|
2003
|
|
|
Gainera, koralezko arrezifeek milioika urpekari erakartzen dituzten herrialdeetan, turismo jasangarria diru iturri garrantzitsua izan liteke bertako biztanleentzat. Hala ere, onura horiek lortzeko, arrezifeak
|
modu
iraunkorrean kudeatu behar dira. Baina, erakunde ekologistaren arabera, arduragabekeriazko garapen turistikoek kalte larriak eragin dizkiete arrezifeei.
|
|
|
Edizio honek basoen kudeaketa iraunkorra izango du ardatz. “Nazioek
|
modu
iraunkorrean kudeatu behar dituzte basoak, gaur egungo belaunaldiek planetako baliabideen onurez gozatu ahal izan dezaten, eta, aldi berean, baliabide horiek gorde egin behar dituzte etorkizuneko belaunaldien beharrei aurre egiteko”, adierazi zuen Hosny El Lakany FAOk Mendi Sailarentzat duen zuzendariorde nagusiak. NBEko agentziak 37 dokumentu aurkeztuko ditu, basoek gizateriarentzat duten garrantzia azpimarratzeko, eta nazioarteko komunitateari gogorarazten dio ahalegin handiagoa egin behar duela basoak funtsezkoak diren sektoreen alde.
|
|
2007
|
|
|
Neurri polemiko horiez gain, zenbait erakundek beste ekimen batzuk jarri dituzte abian, ondare natural horren kontserbazioa eta jarduera kultural, turistiko edo ekonomikoen garapena bateratzeko. Nafarroako Gobernuaren “Micovaldorba” proiektua Valdorbako perretxiko eta trufak
|
modu
iraunkorrean kudeatzea da, landa eremuak garatzeko. Europako Batzordearen Best Life saria jaso du ideiak.
|
|
2008
|
|
|
Nazioarteko 14 erakunde, Basoen Arloko Lankidetza Elkartean (ACB, ingelesezko siglak) bildurik, esparru estrategiko berri bat zabaltzen ari dira,
|
modu
iraunkorrean kudeatutako basoak klima aldaketaren ondorio negatiboak arintzean funtsezko zeregina dutela bermatzeko. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) jakinarazi duenez, munduko basogintza sektoreko arduradun politiko eta eragileei zuzendutako esparru estrategiko berri horrek azpimarratzen du garrantzitsua dela herrialdeei laguntzea klima aldaketa arintzeko eta, aldi berean, klima aldaketara egokitzeko neurriak hartzen.
|
|
|
Hori kudeaketa tradizionaletik haratago doa, eta barne hartzen ditu dibertsitate biologikoaren kontserbazioa, bizirauteko baliabideei laguntzea, basoetako ondasun eta zerbitzuen sorta bat hornitzea eta administrazioarekin eta finantzazioarekin zerikusia duten alderdiak”, adierazi zuen Jan Heino ACBko lehendakariak eta FAOko Baso Departamentuko zuzendari nagusiak. Zura baliabide berriztagarria da, eta
|
modu
iraunkorrean kudeatutako basoetatik lortzen denean, karbonoa gordetzeko material eraginkorra da. Zura ateratzeak basoan karbono gutxiago metatzen duen arren aldi baterako, ateratako CO2 gehiena zur produktuetan gorde daiteke hainbat hamarkadatan.
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, horiek aldatzean edo suntsitzean, milioika pertsonaren eta espezieren biziraupena arriskuan jartzen da.
|
Modu
iraunkorrean kudeatuta, zura eta beste baso produktu batzuk ematen dituzte, eta funtsezkoak dira inguruko baldintza naturalei eusteko, higadura saihesteko eta ziklo hidrologikoa arautzeko. Berotze globalaren aurkako borrokan ere garrantzitsuak dira:
|
|
|
Hala, GKEak, satelite bidezko teknologiaren bidez, arrain horien kokapena, uraren tenperatura eta sakonera ezagutzen ditu. Ekimen honen helburua zientzialariei datuak ematea da, arrantza
|
modu
iraunkorrean kudeatu ahal izateko. Joan den urtean Mallorcako ipar mendebaldean lau ale heldu markatu ondoren, WWFk jakin ahal izan du hegalaburra hasieran uste baino gehiago egoten dela Mediterraneoko uretan.
|
|
|
Horretarako, hainbat neurri bultzatuko ditu, besteak beste, ingurumen teknologien babesa, etxeko emisioen salerosketa sistema edo karbono zergak. Txinan, zenbait arduradun instituzionalek aitortu dute interesa dutela herrialde horretako urbanizazioaren abiadura handia
|
modu
iraunkorrean kudeatzeko. Karbono gutxiko neurriak abian jartzea izango litzateke egin litekeen ekimenetako bat.
|
|
2010
|
|
|
Finean, uztarketa teoriko eta praktikoari begira, hizkuntzak
|
modu
iraunkorrean kudeatzeak izango lituzkeen inplikazioak, honako lerro bideen inguruan zehatz daiteke hausnarketa gisa: nazioarterako hizkuntza politika globala zehaztea beharrezkoa da, eta ondoren egin den funtzio berrantolaketari eutsi, ingelesari funtzio guztiak eman gabe hizkuntza gutxituaren funtzio esklusiboak bermatzeko irizpide eta lehentasunak ezarriz.
|
|
|
Hainbat web orrik era guztietako eredu dibertigarri, erromantiko eta pertsonalizagarriak dituzte, pertsona maiteari posta elektronikoz bidaltzeko. Klasikoenek paper birziklatuz eta
|
modu
iraunkorrean kudeatutako basoetatik abiatuta egindako postalak bila ditzakete. Birziklapenaren ohiko ekoetiketak edo Baso Administrazioaren Kontseiluaren zigilua (FSC) oso lagungarriak dira horiek aurkitzeko.
|
|
|
ingurumen aldetik egokiak diren teknologietan inbertsio handiak; egokitzeko kudeaketa aktiboa; jarduera proaktiboak ingurumenaren arazoei garaiz heltzeko, ondorioak bete betean jasaten hasi baino lehen, alegia; zerbitzu publikoetan inbertsio handiak (hezkuntzan eta osasunean, adibidez); gizarte eta ekonomia aldetik dauden desorekak murrizteko eta pobreziarekin amaitzeko neurri irmoak. Gainera, komunikazioa ezinbestekoa da baliabideak
|
modu
iraunkorrean kudeatzeko; izan ere, garapen iraunkorrak ondo informatutako herritarrak behar ditu, aurrean ditugun egoera zailak konpontze aldera erabaki zuzenak hartzeko gai izango diren herritarrak. Premiazkoa da pentsamoldea aldatzea, eta, batez ere, gure artean eta naturarekin harremanetan jartzeko modua aldatzea.
|
|
|
Alabaina, merkaturatu gabeko onurak merkaturatutakoak baino altuagoak dira normalean eta, batzuetan, baita baliotsuagoak ere. Ekosistemen zerbitzuak aintzat hartzen direnean,
|
modu
iraunkorrean kudeatutako ekosistema naturalaren gaur egungo balio garbia askotan handiagoa da modu intentsiboan kudeatu edo moldatutako sistemarena baino. Esaterako, orain arte egin den ikerketarik sakonenetako batean, Mediterraneoko zortzi herrialdetako basoei loturiko balio ekonomiko merkaturatua eta merkaturatu gabea aztertu zen, eta egiaztatu zen egurraren eta zuraren balioa, oro har, herrialde bakoitzeko basoen balio ekonomiko osoaren heren batera ere ez zela iristen.
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa zientifiko berritzaileak babestea Zementu industriak hainbat ikerketa ildo sustatzen ditu lehiakorragoak eta iraunkorragoak izateko. Besteak beste, emisioak murriztea eta kontrolatzea, harrobiak
|
modu
iraunkorrean kudeatzea eta baliabide naturalak minimizatzea, energia eraginkortasuna hobetzea, nanoteknologia erabiltzea hormigoi berriak sortzeko, etab. Erregai gisa hondakinak aprobetxatuz aurreztutako energia 312.000 etxebizitzaren urteko kontsumo baliokidea izan zen 2009an. Eduardo Torroja Zientzia Ikerketako Kontseilu Gorenak (CSIC), Eraikuntza Zientzien Institutuko Carmen Andradek, adierazi du hormigoiak CO2 kantitate handiak xurgatzen dituela eraikuntzen bizitza baliagarrian, eta eraikuntza hondakinen birziklapenak xurgapen hori maximizatuko duela.
|
|
|
Pisu txikia duenez eta adreilu gisa diseinatuta dagoenez, errazago garraiatzen da, eta, ondorioz, energia gutxiago gastatzen da eta karbono dioxido (CO2) gutxiago isurtzen da, klima aldaketan eragina duen gasa. Konposizioaren %75 kartoia da, birziklatzetik edo
|
modu
iraunkorrean kudeatutako basoetatik datorren materiala.
|
|
2012
|
|
|
Rio+ 20 konferentzian, garapen iraunkorraren erronka handiari buruz eztabaidatzen da, berriro ere, ekonomia berdea leloa hartuta. Dokumentu ofizialean, garapen iraunkorraren eta pobrezia errotik kentzearen arloan proposatzen da ekonomia berdea; horrek natura baliabideak
|
modu
iraunkorrean kudeatzea dakar, ingurumenaren gaineko eraginak saihestuz, eta hondakinak murriztuz.
|
|
2015
|
|
|
Herritarrak funtsezkoak dira erosteko erabakiekin.
|
Modu
iraunkorrean kudeatutako produktuak nahiago izanez gero, ez da gehiegizko edo legez kanpoko arrantza egiten, eta gaur egungo eta etorkizuneko baliabideak amaitzen ari dira. Artikulu honek bost aholku ematen ditu Eguberrietan arraina eta mariskoa modu iraunkorrean kontsumitzeko.
|
|
2017
|
|
|
kalitatea hobetzea, eta, baliabideak eta hondakinak
|
modu
iraunkorrean kudeatzea
|
|
|
Halaber, ingurumen politika arduratsu batek estrategia egituratu baten ondorioa behar du izan. Biak ala biak estrategikoki planifikatu eta ebaluatu behar dira, eta, estrategia horren bidez, ingurune naturala babestea, ingurumenaren kalitatea hobetzea, eta, baliabideak eta hondakinak
|
modu
iraunkorrean kudeatzea xede duten bitartekoak jarri behar dira.
|
|
2018
|
|
|
Eta gehiago daude. Sartu hemen saltokiei beren janari soberakinak
|
modu
iraunkorrean kudeatzen laguntzen die, plataformak soberan dituzten elikagaiak prezio murriztuan saltzeko aukera ematen baitie. Hau ere badago Nik ez dut alferrik galtzen Prosalus GKEak bultzatzen du, soberako janaria partekatzeko.
|
|
2022
|
|
|
Adibidez, Sumatrako tigrea gutxitzeko arrazoi nagusietako bat bere habitata deforestatzea da. FSC ziurtagiri zigilua duten produktuak erosten badira,
|
modu
iraunkorrean kudeatutako zur batean oinarritutakoak, arriskua duten espezieetatik datozen produktuen erabilera murriztu egiten da (adibidez, aipatu dugun arriskua). Arriskuan dauden animalietan oinarritutako produktuak erosteak, delitua izateaz gain, desagertzeko zorian jartzen ditu izaki bizidun asko.
|
|
2023
|
|
|
Munduko arrantza toki guztiak
|
modu
iraunkorrean kudeatuko balira, urtero 16 milioi tona arrain eta itsaski lor litezke, giza elikadurarako funtsezkoak baitira.
|
|
|
Hain zuzen, 3.000 milioi pertsonak baino gehiagok egunero behar dituzten proteinen bostena ematen dute mundu osoan. Arrantza jasangarria eta munduko elikadura Azken kalkuluen arabera, munduko arrantza toki guztiak
|
modu
iraunkorrean kudeatuko balira, urtero 16 milioi tona arrain eta itsaski lor litezke. Kopuru horrek, 2030erako arrantzan egitea aurreikusten den 96 milioi tonekin batera, lau milioi pertsonak jasaten duten burdina gabezia eta beste 18 milioi pertsonak duten B12 bitaminaren urritasuna suntsi ditzake.
|
|
|
Kalitate handiko materialekin egiten direnek denboraren joanari eusteko joera dute, eta beste haur batzuek partekatu edo oinordetu ditzakete. Garrantzitsua da material iraunkorrekin eta ingurumena errespetatzen duten materialekin egindako jostailuak bilatzea, hala nola zur ziurtatua(
|
modu
iraunkorrean kudeatutako basoetatik datorrena), plastiko birziklatuak edo bioplastikoak (iturri berriztagarrietatik egindakoak, hala nola arto almidoia). 8 Begiratu bideo-jokoen informazioari Bideojokoak, filmak, telebista programak eta aplikazio mugikorrak PEGI (Pan European Game Information) sistemaren arabera sailkatzen dira.
|
|
|
f449 Erregai fosilak baino ekologikoagoak dira. Zura baliabide natural berriztagarria da,
|
modu
iraunkorrean kudeatu eta kontsumitzen bada. Karbono dioxidoaren (CO2) emisioak (klima aldaketan eragiten duen gas nagusia) ia nuluak dira.
|
|
|
Komunitateko erabiltzaileek hitz egiteko eta botoa emateko aukera dute funtzionamenduari eragiten dioten erabakietan. Gobernantza eraginkorra funtsezkoa da baliabideak zuzen eta
|
modu
iraunkorrean kudeatzen direla bermatzeko.
|