Testuinguruan

Bilaketa

dist.

non

lema/forma

nola

bilaketa

kategoria

Iragazkiak

Mota/Gaia

Euskalkia

Itzulpena

Erregistroa

Ordena

Formularioa garbitu

Emaitzak: 3.870

2023
	‎Lege organiko hori Konstituzioarekin bat datorrela esan du Konstituzio Auzitegiak ekainaren 23ko 118/ 2016 emandako epaian; baina, edu berean, adierazpen horren esparrua eta mugak finkatu ditu: " Mugatu ere, batetik, Konstituzio Auzitegiaren bosgarren xedapen gehigarri berriak Konstituzio Auzitegiak egin beharreko kontrolaren objektua mugatu da Batzar Nagusiek emandako foru arauei begira; ez	ditu foru arau guztiak kontrolatuko, ezpada foru arau mota zehatz batekoak, hots, izaera fiskalekoak soilik, eta horien artean, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 41.2.a) artikuluak aitortutako eskumenak erabilita eman izan diren foru arauak, hau da, euren lurraldean tributu araubidea mantendu, ezarri eta arautzeko foru arauak Estatuko zergen antolaketa orokorra aintzat hartuta (3 ZO)" 2.
	‎2 Ildo horretatik, 2017ko azaroaren 14ko Konstituzio Auzitegiaren Autoak (Errek. 3438/ 2017) ezarri duenez, Tributuen Foru Arau Orokorra jurisdikzio konstituzionalaren esparrutik kanpo geratu da, Arau Orokorrak tributu zehatzik arautzen ez	duelako . Hala ere, Auzitegiaren erabaki hori eztabaidatsua izan da Auzitegiaren kide batzuk boto partikularra eman baitzuten. antzeko figura, Zerga alorreko Presazko Foru Dekretu Araua izena zuena, baina gero ere erabili zen tributuen arloan uztailaren 12ko 6/ 2005 Foru arauaren 14 artikuluan oinarrituta.
	‎Ildo bertsutik, erregelamenduak ezin uki dezake legeari erreserbaturiko gairik. Erregelamenduen berezko edukia da legearen betearazpen eta garapena; hortaz, hierarkiak ezarritako mugak ezin	dituenez gainditu, erregelamenduak forma, kudeaketa eta prozedurei buruzko gaiak jorratuko ditu. Zerga nagusiei begiratuz gero, zerga bakoitzak izango du bere Legea edo bere Foru Araua, baina aldi berean, halako araua erregelamendu baten bidez osatuko da:
	‎Batzuetan, legeak erregelamendura igortzen du prestazioaren oinarrizko osagaien zenbait alde edo xehetasunen zehaztapena, eta aukera hori doktrinak ere onartzen du. Kasu horretan ez da lege erreserbaren printzipiorik hausten, legeak berak argiro zehaztu behar	baititu erregelamenduak izan beharreko mugak. Arazoa, ordea, bestelakoa da:
	‎legeak ezarritako muga nahiz baldintzak bete arren, karga tasaren ezarpen edo aldarazpena erregelamendu bidez egin ote daiteke? Aukera hori Toki ogasunaren kasuan bakarrik onar daiteke, toki erakundeen autonomia errespetatu ahal izateko; horrela, Estatuak ezarri behar	ditu toki tributuen oinarrizko osagaiak eta, gero, toki erakundeei dagokie karga tasa edo, tributua hautazkoa denetan, tributua bera ezartzea.
	‎Labur bilduz, Finantza zuzenbideko idatzizko iturri nagusiak pareko egitura	dute lurralde erkidean eta foru lurraldeetan, eta modu grafikoan honela adieraz daitezke:
	‎Toki administrazioan, ahalmen arau-emailea toki ordenantzen bitartez gauzatzen da; hala ere, toki korporazioek ahalmen legegilerik ez	dutenez , ordenantzek Estatuaren edo, hala denean, autonomia erkidegoen legeetan nahiz foru ogasunen arauetan izan behar dute oinarri edo eskuespena. Lurralde erkidean ordenantza fiskalak arautzen dituen Estatuko Legea martxoaren 5eko 2/ 2004 Legegintzazko Errege Dekretua da, Toki Ogasunak arautzeko Legearen testu bategina onetsi zuela.
	‎Toki administrazioan, ahalmen arau-emailea toki ordenantzen bitartez gauzatzen da; hala ere, toki korporazioek ahalmen legegilerik ez dutenez, ordenantzek Estatuaren edo, hala denean, autonomia erkidegoen legeetan nahiz foru ogasunen arauetan izan behar	dute oinarri edo eskuespena. Lurralde erkidean ordenantza fiskalak arautzen dituen Estatuko Legea martxoaren 5eko 2/ 2004 Legegintzazko Errege Dekretua da, Toki Ogasunak arautzeko Legearen testu bategina onetsi zuela.
	‎Toki zergen kasuan, egoera bi azalarazten dira: a) toki erakundeentzat tributuaren ezarpena hautazkoa denean, ordenantzak tributuaren oinarrizko osagaiak xedatu behar	ditu , baina Toki Ogasunaren Legearen edo Foru Arauaren mugen barruan; b) tributuak derrigorrak izanik, toki erakundeek horien zenbatekoa aldarazteko aukera dutenean, ordenantzak tributuaren zenbatekoa kalkulatzeko osagaiak arautuko ditu, baldin eta toki erakundeek ahalmen hori erabili nahi badute.
	‎Toki zergen kasuan, egoera bi azalarazten dira: a) toki erakundeentzat tributuaren ezarpena hautazkoa denean, ordenantzak tributuaren oinarrizko osagaiak xedatu behar ditu, baina Toki Ogasunaren Legearen edo Foru Arauaren mugen barruan; b) tributuak derrigorrak izanik, toki erakundeek horien zenbatekoa aldarazteko aukera	dutenean , ordenantzak tributuaren zenbatekoa kalkulatzeko osagaiak arautuko ditu, baldin eta toki erakundeek ahalmen hori erabili nahi badute.
	‎Toki zergen kasuan, egoera bi azalarazten dira: ...rakundeentzat tributuaren ezarpena hautazkoa denean, ordenantzak tributuaren oinarrizko osagaiak xedatu behar ditu, baina Toki Ogasunaren Legearen edo Foru Arauaren mugen barruan; b) tributuak derrigorrak izanik, toki erakundeek horien zenbatekoa aldarazteko aukera dutenean, ordenantzak tributuaren zenbatekoa kalkulatzeko osagaiak arautuko ditu, baldin eta toki erakundeek ahalmen hori erabili nahi	badute .
	‎Horrezaz aparte, Tributu zuzenbidean badago ohituraren aplikazioa oztopatzen duen eragozpena: legeak	duen erabateko nagusitasuna, legearen kasuan dena baitago idatziz araututa. Egin eginean ere, lege erreserbaren printzipioak eta Finantza administrazioa lotzen duen legezkotasun printzipioak modu nabarian oztopatzen dute ohitura Finantza zuzenbidearen iturri izatea.
	‎Jurisprudentziak	badu bere garrantzia. Izatez, Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia ez da Zuzenbidearen iturri, baina antolamendu juridikoaren zatia da, eta batzuetan, berezkoa duen eginkizuna gaindituz, jurisprudentziak antolamendu bera aldaraz dezake.
	‎Jurisprudentziak badu bere garrantzia. Izatez, Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia ez da Zuzenbidearen iturri, baina antolamendu juridikoaren zatia da, eta batzuetan, berezkoa	duen eginkizuna gaindituz, jurisprudentziak antolamendu bera aldaraz dezake. Konstituzio Auzitegiaren jurisprudentziak emaniko interpretazio irizpideak, aldiz, garrantzitsuagoak dira legeen gainetik ezartzen direlako.
	‎Konstituzio Auzitegiaren jurisprudentziak emaniko interpretazio irizpideak, aldiz, garrantzitsuagoak dira legeen gainetik ezartzen direlako. Azkenik, Nazio Entzutegia aipatu behar da, horrek gai batzuetan eskumen esklusiboa	duelako , eta Autonomia erkidegoetako Auzitegi Nagusiak ere, kasazio errekurtsoak ebazten dituztelako kopuruak txikiak direnean.
	‎Hala ere, administratuarentzat interesgarria da oso arauaren zalantzazko interpretazioaren kasuan Administrazioaren irizpidea ezagutu daitekeelako; horiek horrela, betebeharpekoak bere jarrera Administrazioaren irizpidera egokituz gero, lasaitasun apurra izango du bere egintzen ondorioei begira. Horregatik, administrazio doktrina argitaratu behar da eta Zuzenbideko iturrien antzeko zabalkundea izan behar	du .
	‎Beste alde batetik, administrazio aurre kasua (administrazio organoak bere erabakian aplikatutako irizpidea) eta Administrazioaren eginerak	ditugu . Horiek ere ez dira Zuzenbidearen iturri, baina oso eragingarriak izan daitezke zergadunaren berme gisa.
	‎Administrazio auzitegi horien ebazpenak nahiz kontsultei emaniko erantzunak, bi biak, aldizka argitaratzen dira guztiok horien berri izan dezagun, Tributu administrazioaren webgunean. Nolanahi den ere, ebazpen nahiz erantzunok	badute zelanbaiteko balio juridikoa, Ogasun publikoak legea nola interpretatzen duen erakusten baitute.
	‎Amaitzeko, zirkularrak edo jarraibideak	ditugu . Zirkularren edo jarraibideen bitartez administrazio egintzak ematen dira.
	‎Agindu interpretatzaileekin gertatu aldera, zirkularrak eta jarraibideak lotesleak dira hierarkiari begira mendeko organoentzat eta ez Ogasun Ministerioko edo Foru Ogasun Saileko organo guztientzat. Adibidez, Bizkaiko Foru Aldundiaren Ogasun eta Finantzen Sailak jarraibideak erabili ohi	ditu , Ogasuneko Zuzendari Nagusiak emanda. Ohikoena eta ezagunena urtero martxo edo apirila aldera Ogasuneko web orrian argitaratu ohi dena da, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kanpainan erabiliko diren irizpideak finkatuz3.
	‎Tributuen arloko printzipioetarik batzuek konstituzio lerruna	dute , Konstituzioak beren beregi aipatzen dituelako (EKren 31 art.), edo doktrinak eta jurisprudentziak horrela deritzelako. Printzipio horiek benetako aginduak dira tributu legegilearentzat.
	‎TFAOen 2 artikuluak (eta TLOren 3 Artikuluak) tributu sistema antolatzeko eta berau aplikatzeko printzipioak bereizten ditu. Horrela, tributu sistema antolatzeko printzipioak dira tributuak ordaindu behar	dituzten pertsonen ekonomia ahalbidea, eta orokortasuna, berdintasuna, progresibitatea, konfiskaezintasuna, 3 Ogasuneko Zuzendaritzaren bidez, Arabako Foru Aldundiak ere, urtero Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kanpaina hasi aurretik antzeko jarraibideak argitaratzen ditu. Gipuzkoak, bere aldetik, ez du halako tresnarik erabili.
	‎Tributu sistema aplikatzeko printzipioak dira, ostera, proportziotasuna, eragingarritasuna, formazko betebeharrak betetzeagatik izandako zeharkako kostuak mugatzea eta tributu betebeharpekoaren eskubide eta bermeak errespetatzea. Une honetan guk nabarmendu nahi	ditugu tributu sistema antolatzeko printzipioak legegilearen aukerak mugatzen dituztelako tributu arauak sortzeko eta onesteko orduan.
	‎Horrekin batera, EKren 31.1 artikuluak xedatu du guztiok lagundu behar	dugula gastu publikoei aurre egiten, bakoitzak bere ekonomia ahalbidearen arabera, eta progresibitate eta berdintasunaren printzipioak oinarri dituen tributu sistema zuzenaren bitartez; sistema hori ez da inoiz konfiskagarria izango. Eta 31 artikulu horrek 3 atalean jarraitzen duenez, izaera publikoko prestazio pertsonalak edo ondare prestazioak legearen arabera, ez bestela, ezarri ahal izango dira.
	‎Ekonomia ahalbidearen printzipioa da Konstituzioak 31.1 artikuluan ezartzen dituen printzipioetarik bat. Artikulu horrek dionez," guztiok lagundu behar	dugu gastu publikoei aurre egitean, bakoitzak bere ekonomia ahalbidearen arabera...". Legeria arruntari helduta, TFAOen 2 artikuluak (eta TLOren 3 art.ak) ere gauza bera ezartzen du:
	‎Legeria arruntari helduta, TFAOen 2 artikuluak (eta TLOren 3 art.ak) ere gauza bera ezartzen du: " Tributuak antolatzeko oinarri izan behar da, tributuok ordaindu behar	dituztenen ekonomia ahalbidea".
	‎Orokorrean, ekonomia ahalbidearen printzipiotik honako bi printzipio hauek ondorioztatzen dira: ahalbide hori	duten guztiek ordaindu behar dituzte tributuak (orokortasun printzipioa) eta ekonomia ahalbide bera dutenek zati berbera ordaindu behar dute (berdintasun printzipioa).
	‎Orokorrean, ekonomia ahalbidearen printzipiotik honako bi printzipio hauek ondorioztatzen dira: ahalbide hori duten guztiek ordaindu behar	dituzte tributuak (orokortasun printzipioa) eta ekonomia ahalbide bera dutenek zati berbera ordaindu behar dute (berdintasun printzipioa).
	‎Orokorrean, ekonomia ahalbidearen printzipiotik honako bi printzipio hauek ondorioztatzen dira: ahalbide hori duten guztiek ordaindu behar dituzte tributuak (orokortasun printzipioa) eta ekonomia ahalbide bera	dutenek zati berbera ordaindu behar dute (berdintasun printzipioa).
	‎Orokorrean, ekonomia ahalbidearen printzipiotik honako bi printzipio hauek ondorioztatzen dira: ahalbide hori duten guztiek ordaindu behar dituzte tributuak (orokortasun printzipioa) eta ekonomia ahalbide bera dutenek zati berbera ordaindu behar	dute (berdintasun printzipioa).
	‎Horrela, tributuak bat datoz ekonomia ahalbidearen printzipioarekin, tributuengatik ordaindu beharrekoa betebeharpekoaren ondare, errenta edo gastuen arabera ezartzen bada. Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez	duen inguruabarraren gainean eratu baita. Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar du kontuan (errenta edo diru sarreren bat jasotzea, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar du.
	‎Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez duen inguruabarraren gainean eratu baita. Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar	du kontuan (errenta edo diru sarreren bat jasotzea, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar du. Horiek horrela, Konstituzio Auzitegiak Hiri Lurren Balio gehikuntzaren gaineko Zerga Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi zuen, ekonomia ahalbiderik ez zegoenean ere zerga kobratzen zelako (26/ 2017, 37/ 2017 eta 59/ 2017 KAE), eta gero berriro adierazi zuen Konstituzioaren aurkakoa zela tributu zorra zehazteko sistema ez zetorrelako bat zergadunaren benetako ekonomia ahalbidearekin (182/ 2021 KAE).
	‎Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez duen inguruabarraren gainean eratu baita. Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar du kontuan (errenta edo diru sarreren bat jasotzea, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar	du . Horiek horrela, Konstituzio Auzitegiak Hiri Lurren Balio gehikuntzaren gaineko Zerga Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi zuen, ekonomia ahalbiderik ez zegoenean ere zerga kobratzen zelako (26/ 2017, 37/ 2017 eta 59/ 2017 KAE), eta gero berriro adierazi zuen Konstituzioaren aurkakoa zela tributu zorra zehazteko sistema ez zetorrelako bat zergadunaren benetako ekonomia ahalbidearekin (182/ 2021 KAE).
	‎Horrenbestez, ekonomia ahalbidea zama fiskala banatzeko irizpide nagusia da. Tributuak nork ordaindu behar	dituen adierazten digu ahalbide horrek, hau da, ekonomia ahalbidearen titularrak nortzuk diren eta, ahalbide horren neurriaren arabera, zenbat ordaindu behar duten.
	‎Horrenbestez, ekonomia ahalbidea zama fiskala banatzeko irizpide nagusia da. Tributuak nork ordaindu behar dituen adierazten digu ahalbide horrek, hau da, ekonomia ahalbidearen titularrak nortzuk diren eta, ahalbide horren neurriaren arabera, zenbat ordaindu behar	duten .
	‎Guztiarekin ere, ñabardura batzuk egin behar	ditugu printzipio horren inguruan:
	‎3) Ahalbide printzipioak desbideraketak izan ditzake ez baita printzipio absolutua, baina norabide bakarreko desbideraketak izan daitezke, hain zuzen, ahalbidea	duenak berari dagokiona baino gutxiago ordaintzea (salbuespen eta hobariak). Kasu horietan, tributua helburu estrafiskalak lortzeko erabiltzen da eta, tributu hori bidezkoa izan dadin, Konstituzioarekin bat etorri behar da gainerako aldeetan.
	‎4) Ekonomia ahalbideak mugatzen du baliokidetasun printzipioaren aplikazioa. Oinarrizko zerbitzuak erabiltzeko tasak ordaindu behar badira, ezin daitezke oinarrizko zerbitzuaren erabilera horretatik kanpo gelditu tasa ordaintzeko ekonomia ahalbiderik ez	duten subjektuak.
	‎Konstituzioak berak jaso du ñabardura hori: guztiok ordaindu behar	ditugu zergak, baina bakoitzak ahal duen neurrian, hots, subjektu pasiboaren ekonomia ahalbidea kontuan hartuta. " Guztiok" adierazmolde horretara Estatuko eta atzerriko zergadunak biltzen dira, zergadun horiek pertsona fisiko zein juridikoak izan, egoiliarrak izan ala ez.
	‎Konstituzioak berak jaso du ñabardura hori: guztiok ordaindu behar ditugu zergak, baina bakoitzak ahal	duen neurrian, hots, subjektu pasiboaren ekonomia ahalbidea kontuan hartuta. " Guztiok" adierazmolde horretara Estatuko eta atzerriko zergadunak biltzen dira, zergadun horiek pertsona fisiko zein juridikoak izan, egoiliarrak izan ala ez.
	‎Artikulu horietan aipaturiko berdintasunaren arabera, berdinak direnek tributu kuota bera ordaindu behar	dute eta desberdinek, aldiz, kuota desberdina. Orokortasunaren kasuan gertatzen zen moduan, berdina izateak ere zuzeneko zerikusia dauka ekonomia ahalbidearekin.
	‎Orokortasunaren kasuan gertatzen zen moduan, berdina izateak ere zuzeneko zerikusia dauka ekonomia ahalbidearekin. Berdintasun printzipioaren aplikazioak ezin ekar dezake tratamendu bera ematea egoera desberdinetan dauden edo ekonomia ahalbide desberdina	duten pertsonentzat. Haatik, berdintasun formal horren ordez, berdintasun materiala hartu behar da abiapuntutzat; horrek esan nahi du tributuen alorrean norbanakoen errentak eta egoera ekonomikoa aintzat hartu behar direla, baita bestelako arrazoiak ere (egokitasuna, gizarte justizia, guztion onura).
	‎Berdintasun printzipioaren aplikazioak ezin ekar dezake tratamendu bera ematea egoera desberdinetan dauden edo ekonomia ahalbide desberdina duten pertsonentzat. Haatik, berdintasun formal horren ordez, berdintasun materiala hartu behar da abiapuntutzat; horrek esan nahi	du tributuen alorrean norbanakoen errentak eta egoera ekonomikoa aintzat hartu behar direla, baita bestelako arrazoiak ere (egokitasuna, gizarte justizia, guztion onura).
	‎Baina, horrez landara, berdintasunaren eskakizuna tributu bakoitzean ere aplikatu behar da. Tributu batek ezin	du arrazoirik gabeko edo debekaturiko bereizkeriarik egin, alegia, tributuaren egiturarekin bat ez datorren bereizkeriarik. Tratamendu desberdina irizpide objektibo eta arrazoizkoetan oinarrituz gero, berdintasun printzipioarekin bat dator hiru baldintza betez gero:
	‎Konstituzioaren 1, 14 eta 31 artikuluetan ez ezik, berdintasun printzipioa 139.1 artikuluan ere aipatzen da. Horren arabera, espainiar guztiek eskubide eta betebehar berberak izan behar	dituzte Estatuko lurraldeko edozein tokitan. Manu horrek benetako esangura ematen dio tributuen arloko berdintasun printzipioari, baina interpretazio arazoak ekar ditzake:
	‎Manu horrek benetako esangura ematen dio tributuen arloko berdintasun printzipioari, baina interpretazio arazoak ekar ditzake: artikulu horrek ez du esan nahi ekonomia ahalbide bera	duten subjektuek tributu kuota berbera ordaindu behar dutenik lurralde osoan. Hori lurralde erakundeen autonomiaren aurka jotzea izango litzateke, eta Konstituzioaren printzipio batek ezin dezake beste bat urratu.
	‎Manu horrek benetako esangura ematen dio tributuen arloko berdintasun printzipioari, baina interpretazio arazoak ekar ditzake: artikulu horrek ez du esan nahi ekonomia ahalbide bera duten subjektuek tributu kuota berbera ordaindu behar	dutenik lurralde osoan. Hori lurralde erakundeen autonomiaren aurka jotzea izango litzateke, eta Konstituzioaren printzipio batek ezin dezake beste bat urratu.
	‎Hori lurralde erakundeen autonomiaren aurka jotzea izango litzateke, eta Konstituzioaren printzipio batek ezin dezake beste bat urratu. Izan ere, 139.1 artikulu horren ariora, autonomia erkidego bakoitzeko erakunde eskudunak, zergak ezartzean, ezin	du bereizkeria larririk sortarazi beste autonomia erkidegoetan egindakoarekin konparatuz.
	‎Ekonomia ahalbidearen printzipioari ekinez, ahalbide handiagoa	duen pertsonak zergetan gehiago ordaindu behar du, ahalbide txikiagoa duenak baino. Eskakizun hori zerga proportzionalekin ere bete daiteke, berbarako, karga tasa bakarreko zergekin.
	‎Ekonomia ahalbidearen printzipioari ekinez, ahalbide handiagoa duen pertsonak zergetan gehiago ordaindu behar	du , ahalbide txikiagoa duenak baino. Eskakizun hori zerga proportzionalekin ere bete daiteke, berbarako, karga tasa bakarreko zergekin.
	‎Ekonomia ahalbidearen printzipioari ekinez, ahalbide handiagoa duen pertsonak zergetan gehiago ordaindu behar du, ahalbide txikiagoa	duenak baino. Eskakizun hori zerga proportzionalekin ere bete daiteke, berbarako, karga tasa bakarreko zergekin.
	‎Eskakizun hori zerga proportzionalekin ere bete daiteke, berbarako, karga tasa bakarreko zergekin. Progresibitateak, alabaina, urrunago joan nahi	du . Zerga progresiboetan, proportzionaletan bezala, ordaindu beharreko kuota gero eta handiagoa da zerga oinarria handitzen den heinean; baina horrez gain, karga tasa ere gorantz doa, zerga oinarriaren arabera.
	‎Ikus daitekeenez, ahalbide handiago	duen pertsonak zerga handiagoa ordaintzen du, karga tasa berdina izanik (100 irabazten duenak 20 ordaindu behar du, eta 20ko aldea du 200 irabazten duenarekin).
	‎Ikus daitekeenez, ahalbide handiago duen pertsonak zerga handiagoa ordaintzen du, karga tasa berdina izanik (100 irabazten duenak 20 ordaindu behar	du , eta 20ko aldea du 200 irabazten duenarekin).
	‎Ikus daitekeenez, ahalbide handiago duen pertsonak zerga handiagoa ordaintzen du, karga tasa berdina izanik (100 irabazten duenak 20 ordaindu behar du, eta 20ko aldea	du 200 irabazten duenarekin).
	‎Kasu honetan, ekonomia ahalbide handiagoa	duen pertsonak gehiago ordaintzen du honako bi arrazoiengatik: batetik, zerga oinarri handiagoa du; bestetik, karga tasa ere handiagoa da.
	‎Kasu honetan, ekonomia ahalbide handiagoa duen pertsonak gehiago ordaintzen du honako bi arrazoiengatik: batetik, zerga oinarri handiagoa	du ; bestetik, karga tasa ere handiagoa da.
	‎Aurreko atalean aipaturiko progresibitate printzipioak muga zehatza	du : konfiskaezintasuna (EKren 31.1 art.). Orokorrean, konfiskazioak esan nahi du erakunde publikoek norbanakoen ondasunak eskuratzen dituztela, horren truk inolako kontraprestaziorik eman gabe.
	‎Ildo horretatik, ikusi apirilaren 27ko 7/ 2021 Errege Lege dekretuaren zioen azalpena, lege dekretuaren bidez 2017/ 2455 eta 2019/ 1995 zuzentarauak barneko antolamendura sartzen direla (Balio Erantsiaren gaineko Zergan urrutiko ondasunen salmenten eta zerbitzu emateen gaineko betebehar batzuei buruzkoak). artean, bai legegintza eskumenak, baita kudeaketaren ingurukoak ere. Azken finean, Konstituzioak aldarrikatutako autonomia dela bide, lurralde bakoitzak bere tributuen sistema ezartzeko aukera	du , muga batzuk errespetatuz gero. Ekonomia Itunaren sistemako euskal erakundeak Lurralde Historiko bakoitzarenak dira; horrela, Foru Aldundiek tributuak aplikatzen dituzte eta Batzar Nagusiek tributu arauketa ezarri eta eguneratzen dute, historian zehar gertatu izan den moduan, eta Eusko Legebiltzarrak duen zeregina aintzat hartuta koordinaziorako, harmonizaziorako eta elkar lanerako.
	‎Azken finean, Konstituzioak aldarrikatutako autonomia dela bide, lurralde bakoitzak bere tributuen sistema ezartzeko aukera du, muga batzuk errespetatuz gero. Ekonomia Itunaren sistemako euskal erakundeak Lurralde Historiko bakoitzarenak dira; horrela, Foru Aldundiek tributuak aplikatzen dituzte eta Batzar Nagusiek tributu arauketa ezarri eta eguneratzen dute, historian zehar gertatu izan den moduan, eta Eusko Legebiltzarrak	duen zeregina aintzat hartuta koordinaziorako, harmonizaziorako eta elkar lanerako. Ondore praktikoei begira, beraz, esan daiteke bost lurralde fiskal daudela:
	‎Lege horien izaera juridikoari dagokionez, ituna zein hitzarmena lege arruntak ez ezik, itundutako legeak ere badira, hots, lege horiek aldatzeko, prozedura berezia behar da. Ildo bertsutik, alderdi guztien adostasuna behar beharrezkoa da Ituna edo Hitzarmena eraldatzeko, hau da, alderdietarik batek ezin	ditu bere kabuz legeok aldarazi.
	‎Lege hori eraldatu zen, abenduaren 17ko 58/ 2003 Tributuen Lege Orokorraren bidez, azken hori gaurdaino heldu zaiguna. Legeak 271 artikulu	ditu zazpi titulutan banatuta: xedapen orokorrak, tributuak, tributuen aplikazioa, ahalmen zehatzailea, berrikuspena administrazio bidean, tributuen aplikazioa Ogasun publikoaren aurkako delituetan eta Estatu laguntzak berreskuratzea.
	‎Konstituzioaren 86.1 artikulua zergak ordaintzeko eginbeharrarekin lotu behar da (31.1 artikulua); beraz, ezin daiteke lege dekretuz xedatu eginbehar horren oinarrizko edukia, baina onargarria izango litzateke, adibidez, lege dekretuz zerga baten tarifa inflazioari egokitzea. Bestela esateko, Lege dekretuak banan banan aztertu behar dira, bertan ezarritako neurriek zergak ordaintzeko eginbeharrean	duten eragina modu orokorrean aztertzeko: unean uneko aldaketak dakartzaten neurriak (alegia, norainoko mugatua izanik, subjektu ukituen tributu zama osoa modu esanguratsuan aldatzen ez duten neurriak) Konstituzioaren araberakoak dira; gainerako guztiak, ordea, ez.
	‎Lurralde Historiko bakoitzaren batzar nagusiek onetsi behar	dituzte foru arauak, baina Espainiako antolamendu juridikoan, arauok ez dute lege lerrunik. Halako arauen izaerari buruzko autua korapilatsua da:
	‎Halako arauen izaerari buruzko autua korapilatsua da: alde batetik, batzar nagusiek onetsi behar	dituzte arauok eta, dakigunez, batzar nagusiak herriaren subiranotasunaren ordezkariak dira; hortaz, Parlamentuak legeak onetsi behar dituen bezala, batzar nagusiek foru arauak onesten dituzte. Horiek horrela, tributuak arautzen dituzten arauak ez dira Eusko Legebiltzarreko legeak, ezpada Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako batzar nagusiek emandako arauak.
	‎Halako arauen izaerari buruzko autua korapilatsua da: alde batetik, batzar nagusiek onetsi behar dituzte arauok eta, dakigunez, batzar nagusiak herriaren subiranotasunaren ordezkariak dira; hortaz, Parlamentuak legeak onetsi behar	dituen bezala, batzar nagusiek foru arauak onesten dituzte. Horiek horrela, tributuak arautzen dituzten arauak ez dira Eusko Legebiltzarreko legeak, ezpada Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako batzar nagusiek emandako arauak.
	‎Aurreko atalean aipaturiko progresibitate printzipioak muga zehatza du: konfiskaezintasuna (EKren 31.1 art.). Orokorrean, konfiskazioak esan nahi	du erakunde publikoek norbanakoen ondasunak eskuratzen dituztela, horren truk inolako kontraprestaziorik eman gabe. Horrela, zergak ordaindu behar direnez ezelako kontraprestaziorik jaso gabe, uler daiteke zerga guztiak konfiskagarriak direla.
	‎Argi dago Konstituzioaren 31.1 artikuluak aipatzen duen konfiskazioa ezin dela horrela interpretatu. Konfiskazioa lotu behar da jarauntsia eskuratzeko eskubidearekin eta jabetza pribaturako eskubidearekin (EKren 33 art.). Horren ildotik, zergek jabetza pribaturako eskubidea edo jarauntsia eskuratzeko eskubidea muga dezakete, baina ezin	dituzte eskubideok ezabatu, inolako kontraprestaziorik eman gabe. Konfiskaezintasunaren printzipioak debekatzen ditu jabetza eskubidearen funtsezko edukiari tributuen bitartez eginiko erasoak (berbarako, aurreztu eta inbertitzeko ahalbidea kentzea).
	‎Konfiskaezintasun printzipoak balio ideologikoa edo politikoa	du , balio juridikoaren gainetik. PALAO TABOADAk eta beste autore batzuek esan dutenez, printzipio hori berdin aplikatu litzateke Konstituzioaren 31 artikuluan egongo ez balitz ere, baldin eta legeak ezarritako tributuak ondore konfiskagarriak sortuko balitu edo jabetzarako eskubidea ezabatuko balu, kasu horietan 33 artikuluaren aurkakoa izango bailitzateke.
	‎Edozein kasutan ere, zergak ondore konfiskagarriak	dituen ala ez aztertzeko, ikusi behar da kasuan kasuko subjektuak duen ekonomia ahalbidea; bestela esanik, zergak ezin dio pertsona bati kendu horrek bizitzeko behar duen gutxienekoa (%50eko karga tasa konfiskagarria izan zitekeen lanbideen arteko gutxieneko alokairua kobratzen duenarentzat, baina ez errenta altua duen pertsonarentzat5). Horren harira, lurralde erkideko PFEZren arauketa bizitzeko behar den gutxienekoa ezarri da; horren arabera, zergak ordaintzeko betebeharretik at geratu dira, gizakiak bere beharrizanik funtsezkoenak asetzeko behar dituen ondasun eta errentak.
	‎Edozein kasutan ere, zergak ondore konfiskagarriak dituen ala ez aztertzeko, ikusi behar da kasuan kasuko subjektuak	duen ekonomia ahalbidea; bestela esanik, zergak ezin dio pertsona bati kendu horrek bizitzeko behar duen gutxienekoa (%50eko karga tasa konfiskagarria izan zitekeen lanbideen arteko gutxieneko alokairua kobratzen duenarentzat, baina ez errenta altua duen pertsonarentzat5). Horren harira, lurralde erkideko PFEZren arauketa bizitzeko behar den gutxienekoa ezarri da; horren arabera, zergak ordaintzeko betebeharretik at geratu dira, gizakiak bere beharrizanik funtsezkoenak asetzeko behar dituen ondasun eta errentak.
	‎Edozein kasutan ere, zergak ondore konfiskagarriak dituen ala ez aztertzeko, ikusi behar da kasuan kasuko subjektuak duen ekonomia ahalbidea; bestela esanik, zergak ezin dio pertsona bati kendu horrek bizitzeko behar	duen gutxienekoa (%50eko karga tasa konfiskagarria izan zitekeen lanbideen arteko gutxieneko alokairua kobratzen duenarentzat, baina ez errenta altua duen pertsonarentzat5). Horren harira, lurralde erkideko PFEZren arauketa bizitzeko behar den gutxienekoa ezarri da; horren arabera, zergak ordaintzeko betebeharretik at geratu dira, gizakiak bere beharrizanik funtsezkoenak asetzeko behar dituen ondasun eta errentak.
	‎Edozein kasutan ere, zergak ondore konfiskagarriak dituen ala ez aztertzeko, ikusi behar da kasuan kasuko subjektuak duen ekonomia ahalbidea; bestela esanik, zergak ezin dio pertsona bati kendu horrek bizitzeko behar duen gutxienekoa (%50eko karga tasa konfiskagarria izan zitekeen lanbideen arteko gutxieneko alokairua kobratzen duenarentzat, baina ez errenta altua	duen pertsonarentzat5). Horren harira, lurralde erkideko PFEZren arauketa bizitzeko behar den gutxienekoa ezarri da; horren arabera, zergak ordaintzeko betebeharretik at geratu dira, gizakiak bere beharrizanik funtsezkoenak asetzeko behar dituen ondasun eta errentak.
	‎Edozein kasutan ere, zergak ondore konfiskagarriak dituen ala ez aztertzeko, ikusi behar da kasuan kasuko subjektuak duen ekonomia ahalbidea; bestela esanik, zergak ezin dio pertsona bati kendu horrek bizitzeko behar duen gutxienekoa (%50eko karga tasa konfiskagarria izan zitekeen lanbideen arteko gutxieneko alokairua kobratzen duenarentzat, baina ez errenta altua duen pertsonarentzat5). Horren harira, lurralde erkideko PFEZren arauketa bizitzeko behar den gutxienekoa ezarri da; horren arabera, zergak ordaintzeko betebeharretik at geratu dira, gizakiak bere beharrizanik funtsezkoenak asetzeko behar	dituen ondasun eta errentak.
	‎5 Esangura horretan, 1999ko uztailaren 10eko Auzitegi Gorenaren Epaian (Errek. 126/ 1998) ezarri zenez, PFEZren lanbide jardueren etekinen gaineko atxikipen tasa %15etik %20ra igotzeak ondorio konfiskagarriak izango lituzke, etekin txikienak	zituzten zergadunen Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kuota gainditzen zen neurrian.
	‎6 Horiek horrela, urriaren 31ko 126/ 2019 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi duenez, Hiri lurreko Balio Gehikuntzaren gaineko Zergaren tributu kuotak lurra eskualdatzean benetan lortutako irabazia gainditzen badu, zerga hori bidegabea da ekonomia ahalbidearen eta konfiskaezintasunaren printzipioen aurkakoa delako, hots, ez dagoen errenta baten gainean ezartzen delako. Bi printzipio horiek, hurrenez hurren, tributuaren legitimazio eta muga bezala jardun behar	dute edozein kasutan.
	‎Horiek horrela, tributuak sortzeko orduan legeak muga batzuk errespetatu behar	ditu . Konstituzioak 87.3 artikuluan beren beregi baztertu du tributu legeak herriaren ekimenez aldatzeko aukera.
	‎Zeintzuk dira legearen bidez edo foru arau bidez ezarri beharreko aldeak? Zehatz esateko, foru arauak ezarri behar	ditu tributua ordaintzeko eginbeharra sortzen duten kasuak (zerga egitatea), tributuak nork ordaindu behar dituen (subjektu pasiboak) eta zenbat ordaindu behar den (oinarria, karga tasa eta kuota). Horiez gain, preskripzioeta iraungitze epea ere oinarrizko osagaia da.
	‎Zeintzuk dira legearen bidez edo foru arau bidez ezarri beharreko aldeak? Zehatz esateko, foru arauak ezarri behar ditu tributua ordaintzeko eginbeharra sortzen duten kasuak (zerga egitatea), tributuak nork ordaindu behar	dituen (subjektu pasiboak) eta zenbat ordaindu behar den (oinarria, karga tasa eta kuota). Horiez gain, preskripzioeta iraungitze epea ere oinarrizko osagaia da.
	‎Horiez gain, preskripzioeta iraungitze epea ere oinarrizko osagaia da. Edu berean, foru arauz onartu behar dira zergadunak bere estatutuan Administrazioari begira	dituen eskubide, berme eta betebeharrak (eskubideok mugatzeko erregelak, batez ere).
	‎Aldi berean, zerga egitateak garrantzi handiagoa hartzen du, tributua legitimatzen duen egitezko kasua delako. Horrenbestez, zerga egitateak barneratu behar	ditu ekonomia ahalbidearen zein justiziaren irizpideak; irizpide horiei esker, legegileak prestazioa ezar dezake, norbanakoak egitatea gauzatu duenean. Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik.
	‎Horrenbestez, zerga egitateak barneratu behar ditu ekonomia ahalbidearen zein justiziaren irizpideak; irizpide horiei esker, legegileak prestazioa ezar dezake, norbanakoak egitatea gauzatu duenean. Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar	duela ; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik. Argiago esateko, zerga egitatea gauzatzeak ez du tributu betebeharra sortzen, baina gauzatze horrek Administrazioak tributu prestazioa eskuratzea justifikatzen du, sarrera edo eskuratze hori lortzeko erabili behar diren prozedurak gorabehera.
	‎Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik. Argiago esateko, zerga egitatea gauzatzeak ez	du tributu betebeharra sortzen, baina gauzatze horrek Administrazioak tributu prestazioa eskuratzea justifikatzen du, sarrera edo eskuratze hori lortzeko erabili behar diren prozedurak gorabehera. Egin eginean ere, sarrera hori lor daiteke osorik ala zati batezzerga egitatea gauzatzeaz batera, geroago (likidazio egintza burutu ostean), edota aurretiaz (PFEZn bezala, atxikipen eta zatikako ordainketak direla bide).
	‎Zerga egitateak beti	du izaera juridikoa, ez ekonomikoa. Zerga egitatea arauaren emaitza baino ez da; horrek esan nahi du egitate zehatz bat zerga egitate bihurtzen dela arau juridiko tributarioaren egitezko kasua denean, hots, tipifikatzen denean.
	‎Zerga egitateak beti du izaera juridikoa, ez ekonomikoa. Zerga egitatea arauaren emaitza baino ez da; horrek esan nahi	du egitate zehatz bat zerga egitate bihurtzen dela arau juridiko tributarioaren egitezko kasua denean, hots, tipifikatzen denean. Bestelako gauza da legegileak zerga egitate bihurtzen duen egitezko kasua errealitate ekonomikoa izatea (adib., diru sarrera bat), edo aurretiaz juridikoa den egitatea izatea (esaterako, egintza edo negozio juridikoa).
	‎Zerga egitateak garrantzi handia	du , tributuak identifikatu edo egituratzeko. Tributuen arteko ezberdintasuna ez datza tributuek kargatzen duten ekonomia ahalbidean, ezpada tributuen arau ezberdinek ezarritako egitezko kasuan.
	‎Zerga egitatean osagai subjektiboa eta osagai objektiboa bereiz daitezke. Osagai subjektiboak zerga egitatearen egilea zehazten du, hau da, legearen arabera osagai objektiboarekin harreman bereziak	dituen pertsona. Eskuarki, egitezko kasutik bertatik atera dezakegu pertsona hori nor den.
	‎Eskuarki, egitezko kasutik bertatik atera dezakegu pertsona hori nor den. Beste batzuetan, ordea, zerga egitatea gauzatzean pertsona bat baino gehiago pilatzen dira garrantzi eta eragin berarekin, eta ez da erraza zergaduna nor den zehaztea (berbarako, salerosketa gauzatzean, legeak zehaztu behar	du nor den zergaduna, eroslea, saltzailea edo beste edonor).
	‎Ezaugarri hori ageri agerian geratzen da zergaren legeak bere irizpide bereziak erabiltzen dituenean osagai subjektiboa zehazteko, Zuzenbide pribatu edota substantiboaren irizpideak bazter utzita. Ulerbidez, PFEZren kasuan, zergadunak etekin batzuk lortzearen ondorioz, zerga ordaindu behar	duela ezartzen du lege fiskalak, nahiz eta Zuzenbide pribatuaren ikuspegitik etekin horiek lortu ez; horrela gertatzen da gardentasun fiskalpeko sozietateen mozkinekin, sozietatearen bazkideen urteko errentari egozten baitzaizkio mozkinak, horiek banatu ala ez.
	‎Zergak zerga egitatearen osagai subjektiboaren arabera sailka daitezke. Horrela, zerga pertsonalak eta zerga errealak	ditugu . Zerga pertsonaletan, subjektu jakin bat aipatzen da, zerga egitatea osatu ahal izateko.
	‎Horrek kalifikatzen du tributua eta, gehienetan, ekonomia ahalbidearen agerpena dakar (esaterako, errenta, ondarea edo gastua da). Ildo horretatik, zerga egitatea orokorra (bere barruan legeak berariaz aipatzen ez	dituen kasuak hartzen dituenean) edo berezia izan daiteke (legeak ezarritako kasuak bakarrik hartzen dituenean).
	‎Tradizioari ekinez, zerga egitateak beti barneratu behar	ditu legezko jokabideak edo egitateak; kontrara, legearen aurkako jokabideak zigortzeko delituak zein zehapenak daude. Aduanetako zergen esparruan, alabaina, hori ez da hain argia.
	‎Hortaz, aduanetako zergen zerga egitatea izan daiteke armen trafikoa, pornografiako materialen trafikoa edo babesturiko animalien larruaren trafikoa, eta halako egitateak gauzatuz gero, tributu zorra ordaindu litzateke. Tributu zuzenbideak	baditu beste gune gris batzuk ere, esaterako, errentaren gaineko zergetan jaso ohi diren ondare gehikuntzak justifikatu gabekoak, halakoetan sasoi batean aitortu ez ziren errentak zergaren menpe jartzen dira, errenton jatorria gorabehera.
	‎Horren ildotik, subjektu pasiboa zein Administrazioren menpe dagoen jakin dezakegu. Nazioarte mailan, legeak esan behar	du zerga egitatea non gauzatu den, horren arabera Espainiako legea noiz aplikatu behar den jakiteko (erabiltzen diren irizpideak: lurraldetasuna eta ohiko egoiliarra izatea).
	‎Gehienetan, zerga egitatea osatzen duten osagai guzti guztiak gauzatzen direnean gertatzen da sortzapena. Hala ere, une hori ez da beti erraz zehaztekoa, eta halakoetan, tributu arauak sortzapenaren une zehatz hori finkatu behar	du .
	‎Istantekoen kasuan, tributua ahitzen da zerga egitatea gauzatzen denean, eta hori beti gertatzen da une jakin batean (eskritura egiten denean, pertsona hiltzen denean.). Aldizkako tributuen zerga egitatea, ostera, denboran zehar luzatzen da, batzuetan, jarraian gauzatu, eta besteetan berriro gauzatzeko joera	duelako (ondarearen titulartasuna, errentak lortzea, ur homidura...). Kasu horietan, ez dago zerga egitatea gauzatu dela zehazteko une jakinik, etengabe gauzatzen ari delako zerga egitatea.
	‎Bestela esanda, zerga egitatea une jakinean gertatuko da, eta legeak aginduta, une hori sortzapenarekin bat dator. Sortzapenak tributu betebeharraren sorrera dakar, hots, zerga ordaintzeko betebeharra; eginkizun horretaz gain, sortzapenak denbora erreferentzia moduan ere balio	du , aplikatu beharreko legea zehazteko, bai eta segurtasun juridikoarekin lotutako beste zeregin batzuetarako ere. Sortzapena gertatu baino lehen, ez dago betebehar izaerako loturarik, ez eta hartzekodun zein zordun moduko egoera juridiko subjektiborik ere, eta ez dago zorrik ere.
	‎Bigarrena, salbuespen araua, aurreko arauaren ondorioak ezerezean uzten dituena, zerga egitatea gauzatuta ere ez baita tributurik ordaindu behar. Bestela esanda, subjektu batzuk zerga egitatea burutu arren, ez	dute tributua ordaintzen edota zerga egitatearen barruko kasu batzuk arauak berak salbuesten ditu. Salbuespenaren ikusmolde hori negatiboa da, salbuespen arauak zerga egitatearen araua mugatzen baitu nahiz eta azken horrek ekonomia ahalbidearen agerpena jaso.
	‎Ikusmolde hori oso kritikatua izan denez, azken urteotan beste teoria bat zabaldu da eta, horren ariora, salbuespena ezartzen duen arauak zerga egitatea ere definitu behar	du , kargaturiko egitatea ezartzen duen arauarekin batera. Gaur egun autore batzuentzat, salbuespen arauak lehen zuen salbuespenezko izaera galdu du, hau da, tributua ezabatzeko izaera hura; gaur egungo tributu sistemaren helburuak lortzeko tresna bihurtu da.
	‎Ikusmolde hori oso kritikatua izan denez, azken urteotan beste teoria bat zabaldu da eta, horren ariora, salbuespena ezartzen duen arauak zerga egitatea ere definitu behar du, kargaturiko egitatea ezartzen duen arauarekin batera. Gaur egun autore batzuentzat, salbuespen arauak lehen	zuen salbuespenezko izaera galdu du, hau da, tributua ezabatzeko izaera hura; gaur egungo tributu sistemaren helburuak lortzeko tresna bihurtu da.

Emaitza gehiago eskuratzen...

Aldaerak

Lehen forma

du	588 (3,87)
duen	428 (2,82)
duten	387 (2,55)
dute	317 (2,09)
dituzten	218 (1,44)
dugu	218 (1,44)
ditu	214 (1,41)
dituen	174 (1,15)
badu	135 (0,89)
dituzte	115 (0,76)
zuen	92 (0,61)
duela	86 (0,57)
badute	76 (0,50)
ditugu	60 (0,39)
dutela	60 (0,39)
duenean	57 (0,38)
zuten	43 (0,28)
dutenean	41 (0,27)
baditu	38 (0,25)
zituen	38 (0,25)
duena	36 (0,24)
dutenak	33 (0,22)
badituzte	29 (0,19)
duelako	28 (0,18)
dutelako	21 (0,14)
zituzten	20 (0,13)
dituztela	18 (0,12)
dituenean	17 (0,11)
dituztenak	17 (0,11)
dituela	16 (0,11)
duenak	16 (0,11)
dituelako	9 (0,06)
dituena	8 (0,05)
dituztenean	8 (0,05)
duenez	8 (0,05)
dugun	8 (0,05)
dutenez	8 (0,05)
zuela	8 (0,05)
dutena	7 (0,05)
dutenik	7 (0,05)
dituztelako	6 (0,04)
baitu	5 (0,03)
dituztenek	5 (0,03)
dutenek	5 (0,03)
dutenen	5 (0,03)
zutela	5 (0,03)
duenari	4 (0,03)
dugula	4 (0,03)
dutenei	4 (0,03)
zuelako	4 (0,03)
baduela	3 (0,02)
baititu	3 (0,02)
bazuen	3 (0,02)
bazuten	3 (0,02)
dituenak	3 (0,02)
duenaren	3 (0,02)
duten bezala	3 (0,02)
zuenean	3 (0,02)
zutelako	3 (0,02)
zutenak	3 (0,02)
Badute	2 (0,01)
DITUZTEN	2 (0,01)
DUTEN	2 (0,01)
badugu	2 (0,01)
baitute	2 (0,01)
dituenaren	2 (0,01)
dituenez	2 (0,01)
ditugula	2 (0,01)
ditugun	2 (0,01)
dituztenei	2 (0,01)
dituztenen	2 (0,01)
duelarik	2 (0,01)
duenarekin	2 (0,01)
duenetik	2 (0,01)
dugunez	2 (0,01)
dut	2 (0,01)
duten bitartean	2 (0,01)
dutenekin	2 (0,01)
dutenen arabera	2 (0,01)
dutenetan	2 (0,01)
dutenez gero	2 (0,01)
zituela	2 (0,01)
zuenak	2 (0,01)
Baditu	1 (0,01)
baduenean	1 (0,01)
baduzu	1 (0,01)
baitituzte	1 (0,01)
baitugu	1 (0,01)
baitzuten	1 (0,01)
bazituen	1 (0,01)
bazituzten	1 (0,01)
bazukeen	1 (0,01)
dituelarik	1 (0,01)
dituenen	1 (0,01)
dituenetan	1 (0,01)
dituenetatik	1 (0,01)
dituenik	1 (0,01)
ditugunak	1 (0,01)
ditugunez	1 (0,01)
ditut	1 (0,01)

Argitaratzailea

Konbinazioak (2 lema)

ukan langile	77 (0,51)
ukan toki	58 (0,38)
ukan eskuma	53 (0,35)
ukan tributu	48 (0,32)
ukan eskubide	43 (0,28)
ukan administrazio	38 (0,25)
ukan lan	36 (0,24)
ukan pertsona	34 (0,22)
ukan organo	33 (0,22)
ukan ere	32 (0,21)
ukan enpresa	31 (0,20)
ukan garrantzi	31 (0,20)
ukan bera	29 (0,19)
ukan eragin	28 (0,18)
ukan subjektu	28 (0,18)
ukan beste	25 (0,16)
ukan finantza	24 (0,16)
ukan erakunde	23 (0,15)
ukan sindikatu	23 (0,15)
ukan gai	22 (0,14)
ukan interes	21 (0,14)
ukan arau	20 (0,13)
ukan autonomia	20 (0,13)
ukan harreman	20 (0,13)
ukan lurralde	20 (0,13)
ukan betebehar	18 (0,12)
ukan partaidetza	18 (0,12)
ukan estatu	17 (0,11)
ukan kontu	17 (0,11)
ukan baliabide	16 (0,11)
ukan aurrekontu	15 (0,10)
ukan gaitasun	15 (0,10)
ukan jarduera	15 (0,10)
ukan gastu	14 (0,09)
ukan informazio	14 (0,09)
ukan kasu	14 (0,09)
ukan enpresaburu	13 (0,09)
ukan foru	13 (0,09)
ukan helburu	12 (0,08)
ukan horiek	12 (0,08)
ukan lantoki	12 (0,08)
ukan lege	12 (0,08)
ukan zerga	12 (0,08)
ukan zor	12 (0,08)
ukan ahal	11 (0,07)
ukan ahalmen	11 (0,07)
ukan betebeharpeko	11 (0,07)
ukan datu	11 (0,07)
ukan egoera	11 (0,07)
ukan hori	11 (0,07)
ukan inolako	11 (0,07)
ukan ondasun	11 (0,07)
ukan udal	11 (0,07)
ukan adierazi	10 (0,07)
ukan izaera	10 (0,07)
ukan kontratu	10 (0,07)
ukan muga	10 (0,07)
ukan printzipio	10 (0,07)
ukan ekonomia	9 (0,06)
ukan hitzarmen	9 (0,06)
ukan likidazio	9 (0,06)
ukan oinarri	9 (0,06)
ukan ondorio	9 (0,06)
ukan alokairu	8 (0,05)
ukan berezko	8 (0,05)
ukan eginkizun	8 (0,05)
ukan erabaki	8 (0,05)
ukan gainditu	8 (0,05)
ukan guzti	8 (0,05)
ukan baldintza	7 (0,05)
ukan diru	7 (0,05)
ukan epe	7 (0,05)
ukan ezer	7 (0,05)
ukan gutxieneko	7 (0,05)
ukan kontrol	7 (0,05)
ukan kreditu	7 (0,05)
ukan lotura	7 (0,05)
ukan ordezkaritza	7 (0,05)
ukan arrazoi	6 (0,04)
ukan askatasun	6 (0,04)
ukan bereizkeria	6 (0,04)
ukan berezitasun	6 (0,04)
ukan ebazpen	6 (0,04)
ukan edozein	6 (0,04)
ukan erregelamendu	6 (0,04)
ukan eurak	6 (0,04)
ukan gainerako	6 (0,04)
ukan hiru	6 (0,04)

Konbinazioak (3 lema)

Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu	"katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren	"katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu*	"katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu*	"katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu	"ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu	"ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi	"katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia	"katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi	"katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia	"katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi*	"katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi \| asko	"bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* \| !asko*	"bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi\|asko\|gutxi\|txiki	"bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj	"proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj	"proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi\|asko + m:adi	"bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg	"proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA

adb	adberbioa
adi	aditza
adilok	aditz-lokuzioa
adj	adjektiboa
det	determinatzailea
ior	izenordaina
izearr	izen arrunta
izepib	pertsona-izena
izelib	leku-izena
izeizb	erakunde-izena
lbt	laburtzapena
lotjnt	juntagailua
lotlok	lokailua
esr	esaera
esk	esklamazioa
prt	partikula
ono	onomatopeia
tit	titulua

KASUA

abs	absolutiboa
abl	ablatiboa
ala	adlatiboa
ban	banatzailea
dat	datiboa
des	destinatiboa
erg	ergatiboa
abz	hurbiltze-adlatiboa
ine	inesiboa
ins	instrumentala
gel	leku-genitiboa
mot	motibatiboa
abu	muga-adlatiboa
par	partitiboa
psp	postposizioa
pro	prolatiboa
soz	soziatiboa

MUGATASUNA/NUMEROA

mg	mugagabea
ms	mugatu singularra
mp	mugatu plurala
mph	mugatu plural hurbila

ADITZ MOTA

da	da
du	du
dio	dio
zaio	zaio
da-du	da-du
du-zaio	du-zaio
dio-zaio	dio-zaio
da-zaio	da-zaio
du-dio	du-dio
da-zaio-du	da-zaio-du
da-zaio-du-dio	da-zaio-du-dio