|
2000
|
|
|
Nik uste dut lau funtzio horiek ezin ditzazkeela poesiak bete, hizkuntzak bete, hizkuntzaren beraren kontrako borroka egin gabe.
|
Hizkuntzak
informazio mailan esan daitekeen guztia kodifikatuta dauka, baina bide kodifikatu horietatik ezin dugu esan lehendik esanda dagoena baino. Neurri horretan, hizkuntzari esanarazi behar zaio dezakeena eta ez dezakeena, eta nik hala ulertzen ditut Maria Zambranoren hitz horiek, eta horregatik gustatzen zaizkit hainbeste.
|
|
|
"
|
Hizkuntzak
informazio mailan esan daitekeen guztia kodifikatuta dauka, baina bide kodifikatu horietatik ezin dugu esan lehendik esanda dagoena baino. Hizkuntzari esanarazi behar zaio dezakeena eta ez dezakeena".
|
|
|
|
Hizkuntzak
biltzen ditu bere baitan beste gai guztien ezagupena, elektrizitate sareak bezala lotura eta egitura emanez. Euskararen originaltasuna munduan daudenhizkuntzalari guztiek aitortzen dute.
|
|
|
|
Hizkuntzak
baino nahiago izan dut mintzairak hitza izenburu jarri. Azpimarratunahi dut hizkuntzaren sisteman ideia, kontzeptu, balioen sare bat dugula, gurehausnarketei bizitzan ibiltzeko ahalmena ematen diena.
|
|
|
|
Hizkuntzak
bere baitan gauzka. Bere ahoz mintzo gara.
|
|
|
|
Hizkuntzak
ezinbestekoa du kulturaren (etniaren) sostengua, oinarri etnokulturalik ez duen herriak tradizioaren unibertsoarekin etendura bortitza dakarrelakogainerakoan. Halaber, etniak noraezekoa du nazioaren sostengua, abertzaletasunarenbarne kohesiorik gabe historian barrena datorren oinarri etnokulturalak nazionalismoaren aroan zer eginik ez daukalako.
|
|
|
Estrukturalistek ilun eta arre utzi dute arazoa.Txillardegi: ?
|
Hizkuntzak
, beraz, beti eginarazten digu jauzia: hitz batek idaroki egitendigu gauza.
|
|
|
Sinboloen mailatik ideien edo gauzen mailara egin beharjauzia.
|
Hizkuntzak
(eta hau berez gainera, hizkuntzaren izana bera dela ta) iluntasunean jauzarazten gaitu. Hizkuntza inoiz ez da gardena:
|
|
|
Orain ere aurrez aurre egingo dugu hezkuntza sistemaren kontrolaren gaiarekin eta, ondorioz, kontrolak duen dimentsio politikoarekin.
|
Hizkuntzak
duen izan ala ez izatearen arazoak maila politikoan aurkituko du erantzuna, babes politikoa guztiz beharrezkoa baitzaio, horrek soilik eskain eta ziurta diezaiokeelako, besteak beste, bizirik irauteko premiazkoa zaion hezkuntza egitura.
|
|
2001
|
|
|
Guk ordea, nekez ezagutuko ditugu Enkarterriak edo Aiara bailara nahiz Errioxa edo Erribera, berdin Zuberoa; Durangaldea, Goierri, Urola, eta abar bezain ongi.
|
Hizkuntzak
eta zaletasunek jartzen dizkigute mugak eta azkena aipatutako leku horiek ezagutzera, propio joan dugu.
|
|
|
Gaztelueta Fundazioak antolatutako Hezkuntza Eleaniztunari buruzko IV. Jardunaldietan aurkeztutako lanak biltzen ditu Eusko Ikaskuntzak" Cuadernos de Educacion" delakoaren 11 zenbakian. Besteak beste, Piero Floris ek italieraz eta frantsesez aurkeztu zuen" Materiale didattico e formazione degli insegnanti", Josu Sierraren"
|
Hizkuntzak
ikasteko benetako esperientziak' chat' edo bideokonferentziaren bidez", Pilar Sagasta eta Mikel Usabiagaren artean eginiko" Teknologia berrien erabilpena hizkuntzen irakaskuntzan", Luis M. Larringanen" Hizkuntzaren kalitatea", Joaquim Arnauren" Pensamiento de los profesores relacionado con la practica", Xabier Goragorriren" Eleaniztasun goiztiarra...
|
|
|
Bertan, hurrengo pauso gisara, istorioak konta ezin dituenean, OBJEKTUEN deskribapenetan aurkituko du babesa protagonistak.
|
Hizkuntzak
traizionatzen digunean18, begiak bihurtzen dira objektuen formetara iristeko tresna bakar:
|
|
|
|
Hizkuntzak
ezer izenda ez dezakeenean, denborak eta espazioak ere ezin dute ezintasun horretatik ihes egin. Hasierarik eta bukaera18 Gogora ditzagun objektuekiko zaletasunaz Nouveau Roman-i buruz esandakoak. rik ez dagoenean, zehazgabeko eremuan murgiltzen da protagonista.
|
|
|
Hasierarik eta bukaera18 Gogora ditzagun objektuekiko zaletasunaz Nouveau Roman-i buruz esandakoak. rik ez dagoenean, zehazgabeko eremuan murgiltzen da protagonista.
|
Hizkuntzak
bere egoera definitzeko balio ez duen bezala, denbora eta espazioa ere definigaitzak dira.
|
|
|
|
Hizkuntzak
, ikastetxe elebidunetan.
|
|
|
A textbook for teachers, Prentice Hall International (Euskaraz:
|
Hizkuntzak
irakasteko metodologia.Irakasleentzako testuliburua, Donostia, HABE, 1995).
|
|
|
Hauxe da dudarik gabe zailtasunik handiena.
|
Hizkuntzak
komunikatzekoeskaintzen dituen aukerak mugagabeak dira; gainera, era pertsonal batez aukeratzendira, batzuetan gure izaeraren arabera, bestetan entzulearengan lortu nahi dugunarenarabera, beste batzuetan entzuleria motaren arabera... eta horrela luze segi genezake. Beraz, hain mugagabea, pertsonala eta hainbeste faktoreren eraginpekoa bada, nola egingo dugu, komunikatzeko aukerek jokamolde komunikatiboan helburueieskaini diegun zeregin garrantzitsua bete dezaten?
|
|
|
A textbook for teachers, Prentice Hall International (Euskaraz:
|
Hizkuntzak
irakasteko metodologia.Irakasleentzako testuliburua, HABE, Donostia, 1995).
|
|
|
Ildo horretatik, Berger etaBradac i (1982) jarraituz, hizkuntzak ziurgabetasuna gutxitzeko izandezakeen eragina azaltzeko, lau eredu planteatzen dira: 1) Norbaitek, taldearteko ezberdintasunei buruz edota talde pertenentziari buruzko iritziakemateko, beste talde baten hizkuntza erabiltzen duenean, eta taldeartekoezberdintasunak txikiak direnean, ziurtasuna ere gutxitzen da; 2) Taldearteko antzekotasuna epaitzeko, ezaugarri edo egoera psikologikoak erabiltzen dira; 3)
|
Hizkuntzak
talde pertenentziari buruzko iritziak ematera bultzatzen ditu gizabanakoak; horren ondorioz, antzekotasunaren oinarriakdiren ezaugarri psikologikoak ere epaitzen dira; kasu horretan antzekotasunak ziurgabetasuna gutxitzen du; 4) Antzekotasun iritzi bat izango litzatekehizkuntza eta ziurgabetasunaren gutxitzearen arteko bitartekaria. Gudykunst eta Lim ek (1986) eredu hauek birmoldatzen dituzte, topo egitekomunikatiboak sailkapen bat proposatuz:
|
|
|
Baina muga bat badago; esan nahi dut, honenbeste hiztunetatik behera erabiltzen den hizkuntza txikia da eta txikia denez, eta hor dago kontua, besteren premian dagoena, edota hortik gora pasatzen baldin bada, hizkuntza handiagoen artean sartzen da eta ez du horrenbesteko besteren laguntzaren premiarik.
|
Hizkuntzak
berez ez du inoren premiarik; hizkuntzak berez, hizkuntza den aldetik, ez du inoren eta ezeren premiarik. Hori euskaraz baino erdaraz hobeki adieraz daiteke, guk erabiltzen dugun euskaraz hitz jokoak âHiribarrenek erabiltzen zuenean, bai, O mihi ederrena, hasteric gabea!
|
|
|
Naturaltasun osoz batzuek, borondate zehatz adierazi batez beste hainbatek...
|
Hizkuntzak
" ez du deus barrenen" dionean, hizkuntzari buruzko pentsamendu totemikoa, fetitxe gisakoa ukatzen du. " Zernahi izan dezake" dioenean, berriz, hiztunok gure hizkuntzari atera diezaiokegun etekinaz konbentzitu nahi gaitu.
|
|
|
|
Hizkuntzak
elkar bizitzarako tresnak diren heinean, oso gogoan izan genuke gure herriaren elkar bizitzak berdin berdin behar dituela, maila eta premia berdinaz alegia, guztion ekarpena eta autokritika. Gure artean euskara biziago eta indartsuago nahi genukeenok zer egin izan dugun gaizki, eta zer ongi, patxadaz aztertu eta aitortu behar dugun bezala, euskararen normalkuntza beste inoren eskuetan âbatik bat, abertzaleon eskuetanâ utzi izan dutenek ere ez lukete kontzientzia lasaigarririk ikusi gure autokritikan.
|
|
|
Gure ikaslegaiak, gure ikasleak eta are gure irakasleak horren premia gorrian daude.
|
Hizkuntzak
ere sarbidea aurki lezake, neurri apalean aurrenik, ikas eta irakasgai bezala, noski, eta agian, zenbait gaitan, ikas eta irakasbide gisa.
|
|
|
Hizkuntzaren eta janzkeraren kontuan, ordea, ez dut hain argiro sumatzen zertarako sartzen den linguistika.
|
Hizkuntzak
nola hurbil eta urrun gaitzakeen ikusteko, aski da, eta hobe, linguistika ez ezik, hizkuntzak ez jakitea. Hizkuntza noraino den lokarri eta bereizgarri, izan ere, inork baino hobeki daki bere bizilekuan egiten denaz baliatzeko gauza ez den ezjakinak.
|
|
|
Hori ez da adarra jotzeko gogoa baizik.
|
Hizkuntzak
ez du iraungo euskaldun eta ezjakin gauza berdinak baldin badira. Eta ikasiagoren bat gure artean, ez dakit zer nolako mirariz, euskaraz mintzatzen hasten bada, ez dezagula, Jainkoarren, guregandik hastan eta.
|
|
|
11
|
Hizkuntzak
eraman ohi gaitu, bide batetik edo bestetik, hizkuntzalaritzara, izan ditzakegun jakin nahiak eta zalantzak baretzeko. Eta hori, egia delarik, ez da inorentzat guretzat baino egiazkoago.
|
|
|
Larresororekin edo ari banintz, bestelako arrazoibideak atera nituzke, baina bat gatozela uste dut orain dihardugunok zenbait oinarriri buruz.
|
Hizkuntzak
–hizkuntza bakoitzak, alegia, ez gizontzen gaituen mintzatzeko gaitasunak, ez gaitu behin betiko eta betiereko" markatzen", ez digu ezin hautsizko pentsaerarik eta ikusmolderik egozten17 Gure irudimena tindatzen du gehienez, gure ipuin mitoak, gure poesia, maiz aski poesiaren lagun hurko den gure metafisika18.
|
|
|
Liberalismoaren planteamendurik oinarrizkoeneankokatzen dira diskurtso gehienak hizkuntzaren auzian.
|
Hizkuntzak
ez du eskubiderik, ez dago eskubide kolektiborik, ez komunitariorik. Eskubideak soilik indibidualak dira.
|
|
|
Hizkuntz normalizazioen aurkari kasik guztiek hizkuntzari erabilera edo komunikazio balioa aitortzen diote, ia ia modu esklusiboan.
|
Hizkuntzak
jendarterako, harremanetarako, komunikaziorako balio duen neurrian, neurri horretantxe balio du, ez gehiago eta ez gutxiago. Hortaz, hizkuntza guztiek ez dute berdin balio, diote.
|
|
|
|
Hizkuntzak
ezin du oinarri abstraktua besterik izan. Hizkuntzak agerian egon behar du, gizartean toki bermatua izan, prestigioa eduki.
|
|
|
Hizkuntzak ezin du oinarri abstraktua besterik izan.
|
Hizkuntzak
agerian egon behar du, gizartean toki bermatua izan, prestigioa eduki. Halaber, badira bestelako arrazoiak hizkuntza baten irautea edo eskuratzea baliogabetzeko, hala nola, hizkuntza hori aberasgarritzat jotzea, gizabanakoari bere bizitzan irtenbide eta aukera gehiago eman diezazkiokeen altxor preziatutzat hartzea.
|
|
|
Funtsean, aurkako ideologien jarrera politiko orokorren artekoliskarraren aurrean gaude.
|
Hizkuntzak
berak gatazka horretatik at geratu behar luke. Alde batek zein besteak hizkuntza politizatzearen ondorioa dugu gatazka hori.
|
|
|
Ordea, energia sobera kostatuko zitzaidala berretsirik, autoan kokatu nintzen etxerantz. Eta, egiteko gelditzen zitzaizkidan laurogei kilometro luzeetan zehar, Eskualde
|
Hizkuntzak
diren moldean, neure amodiozko dolore ekonomikoki inutilarekin tematu nintzen. Ardura, biziak berak zer balio zuen kezkatzen nintzen, gaueko zauri anbulanteak suizidio etengabe baten urrats anitzak zirela gogoan eramanez.
|
|
2002
|
|
|
«(...) Heideggerrek badu esaldi oso polit bat.
|
Hizkuntzak
beti eskura edukitzeko direla esaten zuen, ez dutela egon behar soilik hiztegi, akademia edo jakintsuen ahoan. Zioen hizkuntza tresna bat dela eta eskura egon behar duela.
|
|
|
Hirugarrenik, hor da arau soziala.
|
Hizkuntzak
ospea duen tokietan, erabilera gune formaletan ari da hazten: eskola, administrazioa... baina esparru ez formaletan gutxiago igotzen da, motelduta dago eta kasuren batzuetan behera egiten du.
|
|
|
Gure ikasle gaiak, gureikasleak eta are gure irakasleak horren premia gorrian daude.
|
Hizkuntzak
eresarbidea aurki lezake, neurri apalean aurrenik, ikas eta irakas gai bezala, noski, etaagian, zenbait gaitan, ikas eta irakas-bide gisa.
|
|
|
–
|
Hizkuntzak
nola ikasten dira. Hiru ideia berri.
|
|
|
|
Hizkuntzak
ikasteko erraztasuna edo zailtasunaadieraz dezake
|
|
|
Bestelako erantzunakeman daitezke:
|
Hizkuntzak
–Ordezkaritza publikoaren bidez sortzen diren erakundeek, parlamentuek edo Batzar Nagusiek?
|
|
|
Normalean, hizkuntzei buruz egiten da berba, ez hiztunei buruz.
|
Hizkuntzak
ikergai moduan ikusi ohi dira sarritan, baina irakurketa hori hankamotza da, baldin eta irakurketa pragmatikorik egiten ez bada: alegia, eta hiztunei buruz zer?
|
|
|
Hizkuntza ez da bakarrik izan dena eta gaur egun dena.
|
Hizkuntzak
ere badu etorkizunerako proiekzioa. Etorkizunari begiratzen dion proiekzio horrek hizkuntzaren garapen sistematikoa eskatzen du.
|
|
|
Hizkuntza bera da kultura baten bereizgarri eta, era berean, kultura horren espresiobideetako bat.
|
Hizkuntzak
batera izan ditzake helburu komunikatiboa eta talde nortasuna garatzeko helburu identitarioa. Hizkuntzak, jakina, hainbat zeregin sozial dauzka.
|
|
|
Hizkuntzak batera izan ditzake helburu komunikatiboa eta talde nortasuna garatzeko helburu identitarioa.
|
Hizkuntzak
, jakina, hainbat zeregin sozial dauzka.
|
|
|
Ezin da hizkuntza abstrakzio huts legez komunikatu; hizkuntzaren atzetik beti dago beste zerbait, horren atzetik bizitza osoa dago.
|
Hizkuntzak
berak determinatzen du pentsamendua, hizkuntza bera baita pentsamenduaren edukiontzia; hizkuntza eta pentsamendua banaezinak dira: hitz egitea logika, arrazonamendua eta kultura transmititzea da.
|
|
|
|
Hizkuntzak
, komunikazio sistema legez, ez dira ez neutroak ezta irmoak ere, denboraren joan etorrian hizkuntzak garatu eta egokitu egiten dira. Hizkuntzaren historia soziala, gizarte taldearen beraren historia da, eta gizarte historia, beste batzuen artean, hierarkia kuestioa ere bada, izan.
|
|
|
Ez du funtsik hizkuntza bat ikasteak, hizkuntza horri eusten dioten hierarkia harremanak zein diren ikasten ez baldin bada.
|
Hizkuntzak
gizarte errealitatea islatzen du, eraikitzen du eta zuzentzen du. Hizkuntzak botereari eta hierarkiari eusten die.
|
|
|
Hizkuntzak gizarte errealitatea islatzen du, eraikitzen du eta zuzentzen du.
|
Hizkuntzak
botereari eta hierarkiari eusten die. Hizkuntza gizarte errealitatea antolatzeko erreminta biribila da.
|
|
|
komunikazio prozesu garatuagoak ahalbidetu zituen.
|
Hizkuntzak
mezu konplexuagoak sortzea, igortzea eta deskodetzea ekarri zuen. Hizkuntza zela medio, gizakiak animalia izateari utzi ziola esan genezake.
|
|
|
Hizkuntza, Cro magnon espezieko sapiensen artean, gauza arrunta izan ei zen duela 35 mila urte.
|
Hizkuntzak
zehaztasuna ekarri zion giza komunikazioari. Komunikazioaren esparruan, hizkuntzari esker, interpretazio irekien eta askotarikoen arriskuak ekidin zituen gizakiak, azkenean.
|
|
|
|
Hizkuntzak
gizartea existitzea ahalbidetzen du. Hizkuntzak komunikazio zehatza, pentsatua eta bizkorra sortzeko bideak zabaltzen ditu.
|
|
|
Hizkuntzak gizartea existitzea ahalbidetzen du.
|
Hizkuntzak
komunikazio zehatza, pentsatua eta bizkorra sortzeko bideak zabaltzen ditu. Lengoaiak, jakina, gizartearen arautegiak sortu ahal izatea dakar, giza harremanetan beharrezkoa den informazioaren trukaketa garatuz.
|
|
|
Izena duen esperientzia errazago gogoratzen dugu, normalean.
|
Hizkuntzak
ez du memoria mugatzen; baina kodifikagarriak diren esperientziak errazagoak dira gogoratzeko.
|
|
|
Beraz, sistema sinbolikoen, pentsamenduaren, hautematearen eta memoriaren arteko harremanak korapilatsuak dira, oso.
|
Hizkuntzak
ez du mugatzen prozesu kognitiboa, baina ezinbesteko erreminta da ezagutza errepresentatzeko eta komunikatzeko; gainera, berebiziko rola du errealaren pertzeptzioan eta obserbazioan.
|
|
|
|
Hizkuntzak
–hitzaren bidezko sinbolo sareak, gizarteak biltzen eta uniformizatzen ditu; bai eta apartatzen ere.
|
|
|
Gizakiaren kasuan, aldaketa biologiko barik, aldaketa nabarmenak daude komunikazioan lekuan lekuan.
|
Hizkuntzak
bortizki desberdintzen dira han eta hemen, baina gizakia ez da biologikoki hain desberdina han eta hemen. Gizakiaren kasuan, espezie berekoek komunikatzeko tresneria entzungarri desberdinak darabiltzate han eta hemen.
|
|
|
Egia esan, hizkuntzaren jabe izanik, gizakiak esperientziaren bide zuzenetik baino askoz gehiago ikas dezake, zeren besteen esperientzien berri baitu, zeren gizaldiz gizaldi gizakiak sortu duen ezagutzaren jabe egin baitaiteke.
|
Hizkuntzak
, berbazko komunikazioak, geometrikoki handitzen ditu gizakiaren ikasteko aukerak, baita ikasteko abiadura bera ere. Amari begira, umeak ibiltzen ikas dezake, elikatzen, garbitzen eta bizitzen; baina, pentsatzen eta iragana bere egiten ere ikasten ote du horrela?
|
|
|
Malgutasuna eta hedakuntza ahalmena dira gizakiaren hizkuntza ezaugarritzen duten terminoak eta, era berean, gainerako animalien komunikazio azturetatik desberditzen dutenak.
|
Hizkuntzak
egokitu egiten dira beharrizan berrietara: sinboloak aldatu egiten dira, ugaritu, birsemantizatu?
|
|
|
sinboloak aldatu egiten dira, ugaritu, birsemantizatu?
|
Hizkuntzak
ez dira irmoak, irmotzen direnean hil egiten dira, eta fosilizatu edo desagertu.
|
|
|
|
Hizkuntzak
funtzio desberdinak dauzka. Batetik, hizkuntzak informazioa elaboratzeko, igortzeko eta gordetzeko balio duela esan ohi da.
|
|
|
Hizkuntza burmuinaren ispilu da.
|
Hizkuntzak
ez digu soilik gizakien beharrei buruz informatzen; horrez gain, hizkuntzak, erabilia den gizartean, hiztunen, giza kolektibitate moduan ulertuta, zelakotasunei buruz ere egiten digu berba.
|
|
|
Hizkuntza ikasteak pentsamenduaren estrukturazioa dakar.
|
Hizkuntzak
pentsamenduan du bere eragina, baina eragin hori norainokoa den ez dago argi gaur egun.
|
|
|
Mezuaren eta Objektuaren arteko harremanak ahalik eta erarik objektiboenean bermatzean datza.
|
Hizkuntzak
erreferentean, zertaz berba egiten den, jarri du arreta, eta bere helburua horixe, eta horixe bakarrik?
|
|
|
ez da munduan hizkuntza zahar edo berririk.
|
Hizkuntzak
modu batera ezagutzen ditugu, modu batera ezagutzen dugu euskara, eta modu batera erdara, guk bizi ditugun modura, eta eskura dugun egoera horrek beti badu aurretik hizkuntzaren beste egoera bat, berea euskarak eta berea gaztelaniak. Gaztelaniaren aurrekoa, ahalke eta herabe ere ematen dit denok dakizuen hau letretan jartzea, latina zen.
|
|
|
Ez Pirinioen bi aldeetan aspalditik ageri delako bakarrik.
|
Hizkuntzak
ere izango du garrantzirik. Amurizarekin batera:
|
|
|
Gure ikasle gaiak, gure ikasleak eta are gure irakasleak horren premia gorrian daude.
|
Hizkuntzak
ere sarbidea aurki lezake, neurri apalean aurrenik, ikaseta irakas gai bezala, noski, eta agian, zenbait gaitan, ikaseta irakas-bide gisa.
|
|
2003
|
|
|
|
Hizkuntzak
baliatzen diren neurrian eskuratu ohi dira, hartara, hizkuntza zeinahi delarik, jakintza arloen testuinguruan lantzekoak dira guzti guztiak, ez modu bakartuan. Halaber, hizkuntzak, eurak guztiak, hiztun taldeentzako, ideia, nahi eta esperientziak pertsonen artean trukatzeko bitarteko soil ez direnez eta, beste osagai batzuen artean, hiztun komunitateei loturiko kulturen erakusle edo adierazpen sinboliko ere direnez, hamarkada luzeetan eskuratutako eskuduntzak, eskola giroan, gure kultura hedatzeko eta indartzeko ez dugula baliatu onartu beharrean gaude, beraz, eginkizun daukagu eta erantzukizuna geurea da bete betean, ez Madrilena ez eta Parisena.
|
|
|
Taldeak, ordea, ez daki inoiz euskara hutsez abestuko duen edo gaztelaniari lekua egiten jarraituko dion: "
|
Hizkuntzak
komunikatzeko dira, eta hortaz, erdarak ere bere tokia izan dezake talde honetan".
|
|
|
|
Hizkuntzak
ikasten ume eta gaztetxoak kanpora bidaltzea gaur hain normala dena ez zen horrenbeste 60ko hamarkada hasieran. Hizkuntza ikasbide aurreratu eta goizetikoa izan zuela erakusten du horrek.
|
|
|
|
Hizkuntzak
ikastea baldin bada arrazoia, materialen (liburuak barne) eta, areago, etxeko giltzen galera ere estaltzen duten aseguruak sortu dira.
|
|
|
Froga bezala, Antzinako Erregimeneko historia apolegitikoan ohi zenez, iturri historikoak barik iturri filologikoak aipatzen ziren: " Euscarazco itzcuntza oso ta garbi biciric arquitcea asqui da, Euscaldunac iñoren uztarripean beñere egon izan ez dirala oneguiteco? 76
|
Hizkuntzak
historia jaten zuen. Hala ere, Iztuetak moderazio handiagoa agertzen zuen Antzinako Erregimeneko apologismoak hain maite zuen mito kantabristarekiko.
|
|
|
Bartzelonako enpresak laguntza ekonomikoa eman zion Madrili, eta horrek egoera murriztu zuen.
|
Hizkuntzak
irakasten dituen hirugarren enpresa handia da hau, Opening English School en krisia (CEAC taldearen filiala, orain Omitsend eta Brightonen porrota urriaren amaieran. Guztira, 50.000 lagun baino gehiago zeuden kaltetuta, Opening en frankizien itxiera kontuan hartuta.
|
|
|
|
Hizkuntzak
desagertzen ari dira urrats handitan; diotenez, urtean berrogeita hamar bat. Euskaldunok badugu norantz begiratua.
|
|
|
Arazoen azalean geratzeko ohitura duenarentzat hizkuntza azaleko berniza izango da, baina badakigu barne muina dela.
|
Hizkuntzak
azaleko berdintasuna islatzen du komunitate batean, hala ere ez da horretara bakarrik mugatzen; izan ere, hizkuntzak izate arrazoia ematen baitio taldeari, eta sinesgarritasun praktikoa aitortzen dio izate arrazoi abstraktuari.
|
|
|
Hizkuntza bakoitzak modu batera ikusten du natura, gizarte hierarkia, sexuen gramatika tratua, mitologia, zenbakiak, eta abar.
|
Hizkuntzak
, azken buruan, mundu ikuskera dakarkio eta hori haurraribaliagarria izanen zaio mundua, bizitza eta gauzak erabateko koherentziaz ulertzeko, eztabaidagarria eta sinbolikoa dena, erreala edo zientifikoa baino gehiago.
|
|
|
Hala balio pragmatikoaren alorrean, nola balio sinbolikoaren izarian.
|
Hizkuntzak
, dakigunez, be reganatua daukan estatus sozialaren arabera eskuratzen du dagokion ospea, eragina eta itzala, eta estatus sozial horri dagozkion komunikazio eginkizunak beteko ditu gainerako hizkuntzekiko lehian. Ukipen egoeran dagoen hizkuntza baten egoera ezin da inoiz era bakartuan antzeman, lehiakide (euskararen kasuan, galbide eta are heriotza bide) dituen hizkuntzen estatus egoera aintzat hartu gabe.
|
|
|
Iragana erabil dezakegu ikur.
|
Hizkuntzak
bizirik irauteko baldintzak eska ditzakegu. Baina gure tamainaz eta gure ahalaz oharturik jokatzea mesedegarria izanen litzaiguke.
|
|
|
|
Hizkuntzak
, edozeinek, nazio izaera dauka, politikazko natura (Saussureri" sozietate erakunde nagusia" zeritzon). Eta edo datxekion botere mailan da, edo diglosiazko egoeran higaturiko eta baztergarri den patois da bilakatzen.
|
|
2004
|
|
|
|
Hizkuntzak
maite ditut (maputxea, espainola, katalana, malyalama...) eta nire hizkuntza maite dut (euskara), naturaltasunez, barruko indar batez, eta inongo panfleto eta apologiarik egin gabe euskal hizkuntza maite dut, hodei guztien azpitik, sasi guztien gainetik eta muga guztien erditik.
|
|
|
Etxean bezala bizi zara Sitgesen, katalanez ere hitz egiten duzu.
|
Hizkuntzak
garrantzia handia du integrazioan?
|
|
|
lehenik eta behin, mugaren bi aldeetan ulertzen den, eta ondoren tradizioari atxikia den.
|
Hizkuntzak
elkar ulertzeko dira eta ulertze hori hizkera aberatsez egiten bada, hobe.
|
|
|
|
Hizkuntzak
ikastea
|
|
|
|
Hizkuntzak
, gainditzeko gai
|
|
|
|
Hizkuntzak
on line.
|
|
|
|
Hizkuntzak
ikastea, gidatzeko baimena eskuratzea, jende aurrean hobeki hitz egitea, eraginkor eta trebeago izatea...
|
|
|
Sinetsi nahi genukeen baino euskaldun gutxiagorentzat da, damurik, gaur eta hemen, euskara lehen hizkuntza nagusia, eta gure sozializazio jardunean sortzen eta berritzen ditugun osagai kognitiboak eta afektiboak erdararen bidez taxutuak ditugu gehienbat.
|
Hizkuntzak
bizi eta egiten gaituela, gure nortasunaren oinarriak bere bidez finkatzen ditugula, esaten ari bagara, ez gara ari, jakina, hizkuntzaren zeregin sinboliko mitikoaz soil soilik; aitzitik, geure gizatasunaren zimentarriak ditugu gogoan.
|
|
|
Eta hizkuntza orduan tresna soil bat ez ezik, ezagumenaren beraren ahaltasun baldintzetariko bat ere bilakatzen zaigu.
|
Hizkuntzak
berak ezagumena mugatzen baitu. Areago, esango digu Wittgensteinek, hizkuntzaren egiturak ezagumenarena du mugatzen.
|
|
|
Arrazoi du Paulo Agirrebaltzategik, arrazoi duenez, izendapen arbuiagarri hori auzipean ipintzerakoan. ?
|
Hizkuntzak
, Herriak bezala, ez dira inoiz minoritarioak edo gutxiengoarenak. Hauteskundeetan edo botazioetan balio du gutxiengo gehiengoen arteko lehiak; baina bere nortasuna duen Herria beste zein Herriren gutxiengoa da?
|
|
|
–Euskalzulo batek, gaur egunean, euskarari hildako hizkuntza baten tankera hartzen dio erremedio gabe?. 561 Iñaki Segurola mintzo zaigu gisa horretan, nolabait ere hiztunaren etorri asegarria berdintzeko jariorik ez duen hizkuntza definitzeko.
|
Hizkuntzak
ere bete behar baititu egokitze baldintza batzuk, Axularren harako ohartarazpen hura gorabehera. Baldintza horien berri izan dezagun, Segurola bera jarriko dugu hizketan:
|
|
|
|
Hizkuntzak
, zaharberritzeko aukera ematen duen komunikazioaren magmak huts egiten dionean, alboko hizkuntza etxera jo behar mailegu eske. Mailegu bidea hizkuntza guztien bidea izan arren, kultura iturrien arteko elkar trukea giza bizitzaren lege delako, ez da halere sarri morrontza gogorraren ordainik gabekoa izaten.
|
|
|
Oker ez banago, Begoña del Tesoren elebitasun esperientziak horren itxurako zerbait iradoki nahi digu euskaldun berriaren lekuko: ?
|
Hizkuntzak
izugarri gustatzen zaizkit, eta badakit hizkuntza bakoitzak mundu bat islatzen duela. Gustura nago ezagutu dudan munduan.
|
|
|
Hitz egiteari eman behar zaio garrantzia, ez jakiteari.
|
Hizkuntzak
hitz egiteko dira, ez jakiteko, eta ez dakit hori gure artean nahiko argi dagoen eta nahiko indar egiten den horretan. Ahalegin handia egiten da jendeari euskara erakusten eta gero hor konpon.
|
|
|
Gaztelania ere bai, kultura da azken finean.
|
Hizkuntzak
zubiak dira. Euskararekin pilotariarena gertatu zitzaidan, gozatu egiten nuela.
|
|
|
Itziar Idiazabal: ?
|
Hizkuntzak
barrundatzeko burmuinean daukagun lekua mugatua deneko baieztapena faltsua da. Areago oraindik, haur elebidunek elebakarrek baino euskara, edo gaztelania?
|
|
|
–Irakaskuntza euskaraz bultzatu behar da, bai, baina ez mekanikoki hizkuntza estandarrekin egiten dugun moduan (ingelesaren kasua, adibidez); hizkuntza eta euskal edukiak batera irakatsi behar dira.
|
Hizkuntzak
ez dira neutroak. Hizkuntza komunikatzeko bitartekoa da, eta euskarak euskaldunek bizitzaz dugun ikuspuntuak azaltzeko bitartekoa izan behar du, gure nortasun bereziaren bitartekoa eta geroaldirako eraiki nahi dugun proiektuaren oinarria.
|
|
|
|
Hizkuntzak
erabiltzen diren neurrian bakarrik ikasten direlako tesia ontzat hartuta, batek ez daki zer esan horrelako proposamenen aurrean. Eskola aroaren amaieran euskaraz ere gaitasun komunikatibo itxurazkorik eskaini nahi duen heziera elebidunean lekurik ba ote du A ereduak?
|
|
|
Maila horretan hasi besterik ez baita egiten mintzairaren izaera korapilatsua.
|
Hizkuntzak
, komunikazioaren maila eta izari guztiak barne dituen bitartekari den heinean, bere ekintza erroak askotariko lur-zoruetan sustraitzen ditu: hala nola geruza soziolinguistikoan eta pragmatikoan, edo komunikazioaren estrategian eta diskurtsoaren erabidean.
|
|
|
Hortxe dago, urrutiko intxaurren bila abiatu gabe, labur bezain trinko, euskararen metodologiak behar duen oinarrizko filosofia.
|
Hizkuntzak
sobran daude, izan ere, bera eta bere izatearen funts den herriaren arteko lotura den kulturarik gabe, herriaren harreman zainetan dabilen kultura odolik gabe. Herriaren gorputzean bizi da hizkuntza, holako eta halako eginkizunak mamituz, arteria sisteman barrena dabilen kulturaren esanahi mezuak jariatzen, bizitzaren eroale.
|
|
|
23 Pili Kaltzada: ?
|
Hizkuntzak
ez dira koloredunak; hizkuntza guztiak, baita euskara ere, bizitzeko, komunikatzeko eta sentitzeko tresnak besterik ez dira eta?. Euskara bere etorkizunaren jabe, Gara, 1999/11/21.
|
|
|
–Hizkuntza bat nazio eraikuntzarako tresna bat da, hizkuntza batek lurraldetasuna finkatzen du, mapak sortzen ditu mentalki bada ere, identitate propio bat, eta horiek izugarrizko beldurra ematen diote gobernu faxista orori?.
|
Hizkuntzak
lurraldetasuna finkatzen du: mapak sortzen ditu, identitate propio bat, Egunero, 2003/5/15.
|
|
|
Dakizuenez, Euskaltzaindia euskararen akademia da, eta beraz, gure zeregin nagusia hizkuntza aztertu eta bera gure gizarteko premia guztietarako egokitzea da.
|
Hizkuntzak
, ordea, ez dira berez bizi, hiztunek, era biltzaileek ematen diete bizia, eta kasu honetan euskaldunok gara euskara bi zi, prestatu, landu eta itsusten edo edertzen dugunok. Horrexegatik, euskara ez eze, baita gure mintzaira, nola edo hala, ikerketa edo literaturaren bidez lan du duten pertsonak ere gogoan izan behar ditu Euskaltzaindiak nahitaez.
|