|
2013
|
|
|
b) Planifikazio jarduera sorta hau amaitzeko, hona hemen beste esaera zahar
|
bat
: " Gustuko lekuan aldaparik ez".
|
|
|
Erabakia hartzeko, lehendabizi, hautaketarako irizpideak adostu dituzue. Baina," zenbat buru, hainbat aburu", hortaz, adostasun
|
batera
iritsi duzue, talde txikian lehenik, eta gelakide guztien artean ondoren.
|
|
|
Euskal Herriko ikastetxe
|
batekin
egingo duzue informazio trukea. Beraz, euskaraz hitz egingo duzue, edozeinekin delarik ere.
|
|
|
2 Zuen euskalkian ere izango da kantu berezi edo ezagunen
|
bat
. Talde txikitan elkartuta, hautatu zuen eskualdeko kantu bat, eta osa ezazue hari dagokion fitxa, honako ezaugarriak azalduz:
|
|
|
2 Zuen euskalkian ere izango da kantu berezi edo ezagunen bat. Talde txikitan elkartuta, hautatu zuen eskualdeko kantu
|
bat
, eta osa ezazue hari dagokion fitxa, honako ezaugarriak azalduz:
|
|
|
Unitate honen hasieran, DBHko 1 mailako beste gazte euskaldun
|
batekin
informazioa trukatzen arituko zarela esan genuen. Honezkero, jakin minez egongo zara:
|
|
|
nor ote da nire truke kidea? Irakasleak emango dizu horren berri, baina, horretarako, aurretik mezu
|
bat
, mail bat, idatzi diozu.
|
|
|
nor ote da nire truke kidea? Irakasleak emango dizu horren berri, baina, horretarako, aurretik mezu bat, mail
|
bat
, idatzi diozu.
|
|
|
2 Ondoren, zure datuak dauzkan taula irakasleari bidaliko diozu mail bidez. Hark, gero, mezu
|
bat
bidaliko dizu zure truke kidearen datuekin.
|
|
|
Euskal Herriko beste lurralde
|
bateko
kideekin harremanetan jartzean, elkarrekiko begirunea adierazteko, ondo legoke bestearen euskalkiko hitz edo esapide batzuk esateko saiakera egitea.
|
|
|
Egon apur
|
batean
, mesedez
|
|
|
Irakasleek edo jende helduak ere horiexek erabiltzen al dituzte? Taldean bilduta, pentsa ezazue zer nolako esapideak erabiltzen diren zuen herrian; osatu esapide zerrenda
|
bat
, eta zehaztu zertarako erabiltzen den bakoitza.
|
|
|
Horrez gain, elkarri galderak egiten dizkiogu etengabe. Galderak, gainera, ez dira gauza solteak izaten normalean; galdera
|
batek
erantzuna dakar, sarri haren ondoren beste galdera bat dator& eta horrela jarrai daiteke, elkarri galderak eginez, adreilu bat beste baten gainean jarriz bezala, elkarren zeregin komunikatiboa amaitutzat ematen den arte. Jakina, solaskideek trukatzen dituzten galdera erantzunen artean, lotura eta ordena logikoa egon behar da.
|
|
|
Horrez gain, elkarri galderak egiten dizkiogu etengabe. Galderak, gainera, ez dira gauza solteak izaten normalean; galdera batek erantzuna dakar, sarri haren ondoren beste galdera
|
bat
dator& eta horrela jarrai daiteke, elkarri galderak eginez, adreilu bat beste baten gainean jarriz bezala, elkarren zeregin komunikatiboa amaitutzat ematen den arte. Jakina, solaskideek trukatzen dituzten galdera erantzunen artean, lotura eta ordena logikoa egon behar da.
|
|
|
Horrez gain, elkarri galderak egiten dizkiogu etengabe. Galderak, gainera, ez dira gauza solteak izaten normalean; galdera batek erantzuna dakar, sarri haren ondoren beste galdera bat dator& eta horrela jarrai daiteke, elkarri galderak eginez, adreilu
|
bat
beste baten gainean jarriz bezala, elkarren zeregin komunikatiboa amaitutzat ematen den arte. Jakina, solaskideek trukatzen dituzten galdera erantzunen artean, lotura eta ordena logikoa egon behar da.
|
|
|
Horrez gain, elkarri galderak egiten dizkiogu etengabe. Galderak, gainera, ez dira gauza solteak izaten normalean; galdera batek erantzuna dakar, sarri haren ondoren beste galdera bat dator& eta horrela jarrai daiteke, elkarri galderak eginez, adreilu bat beste
|
baten gainean
jarriz bezala, elkarren zeregin komunikatiboa amaitutzat ematen den arte. Jakina, solaskideek trukatzen dituzten galdera erantzunen artean, lotura eta ordena logikoa egon behar da.
|
|
|
Kontu
|
bat
diat hiretzat.
|
|
|
A ia ere ageri. Kirola egiteko ekipatuta zegok ala ingurukoren
|
batera
joan diat?
|
|
|
Egoera
|
batean
informazio bat behar dugunean edo daturen bat falta zaigunean egin ohi ditugu galderak; hau da, galderek informazio helburu bat izaten dute.
|
|
|
Egoera batean informazio
|
bat
behar dugunean edo daturen bat falta zaigunean egin ohi ditugu galderak; hau da, galderek informazio helburu bat izaten dute.
|
|
|
Egoera batean informazio bat behar dugunean edo daturen
|
bat
falta zaigunean egin ohi ditugu galderak; hau da, galderek informazio helburu bat izaten dute.
|
|
|
Egoera batean informazio bat behar dugunean edo daturen bat falta zaigunean egin ohi ditugu galderak; hau da, galderek informazio helburu
|
bat
izaten dute.
|
|
|
a. Mesedez, emango al didazu istripuaren lekukoren
|
baten
izena?
|
|
|
3 helburua. Ikastetxetik irtendakoan, zer egin erabakitzen ari zaretela, Andonik proposamen
|
bat
egin du, eta Kepa urduri jarri da. Andoniren proposamenarekiko Keparen iritzia jakin nahi duzu.
|
|
|
c. Andoniren proposamenaren inguruan iritzi
|
bat
baino gehiago egon daiteke. Zein da zurea?
|
|
|
Egun on! Ba al duzue Parisen familia
|
batentzat
bisita egokiak jasotzen dituen gida edo liburuxkarik?
|
|
|
Elkartruke
|
batera
joan aurretik, badira eskuratu beharreko hainbat informazio, esate baterako, maletan zer sartu behar duzun jakiteko, hartuko zaituen familiaren etxean zer aurkituko duzun aurreikusteko, edota zenbat diru eramango duzun erabakitzeko. Hori guztia jakiteko, zer galdera egingo zenuke?
|
|
|
8 Zein da
|
batez
besteko tenperatura zuen eskualdean, bidaia egingo dugun garaian?
|
|
|
11 Herrian zehar mugitzeko garraiobideren
|
bat
erabiliko dugu, ala oinez mugituko gara?
|
|
|
12 Denbora librean, zinemara, kontzertu
|
batera
, antzerkira, museora& edo antzeko leku edo saioren batera joatea aurreikusi duzue?
|
|
|
12 Denbora librean, zinemara, kontzertu batera, antzerkira, museora& edo antzeko leku edo saioren
|
batera
joatea aurreikusi duzue?
|
|
|
2 Galdera horiez gain, idatz itzazu zure truke kideari egingo zenizkiokeen beste bost galdera, zuk duzun bestelako informazio behar
|
bat
asetzeko.
|
|
|
3 Egun on. Garai
|
batean
, kanta dezente egin zenituzten errima askotako letrekin, ia ia rap estiloa ziruditenak: " Betiko leloaren betiko leloa"," Biziraun"," Libre"," Soberan"...
|
|
|
Eskerrik asko, eta segi horrela. Beste
|
bat
|
|
|
8 Asteburu honetan taberna
|
batean
kanta jarrita, gazte kuadrilla handi bat ikusi dut kantuan eta zuk bideoan egiten dituzun keinuak zehatz errepikatzen. Zer gogoeta eragiten dizu horrek?
|
|
|
8 Asteburu honetan taberna batean kanta jarrita, gazte kuadrilla handi
|
bat
ikusi dut kantuan eta zuk bideoan egiten dituzun keinuak zehatz errepikatzen. Zer gogoeta eragiten dizu horrek?
|
|
|
Irrati elkarrizketa
|
bat
entzungo duzu orain; Jon Arretxe idazleak idatzitako Ostiralak (Elkar, 1999) liburutik hartutako elkarrizketa da.
|
|
|
b) Entzuleari gertakizun
|
bati buruzko
informazioa ematea.
|
|
|
c) Pertsonaia jakin
|
bat
eta harekin zerikusia duten gertakizunak ezagutzera ematea entzuleari.
|
|
|
d) Pertsonaia jakin
|
baten
nortasuna, izaera, interesak eta iritziak ezagutzera ematea.
|
|
|
a) Irratsaio honetako parte hartzaileek euskararen aldaera
|
bat
baino gehiago erabiltzen dute. Zer aldaera dira, eta nork erabiltzen ditu?
|
|
|
Bizkaiko txapeldun izandako guztiak, niretzat, oso errespetagarriak dira, kalitate handiko pertsonak. Eta, bat
|
batean
, esatea gradu hori niri eman didatela edota nik irabazi dudala... Urtetan egindako lanaren emaitza da, baina ez nik egindakoarena bakarrik; nigatik egin dutena eskertzeko modua ere bada.
|
|
|
Ama, quiero ser lehendakari obra idatzi du Aizpea Goenagak, eta horko kanten letrak egin ditut. Bremengo musikarien obra
|
bat
, italieraz errimatua, euskarara itzuli diot Gasteizko talde bati. Halako gauza politei nik ezin diet ezetzik esan.
|
|
|
Ama, quiero ser lehendakari obra idatzi du Aizpea Goenagak, eta horko kanten letrak egin ditut. Bremengo musikarien obra bat, italieraz errimatua, euskarara itzuli diot Gasteizko talde
|
bati
. Halako gauza politei nik ezin diet ezetzik esan.
|
|
|
Ni oso Ruiz naiz. Amak dio,
|
batez
ere, oso Braceras Badillo naizela; gure amaren abizenak dira horiek. Itxuran ere amaren partekoa naiz oso.
|
|
|
Kanpora joateko ere itzelezko gogoa daukat. Bertsozale Elkartea, garai
|
batean
, neure bidaia agentzia izan da. Hori amaitzen ari da.
|
|
|
Quebeceko urteak asko aldatu zidan bizimodua; kirol asko egin nuen, bizimodu ordenatua nuen& Ez dakit noiz, baina ihesalditxoren
|
bat
egin nahi nuke. Musikari ere heldu nahi nioke; orain ere, etxera haserre heltzen naizenean, pianoaren aurrean jartzen naiz.
|
|
|
Baina galdetzaileak falta dira, eta, ordainetan, bi pertsonek emandako erantzunak ematen dira. Erantzunetako
|
bat
, ordea, ez da egokia; ez dio galderari erantzuten.
|
|
|
3 egingo zenioke opari berezi
|
bat
–
|
|
|
b) Adibidez, nire datu pertsonalak, telefonoa, helbidea& eskatzen didan ezezagun
|
baten
galderei ez nieke erantzungo, badaezpada. Edo iraingarria den galdera bati, edo mina emateko borondatea duela iruditzen zaidanari
|
|
|
b) Adibidez, nire datu pertsonalak, telefonoa, helbidea& eskatzen didan ezezagun baten galderei ez nieke erantzungo, badaezpada. Edo iraingarria den galdera
|
bati
, edo mina emateko borondatea duela iruditzen zaidanari
|
|
|
Beraz, gaia edozein dela ere, dagoeneko prest zaude hartu emanetan galderak formulatzeko. Horiek egoki eta zuzen formulatzen dituzula bermatzeko, ondo etorriko zaizu kontrol zerrenda
|
bat
izatea. Jarraian, kontrol zerrenda bat proposatzen dizugu, baina ez dago guztiz bukatuta
|
|
|
Horiek egoki eta zuzen formulatzen dituzula bermatzeko, ondo etorriko zaizu kontrol zerrenda bat izatea. Jarraian, kontrol zerrenda
|
bat
proposatzen dizugu, baina ez dago guztiz bukatuta
|
|
|
Lehenengo osagai honetan, informazioa eskatzeko eta emateko galdera erantzun zuzenak eta egokiak formulatzen ikasten aritu zara. Baina, aurrera egin baino lehen, egin ezazu eten
|
bat
bidean, eta azter ezazu zure ikasketa prozesua.
|
|
|
1 Unitatearen lehenengo jardueran, elkartrukearen helburuen zerrenda osatu zenuten, eta txantiloi
|
batean
jaso zenuten. Orain, txantiloi hura berreskuratu egingo duzue.
|
|
|
a) Idatzi zenituzten helburuen artean, aukera itzazue bi edo hiru; esate baterako," toki eta herri berriak ezagutzeko"," lagun berriak egiteko" eta" beste hizkera
|
bat
ezagutzeko" helburuak.
|
|
|
2 Mezu
|
batean
datorren fitxategi erantsia jaitsi edo exekutatu baino lehen, ziurtatu igorlea konfiantzazkoa dela.
|
|
|
3 Mezu arraro
|
bat
ikusten baduzu, ezabatu berehala.
|
|
|
4 Gisa honetako trukeetan ez ezik, zure eguneroko bizitzan ere, etengabe ari zara besteekin elkarrizketan: korridorean beste gelako lagun
|
batekin
ari zarenean, sare sozialetan, irakasleak taldeka lanean jartzen zaituztenean& Orain arte ikasi duzun guztia kontuan harturik, zure ingurukoekin begirunez jokatzeko konpromisoa hartu nahi zenuke. Idatz ezazu, beraz, zein den zure konpromisoa.
|
|
|
Galderei erantzutean, informazioa eman ere egin behar da. Galderen erantzunak oso laburrak izan daitezke (bai, ez&), esaldi bakarrekoak& Beste batzuetan, berriz, galderak azalpen luze
|
bateko
erantzuna eskatzen du: Nolakoa da Maider?
|
|
|
Horretarako, berriz irakurri duzu elkarrizketa, baina, oraingoan, irakurketa sakonago
|
bat
egingo dugu.
|
|
|
Jarduera honetan bost testu jaso ditugu; bakoitzean, pertsonaia
|
baten
deskribapena egiten da.
|
|
|
1 Pertsona
|
bati
sari bat eman izanaren arrazoia azaltzea.
|
|
|
1 Pertsona bati sari
|
bat
eman izanaren arrazoia azaltzea.
|
|
|
2 Euskal mitologiako pertsonaia
|
baten
berri ematea.
|
|
|
4 Pertsona
|
bati
kritika negatiboa egitea.
|
|
|
5 Hitzekin jolastuz, sentimendu
|
bat
irudikatzea.
|
|
|
2 Ongi moldatuko al zara, informazioa partekatzea eskatzen dizun beste egoera
|
batean
–Zertan izango zaizu baliagarria
|
|
|
" esan iezadazu zer egiten duzun, eta esango dizut nolakoa zaren" esaten digute. Halako
|
batetik
jaso ditugu hemen deskribatzen diren jarrerak eta horiei lotutako adjektiboak. Lot ezazu jarrera bakoitza dagokion adjektiboarekin.
|
|
|
Jokamoldearen berri emateko adjektiboak erabiltzeaz gainera, hainbat esamolde daude, gure hizkuntzan, pertsona
|
baten
nolakotasuna eta izaera deskribatzeko. Ikus ditzagun horietako batzuk.
|
|
|
Pertsonen deskribapenak egiteko baliagarria izango zaizun adjektibo multzo handi
|
bat
duzu hemen. Denak nahastuta daude, beraz, lagungarriagoak gertatuko zaizkizu ordenatzen eta sailkatzen badituzu.
|
|
|
3 Gorputz atal
|
batez
osatuak (5 adjektibo)
|
|
|
Itsasorako gauza etzala gelditu zen ezkeroztik, egunero entzuten eban mezatxu
|
bat
|
|
|
Bere zerbitzariak lapiko
|
bat
edo plater bat hautsiz gero, janaritik kentzen dio
|
|
|
Bere zerbitzariak lapiko bat edo plater
|
bat
hautsiz gero, janaritik kentzen dio
|
|
|
1 Ikasle bakoitzak miresten duen eta gelakideentzat ezaguna izango den pertsonaia
|
baten
argazkia ekarriko du gelara: kirolaria, komunikabideetako pertsonaia bat, telesail bateko protagonista& Oraingoz, dio inori erakutsi argazkia.
|
|
|
1 Ikasle bakoitzak miresten duen eta gelakideentzat ezaguna izango den pertsonaia baten argazkia ekarriko du gelara: kirolaria, komunikabideetako pertsonaia
|
bat
, telesail bateko protagonista& Oraingoz, dio inori erakutsi argazkia.
|
|
|
1 Ikasle bakoitzak miresten duen eta gelakideentzat ezaguna izango den pertsonaia baten argazkia ekarriko du gelara: kirolaria, komunikabideetako pertsonaia bat, telesail
|
bateko
protagonista& Oraingoz, dio inori erakutsi argazkia.
|
|
|
2 Taula
|
batean
, pertsonaia horren ezaugarriak zer kategoriatan sailkatuko dituen idatziko du. Ondoren, ezaugarriak idatziko ditu kategoria bakoitzean.
|
|
|
3 Taldekide
|
batek
hasiko du jolasa. Bere pertsonaia deskribatzeko zer kategoria aukeratu dituen esango du:
|
|
|
Pertsonaia asmatuta, argazkia erakutsiko die. Ondoren, beste
|
bati
egokituko zaio bere pertsonaiarenberriematea, etahorrelajarraitukodute, banan banan, pertsonaiaguztiakasmatu arte. Ahalik eta denbora laburrenean pertsonaia guztiak asmatzea da helburua.
|
|
|
Leku deskribapenak espazio
|
bat
nolakoa den azaltzen du, leku horretako elementuak izendatuz eta horien berri emanez. Baina nola izendatu behar dira elementu horiek?
|
|
|
Bata bestearen atzetik zerrendatuz? Zaindu behar al da ordena jakin
|
bat
–
|
|
|
Leku deskribapenak espazio
|
bat
nolakoa den erakusten du. Leku baten deskribapena egitea ez da soilik espazio horretan dauden elementuak izendatzea.
|
|
|
Leku deskribapenak espazio bat nolakoa den erakusten du. Leku
|
baten
deskribapena egitea ez da soilik espazio horretan dauden elementuak izendatzea. Elementu horiek ordenatu eta elkarrekin erlazionatu behar dira, irakurleak leku hori" ikus" dezan.
|
|
|
Elementu horiek ordenatu eta elkarrekin erlazionatu behar dira, irakurleak leku hori" ikus" dezan. Beraz, espazio jakin
|
bat
deskribatzean, haren nolakotasuna islatzen duten elementuak eta ezaugarriak ez dira edozein modutara aurkezten; aitzitik, aurrez finkatutako deskribapen plan baten arabera ordenatzen eta aurkezten ditu deskribapenaren egileak.
|
|
|
Elementu horiek ordenatu eta elkarrekin erlazionatu behar dira, irakurleak leku hori" ikus" dezan. Beraz, espazio jakin bat deskribatzean, haren nolakotasuna islatzen duten elementuak eta ezaugarriak ez dira edozein modutara aurkezten; aitzitik, aurrez finkatutako deskribapen plan
|
baten arabera
ordenatzen eta aurkezten ditu deskribapenaren egileak.
|
|
|
b) Leku deskribapen bat egitean, elementuak ordena
|
batean
aurkezteko plan bati jarraitzen dio idazleak.
|
|
|
b) Leku deskribapen bat egitean, elementuak ordena batean aurkezteko plan
|
bati
jarraitzen dio idazleak.
|
|
|
Hitzez ez ezik, irudi bidez ere egin daitezke lekuen deskribapenak. Horietan ere egin behar izaten da deskribapen plan
|
bat
. Adibidez, argazkilariak, batzuetan, hurbildu egiten du argazki kameraren objektiboa jaso nahi duen errealitatera, xehetasunei erreparatuz; beste batzuetan, urrundu egiten du objektiboa, ikuspegi orokorragoa jasotzeko.
|
|
|
2 Deskribapen plan
|
bati
ala besteari jarraitzeak eragiten al du deskribatu nahi den lekuaren elementuak hautatzeko orduan. Talde handian elkartuta, hausnartu zuen artean horren inguruan.
|
|
|
1 Honako hitz lerro hauek irizpide jakin
|
batekin
osatu dira: deskribatzen den lekuari dagozkion elementuen izenak dira.
|
|
|
deskribatzen den lekuari dagozkion elementuen izenak dira. Lerro bakoitzean, lekuz kanpo dagoen izen
|
bat
dago, ordea. Identifika ezazu.
|
|
|
Ikusi duzun bezala, leku deskribapenetan, adjektiboak baliagarriak zaizkigu sentimenduak, inpresioak eta sentsazioak helarazteko. Adjektibo horietako batzuk bildu ditugu jarraian, euskalki
|
batetik
eta bestetik hartuak.
|
|
|
leku deskribapenetan sentsazio positiboa adierazten duten adjektiboak dira. Badago, ordea, lekuz kanpo dagoen adjektibo
|
bat
lerro bakoitzean. Identifika ezazu.
|
|
|
Hona hemen, beste multzo
|
batean
, leku deskribapenak egiteko baliagarriak izango zaizkizun hainbat izen.
|
|
|
a) leku itxi
|
bat
deskribatzeko?
|
|
|
b) hirigune
|
bat
deskribatzeko?
|
|
|
c) natura gune
|
bat
deskribatzeko?
|
|
|
Sailka itzazu izenak hiru irizpide horien arabera. Kontuan izan izen batzuk zutabe
|
batean
baino gehiagotan jar daitezkeela.
|