|
2004
|
|
|
Bere ustez, Jon Abrilen hitza, hitz amestua da. Hiri amestua edo imajinatua gizakiak
|
hitzez
eraiki behar duen hiria da. Haurtzarotik jada, eskolan erakutsi ziguten mapen bidez, imajinatzen ditugu hitz horiek, eta gure imajinazioa lantzen segitzen dugu oraindik ere.
|
|
2005
|
|
|
Ez nuke esango zakurra alegera ez zegoenik, ez nuke esango hark ere, bataio berriaren graziaz, nik deskribatzen nizkion okin, sonbrailu saltzaile eta kalean barrena zihoazen gainerakoei, nire
|
hitzekin
eraiki berri nituen mamu haiei, diosal egiten ez zienik. Jauzi eta zaunka akonpasatu alaien bozkario hura nola interpretatu behar nuen, bestela?
|
|
2008
|
|
|
Orain aren agindu pragmatikoa eta errealista ezagutu dugu, zeri zor ote zaio, bidenabar, auzi politikoetan hain tinkoak izanik, euskarari dagozkionetan horren pragmatikoak eta errealistak izate hori??, errealismo linguistikoaren aholku zuhurra. Euskal hitzaren lantegia, bien bitartean, itxita; aski ditugu nonbait erdararen
|
hitzak
eraikitako politikagintzaren orubea eta etxea.
|
|
2009
|
|
|
Baina gero, iristen zen haurrari bularra berriro emateko mementoa, lehenengo egunean, bigarrenean eta hirugarrenean, auskalo zenbat alditan? eta pazientzia handiz eraikitako argudio guztiak, hain argiak eta sendoak, itxura batean, pintorearen
|
hitzen inguruan
eraikitako hura partikularki, Reginak heldulekutzat behar zuena, erori egiten zitzaizkion, hain egiten zitzaion, zinez, besoetan zuèn, zer?
|
|
|
Gabinok, kontu haietan hasiberri bat zen heinean, nekez uler zezakeen poema bere osotasunean eta nekez bereganatu ñabardura guztiak, baina Gabino sorginduta zegoen, eguzki bete bat zen haren irria behinik behin?, poemaren menera,
|
hitzek
eraikitako eta itxuraldatutako beste mundu baten jabe; edo alfonbra magiko bat ote zen, bada, poema hura, hitzen hariek ehundua, zeren, hantxe zegoen arren, ez baitzegoen jada han, eta alfonbrak, hegan eta hegan, beste lur batera eraman baitzuen, itxura guztien arabera?; lur hura, non guztia baitzen posible, baita hitzak sukarri bihurtzea ere, elkarri igurtzitako sukarrien txinpartak suzko arrosa bihur zitezen?
|
|
|
Gabinok, kontu haietan hasiberri bat zen heinean, nekez uler zezakeen poema bere osotasunean eta nekez bereganatu ñabardura guztiak, baina Gabino sorginduta zegoen –eguzki bete bat zen haren irria behinik behin–, poemaren menera,
|
hitzek
eraikitako eta itxuraldatutako beste mundu baten jabe; edo alfonbra magiko bat ote zen, bada, poema hura, hitzen hariek ehundua, zeren, hantxe zegoen arren, ez baitzegoen jada han, eta alfonbrak –hegan eta hegan– beste lur batera eraman baitzuen, itxura guztien arabera?; lur hura, non guztia baitzen posible, baita hitzak sukarri bihurtzea ere, elkarri igurtzitako sukarrien txinpartak su...
|
|
|
Baina gero, iristen zen haurrari bularra berriro emateko mementoa –lehenengo egunean, bigarrenean eta hirugarrenean, auskalo zenbat alditan– eta pazientzia handiz eraikitako argudio guztiak –hain argiak eta sendoak, itxura batean, pintorearen
|
hitzen inguruan
eraikitako hura partikularki, Reginak heldulekutzat behar zuena– erori egiten zitzaizkion, hain egiten zitzaion, zinez, besoetan zuèn" zer" hura bere haragian arrotz, eta hain bere lurrean atzerritar –deabruak hartua ote zegoen, bada, Regina, eta norbaitek exorzitatu behar ote zuen, don Rafael kalonjeak Madrilen Nataliarekin egin zuen bezala, exorzismo haren ondorioa porrota ... eutsi eta eutsi, Regina... eta ez aipatu niri exorzismorik ez bestelako gehiegikeriarik, mesedez!
|
|
|
Esperientzia poetikoa
|
hitzez
eraikia bada ere, hitzak alfer dira hura argitzeko. Esperientzia estetikoa adierazi ezina da, ez dugu asmatuko momentu doia argituko lukeen botoi egokiari sakatzen.
|
|
2010
|
|
|
Astoa makilara bezala nago jarrita, edozeinek edozer esaten dit, halaxe behar duela uste dute gainera, edozer daukala esatea batek irribarre eginez gero ostean, nahi dituen denak esan ditzakeela, jendeak ahaztu egiten du, eta neuk ere bai beraz, hitzak ekintzak direla, eta beraz,
|
hitzez
eraikitzen ditugula zubiak eta harresiak. Ez dakit hitzez eraikitzen ari naizen hau zer den, zubi ala harresi.
|
|
|
Astoa makilara bezala nago jarrita, edozeinek edozer esaten dit, halaxe behar duela uste dute gainera, edozer daukala esatea batek irribarre eginez gero ostean, nahi dituen denak esan ditzakeela, jendeak ahaztu egiten du, eta neuk ere bai beraz, hitzak ekintzak direla, eta beraz, hitzez eraikitzen ditugula zubiak eta harresiak. Ez dakit
|
hitzez
eraikitzen ari naizen hau zer den, zubi ala harresi.
|
|
|
Besteak beste, alderdi hauek lantzen dira: gorputz eskema, entzumen diskriminazioa, letren inbertsio eta ordezkapenak,
|
hitzak
eraikitzea edo dislexiak berreskuratzea. Irakasleek eta familiek jarduera bakoitzaren gida didaktikoa dute eskura Multimedia jarduerak bi eremu nagusitan banatzen dira (“Munduak”):
|
|
|
Hitzen bidezko magia horrek liluratzen nau. Idatzi aurretik, non zeuden
|
hitzen bidez
eraikitzen ditudan lekuak, pertsonak, gertaerak. Nondik asmatzen ditut nire hatz zailduei idazteko agintzen dizkiodanak?
|
|
|
|
HITZAK
ERAIKITZEN DIN.
|
|
2012
|
|
|
Beran dago (Nafarroa), Itzea du izena, eta harriz beste dago
|
hitzez
eraikia. Izen bati eta data bati dago lotuta baserri horren historia.
|
|
|
Barojatarrek liburuetan bildutako oroitzapenek ageri dutenez, ordea, etxea bada nahiko museo. Hitzez
|
hitz
eraikia. «Beti Madrilen bizitzeaz nazkaturik amari esaten nion uda landa guneren batean eman behar genukeela, itsasertzean.
|
|
|
Kanpoan, etxeko horma zuriak ‘ta oihanaren berdeak pizten direnean hausketak, bihurdurak ‘ta hauskortasunak zenbatzen ditut.
|
Hitzak
eraikitzeko, argia zatikatzen dut. Testuak, eguzkiko izpiekin belzten baititut.
|
|
2013
|
|
|
Gizabanakoak
|
hitzen bitartez
eraikitzen ditu bere pentsamenduak, argudioak, ametsak eta ideiak. Hizkuntza zehatz bateko egituretan hitzak puzzlea balitz bezala kokatuz garatzen du gizabanakoak oldoztea.
|
|
2014
|
|
|
Beste eskumen gotor bat eskura dezakete elkargoek, Lafusten arabera, ondoko urteetan. Orain arte estatuak zuen azken
|
hitza
eraikitze baimenen emateko. Iduriz, herri elkargoek dute deliberatuko geroan.
|
|
|
Beste alde batetik,
|
hitzen bitartez
eraikitako irudiak edo, bes tela esan, ikusmen kolpeak sortzeko gaitasuna da poeta batek eta, oro har, literaturagile batek duen erronka handienetako bat. Gabriel Aresti aditua izan zen hitzak eta pentsamenduak irudi bilakatzen?
|
|
|
FDC Ofemikoa Hitz jokoak Zalantzarik gabe, eremu honetako jokorik ezagunena Apal abrados da, hots, hitz puzzle bat asmatu eta osatzea, eta beste erabiltzaile batzuekin lehian aritzea, bakoitzak bere mugikorretik. Sare sozialeko egiturarekin, gure kontaktuen zerrendako lehiakide bat aukeratzen da, edo une horretan erabilgarri daudenen zerrenda, eta, horretarako, partida bat jartzen zaio, eta, bertan, ahalik eta azkarren bete behar da,
|
hitzak
eraikiz. Irudia:
|
|
2015
|
|
|
Babeserako kopia izan aurretik poemok
|
hitzez
eraikitako pentsamendu hausnarketa jazoera une batzuk baino ez ziren. Barruko harra edo dena delakoa ateratzeko ariketa baino ez.
|
|
|
Ze kontua ez da argumentua irudietara eramatea, argumentua berez ez baita literatur obra? Literatur obra zerbait gehiago da, formalki oso mugatua den zerbait, estilo baten lurrinak bildua,
|
hitzez
eraikia.
|
|
2016
|
|
|
Joko hau beste klasiko handi bat da. Aurrekoa bezala, Scrabble ren bertsio bat da smartphonerako, eta jokalariak
|
hitzak
eraiki behar ditu esleitu zaizkion letrekin. Hainbat hizkuntzatan joka daiteke, eta lagunen aurka edo hautatutako aurkarien aurka egin daiteke, ausaz aukeratuta.
|
|
2019
|
|
|
Biak ala biak oso ohikoak dira mendi, zelai, paraje, erreka, bide eta abarrak izendatzeko, baina bereziki baserri izenetan agertzen dira. Ugariak dira sagardi/ sagasti
|
hitzaren gainean
eraikitako izenak dituzten baserriak: Sagardi (Irunen), Sagasti (Errenterian, Morgan edota Leioan), Sagardiburu (Errenterian), Sagastiburu (Donostian), Sagastizabal (Azpeitian), Sagastizar (egun Saizar, Zizurkilen), Sagastumesaletxe (Amezketan); baita sagar hitzetik eratorritakoak ere:
|
|
|
|
hitzekin
eraikitzea
|
|
|
Nik: Literatura hitzen artea da, hitzak ditu baliabide,
|
hitzekin
eraikitzen du unibertsoa, hitzek ematen diote forma unibertsoari. Jatorrizko testuan, hitz sinonimoenak ere ez dira inoiz guztiz parekideak, beti dute elkarren arteko bereizgarriren bat (musikaltasuna, luze laburra, etimologia, testuingurua...).
|
|
2020
|
|
|
Alabaina, ez diogu merezi duen besteko estimurik Xabier Leteren opariari. Bizitza argitzeko eta azaltzeko poesia erabili zuen; hitzak erregalatu zizkigun, eta
|
hitzen bidez
eraikitako mundu oso bat eskaini. Hor betirako finkatuta dagoen Bianditz mendiaren moduko poetika bat da Letek uzten diguna:
|
|
|
{ 21} “Zaintzailea”, kasu honetan, “cuidatoriado” hitzaren itzulpena da, “proletariado”
|
hitzetik
eraikitako kontzeptua, alegia. María Ángeles Durán (2018) ekonomialariak egindako proposamen kontzeptuala da, zaintza lanen izaera eta balioa agerian jarri nahi duena.
|
|
2021
|
|
|
Behin baino gehiagotan margotzen ditu alfabetoaren letrak. Hala,
|
hitzak
eraiki eta urkatuan edo Scrable batean jolastu ahal izango zarete. Batuketak eta kenketak.
|
|
|
Ni ez.
|
Hitzez
eraikitako unibertso monumental horretan, pertsonaiak ez dira sortu buztina hartuta eta golem moduan, juduen legendan bezala. Abezedarioarekin sortuta daude, haragitasunik gabe mantentzen dira zutik, literaturaren boterearen erakusgarri dira zentzu horretan, baina haragia ze urrun geratzen zaigun adierazten dute18.
|
|
2022
|
|
|
Zentzu markatuagoaz, eta ziurrik gaitzesgarri puntu batekin, erabil daitezke, handi
|
hitzaren gainean
eraikita, handinahia eta handigura. Edo gora hi tzare kin gainean eraikiak diren goragura edo goranahia.
|
|
|
" Dana dala berbea, ezta izango juramentuzkoa, ezer baieztu, ezeztu edo ukatuten ezpada" (Misionari euskalduna). Bide hori urratuz, ezetzera daudenak, ezetzekoak izendatzeko, ezeztaileak
|
hitza
eraiki dezakegu.
|
|
|
Mentalizatzerakoan ohartzen ari zara bestearen ideiaz, ametsez, nahiaz, sentipenaz. Mentalizazioa
|
hitzez
eraikitzen da. Mentalizazioa elkarrizketa erreflexiboaren bitartez garatzen da.
|
|
|
Badaki egunari egun lanbrotu egingo zaiola liburuko hainbat pasarte, pertsonaia, elkarrizketa, ahaztu egingo zaizkiola pertsonaien, paisaien, taberna zuloen izenak. Hitzez
|
hitz
eraikitako mundu bateko pertsonaiak eta" ez dira sortu buztina hartuta eta golem moduan, juduen legendan bezala. Abezedarioarekin sortuta daude, haragitasunik gabe mantentzen dira zutik, literaturaren boterearen erakusgarri dira zentzu horretan, baina haragia ze urrun geratzen zaigun adierazten dute".
|
|
|
Hor da zoriona, berri ona, pobreen arma hitzetan, idatziz, irakurtzeko eta irudikatzeko, denboran zehar bidaiatzeko, beste garai eta tokietara bide egiteko. Pobreen arma eraiki,
|
hitza
eraiki eta esana osatu, orri zurian irudikatu, besteek irakurri, esan eta berrirudika dezaten.
|
|
2023
|
|
|
Oro har, literaturatik gatozenok fede gehiegi daukagu hitzengan, gure kontakizunak
|
hitzekin
eraikitzen ditugulako, hutsean. Eszenatokian, askotan, nahikoa da hasperen bat.
|
|
|
Solfeoa musikaren aurretik. Hitzen gozamena —esperientzia poetikoa—
|
hitzez
eraikia bada ere, ezin da hitzetan esplikatu, adierazezina da. Umeak ikasi duenean Do re mi, hanka oker hori, fa sol la, zuzendu zaiola kantatzen, ez daki zer den solfeoa, ez daki zer diren nota musikalak.
|
|
|
|
Hitzak
eraiki katedralen
|
|
|
Hori dela eta, garrantzi handikoa da kontu handiz erabiltzea, bizitza osorako nortasuna markatu baitezakete. Kontu eta adi zer esaten dugun,
|
hitzak
eraikitzeko nahiz suntsitzeko boterea dute-eta. Eraikitzailea ez bada... hobe alde batera utzi.
|
|
|
Badakigu hitz egiten ez dena edo aipa  tzen ez dena ez dela existitzen; beraz, berdin berdin esan dezakegu hitz egiten duguna existitzen dela.
|
Hitzek
eraiki edo suntsitu egin dezakete, eta pisuaz edo gorputz fisikoaz hitz egitean, hori esateko moduak nerabearen bere buruaren onarpena suntsitu dezakegu. Oso bestela gertatzen da gure gorputza onartuta dugunean, hori zaindu nahi izatea eta haren bertsiorik onena lortu nahi izatea modu osasuntsuenean; edo gure gorputza nolakoa den jakin gabe oraindik, autokontzeptua eduki gabe, identitatea eta autoestimua betetzen ari garela bete betean eta nerabeak hautatu ez duen kanon estetiko batera bideratzeko mezuak bidaltzea (batez ere hurbilekoenengandik badator mezua), nerabea osasuntsu egonik.
|