|
2022
|
|
|
—Euskadi Irratiko profesionalon artean etxe barruko erregistroan darabilgun
|
hitza
dugu: bertanbeheratu.
|
|
|
Baina hiztegietan ez azaltzeak ez du esan nahi erabili ezin denik. Begira zenbat
|
hitz
(izen, aditz, adjektibo) sortu diren pandemiaren zurrunbiloan, Europako hainbat hizkuntzatan –nagusietan berariaz–, ziurrik hiztegietara iritsi ez direnak, baina hiztun, irakas le, kazetari edo oro har erabiltzaileen artean hizkuntza senak eraginda sor tu izan direnak.
|
|
|
Hizkuntza moderno guztietan biziro azkar doa
|
hitz
sorkuntza, eta bid e beretik aditz sorkuntza ere. Anekdota gisa aipatuko dut, aurtengo uda hasie ran multinazional bateko Madrilgo lagun bati deitu niola, alabak bertan praktikak egiteko modurik zegoenentz galdetzeko.
|
|
|
Bertan behera, pandemiaren zurrunbiloan indartu den lokuzio
|
hitz
magiko ho rietakoa da: planak, egitasmoak, programa asko bertan behera geratu dira.
|
|
|
planak, egitasmoak, programa asko bertan behera geratu dira.
|
Hitz
bi dira berez, banan idatziak, baina hiztunon sentieran elkarkuntzan bil duak: bertan eta behera.
|
|
|
Bertan horretatik erakarriak dira bertaratu edo bertakotu aditzak. Eta behera
|
hitzetik
eratorria da beheratu, behe hitzetik behetu –edo be (h) atu zaharra–, eta beheiti hitzetik, beheitutu.
|
|
|
Bertan horretatik erakarriak dira bertaratu edo bertakotu aditzak. Eta behera hitzetik eratorria da beheratu, behe
|
hitzetik
behetu –edo be (h) atu zaharra–, eta beheiti hitzetik, beheitutu.
|
|
|
Bertan horretatik erakarriak dira bertaratu edo bertakotu aditzak. Eta behera hitzetik eratorria da beheratu, behe hitzetik behetu –edo be (h) atu zaharra–, eta beheiti
|
hitzetik
, beheitutu.
|
|
|
—Nola eman euskaraz ingelesezko
|
hitz
finkatu ezagun hori?
|
|
|
1) Gizonezkoarekin hasiko gara. Gizon
|
hitza
orokorregia eta xehea dugu, ingelesez" gentleman", aleman eta nederlanderaz" Herr" edo frantsesez" monsieur" izenek aditzera ematen duten goi estatusa zehatz markatzeko.
|
|
|
Goren aginte karguko emazteki baten senarraren titulutzat, ez dut egoki ikusten gizon lagun tipoko
|
hitzik
, gazteentzat mutil lagun edo neska lagun sortu diren bidetik.
|
|
|
Ez eta latineko" domine (m)"
|
hitzetik
eratorria den done izen zaharra ere, erlijio esparrura mugatu izan delako, santutasun aireaz bereziki, done Petri, done Paulo, done Estebe edo done Sebastia bezalako izen zaharretan.
|
|
|
andere lehena eta andere bigarrena. Jatorriz andre eta andere
|
hitz
bera diren arren, zenbait hizkeratan orain dik ere bien artean bereizkuntza semantikoa ere egin ohi da: andrea izen gen eriko modura, eta anderea, goi estatusaren jabe dena.
|
|
|
Sexu diferentzia bazter utzi nahi izanez gero, bada sartaldeko hizkeretan
|
hitz
egokia, goi agintedunaren aldamenekoa izendatzeko: albotikoa.
|
|
|
—Nondik datoz" vacuna" eta" vacunología"
|
hitzak
–Euskaraz nola eman?
|
|
|
—Inguru hizkuntzetan" vaccine"," vaccin"," vaccino" dira
|
hitz
nagusiak, gaztelaniaz" vacuna" denarentzat. Guztien sustraian dago latineko" vaccinus" izena.
|
|
|
" Vacunología"
|
hitza
txertoen edo bakunen inguruko zientzia edo jakintza izen datzeko garatu da. Frantsesez," vaccinologie", eta europar hizkuntza nagusi gehienetan osagai greko latindar biez osaturiko berau dugu:
|
|
|
Frantsesez," vaccinologie", eta europar hizkuntza nagusi gehienetan osagai greko latindar biez osaturiko berau dugu: " vaccinus" latinekoa eta" logia, logos" greziera izenetik garatu den atze
|
hitza
, beste eratorkuntza askotan bezala, ezagutza eremuren baten zientzia edo jakintza adierazten duena.
|
|
|
Alemanak ere ezaguna du" Vakzin" izena, baina hizkuntzak bere bere dituen
|
hitz
erroetatik garatu du, euskararen antzean, bere izendapen propioa," Impfstoff", gaur nagusi dena: ‘barrura isurtzeko gaia’.
|
|
|
Berez fruitu arbolen kulturatik harturiko
|
hitzak
dira txertoa eta txertatu. Al daera nagusia, Iparraldean esan ohi den xertoa dugu, forma zaharragoan sertoa, baina Gipuzkoako leku batzuetan txertua esaten zaiona.
|
|
|
" Sertus" eta" sertare">" sertatum" latin
|
hitzetan
dute jatorria gure txerto eta txertatu hitzek ere: parte bi elkarlotu, birekin bat egin, nolabait esateko; gazt. ‘entrelazar’ Hori da fruitu arbolekin egiten dena:
|
|
|
" Sertus" eta" sertare">" sertatum" latin hitzetan dute jatorria gure txerto eta txertatu
|
hitzek
ere: parte bi elkarlotu, birekin bat egin, nolabait esateko; gazt. ‘entrelazar’ Hori da fruitu arbolekin egiten dena:
|
|
|
—Eta bide horretatik orduan, gaztelaniazko" vacunología"
|
hitzari
zer euskal ordain eman dakioke?
|
|
|
—Onar daiteke txertologia, alemanez" Impfstoffologie" garatu den bideari jarraiki.
|
Hitz
bideragarria, dudarik gabe. Niri ez zait erakargarri egiten, hala ere.
|
|
|
txerto jakintza, edo, nahi izanez gero, txerto zientzia. Egitura hori baliatuz bultzatu zuten aspaldi Joxe Migel Barandiaran bezalako antropologoek herri jakintza
|
hitza
ere, etnografia eta folklore bezalako izen jasoen euskal ordain gisa. Eta ildo horretatik garatu dira beste gehiago ere.
|
|
|
—Gatzatu, aditz bezala ez hainbeste, baina izen bezala, gastronomia esparruan guztiz ezaguna dugu euskararen sartaldean: gatzatua, beste
|
hitz
batez mamia esaten zaionarentzat ondo ezaguna da, gazt. ‘cuajada’.
|
|
|
" Huna non zure sabelean gatzatuko den haur bat". Eta askoz oraintsuago, Koldo Mitxelenak ‘gorpuztu’ adiera horrekin, baina gorputz
|
hitz
markatuagoa erabili ordez, honela adierazi zuen: " Lurreko lohiez gatzatuak eta mamituak daude lu rreko gauzak oro".
|
|
|
Elurra, berez bigun eta samur, mara mara erortzen dena, behin lurrera ezkero, gogortu egin dela esateko, badira beste
|
hitz
ezberdin batzuk. Gipuzkoa eta Nafarroako alderdi batzuetan esapide eder bat erabiltzen da:
|
|
|
|
Hitz
zahar hori egoki biziberriturik ikusi dut, irakurri dudanean, elurra gatzatu delakoa.
|
|
|
Jaiegun hauek, biok ere, tradizioz egun
|
hitzaz
lagundurik erabili izan ditugu gehiago: Urtezahar eguna, Urteberri eguna.
|
|
|
—Estatu Batuetako gizartearen dibertsitatea aipatu zuten lehengo batean lagun batzuek. Gizartea anitza dela esan ohi da askotan, hau da, gizartearen aniztasunaz
|
hitz
egin dezakegu. Baina guztiok dakigu anitz hitzak asko adierazten duela oro har.
|
|
|
Gizartea anitza dela esan ohi da askotan, hau da, gizartearen aniztasunaz hitz egin dezakegu. Baina guztiok dakigu anitz
|
hitzak
asko adierazten duela oro har. Nola eman kontzeptu horiek euskaraz?
|
|
|
‘Dibertsoa’ eta ‘dibertsitatea’ zehaztasunez euskal ordainez emateko beste
|
hitz
hoberik finkatu ezak eraman ditu gaur egungo idazle eta erabiltzaileak anitza eta aniztasuna bultzatzera.
|
|
|
|
Hitz
horren egitura bereko beste bi hitz ere badira, gogoan hartzekoak. Bata da, edotarikoa.
|
|
|
Hitz horren egitura bereko beste bi
|
hitz
ere badira, gogoan hartzekoak. Bata da, edotarikoa.
|
|
|
Euskaraz ere bi bide ditugu aukeran. Bata, mailegu
|
hitza
onartzea: biala, alegia, batez ere maila teknikoan edo zientifikoan dihardugunean.
|
|
|
Baina zergatik bidea ireki ez, euskal hiztegian tradizioan sustraituago dagoen
|
hitz
bati. Ontzia entzun dut hainbat aldiz, eta zilegi da.
|
|
|
Bada euskaraz atzizki bat, KIN delakoa, sobera gelditzen den horri euskaraz sarri gehitzen dioguna. Hizkera desberdinetako
|
hitz
batzuk go go ratuko di tu gu: hondakina (edo hondarkina), soberakina, haborokina (haboro dena), geldikina (gelditzen dena) edo uzkina (uzten dena), kasurako.
|
|
|
Nik hauta nezake KIN atzizkidun eratorri bat txerto hondar hori izen datze ko, konnotaziorik gutxiena duenen bat, ahal dela; esaterako, geldikina edo ha borokina.
|
Hitz
gutxi erabiliak dira, gazt. ‘excedente’ adierakoak.
|
|
|
|
Hitz
elkartuak dira horietarik gehienak, eta oin izentzat egun, argi, goiz, osti edo alba bezalakoak ohi dituzte, eta bigarren osagaitzat: senti, haste, urratze, na bar, antz, xinta, ikara, tirrinta eta abar, edota DIRI atzizkia, Nafarroa behereko hizkeretan.
|
|
|
Egunsenti
|
hitza
, ‘eguna sentitzetik’ jalgiriko izen elkartua dugu. Bitxia da Mogel idazleak, senti hitza ez ezik, usain izena ere uztarri lagun hartzen duela, eta behin gutxienez egun usaina darabil bere elkarrizketa jardunetan:
|
|
|
Egunsenti hitza, ‘eguna sentitzetik’ jalgiriko izen elkartua dugu. Bitxia da Mogel idazleak, senti
|
hitza
ez ezik, usain izena ere uztarri lagun hartzen duela, eta behin gutxienez egun usaina darabil bere elkarrizketa jardunetan: " –Nos jagi zinian bada zeu?", galdegin dio barberuak Peru nekazariari, eta honek erantzun:
|
|
|
Goizabar, edo zehatzago esanda, goiznabar izen horrek ilunabar
|
hitza
du au rrez aurre, eta hura dakarkigu gogora. Baina eskumako osagai hori ez da bat batean akordura datorkigun abarra, baizik nabar adjektiboa.
|
|
|
Argi
|
hitzaren inguruan
garatu direnen artean, ezagunenetarikoa argi haste Iparraldeko izena dugu, gutariko askok, hitzez entzunda baino kantu bidez
|
|
|
Argi hitzaren inguruan garatu direnen artean, ezagunenetarikoa argi haste Iparraldeko izena dugu, gutariko askok,
|
hitzez
entzunda baino kantu bidez
|
|
|
Baina argitze
|
hitz
soilaz ere izendatzen da egunsentia. Oihenart poetak amo dio kantu batean dio:
|
|
|
Eta alba mailegu izena ere geuretua dugunez, goiz alba
|
hitz
elkartu geminatua garatu dugu, indar eta esangura berria erantsirik; horrela gardenago bihurtzen dugula. Eta horrelaxe garatu dugu albakoa eratorria ere.
|
|
|
—Kataluniako azken asteotako gertakariek
|
hitz
bat ekarri digute behin eta berriz mihinera: " antidisturbios" delako polizia atal berezia.
|
|
|
" antidisturbios" delako polizia atal berezia. Nola esan zehaztasunez
|
hitz
hori euskaraz?
|
|
|
—Gaztelaniaz" cuerpo" eta" unidad"
|
hitzak
erabili ohi dira, euskaraz atal, unitate edo antzekoz izendatuko genituzkeen polizia sail horientzat. Batasun hitza ere, berez egokia izan arren, gaur egun urrun dago ‘giza sail, talde’ esanahia hartzetik.
|
|
|
—Gaztelaniaz" cuerpo" eta" unidad" hitzak erabili ohi dira, euskaraz atal, unitate edo antzekoz izendatuko genituzkeen polizia sail horientzat. Batasun
|
hitza
ere, berez egokia izan arren, gaur egun urrun dago ‘giza sail, talde’ esanahia hartzetik.
|
|
|
" Antidisturbios" delako hori gazt." disturbio"
|
hitzetik
erakarria da. Frantsesez" anti émeute"," émeute" izenetik egin den antzera.
|
|
|
Gaztelaniazko ‘disturbio (s) ’ adieraz ditzaketen hainbat izen dira euskeraz, kale artean sortu ohi diren egonezin egoera larri horien izendapenerako: nahasmenduak, nahasteak, liskarrak, matrakak, kalapitak, zalapartak, iskanbilak, edota are bortitzago diren altxamendu edo matxinada bezalako
|
hitzak
. Baina istiluak izan, istiluak sortu edo istiluak erne direla esan edo idazteak gardenagoa dirudi hedabideetan.
|
|
|
Baina istiluak izan, istiluak sortu edo istiluak erne direla esan edo idazteak gardenagoa dirudi hedabideetan. Eta gaur egungo entzuleentzat ere, horrelako gertakariak ulerrarazteko
|
hitzik
aiutuentzat istilu izena jotzen dugu.
|
|
|
Gure hiztegietan, ANTIdelakoarentzat kontra eta aurka
|
hitzak
ikusi ditut. " Istiluen kontrako polizia"," Istiluen aurkako polizia" eta era horretakoak.
|
|
|
Istilu hiltzaile
|
hitz
laburragoa da berez, istilu iraungitzaile baino, eta luze laburrak ere bere pisua eduki ohi du honelakoetan, ekonomiaren mesedetan: ahal dela, laburrean hobe.
|
|
|
Beste laurak, bai, baietz eta bakarrik elkarri josita sortu zaizkidan aukerak dira. Kontua da zein ordenatan eta zein
|
hitz
kategoria erabilita gertatzen den mezuaren adierazpenik egokiena: a)" BAI da baietz bakarra". b)" BAI da bakarrik baietza". c)" BAI bakarrik da baietza". d)" BAI esatea da baietz esatea".
|
|
|
Bide batez gehi dezagun, gazte askok ez dakizkiten bi izen erabili izan zirela XX. mendean, lehen erdian berariaz, erresuma baten buru ziren gizon emakumeak izendatzeko. Latin sunda hori uxatu behar eta, euskara garbikotzat, euskal
|
hitz
purutzat Sabino Arana Goirik XIX. mendearen hondarrean fundatu zituenak: bakalduna batetik, ‘errege’ esateko, eta bakanderea edo bakalemea bestetik, ‘erregina’ ordez, ointzat bakal hautaturik, erreinu (edo erresuma) baino garbiagotzat zuen ustezko izena.
|
|
|
Erdi Aroan, errege
|
hitzak
errethitz osagaiaren mozorropean ere iraun zuen izen elkartu batzuetan. Gaur egun, lehenagoko bideberri edo kaminoak izendatzeko darabilgun errepidea dugu horren lekuko, gardenagoaren ordez hautatu genuen itxura zaharreko hura.
|
|
|
Beste
|
hitzez
esanda: errege hitza beste izen batekin elkarturik ageri denean gure tradizio kulturan eta hizkeran, oin hitz soila da, oin hitz neutroa, ar eme edo gizon emaztekien arteko sexu aurkaritzarik markatzen ez duena, aingeruak bezain neutroa.
|
|
|
Beste hitzez esanda: errege
|
hitza
beste izen batekin elkarturik ageri denean gure tradizio kulturan eta hizkeran, oin hitz soila da, oin hitz neutroa, ar eme edo gizon emaztekien arteko sexu aurkaritzarik markatzen ez duena, aingeruak bezain neutroa. Erregina izena bera ere funtsean errege izenetik eratorria edo erakarria dugu, emakume erregea delakoarentzat.
|
|
|
Beste hitzez esanda: errege hitza beste izen batekin elkarturik ageri denean gure tradizio kulturan eta hizkeran, oin
|
hitz
soila da, oin hitz neutroa, ar eme edo gizon emaztekien arteko sexu aurkaritzarik markatzen ez duena, aingeruak bezain neutroa. Erregina izena bera ere funtsean errege izenetik eratorria edo erakarria dugu, emakume erregea delakoarentzat.
|
|
|
Beste hitzez esanda: errege hitza beste izen batekin elkarturik ageri denean gure tradizio kulturan eta hizkeran, oin hitz soila da, oin
|
hitz
neutroa, ar eme edo gizon emaztekien arteko sexu aurkaritzarik markatzen ez duena, aingeruak bezain neutroa. Erregina izena bera ere funtsean errege izenetik eratorria edo erakarria dugu, emakume erregea delakoarentzat.
|
|
|
Baina bizidunen mundu honetan, abereei erreparatzen badiegu, oin
|
hitz
ho ri sarri eme sexukoa izan ohi da. Hegaztietan oiloa dugu oina, eta oilarra eratorria.
|
|
|
|
Hitz
elkartu bizigabeetara etorrita, ez genbiltzake zuzen, erregesagarra sagar motari aldamenean* erreginasagarra asmatu behar bagenio; ezta ere bi de beretik, Isabel erregina Katolikoa Gernikarako Foruak zin egiten etorri zenean oinkatu zituen* erreginabide bateiatu behar bagenitu.
|
|
|
—Pandemiaren zurrunbiloan elurra, lainoa eta eguraldi txarra izan ditugu protagonista lehengo egunean, orain emeki emeki bere onera etortzen ari bada ere. Negu gorriari loturiko
|
hitzen
aipamena egin nahi genuke gaurkoan.
|
|
|
Baina elurra ari DA ere zuzena da guztiz, euria ari da den bezala. Guztion ezaguna den gabon kanta baten lehen
|
hitzak
dira: Elurra mara mara ari da, zuritu du mendia...
|
|
|
Euskaltzaindiaren Hiztegian sartu bada, gaur egungo corpusetan indarra har tu duelako da dudarik gabe, eta ez tradizioa duelako gure literaturan. Au rretiaz dakigu tradiziorik ez daukana,
|
hitz
berria baita euskaraz ere; gaztel aniatik sartua, nolanahi ere.
|
|
|
Baina guztietan" co loq." marka erantsi diote:
|
hitz
arrunt edo lagunartekotzat dago onartua, ez goi mailako berbatzat. Euskaraz ere berdintsu," Beh." markaz ohartarazi da behe hizkerako hitz moduan arautu dela.
|
|
|
hitz arrunt edo lagunartekotzat dago onartua, ez goi mailako berbatzat. Euskaraz ere berdintsu," Beh." markaz ohartarazi da behe hizkerako
|
hitz
moduan arautu dela. Eta" Heg." markaz mugatu hitz horren eremua:
|
|
|
Euskaraz ere berdintsu," Beh." markaz ohartarazi da behe hizkerako hitz moduan arautu dela. Eta" Heg." markaz mugatu
|
hitz
horren eremua: Pirinioz beheitian erabiltzen dela, ez Iparraldean.
|
|
|
Horrek argiro darakus, gaztelaniatik irristatu dela euskarara mailegu hori, eta ez frantsesetik. Nahiz eta, berez
|
hitz
hori" flipper" aditza frantsesez ere egon dagoen; ez dakit zenbateko arrakastarekin, baina.
|
|
|
Ingelesean du etorkia
|
hitz
honek," flip out", eta RAEk ere anglizismotzat aitortzen du. Ez dezagun ahantz ingelesez ere hitz arrunt edo lagunartekotzat ezagutua dela.
|
|
|
Ingelesean du etorkia hitz honek," flip out", eta RAEk ere anglizismotzat aitortzen du. Ez dezagun ahantz ingelesez ere
|
hitz
arrunt edo lagunartekotzat ezagutua dela. Esangura horretarako, hiztegietan ageri diren ordain nagusiak beste etorki batekoak dira, ostera:
|
|
|
—Beste
|
hitzik
ba al dugu flipatu esateko?
|
|
|
Lilura berezia duelako hiztun multzo baten tzat, bereziki hiztun gazteentzat. Mailegu
|
hitza
izateak berak ematen dio bizitasuna, adierazkortasuna, berniz berezia.
|
|
|
Euskaraz diren ordainek ez dute, hiztun horientzat, flipatu
|
hitzak
duen lilura. Diferentziak berak ematen dio indarra, moda berriekin gertatu ohi den antzera.
|
|
|
—Zer etorkizun ikusten diozu euskaraz flipatu bezalako
|
hitz
bati?
|
|
|
—Susmoa dut, udaberrian etorri eta udazkenean joan doazen enaren antzera, etorri eta joaneko
|
hitza
bihurtuko dela flipatu. Euskal hiztunen gazte adineko jendearen artean irabazi duela arrakasta nabarmena, aldi batez super, hiper, mega bezalako graduatzaileek hartu zuten bezala.
|
|
|
—Alarma egoeraren epea bukatzeaz batera, hiriburu eta gune urbanoetan bereziki, guda egoera batetik atera bagina bezala, prebentzio neurri guztiak ahaztu eta araurik ez balego legez, jarrera ausartak azaldu dira hainbat lagunengan, gazteriarengan batez ere. Holakoentzat, gaztelaniaz" temerario"
|
hitza
erabili dute askok behin eta berriz. Zer izen egokitu dakieke jarrera ausart horiei?
|
|
|
—Aho mihinera lehenengo datorkidana, ausart
|
hitzaren
haritik, ausartegi konparatzaile gehiegizkoa da, batez ere G. Arestiren" Egun da Santimamiña" kantuaren koplaz akordaturik: " Esaten dizut egia, hau ez da usategia, erroi artean izan nintzaden, benetan ausartegia".
|
|
|
Hari berari tenk eginez, ozar Iparralde eta Nafarroako adjektibo zaharrak ere balioko liguke,
|
hitz
honek egiazki biltzen baititu giza joera txarre nak bere baitan. Lesakako gutun zahar batean, urliarengatik esaten den legez:
|
|
|
Ausarkeria
|
hitza
ere erabilgarri da berez, baina ez nuke jarrera bera adierazteko erabiliko: ausarkeriak edo beldurgabekeriak, jarrera barik, jokabide horren ondorioz egiten diren ekintzak gehiago izan ohi direlako.
|
|
|
Agian bigarren hau" temeritate" jarrera horri hobeto egokitzen zaiola esango nuke.
|
Hitz
gutxi erabilia izan arren gaur egun, agian horrexek ema ten dio adiera berezi horrentzat gune egoki bat.
|
|
|
Hirugarren aukera bat azarri
|
hitz
zaharra berreskuratzea genuke. Baina u:
|
|
|
—Novato gazt.
|
hitzaren
oinean novo, nuevo adjektiboa eta ATO atzizkia ditugu, adjektiboaren kualitate edo ezaugarria duen pertsona adieraztekoa.
|
|
|
Euskaraz ere berri
|
hitzetik
abia gaitezke, eta horretatik zertan edo hartan berri dena, edo berri dagoena seinalatuko genuke. Gehiagoko zehaztasun barik batzuetan:
|
|
|
E. Erkiagak ongi egokitu zuen irakaskuntza girora
|
hitz
hau: " Eskola nagusi honetara[...] era askotako ikasleak dabe jokera.
|
|
|
– Hasiberrikeria
|
hitzaz
bataiatu izan dira inoiz halakoei egiten zaizkien gaiztakeriak. Barrabaskeriak egiten diren antzera.
|
|
|
—Irakaskuntza munduan, azterketa garaian, sarri entzuten den
|
hitza
dugu txuleta ikasleen ahotik. Nola esan beste era batera euskaraz?
|
|
|
—Azterketa batera, gai bat buruan ondo menderatuta ez duen batek, papertxoan labur eta letra txikiz idatzita daramanak, azterketara" txuleta" batekin doala esan ohi da. Gaztelaniaz," chuleta", RAEk guztiz onartua duen
|
hitza
, bestetik. Eta euskarazko hiztegietan ere, Heg. (hegoalde) eta kolok.
|
|
|
Eta euskarazko hiztegietan ere, Heg. (hegoalde) eta kolok. (kolokial) markekin sartua den
|
hitza
da. Hala ere, Euskaltzaindiak oraindik bere Hiztegian ez dio sarrerarik eman.
|
|
|
txuleta atera, txuleta harrapatu, txuleta ondo gordeta eduki bezalako kontestuetan erabiltzen da.
|
Hitz
hori saihesten euskaraz ere ez da erraza, isileko kopia paper hori izendatzeko.
|
|
|
Beste zein aukera eman daiteke, ordea, ezkutuko apuntea delako hori izendatzeko? Onar dezagun osagai biko
|
hitza
behar duela izan. Bigarren osagaitzat paper hitzak balio dezake, lehendik berri-paperak, bertso-paperak, kopla paperak edo kantu paperak garatu diren antzera.
|
|
|
Onar dezagun osagai biko hitza behar duela izan. Bigarren osagaitzat paper
|
hitzak
balio dezake, lehendik berri-paperak, bertso-paperak, kopla paperak edo kantu paperak garatu diren antzera. Nahiz paperezkoa ez izan gaur egun sarritan idatz zirriborro hori, balioko luke paper hitzak, ingelesez newspaper den antzera.
|
|
|
Bigarren osagaitzat paper hitzak balio dezake, lehendik berri-paperak, bertso-paperak, kopla paperak edo kantu paperak garatu diren antzera. Nahiz paperezkoa ez izan gaur egun sarritan idatz zirriborro hori, balioko luke paper
|
hitzak
, ingelesez newspaper den antzera. Agian TXO atzizki txikigarriaz ere ondo, neurri txikiari ohartu ta.
|
|
|
· INaurrizkiaz kultura
|
hitzak
egituratu dira, mailegu osoak, nolabait: in komunikazioa, independentzia, injustua eta beste edozenbat hitz.
|
|
|
· PREaurrizkiak ez du horrenbesteko arrakastarik izan. Baditugu
|
hitz
gardenagoak euskaraz, hala nola aurre eta aitzin, egiteko hori ondo be te dutenak. Aintzinsolasa diotena Iparraldean, hitzaurrea dugu Hegoaldean.
|
|
|
—Politika eremuaz ari garela, aho mihinean darabiltzagun
|
hitzak
ditugu: gobernantza eta kogobernantza.
|
|
|
Nolanahi ere,
|
hitz
berria dugu hau, eta beste hizkuntza nagusietan ere bai. Ingelesez" governance" eta" co gobernance", alemanez berdin; frantsesez" gou vernance" eta" co gouvernance", eta gaztelaniaz ere" gobernanza", eta are berriagoa" cogobernanza".
|