|
2004
|
|
|
Gezur sozial ikaragarri batean bizi gara. Edo irakasleak ez dira euskaldunak, edo transmisioan oker larriak dagoz, edo
|
hizkuntza
bera ez da eskolan transmititzeko modukoa, edo... dena batera seguruenik?. 464
|
|
2005
|
|
|
" Hizkuntza, bere berezko esentzian kontsideratuta, beti eta une oro da zerbait iragankorra. [...]
|
Hizkuntza
bera ez da obra bat (ergon) baizik eta aktibitate bat (energeia)" 83 Honek bakarrik ere agerian uzten du bere pentsamenduaren gaurkotasuna. Azalduko dugun kontzepzio linguistiko berri honen hurrengo ideiak, bigarrenak," pentsamendu eta hizkuntzaren" arteko sakoneko erlazioa azpimarratzen du:
|
|
2006
|
|
|
Osagai guztien bitartez liburu bizia ondu digu Ableyk, galtzeko arriskuan dauden hizkuntzen ibilbidean barrena. Eta, beste jakingarri bat, guztiz nabarmentzekoa,
|
hizkuntzak
berak ez ezik, hiztunak, hizkuntza komunitateak ditu ardatz liburuaren autoreak. Horretan, gure Xamar dakarke gogora:
|
|
|
Orain Unamuno alderantziz argudiatzen topatzen dugu.
|
Hizkuntzak
berak ez errepublikarrak eta ez monarkikoak dira; eratu zuen arrazaren izpiritua ere, ja ez dauka nonbait. " Hay desgraciado que se cree que con la lengua castellana va el espíritu inquisitorial o que no podemos decir en ella lo que en otras se dice" 353 Hizkuntza gora eta beheagorik ere, moldaerraz edo moldakaitzagorik ez dago:
|
|
2007
|
|
|
Berlin-ek alde batera uzten ditu zuhurki holako pasarteak, baina, esate baterako, inor gutxik azpimarratu ditu Kant-ek adina karaktere nazionalak eta horien araberako diferentziak ohitura nazionaletan694, are tokian tokiko ekonomian eta politikan, eta hizkuntzaren espezializazio modu bat ere garabide sozialean eta tratuan695 Zientzia eta literaturan bertan, kreatibitateak eta jeinuak Frantzia eta Italia edo Ingalaterran eta Alemanian forma diferenteak hartzen ditu, eta arrazoia, Kant-en ustean, Goethe eta Humboldt-en modu berberean edo erromantikoek bezalaxe, giza irudimena eta jeinu kreatzailearen izaera nazionalari eta lurrari atxikia egotea da696 Hizkuntzaren izaerari buruz Kant klasikoago edo kontserbadoreagoa da bere ikasleak baino:
|
hizkuntzan
berak ez du pentsamenduaren zeinuztapen soila baino ikusten697 Baina nazioa Kant-ek, Herder eta Humboldt-ek adina ulertzen dizu hizkuntzagaz bat egina (jatorriarekin, Kant-en definizioan); «nazioaren izpirituaz» («Geist der Nation») Herder eta Humboldt bezalaxe mintzo
|
|
|
Zentzu honetan, ezinbestean aipatu behar dugu Humboldt, zeinak lehen aldiz hizkuntzaren esentzia gizakiaren hitz egite errealean kokatzen duen: "
|
Hizkuntza
bera ez da obra bat (ergon) baizik eta aktibitate bat (energeia)" 114 Horregatik da ezinezkoa hizkuntza modu abstraktu batean ikertzea, alegia, berori gizakiarekiko eta berorren mundu sinbolikoarekiko harreman estuan kontsideratu gabe. Gizakiaren mundua linguistikoa den bezala, horrela dio bederen Gadamerrek, hizkuntzaren mundua ere gizatiarra da:
|
|
2008
|
|
|
Eta hau Iparraldean ikusi dugu oso argi: belaunaldi batean frantses
|
hizkuntzak
berea ez duen lurraldea irabazi du; euskarak galdu duen bera, hain zuzen ere.
|
|
2009
|
|
|
gisa, 1850eko hamarraldian du etorkia, gehienez ere, eta lore jokoen festa ez zen suspertu 1859 baino lehen.
|
Hizkuntza
bera ez da eraginkortasunez estandarizatuko XX. mendea arte, eta erregionalismo katalana ez zen hizkuntzaz kezkatzen hasiko 1880ko hamarraldiaren erdialdera arte. Batzuek diote euskal nazionalismoa mugimendu katalana baino hogeita hamar bat urte geroago hasi zela garatzen, nahiz eta euskal autonomismoaren lekualdatze ideologikoa, antzinako foruen defentsatik hizkuntzan eta arrazan oinarritutako argumentu batera, bat batekoa izan:
|
|
2010
|
|
|
Zeregin horretan, lehenik, egiazko aitzindari izandako Humboldt (1835) gogoratuko dugu: "
|
Hizkuntza
bera ez da obra bat (ergon), baizik eta aktibitate bat (energeia)" 25 Hor, bada, hizkuntzaren beraren izaera bikoitz bat adierazten zaigu —hurrenez hurren, produktu estatiko eta jarduera dinamiko bezala—, eta, zinez, biak dira elkarren menpeko. " Hizkuntza", honela Menze," ergon da energeia den heinean, eta energeia da ergon den heinean" 26 Baina Humboldtek, estreinakoz, aspektu dinamikoa lehenesten du:
|
|
2012
|
|
|
Zeu zara existentziaren interpretazioa egin behar duena zeure esperientziatik abiatuta. Eta
|
hizkuntza
bera ez da jendea programatzeko bide bat baino. Ezin diogu ihes egin hitzei, gauzak formulatzeari, baina aztertu behar duzu zeure burua, eta gauzek, egoerek zuregan sortzen dituzten erreakzioak.
|
|
2014
|
|
|
Hezkuntza edo ikas irakaskuntza elebidunaren inguruan ñabardura batzuk egin daitezke. Iritzi zabalki onartubaten arabera, hezkuntza elebidunizena merezi izateko, bi hizkuntza erabili behar dira eskolan eta, gainera,
|
hizkuntza
bera ez den bestelako edukiak ikasteko (adib. Siguàn & Mackey, 1986; Serra & Vila, 2009).
|
|
2016
|
|
|
Koldo Mitxelena zenak inork baino hobeto landu eta garatu zuen ekarpen bikoitz hau. Alde batetik, bere lan bikainei esker, euskarari buruzko jakintza zabaltzen eta sendotzen lagundu zuen, bai Euskal Herrian zein nazioarte mailan; bestetik, euskal
|
hizkuntzak
berak ez zuen lortuko gaur egun daukan garapena eta hedapena arlo akademiko eta zientifikoetan Mitxelenak egindako funtsezko lanak kontuan hartu gabe. Besteak beste, Euskal Herriko Unibertsitateko bere katedratik eta Euskaltzaindiaren baitan egin zuen ekarpen ugari.
|
|
2017
|
|
|
Libiako tuareg batzordearekin batera joan ziren Europara.
|
Hizkuntza
bera ez ezik, estrategia politiko komuna zuten bi herriek.
|
|
2018
|
|
|
Hartara, aukerarik onena profesional elebidunak hautatzea litzateke, eta eskaintza aktiboaren kultura txertatzea eguneAitor Montes – Nazioarteko kolaborazioa arretaren normalizazio prozesuan roko jardunean.
|
Hizkuntza
beraz ez litzateke aukera edo hautu bat izango, profesional guztien betebeharra baizik, elebakarrak zein elebidunak, norberak ahal duen heinean.
|
|
2021
|
|
|
Beraz, garrantzitsua da hizkuntzari eta kontzeptuei buruzko hausnarketa egitea kontzeptu horretaz baliatuz, Coetzee idazle hegoafrikarrak, 1985ean, ‘Confession and Double Thoughts’ argitaratu zuen, aitormenari buruzko saiakera bat, non aitormena ezinezko baita,
|
hizkuntzak
berak ez duelako ekintza hori bideratzen; gehigarria den horrek, hizkuntzak, aitormena oztopatzen du, ez baitago gardentasunik.
|
|
2022
|
|
|
Erasotzaile zaurituak Ihes egiteko indarrik gabe zeudenez, haiek akabatzera hurbildu ziren bi gerlari. Zauritutako batek baskoieraz hitz egiten entzun zituenean
|
hizkuntza
berean ez hiltzeko eskatu zien. Barkamena eskaeren artean erran zien egoera larri batean zeudela.
|