|
2000
|
|
|
Bable, asturianu, lliones, mirandes...
|
hizkuntza
berak dituen izenak dira. Sanabres, cepedanu eta antzeko lekuko izenak ere hartu izan ditu eta baita arloteen hizkeratzat hartzekoak ere:
|
|
2004
|
|
|
Zarauztar bat Tutera edo Oionera doa eta paisaia ezberdinak ikusten ditu. Jendearen aurpegiak beltzagoak, baina
|
hizkuntza
bera dute: espainola.
|
|
|
Hauetan finkaturik, hau erabaki du Benveniste’k: " Gure ideietako kosmoa, gure mintzairak moldatu du aurrenik... adimenduaren kategoriak eta pentsamenduaren legeak ez dira, hein batean bederen,
|
hizkuntzak
berak dituen barne pleguen eta kategorien antolamenduaren eta banaketaren irudia baizik".
|
|
2005
|
|
|
Egoera horretan, herri hau administratiboki erabat zatituta dugula eta puska bakarrerako irtenbideak ez duela ezer konponduko gogoratu behar da. Nafarroaren Egunak berak agerian uzten du mugen gainetik bihotz eta
|
hizkuntza
bera duen herri bat badela. Eta herria eta hizkuntza, gorputza eta bihotza, bereizi ezin diren bezala, ez du zentzurik zatikatuta dagoen gorputzaren atal bat soilik sendatzeak.
|
|
|
Lehenik giza-formazioaren prozesuan ematen den garapen intelektualean edo kognitiboan barrenduko gara Humboldten eskutik, gure helburua
|
hizkuntzak
bertan duen eginkizuna hobeto ezagutzea eta ulertzea delarik. Gogoratu beharra dago, aldez aurretik, garapen honetan pertsona bakoitzak etenik gabe situazio berriei egiten diela aurre, ordura arte bereak ez ziren ezagupenak bereganatzen dituela eta, honela, pixkanaka bere munduaren pertzepzioa eta ikuskera aberastuz doala.
|
|
2006
|
|
|
Bere jendeak ezagutuko zuen, agian, baina ez zuen ezer esan, eta hamar hilabetez aritu zen hizkuntzak irakasten. Frantsesa eta italiera arras ongi menderatzen zituen, aise moldatzen zen ingelesez eta alemanez, eta eslaviarren
|
hizkuntzak
bereak zituen sehaskatik... Bazuen irakasle izateko gaitasun nahikoa.
|
|
2007
|
|
|
Horrek ez duesan nahi, jakina, nazio kultura guztiek hizkuntza desberdina izan behar duteniknahitaez: badira
|
hizkuntza
bera duten nazioak, dezente gainera, baina hizkuntzaberdin hori izan da, hala eta guztiz ere, nazio identitate berezi bakoitza eraiki dueneuskarria. Dakigun bezala, nazio identitatearen sistema ez du elementu osagarribatek soil soilik osatzen, askoren eginkizuna da identitate horren eraikuntza.
|
|
|
Bosniako gerrak ezer erakutsi bazuen, erakutsi zuen hizkuntza batasuna eta nazio batasuna ez direla bat. Bosniako ortodoxo, katoliko, musulman eta juduek
|
hizkuntza
bera zuten eta dialektoak eremuaren arabera aldatzen ziren, ez erlijioaren arabera. Baina antzinako Jugoslaviako herriak erlijioan oinarritu ziren beren nortasunak eraikitzeko (katolizismoan kroaziarrak, ortodoxian serbiarrak, eta abar).
|
|
2008
|
|
|
Euskal Herriko ziberkomunikabide gehienek euskara erabiltzen dute; horietatik, %30k modu esanguratsu batean egiten du. Bide batez esanda,
|
hizkuntzak
berak duen hizlarien portzentaia da. Lurralde euskaldunetan, Gipuzkoan eta, neurri txikiago batean, Bizkaian, sortu dira euskarazko ziberkomunikabide gehienak (%90). Euskaraz hitz egiten duen hiruburu bakarra den Donostiaren pisua ere oso esanguratsua da. Euskaraz erabiltzen duten ziberkomunikabide gehienak egunkariak dira edo oinarri horretan berritzen dituzten euren edukiak.
|
|
|
Nazioeta etnia desberdintasunak adierazten ditu horrek, eta kultura" nazioarekin" edo" herriarekin" identifikatzen da. Kasu horretan," nazio" kontzeptutzat belaunaldi askotako multzoa hartzen da, osatua eta konplexua, lurralde bat hartzen duena eta berariazko historia eta
|
hizkuntza
bera duena eta horrela jarraitu nahi duela adierazten duena9 Aspaldiko eztabaida da, baina azken mende aldaketarekin puri purian dago berriz ere, Berlingo harresia bota ondoren duela gutxiko aldaketen eraginez eta ekonomiaeta komunikazio globalizazioa etengabe haztearen ondorioz; hain zuzen ere, hori izango da, aurreko biak baztertu gabe, artikulu honen abiapuntua10....
|
|
2009
|
|
|
Komunikabideek talde nortasunean duten rola ulertzeak,
|
hizkuntzak
berak duena ulertzeko lagundu ahal digu. Batetik, komunikabideen osagai lehenetsia baita hizkuntza; bestetik, haiek bezala, hizkuntza ere talde nortasunaren eraikuntzako hiru dimentsiotan agertzen baita:
|
|
|
Bestelako eragile batzuk (kultura, estatua, erlijioa, gizarte maila e.a.) sakon aldatzen ari diren eta informazioaren gizarte deitzen zaion aro honetan, talde handien euskarri ezinbestekoak dira. Halaber, komunikabideek talde nortasunean duten rola ulertzeak,
|
hizkuntzak
berak duena ulertzeko lagundu ahal digu. Batetik, komunikabideen osagai lehenetsia baita hizkuntza; bestetik, haiek bezala, hizkuntza ere talde nortasunaren eraikuntzako hiru dimentsiotan agertzen baita:
|
|
|
Euskarak eta
|
hizkuntzak
berak dituen erronka berriek PuntuEus elkartearen sorrera ekarri dute.
|
|
|
Lurraldetasunaren hesi mugetatik harantzago doa hizkuntzaren joko zelaia gizarte berrian.
|
Hizkuntzak
berea du lurraldea, baina ororen gainetik berea eta beharrezkoa duena hizkuntza komunitatea da; hiztunak, irakurleak, ikus entzuleak, erabiltzaileak esan nahi da. Eta erabiltzaileek zer kontsumitua behar dute.
|
|
2010
|
|
|
Jakina denez, Mugarik gabeko telebista kanpaina Herrialde Valentziarrean sortu zen, eta bere xede nagusia da
|
hizkuntza
bera duten erkidegoetan irrati telebista emisioak jaso ahal izateko eskubidea legez bermatzea eta, horren ondorioz, Nafarroan Euskal Telebista ikusten jarraitzea. Horretarako, Madrilgo Hauteskunde Junta Zentralean herri ekimen legegilea proposatuko da.
|
|
2011
|
|
|
Esan beharrik ez dago, horrelakoetan, herri mintzaira baztertuaren estatus soziolinguistiko makurretik datozkiola halako hiztunari burutazio autosuntsigarri horiek. Ezintasunean abaildurik, ez litzateke batere harritzekoa izango gertatzen zaion zoritxar guztiaren zergatiak ama
|
hizkuntzaz
berea duen mintzaira zokoratuari egoztea hiztunak. Hizkuntzak, hala ere, guk dakigula, berez ez dira zorrotzago edo kamutsago, egokiago edo aldrebesago, dagokien eginkizuna egokierarik doituenean hezurmamitzeko. Beti dago linguistikoa ez den botere arrazoi bat hizkuntza bat adierazpide gaitua izateko edo ez izateko.
|
|
|
Kimikari buruzko hamar egunetako saio bat prestatzea ez da gauza erraza; alde batetik, gaiak berak dituen konplexutasunaren kausaz, eta bestetik,
|
hizkuntzak
berak dituen zailtasunen kausaz. Baina kurtsilo hau prestatzea, garra [n] tzizkoa eta ahantzi ezinezkoa iruditu izan zaigu, gure herriak dituen premien erantzule izanen delakoan.
|
|
|
1.4.4
|
Hizkuntzak
berea du aniztasuna
|
|
|
|
Hizkuntzak
berea du aniztasuna 34
|
|
2012
|
|
|
5 Deklarazio honek hizkuntza taldetzat dauka beste hizkuntza komunitate baten lur eremuan kokatuta dagoen eta
|
hizkuntza
bera duen edozein giza talde, beti ere, lehenaren adinako historikotasunik gabekoa; izan ere, halakoak dira etorkinak, errefuxiatuak, deportatuak eta diasporetako kideak.
|
|
2013
|
|
|
Bi soziolinguistika ezberdin bereiz daitezke: aztergai nagusia
|
hizkuntza
bera duena, bata, eta hizkuntza entitate sozial moduan hartzen duena, bestea. Lehenengoa hizkuntzalaritzatik hurbilago dago; bigarrena, aldiz, soziologiatik.
|
|
2014
|
|
|
Sendabideak dira antzematen zailak. Asmatu egin dugu beti errietan eta potolokeriatan aritu gabe,
|
hizkuntzak
bere baitan duen xarma jendearenganatzen. Filologo batzuk dira arauemaile, baina gehiago ditugu gure berezitasunak modu erakargarrian azaleratuko dituztenak.
|
|
2015
|
|
|
Berbere izenez ezagunagoak diren arren, Afrika iparraldeko jatorrizko herria da amazigha. Marokoko kostaldetik Egiptorainoko esparruan zabaltzen dira, eta Sahara barruko tuaregek hitz egiten duten
|
hizkuntza
bera dute. Askok diote herri hau egundaino bizirik irautea miraria dela; arabiarrak lurralde hauetara VI. mendean iritsi zirenetik, asimilazio prozesu bortitzari aurre egin behar izan baitiote amazighek.
|
|
|
OTIS: Esan nahi du poeta dela
|
hizkuntzak
bere baitan duen indarraren gordailua. Poesia aurkikuntza prozesu bat dela, poesiari datxekion musikaren agerkundea?
|
|
|
Lehen
|
hizkuntza
bera duten edo hizkuntza berean mintzatzen
|
|
2016
|
|
|
Berrogei urtez bakarrik egon dira bereiz.
|
Hizkuntza
bera dute. Oraino ari dira beren bereizkuntza ezin lixerituz.
|
|
|
h) Lehen
|
hizkuntza
bera duten edo hizkuntza berean mintzatzen diren pertsonen multzoa.
|
|
2019
|
|
|
" Expediente informativo formado por el EBB del PNV sobre un trabajo filológico de Manuel Mendiola, generado en base a las opiniones aportadas por Ceferino de Jemein y otros filólogos a petición del Consejo Nacional", 1949/ 1950, PNV_ NAC_ EBB, K.00159, C.4). Jeltzale guztiek bat egiten zuten euskararen gizarte egoera deitoratzean, baina askotan
|
hizkuntza
bera zuten arreta nagusi, mota bateko edo besteko purismoaren bidez" lehengoratu" nahi zutena. Gainera, gaian interes gehien zutenak, ez ziren bat etortzen jarraitu beharreko metodologian.
|
|
|
Laburpena. hizkuntza baten bizitasun digitalak bere osasunaren ezinbesteko informazioa ematen digu. komunikazio kanal nagusi bilakatu da Ingurune digitala, eta
|
hizkuntzek
bertan duten presentzia kontuan hartu beharrekoa da, honen bizitasun digitala ezagutzeko garaian. euskararen bizitasun digitalari buruz ari garenean, bi eremutan zentratu gaitezke hau neurtu ahal izateko: euskarak ingurune digitalean duen eskaintza eta eskaria. hau da, zenbat tresna eta eduki eskaintzen dira ingurune digitalean euskaraz, eta zenbat erabiltzen dira hauek.
|
|
|
SARRERA hizkuntza baten bizitasun digitalak bere osasunaren ezinbesteko informazioa ematen digu. komunikazio kanal nagusi bilakatu da Ingurune digitala, eta
|
hizkuntzek
bertan duten presentzia kontuan hartu beharrekoa da, honen bizitasun digitala ezagutzeko garaian. gaur egun, hizkuntza baten osasuna ezagutzeko ezinbestekoa dugu ingurune digitalean bizi duen egoera ezagutzea. kontzeptu hau ez da berria, eta euskararen osasunaz aritzean askotan aipatutako gaia da. euskararen kasuan ere ez da desberdina: euskarak bere etorkizuna jokoan duela badakigu, eta joko zelaietako bat ingurune digitala dela askotan aldarrikatu dugu.
|
|
2021
|
|
|
Hori da nire erronka: gure
|
hizkuntzak
berak duen eskaintza ezagutzea.
|
|
|
Eta zera erantsi du: «Euskarak duen gramatika sistemaz ari naiz,
|
hizkuntzak
berak duen logika horretaz. Hizkuntzalari gisa, izugarri interesatzen zaizkit horrelako kontuak».
|
|
2022
|
|
|
«Prest gaude gure herriaren erronkei erantzuteko», adierazi du Iriartek. «Zatiketa, agenda eta prozesu asimetrikoen gainetk,
|
hizkuntza
bera dugu, proiektu politikoa partekatzen dugu eta herri bakarra dugu: Euskal Herria», gaineratu du Blainek.
|