|
2010
|
|
|
Gaztelaniaz egiten du, natural, eta ez du pentsatu beharrik zer hizkuntzan egiten duen. Euskaraz ari denak, ordea, hautu bat egin du, eta egoera eta solaskide askorekin erabilera guztiz mekanizatua, ohikoa, eta arrunta izatera iritsi arren, oraindik ere sarritan iruditzen zaigu
|
euskaraz
egiteko hautuak baduela erabaki kontzientearen nolabaiteko ukitua edo kutsua. Alegia, euskaldunak euskaraz egiten duenean, badaki eta ohartzen da euskaraz egiten ari dela eta ez erdaraz, eta horrek haren gogoan nolabaiteko isla izan behar du:
|
|
|
Euskaraz ari denak, ordea, hautu bat egin du, eta egoera eta solaskide askorekin erabilera guztiz mekanizatua, ohikoa, eta arrunta izatera iritsi arren, oraindik ere sarritan iruditzen zaigu
|
euskaraz
egiteko hautuak baduela erabaki kontzientearen nolabaiteko ukitua edo kutsua. horretan erabilitako hizkuntza euskara izan zen. Hori ez da harritzekoa harrobiaren aurkako herri mugimenduan, leitzarrek osatua baitzen eta hemengo dinamika soziala nagusiki euskaraz garatzen delako.
|
|
2012
|
|
|
Euskaltegietara be hainbat heldu hurreratu jakuz, gaitasun komunikatiboa lortu edota akreditatzeko maila eskuratuko dabenak. Unibersidadeetan urterik urte ohikoagoa da ikasketak
|
euskeraz
egiteko hautua. Horrek guzti horrek agerian itxiten dau gero eta gehiago dirala euskera dakienak zazpi euskal herrietan.
|
|
2015
|
|
|
Baina horregatik diogu falta dela hautu hori egitea: erdaldunek euskaltegira joan dute, dakigunok gehiago erabili dugu, eta gure mendekotasun egoera horretan ahaldundu gara, eta
|
euskararen alde
egiteko hautua egin.Eta erakundeek zer egin dezakete. Erakundeek gauza bera egin lukete, eta, alde horretatik, euskararen ezagutza bermatuko duten neurri eraginkorrak hartu dituzte; euskaltegietara joaten den jendea babestu behar dute; doakoa izan behar du matrikulak. Bestalde, euskararen ezagutza bermatuko duen ereduaren alde ere egin behar dute.
|
|
2016
|
|
|
Batzuetan, arnasguneetan, hautu hori modurik naturalenean aterako da. Baina, beste askotan,
|
euskaraz
egitea hautu kontziente bat da. Askotan, gainera, eta gero eta gehiago gertatuko da?, hautua egin behar duena erdal elebiduna izanen da, gaztelaniaz hobeto moldatuko den hiztuna.
|
|
|
Modu kolektiboan, betiere. Aurrerantzean
|
euskaraz
egitea hautu kontzientea izango da (Rodriguez, 2017). Mugimendu instituzional eta sozialek erabiltzeko aukeretan zein motibazio kolektiboan eragina izango lukete, ziur asko (Uranga, 2017).
|
|
2017
|
|
|
Izan ere, rocka
|
euskaraz
egiteko hautuak ezaugarri komun bat izan zuen 70, 80 eta 90eko hamarkadetan: euskaraz kantatzeko erabakia hartu zuten talde askotan musikariek ez zekiten hizkuntza, edo taldeko pare batek zekiten, askora jota.
|
|
2018
|
|
|
Ideia horri berari heldu zion, adibidez, Txerra Rodriguez soziolinguistak Berria n Bizkaiko datuei buruz gogoeta egitean: " Lehenik eta behin, argi izan behar dugu aurrerantzean
|
euskaraz
egitea hautua izango dela Bizkai osoan, hautu kontzientea. Beraz, hautu hori elikatzeko jakiak
|
|
|
Argi izan behar dugu aurrerantzean
|
euskaraz
egitea hautua izango dela Bizkai osoan, hautu kontzientea.
|
|
|
|
Euskaraz
egiteko hautu horri begira, kontzeptu bat jarri du oinarritzat Kontseiluko ordezkariak: erabilera erosoarena.
|
|
|
Igaro berri zen 19 Korrika, euskahaldun leloarekin, eta ahalduntze ariketa bat egin zuen Egiak hilabetez: " hizkuntza hegemonikoa ahaztuta", erabat
|
euskaraz
egiteko hautua. Gogoeta eragin zuen hainbat eremutan.
|
|
|
|
Euskaraz
egiteko hautuari indartsu eusten diote Ondarroan, eta ahul Bermeon. Zentzuzkoa da; izan ere, transmisioak, gaitasunak eta motibazioak eragin zuzena dute hizkuntza bat edo bestea aukeratzerakoan.
|
|
2021
|
|
|
Hizkuntza aldatuta eroso sentitu zinen. Horrek zer pentsatua eman zidan, ez nengoelako ohituta. Baina libre utzi zidaten eta ahal nuen guztia
|
euskaraz
egiteko hautua egin nuen. Lankideari euskaraz egiten nion, nahiz eta berak erdaraz erantzun eta elkarrizketak euskaraz egiten saiatzen nintzen.
|
|
|
Eus Ele taldeko ikasleak euskaldunen dentsitatea handia den gune soziolinguistikoetan bizi dira, ohitura dute euskaraz egiteko eta euskararen aldeko hautua egiten dute. Ikasturte hasieran besteen hizkuntza hautuaren aurrean amore ematen badute ere egokitze estrategia erabiliz, ikasturteak aurrera egin ahala,
|
euskaraz
egiteko hautuari eusten diote; besteek euskaraz dakitela badakite, euskarari eusten diote eta bi eletako elkarrizketak onartzen dituzte. Hizkuntza gaitasun ona dute ahoz eta egoera informaletan, ondo moldatzen dira euskaraz, eta euskara erabiltzeko hautu kontzientea egiten dute (Dobaran, 2017).
|
|
|
Familian jaso duten hizkuntzak eta gertuko testuinguruak baldintzatzen dute egiten duten hizkuntza hautua. Horrela, etxetik euskara jaso dutenek eta testuinguru euskaldunean bizi direnek
|
euskaraz
egiteko hautua egiten dute nabarmen, eta etxetik gaztelania jaso dutenek eta testuinguru erdaldunetik datozenek gaztelaniaz egiten dute nagusiki.
|
|
2022
|
|
|
Baina hala ere, ahaleginak eta aldaketak udalekuetako lehen egunarekin alderatuz, nabariak izan ziren. Bide hau
|
euskararekin batera
egiteko hautua egin baitugu, Txantxikuren balore guztiak gutxinaka barneratzen eta praktikan jartzen joan garelako eta udalekuetan zehar sortutako giro eder intergenerazionala denon artean partekatu genuelako. Horrelako gauzek egiten baitute Txantxiku.
|