Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 25

2009
‎Horregatik ondu ditu umeentzako zein helduentzako egoki izan daitezkeen marrazkiak. Horretarako, Historias de cronopios y famas lanean Julio Cortazarrek euri tantak deskribatzeko baliaturiko hitzetan oin hartu du Odriozolak. Haatik, istorio berri eta iradokitzailea osatu duela nabarmendu du epaimahaiak.
2012
‎Bakhtinentzat, hizkuntzan ez dago hitzik (hiztegietan salbu) neutroa dela esan daitekeenik; guztiek, inolako salbuespenik gabe, besteren hitzetan oin hartzen dute. Esatari batek zerbait dioenean, ezin pentsa dezakegu, esan duena esaten?
‎Idatzi ez, bisitatzera joan zitzaion Fleury Mérogisko kartzelara, handik hiru asteburura Parisera joateko plana egina baitzuten Luisek eta biek beren emazteekin. " Klak klak klak..." izan ziren Inasek Luisi esan zizkion lehenengo hitzak oinak kanpoan jartzerakoan, barruan zeudela etengabe ixten ziren ateek egindako hotsa adierazi nahirik. Asko benetan bizi izan da eta beste asko oraindik benetan bizi da bere munduan giltzapetuta.
2013
‎Bakhtine ren ustez, hizkuntzan ez dago hitzik (hiztegietan salbu) neutroa dela esan daitekeenik; guztiek, inolako salbuespenik gabe, besteren hitzetan oin hartzen dute. Esatari batek zerbait dioenean, ezin pentsa dezakegu «esan duena esaten lehena» izan denik.
2015
‎Kostatarrarekin mugan diren Hondarribiko eta Irungo euskaran, asimilazio bustidura indartsua deladio hango euskara ikertu duen T. Sagarzazuk: Bokal aurrean batez ere gertatzen da bilakaera biherrietan hitz oinaren baitan eta deklinabidean (Sagarzazu 2005: 66).
‎Lehen, kartzelan, hitz egiterakoan, mintzakidearen aurpegiera ikuskatu behar zen; begiak, eskuen kokapenak eta keinuak. Hitzek oin bilurrak zeuzkaten eta. Oraindik iluntasunean sarturik gabiltza, baina ezberdin da.
2017
HITZEN OINERA
‎oinordetzak mundualdi guztiei eusten, gizaldiz gizaldi. Eta honela, mendiaren oinean lurperatu, zuhaitzaren oinean lokartu, eta hitzen oinean amestuz igarri dute osotasuna geure aurrekoek.
Hitzaren oinaz idatzi zuen Joanes Etxeberri Sarakoak 1718an idatzitako Lau Urdirigomendiozko carta edoguthunean" Mundu hau bada bere oinean badago, mantenatzen bada, legeak egiten badira, nori bere zuzena begiratzen bazaio, j akintasuna eta eskolak irakhasten eta ikhasten badira, Hirietan eta Herrietan jendeak elkharrekin bizi badira, eta guzien gainetik baldin salbatzen bagara; ontasun eta fagore ha...
‎Liburu honek izenburu askorekin egin du bidea. Hitzabar, Hutsaren hurrengo erresumatik, Ona, norbere baitan bukatzen ez dena, Hitzen oinean, besteak beste. Liburuak berak gustukoena onartu duenean jakin dut amaierara iristen ari nintzela.
‎Adibidea erabiliko dugu hobeto uler dakigun: zortziko handiak ala txikiak kantatu, bertsoak beti puntuka antolatzen dira; puntuak neurriz herrenak izan daitezke, hankaluze edo hankamotzak; eztena esaten zaio azken puntuko joaldi zorrotzari; puntu baten azken hitza oina da eta oinak errepikatzen dituenak, ez kasu guztietan, poto egiten du. Sar daiteke euskara hor baino barruago?
2019
‎Ikus gorago holgar hitzari buruzko oin oharra.
‎Lehenagokoaren antzera, hitzak arius latin atzizkia du, ogibide izenak, carpentarius, lapidarius bezalakoak eratzeko erabiltzen zena. Baina zein da hitzaren oina. Carrico/ a ez da latin hitza.
‎Dena den, hitzaren oina bata edo bestea dela, hitzaren lehen eratorpena zeltazko icoatzizkiaren bidez egindakoa da, gure hitzean ahostundu egin dena. Luze eramango gintuzke zehazteak bokal arteko herskarien ahostuntzearen hedadura eta kronologia zein izan zen mendebaldeko latin arruntean; azkenengo urteetan, bestalde, antzeko ahostuntzea galieran ere gertatu zelako frogak agertu dira, eta ezin jakin gure kasuan galierari edo latin arruntari egotzi behar diogun bilakabidearen erantzukizuna.
2020
Hitzez oinez ikasi
2021
‎257) –silaba bakarreko zenbait hitzoinetan atzizki afrikatu baten bidez buruturiko luzapenaz ari delarik– nabarmentzen du akitanierako Belex, bels formek eta Andrearriagako harrian agertzen den Bel ek euskarazko bel/ beltz bikotean ikusten den txandaketa formal bera erakutsiko luketela. Lan berean (270 or.) esaten du, Lergako vm.me.sa.har alde batera utziz gero, baskoien lurraldean agerturiko akitaniar kutsuko izenen artean (Andrearriagakoa barne) ez dagoela euskal ordain gardenik duen izenik edo hitz oinik, dauzkaten osagai edo atzizkiak eta haien ezaugarri fonetikoak akitanieraren corpuseko izenetan irakurtzen direnen parekoak badira ere (bel, bels, so...). Beltránentzat eta Velazarentzat (2013:
‎376) Akitaniako epigrafiako xs ek txistukari afrikatua adieraz dezake, hipotesi horrek aski esanguratsuak diren grafia txandaketak baititu alde; gainera, Penintsulan ts dugu (selatse, or [du] netsi) Garona aldean xs espero genukeen lekuneetan. ...bukaeran, hitz akaberan nahiz latinezko hondarkien aurrean xs grafia besterik ez dago ia (belex, antrop., Cardelhac [Cardeilhac], berhaxsis, antrop., gen.; Barcugnas); Mitxelenari bezala, horrek pentsarazten dio txistukarien sailean ere ozenen artean sumatzen denaren antzeko banaketa zegoela, hau da, s idazten zela hitz hasieran (biguna), barruan s/ xs aurkakotasuna zegoela eta xs izkiriatzen zela hitz oin bukaeran (bortitza).
2022
‎—Novato gazt. hitzaren oinean novo, nuevo adjektiboa eta ATO atzizkia ditugu, adjektiboaren kualitate edo ezaugarria duen pertsona adieraztekoa.
‎Bata, hotz hitzaren ardatzean, hoztasuna proposa daiteke, TASUN atzizki neutroaz; eta hitz oin beraz baliaturik, hozkeria ere bidera daiteke; hau markatua, eta aurrekoa bezain gustuko dudana: " Herritarrengan hoztasuna eragin duela hauteskunde kontu honek".
‎Eta hirugarren aukera dugu, atze hitzaren oinaz bilbatutako atzeraka eragin aditz lokuzioa, eta esan: Politikak atzeraka eragiten dio jendeari.
‎Aintzat hitza ointzat hartzen badugu, zerbait aintzat hartu dugula, edo zeozer aintzat eman dezakegula esan daiteke, edota aintzat eduki edo aintzat izan de zakegula beste hura. Baina hiru aditz elkartu eder eta natural horiek bazter tu eta aintzatetsi hitz bateratua sortzeari ez deritzagu bidezko.
‎Ezaguna dugu erromantze hizkuntzetan papa horren ondoan papisa izena ere (lat. papissa, fr. papesse). Euskaraz, aita hitza ointzat edo eredutzat hartuz gero, balizko emakume bat elizburu izatea gerta baledi, ez genuke beste biderik izango ama santu asmatzea baino. Zilezko aukera, nolanahi ere.
‎Guraso hitza ointzat harturik egin daiteke bigarren proposamen bat: Eliz gu raso nagusia edo eliz guraso gorena sortzea hautazko sinonimo gisa, beti ere gaur egun dugun aita santu izenari lekua kendu gabe.
‎· Lehen aukera bat izan daiteke, ustel hitza ointzat hartzea. Ustel hitz mal gu, toleskor eta emaritsua dugu.
2023
Hitzak oin zolatik laztutako lepondoraino joan ez daitezen, hitzek, oin zolatik biriketarainoko bidea egin dezaten.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia