|
2006
|
|
|
2002ko Landare Osasunari buruzko Legeak esparru juridiko berri bat ezartzen du, bere aplikazio eremuan eragin duten aldaketetara egokitzen dena, eta Espainiako Estatua Estatu autonomiko gisa eta Europar Batasuneko Estatu kide gisa egituratzen duena. Beharrezkoa da, maila egokiko arau batean, landare osasunaren arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoen jarduteko oinarrizko printzipioak arautzea, eta Estatuko Administrazio Orokorrak kanpo merkataritzari eta osasunari buruz dituen eskumen esklusiboak aipatzen dituzten alderdi zehatzak ezartzea. Erregulazio horrek Europar Batasunak arlo horretan emandako araudiaren funtsezko alderdiak biltzen ditu.
|
|
|
BBVA Fundazioaren Gizarte Azterlanen eta Iritzi Publikoaren Unitateak egindako inkestaren datuen arabera, etorkizuneko profesionalen %12, 4 bakarrik dago prest bere kontura enpresa bat sortzeko. %39, 2k enpresa batean lan egin nahi luke (%23, 4k enpresa pribatu batean), eta %40, 1ek nahiago
|
luke
administrazio publikoko ilarak zabaldu. Bestalde, Espainiako unibertsitarioen% 80,5ek uste du gaur egungo egoera “ona edo oso ona” dela, eta lana aukeratu behar denean, faktore nagusia “kontratu finkoa eta egonkorra eskaintzea” dela, kasuen% 28, 7n.
|
|
2007
|
|
|
1 Langileen eskuordeetarako eta enpresa batzordeen kideetarako hauteskundeak susta ditzakete ordezkaritza handieneko sindikatuek, enpresan gutxienez ordezkarien 100eko 10 duten sindikatuek edo, gehiengoz halaxe erabakiz gero, lantokiko langileek. Hauteskundeak sustatzeko gaitasuna zein sindikatuk izan eta sindikatu horiek izango dute eskubidea enpresen inskripzioaren eta langileen alten inguruko datuak
|
dituzten
administrazio publikoetako erregistroetara jotzeko, sindikatu horien esparruetan sustatze hori gauzatzeko beharrezkoa den heinean.
|
|
|
Politika hori gauzatuko dute erregelamenduek zein kasuan kasuko administrazio jardunek eta, batez ere, kapitulu honetan arautu diren jardunek. Jardun horien helburua izango da prebentzio arloan eskumenak
|
dituzten
administrazio publikoak koordinatzea, eta lege honen arabera subjektu publiko zein pribatuei dagozkien jardunak bateratzea. Horretarako:
|
|
|
7 artikulua. Lan arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoen jardunak
|
|
|
1 Lege honetan xedatutakoa betetzeko, lan arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoek gauzatuko dituzte prebentzioa sustatzeko eginkizunak, aholkularitza teknikoa eta euren aplikazio esparruko subjektuek lan arriskuak prebenitzeko arautegia betetzearen gaineko ikuskapena eta kontrola. Horrez gain, administrazio publiko horiek modu honetara zehatuko dituzte arautegi horren inguruko arau hausteak:
|
|
|
2 Meatze teknika aplikatu beharra duten meatze, harrobi eta tuneletako lakoen arautegiak jaso organo bereziek eunei, lehergailuak fabrikatzea, garraiatzea, biltegiratzea, maneiatzea eta erabiltzeabili behar duten lanei dagokienez, hala dakarten lanei edo energia nuklearra eratsi egingo diote 1 idatz zatian aipatu lan arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoen eginkizunak gauzatzeari.
|
|
|
10 artikulua. Osasun arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoen jardunak
|
|
|
Osasun arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoen laneko osasunaren jardunak gauzatuko dira apirilaren 25eko 14/ 1986 Osasun Lege Orokorraren I. tituluko IV. kapituluan eta hura garatzeko emandako xedapenetan ezarri ekintzen bidez eta arautu aldeetan.
|
|
|
Horrela, AESANek bere funtzioak eremu hauetan zabaltzen ditu: Elikagaien segurtasunaren eta nutrizioaren arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoen lankidetza eta koordinazioa bultzatzea. Nutrizioaren arloan eta, bereziki, obesitatearen prebentzioan informazioa, hezkuntza eta osasunaren sustapena sustatzen duten estrategiak eta jarduerak planifikatu, koordinatu eta garatzea.
|
|
2008
|
|
|
" 17 artikulua. Herritar guztiek euskara nahiz gaztelera erabiltzeko eskubidea
|
dute
Administrazio Publikoei zuzentzeko. Eskubide honen erabilera bermatzeko, aipatu Administrazioek honako hau egin dezakete:
|
|
2009
|
|
|
Sistema horren bidez 10.500 salaketa jakinarazi dira. Zergen Zuzendaritza Nagusiak eskaintzen duen zerbitzu honetan alta eman nahi
|
dutenek
Administrazio Publikoen web orriaren bidez egin dute (Jakinarazpen Telematiko Seguruak). Bertan, Helbide Elektroniko Bakarra sortzeko jarraitu beharreko urratsak azalduko zaizkie, garrantzitsuena.
|
|
2010
|
|
|
LAAen funtzioak dira, batetik, ekonomia eta gizarte jarduera desberdinak lurraldean kokatzeko prozesuak bideratu eta arautuko dituzten irizpide eta araumultzoa era orokorrean formulatzea, interes orokorreko beharrezko lurralde orekabermatzearren. Bestaldetik, erreferentzia eremu bat osatzen dute esparruen etalurraldearen antolamenduari zein erabilerari dagokienez, Autonomia Erkidegokolurraldean eragin behar
|
duten
administrazio publiko desberdinen politika sektorialak formulatu eta gauzatzeko, baita foru aldundien eta udalen hirigintza jarduerari dagokionez ere, guztien arteko koordinazioa egokia bermatzeko asmoz.
|
|
2011
|
|
|
«Horrek dena erraztu zien». Hartara, elkarteak uste
|
du
administrazio publikoen erantzukizuna hor dagoela, ez zutelako kontrolatu dokumentazio «irregular, eragingabe eta iruzurrezkoa».Eskumenetatik kanpoLegebiltzarrean ordezkatuta dauden alderdi guztien elkartasuna jaso dute SOS Haur Lapurtuak elkarteko kideek. «Deigarria da orain arte izan duzuen bakardadea, zuek hartu behar izatea ikerketen eta bilaketen gidaritza.
|
|
|
etxebizitzen ebaluazioa, haien errenta adostea, aldeek aurkeztutako dokumentazioa aztertzea, kontratuak sinatzea, etxebizitza merkaturatzeko egokitzapen eta obra lanak kudeatzea, etab. 2010ean, guztira, etxebizitzak alokatzeko 4.446 kontratu kudeatu zituen, 74 metro karratu ingurukoak, eta 493 euroko batez besteko errenta, hau da, merkatuaren %26 aurreztu zuen. Baina etxebizitza soziala ez
|
dute
administrazio publikoek bakarrik sustatzen, eremu pribatuan ere alokairu sozialaren aldeko planak jarri dira abian. Alokairuko Sozietate Publikoarekin lankidetzan aritzen dira 8.100 higiezin eman dizkioten finantza erakunde pribatu batzuk, besteak beste, La Caixa, Bancaja, Caja Mediterráneo, Santander eta Caja Madrid.
|
|
2012
|
|
|
Erreklamatu establezimenduarekin gatazkarik izanez gero Espainian, Kontsumoko Arbitraje Sistemaren bereizgarria duten 50.000 establezimendu baino gehiago daude. Kontsumo gaietan eskumena
|
duten
administrazio publikoek erosleen eskura jartzen duten auziak ebazteko judizioz kanpoko prozedura da. Zigilu horrek bermatzen du, erreklamaziorik izanez gero, ebazpena ez da beharrezkoa izango auzitegietara iristea, eta azkarra, inpartziala eta doakoa izango da.
|
|
|
Aldaketek ez dute atzeraeraginik, eta kontratu mugagabea dutenek 45 eguneko kalte ordaina jasoko dute urteko. Lan erreformak sektore pribatuko profesionalei ez ezik, hitzarmen kolektiboen bidez arautzen diren lan harremanak
|
dituzten
administrazio publikoentzat lan egiten duten langileei ere eragingo die. Araudian jasotzen denez, “sektore publikoa osatzen duten erakunde eta entitateek arrazoi ekonomikoak, teknikoak, antolaketakoak eta ekoizpenekoak argudiatzen dituzte”, langile horiek kaleratzeko.
|
|
|
Gaur egun, 50.000 establezimendu baino gehiago daude Espainian. Prozedura estrajudiziala da, kontsumoaren arloan eskumena
|
duten
administrazio publikoek kontsumitzaileen eskura jartzen dituzten erosketetako gatazkak konpontzeko. Bide honek bermatzen du, erreklamazioren bat izanez gero, ebazpena doakoa, azkarra eta inpartziala izango dela.
|
|
2013
|
|
|
Azken murrizketa hori bereziki ulergaitza da, dakigunean bai euskarak bai Euskaltzaindiak geroz eta errekonozimendu handiagoa
|
dutela
administrazio publikoen aldetik, direla europarrak, espainiarrak edo autonomikoak. Izan ere, lehen aldiz azken 300 urteetan, iragan den 2012ko martxoaren 14an, Espainiako Errege Akademiak euskara omendu zuen Madrilen ekitaldi instituzional batean.
|
|
2015
|
|
|
7) Koordinazio eta lankidetza printzipioak: Euskal Autonomia Erkidegoak kooperazioa mantendu behar
|
du
administrazio publikoekin, zerbitzu sozialen gaian eskumena baitute autonomia erkidegoaren administrazioak, Lurralde Historiko bakoitzak eta udalek.
|
|
2016
|
|
|
Aukera hau baliatu nahi
|
dut
administrazio publikoari eskatzeko museoa zabaldu dezan. Bide asko daude kosturik izan gabe museoa irekita edukitzeko.
|
|
2017
|
|
|
Herritarrek eskubide hauek
|
dituzte
administrazio publikoekiko harremanetan:
|
|
|
Dokumentuak elektronikoki aurkezteko laguntza emango den bulegoen zerrenda bat publiko egin behar
|
dute
administrazio publikoek, eta eguneraturik mantendu.
|
|
|
Prozedurak izapidetzeko ardura
|
duten
administrazio publikoetako agintari eta langileak identifikatzeko, eta aholkulari batek lagundurik jarduteko beren interesen alde egiteko komeni zaiela deritzotenean.
|
|
2018
|
|
|
Hura eragozten saiatu zen familia orduan, baina epaitegiak ez zuen eskaria onartu, memoria historikoaren Espainiako eta Nafarroako legeak argudiotzat hartuta. Orain, ordea, arau horiek baliatu ditu epaitegiak Sanjurjoren sendiari arrazoia emateko.Memoria historikoari buruzko Espainiako legeak dio estatu kolpea, 36ko gerra edo diktadura frankista goratzen duten ezkutuak, plakak edo bestelako objektuak zein aipamenak kentzeko neurriak hartu behar
|
dituztela
administrazio publikoek. Baina eskumen horietatik kanpo uzten ditu «oroimen pribaturako» aipamenak eta legeak arrazoi arkitektoniko, artistiko edo erlijiosoengatik babestutakoak.
|
|
2020
|
|
|
Argi daukagu zerga sisteman aldaketak egin direla, gehiago dutenek ekarpen handiagoa egin diezaioten jendarte honi. Argi
|
dugu
Administrazio publiko indartsu baten Politika publiko guztiek jendearengan eta jendearen behar eta interesetara egokituta egon behar dutela eta ez Kapital Handiaren interesen arabera. Hauxe da, besteak beste Coronovirusa uzten ari zaigun lezioetako bat.
|
|
2022
|
|
|
Nire ekarpena izan da patronalaren aireko argazki bat ateratzea, erakustea zeintzuk diren patronal inportanteenak EAEn eta Nafarroan eta horien atzean zein izen abizen dauden eta zer nolako loturak
|
dituzten
administrazio publikoarekin, batez ere politika sozialak zuzentzen ibilitako jendearekin.
|
|
|
Horiek horrela, abuztuaren 1etik datorren urteko martxoaren 31 arte, gasaren erabilera %15eraino apaldu dute Europako Batasuneko kideek, eta horrek esan nahi
|
du
administrazio publikoek, familiek, industriak eta gas hornitzaileek neurriak hartu dituztela gasa aurrezteko. Irailerako, energiari buruzko larrialdi planak egokitu dituzte herrialdeek, %15eko murrizketa hori betetzeko.
|
|
|
Alegia, administrazio publikoa jartzea lurralde bateko pertsonen eta beharren zerbitzura. Azken finean, hamarkadetan eraiki duen logika ertsi hori eraldatu behar
|
du
administrazio publikoak, eta beste eredu batzuen alde egin.
|
|
2023
|
|
|
Udalak, gainera, argitara eman zuen Azorak ordu hartan Donostian hutsik zeuzkan etxeen kopurua: 23 Mozioan, udalari eskatu zioten Azorarekin bitartekaritza lana egin eta kaleratze horiek gelditzeko; «Donostian etxebizitzaren arloan eskumena
|
duten
administrazio publiko guztiekin egin beharreko bilera guztiak egiteko, Donostiak alokairuko etxebizitzen merkatuko prezioa mugatzeko»; eta lantalde bat abian jartzeko, «alokairuko etxebizitzen prezioaren erreferentzia indizeak zehazteko».
|
|
|
Haren esanetan, Nafarroako Gobernuak finantza publikoak orekatuta dauzka, eta uste du hori aintzat hartu litzatekeela. «Gainera, gastu arauari dagokionez, autogobernua aldarrikatzen dugu, eta, pandemiaren ondorioz araua malgutu bazen, uste
|
dugu
administrazio publikoari ez litzaiokeela gerrikorik jarri behar inflazioari erantzuteko orduan».
|
|
|
Haren esanetan, Nafarroako Gobernuak finantza publikoak orekatuak ditu, eta uste du hori aintzat hartu litzatekeela. «Gainera, gastu arauari dagokionez, autogobernua aldarrikatzen dugu, eta, pandemiaren ondorioz araua malgutu bazen, uste
|
dugu
administrazio publikoari ez litzaiokeela gerrikorik jarri behar inflazioaren egoerari erantzuteko».
|
|
|
Bestetik, 9.1 artikuluari helduta, tributu arauak barneratzen dituzten lege eta erregelamenduek euren tituluetan eta artikuluen izenburuetan aipatu behar dute inguruabar hori. Beraz, biltzar legegileek eta erregelamenduak egiteko ahalmena
|
duten
administrazio publikoek euren jarduna berrikusi dute, horien titulu edo izenburuetan" tributu arauak barneratzen dira" edo horren antzeko zerbait adierazteko, jardunak tributuen inguruko artikulu edo xedapenak jasotzen dituenean. Ildo bertsutik, Bizkaiko TFAOren 83 artikuluak eta Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 81 Artikuluak (eta TLOren 86 artikuluak) ezartzen duenez, Administrazioak agindu behar du aurreko ekitaldiari begira tributu arauen testu eguneratuak argitaratzeko, baita administrazio doktrina garrantzitsuena ere.
|
|
|
Estatuaren eta autonomia erkidegoen arteko elkarlanerako oinarrizko tresna Politika Fiskal eta Finantzarioaren Kontseilua da. Organo horrek txostena eman behar
|
du
Administrazio publiko guztien aurrekontu egonkortasunaren helburuari buruz eta helburu hori adostu behar du, bai eta autonomia erkidego bakoitzaren egonkortasun helburua ere. Horrenbestez, autonomia erkidegoak burutu nahi dituen kreditu eragiketak ere elkarren artean koordinatu behar dira Estatuko zorpetze politikaren baitan, Kontseilu horren harira (AEFLOren 14.4 artikulua).
|
|
|
Bada, langileen eskuordeetarako eta enpresa batzordeen kideetarako hauteskundeak susta ditzakete ordezkaritza handieneko sindikatuek, enpresan gutxienez ordezkarien %10 duten sindikatuek edo, gehiengoz halaxe erabakiz gero, lantokiko langileek. Modu berean, hauteskundeak sustatzeko gaitasuna zein sindikatuk izan eta sindikatu horiek izango dute eskubidea enpresen inskripzioaren eta langileen alten inguruko datuak
|
dituzten
administrazio publikoetako erregistroetara jotzeko, sindikatu horien esparruetan sustatze hori gauzatzeko beharrezkoa den heinean.
|
|
|
Baina ez dezagun ikuspegia galdu, toki erakundeak Administrazioak dira eta, Administrazio publikoa diren aldetik, EKren 149.1.18 eta 103 artikuluaren mende daude. Horrek esan nahi
|
du
Administrazio publikoei dagozkien arauak aplikatu behar zaizkiela eta horien artean Administrazioen arteko harremanen arauak.
|