|
2000
|
|
|
EAEko probintzi bakoitzean,
|
modu
desberdinean garatu da ontzien bilketa. Gipuzkoa izan da afera honetan lehena.
|
|
|
«Betiko topikoetan ez erortzen saiatu gara, zerbait errepikatzekotan, beste
|
modu
batera izan dadila»
|
|
|
Guk taldea bitxia izan da, eta
|
modu
bitxi batez eman zuen nolabaiteko agurra...
|
|
|
Garai baten «liquidacionismo» deitzen genuena, alegia. Beste
|
modu
batera esanda, astakeria handi eta sufrimendu latzaren poderioz ETAko arduradun nagusiak ere ohartu ziren borroka armatuak, borroka politikoko tresna bezala, eman zuela eman beharreko guzia eta aurrerantzean euskal politikagintzan eszenatoki berriak sorrarazteko ez zela indar eragile positiboa. Hainbeste urte pasa ondoren, betirako erretiratzea duintasunez jantzi behar zen, eta eginkizun horretan zeregin handia zuen Lizarrako akordioak, eta batez ere, EAJ PNVren jarrera politikoak.
|
|
|
Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak ikusi ditugula, eta batez ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi bat eman dela, eta larriago dena, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri duten abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete guzti hauetan
|
modu
lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
|
ETAren beste era batera aritzeko gogoa, eta alderdi abertzaleen elkarlana eta adostasunen inguruan eraiki zen Lizarra Garaziko Akordioa. Bere praktika armatuan ETAk emandako su etenik luzeenak, beste
|
modu
batera jokatzeko borondatea erakutsi du erakunde armatuaren aldetik. Aznarren Gobernuak erakutsitako jarrera ere oso agerikoa izan da.
|
|
|
eta hori ez dela bekatu mortala. Xuxen apurka aberasten joan litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria
|
modu
naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin. Ditugun aukeren erabileraren txipak piztuta eduki behar ditugu eta Euskaltzaindiaren babesarekin, emaitzak etorriko dira.
|
|
|
Austria, Baviera edo Suitzako aleman hiztun bati nongoa den nabaritzen zaion bezala... ahaleginak ahalegin euskaldunari ere ahoa zabaldu ahala nabaritzen zaio nongoa den. Ezagutu ditugun euskara hitz egiteko
|
modu
horietan akaso zer edo zer galduko da. Baina herri edo ibar bakoitzean egiten den hori, hori desagertzea oso zaila dela iruditzen zait.
|
|
|
esaten dugu. Orain HABErekin batera plan piloto bat diseinatzen ari gara, «Arrasate Press» ARKOko kazetariak
|
modu
pertsonalizatuan trebatzeko. Batetik zuzentzaile bat dugu eta gero trebatzaile bat, bi hiru urteko epe batean kazetarien maila jasotzeko.
|
|
|
Horrelako prozesuei buruz, ezin da pentsatu administrazioak edo Euskaltzaindiak egingo dutela; ez, ez, halako prozesu batean jende askok eta maila askotan inplikatu behar du. Baten batek hartu du gidaritza eta proposamenak egiten hasi baina jendea
|
modu
askotara bildu da lanera, besteei begira egon gabe. Jende asko dago eskoletan, udaletan, herrietako txokoetan... eta guztien artean gauza asko egin daiteke.
|
|
|
Emaztearen heriotzaren berri
|
modu
lazgarrian ezagutu zuen. Emazteak telegrama bat bidali zion Castellongo espetxera ebakuntza bat egin behar ziotela esanez.
|
|
|
Azkueren «Diccionario Vasco Español Frances»en argitalpena
|
modu
orijinalean kontatu duzu, Tours-eko moldiztegian kokatuz. Soissons Reimsetik «Gerla kronika bat» helarazi duzu, Gurs en gatibu zeuden sei mila bat euskal herritarren kronika ere bai eta horrela beste hainbat.
|
|
|
Irakasle eta gurasoen laguntzaz etekin handia atera dakioke horrelako istorio bati. Gainera,
|
modu
diferenteetan landu daiteke: helduen ahotsetan entzun, norberak irakurri, ozen ahoskatu...
|
|
|
GIZARTE mugimendu ugarik aurkeztu berri du intsumisioa eta desobedientziaren bidea «Espainia eta Frantziari lotzen gaituzten kateak apurtzeko». A plataforma, Jarrai, EHE, Abokatu Euskaldunen Elkartea, Ikasle Abertzaleak, ESAIT... eta
|
modu
eta aktore desberdinen aurrean intsumisio jarrerak erakutsi dituzten hainbat pertsona agertu ziren prentsaurrekoan Donostian. Modu bateratu eta koordinatuan, euskal burujabetzaren bidean desobedientzia eta intsumisioari bultzada berezia emateko asmoa agertu zuten guztiek.
|
|
|
Ba, hori bera nahi nuen gure filmarekin: Euskal Herrian gaudela nabarmentzea, baina ez
|
modu
bigun eta folklorikoan, ausarki baizik. Azken sekuentziak jartzen du, alboka, txalaparta eta gaitak batera sartuz»
|
|
|
Niretzat irratia mila aldiz inportanteagoa da telebista baino, komunikabide bezala. Komunikabideak niretzat mundua zertan dagoen ikusteko
|
modu
bat dira.
|
|
|
Ez zuen presoen gaian deus egin eta politika erabat poliziala ezarri zuen. Gobernuak ez zion indarkeriaren gaiari
|
modu
adostu batez heldu nahi izan eta legealdia elkarri mokoka amaitu dugu. PPk urrezko aukera historikoa galdu du ordea.
|
|
|
Rosa Diezek edo Nicolas Redondo Terrerosek ez dute deus ikustekorik Maragallekin. Hauteskundeak pasa ostean konfrontazio maila apalduko da eta orain dagoen presio mediatikoa alde batera utzita, agian, arazoari beste
|
modu
batez ekinen diogu. PSOErekin aukera gehixeago izan dezakegu beharbada.
|
|
|
Guk ez genituen tresna guztiak arazoa ondo bideratzeko. Nolanahi ere, gure asmoa ETA desagertzea da, eta euskal nazionalismoa
|
modu
demokratiko batez espresa dadin gizarte libre batean.
|
|
|
Bai Europatik etorria gehien bat ekialdetik, bai Afrikatik Marokotik bereziki. Eta bada gurean, gutxi asko,
|
modu
iraunkorrean bizi nahi duenik, Araba eta Nafarroara patata, mahatsa edo beste produktuen uztan lan egitera datozenak kasu. Sasaikako langile bezala ezagutzen ditugu.
|
|
|
argitzen digu ETBko euskara saileko Asier Larrinagak. Era berean, erdaraz
|
modu
batera erraz esaten dena, gero, euskarara itzulita, oso maila jantzian geratzen da.
|
|
|
Astebetetik gora pasatu da ETAren lehergailuak Fernando Buesa Arabako PSE EEko buruzagi sozialista eta Jorge Diez ertzainaren bizitza moztu zituenetik, eta atentatuaren ondorioak
|
modu
sakonean ari dira astintzen euskal politikagintzaren panorama. Datozen hilabeteetan ere hala izango dela dirudi.
|
|
|
1998ko su etena, esparru sozial zabal eta indartsu horrek beste
|
modu
batean parte hartzeko saio edo ahalegin moduan interpretatu zen, akaso modu boluntarista samarrean. Su etenaren hausturak eta atentatu honek, usteak erdia ustela duela erakutsi du.
|
|
|
1998ko su etena, esparru sozial zabal eta indartsu horrek beste modu batean parte hartzeko saio edo ahalegin moduan interpretatu zen, akaso
|
modu
boluntarista samarrean. Su etenaren hausturak eta atentatu honek, usteak erdia ustela duela erakutsi du.
|
|
|
Lizarrak edo gisako batek gatazka armatua eta bere ondorioei eman behar dio amaiera, ez gatazka berari, euskal gizartean dauden ikuspegi desberdinek gatazka iraunaraziko dutelako. Bi. hiru, edo lau munduen arteko ikuspegi desberdinek gatazka iragartzen dute; gatazka hori
|
modu
zibilizatu eta demokratikoan eman dadin oinarriak jarri behar dira, eta armak baztertu behar dira etorkizuneko gatazka bideratze modu horietatik. Besteak beste, hortik galera datorrelako, denboraren iraganak gero eta argiago erakusten duen moduan
|
|
|
Lizarrak edo gisako batek gatazka armatua eta bere ondorioei eman behar dio amaiera, ez gatazka berari, euskal gizartean dauden ikuspegi desberdinek gatazka iraunaraziko dutelako. Bi. hiru, edo lau munduen arteko ikuspegi desberdinek gatazka iragartzen dute; gatazka hori modu zibilizatu eta demokratikoan eman dadin oinarriak jarri behar dira, eta armak baztertu behar dira etorkizuneko gatazka bideratze
|
modu
horietatik. Besteak beste, hortik galera datorrelako, denboraren iraganak gero eta argiago erakusten duen moduan
|
|
|
Gu beti egon izan gara lurralde antolaketaren alde, eta natur inguruneak babestea, lurraldea antolatzeko
|
modu
bat da. Edozein modutan, badugu zenbait kezka gai honi dagokionean.
|
|
|
Egitasmo desberdinak dauden neurrian, eztabaida hori gurekin izango dugu. Eta ongi pentsatuz gero, ez da hain larria komunitate baten etorkizun egitasmoak
|
modu
irekian eta demokratikoan konfrontatzea. Beldurrik ez dago:
|
|
|
Taktika bat izan daiteke, bidea leuntzeko
|
modu
bat. Ez da ezer fetitxe moduan hartu behar, gauzak erraztu eta hitz egiteko aukerak eman behar dira.
|
|
|
Gatazka konpontzearen ardura, kale borroka eta hilketak burutzen eta sustengatzen dituztenena besterik ez da. Horregatik, alderdi demokratikook biolentziaren ebazpena
|
modu
estu eta larri batez bilatzen dugun arren, hauxe diogu: ETAk armak uzteko benetako borondatea erakusten ez duen bitartean ez dugu gatazka honen konponbidea aurkituko.
|
|
|
Baina sexualitate kontzeptua askoz ere zabalagoa da. Sexualitatea emakume edo gizon bezala munduan egoteko
|
modu
bat da, eta sexu harremanak alderdi bat baino ez dira.
|
|
|
Gomezen iritziz ordea," haurrei zer esan eta zer ez erabakitzerakoan, gure one tik irtenda gaude". Ipuinak errealitatea emateko beste
|
modu
bat dira bere ustez. Urrunago joan zen Gunter Grass honako baieztapenarekin:
|
|
|
NONDIK edo handik, garbi dago badugula besteen bizitzaren berri izateko premia handia, eta
|
modu
batean edo bestean garena besteek direnaren arabera ere moldatzen dugula. Hala ere, santuen bizitzei halako arrakasta ematen ziena, zer zen?
|
|
|
Ikusmolde bat bazela, baizik. Orain, kuanto, badira beste katekizazio
|
modu
batzuk, pedagogia edo moral zibilaren izenekoak eta abar. Baina, garbi dago, begirada kolektiboa norbaitengan jartzen denean beste modu batean egiten dela.
|
|
|
Orain, kuanto, badira beste katekizazio modu batzuk, pedagogia edo moral zibilaren izenekoak eta abar. Baina, garbi dago, begirada kolektiboa norbaitengan jartzen denean beste
|
modu
batean egiten dela. Eta hori, ziurrenera, beste batetarako gaia izan daiteke.
|
|
|
Hedapen
|
modu
hau ezberdina da nolabait. " Helena eta arrastiria" ren azala bera ere ezohikoa da.
|
|
|
Adunan torloju fabrika bat egon zen. Orain jarri dudan torloju fabrika hori beste
|
modu
batekoa da; auzoa beste modu batean marraztu dut. Elementu asko identifikagarriak dira, Ernio mendia ere indentifika daiteke.
|
|
|
Adunan torloju fabrika bat egon zen. Orain jarri dudan torloju fabrika hori beste modu batekoa da; auzoa beste
|
modu
batean marraztu dut. Elementu asko identifikagarriak dira, Ernio mendia ere indentifika daiteke.
|
|
|
Obsesioari buruzko estilo ariketa ere bada: protagonistarena lehena, bere ustez berri txarra dena emateko hamaika
|
modu
bilatzen du-eta; eta bigarrena egilearena, oinarri errealista batzuetatik irten gabe gai beraren gainean eskaintzen den ugaritasunari zentzu teatrala ematen saiatu dena. Tricicle ko taldekide Paco Mir da egilea.
|
|
|
Tricicle ko taldekide Paco Mir da egilea. " Gaia Paul Simonen' Fifty Ways To Leave Your Lover' (Berrogeita hamar
|
modu
zure maitalea uzteko) kaleratu zenean bururatu zitzaidan. Beharbada, garai hartako moda arazoa zen, Luis Eduardo Auteren zenbait kantu gai berari buruz gogoratzen baitut, nahiz eta diskografiak, betidanik, beren insomnioarentzat erremedio bila dabiltzan kantari deskontsolatuez beterik dauden.
|
|
|
Esanak esan, zertarako balio du hizkuntzak jakiteak? Mundua ulertzeko
|
modu
ezberdina damaigutelako, akaso?
|
|
|
Hemen gatazka bat badago, hori da nazio bati, Euskal Herriari, bere eskubide kolektibo eta indibidualak onartzen ez zaizkiolako, hemen espainiar edo frantziar sentitzen diren nazionalisten eskubideak bakarrik onartzen dira bere osotasunean, eta gainera estatuek daukate eskubide horiek bermatzeko edo inposatzeko eskubidea. Beraz, demokrazia eta bakea egon dadin, oinarrian dagoen beharra zera da, nazio eraikuntza
|
modu
demokratikoan garatu ahal izatea. Eta hori demokratikoki egiteko aukera bakarra dago, euskal herritar guztiei eskubide berdinak onartzea.
|
|
|
Zuk idazten dituzun gauza horiek jendaurrean irakurtzean konturatzen zara gauza batzuk funtzionatzen dutela, beste batzuk ez. Literatura era akzesibleago batean eskaintzeko
|
modu
bat ere bada, musikarekin nahastuta... Gero, inebitablea da atomizazio hori, taldeak disgregatzea.
|
|
|
Hor dira" Ostiela!"," Putz"... garai bateko bideari jarraitzen diotenak. Baina beste
|
modu
batzuetan ere hasi da jendea lanean.
|
|
|
kanpotik idazten zuen. Nik New York en bizi, euskaraz idatzi eta hemengo historiari buruz idazteko aukera banu, jakinda gainera nire liburua mundu guztian argitaratuko zidatela, beste
|
modu
batera idatziko nuke.
|
|
|
Iparrerago oraindik, ia irla honetako puntan, Giant' s Causeway delakoa dago, naturak
|
modu
harrigarrian sortutako eskultura bat: hexagono itxurako 40.000 basaltozko zutabe.
|
|
|
Turista jende gehiago topatu genuen inguru honetan: ibiltari motxiladunak, bizikletaz gora eta behera zebiltzanak (hau, oso
|
modu
egokia da Korsika ezagutzeko, sasoirik duenarentzat...), moto zaleak, itsasontzietako handi ustekoak, buzeolariak (Korsika euren paradisua omen), eta abar. Izan ere aukera eder bezain askotarikoa eskaintzen du Portok, lehorretik nahiz itsasoz.
|
|
|
Jatorriz, Txorien irla hondarrezko irla artifiziala da. Hendaiako arrantza portua eraikitzeko lanetan dragatu behar izan zuten hondarra badiaren erdian metatu zuten eta
|
modu
horretan sortu zen Txorien irla.
|
|
|
Aldi berean fondo publikoetako hogeitaka mila milioi pezeta inbertitu zituzten enpresa modernizatzeko. Lortu zen neurri batean modernizatzea, plantila geroz eta gehiago eta
|
modu
nabarmenagoan murriztu zen eta berriro etekinak lortzen hasi zen. Baina ez dago irtenbiderik.
|
|
|
Patxi Salaberri EHUko irakasleak Axularren gogoetak eta erranak bildu ditu" Haizkora zuhaitzaren erroari kheinatzean" izeneko edizio honetan. Idazle urdazubiarraren" Gero" ospetsua
|
modu
irakurterrazago batez eskaini nahi izan du Salaberrik. Edizioaren egileak hitzaurrean dioen moduan," ez da hori izan hautaketarako arrazoi bakarra; bazen besterik ere, hots, Axularren hausnarketa eta pentsamendu horiek hizkuntza bereziki ederra, aberatsa, neurtua eta doinuduna hain zuzen, honelako gogoeta eta sententzia lan gorenetan ohi denaren parekoa".
|
|
|
Azken unera arte ez dute jakiten zenbat gizonezko eta zenbat emakumezkok parte hartuko duten," egoten gara beti, nahiz eta normalean oso gizon gutxi animatzen den. Sexualitatea
|
modu
garbiago bizitzen dutelako izan daiteke, emakumeak aldiz, barneratuago izaten du.
|
|
|
Dena den, beldurra eta aurreiritziek ere zerikusi handia dute oraindik. Alde batetik beti da aberasgarria gizonezko gehiagok izena ematea,
|
modu
horretan bat baino gehiagoren sexualitatea ere ezagutuko genukeelako; baina bestetik, ez da ezinbestekoa, azken batean, ikastaroaren muina norberaren sexualitatea atzematean datza-eta".
|
|
|
1.200 eserleku harmail modura jarrita eta 160.000 voltio 1.000 metro koadro argiztatzeko. " Antzezpenean dauden su artifizialak ere
|
modu
bilduagoan jaurtikiko dira", diosku Ramon Armendariz Obanoseko erretoreak. Bi ordu inguru iraunen du misterioak, ordu laurdeneko atsedenaldi batekin.
|
|
|
Beste bi udalerritan, Bermeo eta Sopuertan, EAren alkatetzapean dago egina akordioa, eta Gatikan EAk eta EHk dute ituna. Gipuzkoan EAk beste ordezkaritza maila bat du, eta EHk ere bai, eta akordioak beste
|
modu
batera daude.
|
|
|
Gobernagarritasuna oso garrantzitsua da baina oinarrizko printzipio argiak izan behar ditu. Gobernagarritasunagatik bakarrik balitz, ahaleginduko ginateke Jaurlaritzakoa beste
|
modu
batekoa izan zedin, berdin aldundietan, edo Bilboko udaletxean. Bilboko kasuan EAJk eta EAk bederatzi zinegotzi ditugu, guk zortzi eta EAk bat, eta ICVko bi zinegotziekin gobernatzen dugu; Euskal Herriko hiririk handiena izanik, gobernagarritasunagatik bakarrik arituko bagina, beste moduren batera egin zitekeen.
|
|
|
Baina badira bestelako kasuak ere, aukeraren berri izan eta probatzen dutenak. Medikuek ere gomendatu egiten diete gaixoei batzuetan,
|
modu
extraofizialean beti ere. Dena den, Kalamudiako kideak dioenez," medikuek oro har ez dute ahalegin berezirik egiten.
|
|
|
Atzerapenen ondorioz beste etxebizitza bat alokatu beharrean egonez gero, sustatzaileari
|
modu
frogagarrian jakinaraziko zaio, idatziz. Alokairuaren kontratua ere idatzizkoa izatea komeni da.
|
|
|
Sustatzaileari
|
modu
ziurtagarri batean (esate baterako, notario bidez) ordura arte kontura emandako diru kopuruak itzultzeko eskatu zaio, kalteak eta galerak gehituz. Diru kopuru horiek itzultzea bermaturik dago lehengo legeekin eta oraingo Eraikuntzaren Antolaketarako Legearekin.
|
|
|
Erabat zehazturik adierazi da, agentearen ordainsariak eta BEZ barne hartuz, salmenta zerga horren menpe baldin badago. Bestalde, ordaintzeko
|
modu
eta baliabideei buruzko informazioa ere eman du, halaber, halakorik balego, eraikitzaileak edo sustatzaileak hitzartutako maileguari kontsumitzaileak egindako subrogazioari buruzkoa
|
|
|
gobernuaren alderdi ekonomikoa nagusitu zaio, oraingoan, atal kulturalari. Horraino lotsagabetu zaizkigu kontsumoaren kultura eta kulturaren kontsumoa hain
|
modu
susmagarrian nahasten dituztenak! Dena da zilegi, antza," España va bien" leloaren aldarean sakrifizoak eskaintzeko garaian!
|
|
|
" Hemen bizi den arren, ez ditu bere erroak galdu. Irakurketa bat baino gehiago dauka gainera, alegia, ezin dela iritzirik eman, beti dagoelako arrazoi bat
|
modu
batera edo bestera jokatzera bultzatzen zaituena".
|
|
|
Inolako zalantzarik gabe, langileen heriotzak eta langileek jasan beharreko ondorio larriak dira lan istripuen alderdirik lazgarriena, baina, hori horrela izanik ere, ezin dugu ahaztu eragiten duten kostu ekonomikoa. Eta, lehenengo aldiz,
|
modu
ofizialean ezagutzera eman da EAEn lan istripuek 1999an eragindako kostu ekonomikoa. Eta horra datua:
|
|
|
Euskal sindikatuak kanpaina bat ari dira bultzatzen 2000ko lehenengo hilabete hauetan
|
modu
beldurgarrian ugaritu diren lan istripuak salatuz eta horiek aurkako protesta eginez. Administrazio kontrol neurri batzuk hartzen ari da ezbehar gehien gertatzen diren enpresetan.
|
|
|
Joan den mendeko langile mugimenduko ereduak erabiltzea, etorkizuneko Europako gizarte mugimendua egituratzeko baliagarri gerta badaiteke ere, gaur egun ez litzateke oso komenigarria izango, Europako gizartearen egitura sozialak oso aldaketa sakonak izan baititu. Aldaketa garrantzitsuena, inolako zalantzarik gabe, industrian bertan eman den langile kopuruaren jaitsiera gaur egun" operadore" deitzen zaienekiko, eta kapital kulturalean aberatsago izanik, antolamendu
|
modu
berriak eta borrokarako arma berriak sortzeko eta lanbide arteko elkartasun berrietan sartzeko gai izan daitezke.
|
|
|
Bourdieuk honela amaitzen du atal hau: " Europako gizarte mugimendu bat eraiki ahal izateko osagairik garrantzitsuena sindikalgintza, gizarte mugimenduak eta nazio mailako ezberdintasunak ulertzeko ohiko
|
modu
topikoetatik ihes egitea da. Prekarizazioak ezarritako eginkizunik beharrezkoena pentsatzeko eta jarduteko modu berriak asmatzea da.
|
|
|
" Europako gizarte mugimendu bat eraiki ahal izateko osagairik garrantzitsuena sindikalgintza, gizarte mugimenduak eta nazio mailako ezberdintasunak ulertzeko ohiko modu topikoetatik ihes egitea da. Prekarizazioak ezarritako eginkizunik beharrezkoena pentsatzeko eta jarduteko
|
modu
berriak asmatzea da. Lan munduko mailarik onenak ere eragiten dituen prekarietatearen eta langabeziarekiko beldurraren esperientzian sustraiturik, prekarietatearen hedapen zabalak elkartasun modu berriak ekar ditzake, bereziki guztiz eskandaluzkoak gertatzen diren krisialdietan, esate baterako, Frantziako Elf eta Alcatel enpresetan gertatu den bezala, nahiko errentagarriak diren enpresetako akziodunei etekin handiagoak eskaintzeko gogoak bultzaturik langile kanporaketa erraldoiak gertatzen direnean
|
|
|
Prekarizazioak ezarritako eginkizunik beharrezkoena pentsatzeko eta jarduteko modu berriak asmatzea da. Lan munduko mailarik onenak ere eragiten dituen prekarietatearen eta langabeziarekiko beldurraren esperientzian sustraiturik, prekarietatearen hedapen zabalak elkartasun
|
modu
berriak ekar ditzake, bereziki guztiz eskandaluzkoak gertatzen diren krisialdietan, esate baterako, Frantziako Elf eta Alcatel enpresetan gertatu den bezala, nahiko errentagarriak diren enpresetako akziodunei etekin handiagoak eskaintzeko gogoak bultzaturik langile kanporaketa erraldoiak gertatzen direnean
|
|
|
Iparraldean euskara ez dela ofiziala ezkutatu nahi dute. Guk,
|
modu
baketsu batez, Euskal Herriari ukatzen zaizkion eskubideak aldarrikatu nahi ditugu munduaren aitzinean.
|
|
|
Denborak esango du zer gertatzen den Garzonek espetxeratu dituen bost lagunekin eta bermeaz aske utzi dituen hiruekin, baina akusazioa bera luzatzea ere ez da makala demokratikoa bere burua demokratikotzat jotzen duen estatuarentzat. Espainiako Konstituzioaren aurka
|
modu
baketsuz egitea delitua baino osasungarria izan daiteke euskal herritarrentzat, edo hori pentsatzen dute bederen herritar horietako askok eta askok.
|
|
|
Hala ere, dena esatera, EHren eratzearen lehen fasean gauzak
|
modu
natural batez egin ziren, tirabirak izan arren, ikuspuntuen aldaketa nahiko baikorrak izan ziren. Su etena indarrean izan zen bitartean, prozesuak espektatibak eta hipotesiak sendoki bermatu zituen.
|
|
|
Gelditzekotan ETAk su etenaren antzeko bat zabaldu luke. Baina eraginkorra izan dadin beste
|
modu
batez gauzatu da, zaila baita aurrekoaren moduko su etenak sinesgarritasunik izatea. ETAk militarki segitzen badu zaila da euskal espainolen aurrerakada geratzea.
|
|
|
Ilusio handia ematen du, zure lagun bat edota zure ama ez den norbaitek ongi egin duzula esaten dizulako. Zinearen industrian ezagutzen ez zaituen jendeak zu ezagutzeko
|
modu
bat da, zapladatxo bat bizkarrean.
|
|
|
Uste dut Euskaltzaindiako urgazle zela, eta Arantzazukoa eta handik gutxira hasi ginen klaseekin. " Dut" eta horrelakoak ikasi ditut, garai hartan jada apaizak
|
modu
horretan ematen zizkigulako eskolak.
|
|
|
Planteamentu berri baterako aldaketa lasaia sinbolizatu nahi dugu. Sozialistok lehendakaritzarako asmoa izatea normala da eta berau gure eskaintzen bidez bereganatu behar dugu,
|
modu
baikor batez betiere. Gizarteko arazoak konpontzeko soluziobideak eskaini behar ditugu.
|
|
|
Asisko Urmenetak eta" Zazpiak Batman" kolektiboak ARGIAren eskutik kaleratu berri duten liburuxka honek euskarazko lokuzio, esklamazio eta esamoldeak jasotzen ditu, euskaldunok
|
modu
libertigarri eta biziaz komunikatzeko dugun beharra asetzeko lagungarri gerta dakigukelakoan. Ez ditu bakarrik gure ama hizkuntzaren altxorra betitik izan direnak jasotzen, ordea, beste berri batzuek ere agertzen dira bertan, egileek asmatuak, inori baimenik eskatu gabe, alegia lotsagabe lotsagabe, hitzaurrean adierazten duten bezala.
|
|
|
Ikusleak, gero eta gehiago, telesail baten egituran eta garapenean zeresan handia du, eta gidoilariek beren bezeroen esanetara lan egin dute: pertsonaiak jarri, kendu, istorioa
|
modu
batera edo bestera garatu... alternatibak milaka dira.
|
|
|
Asmatzea baino berrasmatzea zailagoa da. Norberak era batean egiten eta ikusten ditu gauzak, eta abesteko eta abestiak egiteko
|
modu
hori oso pertsonala da.
|
|
|
Esan dugu bertsolaritzaren apustua izan dela pauso konstziente eta kriterio ekologikoekin aurrera egitea, baina oso garbi edukita bertsolaritza informazioaren gizartean errelebantzia eta garrantzi soziala duen mugimendua dela. Komunikazio zirkuitu alternatibo bat, hedabide bat kasik, gizartean hedabide nagusiek
|
modu
beti bakarrean eta beti berean erabiltzen dituzten gaiak hausnartzeko eta haiekin jolas egiteko; aportazio kultural indartsua da. Pentsakera eta kulturgintza eredu bat eskaintzea da apustua, eta hori ez bada, beharbada gainerako guztiak ez du merezi.
|
|
|
Baina Sabato bezalako idazle batek idatzia duenez, berak imaginazioa eta fantasia bereizten ditu. Imaginazioa da lehen dauden ohial txatal horiek
|
modu
txukunean jostea. Libururik landuenean ere imaginaziotik hasten zara, lehendik dakizunetik, baina momentu jakin batzuetan fantasia sortzen da, eta hori beti da inprobisatua, koalitatiboki.
|
|
|
Batetik, sanoa da bertsolaritzan zabaldu dena: tradizioa dela hortik hartu eta sortzeko oinarri bat, tradizioa ez dela hor geratzeko, tradizioa
|
modu
bizi batean garatu behar dela, aldatzeko dela, esperimentatu behar dela... Baina aldi berean, tradizioak badu jarraikortasun bat eta badu arima bat.
|
|
|
Zeresana bazen garai hartan, baina zuk esateko
|
modu
berri bat ere asmatu zenuen...
|
|
|
Bertsolariak garai horretan gainera bazuen aukera eta onarpen bat ere halako diskurtso euskaltzale abertzale bateragarri bat egiteko, gainerako alorretan baimenik ez eta hor, bere zailtasunekin egin zitekeena edo egiten zena gutxienez, zigorrak zigor. Diskurtso ofizialarekiko desobedientzia
|
modu
bat bazen hura ere eta jende askok onartua. Jaialdi eta Txapelketetako jendearen erantzuna arrakastaren adierazle.
|
|
|
Entzuten diren argudio eta galderetako batzuk dira hauek. Nonbaitetik hastekotan, bertsoa modan izan zenean
|
modu
xelebrean eta baldintza parregarri xamarretan saio gehitxo antolatu zen, bertsoak dirua ematen zien antolatzaileei eta. Bertsolaria ez da horrelako baldintzetan antolatzaileari aurre eginzale.
|
|
|
Ez da harritzekoa, dena den. Harritzekoa izan ez litzatekeen moduan, gutxienez egungo markoa gainditzeko ahaleginean ari den abertzalearentzat, Jaurlaritzan kudeaketan jardutea eta, aldi berean, egungo legedia gainditzeko neurriak laguntzen aritzea, bai legedia medio bai
|
modu
baketsuan egindako beste edozelako moldez ere.
|
|
|
AUSTRIAN, Italian, Alemanian eta beste nonbait ere emango zuen elkarrizketarik Xabier Arzalluzek azken boladan. Denetan hautsak harrotu dituzte bere adierazpenek, beti
|
modu
interesatuan eta bere berbak elkarrizketaren testuingurutik aterata. Baina bera ere gertatuko denaren jakitun da eta, seguruenik, egin ere asmo zehatzez egingo ditu:
|
|
|
Gorabehera teknikoetan ere, nik uste sena falta nabaria dagoela. Gorabehera instrumental soilari begiratzen dion prozedura bat dago, baina teknikari batek ipuin bat idatzi behar balu, seguru gero beste
|
modu
batera egingo lukeela hitz tekniko berrien asmakuntza. Demagun:
|
|
|
Baina gaur egun komunikazioaren globalizazioak aukera berriak eskaintzen ditu, telebistarekin ikusi dugun legez. Orain arte etxe barruko nortasun eta kultur giroa urratzen zuen tresna hori beste
|
modu
batean erabiltzea dago, gorde nahi den giroa sendotzeko alegia.
|
|
|
" Bi" atalean daude bariatuenak, eta batez ere maitasuna, lagunak, eta halako kontuak. Eta gero" Bat, zero" berriro ere da laura etortzeko
|
modu
bat, gutxi gorabehera berriz ere generoei buruzko kontua. Baina irakurketa egin baldin bada hasieratik, hara iristen denak gutxi gorabehera jakin behar luke jada nola ikusten ditudan gauzak.
|
|
|
FRANTZIAKO espetxeetan dauden euskal presoen senitartekoek beren senideen bizibaldintzak salatu dituzte. Arrazoi hau dela eta, azaroaren 13an Frantziako euskal presoek protestari ekin zioten
|
modu
desberdinez, gose grebak, ziegetatik ez ateratzea, kartzelako janaria ukatzea... Bizibaldintzak hobetzea eta pairatzen duten isolamendu eta sakabanaketa egoeraren amaiera eskatzen dute.
|
|
|
Hala ere, jende askok egin duen lan izugarriari esker, dudik gabe, eta gure gizartearen barneko korronte eta nahi sakon batekin sintonizatzen duelakoz, seguru aski, euskarak aurrera egin du,
|
modu
harrigarrian egin gainera.
|
|
|
Orain arteko Nafarroako Gobernuek halako" laisser faire" politika kontrolatua eraman dute, oro har, Hizkuntza Politika Zuzendaritzaren ekimen ugarirekiko eta euskal mugimendu guziarekiko. Hemendik aurrera badakigu konplizitate horiek bukatu direla eta Hizkuntza Politikak berak euskararen garapenerako kaltean jokatuko duela
|
modu
aktibo eta eraginkorrean.
|
|
|
Kritika, erreseina edo iruzkin gutxi jaso ditu liburu honek, lehenengoaren aldean. Aipagarriena Literatur Gazetan Felipe Juaristik argitaraturiko artikulua izango genuke garatuena" Poesiaren lekua Marginalia liburuari buruz." (1988, 10 zb, 7 or.) Sarrionandiak liburu honetan poetak eta poesiak gizartean duen lekuaz dihardu eta bestalde, liburuko gaiek hartara ekarririk,
|
modu
orokorrean postmodernitateari buruzko hausnarketa luzeak egiten.
|
|
|
Poemaren hasieran F. Holderlinen aipamena egiten da"... baina zertarako egin poesia aro gaitz hauetan" eta poemak hain zuzen ere horren erantzuna bilatzen du, poesia egiten dihardu baina aro gaitz horrekiko kontrajarpena etengabea da, Kandelako komentariogileak dioenez,"
|
modu
askotan errepikatuko duen kontrakoen binomioa ikusten da: batetik kartzelatik kanpo dagoen orok bere baitan biltzen duen" agiatasuna" (35 or.). Izan ere, kartzelaz kanpoko guztia erreferentzia oroimena edo suposizioa baita presoarentzat" gaur ere goiz ilunduko du/ zohardian izarrak biztuko (35 or.)" begira ezazu han goian ilargia/ elkarturik omen daude... (36 or.) izarrak suzkoak omen dira.
|
|
|
Poema bilduma bidai kaiera baten gisan azaltzen da, eta idazlearen beraren bi hitzaurre
|
modu
ditu, lehena prosan, liburu gehienen tankerakoa, eta bigarrena" Bitakora Kaiera" izeneko poesia, liburuaren egitura aurkezten duena. Zazpi etapa dituen bidaia da Sarrionandiak liburuan zehar egiten duen ibilaldi hori.
|
|
|
Izan ere, eleberri hau
|
modu
bitxian egituratua dagoenez, istorio hauek guztiak lotzea askotan zaila izaten da, irakurketa pausatua eskatuz. Aitzitik, arretaz eginiko irakurketa baten bidez Arrietak eskaintzen digun mundu iradokitzailea barneratzeko zailtasunik ez dugu izango.
|
|
|
Erzillaren lana zehazteko datu bat jakitea komeni da: Federiko Krutwigek sortu eta gidatzen zuen Jakintza Baitha taldeko kidea dela (edo zela; ez dakit sortzailea hilez geroztik taldeak jarraitzen duen); horrek gutxienez hizkuntza
|
modu
jakin bat hautatzera eraman du: hizkuntza kultua, periodo luzeetakoa, mailegu anitz darabiltzana, zehaztasun lexikal eta sintaktikoaren onetan, euskara batuaren arauak betez nolanahi ere.
|
|
|
Alferrikakoa zaie nobelako pertsonaia maskulinoei harengana hurbiltzen ahalegintzea, urruti, oso urruti baitago. (...) emakumezkoen eta gizonezkoen arteko urruntasuna, bizitzeko eta sentitzeko
|
modu
desberdintasuna, ezinulertu erabatekoa. (Egunkaria III)
|
|
|
Baliabide literario moduan erabili du, gainera, oraingoan behartu gabeko etorri hori, harantzago eramanez hitz jarioaren iturria, protagonista nagusiaren (Teresa) pentsamenduak ahalik eta
|
modu
natural eta egiazkoagoan eskaini ahal izateko irakurleari." Izan ere, gogoeta jarioak" ez du hizkera kargaturik onartzen, pedantekerian ez erortzearren. Narrazioaren pultsu bizkorrak plano aldaketak jostun gisa harilkatzera behartu du idazlea, eta ez da makal ibili.
|
|
|
Honela, askotan hiru denborak, iragana, oraina eta etorkizuna bat eginda aurkezten zaizkigu. Hiru denbora hauek lotzeko
|
modu
bakarra oroitzapenak eta ametsak direnez, hauei etengabeko erreferentzia egiten zaie. Oroitzapenen garrantzia Javier Rojok ere aipatu zuen:
|
|
|
Nahi duena adierazteko estilo zuzena, hizkera lotsagabea, gordina erabiliz. " Idazkera laua da, hau da, gauzak
|
modu
errealean daude idatzita. Era berean, idazkera sutsua da, pasioa agertzen dute hitzek." (Egunkaria XI) Gainera, elkarrizketa biziak eta kaleko hizkera darabiltza narrazioaren erritmoa bizkortzeko.
|