2005
|
|
Hirugarren atalekoak hizkuntza osoaren zati bat dira, baina ez dira hizkuntza komunarenak. ...untzen historian, termino berezituak behin eta berriro iragaten baitira hizkuntza komunera batez ere hedabideek eragiten duten bulgarizazio prozesuaren bidez. Duela gutxi erabat berezituak ziren berotegi efektu, ozono geruza, immunoeskasia edo klonazio bezalako terminoak hiztun gehienek ezagutzen dituzte egun. Bestetik, terminologiak askotan hartzen ditu hiztegi komuneko hitzak eta adigai berezitu
|
bat
adierazteko erabiltzen, zabalkuntza semantikoa deritzon prozesuaren bidez. Euskararen kasuan beti aipatzen den adibidea dugu ardatz hitzarena: gurdien zati bat eta iruteko erabiltzen den tresna bakarrik adierazteko balio zuen lehen, eta egun Geometria, Fisika eta Kristalografia bezalako jakintza esparruetan erabiltzen diren termino ugaritan aurkitzen dugu:
|
2006
|
|
Tro Breiz deitzen zaio Bretainiako itzuliari, eta Erdi Aroan erromesaldi luze
|
bat
adierazteko erabiltzen zen izen hori (600 km-ko itzulia da). Itzulian Bretainiako zazpi santu fundatzaileen elizak bisitatzen ziren, eta horrek, arimarentzako aberastasunez gain, beste hainbat gauza onuragarri ere ekartzen zituen lurralde hartara.
|
2007
|
|
Kremak eta ukenduak egiteko erabiltzen zuten, sendagaiak egiteko, eta, batez ere, masailak gorritzeko. Gorri koloreetako
|
bat
adierazteko erabiltzen den bermiloia zinabrio hautsa da, azken finean.
|
2008
|
|
Gogoratu behar da, bestalde, izen jatorri bera duen itsaski ezagun baten kasuan, zigala> izkira edo ganba handi eta zapal bati esan zaiola tradizionalki Euskal Herrian. Aldiz, otarrainxka> edo langostino> errekako karramarro edo abakando itxu rako beste txikiago
|
bat
adierazteko erabili da, oskol gogor eta pintza zorro tzak dauzkana, frantsesez langoustin> deitua, hain zuzen. Azken hamarkadetan baina, espainol erdararen eraginez, berorri zigala> irizten hasi zaio, absurdoki langostino otarrainxka> izkira handientzat utzirik.
|
2009
|
|
Petrolio gordina eta elikagaien kultura Lévi Straussen arabera, petrolio gordina naturaren poloarekin, “prozesatu gabeko” poloarekin lotuta dago; egosia, berriz, gordinaren eraldaketa kulturala da, kulturarekin eta prozesatutako lehengaiarekin zerikusia duena. Sukaldaritza komunitate
|
bat
adierazteko erabiltzen den hizkuntza da, eta ez da ahaztu behar “gordina”, “egosia” eta “ustela” kontzeptuak desberdinak direla gizarteentzat. Egia esan, ez dago gordinaren egoera garbirik, produktu gutxi jaten baitira prozesatu gabe, hau da, garbitu, zuritu, ebaki, hartzitu edo ondu gabe.
|
2014
|
|
Indikatiboko geroaldia oraindik gertatu ez den ekintza
|
bat
adierazteko erabiltzen da, hots, gertakizun dagoen ekintza bat adierazteko.
|
|
Ahalerako geroaldia: etorkizunean agian bete daitekeen ekintza
|
bat
adierazteko erabiltzen da.
|
2018
|
|
WhatsApp berehalako mezularitzako beste aukera bat da; hala ere, arrakasta izateko arrazoietako bat da gazteen artean gaitasuna izatea funtzionalitate oso bideratuak haur eta nerabeen on line jarduera gogokoenak: estatuak argazkiak editatzeko iragazkiak, 30 irudi batera album bat sortuz bidaltzeko aukera, emozio berriak (ideia, emozio edo sentimendu
|
bat
adierazteko erabiltzen diren irudiak edo piktogramak), irudiak erakargarriago bihurtzen dituen interfazeko aldaketak, etab. Arriskugarri gerta daitezkeen funtzionalitate berriak WhatsApp-ek aldaketa ugari egin ditu azken urteotan aplikazioan, baina orain dela gutxi bi funtzio berri sartu ditu, eta arreta berezia jarri behar zaie: 1 «Guztiontzako mezuak ezabatu».
|
2020
|
|
Kolore
|
bat
adierazteko erabiltzen da nabar hitza. Bai eta ez.
|
2021
|
|
Jakina denez, DMek ez dute esanahi denotatiborik, ez dute aditzera ematen kanpoko errealitatea. Aitzitik, enuntziatuen arteko loturaren bat, edota enuntziatuen eta kanpoko testuinguruaren edo solaskideek partekatzen dituzten ezagueren arteko loturaren
|
bat
adierazteko erabiltzen dira DMak. Beraz, DMen esanahiek jarraibide moduko batzuk —informazioa egituratzeko edo ordenatzekoak, esandakoak birformulatzekoak, argumentatzekoak... — ematen dizkigute, enuntziatuak modu egokian interpretatzeko:
|
|
– Hiztunak esaten duenari buruz jarrera
|
bat
adierazteko erabiltzen diren adberbioak.
|
2022
|
|
—Zaust, edo dsaust, zirkin edo mugimendu bizkor, bat
|
batekoa
adierazteko erabili izan da. Domingo Agirrek Kresalan darabilen esaldi bat, Kitolisen txalupa itsasoan nola bat batean irauli zen aditzera emateko:
|