|
2002
|
|
|
Gaur egun, oro har, aitortzen da oso garrantzitsua dela garapenean duen zeregina, ezin baitugu baliabide handirik aurkitu eragile guztiekin elkarterik gabe”, adierazi zuen Annanek Johannesburg en dauden ia 200 enpresetako ordezkarien aurrean. “Denok ohartu gara gobernuek ezin
|
dituztela
beren kabuz konpondu ingurumen eta gizarte arazoak. Gobernuek, enpresek, gizarte zibilak eta unibertsitateek elkarrekin lan egin behar dute, elkarteen garaian sartu garelako”, gehitu zuen.
|
|
2003
|
|
|
(...) eguneroko gizarte bizitzaren joan etorri arruntak ere ezin
|
dituztela
beren kabuz eta beren etnohizkuntza hutsez osorik bideratu. (...) Eta hori zergatik?
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, helduen %67, 3k beren osasun egoera “ona” edo “oso ona” dela diote. Osasuna txarra dela uste duten pertsonen kopurua handitzeaz gain, gaixotasun kroniko eta akutuak, trafiko, lan edo etxe istripuak gehitu dira, eta adineko pertsona gehiagok
|
dituzte
beren kabuz bizitzeko mugak eta ezintasunak. Afekturik eza Sostengu afektiborik eza milaka herritarren bizi kalitatea baldintzatzen duen beste alderdi bat da, batez ere adinekoena, baina ez haiek bakarrik; izan ere, kalkulatzen da 16 eta 64 urte bitarteko lau milioi eta erdi pertsonak ez dutela inoiz irteteko gonbidapenik jasotzen.
|
|
2005
|
|
|
%42an gaixotasunetik modu misteriotsuan bizi ziren pertsona dementeak ziren (gaixoen biziraupena mugatzeagatik da ezaguna); %45ean, lehen sintomak 80 urtetik aurrera hauteman ziren, eta %13k ez zuen inolako sintomarik. Ehun urtetik gorako ia erdiek ez dituzte beren ahalmen mentalak mantentzen Adituak azpimarratu du bizirik atera zirenek (gaixoak) eta gaixotasunetik ihes egin zutenek gaitasun handia
|
zutela
beren kabuz moldatzeko. Paradoxikoki ez bezala, pertsona horien osasun maila orokorra ere ohiz kanpokoa zela egiaztatu zen:
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, “arazoa talde irregularrak dira, hala nola, baliabide natural jakin batzuk defendatzen dituzten paramilitarrak, gerrillak edo fakzioak, esate baterako, diamante trafikoa, haurrak tartean sartzen dituztenak” zehaztu zuen Castro Pitak. Adingabeek ezin
|
dute
beren kabuz erabaki, eta horrek kolektibo “ahulenetako” bat bihurtzen ditu, eta, emakumeekin batera, “pobreziaren adierazpena” dira. Kanpamenduetan bizi diren errefuxiatuen %60 emakumeak eta haurrak dira, eta babesik gabe geratzen dira familiaburua gatazka armatuan borrokatzeko mugitzen denean.
|
|
2010
|
|
|
Adintxikikoen etxebizitzetan hezitzaileen eta gaztetxoen artean sortzendiren harremanak, gainera, ez dira bat batean eteten. Sarri, etxerajotzen
|
dute
beren kabuz bizitzen hasten diren gazteek famili giroarenbila. Ane, behintzat, itzuliko da bisita egitera eta ospakizunetara.Nire familia hau da, esan digu, une zail eta aberasgarri askoelkarrekin igaro ditugu.
|
|
|
Ikertzaileek tamaina handiagoko saiakuntza bat egin nahi izan dute, kontrol talde bat barne hartzen duena, sintomak berez eta esku hartzerik gabe konpontzeko aukera egiaztatzeko. Parte hartzaile guztiak sintomatikoak ziren tratamendua baino hilabete batzuk lehenago, eta ez
|
zuten
beren kabuz hobetu; beraz, ziur daude ariketa programa izan zela hura berreskuratzeko giltza.
|
|
2011
|
|
|
Landa eremuetan, adin handiagoa izateak eta ikasketa maila eta diru sarrera txikiak izateak handitu egiten du arnasteko beharrarekin pozik ez egotea, maiz, asma, bronkitis kronikoa edo bestelako arnas gaixotasunak izaten direlako. Adinekoen %1, 9k ezin
|
dute
beren kabuz jan eta edan, eta %61, 6k mina edo ondoeza sentitzen dute. Beste datu deigarri batek dioenez, %61, 6k mina edo ondoeza sentitzen du maiz, eta ehun adineko pertsonatik bik (%1, 9) ezin dute ez jan ez edan urik, ia erdiak (%0, 9) ez eta laguntzarik ere.
|
|
2014
|
|
|
Honen arabera: Odontopediatriako Espainiako Elkartea, SEOP, gurasoek zazpi urte arteko eguneroko eskuilatzea gainbegiratu behar dute, eta adin hori nahikoa
|
dute
beren kabuz egiteko. Aditu horiek diotenez, ez dago ebidentzia zientifikorik eskuilatzeak zenbat iraun behar duen modu frogagarrian esateko, baina egunean bitan gutxienez egitea gomendatzen da, bi minutuz, bakoitza bi minutuz, eta ahokoa urez ez argitzea, gutxienez bost minutu igaro arte.
|
|
2015
|
|
|
AAV birusakdependobirus generokoak dira eta Parvoviridae familiaren barne daude. Wild type (WT) birusekezin
|
dute
beraien kabuz erreplikatu, beste birus baten koinfekzioaren beharra dute, adibidezadenobirusa (Wu et al, 2006). Beraien erabilerak zenbait abantaila suposatzen ditu terapiagenikorako.
|
|
|
Terapiaren helburua bihurtzen ari da, gero eta gehiago, benetako Ni-aren gauzatzea, gaixotzat dituzten horiek ez baitira benetan beraiek. Ez da bakarrik gaixoak direla, gainera ezin
|
dute
beren kabuz osatu edo sendatu; auto errealizazioa posiblea izan dadin laguntza bilatu behar duela sinestarazten saiatzen da.
|
|
2016
|
|
|
gasolina, butanoa, gas naturala?). Dena dela, erregaiek ez
|
dute
beren kabuz
|
|
|
Haurren autosufizientzia da hori, «txalotzen duten bakoitzean jasotzen duten autoestimua baino askoz garrantzitsuagoa» baita. Haur horiek esan zuen hezkuntzan, «pentsatu, planifikatu, erabaki, egin, desiratu, gainditu, landu eta nahastu egin behar
|
dute
beren kabuz bizi eta esperimentatu». Haurrek egiten dutena neurriz kanpo kontrolatzea, etxeko lanak egiteko etengabeko laguntza, beren jarduerak antolatzea, etab. inplizituki mezu inplizitua da:
|
|
2017
|
|
|
(Hirst and Thompson, 1996: 272); izan ere, enpresek ezin
|
dituzte
beren kabuz sortu halako baldintzak eta nazioarteko arbitraje auzitegiek ezin dituzte tokian tokiko lurralde espazioak kontrolatu, jabetza eskubideak ezarri eta mantentzeko, estatuaren hertsapen mekanismorik gabe. Lurralde bateko estatua ez bada indartsua, edo estatuak huts egin badu, ez da egongo hezkuntza masiborik, osasungintzarik, gizarte segurantzarik edo aseguru sistemarik (Stiglitz, 2002) eta horrek, eragin zuzena du kapitalak metatu dezakeen aberastasun maila eta motarekin.
|
|
|
gasolina, butanoa, gas naturala&). Dena dela, erregaiek ez
|
dute
beren kabuz hasten erreakzioa, ez dira besterik gabe aireko oxigenoarekin elkartzen eta erretzen hasten; aurretik piztu egin behar ditugu, hau da, tenperatura handia duen zerbaitekin (pospolo batekin, sugarrarekin&) aktibatu behar ditugu.
|
|
|
Baina, oso garrantzitsua: uxatzaileek ez
|
dute
beren kabuz funtzionatzen; beraz, jostailu dibertigarriak bikoiztu behar dira, jostailuak eta hezur seguruak eskaini arazorik gabe, aspertu eta puzzleak oparitu, laguna zoriontsu eta estimulatu dadin. Jarraitu Eva San Martini Twitter en.
|
|
2018
|
|
|
Sexuen arteko ezberdintasun fisikoa oinarri hartuta, ikusten da sexu bakoitzaren moraltasuna ere oso diferentea dela. Emakumeek, gizonek ez bezala, ezin
|
dituzte
beren kabuz kontrolatu barnean dituzten, irrika mugagabeak?, eta, beraz, ezin dute iritsi gizarte zibilerako beharrezkoa den moraltasun hori. Gizonek ere badute pasiorik, baina arrazoimena erabil dezakete beren sexualitatea gobernatzeko, eta, hala, beren gain har dezakete gizarte politikoa sortzeko eta mantentzeko lana.
|
|
|
Hain zuzen, argudio horrexen ildoan egin dute feministek beste kritika hau: ezkontza kontratuko aldeek debekatua
|
dutela
beren kabuz erabakitzea zein izan behar litzatekeen beren kontratuaren edukia. Marjorie Shultzek, adibidez, arazo hau planteatu zuen:
|
|
2023
|
|
|
Udalerri txikiek ezin
|
dute
beren kabuz gazte hezitzaile zerbitzua abian jarri; hala nabarmendu du Arregik: " Udalerri txikiok ez dugu baliabiderik era horretako zerbitzuak sortzeko.
|
|
|
Noiz eman diezaiokegu mugikorra ume bati? Noiz utzi behar
|
ditugu
beraien kabuz libreki Interneten. Autoa, esaterako, ezin da 18 urtera arte gidatu.
|