|
2002
|
|
|
Arriskurik eta segurtasunik eza nagusi den gizarte garaikidean autokoordinazio
|
modu
berriak sor daitezke, eta, komeni, da sortzea.
|
|
2004
|
|
|
Ingurune multimediatiko batean gaude guztiok, eta belaunaldi gazteenek, bereziki, naturaltasun osoz bizi dute errealitate berri hau. Ingurune honetan irakurtzeko eta idazteko
|
modu
berriak sortu dira, hau da, informazioa jaso eta hedatzeko modu berriak. Formatu berri hauetan, batetik, betiko testu idatzia ikus entzunezko hainbat bitartekorekin konbinatzen da; eta, bestetik, baina ez azkenik, balio eta ohitura berriak sortzen dira:
|
|
2006
|
|
|
AIk salatzen du, halaber, orrialde horietako batzuetan nabigatzea “jasanezina” dela kargatzeko behar duten denboragatik. Informazioaren teknologiek herritarren eta erakundeen arteko harreman eta informazio
|
modu
berriak sortzen dituztenez, Internauten Elkarteak uste du “oso garrantzitsua dela Administrazioak neutraltasun teknologiko bat hartzea, herritar guztiek, inolako bereizketarik egin gabe, aukera izan dezaten horretarako”.
|
|
2007
|
|
|
Lan honetan hiru gai eztabaidatu nahi ditut: lehenik eta behin (i) XX. mendeanezagutza ekoizteko
|
modu
berririk sortu den planteatuko dut, bereziki, ezagutzazientifikoari dagokionez; ondoren (ii) modu berri horiek hartzen dituzten adierazpideak landuko ditut, zehazki, jakindurien egituratzeko diziplina modu tradizionalekin alderatuz; eta azkenik (iii) modu berri horiek ezagutza zientifikoarenelementu konstitutiboak diren arakatuko dut. Gaiok auzi klimatikoaren ikerketaeremuan landuko dira:
|
|
|
Errealitate sozial berri bat sortzen ari zen, eta langileek testuinguru berri horretan gero eta gehiago zuten esateko. Gobernuak soldaten igoera esanguratsua onartu zuen baina, denbora berean, enpresa handienetako langileen artean borroka antolatzeko
|
modu
berriak sortu ziren. Enpresa haietan ‘enpresa batzorde bat’ eratu zen; gero, beste maila altuago batean, lantegiko batzorde horien beste batzorde bat izendatu zen beraien interesak defendatzeko, botere politikoaren nahiz enpresetako ordezkarien aurrean negoziazioei ekiteko, langile jarduerari egitura bat emanez.
|
|
2008
|
|
|
Eguneratzerik badagoen ikusteko eta blogetako eta egunkari digitaletako eduki berriak irakurtzeko modu arina da. Haren ezaugarri guztiak hobeto aprobetxatzeko, hainbat web zerbitzuk RSSetako edukiak antolatzeko
|
modu
berriak sortu dituzte.
|
|
|
Eremu askotan gertatu ohi den bezala, herrialde bateko errealitate sozialak eta ekonomikoak eragin zuzena du gizarteko hainbat arlotan. Momentu honetan, globalizazio neoliberalak emakumeen kontrako bortizkeria
|
modu
berriak sortzea ekarri du; horietako bat, femizidioa da, hau da, emakumeen hilketak. Hori guztia gogor salatzen dugu, bizi dugun egoerak hobera egin beharrean txarrera bidean ari baita.
|
|
|
Internetek aspaldian eman duen erramintarik garrantzitsuenetakoa da hau, Web 2.0 edo web sozialaren oinarri diren parte hartzea eta elkarrekintza orain arte beste inork ez bezala aplikatzen bete betean asmatu duena; mezu laburrak elkartrukatuz, momentu oro zer egiten ari zaren adierazteko aukera ematen baitu. Komunikatzeko
|
modu
berria sortu du, azkarragoa, zuzenagoa eta arinagoa, sarearen txoko eta eragile guztietara berehala zabaldu dena. Horrela, jendearengana iristeko bide zuzena denez, egun, gutxi dira Twitter en kanal propioa ez duten komunikabide, alderdi politiko edo eragile sozialak.
|
|
2009
|
|
|
Baina sareak (internet) areagotu egiten du nabarmen. Horrela, sarean ehundutako harremanetatik sozializazio
|
modu
berriak sor daitezke, komunitate birtualak eratuz. Komunitate hauen ezaugarri nagusia, beste batzuen aldean, beren arintasuna da:
|
|
|
Bitakora koaderno gisa, Abuelo.net ek aitona baten esperientziak eta bitxikeriak kontatzen ditu. Aitonak 80 urte baino gehiago ditu, eta Contigo sí programak jaso du komunikazio
|
modu
berriak sortzen laguntzeagatik. Asmo berarekin, baina emakumeen bertsioan, Maria Amelia protagonistaren historia berreskuratzen du A mis 95 años filmak.
|
|
|
Prestakuntzaren arloan behar diren egokitzapenak eta baliabideak edukitzeak ezintasunak muga izateari uzten dio. Oztoporik gabeko gizarteak lan egiteko eta gizarte harremanetarako
|
modu
berriak sortzen ditu. Horregatik, ezgaitasuna duten gazteek parte hartu nahi dute beraiei dagozkien politiken diseinuan.
|
|
|
14 Janaria zerbitzatzeko
|
modu
berria sortu eta bultzatzen da: produktuaren bukaera gaurkotu egin da eta azken ukitua zerbitzariak edo jatunak berak ezarriko dio.
|
|
|
Interneten eta eskuko telefoniaren eskutik, komunikazio
|
modu
berriak sortu zaizkigu, jadanik berealdiko indarra hartu dutenak eta are gehiago zabalduko direnak: blog, chat, sms, posta elektronikoa...
|
|
2010
|
|
|
Lehenengoek lehenagotik dauden portaerak gobernatzen dituzte: esate baterako, kortesiazko formulak; bigarrenek, portaera
|
modu
berriak sortu edo definitzen dituzte. Futboleko erregelek edo xakekoek, esaterako, ez dute adierazten futbolean edo xakean nola jokatzen den bakarrik, nolabait esateko, joko hori egiteko posibilitatea bera ere sortzen dute (1969/ 72).
|
|
2011
|
|
|
Geroz eta jende gehiagok jotzen du oporraldirako maletak mezularitza zerbitzuen bitartez garraiatzera. Erosotasunaren bila, bidaiatzeko
|
modu
berriak sortu dira.
|
|
|
Gainera hori guztia iritsi da informazioaren merkantilizazioak kazetaritzaren mundua oso ahulduta zuenean, kazetariaren beraren estatusa oso higatuta zegoenean. Komunikabide tradizionalen artean, egunkariak erortzen lehenak izaten ari dira, baina besteek ere kontuz ibili dute, Internet
|
modu
berriak sortzen ari delako telebista ikusteko edo irratia entzuteko, You Tube edo pod castak direla medio. Jakina, Internetek baditu bere gauza onak, ikaragarri onak.
|
|
|
Era berean, zuzeneko emanaldiekiko modu sinkroniko eta diakronikoan, parte hartzeko
|
modu
berriak sortzen dira. Hiru bide nagusiren bidez ezartzen dira: edukien eta zerbitzuen erabilera edo eskaintzaren bidez; audientziak sortutako edukiberrien ekarpenaren bidez; eta taldearen eta audientziaren arteko eta audientzienarteko zuzeneko elkarrizketaren bidez. Izan ere, batzuen ustez, «elkarreragina ez damarketin arrazoi huts bat; audientziarekiko feedbacka funtsezkoa dela irizten diot» (WKAE3).
|
|
|
Era berean, zuzeneko emanaldiekiko modu sinkroniko eta diakronikoan,
|
modu
berriak sortzen dira. Hiru bide nagusiren bidez ezartzen dira:
|
|
|
Formatu digitalak Formatu digital berriekin, irudiek eta testuak mugimendua hartzen dute eta soinu elementuekin osatzen dira Gaur egun, gehien erabiltzen da tresna hori ikastetxeetan. Aurrerapen teknologikoei esker, irudikapen infografiko digitalerako
|
modu
berriak sortu dira, baliabide horren funtzionaltasuna eta eraginkortasuna handitzeko. Formatu digital berriekin, irudiek eta testuak mugimendua hartzen dute eta informazioa dinamizatzen duten eta ikaslearentzat erakargarriagoa egiten duten soinu elementuak dituzte.
|
|
|
Ildo horretatik, arrantzaleek ez dute ikusi behar El Cachuchoren AMP berria arrantzan egiteko aukeren murrizketa gisa, baizik eta epe luzera beren lana gordetzeko laguntza gisa. Marcosek azaldu duenez, ekosistema sentikorrenak eta haien espezie mehatxatuak babestean, kalen produktibitatea handitzen, itsasoaren erabilerak modu iraunkorrean erregulatzen eta enplegu
|
modu
berriak sortzen laguntzen da. Turismoko jarduerak eta basa espezieak behatzekoak ere mantendu dira, kontserbazio egoera ona bada.
|
|
2012
|
|
|
Krisi ekonomikoaren alaborka, kostuak merkatzea helburu duten ekimen ugari ugaritu dira, aparteko diru sarrerak lortzeko formula berriekin batera. Garraioaren eta motorraren arloan, mugikortasun
|
modu
berriak sortu dira, ibilgailuaren erabilera optimizatzeko eta errentagarri bihurtzeko. Esate baterako, carsharing a, erabiltzaileek kotxea ordu bakoitzeko alokatu ahal izateko eskaintzen duen zerbitzua; carpooling a, non jabeek beren autoa, bidaia eta gastuak beste erabiltzaile batzuekin partekatzen dituzten; edo P2Pcarsharing delakoa, automobil baten jabea auto bat alokatu behar duen gidari batekin zuzenean konektatzen duena.
|
|
2013
|
|
|
Hirugarrenez, gazteak teknologia binomioan jarri dugu fokua. Batetik, nerabezaroan identitatea eraikitzen joaten dira gazteak eta hor funtzio garrantzitsua betetzen du hizkuntzak; bestetik, teknologiaren garapenarekin komunikatzeko bide eta
|
modu
berriak sortzen ari dira, eta horrekin batera baita hizkuntza aldaera berriak ere. Gaur eguneko gazteak komunikatzeko bide berri horiek erabiltzen dituzte eta gure ikerketarekin jakin nahi izan duguna da gazte horiek esparru informalean elkarren artean idatziz komunikatzen direnean erabiltzen duten hizkuntzak zein ezaugarri dauzkan.
|
|
2014
|
|
|
Egoera horren aurrean subjektu diskriminatu eta zapalduek boterea irauli behardute botereari esanahi berriak eman eta
|
botere
modu berriak sortzeko. Erantzunpolitikoaren bidez egin dezakete eta horren ondorioz agentzia hartuko dute beregain, eragile bihurtuko dira, mendeko kokalekua atzean utziz eta haien behar etainteresen arabera aukeratzeko eta erabakitzeko gaitasuna eskuratuz.
|
|
|
Emakumeen zapalkuntza sortzen dute, heinbatean, markatze morfologiko patriarkarrerako sistema horiek, alegia ordena sinbolikopatriarkarrak?; hein batean, inskribatutako gorputz horren errepresentazio psikiko etabarneratutakoek, eta, hein batean, psikologia eta morfologia horien ondoriozko hainbatjokaerak, baliok eta normak. Irigarayren helburua da(...) feminitatearen eredu edoerrepresentazio multzo positibo bati buruz jardutea, horren bitartez emakumearengorputza esanahi baikorrekin markatzeko, eta, aldi berean, markaketa positibo horilagungarri gerta daitekeelako diskurtso mota berriak, jakintza forma berriak etapraktika
|
modu
berriak sortzeko orduan12.
|
|
2015
|
|
|
Honakoa adierazi dute antolatzaileek: " Herrian bizi, kontsumitu, lan egin eta gozatzeko
|
modu
berriak sortzen ari gara guztion artean, eta horren isla izango da abenduaren 18 eta 19an egingo den Sanjuandegiko azoka".
|
|
|
Sobreren obrak, tesian aztertzen ditudan lan askok bezala, debekatuta zegoena esateko
|
modu
berriak sortzen ditu eta zentzu horretan jo dezakegu estrategia estetiko politikotzat eta erresistentzia gunetzat. Artearen esparruan anbibalentzia moduko bat sortzen da, arte ekintza ikuskizuna ala errealitatea ote den.
|
|
|
Hirugarrenez, gazteak teknologiabinomioan jarri dugu fokoa. Batetik, nerabezaroan identitatea eraikitzen joaten dira gazteak eta horfuntzio garrantzitsua betetzen du hizkuntzak; bestetik, teknologiaren garapenarekin komunikatzekobide eta
|
modu
berriak sortzen ari dira, eta horrekin batera baita hizkuntza aldaera berriak ere. Gaureguneko gazteek komunikatzeko bide berri horiek erabiltzen dituzte eta gure ikerketarekin jakin nahiizan duguna da gazte horiek esparru informalean elkarren artean idatziz komunikatzen direneanerabiltzen duten hizkuntzak zein ezaugarri dauzkan.
|
|
|
Eta horrela ere, sortu zen natura./ kultura aurkaritza: ikuspegi modernoan, kultura edo gizarteari dagokionez, jende
|
modu
berria sortu egin behar da; politika da jendegintza orokorra. Alabaina, jasotze hutsa defendatu duenik ere egon da, eta kasu horietan herriak bizidun naturalen antzera irudikatu dituzte.
|
|
2016
|
|
|
|
modu
berria sortu da, lehendik ezagutzen ditugun chat berriketari
|
|
2017
|
|
|
Egunero hartzen ditugun milaka eta milaka erabaki txikiek [Oihana Bartraren berbetan, erreferendum txikiek] duten garrantzi kolektiboaz ohartarazi nahi dut eta gure herritarren irudimen zibikoa piztu gure bizitzetan gertatu diren aldaketei erantzungo dieten lotze sozialerako
|
modu
berriak sortu eta asmatzeko.
|
|
2018
|
|
|
Askotariko herritarren eta eragileen arteko lanak egiten du azoka posible, sustatzaileen esanetan. " Herrian nahiz auzoan bizitzeko, kontsumitzeko, lan egiteko eta gozatzeko
|
modu
berriak sortzen dihardugu guztion artean, eta horren isla izango da abenduaren 15ean egingo dugun Sanjuandegiko azoka".
|
|
2019
|
|
|
Bestetik, txirotzearekin eta jendartearen urbanizatzearekin, komuna berriak sortzen ari dira. Jendea landa eremutik hirira kanporatzeak kolektiboagoak diren erreprodukzio
|
modu
berriak sortu ditu: jantoki herrikoiak, hiri baratzeak, … sare komunitario oso bat sortzen dutenak.
|
|
|
Tradiziorik gabeko euskararen erabilera
|
modu
berriak sortu dira.
|
|
|
Kontua da erabiltzaileen esperientziez berriz hausnartzea. Azkuna Zentroa esperimentatzeko
|
modu
berria sortzea, dibertsitatea eta ikus entzuleen komunitateak kontuan hartuz, haien beharrizanak landuz, Azkuna Zentroa bisitatzeko modu berriak proposatuz, zentroa eta jarduerak esperientzia gisa bizitzeko.
|
|
|
Horrez gain, inguruari, auzoari irekita egongo den proiektua izan nahi dugu, elkarbizitzarako, lotura sozialerako eta komunitate autoantolakuntzarako
|
modu
berriak sortzeko asmoz. Hau da, eraikina ez da izango bertan bizi direnentzat soilik, zati bat auzoari irekitzea ere bilatuko dugu.
|
|
2020
|
|
|
" Zertarako? negozioak edo hazkunde
|
modu
berriak sortzeko. Eta hori hemen bertan ikusiko dugu:
|
|
|
Otzan eta geldirik nahi gaituzte, baina orain inoiz baino gehiago gure jardun politikoan sakontzeko tenorean gaude.
|
Modu
berriak sortu ditugu, egoerari egokituak baina antolatuta jarraitu behar dugu. Azken hilabeteetan ikasten joan gara, horren kontzientzia hartu eta baliatu behar dugu.
|
|
2021
|
|
|
" Teknologia berriek literatura sortzeko
|
modu
berriak sortzeaz gain, aurretik zegoen literatura teknologia horiekin komunikatzen ere laguntzen dute. Literaturari dagokionez, teknologia berriak erabiltzeak badu garrantzia, bai literatura forma berriak sortzen parte hartzean, bai aurretik zegoen literaturaren komunikazioan esku hartzean".
|
|
|
Legea bete nahi badugu, beharrezkoa izango da dauden parke eolikoak eguneratzea, parke berriak egitea, eta energia sortzeko
|
modu
berriak sortzea. Legeak behartzen gaituen konpromisoetara iristeko, lau parke eoliko ez dira aski izango gure lurraldeak behar duen energia berriztagarri guztia sortzeko.
|
|
2022
|
|
|
Duela ia bost urte hil zitzaion ama Zuñigari, eta orduan sentitu zuen dolua publikoki adierazteko
|
modu
berriak sortzeko bulkada. Askotariko praktika artistikoekin «esperimentatu» zuen hasieran, harik eta bakarka egindako lana eszenarako pieza baten bitartez partekatzea erabaki zuen arte.
|
|
|
Unai Grajales EAJko legebiltzarkidearen arabera, trantsizio prozesua «arrakastatsua» izateko, ezinbestekoa da gizartearen eta eragile ekonomiko eta instituzionalen babesa eta konpromisoa lortzea. Horrela, Mikel Otero EH Bilduko legebiltzarkideak adierazi du herritarrek zuzenean parte hartu behar dutela «klimaren aldeko klima bat sortzen», eta horretarako funtsezkoa dela herritarren eta erakunde publikoen artean lankidetza
|
modu
berriak sortzea: «Proiektua ezin da arrakastatsua izan soilik politika instituzionalean murgilduta gaudenok jarduten badugu».
|
|
|
Lehenik, aldaketa kulturalak sexualitatea eta pertsona ulertzeko
|
modu
berriak sortu zituen Europa metropolitarrean. Errenazimenduko kultura sekularrak eta erreforma protestanteak asaldatu egin zuten Erdi Aroko katolizismoa, zeina jada aldatzen ari baitzen, eta, ondorioz, gizonen bizitzei buruzko ideal aski errotu eta boteretsuak ere urratu ziren.
|
|
|
ez du eraginik politika publikoan, ez du antolatzeko baliabiderik, ez herri oinarririk, ez eta presentziarik ere masa kulturan (feminismoaren oin ohar gisa eta maskulinitate terapien gehiegikeriei zuzendutako kritika gisa ez bada). Artean, Gayen Askapenetik komunitate politika gayak egiteko
|
modu
berriak sortu ziren, eta GIB/ hiesaren epidemiari aurre egin zieten, erakunde berri ugari sortu zituzten, gizarte praktikan aldaketa esanguratsuak egitea lortu zuten (komunitatea oinarri zuen Sexu Segurua estrategiaren bitartez) eta eztabaida politiko anitzetan ahotsa edukitzea lortu zuten251.
|
|
|
Egiaren denbora historia eteten duen gertaera baten denbora da. Nietzschek dioenez, egiarekin dugun erlazioa sormenaren eremukoa da, bizitzeko posibilitate eta
|
modu
berriak sortzekoarena. Horren aurrean, hona Heideggerren erantzuna:
|
|
2023
|
|
|
Oi! aren baitan gertatzen ari den iraultza bezala, ezagutu izan ditugun betiko klixeetatik harago, musika, agertokia eta bizitza bera ulertzeko
|
modu
berriak sortzen dabiltza etengabe. Eta punk zein hardcorean non daude mugak, ere bada lurrikararik:
|
|
|
Zinema ispilua eta leihoa da: ispilua, errealitate bat islatzeko balio duelako; leihoa, ikusmira berriak, enpatia
|
modu
berriak sortu ditzakeelako. Cuerdas eta 20.000 especies de abejas errealitatetik hain gertu egon direnez, hartu eman handia izan dut.
|
|
|
Atseden labur baten ostean, Kaltzadak hasiera eman zion bigarren txandari: «Erronka berriak eta haiei aurre egiteko
|
modu
berriak sortzen ari dira osasunaren arloan, eta Parte Hartu plataforma da horietako bat». Parte Hartu plataformari esker, «adimen kolektiboa» eta parte hartzea sustatzen ditu osasun zerbitzuak.
|
|
|
Egun aurrean ditugun erronka sistemiko globalek, nola diren desparekotasuna, ingurumenaren hondamena eta tentsio sozial nahiz kulturalak, tokian tokiko eraldaketa eskatzen dute, baita hori mundu osoan kopiatu eta moldatzea ere. Eraldaketak norbanakoak, kolektiboak eta erakundeak inplikatu behar ditu, pentsatu eta izateko
|
modu
berriak sor daitezen, zeinak inklusiboagoak, parekideagoak eta bideragarriagoak izango baitira epe luzean, eta berebat egingo baitiete aurre oinordetzaren egiturak ordezkatzen dituzten sistema sozial eta politikoei. Horrenbestez, behar premiazko eta funtsezkoa dugu eraldaketa sakonagoak eta bide argiagoak aurkitzeko, behar beharrezko trantsizio hori gerta dadin.
|
|
|
Beharbada Hertzek eta Maxwellek ez zuten deus asmatu, baina teknikari trebe bat baliatu zen haien lan teoriko alferrikakoaz, eta, horri esker, komunikaziorako, zerbitzu publikoetarako eta entretenimendurako
|
modu
berriak sortu ziren, merezimendu aski apalak zituzten gizon batzuei ospea eta milioiak irabazteko balio izan dietenak. Nor izan ziren pertsona baliagarriak?
|
|
|
Trafiko juridikoa zaila da oso gaur egun, eta horrek eragin du enpresak kudeatzeko
|
modu
berriak sortzea, batik bat, ekoizpena deszentralizatuz. Gainera, sarri askotan, lan enpresaburuaren irudia distortsionatu da, horren ezaugarriak subjektu desberdinen artean banatzeko joera hedatu baita.
|