|
2007
|
|
|
Bestetik, Zor Publikoaren kopuruak ere bere mugak izan behar ditu. Aipatu behar da Foru Aldundi bakoitzak bere sarrera arrunta gordinaren% 12,5 baino txikiagoa izan behar
|
duela
Zor Publikoa amortizatzeagatik eta korrituagatik, urtebeteko epean, ordainduko duena.
|
|
2009
|
|
|
Jaulkipen horiek ez dute AAA kalifikaziorik gorena izango, AA+ notarekin merkaturatu dira. Inbertsioetan Inbertsioaren munduan, Espainiako ratingaren beherapenak eragin zuzena
|
du
zor publikoaren salerosketan. Merkatu honetan diharduten aktiboen funtzionamendua ulertzeko, bi kontzeptu argi eduki behar dira:
|
|
|
Haatik, hori guztia ez dela Jaurlaritzaren kontuetarako arazo izango ziurtatu zuen atzo Idoia Zenarrutzabeitia lehendakariordeak, saneaturik daudelako. Epe ertainera edo luzera begira ez
|
dugu
zor publiko handirik, eta horrek ahalmena ematen digu zorpetzeko, kontuak desorekatu gabe. Datu hori azpimarratzeko, gainera, Gobernuak 2008ko ekitaldia defizit gabe bukatuko duela iragarri zuen.
|
|
2010
|
|
|
Baina ez dira horiek bakarrik zor publikoak hartzen dituen formak. Egin zezaketen, baina udalek ez
|
dute
zor publikorik jaulkitzen, finantza erakundeengana jotzen dute finantzazio bila, enpresa batek egingo lukeen antzera. Batzuetan, administrazioak ere, oroz gain udalerrikoak, hornitzaileen kontura zorpetzen dira.
|
|
|
Hitzarmen horren arabera, Euroguneko estatuek baldintza batzuk bete behar
|
dituzte
zor publikoan, defizit publikoan edota inflazioan. Estatu batek sistematikoki ez baditu betetzen, zigorra ezar dakioke edo Europako funtsetatik dirua kendu.
|
|
2011
|
|
|
Italiak
|
duen
zor publikoa Greziak duena baino askoz ere handiagoa da eta geroz eta arazo gehiago ditu finantzatzeko.
|
|
|
Grezian gertatzen ari dena ez da ezer Italian gerta litekeenaren aldean. Italiak
|
duen
zor publikoa Greziak duena baino askoz ere handiagoa da eta geroz eta arazo gehiago ditu finantzatzeko. Bere arrisku saria %5era hurbiltzen ari da eta hori oso arriskutsua da, horrek esan nahi baitu Italiak bere zorra saltzen duenean, Alemaniak baino %5 interes handiagoa ordaindu behar duela eta hori epe ertainera jasanezina da.
|
|
|
Nagia, egoismoa, ardura eza eta, berriz ere, gaur ez da txarrena gertatuko pentsaera horrek eragin du finantzen burbuilen leherketa eta gaur egungo banketxeen pobretze erabatekoa. Etengabeko segidan bankuek diru publikoak behar dituzte euren jabetza higiezinen desagerpen magikoa estaltzeko, eta estatuek euren indarra erakutsi behar
|
dute
zor publikoa sortzeko eta berori berriro aberastasun pribatua bilakatzeko.
|
|
2012
|
|
|
–Kupoa Estatuari modu finkoan ordaintzea onartzen da, kantitate finkoa hainbat urterako ezarriz. Aldundi probintzialak bere gain hartu behar
|
zuen
zor publikoaren kudeaketa. Oraingoz aduanak ez aldatzea eskatzen da, baina etorkizunean komenigarria litzateke.
|
|
|
Berriz ere, indar handia egiten da foru administrazioa beharrezkoa dela esanez, bere gain hartuta
|
zuen
zor publikoa kudeatzeko foru administrazioa premiazkoa zela. Ez dago Erresumako funtzionarioengan inolako konfiantzarik, 1820ko esperientzia ez baita alferrikakoa.
|
|
|
Beraz, egoera berria nola edo hala egonkortzeko ahalegina eta helburua zuten buruan. Eta bestalde, Nafarroako erresumak bere gain
|
zuen
zor publikoa kudeatzeko nahia zuten, tartean beraien kapitalak jokoan baitzeuden. Nafarroako ordezkariak, bestalde, liberal sutsuak ziren eta, Donostiakoek adierazi zutenaren ildotik, foruen moldaketa edo aldaketa nahi zuten.
|
|
2018
|
|
|
Nafarroako Legebiltzarrean zor bidegabea aztertzeko lan-talde bat eratu zen legealdi hasieran eta alderdi guztiek parte hartu zuten. Joan ginen gaia azaltzera, baina berehala ikusi genuen alderdi bakarrak ere ez
|
zuela
zor publikoa ikuskatzeko interesik. Nahi zuten bakarra zen azaleratzea aurretik UPNk zein gaizki egin zuen dena.
|
|
2020
|
|
|
Honen zor publikoa gaur egun 1,2 bilioi eurokoa da, eta gaur egun arte interes gisa ordaindu duen kopurua 600.000 milioi eurokoa da. Hau da, Espainiak bere dirua egiteko soberania balu eta dirua zero interesera jasoko balu, egun
|
duen
zor publikoaren erdia desagertuko litzateke. Eta nora joan da dirutza hori?
|
|
2022
|
|
|
Gainera, Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak benetan
|
duten
zor publikoa are handiagoa da, hiru foru aldundiena batuz gero. Espainiako Bankuak 3.365 milioi euroko zorra adjudikatu die, 2020 amaieran baino 353 milioi gehiago, eta pandemiaren aurretik baino 655 milioi gehiago.
|
|
|
Gainera, Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak benetan
|
duten
zor publikoa are handiagoa da, hiru foru aldundiena batuz gero. Espainiako Bankuak 3.365 milioi euroko zorra adjudikatu die, 2020 amaieran baino 353 milioi gehiago.
|
|
2023
|
|
|
Frantses estatuak
|
duen
zor publikoa 3.000 miliar eurokoa da. Partikular ala enpresa batek zorrak dituelarik, nahi ala ez, ordaintzeko gaitasuna ukan behar du, nazioentzat berdin gertatu behar litzateke.
|
|
|
Europako erregelamendutik eratorritako betebeharren ondorioz, zor muga ez bada %60koa, administrazio zentralaren, autonomia erkidegoen eta toki korporazioen arteko banaketak aurreko proportzioak errespetatu behar ditu. Zor biziaren erregelari jarraituz, toki erakundeek sektore publikoaren baitan
|
duten
zor publikoari muga jarri nahi zaio. Horrek zuzeneko eragina dauka zorpetzeeragiketei dagokionez.
|
|
|
Kreditua urteko lehenengo sehilabetean gauzatu behar bada (n ekitaldian) eta aurreko ekitaldiko (n) aurrekontua likidaturik ez badago aurreko ekitaldikoa kontuan (n) hartuko da. Beti ere kontuan izan behar
|
dugu
zor publikoaren urteko helburua (2018tik aurrera zor publikoaren helburua Bizkaian zorpetzearen %60an jarri da).
|