|
2005
|
|
|
Elikagairen batekiko alergia duten pertsonentzat errazagoa edo zailagoa da neurri egokiak hartzea elikagai horiek
|
modu
naturalean agertzen direnean. Kontua korapilatu egiten da" ezkutuko elikagaiak" dituzten produktuak direnean, hau da, etiketan zehazten ez diren substantzia alergenikoak dituztenean.
|
|
2006
|
|
|
Horregatik da garrantzitsua borroka baliabide berriak bilatzea, adibidez, kontrol biologikoa, batez ere simaur kantitate handiak pilatzen diren ekoizpen sistemetan. Biokontrolean oinarritutako sistemek
|
modu
naturalean agertzen diren parasitoideen kopurua indartzen eta zaintzen laguntzen dute. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) substantzia kimikoetarako aukera berriak sustatzen ditu, besteak beste, kontrol biologikoa.
|
|
2008
|
|
|
Monosakaridorik (glukosa, fruktosa, glukosa xarabea, maltosa) edo disakaridorik (sakarosa edo laktosa) gehitu ez zaien elikagaiak, solidoak edo likidoak, izen horretara lotuko dira. Azukre horiek
|
modu
naturalean agertzen badira elikagaietan, etiketan honako hauek agertuko dira: «berez dauden azukreak ditu».
|
|
|
Azido hialuronikoa biobateragarritasun handia duen substantzia da, eta oso erreakzio alergikoen tasa txikia du. Gainera, gorputzeko ehunetan
|
modu
naturalean agertzen den konposatu bat da, eta hidratazio, lubrifikazio eta mantentze funtzioak betetzen ditu. Adituak zehaztu du erabiltzen den bolumena tratatu behar den eremuaren araberakoa dela, eta leku berean injekta daitekeen azido hialuronikozko gel kantitate maximoa ez dela inola ere 120 mililitro baino handiagoa.
|
|
|
Elikagaietako koloreak hainbat arrazoirengatik ager daitezke: substantziak
|
modu
naturalean agertzeagatik, erreakzio kimiko edo entzimatikoen bidez, elikagaian kolore gehiago agertzea eragiten duten konposatu berriak sintetizatzen direlako, adibidez, Maillarden erreakzioa, edo, azkenik, gehigarri gisa erantsitako koloratzaileak daudelako. Klorofilak Klorofila goiko solairuetan dagoen pigmentu porfiriko fotosintetikoa da.
|
|
|
Azterketaren arduradunek diote ardo ekoizpeneko hondakinak direla, eta hondakin horiek antimikrobiano naturalak garatzeko oinarria izan daitezkeela. Polifenolak, fruituaren hazietan eta azalean
|
modu
naturalean agertzen direnak, erabakigarriak dira ardoaren ekoizpenean, antioxidatzaileak baitira. Mahatsei beste landare batzuk ere gehitu dakizkieke, polifenolen “konposatu fenolitikoaren egiturak” zehazten baititu propietate kimikoak eta biologikoak, eta, beraz, baita haien ahalmen antimikrobianoa ere.
|
|
|
Kasu horretan, turroi horiek bermatu behar dute ez direla erantsi ez monosakaridorik (glukosa, glukosa xarabea, fruktosa, fruktosa xarabea), ez disakaridorik (sakarosa, azukre arrunta edo laktosa), ez eta beren propietate gozagarriengatik erabilitako elikagairik ere, hala nola eztia. Gainera, arauak agintzen du, halaber, azukreak
|
modu
naturalean agertzen badira elikagaietan, adibidez, fruta zatiak dituen turroi batean, etiketan “berezko azukreak dituela” adierazi behar dela. Definizio horren zehaztasunari esker, “azukre erantsirik gabeko” adierazpenaren ondoren, ez da posible beste urte batzuetan “azukrerik gabeko” turroi batek azukre erantsirik ez izatea, baina bai fruktosa; izan ere, substantzia horren kontsumoa mugatu egin behar da zenbait egoeratan, hala nola obesitatean, II. motako diabetesean eta hipertriglizeridemian.
|
|
2009
|
|
|
Espainian eta Europako Batasuneko gainerako lurraldeetan, giza kontsumorako uretan baimendutako artseniko maila maximoa 0,01 mg/ l da, eta kopuru hori ez gainditzea gomendatzen du Munduko Osasun Erakundeak (OME). Elementu hori
|
modu
naturalean agertzen da arroketan eta lurzoruan, eta lurpeko uretara transferitzen da. Mundu osoko 20 herrialdek baino gehiagok baieztatu dute lurrazpiko akuiferoetan artseniko bidezko kutsadura, edateko zein ureztatzeko erabiltzen den ura.
|
|
2011
|
|
|
Merkurioa lurrazaleko metal urrienetakoa da, baina, aldi berean, toxikoenetako bat.
|
Modu
naturalean agertzen da arbelean, granitoan eta beste arroka batzuetan, baita zenbait mineraletan ere. Merkurioa maiz iragazten da airean, uretan eta lurrean, eta erraz irits daiteke kontsumitzailearengana.
|
|
|
Merkurioa
|
modu
naturalean agertzen da ingurumenean, hura duten arroken higaduraren edo bolkana higadurak sortzen dituen hondakinen ondorioz. Giza jarduerak ere handitu egin dezake bere kantitatea eta kutsadura arriskua handitu (petrolioaren eta ikatzaren errekuntza, zementua egitea edo urrea ateratzea).
|
|
2012
|
|
|
Umeen jolasetan nahiko
|
modu
naturalean agertzen da heriotza. Bizirik egotetik betirako joaten denaren azken uneak, helduek baino errazago irudikatzen dituzte adin txikikoek.
|
|
|
Horregatik, aholku dietetikoa mota horretako edariak eta gozagarri gisa fruktosa gehitzen duten produktuak saihestea da. Fruktosa
|
modu
naturalean agertzen da fruta zukuetan, fruta zukua duten edari freskagarrietan, bai eta gehigarri gozagarri gisa fruktosa gehitzen duten edarietan eta produktuetan ere. Purina gutxiko dieta.
|
|
|
Garagardoaren gisako edari alkoholdunek amina biogenoak ere izan ditzakete, baita beste produktu hartzitu batzuk ere, hala nola chucruta. Elikagai eta edari hartzituetan
|
modu
naturalean agertzen dira, eta kontzentrazio txikian funtzio metaboliko eta fisiologikoen garapenean garrantzi handia dute. Kontzentrazio handietan eta pertsona sentikorretan, aldiz, ondorio negatiboak izan ditzakete.
|
|
2013
|
|
|
Ez da elikagai gutxiago jatea. Urak eta zuntzak(
|
modu
naturalean agertzen da begetal horietan) handitu egiten dute plateren bolumena; beraz, kaloria gutxiagoko kantitate bera jan daiteke (plater sakon bat, ogitarteko bat). Eta jatea atsegina izan behar da ahalegin horrek zentzua izan dezan eta pentsamoldea eta elikadura ohiturak alda daitezen, abantaila hauek eskaintzen ditu, besteak beste, eguneroko menuetan fruta eta barazkien presentzia handitzeak:
|
|
|
Bilakaera adierazpen mota horretarako aurreikusitako 1924/ 2006 (EE) Erregelamenduaren 13 artikuluan oinarritzen da. Ezarritako prozeduraren ondoren, 432/ 2012 (EB) Erregelamendua (baimendutako aitorpenen zerrenda) aldatu da, 2013ko urriaren 23ko 1018/ 2013 Erregelamenduaren bidez. Mezu okerrak saihesteko prebentzio neurriak Argi eta garbi mugatu da azukre gutxi duten elikagaiei edo azukrerik erantsi ez zaien elikagaiei aipatu aipamena, nahiz eta azukre horiek
|
modu
naturalean agertu. Prebentzio horiek mezu oker edo kontraesankor bat geldiarazteko eta elikagaiak modu naturalean dauzkatenak ez diren azukreak kontsumitzeko sustapena geldiarazteko hartzen dira.
|
|
2016
|
|
|
Hartzidura prozesu bat jasan duten elikagaietan sortzen dira, edo mikroorganismoen poluzioan, biltegiratzean. Elikagai eta edari hartzituak
|
modu
naturalean agertzen dira, eta kontzentrazio baxuetan funtzio metabolikoak eta fisiologikoak garatzeko zeregin garrantzitsua dute. Zizuta.
|
|
2017
|
|
|
Horrek ez du esan nahi jan eta handik gutxira jateko gogorik ez dutenik, beste elikagai edo produktu batzuekin gertatzen den bezala. Hala ere, estrategiak funtziona dezan, funtsezkoa da elikagaietan
|
modu
naturalean agertzen diren gantz osasungarriak hautatzea, hala nola aguakatea edo fruitu lehorrak, edo kalitatezko olioa gehitzea, adibidez oliba birjina estra, osasungarriak diren elikagaiei. Palmondo olioa:
|
|
2019
|
|
|
Beraz, aurreikusitako murrizketarekin ere, produktu horiek mineral horren gehiegizko kantitateak izaten jarraituko dute. Azukre erantsiak OMEk azukre librearen kontsumoa murriztea gomendatzen du (elikagaiei eransten zaiena eta
|
modu
naturalean agertzen dena eztia, fruta zukuak eta xarabeak bezalako produktuetan). Azukre horiek ez lukete hartu behar kaloria kopuru osoaren %10 baino gehiago.
|
|
|
Unsplash Azukrea alde guztietatik dago. Fruta eta esnekiak, adibidez,
|
modu
naturalean agertzen dira, baina ez hain nabarmenak: zerealak, ogia eta saltsak, aurrez prestatutako platerak.
|
|
2020
|
|
|
Oso toxikotasun txikia duten arren, badirudi “sintoma multzo” bat dagoela, eta, oso modu arinean bada ere (beroaldiak, buruko mina, tentsioa handitzea), pertsona sentiberengan eragin dezaketela, eta, gainera, 42,9 mg irentsiz gero, pisu kg eta eguneko. Populazioaren zati handi batek GNA gainditzen du (30 mg/ kg/ egun), produktu askori ez ezik (saldetarako kontzentratuak, Asiako saltsak, snack ak…), elikagai askotan ere
|
modu
naturalean agertzen baita, hala nola txanpinoietan, tomatean edo gazta barietate desberdinetan. Horregatik, baimendutako mailak berrikustea gomendatu du EFSAk.
|
|
|
Zer esan nahi du “Laktosaren digestioa hobetzea” mezuak? Laktosa esnean
|
modu
naturalean agertzen den azukre sinplea da. Produktu hori duten bakterio anduietako bik (Lactobacillus bulgaricus eta Streptococcus thermophilus) laktosa digeritzen laguntzen dute, baldin eta kantitate jakin batean badaude:
|
|
|
Azido hialuronikoaren azala Gezurra. Azido hialuronikoa gure artikulazioetan, kartilagoetan, begietan eta epidermisean
|
modu
naturalean agertzen diren karbohidrato katez osatutako beste molekula bat da. Zonaren arabera, hainbat funtzio beteko ditu:
|
|
2021
|
|
|
Zergatik adierazten du nire jogurt gaingabetuaren etiketak azukreak dituela? Laktosa azukre sinple bat da, eta
|
modu
naturalean agertzen da esnean, 100 ml bakoitzeko 4,6 g inguru. Jogurtetan ere aurkitzen da, mikroorganismoek hartzidurarako zati bat bakarrik erabiltzen dutelako.
|
|
|
Hiru substantzia horiek serotoninaren eta melatoninaren sintesia errazten dute. ✅ Triptofano ugari duten elikagaiak Giza gorputzak sortzen ez duen funtsezko aminoazido hori
|
modu
naturalean agertzen da animalia jatorriko proteinetan. Arrautzak.
|
|
|
Zaporea emateko aromak erabiltzen diren bezala, kolorea emateko koloratzaileak ere eransten dira. Adibidez, antozianinak erabiltzen dira, mahats beltzen edo ahabien azalean
|
modu
naturalean agertzen diren konposatuak, produktuak kolore morea izan dezan lortzeko, Erregina eta Royalen esaterako, ahabia zaporea edo fruitu gorriak. Beste koloratzaile batzuk ere erabiltzen dira, hala nola kurkumina (Eroski sabores) edo karmina (Eroski fresa).
|
|
|
Gauza bera dirudien arren, ez dira. Azido palmitikoaz ari garenean, ia izaki bizidun guztien organismoak ekoizten duen gantz azido saturatu batez ari gara; beraz,
|
modu
naturalean agertzen da gantza duten elikagai gehienetan (haragia, esnekiak eta horien eratorriak), baita landare olio askotan ere, proportzio desberdinetan bada ere. Palmondo olioa palmondo fruituaren zati haragitutik ateratzen da, eta gutxi gorabehera %50 gantz azido saturatuak ditu, nagusiki palmitikoa (%44), baina baita estearikoa (%5) eta miristikoa (%1) ere.
|
|
|
Umami esaten zaio, eta oinarrizko zaporeetako bat da, gozoarekin, gaziarekin, azidoarekin eta mikatzarekin batera. Zapore hori
|
modu
naturalean agertzen da zenbait elikagaitan, hala nola algetan, gazta onduan edo urdaiazpikoan, eta aurrez prestatutako produktu askotan ere aurki dezakegu, glutamato erantsia baitute. Prestatutako elikagai horietako askotan glutamatoaren zaporea biziegia da, eta gainerako osagaiak maskaratu egiten ditu.
|
|
|
Iloba maitea, psikiatraren bat aholkatzeko zorian zaude honezkero. Alabaina, sentipen hori oso
|
modu
naturalean agertu zait; izan ere, Jonanek eta biok bizi dugun harremana asexuazioaren bide horretatik doala esango nuke; oso modu errudimentarioan, bai, baina joera hori izan du.
|
|
|
Beste alde batetik, egungo konpetentzia horiek susmoak sortzen dituzte alde guztietatik. Lehenik eta behin, konpetentziak ez dira bat batean ezerezetik
|
modu
naturalean agertu, ez dira Prometeoren oparia, enpresa munduak eta oligarkia ekonomikoak, Psikologia Positiboa lagun, nahita sarrarazi baitituzte heziketan. Izan ere, konpetentziak lan munduan garatu ziren inon baino lehen.
|
|
2022
|
|
|
zuntz dietetiko (pektina barne) eta sorbitol ugari izatea. , hainbat produktutan gozagarri gisa asko erabiltzen den karbohidratoa light a eta elikagai batzuetan
|
modu
naturalean agertzen dena. Sorbitolak, Espainiako Nutrizio Federazioak (FEN) azaltzen duenez, ekintza laxante arina du.
|
|
2023
|
|
|
Emozioak kudeatzeko gakoak Arriskuan gaudenean edo bizitza guk uste bezala garatzen ez denean, ohikoa da tristura, beldur handia edo amorrua sentitzea. Emozio horiek
|
modu
naturalean agertzen dira, bizi diren zailtasunei erantzuteko. Hala ere, horrela ez sentitzeko, zaila da eta ez da lortzen.
|
|
|
Nondik dator hartzen dugun gatza? Sodioa
|
modu
naturalean agertzen da elikagai askotan. Itsaskiak mineral horretan aberatsak dira:
|
|
|
Baina, berriro ere, ebaluazio toxikologikoek erakutsi dute gure organismoan aspartamoa kontsumitzetik etor daitezkeen dosiak ez direla kezkagarriak. Izan ere, metanola
|
modu
naturalean agertzen da fruta heldua bezalako elikagaietan. Kataluniako Elikagaien Segurtasunerako Agentziaren arabera, «tomate zuku edalontzi batek sei aldiz metanola gehiago ekoizten du aspartamodun edari freskagarri batek baino».
|