|
2002
|
|
|
Eta esan dute Jaume Matas Ingurumen ministroaren ez betetzeak larriagoak direla kontuan hartzen bada Espainiak Europar Batasuneko lehendakaritza duela, eta hiru hilabete baino ez direla falta Johannesburg en (Hegoafrika) egingo den Garapen Jasangarriaren Munduko Goi bilerarako. Horregatik, Aniztasun Biologikoa Kontserbatzeko eta
|
Modu
Iraunkorrean Erabiltzeko Espainiako Estrategiaren plan sektorialak onartzeko eta garatzeko eskatzen dute. Arriskuan dauden ugaztunak Bestalde, Nazio Batuen txosten batek ohartarazten du gaur egun munduan dauden ugaztunen laurdena 30 urtean iraungiko dela, haien habitatak suntsitu eta espezieak munduko alde batetik bestera sartu direlako.
|
|
|
“Helburu hori lortzeko, gure politika nazionaleko irizpideei jarraituko zaie: arrain kopuru guztiak
|
modu
iraunkorrean erabili lirateke elikagai baliabide hori ez agortzeko”, dio Al Thobaitik. Horretarako, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) laguntza teknikoa izan du zentroak 1982tik.
|
|
2005
|
|
|
Hondakin horietatik asko eta asko ingurumenera itzultzen dira, bere asimilazio gaitasuna arriskuan jarriz. Ingurumenaren eginkizun horiek biak sistema ekonomikoetan sartzen baditugu, natur baliabideak
|
modu
iraunkorrean erabiltzera begira honako irizpide hauek hartu ditugu aintzat:
|
|
2006
|
|
|
Osasunerako arriskua Jateko olio eta koipeetatik datozen lipidoak termodegradatu egiten dira tenperatura altuetan etengabe jartzen direnean. Zenbait asaldura produktuk, zenbait kontzentraziotatik gora, elikagaiaren kalitateari eragin diezaiokete, eta organismoarentzat kaltegarriak diren ezaugarriak izan ditzakete, bereziki olio eta koipe jangarrietatik datozen lipidoek, tenperatura handien eraginpean jartzen direnean eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzen direnean termodegradazioa jasaten baitute, potentzial kartzinogenoa duten substantzia toxikoak sortzen baitituzte. Substantzia horien artean, hidrokarburo aromatiko poliziklikoak daude.
|
|
2007
|
|
|
Eraikuntzaren Kode Teknikoa ekonomia, energia eta ingurumen iraunkortasuneko estrategiara egokitzen da, eta etxebizitzetarako eta beste edozein erabileratarako eraikinen kalitate, segurtasun eta bizigarritasuneko oinarrizko eskakizunak ezartzen ditu, bai berriak bai zaharberrituak. Kode horri jarraiki, eraikuntza berriek energia gutxiago kontsumitu dute, energia zentzuz eta
|
modu
iraunkorrean erabiliko dela bermatu dute, eta energia horren zati bat iturri berriztagarrietatik etorriko dela, atmosferara egiten diren emisio poluitzaileak murrizteko. Zehazki, etxebizitzetako co2 emisioak %50 murriztuko dituela kalkulatzen da.
|
|
2008
|
|
|
Horregatik guztiagatik, WWF/ Adenak gobernuei dei egiten die Dibertsitate Biologikoari buruzko Hitzarmenaren Alderdien Bederatzigarren Konferentzian (CBD COP 9). Hitzarmena Bonnen egingo da maiatzaren 19tik 30era, eta lehentasun politikoa biodibertsitatea babestea eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzea izango da.
|
|
|
“Lurzoruaren degradazioak ere ondorio garrantzitsuak ditu klima aldaketa arintzeko eta klima aldaketara egokitzeko; izan ere, biomasaren eta lurzoruaren materia organikoaren galerak karbonoa isurtzen du atmosferara, eta lurzoruaren kalitateari eta urari eta elikagaiei eusteko duen gaitasunari eragiten die”, adierazi zuen Parviz Koohafkan ek, FAOko Lur eta Uren Dibisioaren arduradunak. Hala ere, lurzorua
|
modu
iraunkorrean erabiltzen den (nekazaritza lurren %19) edo kalitate eta produktibitate handiagoa lortzen ari den (basoen %10 eta larreen %19) leku batzuk ere identifikatzen ditu ikerketak. Nekazaritza lurren aurrerapen asko ureztatzearekin lotuta daude, baina lehorreko nekazaritza lurrak eta larreak ere hobetu dira Ipar Amerikako eta Mendebaldeko Indiako Lautada Handien belardietan.
|
|
2009
|
|
|
WWFk basoak berreskuratzea eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzea defendatzen du Munduko Baso Egunean
|
|
|
Munduko oihanen degradazioa, batez ere, baso tropikalen deforestazioak eragiten du, nekazaritza eta abeltzaintza mugak aurrera egin duelako eta kudeaketa planifikatu eta jasangarririk ez dagoelako, WWFk gaur Munduko Baso Eguna dela eta egindako salaketaren arabera. Horregatik, erakundeak dei egiten die gizarteari, arduradun politikoei eta sektore ekonomikoari, basoak berreskuratzearen eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzearen aldeko garapen eredua berrasmatzeko. WWFren arabera, soja edo palmondo laborantza intentsiboak eta abeltzaintzak baso tropikaletako deforestazioaren aurrerapena eragiten dute, eta, hala, %20 areagotzen dute berotegi efektuko gasen emisioa.
|
|
2010
|
|
|
Sailburuak komunikatu batean adierazi zuen. Jarduera horiek Andaluziako Lurreko Barraskiloak Kontserbatzeko eta
|
Modu
Iraunkorrean Erabiltzeko Jarduera Programaren barruan sartzen dira. Programa hori Ingurumen Sailak garatu du, Sevillako Unibertsitatearen aholkularitza zientifikoarekin, eta Europako Batasunak FEADER baten bidez kofinantzatu du.
|
|
|
Ondorioz, atmosferan berotegi efektuko gas gutxiago daude. Biodibertsitatea Fundazioak koordinatzen duen INDEMARES proiektuaren helburua da Espainiako itsasoetako biodibertsitatea babesten eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzen laguntzea, Natura Sarerako baliozko espazioak identifikatuz. INDEMARES AVILÉS 0410 izeneko Avilesko arroilaren (Asturias) eragin eremuko proiektuaren lehen kanpaina honetan, geologian eta biologian adituak diren diziplina anitzeko talde batek ekosistemen ezaugarriak ezagutzeko eta haien habitatak eta komunitateak kartografiatzeko azterketaren lehen fasea hasi zuen.
|
|
|
Gela txikiak ilunak eta ez eraginkorrak dira, eta handiak, berriz, argitsuak, praktikoagoak eta kanpoaldearekin lotuagoak. Ez dituzte irudikatzen ustezko estilo eta material historiko edo dotoreak, baizik eta diseinu modernoak ematen dituzte, materialak eta baliabideak
|
modu
iraunkorrean erabiliz, maizterren bizi kalitatearekin batera. Imagen:
|
|
|
Jardun iraunkorren ahalegina da biosferaren desoreka prebenitzea eta gizateriarentzako, baita etorkizuneko belaunaldientzako ere, ingurumena baldintza egokietan mantentzea. Egile batzuek ekologiaren legeetan oinarritutako sistema ekonomikoa proposatzen dute, haien irudiko, planeta
|
modu
iraunkorrean erabiliko bada, ezinbestekoa delako printzipio ekologikoetan oinarritutako ekonomia (Cairns, 2006). Iraunkortasun indartsua kontzeptuak eskatzen du natura ondareari eustea; izan ere, ordezkaezintzat jotzen da.
|
|
2011
|
|
|
Prozesu horretan, hainbat ministeriok eta autonomiek ez ezik, interesa zuten sektoreek, elkarte ekologistek eta elkarte zientifiko eta profesionalek ere parte hartu zuten. Inbentarioa Espainiako natur ondarea ezagutu eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzeko tresna da, eta bertan jasotzen dira legeria nazionalean zehaztutako inbentario, erregistro, zerrenda eta katalogoak, Gobernuak azaldu zuenez. Inbentarioko osagai horiek guztiek aukera ematen dute natura ondarean elkarreragiten duten elementu naturalak, horien babes egoera, aurre egin beharreko arriskuak eta mehatxuak eta dauden plangintza eta kudeaketa tresnak ezagutzeko.
|
|
|
Horren helburua da informazio “objektiboa, eguneratua eta alderagarria ematea, Espainiako lurralde eta itsas eremu osoan, ondare horren egoera eta bilakaera ezagutu ahal izateko”. Inbentarioko informazioari esker, “natur ondarea eta biodibertsitatea kontserbatu, kudeatu eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzeko politika publikoen oinarri zientifikoa hobetu ahal izango da, eta haren balioak gizartera zabaldu” esan zuen Gobernuak. Inbentario hori autonomia erkidegoekin adostu eta adostu zen, eta kontsulta prozesu luze baten xede izan zen.
|
|
|
Horri esker, gardentasun handiagoa lortu ahal izango da baliabide genetikoak erabiltzen dituzten sektoreetan, eta onurak etengabe eta modu errazagoan transferitu ahal izango zaizkie herrialde hornitzaileei, eta, ondorioz, biodibertsitatea hobeto zainduko da. Beraz, MARM tresna bat da, “balio handikoa dibertsitate biologikoa kontserbatzeko eta
|
modu
iraunkorrean erabiltzeko sarrerak eta pizgarriak lortzeko, pobrezia murrizteko eta ingurumen jasangarritasuna lortzeko, eta horrek Milurtekoko Garapen Helburuak lortzen lagunduko du”.
|
|
2012
|
|
|
Era berean, aldatu egin da laborean izurriteen kontrol integraturako teknikak aplikatzeko araudia, kontrol guneetan laginketa metodoen bidez, izurri bakoitzerako arriskuaren zenbatespena eta beharrezkoak diren kontrol neurriak. Horrela, ekoizpen integratuko nekazariek aurrea hartzen diote Europak produktu fitosanitarioak
|
modu
iraunkorrean erabiltzeko eskatzen dituen baldintza berriak betetzeari. Ekoizpen integratua kalitate goreneko nekazaritza produktuak lortzeko sistema bat da, ingurumena errespetatzen duten tekniken bidez eta ustiategien bideragarritasunari eutsiz.
|
|
2015
|
|
|
Arrantza
|
modu
iraunkorrak erabiliz lortutako produktua da.
|
|
|
8 helburua, «hazkunde ekonomiko jarraitua» bilatzen duena, ez dator bat planeta multzoko helburuen lorpenarekin: 12 (kontsumo eta ekoizpen jarraibideak); 13 (klima aldaketari aurre egiteko premiazko neurriak); 14 (ozeanoak, itsasoak eta itsasoko baliabideak
|
modu
iraunkorrean erabiltzea); 15 (lur ekosistemak babestea eta biodibertsitate galera gelditzea).
|
|
|
Desazkundeak, finean, hazkundean oinarritutako gizartearen auzia azalarazten du; terminoak berak zirikatze bat adierazten du, hau da, sloganedo hitz bonba bat deritzo. Horrela, terminoak berak «beste» hazkunde modu bat ekiditeko asmoa du; izan ere, desazkundearen helburuetako bat da autozentratutako ekonomiak eta baliabide propioak
|
modu
iraunkorrean erabiltzen dituzten ekonomiak sortzeko beharraren inguruko debatea sustatzea. Hazkunde gizartetik irtetea disaparekotasun dinamiketatik irtetea dela aldarrikatzen du desazkunde mugimenduak, baina desazkundearen aldeko gizarte baten proiektua oraindik definitu gabeko proiektu politiko bat da:
|
|
|
Irudia: Marcello Casal Jr./ Agência Brasil Plastikoak, gehienbat, petroliotik abiatuta egiten dira, eta, beraz, modu masiboan erabiltzen direnez, baliabide ez berriztagarria
|
modu
iraunkorrean erabiltzen da, eta ingurumen inpaktu handia eragiten da, kutsadura edo klima aldaketa moduan. «Plastikoak mila urte ere behar ditu biodegradatzeko, eta berehala zatikatzen da pusketan, poluitzaile toxikoak xurgatzen eta pilatzen dituzten zatietan.
|
|
|
Gabonetako apaingarriak
|
modu
iraunkorragoan erabil daitezke hainbat aholku errazekin
|
|
2016
|
|
|
4 Ingurumenari buruzko informazioa ematen du eta, horretarako, natura baliabideak
|
modu
iraunkorrean erabiltzea sustatzen du eta teknika nahiz material egokiak hautatzen ditu.
|
|
|
Goroldioa eta goroldioa, adibidez, arriskuan daude, Gabonetako izearen enplegu desegokiak heriotza eragin dezake, eta argiztapen ez eraginkorrak energia gehiago kontsumitzea dakar. Artikulu honek hainbat aholku ematen ditu Gabonetako apaingarriak
|
modu
iraunkorragoan erabiltzeko.
|
|
2020
|
|
|
Aurrera begira, Iberoren ustez, zilegitasuna irabazi dute. «Txikitasunetik, gertutasunetik eta ingurumenari atxikirik lan egiten duen eta baliabideak
|
modu
iraunkorrean erabiltzen dituen ereduak bermatuko du erresilienteagoa, autonomoago eta ahaldunduagoa izatea etorkizunean». Haren ustez, elikadura eta zaintza jarri behar lirateke erdigunean, eta «ez egon diruaren eta globalizazioaren menpe».
|
|
2023
|
|
|
Horregatik, ahalegin handiagoa egin behar da ozeanoan egiten diren jarduera guztiek haien inpaktuak neurtu eta minimizatzen dituztela ziurtatzeko. Itsas baliabideak
|
modu
iraunkorrean erabiltzeko eta babesteko mekanismoak ezarri behar dira, eta itsasoko jarduera ekonomiko guztiek dakartzaten onuretarako bidezko sarbidea bermatu. Horiek dira hori posible egingo duten nazioarteko akordioak.
|
|
|
Marine Stewardship Council en programa tresna garrantzitsua da GJH 14n ezarritako helburuak lortzeko. Horretarako, ozeanoak, itsasoak eta itsas baliabideak kontserbatu eta
|
modu
iraunkorrean erabili behar dira.
|