|
2002
|
|
|
" zerbaitez edo norbaitez iseka egiteko era, adierazi nahi denaren kontrakoa esatean datzana". Baina, ironia,
|
modu
zabalago batean uler dezakegu, esate baterako, umore fina eta zorrotza, aldi berean gaiztakeria puntu bat duena. Eta bide horretatik inoiz jo duten gaur egungo euskal idazleen zerrenda luzea da; izan ere, Luis Fernandezek aukeratutako bidea, gure gatazkaren errealitate gordina erlatibizatzeko eta kritikatzeko ironia erabiltzearena, gero eta ohikoago bihurtu da gure literaturan:
|
|
2004
|
|
|
Baina har dezagun argudioa
|
modu
zabalago batean eta begira diezaiogun Jainkoaren sorkuntza lanari bere osotasunean. Hemen, zer esanik ez, naturaren adigaia etorriko zaigu berehala burura, ideia horretan biltzen baitu Descartesek ez Jainkoa bera, baina bai Jainkoaren sorkuntza lanaren osotasuna.
|
|
2008
|
|
|
(*) Artikulu honetan Lehiakortasunerako Euskal Institutuarentzat egileak zuzenduriko Kalitatearen kudeaketa eta lehiakortasuna EAEko enpresetan txostenean modu laburtuan jasotzen diren zenbait gogoeta beste
|
modu
zabalago batean ematen dira. Mila esker Institutuari, eta, bereziki, bertako ikertzailea den Mikel Navarro irakasleari, aipatu txostena egiteko aukera emateagatik.
|
|
|
Sistema osoa bere Zientzia filosofikoen Entziklopedian eratuta dago, nahiz eta modu labur eta esoteriko batean. Horregatik, sistemaren zati batzuk (ez guztiak) garatu zituen beste lan batzuetan, non
|
modu
zabalago batean zehaztasunak luzatu zituen.
|
|
2009
|
|
|
Egun gero eta garrantzi handiagoa hartzen ari den gaia ageri zaigu hemen: datuen konfidentzialtasunarena, eta
|
modu
zabal batean, elkarrizketatueneskubideei dagokiena. Gai korapilatsua ezbairik gabe, ikerketaren etikari buruzkohainbat galdera eta hausnarketa sorrarazten dituena.
|
|
|
Ideia horrekin gizakiaren prozesuen ulerkuntza osatuago eta zabalago batlor bagenezake ere, alor biologikoari eta alor sozialari garrantzi bera ematen dietenikerketak urriak dira; kasu gehienetan alderdi bien garrantzia modu teorikoz aipatzen da eta ikerketaren funtsa ikuspegi biologiko batetik edo ikuspegi sozial batetikgaratzen da. Edonola ere, ikerketa hauen emaitzek abagunea eman digute neskeknahiz mutilek agresibitatean pairatzen duten garapen prozesua marrazteko.Horregatik, lehenik eta behin neskek eta mutilek aurkezten dituzten garapen patroikomunak azalduko dira laburki, eta ondoren adin tarte bakoitzean agresibitateantopatu izan diren sexu arteko ezberdintasunak
|
modu
zabalago batez.
|
|
|
Orain arte aipatutako datu hauek guztiek aditzera ematen dute badaudelaagresibitatearen garapenaren ohiko patroi batzuk, ekintza agresibo eta delituzko jokaera gutxiagorekin hasten direnak haurtzaroan eta areagotuz joaten direnak garrantzitsuak bilakatu arte nerabezaroan. Garapen patroi honetan nesken eta mutilenartean dauden ezberdintasunak
|
modu
zabal batean azaldu ahal izateko, hurrengoatalean agresibitatearen adierazpenean adin tarte bakoitzean ikusi izan direnberezitasunak deskribatuko dira.
|
|
|
– Latinoamerikar populazioak oinarrizko beharrak aseturik ditu,
|
modu
zabal batean emozio positiboak eta ziurtasun falta sentitzen ditu, integrazio jarrerak eta gainerako talde kulturalek baino babes eta kontaktu sare gehiago ditu.
|
|
|
Esperantza handia jarri genuen unibertsitatean(
|
modu
zabal batean ulertutako kultura baten suspertzearekin zerikusirik lukeen itxaropen batez ari naiz zuzen zuzenean). Konbentzituta geunden unibertsitateak ekarriko zizkigun onura kulturalak sekulakoak izango zirela; memoria kolektiboa suspertzeaz gainera, memoria hori aberastuko zuela ikerketarekin, garai joanen irakurketa berriekin; formazio benetan humanistiko batek egon behar zuela ezein klasetako ikasketen oinarrian; formazio humanistikoak behar zuela izan alor guztietako lanaren hazi eta ongarri.
|
|
2010
|
|
|
Zelan lortzen duzu euskal munduaren eta mundu globalaren arteko oreka mantentzea. Ni oso hemengoa naiz, oso euskalduna naiz, eta Euskal Herria
|
modu
zabal batean ikusten dut, baina munduan kokatuta. Nik uste dut hemendik idaztea eta hemengo gauzak kontatzea oso inportantea dela, baina ez modu itxi batean; modu zabal batean, besteek ulertzeko moduan.
|
|
|
Zelan lortzen duzu euskal munduaren eta mundu globalaren arteko oreka mantentzea. Ni oso hemengoa naiz, oso euskalduna naiz, eta Euskal Herria modu zabal batean ikusten dut, baina munduan kokatuta. Nik uste dut hemendik idaztea eta hemengo gauzak kontatzea oso inportantea dela, baina ez modu itxi batean;
|
modu
zabal batean, besteek ulertzeko moduan. Hor dago gakoa:
|
|
|
Eskola estrukturalistaren arabera, garapena ez da soilik kapital metaketarenondorioa, baizik eta aurrerapen teknikoarena, eta hori klase egitura, antolakuntza politiko eta sistema instituzionalaren arabera zehazten da. Celso Furtado k, CEPALekoekonomialari estrukturalista esanguratsuak, bere Desarrollo y subdesarrollo liburuan aurreko ideiak jorratzen ditu
|
modu
zabal batean eta azpigarapena prozesuhistoriko autonomo bezala definitzen du, eta ez garapena lortzeko fase hutsmoduan. Garapenaren ikerketa, beraz, hiru teorien gurutzean kokatzen da autorehauen arabera:
|
|
2012
|
|
|
Orain arte azaldutako estrategia eta neurri politiko horiek guztiak EuskalHerrian ere aplikatu izan dira
|
modu
zabal batez, banaketa administratiboak politikenhedapen mailan eragin handia izan badu ere. Hegoaldean, Espainiako estatuakezarritako ereduari eutsi zaio, eta horrela berdintasun politikak bideratu ahal izatekoEmakumearen Erakundeak sortu ziren 1980ko hamarraldian, Euskal EmakumearenErakundea eta Nafarroako Berdintasunerako Institutua29 Erakunde horien egintzagaitasuna dagozkien administrazioetan lortutako legitimitate mailaren araberakoaizan da, ildo horretan argitu behar da, egun Euskal Emakumearen Erakundea V.Berdintasun Plana martxan jartzen ari den bitartean, Nafarroako BerdintasunerakoInstitutuak duela urtebete eskas itxi duela I. Aukera Berdintasunaren Plana (20062010) 30 (halaber, Euskadiko Autonomia Erkidegoak Espainiako estatuak baino hiruurte lehenago onartu zuen Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea). Badirudi, beraz legitimitatea zabalagoa lortu duela Euskal Emakumearen Erakundeak Nafarroakoak baino.
|
|
|
Indigenek
|
modu
zabal batean eta ororentzat euren eskubideak babesten dituzten giza eskubideen mailan garrantzitsuak diren hitzarmenak erabili egin dituzte euren presentzia eta lana sendotzeko. Ondoan aipatuko ditugun hitzarmenek ez dute berezko aipamenik ezta eskubide berezirik aipatu ere, baina indigenek euren mesederako erabili eta haien inguruan mugitu izan dira.
|
|
|
Horixe da metal zabalduaren kasua: aspaldian asmatua da eta eraikuntzaren arloan
|
modu
zabal batean sartuta dago baina zehaztasunez karakterizatu gabe dago. Metal zabalduko edozein saretaren eguzki faktorearen balioak eskuratzeak eraikinen energia eraginkortasuna hobetu, produktuaren erabilera hedatu eta hobeto funtzionatuko duten eguzkirako geriza sorgailuak eratzeko balioko du.
|
|
2013
|
|
|
b) Euskal kultura
|
modu
zabal batean ulertu beharra dago, eta horretan ahalegindu gara.24
|
|
2015
|
|
|
Transmisio gorabeheratsu eta akastun hori tradizioa bihurtu nahi denean, instituzioak sortu eta artikulazioak izoztu behar dira, bortxaz eta arauz. Gure iraupena belaunaldien arteko adimen eta ahalmen kolektiboen transmisioari egotzi ohi diogu, eta halaber pentsatu ohi dugu transmisio hori, kultura
|
modu
zabalago batean esanda, metatze prozesu bat dela. Ezer galtzen ez duen zakua.
|
|
2016
|
|
|
9 Jakin eko artikulu horretan" arnasgune" a
|
modu
zabalago batean interpretatu genuen. Hemen M. Zalbidek egiten duen deskribapena zehatzagoa da.
|
|
|
ene bada; ikus. Aproposko idazlea?, IX). Gai honen inguruko nire kezka,
|
modu
zabalago batean adierazia, liburu honetako. Literatura eta Errealitatea, atalean aurkitu ahal izango du irakurleak.
|
|
|
Informatikaren hedapenarekin, 90 hamarkada baino lehen, ordenagailu pertsonalak existitzen baziren ere, hamarkada erditik aurrera hasi ziren ordenagailuak etxeetara
|
modu
zabalago batean iristen, Windows edo Macintosh moduko sistema eragileen bidez. Jendea informatikara hurbiltzen hasi zen. Batez ere, jende gaztea eta aldaketetara errazago moldatzen zen jendea.
|
|
2020
|
|
|
Eta ez dugu uste, gainera, ekonomia hura den bezala, iraunarazi egin behar dugunik. Badakigu testuek bizirik iraungo dutela, badakigu testuak ez direla benetan existitzen testuingurutik kanpo baizik eta gure gorputzetan, gure kontzientzietan, gure memorietan, eta merkatuan baino beste
|
modu
zabalago batean mugitu daitezkeela.
|
|
2021
|
|
|
Ez dit esan [noiz etorriko den]; Ez dut erabaki [nori emango diodan]; Ez dugu pentsatu [nora joango garen]. Horrelako zehar galderetan, beraz,
|
modu
zabalago batean ulertu behar da" galdera" kontzeptua. Mota honetakoak dira harridura perpausak ere:
|
|
|
Edonola ere, bi kontzeptu eta alor desberdin dira edo izan daitezke irakurketa eta literaturarena. Irakurketa zein irakurmena zerbait transbertsalago gisa definitzen du IE7 k, literaturaren baitan uler daitekeena nahiz
|
modu
zabalago batean, edozein jakintza arlori dagokionez. Izan ere, IEE1 ek azaltzen duenez, irakurmenean arlo guztietatik eragin daiteke, dela literaturatik, dela biologiatik, eta irakasleen IRALEko prestakuntza saioetan horri azpimarra jartzeko saiakera etengabeak egiten dituztela gehitzen du.
|
|
|
Era berean, irakurketa ulertzeko ikuspegiak rol garrantzitsua jokatzen duela pentsatzen du GE4 k, eta irakurketa ekintza
|
modu
zabal batean ulertzera jotzea komeni dela proposatzen du. Bestera esanda, testuen balio literarioaz jabetzeko lanketak proposatzen direnean, irakaskuntzan nagusiki, helburu jakin batzuetara daraman ulermenerako bide bakarra soilik hartzen da ontzat, eta horrek de facto bestelako aukera posible guztiak baztertzen ditu, ikasleari testua ulertu ez duela esatera iritsiz.
|
|
|
Irakurketaren edota,
|
modu
zabalago batean, literaturaren beharra eta derrigortasuna euskararenaren derrigortasun legalarekin eta filosofikoarekin estuki lotzen ditu IE5 ek, eta behar hori sortu eta bultzatu ordez, administraziotik nahiz hezkuntzatik jarrera amore emailerako joera dagoela dio, eta horrek bere ondorioak dituela:
|
|
|
Gehiegikerietan aritzen baldin bada ere badakit ondo baino hobeto munduko eskubide osoa daukala, nik baino gehiago duda izpirik gabe, Luzarotar guztiekin erresumindurik egoteko. Ni, ostera, oso
|
modu
zabalago batez ikustera behartuta omen nago. Hala behintzat uste izan dut nik beti, ni banintzen nire neba baino ikasiagoa, burutsuagoa, hotzagoa ere.
|
|
|
Esparru oso ezberdinekiko izan dituen elkar eraginak kontuan hartuta, bideo-jokoaren ideia oso
|
modu
zabal batean lantzen da erakusketan. Emaitza batzuk esparru estetikora gehiago doitzen dira, besteak beste Iñaki Graceneak proposatutako Escherland proiektua, bertan artearen eta bideo-jokoen inguruan eman diren loturen jolasari jarraituz, bi esparru hauen arteko sinbiosi ezberdinak azaltzen dituzten emaitzak plazaratzen ditu; estetikoki emaitza interesgarriak lortuz.
|
|
|
Ikusgaitasuna
|
modu
zabalago batean planteatzen duzue, beraz?
|
|
|
Hauteskundeetan hartu leku instituzionala garrantzitsu eta ezinbestekoa izanen zela handik aurrera, KASen hartu konpromisoa
|
modu
zabal batez interpretatzea erabaki zuten politiko militarrek:
|
|
|
Gaitzespen horren arrazoi nagusien artean honakoa aipa genezake: MAIak jabetza eta aktibo askori babes legala ahalbidetuko lieke eta, ondorioz, gobernuen gaitasuna ekonomia
|
modu
zabalago batean arautzeko, hau da, giza eskubideak sustatzeko politika publikoak indartzeko gaitasuna murriztuta edo ezeztatuta geratuko litzateke8 Hori horrela, alde anitzeko inbertsio hitzarmen bat sortzeko adostasunik ezak, atzerriko inbertitzaile pribatuen eskubideak zehaztu eta babesteko, milaka aldebiko inbertsiohitzarmen aurrera eramatea eragin du. Gaur egun, UNCTADen estatistiken arabera, 2.896 hitzarmen adostu dira eta horietatik 2.337 daude indarrean9 Datu horrek argi uzten du, egun, Nazioarteko Inbertsio Zuzenbidea BIT direlakoen sare konplexu batean jasotzen dela.
|
|
2022
|
|
|
Alderdi diogunean ez dugu esan nahi parlamentuan egongo den alderdi bat eraiki nahi dugula.
|
Modu
zabalago batean ulertzen dugu; estatu kapitalistaren instituzioetatik kanpo bizitza propio bat izan, langileria modu autonomo baten antolatu eta indar propio bat eraikitzeko gai izango den alderdia, alegia. Horrek denak aurretiazko lan bat eskatzen du.
|
|
2023
|
|
|
Koalizio moreak 60 zuzenketa baino gehiago aurkeztu zizkion testuari, eta gehienak txertatuta geratuko dira arauan. 1936ko estatu kolpearen eta ondorengo diktadura frankistaren biktimen «egia, memoria, justizia eta erreparazioa»
|
modu
zabalago batean bermatzea izan da EP IUren helburua.
|
|
|
16 elkarte sustatzailek eta 35 udalerri partaidek osatzen duten Oinherri; «ekintzaren, ezagutzaren eta esperientziaren bidez, Herri Hezitzailearen filosofia ekarri nahi dugu geure herrietara. Hezkuntza ulertzeko
|
modu
zabalago bat da, hezkuntzaren ardura familia eta eskolaren gain gelditu baita, haurtzaroan hasi eta bukatzen den zerbait bezala irudikatua. Guk ikuspegi hau zabaldu nahi dugu; hezkuntza herrian dago, aisialdian, kirol taldeetan, kulturguneetan… jaiotzen garenetik hiltzen gare arte herriko eragile hezitzaileak eta hezigarriak gara.
|
|
|
Bi eskola hauek nabarmentzen dira etorkin jatorriko ikasleen ehunekoa batez bestekoaren gainetik edo oso gainetik egon delako, eta eskolako familien maila sozioekonomikoa batez bestekoaren azpitik. Hasieran bat aukeratu nuen, eta gero pentsatu nuen interesgarriagoa izango zela bi aztertzea, fenomenoa
|
modu
zabalago batean aztertzeko. Baldintzak horiek ziren.
|
|
|
Laguntza behar duela kalean.
|
Modu
zabal batean, zaintzari lotutako beharrak dituela esan genezake.
|
|
|
2) Zerbitzuak. Ez du ezertarako balio lehen arretan prebentzioan eta komunitatean oinarritutako eredu bateranzko aldaketa egiteak, zerbitzu bakoitzean aldaketa hori ez bada
|
modu
zabalago batean gertatzen. Zerbitzuetan, pertsona erdigunean jartzeak pertsonalizazioa kontuan hartzea ekarri behar du.
|