|
2000
|
|
|
kalakari isilezina, bidaiari ipurtarina, gautxori nekaezina, edale zoroa eta emakumezale gogorra. Erran gabe doa ezkongabea zela eta etxean bezain adiskide guti
|
zuela
lantokian. Beharbada horrexegatik, hau da, ni ere ez nintzelako egunkariko lagunik maitatuena, on izaten zitzaion nire konpainia.
|
|
|
Tomasek
|
bazuen
lantokiko nire aferen berri.
|
|
2001
|
|
|
Zerbitzu ona eta kontsumitzaileari eskubideak errespetatzen zaizkiola bermatzeko, aitzakiarik gabe eta zorrozki bete beharreko arau batzuk
|
dituzte
lantoki horiek.
|
|
|
Eskuak garbitu dira, gutxienez lanean hasten den aldiro, eta kutsatuz gero, hesgailu estanko batez estali zauriak. Elikagai horien manipulatzaileek debekatuta
|
dute
lantokietan erretzea, listu egitea, edatea eta jatea, baita lehengaiak eta produktuak biltegiratzeko lokaletan ere. Saltokietako enpresaburuen erantzukizuna da izozkiak higiene egoera onean daudela bermatzea eta produktuak ez kutsatzeko prebentzio neurriak hartzea.
|
|
2004
|
|
|
Bronkitis eosinofilikoak eztula eta bronkio hantura ere eragiten ditu, eta, Santiago Quirce alergologoaren azken lanen arabera, patologia okupazional berria da. Gaitza ezagutzen zen, baina Quirce doktoreak zuzendutako azterketa baten bidez egiaztatu da gaixotasunak lotura
|
duela
lantokian alergia potentziala duten substantziekin. Eritasun hori duten pertsonen profila adin ertaineko langileak dira, erretzen ez dutenak eta egunero substantzia toxikoen eraginpean lan egiten dutenak.
|
|
2007
|
|
|
Habanako txinatar auzoa
|
du
lantoki. Handik hona oinez da goizetik arrats, kirol oinetako higatuetan sarturik.
|
|
|
1 Enpresa batzordea enpresako edo lantokiko langile guztien kide anitzeko ordezkaritza organoa da, langile horien interesak defendatzeko; eta 50 langile edo gehiago
|
dituen
lantoki bakoitzean eratuko da.
|
|
|
Langileen ordezkarientzako hauteskundeetan hautesleak edo hautagaiak izateko behar besteko antzinatasuneko langilerik ez egoteagatik, langileen orharrak. Halakoen jarduna bertan behera geratuko da, langileen ordezkarien haudezkaririk ez
|
duten
lantokietan, langileek gehiengoz aukera dezakete prebentziorako eskuordearen eskumenak egikarituko dituen langile bat; langile horrek izango ditu prebentziorako eskuordearen ahalmenak, bermeak eta lanbide isilpekoaren ondoriozko betebeteskundeak egiteko antzinatasun betekizunak dauden unean, baina jardun hori behar den beste denboraz luzatuko da, hauteskundeak benetan egin arte.
|
|
|
Segurtasun eta osasuneko batzordea
|
duten
lantoki batzuez osatutako enpresek euren langileekin batera akorda dezakete lantokien arteko batzordea eratzea, akordio horrek eratxikitako eginkizunak izango dituena.
|
|
|
Era berean, langilea lekualdatzen denean bere enpresaburuak beste probintzia batean
|
duen
lantokira, langileak utzitako probintzian baja eragin da, eta lantoki berria dagoen probintzian alta. Halaber, langileen baja eta alta eragin dira, probintzia beretik irten gabe langileak lantokitik aldatzen direnean, baldin eta lantoki berriak kotizazio kontu desberdina badu, edo bestelako arrazoi batengatik langile horiek beste kotizazio kontu bati atxiki behar bazaizkio.
|
|
|
Eguneroko kotxe ilara luze eta motelekin topo egin du Donostiako saihesbidean. Sakelako telefonoa hartu duenean, ez
|
du
lantokira deitu berandu iritsiko dela abisatzeko. Beste norabait hots egin du, baina ez dio inork erantzun.
|
|
2008
|
|
|
(Irribarrez). Barkatu, uste
|
dut
lantokiz nahastu naizela.
|
|
|
Skhiratekoa ez da, ordea, Irizarrek Marokon
|
duen
lantoki bakarra. Enpresa 1997tik dago han; Sale herrian hain zuzen, Magreb eskualdean.
|
|
|
Volkswagenez gain, Mercedes Benz da Euskal Herrian autoak ekoizten dituen enpresarik garrantzitsuena. Gasteizen
|
duen
lantokiaren produkzioa inoizko handiena izango da aurten, 104.000 ibilgailu, iaz baino 7.000 gehiago. Datorren urterako, berriz, 8.000 gutxiago izango direla kalkulatu dute, ekonomiaren egoerak eskaera murriztuko duelako.
|
|
|
Autobus horiek Mexikon bertan egingo ditu Irizarrek, Queretaro hirian
|
duen
lantokian hain zuzen. 1998an ipini zen Ormaiztegiko enpresa herrialde hartan, Mexikoko, AEBetako eta Kanadako merkatuak osatzeko asmoz.
|
|
2009
|
|
|
Abadiño eta Durangon enpresak
|
dituen
lantokietan mobilizazioei eutsiko die Laydeko beharginek. Corus taldeak aurreikusitako 55 kaleratzeetariko bat ere onartu ez eta ordu biko lanuzteak hasi dituzte; “Laydek bizirik jarraitzen duelako eta kaleratze bat ere ez dugulako onartuko”, mobilizazioei eutsiko diete enpresa komitearen berbetan.
|
|
|
Abadiño eta Durangon enpresak
|
dituen
lantokietan mobilizazioei eutsiko die Laydeko beharginek. Corus taldeak aurreikusitako 55 kaleratzeetariko bat ere onartu ez eta ordu biko lanuzteak hasi dituzte; “Laydek bizirik jarraitzen duelako eta kaleratze bat ere ez dugulako onartuko”, mobilizazioei eutsiko diete enpresa komitearen berbetan.
|
|
|
–Cosimok dio plazer lukeela egun batez zu ikustea, dorre handian
|
duen
lantokian.
|
|
|
Izan ere, irakaskuntza horien abantaila handienetako bat lan merkatuak eskatzen dituen lanbide profiletara egokitzea da, eta, horrela, tituludunak lanean erabat sartzea errazten du ikasketak hasi eta bi urtera, hau da, goi mailako heziketa zikloen batez besteko iraupena. Titulu aniztasunari esker, ikasleak motibatuta dauden eta lan ingurunean nola aplikatzen diren egiaztatu ahal izango duten irakaskuntzetara sar daitezke, ikasle guztiek egin behar
|
duten
lantokiko prestakuntza moduluari esker. Goi mailako arte irakaskuntzak eta kirol irakaskuntzak Goi mailako LHn bezala, goi mailako arte irakaskuntzetara eta goi mailako kirol irakaskuntzetara sartzeko ez da selektibitatea gainditu behar; nahikoa da Batxilergoko titulua izatea eta, kasu gehienetan, sarbide proba jakin bat egitea.
|
|
|
Baina garrantzitsua da ikustea enplegu erregulazio horiek ezin direla lantokiz lantoki soilik borroka eginez gelditu. Horregatik, kapitalisten aurkako erantzun onena enplegu erregulazioak
|
dituzten
lantokietako langileen borrokan elkartzea da, lanpostuen eta lan baldintza duinen alde langile klase osoaren batasuna bultzatuz.
|
|
|
Heinekeneko langile batzordeak salatu du Nafarroako Lan kontseilariak uko egin diola eurekin biltzeari. Multinazionalak itxi egin nahi du Aranon
|
duen
lantokia, eta enpresaren egoeraz hitz egin nahi dute langileek harekin. Haien esanetan, argi geratu da Gobernua enpresaburuen alde dagoela.
|
|
|
Lana jaitsi egin zaio, eta ezin du ordaindu. Ondorioz, Irunen (Gipuzkoa)
|
duen
lantokia ixtea erabaki du. 31 langile aritzen dira han egun, eta enpresak gaur zehaztuko ditu enple gua erregulatzeko dosierraren baldintzak.
|
|
|
Neurri antisozial horiek salatzeko, enpresak Euskal Herrian
|
dituen
lantoki guztietan protestak egingo ditu hilaren 9an. Guztira zazpi ditu.
|
|
|
auto ilarak, aparkatzeko guneen gehiegizko erabilera, kutsadura, mugikortasun arazoak, eta langileen estresa. Gainera, atera dituzten kalkuluen arabera, langile bakoitzak 3.000 euro inguru xahutzen ditu herrian bertan
|
duen
lantokira joan etorriak egiten.
|
|
|
Erabakiaren arrazoia beste bat dela diote. . Multinazionalak Alemanian
|
duen
lantokian arazoak dituzte, eta Itziarkoa itxita harako dirua lortu nahi du. Deslokalizazio kasu argia da?, azaldu du Joseba Urkaregi langileetako batek.
|
|
|
Bien bitartean, Gamesak Azkoienen (Nafarroa)
|
duen
lantokiaren itxieraren ondorioz, hainbat langile lekualdatuko dituzte, eta aurretik zituzten baldintzak ez aldatzeko eskatu dio CCOOk enpresari. Guztira, 40 dira, erdiak Soriara bidaliko dituzte, beste hamar Tuterara eta gainerakoak Nafarroako beste lantegi batzuetan banatuko dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Argi nahikorik ez
|
duten
lantokiak.
|
|
|
Urnietar askok kanpoan egiten du lan. Jaiak ez dira inoiz ikaragarriak izan eta, hori dela eta, jendeak San Migel egunean ez
|
du
lantokian jai hartzeko ohiturarik. Ona litzateke gu bertakoak izanik jai hartzea.Gu horren aldekoak gara.
|
|
2011
|
|
|
Ostiralean jaso zuen berria Legutioko (Araba) Recticel Iberica enpesako langile batzordeak: zuzendaritzak itxi egin nahi
|
du
lantokia. Gaur egun, 57 langile aritzen dira han, eta guztiei kontratua eteteko asmoa du.
|
|
|
Iazko maiatzaren lehena zen, bada, osaba ospitalean larri zela-eta hots egin nionean amari, esan ziezaiola aitari, ondo irizten bazion, ezin baitzen jakin nola hartuko zuen, haintxe izan zuen beti etsai?, bere anaia hil hurrean zela, minbiziak jota. Banekien aita bera ere azkenaldian ez zebilela oso bizkor, bihotzekoa baitzuen, baina harri eta zur geratu nintzen, amak negar zotinka esan zidanean hura ere, bezperan ondoezik jarri, eta larri zegoela, goiz hartan bertan ibilia zitzaidala deika, baina ez
|
ninduela
lantokian harrapatu?, eta duda egiten zuela biharamuneko egunsentia ikusiko ote zuen. Eta gaulehena zen artean, telefonoak ostera jo zuenean:
|
|
|
Galderak35 Azaldu zure hitzekin lan istripuaren eta gaixotasun profesionalaren arteko aldeak.36 Deskribatu zure sektore profesionalean izan daitekeen lan istripuren bat.. Adierazi zer arrisku faktorek eragiten duten.37 Mariak fatxadak pintatzen ditu. ...rari batek hatza erre du ordenagailu eramangarri bat konektatzean izandako deskarga elektriko baten ondorioz.d) Metalurgia enpresa bateko langile batek arnasketa arazo kronikoak ditu.e) Enpresa bateko kontulari bat bulegoan erori da, garbitu berri den zoru bustia zapaltzean.f) Nekazari batek besoa moztu du gidatzen ari zen traktorea iraultzean. g) Diseinuko goi mailako teknikari batek buruko minak
|
ditu
lantokiko argiztapen txarraren ondorioz.h) Muntaketa kate bateko langile batek entzumen arazoak ditu, enpresariak emandako bitartekoak gaizki erabiltzearen ondorioz.39 Azaldu gaixotasun profesionalen taularen funtzioa.40 Azaldu zer sor daitekeen egoera hauetan: lanean pozik ez egotea, estresa edo neke profesionala.a) Etxetresna elektrikoen kamioi bat hustu du laguntza mekanikorik gabe.b) Eskatutako salmenta maila betetzen ez badu, kaleratu egingo dute.c) Industriako goi mailako teknikaria da, prozesu kimikoena, eta iturgin lanak egiten ditu.d) Hamabi ordu daramatza, atsedenik hartu gabe, aplikazio informatiko bat prestatzen.41 Ikertu Interneten zer lanbidek duten laneko estres handiena Espainian.42 Antolatu solasaldi bat ikasgelan, sektore horietan langileei kalte hori zer arrazoik eragiten dien ikusteko.
|
|
2012
|
|
|
Futbolari bakanak bildu eta taldea egin du Guardiolak, probokazioetan erori gabe joko zelaian isildu ditu arerioak, berezko dotorezia agertu du edonon, taldea kudeatzen badakiela erakutsi digu eta etxekoei konfiantza osoa eman die. Ez naiz futbolzalea, baina bere izarren konstelazio hori gidatzeko izan duen gaitasuna nagusi askok behar
|
lukete
lantokian. Pertsonak kudeatzea zailagoa da zenbakiak eta kontabilitatea kudeatzea baino, eta askotan, gehienok, pertsonekin ari garenean huts egiten dugu.
|
|
|
Bitartean, etengabe zaintzen dute fabrika, egoitza eta makinak osorik mantentzeko. Hernaniko errugbi zelaiaren eta trenbidearen artean, urteurrena ospatu behar
|
zuen
lantokiak eta 47 langilek geroa daukate jokoan.
|
|
|
Kuartzozko aglomeratuak dituen kolore aldaerengatik polita izateak ezin ditu horrekin lan egiten duten «marmolariak» biriketako gaixotasun larriak eta seguru asko biriketako minbizia edukitzera kondenatu. Krisi garaian, prebentzioan inbertitzea luxua dela uste duten horien aurrean, langileak gaixotasunen aitortza profesionala eta kalteengatiko konpentsazioa eskatzera animatu nahi
|
ditugu
lantokietako prebentzioa hobetzeko tresna moduan.
|
|
|
–Hori
|
zuen
lantokiko zuzendaria da, ezta?
|
|
|
Bestalde, autonomia erkidegoek, sortzen diren hondakinen inguruan, enpresei ezartzen dizkieten exijentziak ez dira berdinak izaten. Azterlan honek agerian jarri du autonomia erkidego bakoitzean enpresa batek
|
dituen
lantokien eta kokapenaren arabera, hondakinak kudeatzeko tramite ezberdinak bete behar dituela. Berton, autonomia erkidegoek hondakin gutxi sortzen dituzten ekoizleei ezartzen dizkieten exijentzien erkaketa azaltzen da (urtero 10 tona baino gutxiago ekoizten dituztenak, alegia).
|
|
|
Autonomia erkidegoek babespen arau gehigarriak egiteko eskumena dutelako, Estatuak oinarrizko legedian ezartzen dituen exijentzia maila baino altuagoak ezartzeko aukera dutelarik. Egoera honek, batzuetan, enpresa bat behartu dezake autonomia erkidego desberdinetan
|
dituen
lantokien arabera hondakinak kudeatzeko tramite ezberdinak egitera, eta lantokia kokaturiko lurraldearen arabera, hondakinen kudeaketa aurrera eramateko baldintzak nabarmenki aldatzen dira.
|
|
|
Emakumeak dira erredurak maizenik izaten dituztenak; normalean, sukaldeetako suarekin, berogailuarekin edo indarkeriarekin lotzen da. Gizonek arrisku handiagoa
|
dute
lantokian erredurak izateko, suteek eta erredura kimiko eta elektrikoek eraginda. Bigarrenik, haurrak daude, “erreduren aurrean bereziki ahulak direnak”.
|
|
|
Egunero! Haiek urruti
|
dute
lantokia, eta nik urruti ditut haiek. Gauza gehiago:
|
|
2013
|
|
|
|
du
lantoki, telebistan ez ezik etxean ere. Madrilen egin zituen ikasketak, eta hango Euskal Etxean Luis Irizar" maisu handiarekin" ikasi eta gero, etxeko Iribar jatetxea gobernatzera itzuli zen.
|
|
|
LAN EREMUAKHelburuaJakitea zer baldintza minimo bete behar
|
dituzten
lantokiek: eraikuntzari, ingurumenari, ordenari, garbitasunari, lehen laguntzei eta abarri dagokienez.Arautegia486/ 1997 Errege Dekretua, lantokietan segurtasuneko eta osasuneko gutxieneko xedapenak finkatzen dituena.Ideia gakoak. Lantokia:
|
|
2014
|
|
|
Hori gezurtatzen saiatu naiz bizitza osoan. Hala ere, gogoan
|
dut
lantokira eramaten nindueneko harrotasuna. Horrela esaten zidan:
|
|
|
Praktikan ahalmen urriko langileekin aritzea konplikatua da lantegientzat. Behar
|
dituzte
lantokiak 2005 eko legearen pikoan ezarri, eta ez dira batere segur enbaldituak eginen duen lanarekin, haren paga eta estatuak ekartzen duen laguntzak ohiko langile baten lanak baino eskugain gehiago emanen diela. Uzkurtasun horien gainditzeko estatuak eta merkatal ganbarak urtero handitrofeoak banatzen dituzte.
|
|
2015
|
|
|
Horren adibide dugu Ekosua: energia aurrezten eta efizientzia areagotzen duten berogailu ekologikoak eta osasungarriak diseinatu eta komertzializatzen dituzte Argiñaritzen (Nafarroa)
|
duten
lantokitik. Ziur aski berogailu saltzaile batek baino gehiagok esango du bereak ere halakoxeak direna.
|
|
|
Senarrari Iruñeko enpresako kontratua eten diote, eta langabeziako sariarekin ez zaie pisua ordaintzeko ere iristen. Enpresak Espainian
|
duen
lantokian beharra egiteko aukera eskaini diote,, eta ezin zaio muzin egin lanari?.
|
|
|
Non
|
duzu
lantokia, zure bila joan nadin?
|
|
|
Gara, Berria, Argia, Diario de Navarra, El País, EITB, Euskalerria irratia, Euskal Irratiak, Baleike aldizkaria eta Tokitan TV. Hemeretzigarrena komunikazio aholkulari ezaguna zen. Eremu geografikoari dagokionez, zortzik Gipuzkoan
|
zuten
lantokia; zazpik, Bizkaian; hiruk, Nafarroan, eta, azkenak, Lapurdin. Inkestatuen artean, lauk nahiago izan zuten euren izena ez argitaratu.
|
|
|
Horren aurrean, enpresak bestelako formulak eskatu zizkion udalari, baina zerbitzu juridikoek proposamena onartezina zela adierazi zuten. PPko udala oso interesatua zegoen hirigintza operazioarekin, baina beste bi udal taldeek eskatzen zuten legea bete behar zela; PPk, ordea, berearekin atera nahi zuen, eta kosta ahala kosta zoru kalifikazioaren aldaketa nahi
|
zuen
lantoki berriaren eraikuntza ziurtatzeko. Enpresak presio egiten zion kalifikazioa aldatu zezan eta are etxe gehiago egiteko aukera egon zedin.
|
|
|
zeramika lantzen duen Rosa Etxaberena eta Artezi tapizeriarena. Norone Bizkarra eta Iratxe Artiach durangarrek Eibarren
|
duten
lantokia. Eurez gainera, Bea Unzueta zuntz begetalekin, Eneko Unzalu bitxiekin eta Anitha Mol papera eta kartoiagaz egongo dira, baita Durangoko Restaurarte etxekoak ere.
|
|
2016
|
|
|
Lehentasun gisa, herritarrei zerbitzu ematen dieten enpresak aipatu ditu: «Gizarte bizitzan eragina
|
duten
lantokiak: okindegi, janari denda, taberna, harategi...».
|
|
2017
|
|
|
Futbolari bakanak bildu eta taldea egin du Guardiolak, probokazioetan erori gabe joko zelaian isildu ditu arerioak, berezko dotorezia agertu du edonon, taldea kudeatzen badakiela erakutsi digu eta etxekoei konfiantza osoa eman die. Ez naiz futbolzalea, baina bere izarren konstelazio hori gidatzeko izan duen gaitasuna nagusi askok behar
|
lukete
lantokian. Pertsonak kudeatzea zailagoa da zenbakiak eta kontabilitatea kudeatzea baino, eta askotan, gehienok, pertsonekin ari garenean huts egiten dugu.
|
|
|
Emakume harekiko harremanak estutu behar
|
nituelakoan
lantoki ondoko optika batera joan nintzen prismatikoak erostera. Hauek dimentsio berri bat eman zieten bestaldeko emakumearekin hasi berri nituen harremanei.
|
|
|
" Castilblanco es poco" Guardia Civil ari esan izana leporaturik, ondorengo errepresio latzak isilarazi zuen betirako. Geroztik tren geltokia
|
du
lantoki eta aterpe eguneko ordu gehienetan eta txakurra bizilagun bakarra.
|
|
2018
|
|
|
Angolako Barra do Dande herrixkan dago Aristik lan egien
|
duen
lantokia. " Kartzela bezalakoa da.
|
|
|
Azken bi istripu horiekin, 41 dira Euskal Herrian urtea hasi denetik hilak, LAB sindikatuak egin kontaketaren arabera. Gasteizen Michelin multinazionalak
|
duen
lantokian gertatu den laugarren heriotza da. Gasteizko Enpresa batzordeak 24 orduko lan-uztea deitu du.
|
|
|
Deskontuak eduki ahal izateko, Bizkaian erroldatua izan behar da. Ermuan bizi den batek ez dauka abantailarik Irunen lan egiten badu, edo Elgoibarko batek probetxu guti aterako du, Bilbon
|
badu
lantokia. Zentzurik ba ote du hain herrialde txikian, Donostiatik Bilbora oren bat aski delarik, herrialdekako politika horiek egiteak, herrialdeen arteko arroilak sakonduz?
|
|
2019
|
|
|
Arbaso elkarteko Bizkaiko arduraduna da Endika Zabala Landa (Lekeitio, 1988). Gizaburuagan
|
du
lantokia, eta zura langaia. Betaurrekoak, diru zorroak nahiz giltzatakoak egiten ditu, Mikel Abaroa lankidearekin batera.
|
|
2020
|
|
|
Momentuz halako ezer gertatuko denaren zantzurik ez badago ere, alarma egoera indarrean da Euskal Herrian ere, eta egoera muturrera iristen bada, posible da Estatuak enpresen kontrola hartzea. Horrek gehien eragingo die oinarri oinarrizko ekoizpena
|
duten
lantokiei. Horien kasuan, Estatuak hala erabakitzen badu, armadak beraien gidaritza har dezake, eta zenbat eta zer epetan ekoiztuko den kontrolatu, langileen eskubideak (jai egunak, ordutegiak...) kontuan hartu gabe.
|
|
|
Onartuko balu, hainbat eskubide bermatu lituzke, besteak beste langabezia prestazioa. Hitzarmenak egoiliarren berezitasunak erregulatzen jartzen du indarra, esate baterako, soldataren zati bat' espezietan ordaintzeko' joera ezabatzen, zenbat orduz egon behar
|
duten
lantokian zehazten, eta gauez lanerako prest egon beharra mugatzen. Europako Batasuneko Justizia Auzitegiaren jurisprudentziaren arabera, gaueko orduak ere lanordutzat hartu behar dira, sendagileekin edo suhiltzaileekin gertatzen den bezala.
|
|
|
Guk sarri erakutsi dugu gaitasun handia
|
dugula
lantokietan erantzukizun ariketak egiteko. Badakigu enpresa baten egoera errealari erreparatzen, eta, unean uneko neurriak hartu behar badira, konpromisoak hartzen ere bai, baina betiere lehentasuna enpleguaren defentsan jarrita; horrek garbi geratu behar du.
|
|
|
Aurtengo Maiatzaren Lehena ezohikoa izango da, ez baita manifestaziorik izango. Horren ordez, LABek auto karabana bat egingo du, eta oinarrizkotzat
|
dituen
lantokietatik igaroko da, hango langileei babesa adierazteko. Beste leku batzuetatik ere pasatuko da, «kapitalaren interesak soilik defendatzen dituztenak kritikatzeko».
|
|
2021
|
|
|
24.3.4c Beste aldetik, genitiboaren balioko edo ordezko moldearen arabera sortutakoak ditugu: Josu anaia dut; Ane nagusia
|
dugu
lantokian; Horko hori dut autoa; Eskuak bero ditut; Txirrinduko gurpila zulatua duzu; Andrea leitzarra du (Uztapide); Izpiritua goibel du eta bihotza ere (Hiribarren). Hauen parekoak genituzke:
|
|
|
Bere Aldudeko estudioan hartu gaitu Campistronek. Elizaren eraikinean bertan
|
du
lantokia, horma hormaren kontra, eta meza garaian bertan balego bezala entzuten omen ditu fededunen kantuak eta apezaren hizketaldiak. Bere murruetan, ordea, kolore paletak eta emazteen irudiak ageri dira.
|
|
|
Eraman kooperatiba da pausoa eman duenetako bat. Gasteiz
|
dute
lantoki. Paul Iano ARGIAko kolaboratzaile eta Eraman kooperatibako sortzaileetako batek eman dizkigu erreportaje hau egiteko zenbait gako, Juan Latorre Irigoien lankidearekin batera, ondo ezagutzen baitute sektorearen egoera.
|
|
|
Noski, haurrak eskolan utzi eta agudo joan behar
|
duzu
lantokira, edo zamalanetan ezinezko ibilbideak egin behar dituzte. Baina nik, nire tokia libre ez badago, ez dut autoa motorren tokian uzten.
|
|
|
Zer da eta dena gaizki atera, beranduegi bait zen paperak egiteko. Gurasoek ezagutzen duten enpresaren bateko eskrito bat bidali behar zidaten, esanez esamina batzuk egin behar
|
nituela
lantokian gora egiteko, pentsatuz hala hamabost eguneko permisoa emango zidatela. Soldaduska bukaeran errekuperatzekotan, baina hori ez zitzaidan inporta.
|
|
2022
|
|
|
● Zubiak eraiki behar
|
ditugu
lantokien eta hezkuntza zentroen artean, harremanetarako eta elkarren berri izateko kanalak. Enpresa batzuek ahalegin handia egiten dute euskarazko baliabideak ezartzeko, baina gero lanera etortzen diren gazteak batzuetan ez datoz behar bezala trebatuta erreminta horiek euskaraz erabiltzeko, ikasketa garaian horiek beste hizkuntzaren batean (gaztelaniaz edo ingelesez, gehienetan) erabiltzen ikasi zutelako.
|
|
|
Honakoa argudiatzen dute: " Herrialde frankofono eta frankofiloei lehentasuna emango zaie" (Richer 2022); dena den, nazioarteko gero eta langile berri gehiago etortzeak agerian uzten du zer garrantzi
|
duten
lantokian frantsesa ikasteko programek, haien mugak dagoeneko frogatu baitira (PERT 2022).
|
|
|
Nabarrerian elkartzen ziren bertakoak eta beraiek gusturago egongo ziren han biziz gero, baina han lantokiak eta bizitokiak topatzea oso zaila zen. Franko asko ziren auzoetan bizitza komertzial gehiago izaten zen eta aukera handiagoa
|
zuten
lantokiak eta bizitokiak aurkitzeko.
|
|
|
«Minutu garrantzitsuak Madrilen jokatzen dira, baina ez partida osoa». LABek, halaber, hilaren 27an Aldarrikapen Eguna egitekoa
|
zuen
lantokietan, eta aurreratu zuen agendaren arabera erabakiko dutela deialdi horri eutsi ala ez: «30ean eta legearen bozketaren bezperan elkartuko gara.
|
|
|
" Ez dugu kaleratzerik edo lan baldintzen okertzerik onartuko", adierazi du Euskalerria Irratian ELA sindikatuko Puy Remirezek. Albisteak ezinegona sortu du enpresak Nafarroan
|
dituen
lantokietan. Iruñerrian, Agustinos en eta Sarrigurenen.
|
|
|
Charles Lawrence pozik dago lanaren banaketa zorrotza eta hierarkia argia
|
duen
lantoki batean: tripulazio teknikoa vs kabinako tripulazioa, bigarren ofiziala/ lehenengo ofiziala/ kapitaina.
|
|
|
Eskuan kartera eta mugikorra baizik ez dakartza. Kafetegitik 100 bat metrora
|
du
lantokia.
|
|
|
Bazter batean, ohea du; beste batean, sukaldea. Zoru arrasean dagoen leiho aurrean
|
du
lantokia. Zapataria aulki baxu batean eseririk dago, oinetakoz eta lan tresnaz inguraturik.
|
|
2023
|
|
|
Lan mundua oso desberdina izan daiteke sektoretik sektorera, baita sektore beraren barnean ere, batik bat hizkuntzaren kudeaketari erreparatzen badiogu. Izan ere, ingurune euskaldunean bizi den norbaitek ez
|
badu
lantokian euskararik erabiltzen, euskaraz bizitzeko oztopo bilaka daiteke lan mundua. Baina, aldiz, ingurune erdaldun batean bizi eta lantokian euskara erabiltzen duen norbaitentzat, arnasgune bilaka daiteke.
|
|
|
Zelanda Berriko bulego langileekin egindako ikerketa batean ikusi zen umoreak erraztu egiten zituela lantokiko harremanak eta sormena (Holmes (2007). Lantokian umorez jokatzea sormenarekin lotua agertzen da; umorea kontrolatzeak, berriz, korrelazio negatiboa
|
du
lantokiko sormenarekin (Lang eta Lee, 2010). Umore askatzailea baliatzen denean, ikuspegi berritik ikusten dira gertaerak.
|
|
|
Bulegoak jada hustuta daude, eta eraman beharrekoak, paketatuta. Mahai huts baten gainean
|
du
lantokia Presak. «Erabiltzaileei zer esan diegun?
|
|
|
Sindikatuen arabera, azken horietan eragina oso handia izan da, %60 ingurukoa, baita hotel handietan ere. «Sindikatuok eraginik handiena
|
dugun
lantokiak dira. Itunpeko ikastetxe askotan umeek bazkaria etxetik eraman dute gaur egun, eta Loiuko aireportuko kafetegia itxita dago», zehaztu du Marije Fernandez ELA sindikatuko ordezkariak.
|
|
|
— Ukitutako lantoki batzuek langileen lege ordezkariak badituzte eta beste batzuek ez, halako ordezkariak
|
dituzten
lantokietako langileen lege ordezkariek bakarrik osatuko dute batzordea. Hala izango da, salbu eta lege ordezkaririk gabeko lantokietako langileek aukeratzen dutenean izendatzea, gehienez ere 3 kide izango dituen batzordea, enpresako langileek euren artean modu demokratikoan hautatutako langileek osatutakoa, edo kide kopuru bereko batzordea, kide horiek izango direla enpresaren sektoreko ordezkaritza handieneko eta ordezkaritza nahikoko sindikatuek izendatutakoak, euren ordezkaritzaren arabera, betiere, sindikatu horiek legitimatuta badaude enpresari aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboaren negoziazio batzordean parte hartzeko.
|
|
|
14 Ikasketa plan berrien ondorioz, Deustuko Unibertsitateko irakasle batzuk astero joan behar dute Bilboko lantokitik, non klaseak ematen dituzten, Unibertsitateak Donostian
|
duen
lantokira, bertan ere klaseak emateko. Mugigarritasun geografikoa egongo litzateke kasu horretan?
|
|
|
15 METALTIC S.A. enpresak erabaki du 12 langile lekualdatzea Bilbon
|
duen
lantokitik Malagan duen lantokira, ekoizpen arrazoi larriak alegatuta. Zelan jardun behar du enpresak lekualdaketa horiek gauzatu ahal izateko?
|
|
|
15 METALTIC S.A. enpresak erabaki du 12 langile lekualdatzea Bilbon duen lantokitik Malagan
|
duen
lantokira, ekoizpen arrazoi larriak alegatuta. Zelan jardun behar du enpresak lekualdaketa horiek gauzatu ahal izateko?
|
|
|
Enpresa batzordea enpresako edo lantokiko langile guztien kide anitzeko ordezkaritza organoa da, langile horien interesak defendatzeko; eta 50 langile edo gehiago
|
dituen
lantoki bakoitzean eratuko da.
|
|
|
© Euren jardueretarako lokala izan dezakete, 250 langile edo gehiago
|
dituzten
lantokietan.
|
|
|
— Ukitutako lantoki batzuek langileen lege ordezkariak badituzte eta beste batzuek ez, halako ordezkariak
|
dituzten
lantokietako langileen lege ordezkariek bakarrik osatuko dute batzordea. Hala izango da, salbu eta lege ordezkaririk gabeko lantokietako langileek aukeratzen dutenean izendatzea, gehienez ere 3 kide izango dituen batzordea, enpresako langileek euren artean modu demokratikoan hautatutako langileek osatutakoa, edo kide kopuru bereko batzordea, kide horiek izango direla enpresaren sektoreko ordezkaritza handieneko eta ordezkaritza nahikoko sindikatuek izendatutakoak, euren ordezkaritzaren arabera, betiere, sindikatu horiek legitimatuta badaude enpresari aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboaren negoziazio batzordean parte hartzeko.
|
|
|
Lekualdaketak ukitu behar
|
ditu
lantokiko langile guztiak, baldin eta lantoki horrek 5 langile baino gehiago baditu, edo, lantokiko langile guztiak ukitu ez arren, 90 eguneko aldian, gutxienez, langile kopuru hau lekualdatzen denean:
|
|
|
© Ukitutako lantoki batzuek langileen lege ordezkariak badituzte eta beste batzuek ez, halako ordezkariak
|
dituzten
lantokietako langileen lege ordezkariek bakarrik osatuko dute batzordea. Hala izango da, salbu eta lege ordezkaririk gabeko lantokietako langileek aukeratzen dutenean izendatzea, gehienez ere 3 kide izango dituen batzordea, enpresako langileek euren artean modu demokratikoan hautatutako langileek osatutakoa, edo kide kopuru bereko batzordea, kide horiek izango direla enpresaren sektoreko ordezkaritza handieneko eta ordezkaritza nahikoko sindikatuek izendatutakoak, euren ordezkaritzaren arabera, betiere, sindikatu horiek legitimatuta badaude enpresari aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboaren negoziazio batzordean parte hartzeko.
|
|
|
© Ukitutako lantoki batzuek langileen lege ordezkariak badituzte eta beste batzuek ez, halako ordezkariak
|
dituzten
lantokietako langileen lege ordezkariek bakarrik osatuko dute batzordea. Hala izango da, salbu eta lege ordezkaririk gabeko lantokietako langileek aukeratzen dutenean izendatzea, gehienez ere 3 kide izango dituen batzordea, enpresako langileek euren artean modu demokratikoan hautatutako langileek osatutakoa, edo kide kopuru bereko batzordea, kide horiek izango direla enpresaren sektoreko ordezkaritza handieneko eta ordezkaritza nahikoko sindikatuek izendatutakoak, euren ordezkaritzaren arabera, betiere, sindikatu horiek legitimatuta badaude enpresari aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboaren negoziazio batzordean parte hartzeko.
|
|
|
— Ukitutako lantoki batzuek langileen lege ordezkariak badituzte eta beste batzuek ez, halako ordezkariak
|
dituzten
lantokietako langileen lege ordezkariek bakarrik osatuko dute batzordea. Hala izango da, salbu eta lege ordezkaririk gabeko lantokietako langileek aukeratzen dutenean izendatzea, gehienez ere 3 kide izango dituen batzordea, enpresako langileek euren artean modu demokratikoan hautatutako langileek osatutakoa, edo kide kopuru bereko batzordea, kide horiek izango direla enpresaren sektoreko ordezkaritza handieneko eta ordezkaritza nahikoko sindikatuek izendatutakoak, euren ordezkaritzaren arabera, betiere, sindikatu horiek legitimatuta badaude enpresari aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboaren negoziazio batzordean parte hartzeko.
|
|
|
Kontsultaldia akordiorik gabe amaitzen denean eta aipatu prozedurak ez direnean aplikagarri edo halakoek ez dutenean eztabaida konpondu, alderdietariko edonork utzi ahal izango du eztabaidaren konponbidea Hitzarmen Kolektiboen Aholku Batzorde Nazionalaren (HKABNren) esku, hitzarmeneko lan baldintzak ez aplikatzeak ukitzen dituenean enpresa berak autonomia erkidego desberdinetan
|
dituen
lantokiak, edo autonomia erkidegoetako kasuan kasuko organo eskudunen esku, gainerako kasuetan. Organo horiek erabakia eman dute, gehienez ere, 25 eguneko epean, gatazka euren esku jarri zenetik zenbatzen hasita; egin eginean ere, erabaki hori hartu ahal izango dute organo horiek edo organo horiek ondore horietarako izendatutako arbitroak, horren inpartzialtasuna ziurtatzeko behar adinako bermeak hartu ondoren.
|