|
2004
|
|
|
–Familia bidezko transmisioa hautsia da eta euskararen praktikak mugak dauzka, euskaldun direla dioten taldeetan berean. Oro har euskaldunak konfiantza gutxi
|
du
bere hizkuntzaren baitan. (...) Errebendikazio teorikotik praktikarako urratsa nekez egiten dugu euskaldunek, bitartean errealitatea den bezala onartu behar baita?. 605
|
|
|
Eskola soilaren hizkuntza eragina eskolako atetik irten bezain agudo ahitzen da Euskal Herriko hizkuntza giro gehientsuenetan. Ikastetxearen hizkuntza politikarik euskaldunenak ere gaindiezineko langak
|
ditu
bere hizkuntza egitasmoa mamitzerakoan. Haatik, amildegiaren ertzean bizitzera beharturik ere, ezin dugu amore eman eta ezintasunari men egin.
|
|
|
Begira dezagun geure inguruan: euskaldun asko trabuka eta espainola mutu makilatzat harturik ikusten dugunean, badakigu olioztatu gabe eta herdoilak jota
|
dituela
bere hizkuntzaren bazterrak. Logikoa denez, hiztun horrek objektu bat, diskurtsoa?
|
|
2005
|
|
|
Euskararen Erakunde Publikoak Max Brisson du lehendakari eta oraindik gauza asko zehaztu gabe dituen arren, hizkuntza alorra bere gain hartu du. Orain arte Euskal Kultura Erakundeak (EKE) hartua
|
zuen
bere gain hizkuntzaren alorra. Kulturak eta hizkuntzak bat egiten zuten eta hemendik aurrera EKE kultur alorrera mugatuko da.
|
|
2007
|
|
|
Valentziarrak azaldu zuenez, asmo hori burura eramateko ez da nahikoa hizkuntza gutxiagotuaren kontzientzia izatea, eguneroko hizkuntz gatazketan zerbait gehiago behar da hizkuntza dominatzaileak mendean har ez zaitzan. Hiztunak garbi izan behar
|
du
bere hizkuntzari eutsiko diola, kontuan izan behar du deseroso sentituko dela muturrak ikusi ditu, denbora galdu du... eta pentsatu behar du egoera horietan zer esango eta zer egingo duen. Suayren ustez, horrelako ariketarik gabe hizkuntz sumisioa bermatua dago.
|
|
2009
|
|
|
Isildu ezean elebakarrak ezin
|
du
bere hizkuntza ez inposatu, ez du ezarri beste erremediorik. Eta ia euskaldun guztiak gara elebidunak.
|
|
2010
|
|
|
Baina gaztelaniazko komunikabideekin alderatuta ez gara konpetitiboak, atzera goaz. Gainera, batzuetan uste dugu katalanez egite hutsarekin lana egina dugula, katalanez kontsumitu nahi duenak besterik ez
|
duenez
bere hizkuntzan, berdin joko duela guregana. Eta nik uste bikaintasunaren alde egin genukeela guk, onak izateak konpentsatuko baitu neurri batean proportzioan gutxiago izatea.
|
|
|
euskararen transmisioan eragiteaz gain, eepk hizkuntzaren erabilpena sustatu duela eta ez gazteengan bakarrik. " Irakaskuntzaren bidezko transmisioak bere mugak topatzen ditu eta ez
|
du
berak hizkuntza baten geroa bermatuko" (21 or.) ikuskariek" irakaskuntzatik at segur aski erabilpenaren finkotasuna desafio nagusiena" dela esaten dute (7 or.). bistan da, hau da nire ustez hizkuntza politika baten helburu nagusiena, hizkuntza komunitate batean hizkuntza baten bizitasun objektiboaren irizpide lehena horrren erabilera baita.
|
|
|
Baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. zergatik berreskuratu behar dugu euskara? ...oitzak, gizartearen elkarbizitzari diogun zorra. ez ditu elkarbizitzarako edo pakerako baldintzak sortzen, beretzako nahi duena, beste norbaiti ukatzen dionak. gaztelania hizkuntza nazionala da espainian, eta euskadin ere ofiziala dela aldarrikatzen da gainera, baina ahaztu egiten da euskara ere ofizial dela —gaztelaniaren pareeuskadin. euskararen ofizial izaera ukatzen da, euskaraz bizi nahi
|
duenari
bere hizkuntzan aritzeko aukerarik ematen ez zaionean: irakaskuntzan, administrazioan, epaitegietan e.a.
|
|
2011
|
|
|
Euskaltzaindiaren arauak eskuragarri daude Interneten, erakundearen webgunean. Izan ere, norberak ere
|
badu
bere hizkuntzan kanpoko leku izenak nola esaten diren jakiteko ardura.
|
|
|
Nolanahi ere, ez dago gaur europan estaturik bere lurraldean hizkuntza bizi bat eta bakarra duenik. estatu batzuetan onartuago eta zainduago, Itziar Idiazabal – Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko beste utopia bat? ...ofiziala edo nazionala deitzen denaz gain hainbat hiztun erkidego, indar eta bizitasun ezberdinekin (Barreña et al., 2005). historian zehar gertatu diren hizkuntza ukipen egoerek, askotan, eta banan banaka, hizkuntza askoren desagertzea ekarri dute. galera horiek historian zehar nola bizitu diren jakitea ez da erraza, baina gaur badakigu arriskuan bizi diren hizkuntza erkidego guztiek kezkaz bizi
|
dutela
bere hizkuntzaren galera (Martì et al. 2005), eta ahal duten heinean bere hizkuntzaren biziberritzea lehentasunik handienetakoa bihurtzen dela gizatalde horientzat. oso adibide esanguratsua iruditu zaigu, berriki kolonbian ezagutu dugun nanuyo hiztun komunitatea. 50 bat hiztun izango dira, Amazonia aldean bizi dira, eta orain hogeita hamar urte ia desagertu ziren droga trafikoaren eraginez jasandako sarraskietan. euren hitzetan, gaur aitonak diren lau gizon salbatu ziren eta bere hizkuntza, eta bere oroimenak, kantuak eta erritualak gogoratuz nanuyo hizkuntza bere seme alabei irakastea erabaki zuten nahiz eta haien hizkuntza espainolez nahikoa ordezkatua egon. gaur bizibide eta ondasun oso eskasekin jarraitzen duten arren, harro erakusten dute kapaz direla euren artean nanuyo hitz egiteko, eta badirela zenbait gazte eta haur bere hizkuntza etxean ikasia dutenak eta ondorengoei transmititzeko prest daudenak.1 gaur ukipen egoera bortitzean bizi dira hizkuntza gutxitu gehienak, guztiak ez esatearren.
|
|
|
Estatuaren baitako barne migrazioaren joan etorria ez da beti zorizkoa. Hainbat arrazoi ekonomiko eta sozial dela medio gertatzen den giza migrazio horren harira, eta bide batez, estatuaren estrategiak identitate interes handiak izan ohi
|
ditu
bere hizkuntza eta kultura mendeko nazio zapalduetan inposatzeko. Nazio aniztasuna kudeatu behar duen estatuari ondo baino hobeto baitatorkio immigrazioaren afera hori erdizka burutua daukan homogeneotasuna azken bururaino eramateko.
|
|
|
Zeren eta eskubide horretaz baliatzen da orain estatu etnozentrikoaren ideologia lehen eragindako glotofagia ahaztuta: . Hezkuntzan euskal herritar batek eskubidea izan behar
|
du
bere hizkuntza aukeratzeko. Garai batean asko aipatzen genuen ama hizkuntzan hezteko eskubidea.
|
|
|
aldez edo moldez, norberaren hizkuntza bertan behera uzteko aitzakia aurkitu nahi izaten du hiztun akituak. Bestela esanda, balio sozialik ez
|
duen
bere hizkuntzan ezin dela bizi adierazi nahiko du era batera edo bestera.
|
|
2012
|
|
|
Pariseko Legebiltzarrean finkatzen dituzte legeak eta EEPk eraman behar
|
du
bere hizkuntza politika Frantzian indarrean dagoen legediaren arabera, eta badakigu ez dela abantzu fitsik lurralde hizkuntzen alde frantses legedian. Lurralde hizkuntzak ez dira ofizialak.
|
|
|
Berak dioenez, literatura itzuliak posizio zentrala duen literatura sistemetan, jatorrizko lanen eta lan itzulien arteko bereizketa nahiko lausoa da: itzultzaileak ez
|
du
bere hizkuntzak eskaintzen dizkion aukera linguistiko eta literarioetara jotzen itzulpena egitean; aitzitik, hizkuntza arrotzaren (gehienetan menperatzailearen) ereduak bereganatzen ditu, nahiz eta horrela xede hizkuntzako arau edo joeren aurka joan. Lortzen duen itzulpena, beraz, jatorrizko testuarekiko oso gertukoa izango da, egokitasunari?
|
|
|
Euskarak ere, hizkuntza landu eta dotore bihurtu nahi badu, itzulpenaz baliatu behar omen du ezinbestean. Baina horretarako itzultzaileak etsi etsita egon behar
|
du
bere hizkuntza itzulpenerako tresna egokia dela. Eta uste sendo hori beti izan zuen Orixek, Ibinagabeitiaren esanetan.
|
|
|
Hizkuntza komunitate orok eskubidea du erabakitzeko zein mailatako presentzia izan behar
|
duen
bere hizkuntzak bere lurraldeko hedabideetan, hala tokiko eta tradizionaletan, nola irismen handiago eta teknologia aurreratuagokoetan, erabiltzen den hedapen edo igorpen sistemari begiratu gabe.
|
|
|
1) Jendearen interesa. Jendeak benetako interesa izan behar
|
du
bere hizkuntzarekiko, mantentzeko, transmititzeko, bizirik izateko. 2) Gobernuaren, instituzioen benetako interesa.
|
|
2013
|
|
|
... baina zentzu horretan. Bezeroak ikusi behar
|
du
bere hizkuntzan aritzeko prest gaudela, baina guk beste hizkuntza batean oinarritzen dugula gure lana eta gure izatea. Adibidez, noizbait bezeroarentzat bideoak egiten baditugu ikusi da nola txertatzen den bertakoa kanpoko hizkuntzetan.
|
|
|
1) janaria, edaria eta osasuna; 2) babesa; 3) mundua ezagutzea eta haren materialak eta indarrak menderatzea; 4) gizarte bizitza antolatzea; 5) komunikatzea; 6) gauza atseginak eta gustukoak egitea; 7) nork bere burua eta gizakiaren izatea eta xedea aurkitzea. Horrela, kultura bakoitzak bere modua dauka elikatzeko, babeslekuak eta etxeak eraikitzeko, bakoitzak
|
baditu
bere hizkuntza eta jolasak
|
|
2015
|
|
|
Bistakoa da UPNk ez
|
duela
bere hizkuntza politikan atzera egiteko inolako asmorik, legearen erreforma hau ez baita haiek proposatutakoa izan. Herritarrek urtetan egindako lan eskergaren ondorioa izan da, ez agintarien borondatez sortutako araua.
|
|
2017
|
|
|
Gogoeta parte hartzaileek hazitako egitasmoak baitira. Pena bakarra mugimendu bakoitzak ez
|
baitzuen
bere hizkuntza hautuez jardun.
|
|
|
Komunitate etnokulturalaren hizkuntzak motibazio arazo latz bat dauka, eta arazo hori erabat loturik dago esan berri dugunarekin: hots, beren nazio ondasunak kudeatzeko eskurik ez daukan komunitateak ezin
|
du
bere hizkuntza txertatu prestigio sozialaren instantzietan. Horrek guztiak hiztunak bere hizkuntzaren gainean daukan autopertzepzioan eragiten du, eta ez, hain zuzen, zentzu positiboan.
|
|
|
Orain ez da erabileratik abiatzen, inkontzienteki, baizik eta motibapen kontzientearekin, egiten duena pentsatuz; gisa honetan A ibilbidea (8) egina duen berezko hiztunak B ibilbidea ere betetzen du, zirkuitu osoa bururatzen: AB hiztun bihurtzen da, hiztun osoa, segurtasun eta konfiantza osoa
|
dituena
bere hizkuntzan eta bere baitan.
|
|
2018
|
|
|
Aukera ematen dio bi esparruren artean kokatzeko, translazioan, ama dagoen lurraldearen eta bera dagoenaren arteko amildegian zubiak eraiki nahirik. Ezin du, jakina, baina amak esan ezin duena, iraganeko gertaerak eta damuak ekarri nahi
|
lituzke
bere hizkuntzara, eta saiakera horrek tiratzen dio aurrera. Amai dezagun esanez Lertxundiren aurreko nobela, Zu (2015), eta Horma elkarren kide direla nola edo hala; areago, ziurrenik beharrezkoa da sakoneko irakurketa konparatu bat.
|
|
|
Azurmendiren arabera, hizkuntzak balio dio nazio bati bere kasa eta bere erara pentsatzeko; hezkuntzak berdin erabili behar
|
du
bere hizkuntza nazionala bere burua hobetzeko. Politikoki zuzenaren izenean, testu oro bi eletan idazteko ohitura hartu dugu, eta ohitura horrek arazo praktiko ugari sortzen dizkigu.
|
|
2019
|
|
|
" Atzerritarrak, beraz, ezin
|
du
bere hizkuntza herritartasuna eskuratu, ez bada gaizkile, arau urratzaile, huligan moduan, sarrerako atea nolanahi behartuz. Eta aberriak kanporatzen zaituenean, hizkuntza hartuta ihes egiten duzu, besterik gabe?
|
|
2020
|
|
|
Ikusmolde aldaketak asko balioko luke. Izan ere, ume askok ez
|
du
bere hizkuntza hitz egin nahi, estigmatizatuta sentitzen dira eskolan esaten dizkioten gauzengatik. Unibertsitatean kanpotik etorritako ikasle asko dauzkat eta denei autobiografia linguistikoa idatzarazten diet. Askok adierazi dute estigmatizatuta sentitu direla haien hizkuntza hitz egiteagatik.
|
|
|
29 estatuz osatua da, denak errepublika federal bakarrean bilduak. Estatu bakoitzak
|
badu
bere hizkuntza ofiziala, orotara haatik badirelarik 4000 hizkuntza inguru. Bixtan da, holako eremu zabaleko herrialde bat ez da hogei bat pidaiez ere osoki ezagutzen ahal.
|
|
2021
|
|
|
Hispanistak egon ez balira okerragoa litzateke egoera, eta hispanistekin ere terriblea da. Literatura espainiarrak ez du zubirik sortu Hego Amerikakoarekin, ez du narratiba modernorik, ez ditu bere klasikoak ezagutzen, irakurleak falta zaizkio, analfabetismo funtzionalarekin arazoak ditu, ez
|
ditu
bere hizkuntza guztiak goresten, ez daki ezer bere iraganaz, ez du hasi espainiartasun demokratiko batek eskatuko lukeen bidea, sormen arazoak ditu, narratzaile on gutxi113 eta neurriz kanpo gainbaloratu dituen idazle problematiko asko, Perez Reverteren modukoak.
|
|
|
Populu horrek izena du" Lao Theung" (Mendiko Populua).
|
Badu
bere hizkuntza, Frantzian Euskaldunek bezala. Bainan badakit 1975ean Laoseko Gobernu berriak debekatu zuela hizkuntza horren mintzatzea.
|
|
2022
|
|
|
Gaskoiak ere baziren, baina berauek oso ongi integratzen ziren bertakotzen zirenean. Frankoak ez ziren ongi integratzen eta ez
|
zuten
bertakoen hizkuntza erabili nahi eta Frantzia aldeko erromantzeak erabiltzen zituzten. Garrantzi gutxiago zuten Erriberako muga herrietara heldu ziren mozarabeek.
|
|
|
Bolivian 36 hizkuntza hitz egiten direla azaldu du Marcia Mandeporak, eta guztiak direla ofizialak eta estatuak errekonozituak. Guaraniera
|
du
bere hizkuntza: «70.000 laguneko komunitatea gara, eta %49 dira guaraniera hiztunak.
|
|
|
Eta ikusten ditu horretarako «baldintza politikoak» ere. Estatuaren babesa iristen dela dio, komunitate linguistiko bakoitzak
|
baduela
bere hizkuntzaren eta kulturaren institutua, eta horien ardura dela biziberritze eta berreskuratze prozesuak abiatzea, baita belaunaldi ezberdinen artean transmisioa sustatzea ere. «Kontziente gara prozesu oso luze baten aurrean gaudela, lehenengo eta behin komunitatea delako inplikatu behar dena eta erabakiak hartu behar dituena».
|
|
|
Eta, era horretan, Erromantizismoaz geroztik literatur ikerketek zabaldu zuten mapa da errepikatzen dena, literatura nazionalak batzen dituena Goethek marraztutako literatura unibertsalaren markoan. Nazio bakoitzak
|
du
bere hizkuntza eta bere literatura, eta horiek denek egiten dute bat Weltliteratur edo literatura unibertsalaren tenplu handian. Kanonak lantzea, itzultzea eta konparaketak egitea dira gizadiaren espirituaren adierazpide den literaturarekiko erlazioa ahalbidetzen duten praktikak, gizadiaren herrien espirituaren bidez gauzatzen direnak.
|
|
|
Leonardo Boff teologo brasildarrak gizakiarentzat eskertzeak edo eskerrak duen garrantzia azpimarratu izan du. Eta estima handian
|
du
bere hizkuntza portugesa, baina dio ez duela gustuko portugesez eskerrak emateko hitzaren azpian ageri dena. " Obrigado" hitzak iradokitzen du jasotako mesedea itzultzeko obligazioa," orain behartua nago zuri mesedea itzultzera" esanez bezala.
|
|
2023
|
|
|
Palestinako diaspora berriz antolatzen ari da, batez ere gazteria. Palestinatik kanpo jaiotako gazteria, Palestina ezagutzen ez duena, arabieraz hitz egiten ez duena, bakoitzak
|
du
bere hizkuntza, baina Palestina defendatzeko antolatuta dago, batez ere" piztiaren bihotzean", Mendebaldean. Hemen bertan, Espainiako Estatuan, Palestinako gazteriaren mugimendu bat dago:
|
|
|
Halaber, hitz hauek ere izan zituen Macronek: «pertsona orok
|
du
bere hizkuntzak ezagutzeko, hitz egiteko eta transmititzeko eskubidea, eta eskubide hori negoziaezina da». Eskubide hori aipatzen duten nazioarteko testuak «izenpetu eta berresteko» eskatu dio Gure hizkuntzak bizi daitezen kolektiboak.
|
|
|
Hasiera hasieratik piztu ziren alarmak: euskaraz gain, gaztelania eta ingelesa izan zitezkeen irakaskuntza hizkuntza, eta ikastetxe bakoitzak erabaki behar
|
zuen
bere hizkuntza proiektua. Eragile batzuen asmoa zintzoa zen:
|