|
2013
|
|
|
" Nik lehendik ere idatzi izan ditut deskribapenak, baina, tira, orain, hobeto egiten ikasiko dut. Eta, bloga dela eta, nik ez
|
dut
inoiz blog era ezer igo, baina irakasleak irakatsiko digu!".
|
|
|
a) Eta zuk," beti ongi nahi
|
duenak
maiz gaizki" dabilela jakinda, nola ikusten duzu zeure burua. Jo ezazu berriz ere taulara, eta jaso informazio hori hirugarren zutabean.
|
|
|
Euskara batuaz aritzen bazarete, ez duzue elkar ulertzeko arazorik izango, hizkuntzari dagokionez, behintzat. Baina ba al
|
duzu
zure euskalkian aritzeko ohiturarik?
|
|
|
2
|
Zuen
euskalkian ere izango da kantu berezi edo ezagunen bat. Talde txikitan elkartuta, hautatu zuen eskualdeko kantu bat, eta osa ezazue hari dagokion fitxa, honako ezaugarriak azalduz:
|
|
|
Taldeka, hautatu duzuen kantua ikasiko duzue. Prest zaudetenean, gelan abestuko duzue,
|
zuen
gelakideen aurrean, eta grabatu egingo duzue. Grabazioa egiteko, audio editorea erabiliko duzue.
|
|
|
Horixe izango da blog era igoko duzuen eta beste ikastetxeko ikaskideekin partekatuko duzuen lehenengo informazioa:
|
zuen
gustukoa den eta zuen euskalkian dagoen kantua.
|
|
|
Horixe izango da blog era igoko duzuen eta beste ikastetxeko ikaskideekin partekatuko duzuen lehenengo informazioa: zuen gustukoa den eta
|
zuen
euskalkian dagoen kantua.
|
|
|
prozesatzailea erabili behar
|
duzu
. Amaitutakoan, ez ahaztu gordetzea!
|
|
|
3 Zuetako batzuentzat, beharbada, posta elektronikoa erabiltzen duzuen lehen aldia izango da. Beraz, hemen
|
dituzue
horretarako jarraitu behar diren urratsak:
|
|
|
Asko dira, gure eguneroko bizitzan, elkarri begirunea adierazteko erabiltzen ditugun esapideak edo gizalege formulak. Hemen
|
dituzu
horietako batzuk.
|
|
|
1 Halakoak esateko, zer esapide erabiltzen duzue
|
zuen
herrian. Irakasleek edo jende helduak ere horiexek erabiltzen al dituzte?
|
|
|
Irakasleek edo jende helduak ere horiexek erabiltzen al dituzte? Taldean bilduta, pentsa ezazue zer nolako esapideak erabiltzen diren
|
zuen
herrian; osatu esapide zerrenda bat, eta zehaztu zertarako erabiltzen den bakoitza.
|
|
|
Gelakide guztien artean, esapide horiek grabatu egingo dituzue. Kontuan hartu ondo ahoskatzea, erritmoa zaintzea, intonazioa& Grabazioan garbi adierazi behar
|
dituzue
honako datu hauek:
|
|
|
Aurrekoan aipatu nian pertika jauzilaria nintzela. Laster, Espainiako proba batzuetan parte hartuko diat eta ezin
|
nauk
entrenatu gabe geratu zuen etxean nagoenean.
|
|
|
Baina,
|
zuen
herria ez duk mapan
|
|
|
Baina, zuen herria ez
|
duk
mapan
|
|
|
Herria txikia
|
dun
, baina kristoren
|
|
|
Egoera batean informazio bat behar
|
dugunean
edo daturen bat falta zaigunean egin ohi ditugu galderak; hau da, galderek informazio helburu bat izaten dute.
|
|
|
Egoera batean informazio bat behar dugunean edo daturen bat falta zaigunean egin ohi
|
ditugu
galderak; hau da, galderek informazio helburu bat izaten dute.
|
|
|
1 helburua. Galduta zaude, eta herriko enparantzara joan nahi
|
duzu
.
|
|
|
Aitarekin kotxean zindoazela, istripua izan duzue. Autoko aseguru agentziakoak beste norbaitekin kontrastatu nahi
|
du
aitak emandako informazioa.
|
|
|
Ikastetxetik irtendakoan, zer egin erabakitzen ari zaretela, Andonik proposamen bat egin du, eta Kepa urduri jarri da. Andoniren proposamenarekiko Keparen iritzia jakin nahi
|
duzu
.
|
|
|
Egun on! Ba al
|
duzue
Parisen familia batentzat bisita egokiak jasotzen dituen gida edo liburuxkarik?
|
|
|
Elkartruke batera joan aurretik, badira eskuratu beharreko hainbat informazio, esate baterako, maletan zer sartu behar
|
duzun
jakiteko, hartuko zaituen familiaren etxean zer aurkituko duzun aurreikusteko, edota zenbat diru eramango duzun erabakitzeko. Hori guztia jakiteko, zer galdera egingo zenuke?
|
|
|
1
|
Zuen
etxean bost kide bizi zarete. Zenbat logela dituzue?
|
|
|
1 Zuen etxean bost kide bizi zarete. Zenbat logela
|
dituzue
–
|
|
|
2 Bidaia egingo dugun garaian, zenbat euri egin ohi
|
du
zuen eskualdean?
|
|
|
3 Ba al
|
duzue
etxe abererik?
|
|
|
8 Zein da batez besteko tenperatura
|
zuen
eskualdean, bidaia egingo dugun garaian?
|
|
|
10 Zer bazkaldu ohi
|
duzue
–Eta afaldu?
|
|
|
2 Galdera horiez gain, idatz itzazu zure truke kideari egingo zenizkiokeen beste bost galdera, zuk
|
duzun
bestelako informazio behar bat asetzeko.
|
|
|
Ikusi dugun bezala, galderak helburuarekiko egokia izan behar
|
du
. Horretaz gainera, nori egiten zaion galdera ere garrantzitsua da, erantzun egokia jaso nahi badugu.
|
|
|
Ikusi dugun bezala, galderak helburuarekiko egokia izan behar du. Horretaz gainera, nori egiten zaion galdera ere garrantzitsua da, erantzun egokia jaso nahi
|
badugu
.
|
|
|
Tunisia, Egipto, Libia, Yemen, Pakistan... Leku horietan guztietan, albisteez gain, milaka istorio aurkituko zenituen, istorio txikiak, pertsona interesgarriak, memento hunkigarriak... komunikabideetan lekurik izaten ez
|
dutenak
. Zer sentitzen duzu horrelakoetan?
|
|
|
b) Kazetariak eginiko galderek ba al
|
dute
loturarik elkarrizketaren komunikazio asmoarekin. Eta entzuleek eginikoek?
|
|
|
b) Zer deritzozue zuzeneko deia egiten dutenek euskalkiekiko
|
duten
jarrerari?
|
|
|
Badakigu, dagoeneko, helburuarekiko galdera egokia formulatu behar dela. Ikasi dugu, halaber, behar
|
dugun
erantzuna jasotzeko, pertsona egokiari galdetu behar zaiola. Bi baldintza horiek betetzen ditu Xabier Payari aspalditxo egindako elkarrizketak.
|
|
|
c) Eta zer falta
|
duzula
uste duzu zuk?
|
|
|
c) Eta zer falta duzula uste
|
duzu
zuk?
|
|
|
Nik, berez, ikasketa ertainak
|
ditut
musikan. Hamaika urte pasatu nituen pianoa jotzen.
|
|
|
Oso matriarkala da gure familia. Horrek ez du esan gura aita maite ez
|
dudanik
. Nik, finalean, ama aipatzen nuenean, aitak badaki, zeharka, bera ere aipatzen nuela.
|
|
|
Kirolaren kontu hori ere badago. " Mens sana in corpore sano" bete gura
|
dut
. Kirola egin dudanean on egin dit.
|
|
|
Quebeceko urteak asko aldatu zidan bizimodua; kirol asko egin nuen, bizimodu ordenatua nuen& Ez dakit noiz, baina ihesalditxoren bat egin nahi
|
nuke
. Musikari ere heldu nahi nioke; orain ere, etxera haserre heltzen naizenean, pianoaren aurrean jartzen naiz.
|
|
|
Hemen azpian
|
duzuna
lagun berriak ezagutzeko edo bikotekide posibleak ezagutzeko erabiltzen diren galdetegien antzekoa da. Baina galdetzaileak falta dira, eta, ordainetan, bi pertsonek emandako erantzunak ematen dira.
|
|
|
a) Dudarik gabe, Benito Lertxundi da, nahiz eta adinean gora doan eta ahotsa ez
|
duen
jada gaztetakoa.
|
|
|
4 Familiako antza
|
duzu
–
|
|
|
a) Aitaren begiak, amaren bihotza eta amonaren malaletxea
|
ditudala
esaten didate.
|
|
|
b) Begi urdinak, sudur txikia eta ile kizkur kizkurra
|
ditut
.
|
|
|
b) Gehien harekin egoten naizenez, anaiarekin esango dut. Ikaragarri maite
|
dugu
elkar, baina
|
|
|
a) Zer nahi
|
duzu
, bada, nik galdetzea!
|
|
|
b) Adibidez, nire datu pertsonalak, telefonoa, helbidea& eskatzen didan ezezagun baten galderei ez nieke erantzungo, badaezpada. Edo iraingarria den galdera bati, edo mina emateko borondatea
|
duela
iruditzen zaidanari
|
|
|
a) Zure herriko zer leku bisitatu behar
|
genuke
, derrigorrez, bertan egingo dugun egonaldian zehar?
|
|
|
Aurreko jardueran hitzen arteko loturak egiten jardun duzu. Oraingoan, esaldi zatiak lotu behar
|
dituzu
.
|
|
|
1 Elkartu ezkerreko zutabeko esaldiaren hasiera bakoitza dagokion eskuineko esaldi bukaerarekin. Emaitzak zentzua
|
duen
esaldi zuzena izan behar du.
|
|
|
1 Elkartu ezkerreko zutabeko esaldiaren hasiera bakoitza dagokion eskuineko esaldi bukaerarekin. Emaitzak zentzua duen esaldi zuzena izan behar
|
du
.
|
|
|
a) diote b)
|
dute
c) dizkiote
|
|
|
a) dizu b) zaizu c)
|
zaitu
|
|
|
Orain, bi hitz aukeratu behar
|
dituzu
esaldia osatzeko:
|
|
|
e) Nork esan
|
du
egia?
|
|
|
1 Osa itzazu honako zerrenda honetako baieztapenetako hutsuneak; horretarako, hautatu bakoitzaren azpian
|
dituzun
aukeretatik egokia dena.
|
|
|
dut: agurtuz; nor naizen adieraziz; euskalkia
|
badu
, hizkera horretako hitzak zein esamoldeak erabiliz; eskerrak emanez; eta, bukaeran, berriz agurtuz.
|
|
|
4 Galdera egokia formulatzeaz gainera, esanahi
|
duen
esaldia formulatu
|
|
|
1 Nola moldatu zara? Dagoeneko zer ikaskuntza
|
duzu
zeureganatuta. Ba al dago sakondu zenukeen alderdirik?
|
|
|
4 Ez itzazu erantzun eduki iraingarria
|
duten
mezu elektronikoak edo deseroso sentiarazten zaituztenak. Zuk ere zain ezazu bidaltzen dituzun mezuen edukia.
|
|
|
4 Gisa honetako trukeetan ez ezik, zure eguneroko bizitzan ere, etengabe ari zara besteekin elkarrizketan: korridorean beste gelako lagun batekin ari zarenean, sare sozialetan, irakasleak taldeka lanean jartzen zaituztenean& Orain arte ikasi duzun guztia kontuan harturik, zure ingurukoekin begirunez jokatzeko konpromisoa hartu nahi
|
zenuke
. Idatz ezazu, beraz, zein den zure konpromisoa.
|
|
|
a) Zaila da zuri aurre egitea; izan ere, ideiak garbi
|
dituzunean
, ez duzu erraz amore ematen, zeureari eusten diozu etengabe.
|
|
|
a) Zaila da zuri aurre egitea; izan ere, ideiak garbi dituzunean, ez
|
duzu
erraz amore ematen, zeureari eusten diozu etengabe.
|
|
|
b) Beti adi egon ohi zara, eta ingurukoek
|
dituzten
beharrak asetzeko prest; trukean ezer espero gabe, gainera.
|
|
|
d) Bizitza gogorra izan duzu; hala eta guztiz ere, egoera zailenak ere alderik onenetik ikusteko edo hartzeko joera
|
duzu
.
|
|
|
e) Ume garaian, ez
|
zenuen
beste inorekin egon nahi; amaren gonapean egon nahi izaten zenuen beti.
|
|
|
g) Inork gutxik daki nolakoa zaren, beti itxurakeriatan aritzen baitzara. Esan daiteke arazoak
|
dituzula
zeure burua den bezalakoa agertzeko.
|
|
|
h) Alde guztietan nabarmen geratzen zara; izan ere, ahora datorkizuna botatzeko joera
|
duzu
, batere pentsatu gabe.
|
|
|
j) Ez aurrera ez atzera, inoiz ez
|
duzu
jakiten zer erabaki.
|
|
|
b) Horrekin ezin da. Denetarako
|
du
erantzuna; du.
|
|
|
b) Horrekin ezin da. Denetarako du erantzuna;
|
du
.
|
|
|
|
duela
alde egin du.
|
|
|
d) Langilea diostazu? Aita
|
zuen
langilea horrek! Bera, ostera,
|
|
|
f) Gelakideen eta lagunen konfiantza ez ezik, gurasoena ere galdu omen du. Ez da harritzekoa
|
du
eta.
|
|
|
Pertsonen deskribapenak egiteko baliagarria izango zaizun adjektibo multzo handi bat
|
duzu
hemen. Denak nahastuta daude, beraz, lagungarriagoak gertatuko zaizkizu ordenatzen eta sailkatzen badituzu.
|
|
|
8 Zuek deskribatzeko erabiltzerik nahi ez
|
zenuketenak
(2 adjektibo)
|
|
|
Zer egiten ote du aisialdi tarteetan? Zer ote
|
du
gustuko?
|
|
|
1 Zer jakin nahi
|
zenuke
zure truke kideari buruz. Zure jakin mina asetzeko, presta ezazu informazio hori jasoko duen taula; bertan, ezaugarriak sailkatzeko balio izango duten kategoriak zehaztuko dituzu.
|
|
|
Zure jakin mina asetzeko, presta ezazu informazio hori jasoko duen taula; bertan, ezaugarriak sailkatzeko balio izango duten kategoriak zehaztuko dituzu. Ondoren, zure truke kideari bidaliko diozu taula, posta elektroniko bidez; mezuan azaldu behar diozu bere buruaren deskribapena egin behar
|
duela
, bere ezaugarriak zuk bidalitako taulan idatzi egin behar dituela, kategoria horien arabera, eta, azkenik, deskribapena idatzi behar duela.
|
|
|
Zure jakin mina asetzeko, presta ezazu informazio hori jasoko duen taula; bertan, ezaugarriak sailkatzeko balio izango duten kategoriak zehaztuko dituzu. Ondoren, zure truke kideari bidaliko diozu taula, posta elektroniko bidez; mezuan azaldu behar diozu bere buruaren deskribapena egin behar duela, bere ezaugarriak zuk bidalitako taulan idatzi egin behar
|
dituela
, kategoria horien arabera, eta, azkenik, deskribapena idatzi behar duela.
|
|
|
Zure jakin mina asetzeko, presta ezazu informazio hori jasoko duen taula; bertan, ezaugarriak sailkatzeko balio izango duten kategoriak zehaztuko dituzu. Ondoren, zure truke kideari bidaliko diozu taula, posta elektroniko bidez; mezuan azaldu behar diozu bere buruaren deskribapena egin behar duela, bere ezaugarriak zuk bidalitako taulan idatzi egin behar dituela, kategoria horien arabera, eta, azkenik, deskribapena idatzi behar
|
duela
.
|
|
|
olakoa da
|
zuen
ikastetxea. Ba al du soinketa gelarik?
|
|
|
olakoa da zuen ikastetxea? Ba al
|
du
soinketa gelarik. Bertara joango banintz, zer auzotan legoke nire etxea?
|
|
|
Bertara joango banintz, zer auzotan legoke nire etxea? Makuluak behar
|
ditut
ibiltzeko; eroso mugitu naiz?
|
|
|
Horietan ere egin behar izaten da deskribapen plan bat. Adibidez, argazkilariak, batzuetan, hurbildu egiten du argazki kameraren objektiboa jaso nahi
|
duen
errealitatera, xehetasunei erreparatuz; beste batzuetan, urrundu egiten du objektiboa, ikuspegi orokorragoa jasotzeko.
|
|
|
3 Orain, alderantziz egingo duzu; hiru izen multzo proposatzen dizkizugu, eta multzo bakoitza izendatzeko kategoria asmatu behar
|
duzu
. Alegia, zuk zehaztu behar dituzu hitzok sailkatzeko irizpideak.
|
|
|
3 Orain, alderantziz egingo duzu; hiru izen multzo proposatzen dizkizugu, eta multzo bakoitza izendatzeko kategoria asmatu behar duzu. Alegia, zuk zehaztu behar
|
dituzu
hitzok sailkatzeko irizpideak.
|
|
|
ri
|
zituen
; eta papaia baratza bat zegoen alderdi batean, eta ogi arbola bestean;
|
|
|
eta juxtu aurrean, itsasoari begira, itsasontzi baten masta jarria
|
zuten
bandera Zeren alderdi
|
|
|
Etxeari zegokionez, hiru bizitza
|
zituen
, gela handi eta balkoi zabalekikoak.
|
|
|
Leihoek kristalak
|
zituzten
eta kristal apartak, ura bezain gardenak eta eguna bezain argitsuak.
|
|
|
(a) ondo ikus nezakeen inguru guztia: (b), zuk hain gustuko
|
duzun
udal liburutegia;
|
|
|
2 Ohea abiapuntutzat harturik, logelaren deskribapena egingo duzue. Lehenik, banaka adostuko duzue deskribapen plana, eta, ondoren, nork bere deskribapena idatzitako
|
du
.
|
|
|
zer adjektibok adieraziko luke hobekien zure izaera? Nola deituko genioke gela hankaz gora
|
duen
pertsonari. Zeurea bezala dagoen gela bat partekatu bazenu norbaitekin, eta zure gustukoa ez balitz, adieraziko al zenioke?
|
|
|
ZER URRATS EGIN BEHAR
|
DITUT
DESKRIBAPEN BAT EGITEKO?
|
|
|
Baina ziur badela, oraindik ere, elkarrengandik jaso ez duzuen informazioren bat eta hura ezagutzeko irrikaz zaudela. Orain
|
duzu
urratsa egiteko unea: egin itzazu, orain, artean egin ez dituzun galderak.
|