|
2002
|
|
|
Klima epela eta landareak loratu aurretik Egokiena irekitzear dauden kapuluak eta loreren bat dituzten landareak aukeratzea da. Hasieran ale hori hain ederra ez bada ere, etorkizunean
|
modu
osasungarrian hazteko aukera handiagoa izango du. Eta kapulu irekiak egoteak adierazten du landarea osasuntsu dagoela eta, zaintzen bada eta ezer arrarorik gertatzen ez bada, arazorik gabe hazi eta loratuko dela.
|
|
|
Plater horiek, nagusiki, lekaleak izaten dira, modu tradizionalean prestatuak, eta, askotan, animalia jatorriko osagaiak gehitzen zaizkie, hala nola txorizoa, urdaia, saiheskia, odolkia… Horregatik, kontuan hartu beharreko aukera dira noizean behin jateko, animalia jatorriko osagai gehiegi dituzten lehen platerak aberastu baititzakete.
|
Modu
osasungarrian kontsumitzeko aukera bat bigarren plater gisa hartzea da, entsalada edo barazki anoa on baten aurretik, eta menu horretatik haragia edo arraina kentzea. Berriki agertu dira lehen eta bigarren platerak, eta eskaintza zabala dute:
|
|
2003
|
|
|
azenario eta laranja entsalada, ur pixka batekin arinduta edo ez. Hidratazio egokia izateko
|
modu
osasungarria, gure gorputza arazten eta egoera onean mantentzen laguntzen duena, gure ohiko dietako kaloriak gehiegi handitu gabe.
|
|
|
Are hobea: gorputzaren ongizatea landu behar dugu, gorputzak dituen defentsa biologikoak elikatu eta garatu behar dira bizitza osasungarria ren bidez. Hau da, gaitzari aurrea hartu behar zaio, gizarte gorputza
|
modu
osasungarrian landuz.
|
|
2004
|
|
|
Litxarreria iruditzen zait. Eta gainera, ez da jateko
|
modu
osasungarria. Ahal dela gauza naturala jan behar da, zeren osterantzean hondatu egin baitaiteke gure estomagoetako bat.
|
|
2005
|
|
|
Omega gantzen kontsumo egokia bermatzeko
|
modurik
osasungarri eta merkeena ohiko dietan arrain urdina (atun gorri, hegaluze, amuarrain, sardina, txitxarro, antxoa, izokina) sartzea da.
|
|
2007
|
|
|
Gorputzak dituen defentsa biologikoakbizitza osasungarriz elikatu eta garatu behar ditugu. Eta horrelaxe egin behar duguere gizarte gorputzarekin,
|
modu
osasungarrian landuz.
|
|
2008
|
|
|
Amed ikurra daramaten jatetxeek bi helburu dituzte: batetik, jaten ematen duten eremuetan Mediterraneoko elikadurari eustea eta hura sustatzea, eta, bestetik, Mediterraneoko elikadura ereduarekin bat egiten duten jatetxeak zein diren jakinaraztea, etxetik kanpo jan behar dutenek
|
modu
osasungarrian egiteko aukera izan dezaten.
|
|
|
Mennellaren arabera, nahiko normala da. «Haurrak zapore mikatzaren arbuio natural batekin jaiotzen dira», baina gurasoek
|
modu
osasungarrian jaten irakatsi nahi badiete, hori egiteko aukera eskaini behar diete. Baina keinua, berez bada ere, ez da otorduari gorrotoa ematea.
|
|
|
ura guztiontzat AEBetako ikerketa zentroetako zientzialariak. edarien kontsumoaren igoeraren eta ohitura horrek dakarren gehiegizko energiaren arteko lotura hauteman dute, eta hori izan daiteke obesitate indizeen igoeran eragiten duen faktoreetako bat. Edaten ditugun likidoen osasunerako onurak eta arriskuak argitzeko asmoz,' The Beverage Guidance Panel' prestatu dute,
|
modu
osasungarrian edaten ikasteko gomendio gida. Kontzeptu hori funtsezkoa da elikadura ohitura onak planteatzeko.
|
|
|
Arrain kontsumoari dagokionez, bi artxipelagoak eta Murtzia azken postuetan daude, batez beste 28,2 kilo baino ia hamar kilo gutxiago; barnealdean, berriz, arrainaren zale diren sei erkidegoetatik hiru daude (Kantabria, Gaztela eta Leon, Asturias, Galizia, Aragoi eta Nafarroa). Osasun Eskola Nazionaleko ordezkariak adierazi zuen gantzak
|
modu
osasungarriagoan kontsumitzen dituztenak erretiratutako helduak direla, seme alabarik ez dutenak edo bakarrik bizi direnak, erosteko ahalmen handiagoa dutelako, haurtzaroan sukaldaritza mediterranearra eta osasungarria lotzen dutelako, eta patologiak izaten dituztelako zaintzen direlako.
|
|
|
Oliba oliotik eta Mediterraneoko dietan ohikoak diren landare babesgarrietatik haratago, badira arrautzak eta haragiak elikatzeko
|
modu
osasungarri horretan ekarpena egitea aldarrikatzen dutenak. Funtsezko mantenugai batean duen aberastasunak, hau da, kolonean, hanturaren kontrako propietateak dituela frogatuta egoteak eta haren deribatuak, betainak, gure elikadura estiloaren bertuteak goresten laguntzen du.
|
|
|
). Inguruko negozioaz eta marketinaz gain, ideia ona da, ezbairik gabe, pazienteei irakastea
|
modu
osasungarrian prestatzen gaixo horientzako tabua izango diren platerak eta elikagai erakargarriak egoki aukeratzen. Elikaduraren arloko nobedadea da gaixoak bere gustuak betetzen jarrai dezakeela, murrizketa gogorrik gabe baina kontrolarekin, merkatuan dituen aukerak finduz eta sukaldean moldatzen ikasiz.
|
|
|
Elikagaiek, zenbat eta gutxiago prozesatu eta landu, orduan eta ondorio kaltegarri gutxiago sor ditzakete; horregatik, papillotea, irakitea edo lurrunetan egostea dira alternatiba egokienak. Ildo horretatik, fata papera izeneko material berri bat prestatu da,
|
modu
osasungarrian kozinatzeko egokia. Material plastiko berri batez egindako erretzeko poltsekin bat egiten du.
|
|
|
EHNEk Baserritik mahaira proiektuaren inguruan lan egiten du Bizkaian, eskoletako jantokietan bertako eta sasoiko produktuei garrantzia emateko helburuarekin.
|
Modu
osasungarrian jateak kalitatearekin eta lehen sektorea laguntzearekin daukan lotura azaltzen saiatzen da, baina eskolek jantokiaren kudeaketa galtzeak euren lana zailtzen duela uste du Olate Arrartek.
|
|
2009
|
|
|
Eskolak tresna izan nahi du
|
modu
osasungarri, orekatu eta atseginean jaten ikasteko.
|
|
|
Egunero behar dituen proteinak lortzeko, kirol bakoitzari egokitzen zaion diete berezia egitea da egokiena, askotariko jakiak hartzea eta
|
modu
osasungarrian jatea.
|
|
|
Tarragonako Joan Josep Barriach Tarragonako Kirolaren Medikuntzan adituak esan duenez, “proba honen bidez, osasun egoera ezagutu eta gaixotasun kardiobaskularrak prebenitu daitezke, baita muskuluetako minak eta entrenamenduko edo ariketako akatsak ere”. Oso proba baliagarria da edozein kirol
|
modu
osasungarrian nola egin behar den jakiteko, edo, beste era batera esanda, pertsona bakoitzaren ezaugarrietara egokitzeko, bere gaitasunaren arabera, gaitasun genetikoa eta banakakoa baita. Egin ondoren, banakako helburuak dituen ariketa programa bat antola daiteke, osasun egoeraren eta gaitasun fisikoaren arabera.
|
|
|
Urte osoan zehar, menu errazetan, kontsumitzaileak
|
modu
osasungarrian elikatzeko aukera du, sukaldean ia denborarik eman gabe. Elikagaien industriak eskaintzen dituen laugarren eta bosgarren gamako produktuak bezalako osagai gutxi asko prestatuak erabiltzea da gakoa:
|
|
|
Haurdun batzuek, gosaldu eta berehala, tenplaketa okerragoa dute; beste batzuek, berriz, digestio arazoak gehiago nabaritzen dituzte arratsaldean, eta zorionekoek, berriz, ez dute ondoezik adierazten. Hala, lehenengo hilabeteetan benetan gaizki pasatzen duen emakumeak dieta perfektua zer izan daitekeen pentsatzen du menuen planean, eta ahalegin guztiak egin ditu gosea gainditzeko eta bere gorputzak uzten dionean
|
modu
osasungarrian jaten saiatzeko. Saiatu behar da ordu asko jan gabe ez pasatzen, gutxi jaten bada ere, urdaileko eta goragaleetako huts sentsazioa arintzeko terapia ona baita.
|
|
|
Haurrei, baina gurasoei eta arduradunei ere, informazio praktikoa ematen die, haurrak behar bezala elikatu eta obesitatea saihesteko. Joko originalak ere baditu, haurrek
|
modu
osasungarrian elikatzen ikas dezaten, dibertituz. CONSUMER eroski k herritarren elikadura ohiturak hobetzeko eskaintzen dituen beste elementu batzuk ia 3.000 errezeta dira, bakoitza bere iruzkin dietetikoarekin eta hainbat parametroren arabera ordenatuta (horien artean, energia ahalmena, zailtasun eta kostu maila), eta gidaliburu praktikoak (liburu monografikoak), eguneroko bizitzarako hain erabilgarriak direnak.
|
|
|
Publizitate eta elikadura kanpainek elikagaiak
|
modu
osasungarrian aukeratzen eta bizi ohiturak hobetzen laguntzen diote kontsumitzaileari.
|
|
|
Lanetik kanpo erlaxatzeko
|
modurik
osasungarrienetako bat da barneko artistarekin konektatzea. Hori dela eta, ekonomialariak, ingeniariak edo medikuak ez dira gutxi, literaturarekin zerikusi gutxi duten hiru lanbide aipatzeagatik, beren tarte libreak idaztera bideratuko dituztenak.
|
|
|
Begetarianismoa elikatzeko
|
modu
osasungarria da, baina ikerketa zientifikoak zehaztu egin behar du zer onura ekartzen dion osasunari
|
|
|
Jakina da elikagai horiek energia bihurtzen direla pixkanaka, pixkanaka pixkanaka, ahalegin fisiko handiagoa egiten denean gorputzak behar duena hain zuzen. Ez pasta bakarrik Pasta, hainbat bertsiotan prestatua eta elikagaiekin konbinatua, karbohidrato ugari kontsumitzeko
|
modu
osasungarri eta azkarra da. Baina kirolariaren edo afizionatuaren elikadura pasta plateretara mugatzen bada errendimendu handieneko uneetan, baliteke azkenean dieta monotonoa eta aspergarria izatea.
|
|
|
Jarraibide erraz batzuk praktikan jartzeak aukera ematen du etxetik
|
modu
osasungarriagoan eta ingurumena errespetatuz lan egiteko.
|
|
|
elikagaiak kontsumitzeko errazioen sistema. Arau orokor hauek
|
modu
osasungarri eta orekatuan zenbat kontsumitu behar den zehazten laguntzen dute. Arau horiek, etxean egindako neurketen bidez (edalontzi bat, burruntzi bat, 3 hatz lodiko xerra bat edo 4 koilarakada), kontsumorako egokia den elikagai kantitate edo tarte bat adierazten dute.
|
|
2010
|
|
|
Haurren hazkundea eta garapena bide egokitik joan dadin,
|
modu
osasungarrian eta orekatuan jaten ikasi behar dute, eta hori erakustea, lehenik eta behin, familiaren ardura da.
|
|
|
Baina hobe litzateke gauzak bestela egitea: urte osoan
|
modu
osasungarrian jan, eta azken orduko dieta miragarriak baztertu.
|
|
|
Aldeko bilakaera Azken 25 urteotan Down sindromea duten haurrek biziraupenean eta bizi kalitatean izan duten hobekuntza azpimarratu du adituak, “osasun arreta hobea, osasun programa koordinatuak eta arreta goiztiarra direla eta”. Hala ere, gaixoen elkarteek gainditu gabeko zenbait erronka aldarrikatzen dituzte, hala nola laneratzea eta gizarteratzea, eta sexualitateari edo zahartzeari ahalik eta
|
modurik
osasungarrienean aurre egitea. Alterazio genetiko hori 21 kromosomako trisomia batek sortzen du.
|
|
|
Helburu hori lortzean, mugarria da dieta egiteari uzteko edo denbora horretan hartutako elikadura ohitura onak ahazteko. Argaltzeko, jan egin behar da, baina
|
modu
osasungarrian egin behar da, eta beti aholkularitzarekin, akatsik ez egiteko eta argaltzeko produktuak probatzeko tentazioan ez erortzeko, asko ez baitira eraginkorrak izan.
|
|
|
Neurri horiek estrategia integral baten, beti jarraitu behar den “joko plan” baten, hau da, biziarteko plan baten parte direla jabetu behar da. Argaltzeko,
|
modu
osasungarrian jan behar da, eta aholkuak eman, akatsik ez egiteko. Argaltzeko dieta egiteak, bere ezaugarriak edozein direla ere, lagundu egiten du pertsona askok estresarekin bizi dezaten aldia, gosea, ongizate eta gabezia sentsazioarekin, epe luzera pisua galtzea errazten ez duten egoerekin eta, gainera, dieta hasi aurretik kontabilizatutakoak baino kilo gehiago irabaztea eragiten duten egoerekin.
|
|
|
Barazki freskoen hornigai begetal bat entsaladan edo pixka bat kozinatuta, lekalezko hanburgesak bigarren plater gisa erabil daitezke. Harrigarriak eta erakargarriak dira, eta oinarrizko elikagai horiek haurren menuetan txertatzeko
|
modu
osasungarria dira. Lekale guztiek hanburgesak egiteko aukera ematen dute, hala nola soja edo garbantzuak.
|
|
|
Galiziako Fisioterapeuten Elkargo Ofizialak prestatutako gida bat aurkeztu du Xacobeo 2010 erakundeak, Done Jakue Bideari
|
modu
osasungarrian aurre egiteko gomendioak biltzen dituena. Erromesaldia hasi aurreko prestaketa fisikoak nolakoa izan behar duen, motxila mota egokiena nola aukeratu, zein oinetako eta arropa erabili behar den edo istripuren bat izanez gero zer egin behar den azaltzen dute aholkuek.
|
|
|
Nolanahi ere, jaietako ospakizunek balio erantsia izan dezakete beti, elikagai gehiegi egiteko arrisku handiagoari dagokionez. Horregatik, garai honetan ugariak dira osasun agintariek eta zientzia elkarteek ospakizunei
|
modu
osasungarriagoan aurre egiteko ematen dituzten gomendioak.
|
|
|
Pisua galtzeko ahalegin handia egin behar bada edo horri eutsi nahi bazaio, aholku horiek oso erabilgarriak izan daitezke. Egoera horietan ez daudenek ospakizunei
|
modu
osasungarriagoan aurre egiteko balio dezakete, baina Gabonetako plater eta prestakin tipikoen gozamenari uko egin gabe: 1 Saiatu hitzordu kritikora ez iristen (Gabon gaueko edo Gabon Zaharreko afariak, Gabonetako edo Urte Berriko bazkariak, enpresako afariak, etab.). apetitu bereziarekin.
|
|
2011
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jateko ohitura, izan ere, ez da inprobisatuz lortzen.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian gizentzeko, osasuna arriskuan jarri gabe, ez eta organoen funtzionamendu egokia ere (bihotza, zirkulazio sistema, gibela...), elikagai bereziak hautatu behar dira: energia asko ematen dutenak, baina kalitatezko mantenugaiak dituztenak:
|
|
|
|
Modu
osasungarrian gizentzeko
|
|
|
2 artikulua. Haurrak babes berezia izan behar du, bai eta aukerak eta zerbitzuak ere; horiek guztiak legeak eta beste baliabide batzuek eman behar dizkiote, fisikoki, mentalki, moralki, espiritualki eta sozialki gara dadin
|
modu
osasungarri eta normalean, askatasunez eta duintasunez. Xede hori duten legeak aldarrikatzean, haurraren interes gorena hartu behar da kontuan nagusiki.
|
|
|
Gogoan izan! Haurrak egoerei eta gertakariei aurrea hartzeko edo haiek aurresateko gai diren heinean, konfiantza eta segurtasun handiagoa hartzen dute, eta bata zein bestea beharrezkoak dira aktiboki moldatzeko eta
|
modu
osasungarrian garatzeko.
|
|
|
Inkesta erantzun duten gurasoen %21ek adierazi dute elikagai egosi guztiak edo lurrunetan egindakoak prestatzen dituztela. Izan ere, horiek dira etxeko txikienak janaria prestatzeko
|
modurik
osasungarriena eta prestatzen erraza. Ikerketak azpimarratzen du elikadura ona behar dela haurra osasuntsu hazteko.
|
|
|
Azken helburua informazio hobea lortzea da, herritarrei ematen zaizkien mezuak eraginkorrak izan daitezen. 3.000 emakumeri baino gehiagori egindako inkesta Biztanleria
|
modu
osasungarrian elikatzea eragozten duten ahultasunak bilatzeko, AEDNko zientzialari taldeak behaketaren zeharkako azterketa epidemiologikoa egin zuen, ordenagailuz lagundutako telefono elkarrizketa bakarraren bidez. Telefonoz deitu zitzaien 17 eta 97 urte bitarteko emakumeei, eta erdibitzailea 45 urterekin jarri zen. 3.012 telefono inkesta egin ziren autonomia erkidego guztietako hiri eta landa eremuetan.
|
|
|
Biztanleen %20k kolesterol maila altuegiak ditu. Udan gutxiago eta
|
modu
osasungarriagoan jatea errazagoa den arren —eta kolesterol maila jaistea dietarekin—, turismo lekuetan ezin diote tentazioari eutsi eta modu desegokian jaten dute batzuek. Artikulu honek azaltzen du zergatik jaisten diren kolesterol mailak udan, eta aholkuak ematen ditu etxetik kanpo gastronomiaz gozatzeko, horrek kalterik eragin gabe.
|
|
|
Era berean, Munduko Osasun Erakundeak (OME) behin baino gehiagotan ohartarazi du eguzki oheak (UVA izpiak hartzea) zuzenean lotuta daudela azaleko minbiziarekin. Kapsulak, eguzkiaren alternatiba bat Kapsula azeleratzaileak edonorentzat dira egokiak, digestio edo gibel intolerantziaren bat dutenentzat izan ezik Gaur egun, beltzaran egon nahi duten pertsonek
|
modu
osasungarrian lor dezakete beltzarantzeko pilula azeleratzaileen bidez; ahotik hartzen dira eta melanina estimulatzen duten substantziak dituzte. Gai antioxidatzaileak dira, eta eguzki izpien eta, bereziki, UVA izpien ondorio kaltegarriak indargabetzen dituzte, dio Paz Cerdà dermatologoak eta AEDVko bokalak.
|
|
|
Gure herrialdeko bi milioi ikaslek, gutxi gorabehera, asteko bost egunetan egiten dute otordu nagusia beren ikastetxean.
|
Modu
osasungarrian elikatzeak elikadura hezkuntza ona izatea esan nahi du. Hala ere, eskolek ikasleei eskaintzen dizkieten menuen kalitate dietetikoak okerrera egin du duela hiru urte egindako azken eskola menuen ebaluaziotik.
|
|
2012
|
|
|
Etiketa:
|
modu
osasungarrian jateko informazioa
|
|
|
Nola berrerabili olioa
|
modu
osasungarrian
|
|
|
Horretaz ohartzea da lehenbiziko pausoa, eta hobeki jaten ikasteko bitartekoak jartzea hurrena,
|
modu
osasungarriagoan eta orekatuagoan.
|
|
|
Gantz osasungarria hautatzea= 1 puntu: Egunero edo ia egunero fruitu lehor eskukada bat (25 gramo) jatea
|
modu
osasungarri eta naturala da gorputzari gantz saturatugabe kardioprotektoreak emateko, baita herdoilaren aurkako gai ugari ere.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jateak ez du zertan garestia izan.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jan eta aurreztu nahi badugu, sasoiko frutak eta berdurak hautatzea da onena.
|
|
|
Gutxienez, elkarrizketatutako hamarretik batek adierazi du bere maskotaren heriotza gertaera “larri traumatiko” gisa bizi izan duela, unibertsitate honek egindako ikerketen arabera. Zakurraren heriotzari lasai aurre egiteko gida Triste egoteko eta familiarekin eta konfiantzazko lagunekin adierazteko aukera izatea funtsezkoa da txakurraren heriotzari ahalik eta
|
modu
osasungarrienean aurre egiteko. Ez da erraza, baina ezinbestekoa da nork bere burua gogaituta sentitzeko eta, behar izanez gero, negar egiteko aukera izatea.
|
|
|
Hiru pertsonatik batek onartzen du zakurra sei hilabetez edo gehiagoz hiltzeagatik penatuta sentitu dela. Komeni da konturatzea erantzukizun sentsazio horiek zure maskotaren heriotza
|
modu
osasungarrian gainditzen lagunduko dizuten prozesuaren parte direla. Denborarekin, errua desagertu egiten da, eta lagun handiarekin bizi izan diren oroitzapen atseginei bide ematen die.
|
|
|
ez da harritzekoa animalia batek keinu edo jokabide jakin bat errepikatzea, baldin eta jabearen barre atsegina sentitzen badu antzezten duenean. Txakurrari hitz atseginak ematea txakurrarekiko lotura
|
modu
osasungarri batean estutzeko modu bat da. Gure txakurraren eguneroko egoerei etekina ateratzen ikastea komeni da, eta gozotasunez ohartzea.
|
|
|
Sarituen artean, “Denok ikasten dugu, denok irakasten dugu” programa egon zen, baita gai oso desberdinei buruzko beste zazpi ekimen ere, antolatzaileen arabera: “zahartze aktiboa sustatzea, jolasak
|
modu
osasungarrian erabiltzea, eskola porroterako arriskua duten gazteei laguntzea, Alzheimerra duten pertsonei arreta ematea”. Proiektu guztietan belaunaldi desberdinetako pertsonek parte hartzen dute.
|
|
|
3 Paseoa dibertigarriago egitea gure maskota erabiliz Ez da beharrezkoa ibilaldi soil bat egitea txakurrarekin aire zabalean. Paseoan jolastea animalia suspertzeko
|
modu
osasungarria da. Paseoan ibiltzean, pilota bat edo maskotaren jostailu gogokoenetako bat har daiteke.
|
|
|
Irratia edo musika melodia leuna lagun izan daitezke etxean. Lapurretak murrizteko jokoak eta kirola Jarduera fisikoa eta jolasak gure txakurraren urduritasuna eta, beraz, gehiegizko zaunkak murrizteko
|
modu
osasungarria dira. Gogoratu txakur heldu osasuntsu batek egunean hogeita hamar minutu behar dituela gutxienez jarduera fisikoa egiteko, eta osasuntsu zahartzeko.
|
|
|
Aurrekontu mugatu batekin ez dira beti erosten produktu egokienak, elikadura osasungarriaren irizpideen arabera. Hala ere, elikadurari eta elikadurari buruzko gutxieneko ezagutza batzuek aukera ematen dute gutxieneko soldatarekin edo oso aurrekontu doiarekin elikaduran
|
modu
osasungarriagoan egokitzeko. Krisia izan arren, elikadura orekatua izateko hiru ideia 1 Ez beti patatak.
|
|
|
Tal y como indica el Grupo de Revisión, Estudio y Posicionamiento de la Asociación Española de Dietistas Nutricionistas (GREP AEDN) en su documento ‘ Si tú comes frutas y hortalizas, ellos también lo harán ‘, la clave es tener alimentos saludables en casa y predicar con el ejemplo, ya que es mucho más probable que los pequeños prueben y acepten un nuevo alimento si observan a sus padres, a sus cuidadores o a cualquier familiar ingerir y disfrutar ese alimento. Taula honek, dokumentu horretatik atera eta egokitu ondoren, eskematikoki erakusten ditu haurrek
|
modu
osasungarriagoan jateko gakoak: Aholkua Azalpena Jateko ordua atsegina izan dadila Jatorduetan giro emozionala oso garrantzitsua da.
|
|
|
aberatsak, osasuntsuak eta merkeak Etxeko txakurrentzako gailetek osagaiak hautatzeko aukera ematen dute, eta produktu komertzialek dituzten aditiboak saihestu Etxean prestatutako txakurrarentzako galletak animaliarentzat jateko sari gozoa izan daitezke. Gainera, errezeta bakoitzean erabiltzen diren osagaiak kontrola daitezkeenez,
|
modu
osasungarri bat da kanalergiko bat edo urdaileko arazo bat izatea, eta, gainera, elikaduran zainketa bereziak behar dituen animalia bati konpentsazio elikagarria ematea. Era berean, txakurra aditibo eta kontserbatzaile ez oso gomendagarriak irenstea saihesten da, baldin eta zakur komertzial komertzial batzuk badituzte.
|
|
|
Kaloria murrizketa ezin da oso zorrotza izan, eta pertsonalizatua izan behar du historial dietetikoaren, obesitate mailaren eta beste gaixotasun batzuk izateko aukeraren arabera.
|
Modu
osasungarrian argaltzeko, astean 0,5 kg eta 1 kg artean murriztea gomendatzen da, ez gehiago. Elikadura, Elikadura eta Dietetika Elkarteen Espainiako Federazioak (FESNAD), Obesitatea Aztertzeko Espainiako Elkartearekin batera, adierazi du gomendagarria dela astean 0,5 kg eta 1 kg artean murriztea.
|
|
|
. Horrekin batera, elikagaien erosketan eta prestakuntzan gehiago parte hartu dutela diotenek, edo sarriago prestatzen dutenek, aholku dietetikoak betetzen dituzte. Europan egindako beste lan batzuek ere frogatu dute etxetik kanpo prestatutako elikagaiak jatea eta azkar jatea dieta pobre batekin eta koipe gehiago hartzea guztira eta koipe aseak. Hori dela eta, sukaldeko trebetasunak hobetzeko politikak eraginkorrak izan daitezke jateko
|
modu
osasungarria sustatzeko. Hainbat azterlanetan egiaztatu da:
|
|
|
Horretarako, honako premisa hau hartu behar da kontuan: haurrek
|
modu
osasungarrian jateko estrategiarik onena etxean elikagai osasuntsuak bakarrik izatea eta adibidearekin predikatzea da. Haurrek otordu nagusien artean gosea dutenean, gosea ase lukete.
|
|
|
Sahatsa belar dendako Tere Sarasola“Jaiotzen garen guztiok zor dugu hiltzea, baina
|
modu
osasungarrian elikatuta, beste modu batera bizi gaitezke”.Sahatsa belar dendak itzal luzeko bidea egina du herrian. Duela hogeita hamar urte zabaldu zuten lehen denda Txermin auzoan.
|
|
|
Tereren ustez, kasu batzuetan, pertsona gaixotu arte ez gara konturatzen osasuntsu jatearen garrantziaz, “ez diot belar dendetako produktuak soilik janda ez garenik gaixotu edota hilko. Jaiotzen garen guztiok zor dugu hiltzea, baina
|
modu
osasungarrian elikatuta, beste modu batera bizi gaitezke. Osasunarekin lotuta, kontzientzia landua duten bezeroak etortzen zaizkigu bereziki”.
|
|
2013
|
|
|
Pisu ideala zein den adierazten du, eta norberak zer helburu jarri duen, otordu plan bat edo bestea eskaintzen du (argaltzea, pisuari eustea edo, besterik gabe,
|
modu
osasungarrian jatea eta bizitzea).
|
|
|
Elikadura eta bizitza ulertzeko
|
modu
osasungarria, atsegina eta jostagarria da.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian elikatzeko, elikagai osasungarriak hautatu beharra dago, dieta orekatu batentzat egokiak direnak, eta, horretaz gain, elikagai bakoitzetik kantitate egokia hartu behar da, norberaren beharrizanek eskatzen dutena eta kontsumo maiztasun gomendatuek agintzen dutena.
|
|
|
Badira sukaldean ikastekoak, kirola
|
modu
osasungarrian egitekoak, jolastu eta ikastekoak...
|
|
|
Horretarako,
|
modu
osasungarrian elikatu beharra dago: landare jatorriko elikagai askotarikoetan oinarritu behar da dieta, bakanago jan animalia jatorrikoak eta oso noizbehinka beharrezko ez direnak (opilak, haragi goriak, gozoak...).
|
|
|
|
Modu
osasungarrian elikatu nahi duenak gehiago jan behar du fruta, berdura, lekaleak eta osoko zerealak.
|
|
|
Guk aukera dugu
|
modu
osasungarrian eta atsegingarrian elikatzeko, eta gozoei ere leku egin diezaiekegu; beste leku batzuetan, aldiz, ez azukre pixka bat, jateko zerbait lortzea bera ere hain da zaila, milioika pertsona hiltzen baititu.
|
|
|
Etxean gosaltzeak, gainera, aukera ematen du norberak nahi duena eta nahi duen kopuruan hautatzeko, eta, segur aski,
|
modu
osasungarriagoan hasiko dugu eguna.
|
|
|
Elikadura zaintzea ez baita etxeko kontua soilik; jatetxeetan ere jarraipena eman behar zaio elikadura arloko heziketari, eta
|
modu
osasungarri eta orekatuan jaten irakasteko baliatu behar dira aukera horiek ere.
|
|
|
Horixe da arau orokorra, eta etxerako balio duen bezala balio du etxetik kanpo ere
|
modu
osasungarri eta orekatuan jateko.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian sukaldatu: murriztu egin behar dira elikagai frijituak, eta ugaritu plantxan eginak, egosiak edo erreak.
|
|
|
Haurrei zukuak modu sistematikoan ematea, komeni baino maizago eta frutaren ordez, errazkerian heztea da, eta, aldiz, fruta freskoa eskaintzea
|
modu
osasungarrian heztea.
|
|
|
Cristina Martinezek dioenez, «ez da gauza bera pertsona batek osasun ona izatea, gaixotasun kronikoren bat nozitzen dutenak diabetea, kardiopatiak edo endekapenezko gaixotasunak, besteak beste». Nahikoa informazio izateak eta zure osasun egoeraren mugez jakiteak lagunduko du sexuaz gozatzen
|
modu
osasungarriagoan, konfiantza eta lasaitasun gehiagorekin. Izan ere, Sexologia Elkarteen Espainiako Federazioaren sexualitateari eta bizi zikloari buruzko dekalogoa, adinari dagokionez, nabarmendu behar da, pertsona baten adina eta egoera fisikoa eta psikologikoa kontuan hartuta, plazeraren garrantzia baloratu behar dela osasunaren, ongizatearen eta bizi kalitatearen funtsezko osagaitzat.
|
|
|
Kontuan hartu behar da patologia kronikoren bat duten pertsonen %20 ospitalera sartzen direla gaixotasuna gaizki kontrolatzeagatik. Horregatik, oporretan ere, ez da ahaztu behar betetze terapeutikoa. 2 Ariketa fisikoa
|
modu
osasungarrian egitea Aste Santua ere urrezko aukera izan daiteke berriro ere ariketa fisikoa, utzikeriaz jokatu badu, denbora gehiago dagoelako. «Ariketa fisikoa egiteak ez du esan nahi txandal bat jarri eta korrika egitera atera behar denik.
|
|
|
3.Pisua ezin da kontrolatu, ongi jaten ikasi gabe. Bistakoa badirudi ere, dieters asko ez dira konturatzen bizikletan ibiltzen ikasteko bizikleta batean ibili behar dela, eta ez patinete batean, modu osasungarrian jaten ikasteko (pisua kontrolatzeko funtsezko betekizuna),
|
modu
osasungarrian elikatu behar da. Edozein errutinak gutxieneko epe bat behar du arrakasta izateko, eta horregatik konstantzia da edozein osasun ohitura barneratzeko giltzarrietako bat.
|
|
|
3.Pisua ezin da kontrolatu, ongi jaten ikasi gabe. Bistakoa badirudi ere, dieters asko ez dira konturatzen bizikletan ibiltzen ikasteko bizikleta batean ibili behar dela, eta ez patinete batean,
|
modu
osasungarrian jaten ikasteko (pisua kontrolatzeko funtsezko betekizuna), modu osasungarrian elikatu behar da. Edozein errutinak gutxieneko epe bat behar du arrakasta izateko, eta horregatik konstantzia da edozein osasun ohitura barneratzeko giltzarrietako bat.
|
|
|
Haurren elikadura, ikuspegi egokia Nutrizioaren eta Dietetikaren Amerikako Akademiak (antzinako Ameriketako Dietetika Elkartea) proposatu zuen 2008an, 2 eta 11 urte bitarteko haurren elikadurari dagokionez, gurasoek edo zaintzaileek egitura positiboa, adinaren eta edari eta edari osasungarrien araberako laguntza egokia eman behar dutela, eta haurrek erabakiko dutela zer jaten duten helduek. Bi urte geroago, GREPP AEDNk gurasoen eta/ edo zaintzaileen elikadura
|
modu
osasungarrian fokatzen lagundu dezaketen aholkuak eta azalpenak jasotzen dituen taula bat egin zuen. Aholkua Justifikazioa Jateko ordua atsegina izan dadila Oso garrantzitsua da giro emozionala jatea jateko orduetan.
|
|
|
Txakurra
|
modu
osasungarrian elikatzea, bost jarraibide
|
|
|
Egunero hainbat kilometro egiten dituen animalia batek korrika egiten du eta urduri dago.
|
modu
osasungarrian elikatzeko energia ekarpen gehigarria. 2 Txakurra elikatzea: errazioak aukeratzea Gizentasuna ohiko osasun arazoa da, eta elikadura desegokia da hori eragiten duen faktoreetako bat.
|
|
|
Hauek dira Madrilgo Unibertsitate Konplutentseak egindako azterlan baten ondorioak. Argaltzeko ahalegin horretan, ez da
|
modu
osasungarri eta seguruan egiten ikasten, baizik eta bide lasterretik joaten da osasunerako kaltegarriak diren eta arriskutsuak diren jokabideak erabiliz. Hona hemen zenbait akats, pisuz jaitsi nahi izanez gero:
|
|
|
Erosketaren zerrenda ematen du, dieta horretarako behar diren osagaiekin, eta grafikoen bidez neurtzen ditu pisu idealaren bilakaera, GMI eta eguneroko kaloria kontsumo energetikoa. ELIKADURA PISUA GALTZEA Pisu ideala adierazten du, eta janari plan desberdinak ditu, ezarritako helburuaren arabera (pisua galtzea, mantentzea edo, besterik gabe, jateko eta bizitzeko
|
modu
osasungarria hartzea). DIET POINT·GAZTELANIA Dieta plan osoen bilduma eskaintzen du, eta helburua lortu arte egunero menuak iradokitzen ditu.
|
|
|
Erosketaren zerrenda ematen du, dieta horretarako behar diren osagaiekin, eta grafikoen bidez neurtzen ditu pisu idealaren bilakaera, GMI eta eguneroko kaloria kontsumo energetikoa. 4,9 Mirari dietak proposatzen dituzte 3,3 4,6 1,4 ELIKADURA PISUA GALTZEA Mirari dietak proposatzen dituzte Pisu ideala adierazten du, eta janari plan desberdinak ditu, ezarritako helburuaren arabera (pisua galtzea, mantentzea edo, besterik gabe, jateko eta bizitzeko
|
modu
osasungarria hartzea). 5,9 Mirari dietak proposatzen dituzte 3,3 3,9 € 5,7 DIET POINT·GAZTELANIA Mirari dietak proposatzen dituzte Dieta plan osoen bilduma eskaintzen du, eta helburua lortu arte egunero menuak iradokitzen ditu.
|
|
|
Besarkadek haurraren segurtasuna indartzen dute eta gure nortasuna forratzen dute «Izugarrizko boterea du haurtxoa besarkatzeak, beste ezein keinuk lortzen duen lotura sortzen du», dio Kathleen Keating ek abrazoterapian aitzindari den estatu batuetako terapeutak (Javier Vergara, 2000). Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) ere onartzen du besarkadak adingabearekin harremanak izateko
|
modu
osasungarri bat direla, haurrarentzat onura ugari dituela. Zientzialariek gogorarazten dute, gainera, haurrarekin kontaktu fisiko estua izatea funtsezkoa dela haurraren izaera osatzeko.
|
|
|
Zergatik dira alferrikako ahaleginak? Artikulu honetan, pisua
|
modu
osasungarrian jaisten saiatzen garenean eta ez dugunean lortzen ari garen zortzi faktore deskribatzen dira.
|
|
|
Karbohidrato, proteina, zuntz eta burdinetan aberatsak, lekaleak beti izan dira aliatuak sukaldean. Elikadura ezaugarriei eta kostu txikiari esker, familia askok
|
modu
osasungarrian jan dezakete, etxeko aurrekontua ordaindu gabe. Izan ere, ohiko koilara merkeetan gehien agertzen diren osagaietako bat da.
|
|
2014
|
|
|
Elikadurak eragin nabarmena du osasunean, eta janari lasterra ematen duten ostatu eta saltokiek ere aukera eman behar lukete
|
modu
osasungarrian jateko.
|
|
|
Eta
|
modu
osasungarrian jatea gero eta garrantzitsuagoa iruditzen zaigu, nahiz eta kontzeptua bera anbiguo samarra den; gizartean gero eta interes handiagoa sortzen du gaiak, eta komunikabideetan ere gero tarte handiagoa eskaintzen diote.
|
|
|
Inkestan, %82k badakite elikadura eta nutrizioa bi kontzeptu direla, eta %68, gainera, jabetzen dira zenbait ezaugarri bete behar direla
|
modu
osasungarrian elikatzeko: elikadurak nahikoa izan behar du, osatua, orekatua, egokia, egokitua eta segurua.
|
|
|
Beste %32ri iruditzen zaie, une jakin batzuetan
|
modu
osasungarrian ez elikatuta ere, hori konpentsatu edo orekatu egin daitekeela ariketa fisikoarekin.
|
|
|
Baina
|
modu
osasungarrian elikatzeko ohitura hartzeak ez luke izan behar obligazio bat, bizimodu bat baizik.
|
|
|
Latako elikagaiei esker, erraz samarra zaigu
|
modu
osasungarrian elikatzea, elikagaia jateko prest etortzen baita, kalitatean deus ere galdu gabe.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian elikatzeko gida izeneko lanak ez zuen gomendio jakinik ematen kantitateen inguruan (lan hori 2007an argitaratu zuten SENC eta senFYC erakundeek).
|
|
|
Ba ote dago hestebeteak
|
modu
osasungarrian hartzeko modurik urdaiazpiko egosia ogi xerra batekin jatetik haratago?
|
|
|
Etxeko galleten errezetak, katuentzako etxekoak, janaria eta felidoak prestatzeko
|
modu
osasungarri eta merkeak dira
|