|
2008
|
|
|
Mennellaren arabera, nahiko normala da. «Haurrak zapore mikatzaren arbuio natural batekin jaiotzen dira», baina gurasoek
|
modu
osasungarrian jaten irakatsi nahi badiete, hori egiteko aukera eskaini behar diete. Baina keinua, berez bada ere, ez da otorduari gorrotoa ematea.
|
|
|
EHNEk Baserritik mahaira proiektuaren inguruan lan egiten du Bizkaian, eskoletako jantokietan bertako eta sasoiko produktuei garrantzia emateko helburuarekin.
|
Modu
osasungarrian jateak kalitatearekin eta lehen sektorea laguntzearekin daukan lotura azaltzen saiatzen da, baina eskolek jantokiaren kudeaketa galtzeak euren lana zailtzen duela uste du Olate Arrartek.
|
|
2009
|
|
|
Egunero behar dituen proteinak lortzeko, kirol bakoitzari egokitzen zaion diete berezia egitea da egokiena, askotariko jakiak hartzea eta
|
modu
osasungarrian jatea.
|
|
|
Haurdun batzuek, gosaldu eta berehala, tenplaketa okerragoa dute; beste batzuek, berriz, digestio arazoak gehiago nabaritzen dituzte arratsaldean, eta zorionekoek, berriz, ez dute ondoezik adierazten. Hala, lehenengo hilabeteetan benetan gaizki pasatzen duen emakumeak dieta perfektua zer izan daitekeen pentsatzen du menuen planean, eta ahalegin guztiak egin ditu gosea gainditzeko eta bere gorputzak uzten dionean
|
modu
osasungarrian jaten saiatzeko. Saiatu behar da ordu asko jan gabe ez pasatzen, gutxi jaten bada ere, urdaileko eta goragaleetako huts sentsazioa arintzeko terapia ona baita.
|
|
2010
|
|
|
Baina hobe litzateke gauzak bestela egitea: urte osoan
|
modu
osasungarrian jan, eta azken orduko dieta miragarriak baztertu.
|
|
|
Neurri horiek estrategia integral baten, beti jarraitu behar den “joko plan” baten, hau da, biziarteko plan baten parte direla jabetu behar da. Argaltzeko,
|
modu
osasungarrian jan behar da, eta aholkuak eman, akatsik ez egiteko. Argaltzeko dieta egiteak, bere ezaugarriak edozein direla ere, lagundu egiten du pertsona askok estresarekin bizi dezaten aldia, gosea, ongizate eta gabezia sentsazioarekin, epe luzera pisua galtzea errazten ez duten egoerekin eta, gainera, dieta hasi aurretik kontabilizatutakoak baino kilo gehiago irabaztea eragiten duten egoerekin.
|
|
2011
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jateko ohitura, izan ere, ez da inprobisatuz lortzen.
|
|
|
Biztanleen %20k kolesterol maila altuegiak ditu. Udan gutxiago eta
|
modu
osasungarriagoan jatea errazagoa den arren —eta kolesterol maila jaistea dietarekin—, turismo lekuetan ezin diote tentazioari eutsi eta modu desegokian jaten dute batzuek. Artikulu honek azaltzen du zergatik jaisten diren kolesterol mailak udan, eta aholkuak ematen ditu etxetik kanpo gastronomiaz gozatzeko, horrek kalterik eragin gabe.
|
|
2012
|
|
|
Etiketa:
|
modu
osasungarrian jateko informazioa
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jateak ez du zertan garestia izan.
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jan eta aurreztu nahi badugu, sasoiko frutak eta berdurak hautatzea da onena.
|
|
|
Tal y como indica el Grupo de Revisión, Estudio y Posicionamiento de la Asociación Española de Dietistas Nutricionistas (GREP AEDN) en su documento ‘ Si tú comes frutas y hortalizas, ellos también lo harán ‘, la clave es tener alimentos saludables en casa y predicar con el ejemplo, ya que es mucho más probable que los pequeños prueben y acepten un nuevo alimento si observan a sus padres, a sus cuidadores o a cualquier familiar ingerir y disfrutar ese alimento. Taula honek, dokumentu horretatik atera eta egokitu ondoren, eskematikoki erakusten ditu haurrek
|
modu
osasungarriagoan jateko gakoak: Aholkua Azalpena Jateko ordua atsegina izan dadila Jatorduetan giro emozionala oso garrantzitsua da.
|
|
|
Horretarako, honako premisa hau hartu behar da kontuan: haurrek
|
modu
osasungarrian jateko estrategiarik onena etxean elikagai osasuntsuak bakarrik izatea eta adibidearekin predikatzea da. Haurrek otordu nagusien artean gosea dutenean, gosea ase lukete.
|
|
2013
|
|
|
Pisu ideala zein den adierazten du, eta norberak zer helburu jarri duen, otordu plan bat edo bestea eskaintzen du (argaltzea, pisuari eustea edo, besterik gabe,
|
modu
osasungarrian jatea eta bizitzea).
|
|
|
3.Pisua ezin da kontrolatu, ongi jaten ikasi gabe. Bistakoa badirudi ere, dieters asko ez dira konturatzen bizikletan ibiltzen ikasteko bizikleta batean ibili behar dela, eta ez patinete batean,
|
modu
osasungarrian jaten ikasteko (pisua kontrolatzeko funtsezko betekizuna), modu osasungarrian elikatu behar da. Edozein errutinak gutxieneko epe bat behar du arrakasta izateko, eta horregatik konstantzia da edozein osasun ohitura barneratzeko giltzarrietako bat.
|
|
|
Karbohidrato, proteina, zuntz eta burdinetan aberatsak, lekaleak beti izan dira aliatuak sukaldean. Elikadura ezaugarriei eta kostu txikiari esker, familia askok
|
modu
osasungarrian jan dezakete, etxeko aurrekontua ordaindu gabe. Izan ere, ohiko koilara merkeetan gehien agertzen diren osagaietako bat da.
|
|
2014
|
|
|
Elikadurak eragin nabarmena du osasunean, eta janari lasterra ematen duten ostatu eta saltokiek ere aukera eman behar lukete
|
modu
osasungarrian jateko.
|
|
|
Eta
|
modu
osasungarrian jatea gero eta garrantzitsuagoa iruditzen zaigu, nahiz eta kontzeptua bera anbiguo samarra den; gizartean gero eta interes handiagoa sortzen du gaiak, eta komunikabideetan ere gero tarte handiagoa eskaintzen diote.
|
|
2015
|
|
|
|
Modu
osasungarrian jateak ez du zertan garestiagoa izan
|
|
|
Maiz esaten da
|
modu
osasungarrian jatea garestia dela, eta baieztapen horrek eztabaida handiak eragiten ditu familian eta baita osasun arloan eta arlo zientifikoan ere.
|
|
|
Elikagai bakar bat osasuna hobetzeko gai dela sinetsaraziz gero, ustekabeko ondorioak sortzen dira. Horrela ez da ikasten
|
modu
osasungarrian jaten, baizik eta egungo elikadura patroiak iraunarazten dira, non, dietaren elikagai ez osasuntsuak kendu beharrean, «gure ohitura txarrak» (uko egiteari uko egiten diogunok) «konpentsatu» egiten diren. Dirua gal diezagukete.
|
|
|
Antzeko zerbait gertatzen da obesitatearekin, elikadura txarrarekin edo sedentarismoarekin. Hori guztia dela eta, gobernuek borondate politikoa izan behar dute jarduera fisikoa egitera eta
|
modu
osasungarrian jatera gonbidatuko duten inguruneak sortzeko, Oinarrizko Osasun Laguntzan dietista nutrizionisten presentzia areagotzeko eta, batez ere, elikagai osasungaitzen, alkoholaren eta tabakoaren zuzeneko, zeharkako edo ezkutuko marketina geldiarazteko. Chan doktoreak dioenez, nabarmena da «ganbera geldoko hondamendi» hori geldiarazteko herri osoan prebentzio neurriak sustatzean izandako porrota.
|
|
|
Pisua denon eskura zaintzeko hiru trikimailu 1 Elikaduraren automonitorizazioa. Denok pentsatzen dugu
|
modu
osasungarrian jaten dugula, baina norbaitek xehetasunez eskatu behar digu zer gosaldu, jan eta afaldu dugun, ordu artean zer egin dugun zehazteaz gain. Bada, ez da ezinbestekoa «norbait» izatea beti profesional sanitario bat izatea.
|
|
2016
|
|
|
Metodo horrek «pisu ideala» lortzeko oinarrizko hiru premisa proposatzen ditu:
|
modu
osasungarrian jaten ikastea, nutrizio urritasunak konpontzea eta obesitatea ezabatzea. Sortzaileen arabera, «zortzi dadoak» bota eta «urrezko sei arauak» errespetatu besterik ez da egin behar.
|
|
|
elikadura onarekin lotutako errendimenduaren hobekuntza moderatua dago, nahiz eta ikertzen jarraitu behar den. Alde horretatik, kontuan izan behar da joera hori ere emaitza horiek interpretatzean; izan ere,
|
modu
osasungarriagoan jaten duten haurrak osasunaz gehiago arduratzen diren familietan egoten dira, eta, oro har, semearen egoera dela eta, oso litekeena da eguneroko alderdi guztietan arreta gehiago jasotzea. Osasun publikoko politikak hobetzea elikaduran Logikoa da pentsatzea elikadura osasuntsuak ikastetxeko irakaskuntzak hobeto aprobetxatzen laguntzen duela, eta, gainera, osasun markatzaileak hobetzeko eta etorkizunean gaixotasun ugari izateko arriskua murrizteko arreta-gune nagusietako bat dela.
|
|
2017
|
|
|
Baina, gaur egun, zientziaren argitan, mezu horrek ezin du eutsi. Oro har, elikadura begetarianoa duten haurrek
|
modu
osasungarriagoan jaten dute mendebaldeko elikadura tradizionala duten adin txikikoek baino: familia oso sentikorra da nutrizioaren ikuspegitik:
|
|
2018
|
|
|
Dietistak, hezitzaileak eta osasun arloko arduradun publikoak bat datoz: ikastetxeak funtsezko lekuak dira ohitura osasungarriak hartzeko eta
|
modu
osasungarrian jaten ikasteko.
|
|
2019
|
|
|
Ezer ikusten ez badugu, desioa ez da hain nabarmena. Beraz,
|
modu
osasungarrian jateko helburua bete ahal izateko, lehenik eta behin hau egin behar dugu: ez erosi produktu osasungaitzak etxean gordetzeko, azkenean jan egingo baititugu. Ekintza batzuk «borondate indarraren» esku uzteak porrot tasa handia dakar, dietista nutrizionista eta dibulgatzaile ezagunak adierazten duen bezala.
|
|
|
Horregatik, kardiologoek bihotzaren osasunari eusteko funtsezko beharra azpimarratzen dute:
|
modu
osasungarrian jaten ikastea. Nola?
|
|
|
Eta, asmo horiek alde batera uzten ditugunean, frustrazioa itzultzen da. Helburu errazak jartzea, modu dramatikoan kendu ordez,
|
modu
osasungarriagoan jateko modu arrazoizkoagoa da. Hemen bost ideia daude hasteko. 1 Zuntz askoko gosaria hartu Zuntz gehiago hartzeko, nahikoa da gosaria zereal integralekin hastea eta sagar eta ahabi pixka bat edo beste fruta bat gehitzea.
|
|
|
Menuek ere animalia proteina ebakitzen dute, eta platerean lehenesten dituzte landareak. Jantoki ekologikoen helburua haurrei
|
modu
osasungarriagoan jaten erakustea eta elikagai freskoak (adibidez, barazkiak eta frutak) prozesatuen aurrean baloratzea da. Gainera, hurbileko elikagaien kontsumoa bultzatzen dute, hau da, bertako nekazariek ekoitzitakoa.
|
|
|
Garbantzu eta babarrunen eta gainerako lekadunen dohainak zuntz ugarikoak dira jateko gogoa murrizten du, eta karbohidrato konplexuak dituzte. Hala ere, “lekaleak
|
modu
osasungarrian jateak ez du esan nahi paparraren eta bizkarraren artean lukainka eta odolkiarekin sartzea”, esan du. Badira beste aukera osasungarriago batzuk ere, hala nola hummusean prestatzea, tahinarekin (sesamo hazien purea), oliba olio birjina estra, baratxuria, kuminoa eta limoia.
|
|
|
Obesitatearen eta klase behartsuenen arteko elkargunea, artikuluaren hasieran ikusi dugun bezala, gizarte justiziaren erantzukizuna da, eta gizarte justizia hori komunitate testuinguruan egin genuke, eta ez norbanakoaren edo familiaren ahalegin gisa, egitura aldaketak eskatzen baititu. Azken finean,
|
modu
osasungarrian jateak ez luke ahaleginik egin eta eguneroko portaera izan luke. Era berean, ez litzateke diru kopuru handirik xahutu behar behin eta berriz agindu berberak errepikatzen dituzten kanpaina ez eraginkorretan; aitzitik, osasuntsu jateak erraza, normala, ohikoa, ekonomikoa izan luke, eta portaera inkontzientea.
|
|
2020
|
|
|
tentazio bihur zitezkeela, bai egun horietan, bai gure jakitokien hurrengo egunetan. “Buruarekin” erostea onuragarria izan daiteke
|
modu
osasungarrian jateko, baita alferrikako gastuetan aurrezteko ere. Denboraldiko eta hurbileko produktuak menu oso eta osasungarria egiteko aukera onenetako bat dira.
|
|
2021
|
|
|
Pertsonen osasuna hobetzea eta planetako eragina murriztea erronka handiak diren arren, joera hori aldatzeko lehen urrats bat egunerokotasunetik hastea da. Baina, ba al dago
|
modu
osasungarrian jatea, azkar kozinatzea eta garestia ez izatea. Kontsumo Ministerioak argitaratu berri duen errezeta liburuak baietz dioten 40 ideia eskaintzen ditu.
|
|
2022
|
|
|
Helburu errealista bat ohiturak hobetzea da, eskura ditugun sasoiko fruta eta barazkien aniztasuna aprobetxatuz.
|
Modu
osasungarriagoan jateko, truku txikiak erabil daitezke, adibidez, fruta beti hozkailuan zatituta egotea. Hala, ‘munstroa’ etorri eta gosea ematen dizunean, mokadu gozo eta osasungarri bat erabil dezakezu.
|
|
|
kolesterol edukia ere txikia da. Baina arrain zopa batean denak ez dira mantenugaiak. Bertan, elikagaien kimikarekiko grina duen edonork izen konplexuak dituzten ehunka substantzia lurrunkor aurkituko ditu, batzuk ahosabaiarekiko eta nerbio usaintsuekiko atseginenak direnak. Zaporea funtsezkoa da
|
modu
osasungarrian jateko gogoa pizteko. Izan ere, arraina da zaporearen erantzuleetako bat» umami «» «zapore gozoa» esan nahi duen eta «bosgarren zaporea» esaten zaion hitz japoniarra.
|
|
|
Harvardeko Osasun Publikoko Eskolak zenbait baieztapen argitaratu ditu,
|
modu
osasungarrian jatearen eta nahaste bat sortzeko arriskuaren artean bereizteko.
|
|
|
Harvardeko Osasun Publikoko Eskola (EE. AEB) zenbait baieztapen argitaratu ditu,
|
modu
osasungarrian jatearen eta nahaste bat sortzeko arriskuaren artean bereizteko. Steven Bratmanek, ortorexia terminoa lehenengoz asmatu zuen mediku estatubatuarrak, sortu zuen ortorexia nerbio ortorexiarako autoebaluazioaren egokitzapena dira.
|
|
|
Nerbio ortorexia.
|
Modu
osasungarrian jateko, elikagai gehiago kendu eta elikadura arau gehiago sortu behar ditut. Nutrizio balioaren garrantzia — Osasuntsu jatea.
|
|
|
Barruko bakea — Osasuntsu jatea. Ondo sentitzen naiz
|
modu
osasungarrian jaten, baina ez da nire bake iturri nagusia. Nerbio ortorexia.
|
|
2023
|
|
|
Ez da hainbeste zaindu behar karbohidratoa bera, erretzen ez ditugun gehiegizko kaloriak baizik.
|
Modu
osasungarrian jaten bada, pasta bera ez da gehiegizko kiloen erantzulea, baina bai gehitzen diren osagai eta saltsak (gazta, gurina, hirugiharra, txorizoa…). • Pasta integrala osasungarriagoa da Egia.
|
|
|
Baso bat ardo egunean, mahatsekin egiten dutelako». Zerk galarazten dien
|
modu
osasungarrian jatea Osasuntsu elikatzea ez da beti erraza izaten, are gehiago osasunerako hain interesgarriak ez diren hautuak errazten dituzten dinamika eta ingurune obesogenikoetan gaudenean. «Hobeto jateko» oztopo nagusien artean, hauek aipatzen dituzte nerabeek:
|
|
|
Ezinbesteko faktorea da, prebalentzia handieneko minbizia kolon ondestekoa delako eta horren arrazoi nagusia elikadura txarra delako. 50 urtetik aurrera gorozkietan odola detektatzeko testa oso ondo dago, baina azpimarratu behar da prebentzioa bizitza osoa
|
modu
osasungarrian jatea dela. Harreman hori, begien bistakoa dena, ezagutzera eman genuke.
|
|
|
Egun hauetan
|
modu
osasungarrian jateko eta gabonetako gehiegikeriak ez luzatzeko, erraz egin daitezkeen plateren ideia batzuk emango dizkizugu.
|