez deuskuelako. Ez dogu euskeraz irakurterik.
|
|
Baiña amabost egunean, euskaldunok Bizkaian, baru egin bear dogu, baru luzea, emengo albistariak ez barri onik ez barri txarrik euskeraz eskiñiko ez deuskuelako. Ez dogu
|
euskeraz
irakurterik.
|
|
Arakatu dagigun, ostantzean. Ogetamaika urtean, zer argitaratu dabe
|
euskeraz
Bilboko" periodikuek". Zeinbat artikulu?
|
|
Bilbon, iru" radio" bere, ba ditugu. Baiña ez albistak
|
euskeraz
emoteko. Samako miña izaten dabe orretarako.
|
|
Zinerik noiz izango ete dogu
|
euskeraz
–Eta TV?
|
|
Euskaldun jaio izan ez arren, don Santosek euskera ikasi eban; eta azken urte oneitan, euskaldunen illetetan errosario santua
|
euskeraz
errezau oi eban.
|
|
Autsak emon gura izan deutsez, euren bizitza osoan
|
euskeraz
baiño idatzi ez dabenei. Orraitio!
|
|
Dinoskuenez, Aita Larramendi be, ameslari izan zan, arean be, hiztegi kontuan egin zituan bere amesaldi sakonak eta luzeak, eta ondoren luze ta ugaria laga euskun; ez jakin sakona. Baiña Larramendik
|
euskeraz
idatzi zituan lanak jasekoak, onak, gartsuak, bikaiñak dirala adierazo deuskue. Besta ameslari haundia Astarloa J.P. izan zan.
|
|
Mutillak! Munduaren hasieran edo, harako amesetako paradisu haretan prakabakoak eta gonabakoak
|
euskeraz
berba egiten ebela, burura etorri arren, horrelakorik idaztea be!... Barragarria, Astarloa lagunzarra, horrelako ustekizuna.
|
|
Barragarria, Astarloa lagunzarra, horrelako ustekizuna. Zure anaieak bai,
|
euskeraz
jasean idatzi, asmakizun errobakoak alde batera lagata.
|
|
Etimologiari
|
euskeraz
hitzorkuna berbea asmau deutsoe. Dana dala, gure uri honen izenaz iruzkin laburra egin gura dogu.
|
|
Baina hortik...
|
euskeraz
ez ekiala. Eta euskerea inoiz ahaztu egin jakola.
|
|
" Grankanton arrantsaleak" hogetalau urte izanik idatzi ebanak,
|
euskeraz
ez jakin... Hamalau urterarte ama euskaldun hutsa zanagaz bizi, orduko Lekeition bizi, eta urtero urtero, 87 bete arteko guztian udan bere jaioterrian asteak aste emoten zituan don Resuk, ez eban euskera ahaztuteko aukerarik izan... ez astirik... ez gogorik.
|
|
Hori idatzi eban mutil gazteak, abade egin barri zan Azkue ba ekian bai,
|
euskeraz
. Are gehiago; jasean idazten ere, ba ekian.
|
|
Baina, berbalapiko horrei zein Aseguruk erantzungo deutse, kalea galtzen dan euskerearen ordez
|
euskeraz
beste berbakera modu bat sendo, indartsu ta bizi geratu daitekena. Zein aseguruk, zein jakitunek edo sasi jakitunek?
|
|
Liburu honen egilea,
|
euskeraz
idazten sekula aspertu ez dan ondarrutarra, Augustin.
|
|
Ondo da elitearentzat nobela sikologitsu eta teknikaz edo teknikakeriaz horniduak idaztea. Eta
|
euskeraz
idaztea, ta ez poliglot. Bada, horrelako lanak zeinek irakurtzeko, hil zan amamak, Txiritxuk, ala idazleak berak bakarrik?
|
|
Eskolan ikasi ez dalako,
|
euskeraz
liburuak irakurri ahal izatea, neketsua da gehienbat herri zehearentzat. Herri lauak euskeraz irakurten ez badau, berba egitean atzerantz bagoaz, irakurtean ez gara aurrerantz joango.
|
|
Eskolan ikasi ez dalako, euskeraz liburuak irakurri ahal izatea, neketsua da gehienbat herri zehearentzat. Herri lauak
|
euskeraz
irakurten ez badau, berba egitean atzerantz bagoaz, irakurtean ez gara aurrerantz joango. Ez gabiz bapere txantxatan.
|
|
Bestalde, Garrok
|
euskeraz
sakon zabal ekiana, eta bizkaieraz haren maisutasuna, zirrile zoliek adionez adierazo eben. " Baina bilduma honi bagagokioz Igoneren berbak dira oso ederra dala esango dogu" (59 orr.).
|
|
Bizkaiera batuan emititzen dau. Euskera hutsean emititzearena bada, euskara sustatzeko eta normalizatzeko bidean ezaugarri garrantzitsua, eta horrez ganera, kontuan hartzen badogu publizidadea
|
euskeraz
pentsatu eta gauzatzen dala, oraindino inportanteagoa izan daiteke egiten dan lana. Baina euskerazko publizidadea behar beste ondo garatuta ez dagoen arloa da oraindino18.
|
|
(...) Euskal Ordua: dana
|
euskeraz
, larunbatetan 41/ 2etan eta 121/ 2etan au bere euskeraz, Baserri Orduan. (...) eta ordu bietan Omilia bat euskeraz.
|
|
(...) Euskal Ordua: dana euskeraz, larunbatetan 41/ 2etan eta 121/ 2etan au bere
|
euskeraz
, Baserri Orduan. (...) eta ordu bietan Omilia bat euskeraz.
|
|
dana euskeraz, larunbatetan 41/ 2etan eta 121/ 2etan au bere euskeraz, Baserri Orduan. (...) eta ordu bietan Omilia bat
|
euskeraz
. Errosario Santua, eguneko goizeko 81/ 2etan euskeraz eta bai ta bere egunero(...) Eusko Ikastola:
|
|
(...) eta ordu bietan Omilia bat euskeraz. Errosario Santua, eguneko goizeko 81/ 2etan
|
euskeraz
eta bai ta bere egunero(...) Eusko Ikastola: goizeko 81/ 4etan euskeraz eta gabeko 91/ 2etan.
|
|
Errosario Santua, eguneko goizeko 81/ 2etan euskeraz eta bai ta bere egunero(...) Eusko Ikastola: goizeko 81/ 4etan
|
euskeraz
eta gabeko 91/ 2etan.
|
|
Kulturaren eta euskeraren suztapena, euskera erabiltzearen xedetarako, oinarrizko egitarau eta sortarauak ezarriz, orotariko eskeintza mailan Elkarte Autonomiadunean
|
euskeraz
irrati telebistazko emankizunen oreka beharra kontutan izanik9.
|
2003
|
|
Aaa!... berandu... Hitzegin zazu ba
|
euskeraz
erraiten dio Garmendiak, okotza jaso, eri bat atorrean sartu lepoa oraindik gehiago askatzeko, eta gangarra gora ta behera erabilirik.
|
|
Ez esan orgulloa, ba" kizu hori
|
euskeraz
esaten, orgulloa barik, harrokerixe esa" izu.
|
|
Egixe da. Harrokerixe barik, harrotasuna esan bi" ko gendun
|
euskeraz
honelako kasuetan.
|
|
Ederra, benetan, ahaztu ezina: Boiseko katedralean, zapatu arratsaldeko zazpiretan, uztailaren 29an, eleizea ganezka eginda, bero galantagaz, Boiseko gotzaina, Michael Driscoll jauna, buru zala, ingelesez eta
|
euskeraz
, beste hamarren bat abadek be parte hartzen ebela altaran (eleizgizonon artean, lau bizkaitarrak ginan). Ingelesezko zatiak Boiseko gotzainak zuzendu zituan, jakina; baina zatirik gehienak eta behinenak berbaldia be bai neuri itxi eustezan, euskeraz egiteko.
|
|
Boiseko katedralean, zapatu arratsaldeko zazpiretan, uztailaren 29an, eleizea ganezka eginda, bero galantagaz, Boiseko gotzaina, Michael Driscoll jauna, buru zala, ingelesez eta euskeraz, beste hamarren bat abadek be parte hartzen ebela altaran (eleizgizonon artean, lau bizkaitarrak ginan). Ingelesezko zatiak Boiseko gotzainak zuzendu zituan, jakina; baina zatirik gehienak eta behinenak berbaldia be bai neuri itxi eustezan,
|
euskeraz
egiteko. Boiseko euskaldunen abesbatzak abestu eban mezea, eta dantzariak be parte hartu eben, ganoraz egin be.
|
|
2.2 Eta
|
euskeraz
zer egin da arlo honetan?
|
|
Derioko Seminarioan, Comillasen eta Bilboko Begoñan. Baina sarri bilatu izan ditu
|
euskeraz
berba egiteko bideak eta egokierak, baita eleizetan be, Bizkaiko hainbat herritan eta Bilboko eleiza batzuetan, Karmengo eleizan eta, eta gure irratietan," Bilbo Herri Irratian" eta" Bizkaia Irratian". Euskerazko eleiz berbaldirik gehienak ez ei ditu idatzi.
|
|
Aste Santuan, Eguen Santu bezperan, hiru" nocturno" edo" teinolak" (tinieblas) abesten ziran liburu horretatik. Testuok alfabeto hebreoaren letrei jarraituta osatuta dagoz, eta horko lehenengo sei estrofak dira,
|
euskeraz
jarrita, itzulpen sorkuntza ariketa moduan. ta atsedenik ez dauka.
|
|
Erderaz, eta osorik, Urriko Boletinean agertu zan. Gaur guk hemen,
|
euskeraz
, Egitarau horren aurkezte antzeko bat eskaintzen dogu, gure Bilbo Herri Irratiaren bidez" Jaunaren Hitza" irratsaioan ekinaldi bitan emondakoa batuaz. Alkarrizketa eran dago, eta erantzunak K. Etxenagusiarenak dira.
|
|
Liturgian eta Katekesian, lan haundia egin eta egiten da
|
euskeraz
be.
|
|
Ahal danik eta argien, errezen, egiten ahaleginduko jaku, baina sekula santan euskeraren jatortasunari kalterik egin barik. (Eta Santos Rekalde horrek be
|
euskeraz
argitaratu euskun urte batzuk geroago bere nobela bakarra (Deunor), Ameriketako artzain euskaldunen ganean euskera hutsean egin dan bakarra, nire ustez. Egileak berak autortu eustan, orain dala hamabosten bat egun, bera orain bizi dan Granadan, Erkiagak emon eutsala azken orrazketa on bat bere nobela bitxi horri!)
|
|
Ganera, azken urteotan Euskara batua nagusitu da gure artean, eta eskabide barri honi erantzun nahi izan jako, Elizen arteko Biblia (1994) argitaratzean. Itzulpen barriaren arrakasta handia ikusirik, hurrrengo urtean, Itun Berria be argitaratu deuskue, hiru hizkuntzetan hatan be (grekoz, latinez eta
|
euskeraz
), Biblia barriaren itzulpen ekumenikoaz baliatuz. Holan, bai Bizkaiko kristinauak, bai beste euskaldun kristau edo giristino guztiak badoguz orain Biblia osoa geure hizkuntzan irakurteko erea eta poza.
|
|
2.3 Liturgia
|
euskeraz
|
|
Amaitzeko, Juan Mari Lekuonaren bertso dotore bat jatort gogora. Behin Urkiolako Santutegian, Bizkaiko Eleizeak omenaldi apal bat egin eutsen 5 eleizgizoni,
|
euskeraz
eleiz gaietan egindako lan ederragaitik; boston artean, han zan gure Jaime be. Bakotxari bertso bana kantau eutsan Juan Marik.
|
|
Eta hor gabiz gero gu zer hori zabaltzen:
|
euskeraz
ez daukagula liburu modurik! Beharbada, ezin geintekez, ez, harrotu inguruko herrien aurrean; baina, gure betiko egoera negargarri ta larria gogoan izanik, zetan lotsaturik ba ete daukagu?
|
|
Hona heldu gareanean, Etxenagusiak puntu bat argitu gura izan deust. Urtero egiten eta argitaratzen ei dau Juan San Martinek, aldizkariren baten, azkenengo euskal liburuen
|
euskeraz
idatzitakoen zerrenda bat; lista hori dala ta ez dala, aurten eztabaidatxua be izan da," h" z idatzitakoak hain barik egindakoak baino gehiago badireala ta ez direala... Dana dala, gauza batek harritu ei eban gure Karmelo:
|
|
Eta, nire ustez, tamalgarria da hori: San Martinen zerrendok ikustean, batek baino gehiagok uste izango dau, ez dala
|
euskeraz
beste libururik egin urteotan.
|
|
Liturgiarako eleizliburuak
|
euskeraz
|
|
Argitalpen bi egin zirean: bata,
|
euskeraz
; bestea, euskeraz eta erderaz (48 orrialde). Liburutxu hauxe da, danen artean gehien zabaldu dana gure eleizetan; gaur, kristinaurik gehienak buruz ikasi dituez euren erantzunak eta abestiak, baina, hori ta guzti be, beti dagoz kristinau barriak eta polito zabaltzen da orain be.
|
|
Argitalpen bi egin zirean: bata, euskeraz; bestea,
|
euskeraz
eta erderaz (48 orrialde). Liburutxu hauxe da, danen artean gehien zabaldu dana gure eleizetan; gaur, kristinaurik gehienak buruz ikasi dituez euren erantzunak eta abestiak, baina, hori ta guzti be, beti dagoz kristinau barriak eta polito zabaltzen da orain be.
|
|
Orienteko mezea
|
euskeraz
|
|
Baina oraintsu aurkitu dot neure liburuen artean, galdutzat neukan aspaldiko idaztitxu apal bat: Lagunarteko mezea orienteko kristiñauen eraz dauka izena, eta, izenburuak berak dinoskunez,
|
euskeraz
eginda dago, Bizkaiko euskeraz hatan be. Ez dino inon zein urtetan argitaratua izan zan (bai, horraitino, nok eta noiz emon eban argitaratzeko eleiz baimena:
|
|
Baina oraintsu aurkitu dot neure liburuen artean, galdutzat neukan aspaldiko idaztitxu apal bat: Lagunarteko mezea orienteko kristiñauen eraz dauka izena, eta, izenburuak berak dinoskunez, euskeraz eginda dago, Bizkaiko
|
euskeraz
hatan be. Ez dino inon zein urtetan argitaratua izan zan (bai, horraitino, nok eta noiz emon eban argitaratzeko eleiz baimena:
|
|
Hatan horretan, Ballester horrek behin aitatu euskun berak baeukala baimena edozein hizkuntzatan mezea emoteko, bere ritoari jarraituz, jakina; eta
|
euskeraz
emoteko be prest egoala, norbaitek bere liturgiaren euskal itzulpena eskaintzen baeutsan. Bai gero?
|
|
Edozein hizkuntza menperatzeko berebiziko erreztasuna eukan gure Ballesterrek, eta euskerea ganoraz irakurtea eta mezaren zati batzuk buruz ikastea be ez jakon horren gatx egin. Harrituta itxi ginduzan guztiok, Arrazolako eleizan, herri guztiaren aurrean, mezea
|
euskeraz
emoten ikusi genduanean. Mezea euskeraz emotea egunero edonon ikusten dana da aspaldion, baina gogoan izan daigun, kristinau fedea gure herrian sartu zanetik, hemen mezaren liturgia beti beti latin zaharrean egiten zala, munduko beste herri askotan lez.
|
|
Harrituta itxi ginduzan guztiok, Arrazolako eleizan, herri guztiaren aurrean, mezea euskeraz emoten ikusi genduanean. Mezea
|
euskeraz
emotea egunero edonon ikusten dana da aspaldion, baina gogoan izan daigun, kristinau fedea gure herrian sartu zanetik, hemen mezaren liturgia beti beti latin zaharrean egiten zala, munduko beste herri askotan lez. Ba egozan, bai, meza santuaren erdal itzulpenak (euskerazkorik bat baino ez neban ezagutzen orduan:
|