|
2000
|
|
|
Galizan ere Ikus entzunezko Legea ezarri da57, eta Madrilen, berriz, telebistakoedukiak erregulatu nahi
|
dituen
araua ezartzeko asmoa azaldu dute.
|
|
|
Hain zuzen ere, sorosgarritasun printzipioa dela eta, Europako Batasunaren arauakez dira zuzenean aplikatzen horren partaide diren Estatuetan: hauek beren lurraldetaraegokitu behar
|
dituzte
arauak, lurraldeko arau bihurtuz, indarra izango badute. Gainera, instituzio komunitarioak 80ko hamarkadaren amaiera aldera arte ez ziren hasi ikus entzunezkoetarako politika egituratuak ezartzen.
|
|
|
Besteren esanera bizi dena, ez danorbera. Bere helburua, edo zer izan behar
|
duenaren
arauak, etab., bere baitatik kanpodauzkana, ez da norbera. Gizaki estetikoa, horregatik, inesentziala da, Kierkegaard enhitzetan; gizakiaren imintzio bat.
|
|
|
Eta, zure hitz haiek gogoan nituela, galdetu nion neure buruari zergatik egin behar nuen nik deus berezirik guztia alferrikakoa zenean, gero gerokoak. Eta kapitainaren irakaspenak nituen, finean, haizea bezalakoa izaiterat bulkatzen nindutenak, baina haizeak ez
|
zuen
araurik, eta nik, ordu arte izan nituèn arauen gainetik ibili nahi nuen engoitik, gero gerokoak...
|
|
|
Legeak guztientzat
|
du
araurik; gizakiak multzoan hartzen ditu, ez norbanako gisa; ezin ditu norbanakoen egintzak edo herritarrak elkarrengandik bereizten dituzten liskarrak zertu. Osterantzean, egunero egin lirateke lege berriak; halako anizkeriak lege horien duintasuna eta betetzea itoko lituzke.
|
|
|
Desberdintasunen bat egonez gero, kuantitatiboa litzateke, mailazko diferentzia. Pentsamendu teorikoak ere behin behineko arauen arabera aritzen baitira, eta ez horrenbeste Descartesek uste
|
zituen
arau hauen menpe, alegia: 1) egiazkoa argi eta garbi ezagutzen dena da, 2) arazo oro gai bananduetan disekzionatu behar da —analisia—, 3) arazoak konplexutasunaren arabera ordenatu behar dira, eta 4) arazoen azterketa zehatza eta osoa egiten ahalegindu beharra dago ikerketaren baitan.
|
|
2001
|
|
|
Bata, eraso sozial ultraliberala: negoziazio kolektiboari gaur egun
|
duen
arau juridiko maila kendu eta kontratu arrunta bilakatu, eta, horren ondorioz, «ultraaktibitatea» izenaz ezagutzen den konbenioen luzapen automatikoari bukaera eman; lan harremanen indibidualizazioa hitzarmen kolektiboari gailendu; negoziazio kolektiboaren aplikazioaren «malgutzea», eta abar. Hots, enpresarien interes esplotatzaileetara goitik behera egokitzea, langile mugimenduak mende osoan zehar lortutako lan eskubideak kolpean hankaz gora jarriz.
|
|
|
Hau da, zaila da errealitate lurraldetar berri bat izatearen abantailak ikustea, non potentzialki 1+ 1, 2 baino gehiago den". Hau gutxi balitz, gure gogoa nahastu aldera edo, lehen orrialdearen bukaeran, bigarren mailukada jasotzen dugu:" Nolanahi ere, gure erronkak ez
|
du
arau finkorik eta maila guztietan planteatzen da, azpiegitura handietatik hasi eta zerbitzu komunetaraino, non, batetik, osagarritasuna bultzatu behar den lankidetzaren bidez, eta bestetik, estrategiak hautatu behar diren, azpiegitura edo zerbitzuen bikoizketa gainditzeko. Era berean,' mugetako igarobideetan' ere islatzen da gure erronka, benetan eta fisikoki.
|
|
|
Fabrikazio egunerako mikroorganismo kopuru zehatz bat eta iraungitze datarako beste bat xedatuak
|
ditu
arauak.
|
|
|
Exekutiboaren iturrien arabera, tarifen errege dekretuaren bidez, sektorearen interesak bateratu nahi dira, gero eta inbertsio ahalegin handiagoa egin ahal izateko, eta etxeko ekonomiei tratu ona eman nahi zaie; izan ere, oraindik ezin dituzte lehiaren abantailez gozatu, ez eta eskaintza hobeak egingo dizkien hornitzailea hautatu ere. Itzalaldiak Tentsio erorketek berriki eragindako energia mozketak bezalako arazoak konpontzen lagundu nahi
|
du
arauak. Potentziako ordu tarifan eta etengarritasuneko osagarrian sartzen diren kontsumitzaile handiek merkatura jo ahal izango dute, handizkako prezioak desberdinak direnean tarifaren erregimenera itzultzeko aukera galdu gabe.
|
|
|
Gazteeneuskara rekiko atxikimendurik eza ez dator kanpoko erasoetatik, eskolatik baizik: euskara alferrikako gauzak ikasteko baizik balio ez
|
duen
arau bihurri mordoa bihurtu dugu, eta gero harritu egiten gara eskolak amaiturik ikasleek erdaraz egiten dutelako. Jakina, kanpoko eraso gordin eta burugabe horien aurrean, ez da komeni gure mixeriak aipatzerik, non eta ez den euskaraz eta Jakin bezalako aldizkari baten aitorleku isilpekoan.
|
|
2002
|
|
|
Airean da galdera, baina Iruñeko entzierroa hesiaren bestaldetik edo Santo Domingo kaletik bertatik jarraitzea zeharo desberdina da. Bizitzaren alor guztietarako balio
|
duen
araua da; horregatik, besteak beste, horren kaltegarria izan den" sufrimenduaren sozializazioaren" teoria.
|
|
|
Ba zekian utsgabea ez zena, askok ez ohi
|
duten
araura. Bere buruaz mintzatzerik ez zitzaion atsegin, eta besteeri buruz itzegitean xaloa omen zan," baiñan" pipertsurik geitu gabe.
|
|
|
Par. Goazen berriz, hastapenera, gauzak orai iphintzen
|
ditugun
araura iduritzen zaizkigunz, ala berdingakiro.28
|
|
|
etengabeko borroka sinbolikoen emaitza eta eszenatoki dugu. Borrokahoriek kognitiboak eta politikoak2 dira era bereiztezinean; borroka sinbolikoetanagente sozialek beren irudikapenaren ezarpena bilatzen dute, berentzako mesedegarrienak izan daitezkeen errealitate sozialaren elaborazioaren printzipioak ezarrinahi
|
baitituzte
arau legitimo modura. Borroka kognitiboaren xedea mundu sozialaren zentzuaren ezagutza legitimoa inposatzeko autoritatearen onarpena lortzeaizaten da, mundu horren oraingo esanahia eta baita etorkizuneko norabidea erekontuan hartuz.
|
|
|
Arriskuaren gizartea erabaki jakinen aurrean ziurtasuna eskaini behar
|
duten
arau sozialen sistema hutsala egitean sortzen da. Luzaroan jorratu diren teoria sozialeko liburuetan agertu ez bezala, iraultza kasu, gizarte industrialaren ondoeza efektu kolateralen ondorioz eratortzen da.
|
|
|
Transgresioa eskandalu bilakatzeko, derrigorrezkoa da sekretua haustea. Transgresioan parte hartu izan ez dutenek izan behar
|
dute
arau urraduraren berri. Korrupzioa ez da eskandalua, harik eta norbaitek korrupzioaren berri esfera publikora jauziarazten ez duen bitartean.
|
|
|
Edozelan ere, langilearen jarduna eta produktuaren ezaugarriak ezarri nahi
|
dituzten
arau horien arteko batzuk idatziak dira, estilo liburuetan biltzen dira, eta beste batzuk, ostera, ez, zurrumurru moduan zirkulatzen dute erredakzioetan eta arduradunen artean?.
|
|
|
https://www.consumer.es/imgs/2002/02/internet.bmp Internauta erakundeek eskatzen dute sareko merkataritza elektronikoa arautuko duen lege berriak segurtasunik gabe amaitzea, baina uste dute egokiagoa dela web orriak epaileen esku soilik uztea, eta ez Administrazioan. Interneteko Erabiltzaileen Elkarteko lehendakari Miguel Pérezek esan zuen zigorgabetasunak ez
|
duela
arau hori «amaituko», zeren eta «Internet sare globala baita, eta erabiltzaileek legez kanpo jarraituko duten merkatu edo merkatu txikietarako sarbidea izaten jarraituko baitute». Víctor Domínguez, Internauten Elkarteko lehendakaria, lege berriak «sarean diharduten enpresa handien aurrean eta segurtasun juridikorik ezaren aurrean internautak defendatzea» espero du.
|
|
|
Telefonia mugikorreko ekipoen fabrikatzaile suediarraren ingurumeneko arduradun Ramón Arratiaren arabera, arteztarau berriaren arabera, bere produktuak %2 eta %5 bitartean garestituko dira. Europako industriak uste
|
du
arauak 7.500 milioi euroko gastua ekarriko diola urtean, baina Europako Batasunak 1.000 milioiraino jaitsiko ditu.
|
|
|
Egia esan, kontsumitzaileen elkarteen aurreko kexak ez dira ugariak, baina nahikoa dira Osasun eta Kontsumo Ministerioaren zuzentarau berri bat justifikatzeko, saltzaileak salgai dituen ibilgailu erabilietan erakutsi behar duen informazioa arautzeko. Autonomia erkidego bakoitzak garatu behar
|
duen
arau proiektua da; beraz, indarrean sartzeko data eskualdeko administrazio bakoitzaren arintasunaren araberakoa izango da. Hala ere, 2002 urtean herrialde osoan ezartzea aurreikusten da.
|
|
2003
|
|
|
San Mamesko sarrera ukatu ziguten urtebeterako, Athleticeko zuzendaritza kritikatzeagatik. Lehendakaria ez
|
zuten
arau garbiekin aukeratu, eta entzule batek horren atzean zegoen Neguriko oligarkia salatu zuen. Sekulakoa piztu zen.
|
|
|
Horren printzipioek, funtsean behinik behin, asmoa agertzen dute zigor arloko adin nagusitasuna hemezortzi urtean jartzeko; halaber, lege baten aldarrikatzea eskatzen dute. Hartara, aldarrikatze hotasunera iritsi ez diren gazteen erantzurrek barneratu luke «gazte eta adingabearen zigor legea, eta bertara batuko da zigor arloko adin nagusikizun galdaketa; betiere, erantzukizun horrek zimentarri izan behar
|
du
araua hautsi duten adingabeen berreziketa, banako, familia eta gizarte inguruabarrak aintzat hartuta, eta, areago, gogoan izan behar ditu gai honetan autonomia erkidegoek dituzten eskumenak?».
|
|
|
hireen Arau horrek ez du aldaketa handirik ekartzen lehendik ere gai horren inguruan araututa zegoenera, bakar batean biltzen baititu sakabanatuta zeudenak, eta beste batzuk, oro har, elikagaietara eta, bereziki, esnekietara egokitzen ditu. Espainiako gobernuak, gai horri buruzko aurreko arauketa inpugnatzeko arazorik egon ez dadin, ez du galdu aukera hori Estatuko oinarrizko arautzat jotzeko onartu behar
|
zuen
arau motari buruzko arazo formal bat konpontzeko, Konstituzio Auzitegiaren azken gomendioei jarraiki, eta, horregatik, Errege Dekretu baten bidez (Ministroen Kontseiluak du eskumena), eta ez Ministroen Kontseiluaren bidez. Jogurt tradizionalaren ekoizleek uste dute araudi berriak ez duela kontsumitzailea behar bezala babesten, bakterio bideragarririk gabeko produktu bat izen berarekin merkaturatz... Onartutako arauaren helburua da jogurtek barne merkatuan egoki merkaturatzeko izan behar dituzten kalitate, ontziratze eta aurkezpen ezaugarriak definitzea.
|
|
|
Adibidez, ingurumen arazoak, konposatu eta elikagai jakin batzuek osasunean duten eragina edo ekoizpen sektorean teknologia berriak erabiltzea. Hori guztia arlo horietako bakoitzean eragina
|
duten
arau alderdiak ahaztu gabe. Amalgama horren bidez, informazio eremu berriak definitu dira, lehendik daudenekin batera, baina formatu berriekin.
|
|
|
Hartan adierazi dute kexa, benetan erabilitako denbora baino gehiago kobratzeagatik. Bitartean, espero
|
dugu
arau bat ematea, erabat gehiegizkoa eta erabiltzaileen interesen aurkakoa den jarduera hori ezabatzeko.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko UCEk espero du, Europako Kontseiluak eta Euroganberak erregelamendua berretsitakoan, hegazkinen erabiltzaileek beren eskubide berrien berri izango dutela eta aireportuek ahal diren datu guztiak eskainiko dituztela bermatzea. Bestalde, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeko (OCU) zuzendari nagusiak, José María Múgicak, uste
|
du
arau berria “ez dela berri ona”; izan ere, haren iritziz, “jokabide kaltegarri hori (“overbooking” delakoa) erabiltzailearentzat erabat desagertu da, eta hori ez da landu ere”. Muxikaren aburuz, “overbooking a” “gehiegizkoa da, eragiten ez dutenak zigortzen baititu; kasu honetan, hegaldirik hartzen ez badute kalte ekonomiko handiena duten hegaldi turistikoen erabiltzaileak”.
|
|
|
Bai Estatuko administrazioa bai autonomia erkidegokoa oso adi egon dira Konstituzioaren arabera kanpoko arauak egokitzeko. Justizia auzitegiek «iragazki konstituzionala»
|
duten
arau edo artikuluei buruz egin dituzten interpretazioek ibaiko karramarroak bezalako produktu exotikoak lortu dituzte. Hartutako konponbideek doktrina gorpu bat sortu dute, Konstituzioaren artikuluei zabaltasun handiagoa eman diena, eta haren alegazioari esker, besteak beste, aztertu ahal izan da produktu horiek zenbait egoeratan merkaturatzeko debekua konstituziogilea den, nahiz eta eragina izan ondasunen zirkulazio askean, enpresa askatasunean eta jabetza pribaturako eskubidean.
|
|
|
–Maitasunak ez
|
du
araurik, ondotxo dakizu zuk hori.
|
|
|
Zer pasatzen zaizu? Ez
|
nauzu
arauz sinesten dudana sinesteaz damuaraziko. Gainera, errealitatearen makurtzea leporatzen didazu!
|
|
|
Zaharrena izanik, onura handienen sorburu da guretzat, nik behintzat ezin baitut gaztetasunera heldu berriarentzat maitale ona baino onura handiagorik aipatu, ezta maitalearentzat maitea baino. Ederki bizi nahi duten gizakiek jarraitu behar
|
duten
araua ezin baitu ez sendiak, ez ohoreek, ez aberastasunak, ez beste ezerk maitasunak bezain ederki irakatsi. Eta zer da diodan hori?
|
|
|
Horien artean, gutxiago dira oraindik zati batez nork bere burua maitatze horretan oinarritzen ez direnak. Gainera, beste batzuetan, lagunetako batek xede du bere burua maitatzea, baina besteak jokatzeko ez
|
du
araurik lehen legeen espiritua baino. Hortaz, gaur egungo gizartearen egoeran, mota horiek guztiak nahasi egiten dira, adiskidetasuna zein subjektuk izan eta horrek ematen dituen xedapenen arabera.
|
|
2004
|
|
|
Glaseatua duten produktuetan pisu garbi xukatua adierazi beharra xedatua
|
du
arauak.
|
|
|
Egitateen ziurtasuna ofizioz ikertuko da, partikularrek duten froga zamari kalterik egin gabe; arau hausleek zama hori
|
dute
araua haustearen ondoriozko espedientean.
|
|
|
Euskararen eta demokraziaren arteko hartu emanak harilkatzen dituen esparruan gabiltzanez, jakitekoa da esparru horretaz euskaltzaleon artean dabilen hizpidea. Demokraziaren joko arauetan bizi baldin bagara, gisa denez, nagusi
|
ditugun
arauen aldeko jarrera hartuko dugu. Jarrera horren ordezkari leiala dugu Mari Karmen Garmendia, eta leialtasun horren faboretan, euskalgintzaren jardunak joko zelai horretara makurtu behar duela uste izan du beti:
|
|
|
Hiztun banakoaz haraindi omen daude ezarriak hizkuntza erabileraren azturak: . Hizkuntza jokaera, jokaera kolektiboa da, eta horrenbestez taldeko kide guztiek behar
|
duten
araua da. Arauek, aitortuak nahiz aitortu gabeak, hizkuntza jokaera bat bultzatuko dute; jokaera hori errepikatzearen poderioz ohitura bihurtzen da.
|
|
|
antolakuntza egitura, finantza politika, enplegu politika, faktoreen ordainketa, enpresa kudeaketa, komunitateari eginbeharreko ekarpenak, enpresen arteko harremanak, giza baliabideen politika, etab.Printzipio horiek barne funtzionamenduan ondorio praktikoak eta zuzeneko efektuekonomikoak eragiten dituzte. Dena den, ez da ahaztu behar kooperatiba hauekgainontzeko enpresek
|
dituzten
arau beretsuen menpean daudela; arau horiek merkatuko balorizazioek baldintzatzen dituzte, eta kostu egiturari, lehiaketa ereduei, ekoizpen baldintzei eta abarrei dagokienez, kooperatibak mugatuko dituzten mugak argiro zehazten dituzte.
|
|
|
Logika bat izateko lehenengo elementua hizkuntza formala da. Hizkuntza formalbatean, hizkuntza naturalean gertatzen ez den moduan, aurretik eta behin betiko guztizzehaztuta daude berau osatzen duten sinboloak (hizkuntza naturaleko hitzak lirateke), baitaberaiek konbinatzeko erabili behar
|
ditugun
arauak ere (hizkuntza naturaleko gramatikalitzateke). Arau horiek erabiltzen ditugunean hizkuntzako sintaxiaren oinarriak jartzen arigara, eta beraien bidez zehazten dugu gure logikan sinboloen zein segida den onargarria etazein ez.
|
|
|
Taldekatzeko joera hori 70eko hamarkadatik katalogatutako datuen analisi estatistikoetan ageri da, kontuan hartutako intentsitateak edozein direla ere (2 gradutik 6,5 gradura bitarte Richter eskalan). “Zenbat eta denbora gehiago egon autobusaren zain, orduan eta gutxiago geratuko da iristeko, baina lurrikarek ez
|
dute
arau hori betetzen”, azaldu du Álvaro Corralek. “Lurrikara baten zain zenbat eta denbora gehiago egon, erlaxatu egin gaitezke, arriskua txikiagoa baita.
|
|
|
Azken urteotan, gure ingurunea nazioartean babestea helburu
|
duten
arau eta erakundeak agertu dira. Ingurumena babesteko beharra etengabe aldarrikatu dute hainbat erakundek.
|
|
|
«Animalien identitate genetikoa aldatzeko prozedurak, gizakiarentzat edo animaliarentzat funtsezko onura medikorik ez dakartenak animalientzat, bai eta prozedura horietatik eratorritako animaliak ere». Animalien babesari dagokionez, oro har, nazioarteko itun eta hitzarmenetan eta gai honi buruz sozialki aurreratuenak diren herrialdeetako legeetan agertzen ziren errespetu, defentsa eta babes printzipioak biltzea helburu
|
zuten
arauak eman dira autonomia mailan. Horiei beste berri batzuk gehitu zaizkie, azken urteotako esperientziak bildu dituztenak eta egungo gizartea balio berrietara egokitzen dutenak.
|
|
|
Kontsulta hori Liburu Berdea argitaratu ondoren hasi zen. Kontsulta egin ondoren, inpaktu ebaluazio xehatuarekin batera, Batzordeak ondorioztatu zuen ahalik eta ekintza modu onena estatu kideek merkataritza praktika desleialen arloan
|
dituzten
arauak harmonizatuko zituen zuzentaraua zela. Hainbat erakundek egindako aurretiazko azterketek gertaera larri bat nabarmentzen zuten:
|
|
|
Merezi
|
du
arau haietako batzuen esanahia eta ondorioak azpimarratzea. Lehenik, gutxieneko emisio denborak betetzeko telebista programa kontsiderazioa jasoko duten saioen gaineko xedapena.
|
|
|
Beraz, demarkazio bakoitzeko lau telebista lokal egon daitezkeela aurreikusten du araudiak. Euskal Autonomia Erkidegoan guztira hamazazpi demarkazio ezarri dira, eta demarkazio bakoitzean enpresa ezberdinek kudeatutako lau telebista egon daitezkeela zehazten
|
du
arauak. Jakina, hau guztia bideragarriagoa izango da biztanle kopuru handiagoa duten demarkazioetan, hau da, hiriburuetan eta hiriburu inguruetan; eta zailagoa, noski, biztanle gutxiko eskualdeetan.
|
|
2005
|
|
|
Oraingoz, eta elikagai horien gehiengoari dagokionez, argi dago horien merkaturatzea ez dela inoiz ez debekatu ez mugatu, nahiz eta ekoizleek ez duten pasatu aldez aurreko eskaera, komunitate ebaluazio edo baimen prozesurik, agian “novel food” edo elikagai berrien eta haien baldintza zorrotzen lege esparrua ez ezagutzearen babesean, edo, bestela, gure gizarteko sektore gero eta zabalago baten berezko elikadura dela onartzearen babesean. Merkataritza operadore batzuek ‘elikagai berriak’ banatzen hasi dira lege esparru nahasiaren aurrean Zenbait operadorek ez
|
dute
arau hori betetzen, aldez aurreko administrazio kontrolik gabeko elikagaien eta elikagaien osagaien gama askotarikoa merkaturatzen baitute, eta, beraz, arazo hori oso konplexua da lege aldetik. Oraingoz ez dago irizpide argirik arauaren zenbait kontzeptu behar bezala zehazteko, eta ez da zerrenda positiborik argitaratu elikagai edo osagai gisa merkaturatu daitekeen guztiaren gainean.
|
|
|
Kredituko finantza establezimenduren batek (KH) eskainitako kontsumorako kreditu azkar bat onartzeak interes handiak ezkutatzen ditu gehienetan. EFCak kreditu finantzarioak dira, eta bankuek eta kutxek
|
dituzten
arauen oso antzekoak dituzte, baina ez dute bezeroen gordailuak atzematea debekatzen. Bere jarduera kreditukoa baino ez da, eta hura erabiltzeko Espainiako Bankuan alta emanda egon behar dute.
|
|
2006
|
|
|
Ingurumen eta errespetuarekin lotura
|
duten
arauak ere badaude. «Golfa naturarekin lotura estua duen kirola da.
|
|
|
Konkurtsoaren alde materialak eta prozesukoak lege testu bakarrean arautu dira, lege organikoaren lerruna behar
|
zuten
arauak kenduta. Prozedura Zibilari buruzko 1/ 2000 Lege berriak ekarri du politika legegilearen aukera hori, gai hau bere esparrutik kanpo utzi eta esanbidez Konkurtso Legera igortzean.
|
|
|
Presidenteak ahalmen guztiak izango ditu saioen ordenari eutsi edo ordena hori berriro ezartzeko, bai eta auzitegiari eta gainerako agintari publikoei zor zaien errespetua gordearazteko ere; horretarako, ekitaldian bertan 5 000 pezetatik 25 000 pezetarainoko isuna ezarri ahal izango die delitu ez diren arau hausteei edo legearen arabera zuzen keta berezirik ez
|
duten
arau hausteei.
|
|
|
autoritarioa, demokratikoa etapermisiboa. Estilo autoritarioan gurasoek arauak ezartzen dituzte, eta ez dagonegoziatzerik, arauak une oro bete behar baitira; estilo demokratikoan arauen zentzuari buruzko azalpen eta arrazoiketa egiten da hurbiltasun afektiboko eta onarpeneko giroan; eta estilo permisiboan gurasoak saiatzen dira ekiditen beraien haurrekzailtasunei aurre egitea, oztopoak kenduz, eta hurrean ez
|
dute
arau finkorik. Girohauek guztiek, autorearen iritziz, heldu talentudunak sortu dituzte.
|
|
|
Konstituzioak haurrei, gazteei eta osasunari ematen dien babesean datza debekuaren oinarria (EK 20.4 eta 43.1 artikuluak), eta, esan bezala, doktrinaren alderdi batek dioenez, publizitate debekatuak publizitate komunikazioa mugatzen du eta, horregatik, PLOk izaera organikoa luke. Horren faltan, babes berezi hori merezi
|
duten
arauek, bederen, lege arrunta lukete (Santaella, 2003: 164) 92.
|
|
|
Esan dezakegu tabakoaren eta edari alkoholdunen publizitatearen debekua gaur egun Europar Batasunak arlo horretan daraman politika zorrotzaren ildotik doala, 2003ko maiatzaren 26an 2003/ 33/ EB Zuzentarauak agerian uzten duen bezala. Zuzentarau horren bidez, tabakoaren eta harekin erlazionaturiko produktuen babesletzaren eta publizitatearen gainean estatu partaideek
|
dituzten
arau administratibo, erregelamendu eta legeak batu nahi ditu Europako Kontseiluak96.
|
|
|
Izan ere, ikuspegi horretatik, publizitatearen eremuan emakumezkoen alde proposatzen den babes berezia ere eztabai dagarria liteke, emakumea eta gizona bereiztea diskriminatzailea izan baitaiteke. Hala eta guztiz ere, berriro esan beharra dago ordenamendu juridikoak
|
badituela
arau anitz subjektu batzuen (ume, gazte eta emakumeen) babesa bermatzea helburu dutenak, publizitate ez zilegiaren konbentzigarritasunari aurre egiteko subjektu horiek ahulago diruditelako ziur asko.
|
|
|
618) 85 Hori dela eta, Konstituzioak berak bakarrik jasoko ditu aurreko mandatu horren salbuespenak (pertsonaren oinarrizko eskubideak. EK 10 eta 14 artikuluak? eta nortasunaren eskubideak? 18 artikulua?), eta, horregatik, publizitate komunikazioaren nukleoaren izaera ez zilegia lege edo erregelamendu maila
|
duen
arau baten bidez jasoko da (Santaella, 2003: 157).
|
|
|
Alabaina, publizitateaz arduratzen diren legeez gain, badaude beste arau juridiko batzuk botere legegileak ematen ez dituenak eta gobernutik datozenak. Lege maila
|
duten
arau juridikoen artean, gobernuak emandakoetan, bereizi behar dira, alde batetik, lege dekretuak eta, bestetik, legegintza dekretuak. Gobernuak premiazko egoeran emandako araua da lehenengoa.
|
|
|
PLOk berak, publizitate esparru guztien araudi erregulazioa ematen duenean, aditzera ematen du zenbait enpresa jardueraren erregulazioa izaera mugatukoa den bitartean ez dela geldituko erregelamenduen menpe. Legezkotasun printzipioaren arabera (Espainiako Konstituzioaren 93 eta 103.1 artikuluak), Administrazioak ezin
|
du
araurik eman, beharrezkoa den legezko gaitzearekin ez bada. Hala, arautu edo mugatuko duten arauek lege maila izan behar dute.
|
|
|
Zuzenbidearen iturriei buruzko gaiak osatzeko helburuarekin, beharrezkoa da kontuan hartzea nazioz gaindiko erakundeek emandako arauak, estatu legedietan eragin garrantzitsua
|
duten
arau juridikoak baitira. Publizitate kontratuei dagokien erregulazioan izan ezik, PLOk? 39/ 2002 Legeak aldatuta?
|
|
|
a. PLOn aginduzko izaera
|
duten
arauak (Merkataritza Zuzenbidearen eta Zuzenbide Zibilaren aginduzko arauak alde batera utzi gabe).
|
|
|
Hala eta guztiz ere, legedia sistema bateratutzat jotzen bada, beharrezkoa da edozein aginduzko publizitate arau kontuan hartzea, nahiz eta legezko testu horretan ez jaso, eta lege maila edo legearen balioa duen xedapena ez izan. Hala, adibidez, kanpoko publizitateari buruzko dekretu baten edukian izan daitekeen aginduzko arau bat eskubide eta betebeharren subjektuen borondate askearen aurretik jarriko da, zeren publizitate komunikaziorako edozein prozesuk kaltetzen dituen interes orokorrek eskatzen baitute aginduzko izaera
|
duten
arauen lehentasuna.
|
|
|
Publizitatearen legediaren edukian egon daitezkeen agindu izaera
|
duten
arauen ostean, publizitate subjektuen borondatearen autonomiari onartzen zaion arloan sartuko gara. Kontratu arloa da interes pribatuak garatzeko eremurik egokiena, eta, ondorioz, borondate pribatuak bere eragina gauza dezan.
|
|
|
c. PLOn xedapen izaera
|
duten
arauak.
|
|
|
Publizitate subjektuei beren erlazioak erregulatzeko zabaltzen zaien aukerarekin bat, xedapen izaera
|
duten
arauak agertzen dira hirugarren iturri gisa (kontratuan aurreikusita ez daudelako soilik aplikagarriak diren arauak, edo kontratuan aurreikusita datorrena osatzeko aplikagarriak direnak; kontratuak ezarritako erregulazioa kontuan harturik, xedapen arauenaren ezberdina bada, eta ezberdintasun hori justifikatuta badago?, hark du lehentasuna). Hala, kontratuen legezko erregulazioak, oro har, xedapen izaera du, aginduzko izaera duten legezko arauak gutxi baitira.
|
|
|
d. Xedapen izaera
|
duten
arau zibilak edo merkataritza arauak.
|
|
|
Helburu horiek lortu ahal izateko, ez litzateke baztertu behar Zuzenbide Penalaren betekizuna, beraren izaera subsidiarioa ahaztu gabe. Indarrean dagoen Zigor Kodeak badu atal bat esplizituki kontsumitzaileen aurkako eraso edo delituak arautzen dituena, baina horretan ez dira biltzen kontsumitzaileen babes zuzena edo zeharkakoa helburutzat
|
duten
arau hauste guztiak.
|
|
|
Auzitegi horren ondorengo epaiek zehaztu dute zergatik babestu behar den merkataritza informazioa, abokatu kataluniarraren (Casado Cocaren) kasua barne. Gai horretan, zehaztu beharra dago elkarteen arauen edo izaera deontologikoa
|
duten
arau batzuen aurrean adierazpen askatasunaren norainokoa zehaztea dela helburua publizitate sorkuntza bera baino gehiago publizitarioa edo komertziala den helburu batekin ari garelarik, aipaturiko abokatuaren bulegoaren promozioan bezala.
|
|
|
Ados gaude, beraz, arau penala tipikoa dela diotenekin eta zehaztasun falta ikaragarria egozten diotenekin. Izaera penala
|
duen
araua dela kontuan hartuz, hobeto zehaztu litzateke, epaileen jokaera arbitrarioa ekiditeko. Ikuspegi horretatik, Zigor Kodeak ezartzen duen zigorrak ez du arrakastarik izan, legehaustea zigortzeko badaudelako beste neurri batzuk.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, eskubide osoa baliogabetzea da hitzarmen horietarako aplika daitekeen zigorra. Kode Zibilaren 1.255 artikuluan adierazten den kontratu askatasunak badu muga bat, izaera inperatiboa
|
duten
arauek ezartzen dutena. Hain zuen, PLOren 14 artikuluan, debekua ezartzen da eta hura bete dadin baliogabetze zigorra ezartzen da.
|
|
|
iragarlearen xedeen muga jakinen menpe egongo da, eta, orobat, horiek lortzeko finkaturiko inguruabar objektiboen menpe. Horregatik, agentziaren trebetasun edo adimen ukaezinak ez du baztertu behar iragarleak jarraibideak emateko duen eskumena, eta horiei jarraitu zaie, gai honen inguruan komisio kontratuaren erregimen legalak
|
dituen
arauen arabera (Merkataritza Kodearen 254, 256 eta 256 artikuluetan).
|
|
|
Bigarrenik, elkarteko kideek bete behar
|
dituzten
arau orokorrak eta jokabide etikoak zehaztu dira.
|
|
|
Izaera deontologikoa
|
duten
arauek. Konstituzioan jasotako balioetan, eskubideetan, lehiaketa leialean eta kontsumitzaileen bidezko interesetan oinarritzen direnek, erregulatzen dituzte elkarte horiek (Santaella, 2003:
|
|
|
Espainiako Gazteriaren Kontseiluak “Ingurumen jardunbide egokien gida gazte elkarteetan” egin du, gazteen erakundeek ingurumenari dagokionez sortzen duten eragin negatiboa murrizteko balio
|
duten
arauak zabaltzeko. Argitalpenak, besteak beste, ingurumena kudeatzeko sistemak ezartzea gomendatzen du, antolamendu metodo gisa.
|
|
|
“Sustatzaileek parke fotovoltaiko handiak jartzen zituzten, etxe partikularretan panelak jartzea baino askoz merkeagoak, jakinik 25 urtean primak kobratuko zituztela, baina, Estatuak ordaindu beharrean, kontsumitzaileok geure tarifa elektrikoan jartzen genituen, eta, gainera, atzerriko bankuetara itzultzen genituen”. Hala ere, Mahaiak uste
|
du
arau berria beranduegi iritsi dela, eta bat bateko geldialdia ekarriko duela, eta horrek lanpostuak galtzea ekarriko duela. Egokiena, bere ustez, eredu alemanari jarraitzea izango litzateke, kontsumitzaileak baitira laguntzen protagonista.
|
|
|
Premia horiek eta beste batzuk izango dira, halaber, topaketa gehien izango dituzten protagonistak, hala nola Espainiako Nutrizio Elkarteak (SEN) Gasteizen maiatzaren 25etik 27ra bitartean antolatzen duena eta Elikagaien Segurtasunerako Espainiako Elkarteak (SESAL) Leonen urriaren 6an antolatzen duena. Egoera onartu bat EFSAk ebaluatu eta Batzordeak baimendu dituen propietate osasungarriei buruzko alegazioak bakarrik onartu behar
|
lituzke
arauak. Legezko hutsune hori gorabehera, industria garapen eta teknologia inbertsioak errentagarri bihurtzera bideratu da merkatura, eta, dirudienez, nahiko arrakasta eta onarpen handia izan du kontsumitzaileak, Espainian 3.500 milioi euro fakturatu baititu.
|
|
|
Europako Erkidegoko auzitegiak dei egin arren, Espainiako Gobernuak oraindik ez dio Europako Batzordeari jakinarazi 2001/ 29/ EE Zuzentaraua nola sartuko den gure ordenamendu juridikoan, informazioaren gizartean egile eskubideen eta egile eskubideen inguruko eskubideen alderdi jakin batzuk bateratzeari buruzkoa. Estatu kideek 2002ko abenduaren 22a baino lehen aplikatu behar
|
zuten
araua. Bigarren fasea Bruselak irizpen arrazoitua bidaliko die (Erkidegoko arau hausteen prozeduraren bigarren fasea) Espainiako agintariei, zuzentarau hori aplikatzen duten legeak oraindik jakinarazi ez dituztelako.
|
|
|
96 urteaz geroztik, OCUk ez du gomendatu ondasun ukigarrietan horrelako inbertsiorik egitea, eta Administrazioari behin eta berriz eskatu dio mekanismo bat sortzeko, porrot eginez gero edo iruzur eginez gero inbertitzaileak babesteko. UCEren aburuz, “Espainiako inbertitzaile txikien konfiantzaren aurkako beste atentatu bat da, sektorean diharduten erakundeek eskaini luketen segurtasuna eta kaudimena bermatzeko beharrezko tresnak
|
dituen
arau sistema baten ahultasunaren aurrean”. Sistema Sistemaren funtzionamenduaren hasieran, 300 euro inguruko zenbatekoak Afinsak eta Formum Filatelicok ustez gordetzen zituzten zigiluetan inbertitzen zuten aurreztaile txikiak biltzen ziren.
|
|
|
“Cybersquatting” aren praktika da domeinuak bereizketarik gabe erregistratzea, haiekin espekulatzeko Europako Parlamentuaren salaketaren aurrean, konpainiek erantzun egin dute. “Denek
|
dituzte
arauak irakurtzeko eta domeinu bat erregistratzeko aukera berdinak”. azaldu du IPMarketing.info. “Ez gara domeinu lapurrak.
|
|
|
Ezkontzaren ondorio juridikoei buruzko itunari dagokionez, ezkontza itunak daude. Ezkontzaren aurretik edo ondoren, senar emazteek edo senar emazteek egin dezaketen kontratua da, askatasun osoz beren ezkontzaren alderdi ekonomikoa arautu behar
|
duten
arauak finkatzeko, nahiz eta aginduzko arau batzuk errespetatu, legeen edo ohitura onen kontrakoak edo ezkontideen arteko eskubide berdintasunaren kontrakoak diren akordioak baliogabetzen dituztenak. Kapitulazioak nahi adina aldiz alda daitezke, bi ezkontideek adostuta.
|
|
|
Justizia Auzitegiaren iritziz, Zuzentarauko 5 artikuluko 2 paragrafoko lehen lerroaldeak beharrezko neurriak hartzera behartzen ditu estatu kideak bidaia antolatzaileak «kontratua ez betetzeagatik edo gaizki egiteagatik kontsumitzaileak jasandako kalteak» konpon ditzan. Europar Batasuneko arauaren bidez, estatu kideek bidaia konbinatuen arloan
|
dituzten
arauen eta praktiken arteko desberdintasunak ezabatu nahi ziren, estatu kide ezberdinetan ezarritako operadoreen arteko lehian distortsioak sor ditzaketenak. Bidaia konbinatuak egitearen ondoriozko kalte moralak ugariak ziren estatu kideetan, eta estatu bakoitzeko legeriek aurreikusten zutenaren mende egon behar zuen.
|
|
|
Ezta neuk ere, nahiz jakin banekien jendea bizi zela goiko pisuetan. Ahuldadea ez da bide makulua mundua aldatu nahi duenarentzat, ondo ikasia
|
genuen
araua inork irakasteko zain egon gabe.
|
|
|
Poesia epikoa tribuaren entziklopedia erraldoia zen68, bertan eskaintzen ziren giza abereak gizarte bizitzan behar
|
zituen
arau guztiak:
|
|
|
Gizakiek judizio desberdinak egiten dituztenean, ahalmenen akats edo okertzeren bat aipa daiteke eskuarki, hain zuzen ere, aurreiritziren batek edo praktikarik ezak edo fintasunik ezak sortutakoa, eta horrela badago arrazoi egokiren bat gustu bat onartze aldera eta beste bat gaitzeste aldera. Baina, inongo errudunik gabe, gertatzen baldin bada barneko egituran edo kanpoko egoeran halako aniztasuna izatea, zeinak ez baitu uzten zirrikiturik lehentasunak ezartzeko, orduan, judizioari dagokionez ere, aniztasun gradu bat saihestezina izango da, eta alferrik gabiltza aurkako sentimenduak adiskidetu nahi
|
dituen
arau baten bila.
|
|
2007
|
|
|
Ohiko etxebizitzaren berrakuratzea baliogabetzen da errentamendua amaitzean eta honek
|
dituen
arau berberak bete behar ditu hark ere.
|
|
|
Orobat, indarrik gabe geratuko dira lege honen lerrun bera edo txikiagoa
|
duten
arau guztiak, lege organiko honekin bat ez datozen edo lege organiko honen aurka dauden aldeetan.
|
|
|
Edozein prozesutan, lege lerruneko arauren bat aplikatzean, arau horren baliozkotasunak epaitza baldintzatzen badu, eta organo judizialak uste
|
badu
araua Konstituzioaren aurkakoa izan daitekeela, Konstituzio Auzitegiari azalduko dio arazoa, legeak ezartzen dituen kasu, era eta ondoreekin; ondore horiek ez dira inoiz etengarriak izango.
|
|
|
1 Lege organiko honen xede dira Konstituzioaren 22 artikuluan aitortu elkartzeko eskubidea garatzea, eta elkarteen araubideari buruz estatuak eman behar
|
dituen
arauak ezartzea.
|
|
|
a) Lan arriskuak prebenitzeko arautegia betetzen dela ikuskatzea, bai eta prebentzio arloan lan baldintzetan eragina
|
duten
arau juridiko teknikoak betetzen direla ere, nahiz eta zuzenean arau horiek lan arautegiaren izaera izan ez. Ikuskatzailetzak kasuan kasuko zehapena proposatuko dio eskumena duen lan agintaritzari, lan arriskuak prebenitzeko arautegia hautsi dela egiaztatzen duenean, lege honetako VII. kapituluan ezarritakoaren arabera.
|
|
|
Paragrafo honetara bildu dira egile batzuek eskubide eta askatasunen «berme orokor» izendatu dituztenak, hau da, horiek garatzen dituzten eta Konstituzioa baino lerrun txikiagoa
|
duten
arauek eskubide eta askatasun horiei Konstituzioak esleitutako edukia eta eragingarritasuna kentzea saihestu nahi duten bermeak. Egiatan, berme horien hartzailea ez da herritar zehatza, kolektibitate osoa baino.
|
|
|
a) Oinarrizko eskubideen zuzeneko aplikazioa: Eskubide eta askatasun horiek guztiak lotesleak dira botere publiko guztientzat, eta zuzenean aplikatzeko modukoak dira, horiek garatzeko Konstituzioa baino lerrun txikiagoa
|
duen
araua egon zein ez. Konstituzio Auzitegiak hasieratik esan zuen eta jurisprudentziaren bidez behin eta berriro gogorarazi du eskubide eta askatasun horiek botere publiko guztientzat lotesleak direla eta ez direla printzipio programatiko hutsak, eskubide eta betebeharren berehalako sorleku direla (ekainaren 15eko 21/ 1981 KAE).
|
|
|
Baina, normalean, «legezkotasun printzipioari» buruz hitz egitean, legeari buruz ari gara esangura hertsian, hau da, Parlamentuak emandako arauari buruz. Esangura horretan, Konstituzioaren ondoren, legea da gure antolamendu juridikoan lerrunik handiena
|
duen
araua, eta gainerako arau guztiak horren mendekoak dira eta Estatuko botereek bete egin behar dute. Modu horretan, legegilea Konstituzioaren mende egongo da eta ezin du legearen aurka egin edo legea errespetatzeari utzi (izan ere, hala egiten badu, legegileak emandako legea konstituzioaren aurkakoa izango da eta, beraz, deuseztatu egingo da).
|
|
|
Hori dela eta, lege erreserba zigor arloan absolutua den arren, oso erlatiboa da arau hauste eta zehapen administratiboen kasuan (apirilaren 7ko 42/ 1987 KAE). Horrek esan nahi
|
du
arau hauste eta zehapen guztiek nahitaez ez dutela xehetasun guztiekin jasota egon behar lege lerruneko arau batean, baina administrazioaren zehapen jarduerak lege lerruna izatea eskatzen da. Hau da, ez da eragozten erregelamenduetara igortzea, baina lege lerruneko arauan zuzenbidearen aurkako jokabidearen funtsezko osagaiak eta ezarri beharreko zehapenen izaera eta mugak behar den beste mugatuta egotea eskatzen da (urtarrilaren 21eko 3/ 1988 KAE).
|
|
|
Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren Tratatua (IAEE Tratatua), Parisen 1951n sinatu zena, Europako Ekonomia Erkidegoaren Tratatua (EEE tratatua) eta Atomo Energiaren Europako Erkidegoaren Tratatua (AEEE tratatua edo EURATOM), Erroman 1957an sinatu zirenak. ...pako Parlamentuko kideak zuzeneko sufragio orokorraren bidez hautatzeko hartu zuen erabakia (1976), Europako Agiri Bakuna (1986), Europar Batasuneko Tratatua, Maastrichteko Tratatu izenekoa (1992), Amsterdamgo Tratatua (1997), Nizako Tratatua (2001), etab. Amaitzeko, ez dira ahaztu behar Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Agiria (2000), hala ere, eratze tratatuen barruan sartzen ez denez, ez
|
du
arau baliorik, eta Europarentzat Konstituzioa eratzen duen Tratatua, Erroman 2004an sinatu zena.
|
|
|
Parlamentuak Gobernuari egiten dio legegintzarako eskuordetza, eta horren ondorioz, legegintzako dekretuak agertzen dira. Ez dira legeak (Gobernuak ematen dituelako), baina legelerruna
|
duten
arauak dira, Gorte Nagusiek Gobernuari emandako legegintzarako eskuordetzaren emaitzak direlako. Modu horretan, EKren 82 artikuluaren arabera, Gorte Nagusiek Gobernuari eskuordetu ahal izango diote (zehatzago esanda, Ministroen Kontseiluari, GLren 5.1.c artikuluan ezarritakoaren arabera) lege lerruneko arauak emateko ahala, EKren 85 artikuluan legegintzako dekretu deitzen direnak (izen osoa Legegintzako Errege Dekretu da), Lege Organikoaren erreserbak ukitzen ez dituen gai zehatzen inguruan.
|
|
|
2) legegintzarako eskuordetzaren xedea zenbait lege testu bat egitea denean, Gobernuari egindako legegintzarako eskuordetza Gorte Nagusien lege arrunt baten bidez egin behar da. Lege testuak bateratzeko baimen horrek eskuordetzaren edukiak xede
|
duen
arau esparrua zehaztuko du: testu bakarra formulatuko den edo bateratu beharreko lege testuak arautu, argitu eta harmonizatuko diren zehaztu behar da.
|
|
|
lehenengo eta behin Konstituzioa, piramide juridikoaren gailurra, gainerako arau guztiak mendean hartzen dituena. Konstituzioaren azpian hurrengo kategoria arau-emailea dago, hots, lege lerruna
|
duten
arauak (Autonomia Estatutuak, lege organikoak, lege arruntak, legegintzako dekretuak, lege dekretuak, etab.). Kategoria horretara bilduko lirateke, era berean, nazioarteko tratatuak, Parlamentuko araudiak, etab. Arau horiek guztiak Konstituzioaren mende daude soil soilik eta osagai erkide bat dute: Parlamentuak, nola edo hala, horiek onesteko prozesuan esku hartzen du eta guztiek lerrun bera dute.
|
|
|
Autonomia estatutuak izaera juridiko bikoitza du, EKren 147.1 art.an ezarritakoaren arabera; izan ere, estatutuak, batetik, autonomia erkidegoen oinarrizko erakunde arauak izango dira, eta autonomia erkidego bakoitzaren esparruan, Konstituzioaren ostean, Autonomia Estatutua gorengo lerruna
|
duen
araua da, eta gainerako arau autonomiko guztiak (lege lerrunekoak zein erregelamendu lerrunekoak) horren mende daude. Baina, bestetik, estatutuak Estatuko antolamendu juridikoaren atalak ere badira, eta Estatuak aitortu eta babestu egingo ditu, bere antolamendu juridikoaren osagai gisa; horrenbestez, autonomia estatutu guztiak Gorte Nagusiek onesten dituzte lege organikoaren bidez, baina horiek onesteko eta eraldatzeko legegintza prozedura lege organikoei dagokienaz bestelakoa da.
|
|
|
Aldatu da, erruz, identitate hauen, erregimena?, aldatu direlako, erregimen? hori gainetikdeterminatzen
|
duten
arauak. Horra hor, postnazionalismoaren ekarpena:
|
|
|
Bidezko eta bidegabe irizpideari buruz haurrek garatzen duten teoriakbidezkotzat jotzen du agintea gurasoen esku egotea. Horren ondorioz, nagusiekeskubidea
|
dute
arauak ezartzeko, helduak direlako eta boterea dutelako.Obedientziak behartu egiten du, zigorra saihesteko bidetzat hartzen delako.Aginduek eta debekuek araututako unibertso moral hori, ona saritzen eta txarrazigortzen duena, bidezkoa dela sinesten dute haurrek, nahiz eta, sarritan, aginduak eta debekuak zorroztasun gutxirekin betetzen dituzten.
|
|
|
Izan ere,, estatu laguntza? baldin bada zerga tasa apalagoa ordaindu behar dutelako Foru Arau hauen eremupean dauden elkarteek eta susmo hori baldin
|
badute
arau hauek, berauek onesten dituzten Euskal Erakundeek, orduan, zalantzetatik irteteko, Europako Batzordeari galdetu behar omen liokete argibideak jasotzeko. Eta jakina, honelako galderarik ez dute egin Foru Aldundiek.
|
|
|
Alderdien Legea egin duen legegileaK helburuTZAT
|
DU
arau bat sortzea...
|
|
|
Alderdien LegeAREN legegileaK helburuTZAT
|
DU
arau bat sortzea...
|