|
2000
|
|
|
Dena den, Joxe, zuk aipatu duzu Quebecen eta eskolan frantsesez aritu arren, gero kalean ez
|
dituztela
hemengo haurren arazoak. Baina, jakina, euskara ez da frantsesa.
|
|
|
Egia da enpresek arriskuak bereganatu
|
dituztela
autobideak egiteko garaian. Baina Estatuaren babesa izan dute, bai finantza arloan eta bai ibilgailuen trafikoari dagokionez.
|
|
|
Egoera hauek, besteak beste, ondorio larri bat daukate: kanpo zor hori murrizteko, herrialde aberatsek eta nazioarteko finantza sistemak, Nazioarteko Moneta Fondoaren eraginez, egiturak doitzeko neurriak hartzen
|
dituztela
herrialde pobreetan. Gastu publikoa mugatzen dute, Administrazioko langile kopuru handiak kanporatuz, gizarte eta garapen proiektuetan murrizketak egiten dituzte, presio fiskala areagotzen dute...
|
|
|
Esan izan da sasoikako langile hauek asko irabazi dutela hemengo uztetan. Esaten ez dena eta jakin badakiguna da lanegun oso luzeak, 12 ordutarainokoak, egin izan
|
dituztela
, eta ukuilu, txabola eta barrakoietan bizi izan direla. Lanerako baino ez dute denborarik izan; apenas gastatu duten dirurik eta zerbait aurreztu ahal izan dute.
|
|
|
Bertan hainbat arlo jorratu du. Batetik, komunikabideek emakumezkoek idatzitako liburuak aztertzean hauek" intimistatzat" hartzen
|
dituztela
. Lehiaketetan, neska mutilen Urruzuno sarietan esaterako, irabazleen %55 neskak direla.
|
|
|
Hasieratik erritmo pausatua du operak. Illarramendiren musika xarmanta eta kolore liluragarriak lagun
|
dituztela
, bi protagonistak beren kezkak botatzen hasiko dira; Isabel Alvarez sopranoa eta Ramon Agirre aktorea nor baino nor punky itxurako ileordeekin jantzita. Puristen irudiko," Emakumezko zapatak" honek ez ditu operaren arauak jarraitzen.
|
|
|
Nik argi daukat miresten nuela bere joko itzela, baina aldi berean, ordukotz, gizaki arruntzat jotzen nuela eta bizi zuen egoerak ez zuela iraungo betiko. Bestaldetik aipatu behar dugu izar handiek (guk ikusten ez badugu ere) patuaren kolpeak jasaten
|
dituztela
, zorte txarra ere izan dezaketela eta bere ospe eta diruarengatik inguruan dauzkaten pertsonaia ustelak etekinak, hobariak ateratzeko edozein gauza egiteko prest daudela, idoloa suntsitu, bere osotasunean ustiatu arteraino. Nik dakidanez, kokainaren eraginarengatik panpin triste eta histrioniko bat legez kritika hilkorren artean denon ahotan ibili da.
|
|
|
Bidezidorrean jarraitu eta gaztainadi bat zeharkatuko dugu. Gaztainondo galantek enborra kiribilduta dute eta negu aldean ohikoa den moduan, hostoak lurrean
|
dituztela
eta kolore galduarekin aurkezten dira. Basopean, otsababa (Helleborus foetidus) dugu.
|
|
|
Mujikak autoebaluazioan eta erabilera esparruen sortzean ahaleginak egingo
|
dituztela
dio, baita ikerkuntza munduan ere," Euskal Herrian ezer gutxi egin baita euskalduntzearen ikerkuntza mailan".
|
|
|
Noski, hau ez dute onartuko. Tira, hauteskundeen usainean hor dabiltza lurrak saldu erosi
|
dituztela
jada ubidearen arrastorako. Guttira isilduko dira, jakin badakite-eta ubidearen gezurrak nondik egiten duen herren"
|
|
|
Banaketaren sektoreak 18.200 milioi dolarreko merkataritza elektronikoa sortu zuen 1999an, eta kopuru hori 108.000 milioi dolarrekoa izango omen da 2003an, hots, 2002 urteari begira aurreikusten den guztizko kopuruaren %6. " BusinessWeek" aldizkarian jasotako txostenak dio eszeptikoek Amazon.com enpresaren zenbaki gorriak, egunetik egunera handiagoak, aurkezten
|
dituztela
argudio gisa. Hala eta guztiz ere, banatzaileek ondo asko dakite lau urtetan 1.400 milioi dolarreko fakturazioa lortu duen edozein enpresa mehatxu bat dela.
|
|
|
Grimm anaien ipuinak ordea, etengabe mugimenduan daude," ez dago edizio berdin berdinik" Gomezen esanetan. Kontuan hartu behar da mundu osoan zehar hedatu direla eta beraz, tokian tokiko ñabardurak
|
dituztela
: " Ipuingintzaren enborra bera da leku guztietan, baina adarrak aldatzen dira, kultura diferenteen erakusgai".
|
|
|
Idaztea baino gehiago, poza ematen du haurrek zure ipuinak irakurri eta onartu
|
dituztela
ikusteak. Niretzako ipuinak idaztea ausardia da, abentura hutsa.
|
|
|
Hemen ez dago literatura egiten edo idazten ikas daitekeneko ikuspegia. Badirudi idazlea idazle jaiotzen dela, negutegitan
|
dituztela
eta bat batean idazle labealdi bat etortzen dela. EEBBetan kontrakoa gertatzen da.
|
|
|
Nik nire belaunaldikoek idatzitakoak irakurtzen ditut. Eta iruditzen zait beste belaunaldikoek beren belaunaldikoak irakurtzen
|
dituztela
. Batzuetan, azkenean, iruditzen zaizu nork bere liburua irakurtzen duela bakarrik.
|
|
|
padura. Denok entzun dugu noizbait, gaur egun arte mantendu dituzten padura eremu zabalen ondorioz, Urdaibaiko itsasadarra edo Txingudi badia balio ekologiko eta natural handiko lekuak direla, baina inork gutxik daki ezaugarri berberak
|
dituztela
Donibane Lohizune, Orio, Zumaia, Lekeitio, Plentzia edo Barbadungo itsasadarrek. Txango honetan zehar, orain arte ustekabean igaro den Plentziako itsasadarran barrena ibiliko gara, Bizkaiko paraje eder honen txoko izkutuek itsasadarren balio naturalak eta ekologikoak ezagutu eta ulertzeko aukera paregabea eskaintzen baitute.
|
|
|
Eta miretsitako Naturaz, erne! Glaziarrak" mile" mordoan atzeratu dira; uda gero eta goizago hasirik, negu gero eta goxoagoak
|
dituztela
aipatu didate heldu batzuek (hotzena 40°C da orain; lehenago, 50°C aise). Axola zaie?
|
|
|
Zer gertatzen ari da? Oso txosten bigunak egiten
|
dituztela
arkeologo batzuk eta ondare asko galtzen ari dela. Esate baterako San Telmoko plazan Erdi Aroko harresia aurkitu zen, ez Boulevardean aurkitutakoa, hori atzokoa da, Erdi Arokoa, askoz ere garrantzi handiagokoa.
|
|
|
mende hasierako informazioa biltzearren;" Diario de San Sebastian"," El Fuerista"," La Voz de Guipuzcoa"," El Eco de San Sebastian" eta" El Urumea" egunkariak erabili dituzte. Ezin ahaztu, besteak beste, Bonaparte eta Humboldt hizkuntzalariak Pasaian izan zirela eta haien ekarpenak erabili ahal izan
|
dituztela
lan honen egileek. Azkenik, XX. mendea aztertzeko zuzenean jo dute bertakoei elkarrizketak egitera.
|
|
|
Hala ere, aurten deia Ipar Euskal Herrira ozenago iritsi zedin saiatu dira antolakuntzako kideak. " Deialdi nazionala izanik haiek ere kontuan hartu behar ditugu, eta batik bat jakinda herri dantzetan aberastasun handia dutela beraiek eta erakusteko gauza asko
|
dituztela
esparru horretan", dio Juantxo Maya Ereintzako lehendakariak. Horregatik, aurtengo egitarauaren berrikuntzarik nagusiena Lapurditik dator.
|
|
|
Iruretagoyena XVI. mendeko irudi batean oinarritu zen atal hau sortzeko. Argazki batean bost gazte biluzik, zintzarri batzuk soinean
|
dituztela
ageri dira eta Maritzuliko gazteak irudi hori taularatu nahian, biluzik antzera agertu ziren Bizkaiako dantzen zenbait urrats eta soka dantzen moduko mugimenduak trukatuz.
|
|
|
Eskaini nahi genituen testuak irakurriz gozatzeko izan behar zuten, liburuan benetako protagonismoa irakurketak duelako. Eta irakasleengan sinisten dugunez, jakin badakigu aukeratuko
|
dituztela
beren ikasleentzako egokienak diren testuak. Ikasleen artean nobela beltzeko irakurle apasionatuak badaude, bada, mota horretako testuak nabarmendu dira bereziki...
|
|
|
Agian talde potenteren baten beharrean daude, Hegoaldean gogor joko duena eta besteak bultzaraziko dituena, bertako eszenari sinisgarritasuna eman diezaion. Egia da ez
|
dituztela
hegoaldekoek dituzten baliabide eta aukerak, ezin izan baitzuten 80 hamarkadako eztandan parte hartu. Muga uste baino sendoagoa da.
|
|
|
Italia, Frantzia, Suitza eta Japonian ere badakite zer den taldearen Karibeko soinuekin dantza egitea zer den. Fan taldeak
|
dituztela
ere esan genezake: Erratzuko (Baztan) koadrila bat 100 bat kontzertura hurbildu omen da eta Gipuzkoako agur kontzertuan, Oiartzungo Pagoan Getariako jarraitzaile taldea ikusi genuen, eurek egindako Joxe Ripiauren elastikoa soinean zutela.
|
|
|
Horrek esan nahi du, mozkin handiak lortzen dituzten enpresek (Endesak 212.653 milioi pezeta irabazi zituen iaz eta Iberdrolak 127.000 milioi) fondo publikoak erabiltzen
|
dituztela
langileen kostuak murrizteko. Eta larriena zera da, bat egitearen berria zabaldu baino egun batzuk lehenago, Espainiako Gobernuko presidenteak berak, Jose Maria Aznarrek, publikoki arbuiatu zituela aurretiko erretiro planak bere politikaren barruan, hain zuzen ere PSOEren Gobernuan oso eskuzabal erabili zen jokabidea, hainbat sektore birmoldaketa egiteko.
|
|
|
Hori guztia ITPk modulu mota berezi batzuetan, presio txikiko turbinetan eta toberetan espezializatzeko duen estrategiaren ondorio da, horrela Rolls Royceren Europako erreferentziazko bazkide bihurtzea lortzeko. Kontuan izan beharra dago motor bat egitearen kostua 200.000 milioi pezeta ingurukoa izan daitekeela, eta General Electric edo Rolls Royce bezalako munduko fabrikatzaile handiek motorra modulutan zatitzen dutela, eta arrisku kapital bidez epe luzera esku hartuko duten bazkideak aurkitu nahi izaten
|
dituztela
. Eta, hain zuzen ere, hortxe egon nahi du ITPk konpainia handi horien eskura, eta bere inbertsio guztiak (aurten 13.000 milioi pezeta inguru) helburu hori lortzera zuzentzen dira.
|
|
|
Ohartu al zarete, Frantziako Telebista jarraitzen duzuenak, bertako teleberrietan Espainiakoetan baino iragarpen hobeak egiten
|
dituztela
eguraldiaz. Lagun batek eman zidan horren arrazoia.
|
|
|
1 artikulua. Gizon emakume guztiak aske jaiotzen dira, duintasun eta eskubide berberak
|
dituztela
; eta ezaguera eta kontzientzia dutenez gero, elkarren artean senide legez jokatu beharra dute.
|
|
|
ONUren Giza Eskubideen lehen Artikuluak argi eta garbi dio: . Gizon emakume guztiak aske jaiotzen dira, duintasun eta eskubide berberak
|
dituztela
; eta ezaguera eta kontzientzia dutenez gero, elkarren artean senide legez jokatu beharra dute?.
|
|
|
J.A. Mogel eta Frai Bartolomeren idazlanei iraizean begiratzea aski da bokalen bikoizteak ugari
|
dituztela
ohartzeko. Ekialdeko bizkaiera darabilten idazle zaharrak
|
|
|
albistegiko taldeari dirulaguntza emateko asmoa izan zuen, egunero zazpi minutuko euskarazko bertako saioa bultzatzeko, 1992an sortu eta lau pertsonak bakarrik antolatzendutena29 Diogun France 3 Euskal Herriko eta. Iparraldearen Orena? emanaldikotaldeek harreman onak mantentzen
|
dituztela
eta batzuetan irudiak zein informazioatrukatzen dituztela elkarrekin.
|
|
|
albistegiko taldeari dirulaguntza emateko asmoa izan zuen, egunero zazpi minutuko euskarazko bertako saioa bultzatzeko, 1992an sortu eta lau pertsonak bakarrik antolatzendutena29 Diogun France 3 Euskal Herriko eta. Iparraldearen Orena? emanaldikotaldeek harreman onak mantentzen dituztela eta batzuetan irudiak zein informazioatrukatzen
|
dituztela
elkarrekin.
|
|
|
Gaur egungo telebistagintzan albistegiek lotarako eta jatorduetarako mugarriaknon dauden markatzen
|
dituztela
esan ohi da. ETBren kasuan, bazkal eta afalorduenbueltan izaten dira berri saio entzutetsuenak.
|
|
|
Irrati/ telebista sistema osoaren eta, bereziki, eragileen jardueraren jarraipenaegitea (ezarritako arau eta legeen eraginkortasuna aztertuz, eragileek berenbetebeharrak betetzen
|
dituztela
zainduz,...).
|
|
|
Norvegian, Suedian, Finlandian eta Errusian. Esan gura baita, laponiarrek ez
|
dituztela
beren markak eta mugarriak jarri beren lurraldearen nondiketa norakoak adierazteko eta errespetarazteko; eta, jarri izan badituzte, norbaitek lekuzaldatu ez eze, kendu ere egin dizkiela, nonbait. Kontuak kontu, mapan ez dagoena, ezdago, ez da existitzen nazioarteko komunitatearen aurrean.
|
|
|
Zazpi lurraldeak agertzen dira, beren arteko mugak agerian
|
dituztela
; ostera, Iparraren eta Hegoaren arteko muga estatalak ez du toki berezirik, ezta HegoaldekoEuskal Autonomia Erkidegoaren eta Nafarroako Foru Komunitatearen artekoak ere.
|
|
|
Kolektibitateen harreman sozialak etaerakunde politikoen joko administratibo eta militarrek markak eta mugak maiz aldatudituzte lekuz; horiek gaur hemen egotea eta bihar hara eramatea, bai historia zaharreanbai garaikidean sarritan ikusi dugun afera da. Horretan azpimarragarria da jakitea, ezenkolektibitate sozialen gainean eraikitzen diren entitate politiko eta administratiboekezartzen
|
dituztela
normalean marka lerroaren definizioak; eta, ez entitate politiko etaadministratibo horiek zerbitzatzen omen dituzten herriek berek. Markatze etamugatze lan horretan, berebiziko rola jokatu dute mapek gizateriaren historian.
|
|
|
X. Larralde: Europak dakartzan aldaketa horiek estatuek ere sentitzen
|
dituztela
ikusirik, ni beldur naiz gero eta zailago izanen dela Paristik eta Madrildik autodeterminazio eskubidearen onarpena lortzea. Estatu frantziarrean jada sentitzendira mugimendu arrunt kezkagarriak.
|
|
|
JOSEBA AGIRREAZKUENAGA (EHUko irakaslea) (Egunkaria, 99 XI). Erakunde publikoen kulturgintzaren norabide estrategikoaz?. . Kultura arlokoburuzagiek eraikuntza ederrak egiteko
|
dituztela
dirudi. Kezkatuegiak ageri diraeraikuntza materialez, kultura inmaterialaren garrantziaz jabetu barik.
|
|
|
Bada, azken helburutzat nork bere garaipena eta garaipen soziala lortzea dutenek, nahikari hori lortzeko, erreparorik gabe, bidean traba edo oztopo egiten diotenguztiak txikitzen
|
dituztela
esaten diot. Gertakari honek badirudi, nolabaiteko koherentzia logikoa duela, bai eta moralitate zinikoa ere.
|
|
|
Lantxo honetan, gogoan erabili dugu azentu eta intonazioen arteko erlazioa bizkaieraren herri bitan. Batetik, azentu lexikalek esaldiaren osagaiakmugatzen
|
dituztela
ikusi dugu eta bestetik, tonuak ondoko eskemaren arabera txertatzen direla:
|
|
|
Dena den, ez da beti izan komunikazioa hizkuntzarenalderdirik nagusiena hizkuntzalarientzat. Esango nuke, orain amaitzen arizaigun mende honetako hizkuntzalaritza teorikoa deitu duten horretan etahorretarantz bideratu ziren bide estrukturalista funtsezkoenek, hizkuntzarenbeste alderdi batzuk izan
|
dituztela
oinarri: egitura, hizkuntzaren sistema formala.
|
|
|
Herri eta Estatuen artean,, kanpoko? harremanetan, sortu izan diren gatazketatik, historikoki Estatuek hiru krimen mota nagusi asmatu
|
dituztela
deritzot: lehenengoangenozidioa eta Herrien txikizioa sar ditzakegu; bigarrenean, Herrien desjabetzepolitikoa, instituzioen ordezkapena eta kolonizazioa; hirugarrenean, Herrien ustiaketa.
|
|
|
Linguistikaren alorretik datozen predikazio prozeduren eta komunikazioaren esparrukoak diren irrati generoen artean zenbait baliokidetza topatzen ditugu, marra eten horizontalen bidez agertzen direnak. Argitu beharra dago, baliokidetza horiek ez
|
dituztela
baztertzen egon daitezkeen erlazio gurutzatuak. Adibidez, dibertimenduzkoa den irrati generoaren barruan erraza da elementu deskriptibo batzuk aurkitzea.
|
|
|
Moles engana (1975) itzuliz, eduki analisia aplikatzen zaien mezu guztiek bi alde
|
dituztela
aipatu behar da. Mezu denotatiboa (esaten dena) eta mezu konnotatiboa (esaten den era) elkarrekin datoz iturrietarik heltzen zaizkigun informazio guztietan.
|
|
|
Atal honetan, horiei buruz, hots, informazio emaileez eta informazio zerbitzuek erabiltzen dituzten informazio iturriez arituko gara. Hasteko, esan dezagun irratietako informazio zerbitzuek berriemaile diferenteak
|
dituztela
.
|
|
|
Kontua hauxe da: erakundeek informazioak igortzen dituzte eta kazetariek, nolabaiteko informazio eskuragarritasun errazak harrapatuta, beren lanari uko egiten diote, edo uko ez bada, alboratuta uzten dute, konturatu gabe; eta ez dezagun ahantz kazetariek berriak bilatu, aurkitu, hautatu eta burutu egin behar
|
dituztela
. Carlos Soria-k (1991) honela oharrarazten gaitu iturri honek izan dezakeen arriskuaz:
|
|
|
Nolanahi dela, era orokor batean, iturriak diren aldetik, irratilariak honi buruzko argitasun eta jakingarri batzuen berri eduki behar du. Lehenengo eta behin, esan dezagun azken urteetan gero eta prentsaurreko edo informazio zita gehiago eduki
|
dituztela
irratilariek, beste hedabideetako lankideek bezala. Muñoz-ek eta Gil-ek (1986) aipatzen duten bezala, askotan horrelako deialdiak zaparradaka heltzen dira erredakzioetara (llueven sobre las redacciones diote); hots, irratilariari kosta egiten zaio batzuetan prentsaurreko baten hautua egitea.
|
|
|
Irratilariak iturriak aintzat hartu behar ditu; hala hartu ere, batzuetan iturriek irratilaria hartzen duten era berean. Eta azken honetan ikerketa gutxi egin bada ere, argi dago etikaren atalase maila gainditzen duten ekintzak burutzen
|
dituztela
lantzean behin iturri boteretsuek. Horrela, zenbait irratilari ospetsuk bat egiten dute iturriekin aspektu orotan, iturriekiko ezkontzak bikain funtzionatzen duelarik.
|
|
|
–Irlandaren edo Eskoziaren kasuan, adibidez? ez
|
dituztela
egon daitezkeen gatazka nazionalak desagerrarazten; baina gure testuinguruan lotura hau ezinbestekoa suertatzen da, hizkuntza ardatz nagusia izango den neurrian, bai euskal nazionalismoari dagokionez, baita Estatu frantsesari zein espainiarrari dagokienez ere.
|
|
|
" Ai gure Urko polita!", entzuten zuen orduan bere amaren ahotsa," zu Lutxiren alabarekin ezkonduko zara, ezta?". Ginekologoak esan baitzion jaiotzear dauden izakitxoek ederki jasotzen
|
dituztela
kanpoko hotsak eta ariketa ezin hobea dela tripa potoloari hitz egitea, frogatuta omen dagoelako etorkizunean haurraren erreflexu psikosomatikoak gehiago garatzen direla. Edo antzeko zerbait.
|
|
|
Eta jendea hasi da esaten protestante putakumeen errua zela, gaur euren egun seinalatua zela (artean ez bainekien hori ere, nahiz eta famatuak izan" orangista" izeneko talde horiek gaurko egunez egiten dituzten desfile eta alarde harroak), eta Ipar Irlandan istilu larriak izan direla gaur, eta gauean larriagoak izango direla seguruenera. Bitxiena da Errepublikan ere, alegia Hegoaldean, zenbait ekintza txiki burutu omen
|
dituztela
txerri lealistek aurten; garrantzirik gabekoak, bai, baina han hemenka izua hedatu dutenak.
|
|
|
Gero, badaezpadan, ospitaleko larrialdietara joan naiz. Horrelako kasuak ez
|
dituztela
onartzen, eta hasiera batean ez didate sartzen utzi. Eskerrak herriko erizain bat nitaz jabetu den, berari esker lortu baitut froga berri batzuk egin ahal izatea.
|
|
|
" Iazko uztailaren 13an Lahinchen (Clare konderria) bost lealista hiltzeko IRAk antolatutako sarearen buru izateagatik atxilotu zuten atzo Ian Donnelley (Ralph ezizenez ere ezaguna), Derryko bere etxean. Atentatu hartan, IRAk sator lana egiteko erabili zuen Donnelley, eta berarekin batera beste zenbait aktibista atxilotu
|
dituztela
adierazi dute iturri polizialek". Azpian argazki txiki bat, ostia!
|
|
|
" Gauza bat duk egia eta bertzea gustu ona, eta ni gustu onekoa nauk, zeren ene egia gustuaren neurrikoa duk". Eta segur nagok hire koadroak miretsiko
|
dituztela
... eta Rafaelen berrenkarnazinotzat ere hartuko hautela azkenean, zeren," jiganten herrian nano den gizona, jigant izan daitekek nanoen herrian...", eta jiganten herria duk Florentzia eta nanoena Urbiain, eta hi erran zaharraren gizona eta protagonista.
|
|
|
—Bai, indiar horiak bihotz onekoak dira, zin zinez, halako tailuz, non lehen argitik azkeneraino lanean aritzen baitira, kexarik eta arrangurarik gabe, zeren sinetsirik baitaude ezen, baldin gizon zuriekin zintzo eta onest bizi badira, gizon zuri bihurturik piztuko direla bertze bizitzan, eta zaldiak eta burdinazko aizkorak baliatu ahal izanen
|
dituztela
, hartaraz gero.
|
|
|
—Atzo erran nizuen ezen guarnizinoko soldaduak arduratzen direla gizonen arteko liskarrez; orain, berriz, erran dizuet ezen zaldun horiek, edo, zalduntxoak, hobeki, oso liskartiak direla; eta, akabatzeko, erranen dizuet ezen, nola haien nagusiak inguruko etxaldeetako jaunik jauntsuenak diren, guarnizinoko soldaduek ez
|
dituztela
aintzakotzat hartzen zalduntxoen bilaukeriak... eta, beraz, nahaskeriarik eta aharrabiderik nahi ez baduzue, haiekin ez sartzea duzue onena.
|
|
|
—Ohartu al haiz ezen Villagrandeko dukeak eta Mantillanako kondeak ere guztiz atsegin dutela ene kakategia, eta gaur ere hantxe eginen
|
dituztela
beren egitekoak, baldin dukeak atzo eman zuen hitza betetzen badu bederen...?
|
|
|
—Ez sinetsi, e, jaun dena dakien horrek? Entzun duk inoiz ehorztetxeek gain tarifak
|
dituztela
zeharkatu beharreko probintzia bakoitzeko. Ez?
|
|
|
Baina behin, Utah estatuan atxilotu egin zuten eta bizi osorako zigorra ezarri. Badakizu, hemen, zenbait estatutan ikaragarri lege zorrotzak
|
dituztela
. Bon, ba kontua da poliziak negozioko buruak salatzea proposatu ziola eta berak, ustezko adiskideak guztiz desagertu eta arbuiatu zutenez, salatu egin zituen.
|
|
|
Gaur egun, August Schleicher en hirutariko sailkapen hark bere balioa galdu ez duen arren, harez gainera, badakigu hizkuntza guztiek, gutxi edo asko, beste taldekoen ezaugarri batzuk ere edukitzen
|
dituztela
. Hau da, funtsean tipo horietako batekoak izan arren, bestetarikoen bereizgarri batzuk ere aurki daitezkeela haietan.
|
|
|
Garai latzak ei datoz liburutegi txikientzat. Infernuko su baxura kondenatu nahi
|
dituztela
dirudi. Espainiako Gobernuak liburuen prezioa liberalizatzeko hartutako erabakiak ondorio beldurgarriak izan bide ditzake gure liburugintzan.
|
|
|
Egunkari digitalek dagoeneko frogatu dute inprimatutakoek baino askoz ere abantaila gehiago
|
dituztela
. Betiko hedabideek dituzten hesiak, espazioa/ denbora binomioari dagokionean, apurtzera datoz.
|
|
|
Edizio digitalen errentagarritasuna da, hain zuzen ere, hurrengo urteetako erronka bai Europan, baita Estatu Batuetan ere. Eta gauzak horrela daude Atlantikoaren beste aldeko egunkari digital batzuek ikaragarrizko galerak izan
|
dituztela
jakin arren. Hain zuzen, joan zen urteko otsailean Noticias de la Comunicacion aldizkariak aipatzen zuen The Chicago Tribune egunkariaren on line bertsioak 5.000 milioiko galerak izan zituela 1998ko ekitaldian.
|
|
|
Edizio digitalak finkatzen diren heinean galdera batzuk agertzen dira etorkizunari begira berauen behin betiko formatuari buruz. Gaurko joerei so eginez gero, badirudi egunkari digitalek informazioa ez ezik beste zerbitzu batzuk ere, Interneteko atarien ildotik, eskainiko
|
dituztela
. Eztabaida guneak, chat edo salerosketa elektronikoa bezalako aukerak agertu dira dagoeneko hedabideen webguneetan.
|
|
|
Bere historian zehar, greziar mundu klasikotik gure egunetara arte, demokraziaren teoriak legearen aurrean gizakiak berdinak direla azpimarratu du9 Gaur egun, ordea, kontuan harturik klase, etnia, genero, erlijio edota kultura jatorri ezberdinak
|
dituztela
eta talde batzuk pribilegiatuak direla beste batzuk zapaldurik dauden bitartean, gizabanakoak berdinak balira bezala tratatzea bidegabekeria bat izan daiteke. Gizarte modernoetan, beraz, gizabanakoari taldearen araberako eskubideak bereiztea eskakizun zilegia izan daiteke.
|
|
|
Dokumentu digitalen produkzioaren gorakadaz gain gero eta dokumentu digital mota ezberdin gehiago azaltzen ari dira. Liburutegien zerbitzuak honetara egokituz bide desberdinak hartuko
|
dituztela
espero da.
|
|
|
Egia da senar emazteak maiz batu egiten direla elkar ezagutu gabe eta elkarrekin bizitzera kondenaturik daudela, elkarrekiko maitasunik gabe. Egia da, halaber, gutizia eta aberastasuna eta behin baino gehiagotan, fantasiak eta arinkeriak ere, batuketak osatzea eta familien geroa erabakitzen
|
dituztela
. Egokiera moral eta naturalak meneko jartzen dira, egokiera zibilen azpian.
|
|
|
Bizitza zibilaren garraio arrunta ezin daiteke nahas merkataritzakoarekin. Lehena, norbanakoen artean gauzatzen da, norbanako horien elkarrekiko premiak eta bat etortzeak euren arteko betebeharrak batzen
|
dituztela
. Bigarrenak, ordea, eginkizun du nazioak eta herriak hurbiltzea, gizakien arteko gizarte unibertsalaren beharrak betetzea.
|
|
|
Aldi hori bitartean, senar emazteek eta seme alabek, teilatupe berean bizi eta interes preziatuak batera
|
dituztela
, laztan gozoen ekandua hartzen dute. Senar emazteek elkar maitatzeko premia dute, premia betierekoa.
|
|
|
...dibortzioaren alde, ezkontzan gozorik ezabatzen dela, horren hautsezintasuna adierazten denean; ezkon lotura gehiegi estutzen bada, argaldu egiten dela; etxeko neke eta lorrak lazgarriak direla, begi bistan osterantzekorik ez denean betierekotasuna baino; elkar ulertzen ez duten senar emazteen bizimodua, modu hautsezinean loturik badaude, galdua dela ondorengotzarako; ohitura onak kolokan jartzen
|
dituztela
senar emazte horiek, euren arteko konpondu ezak eta hautsi ezinak direla eta; era berean senarrak, betiko emazteaz aspertuta, andre lardasketan diharduela eta horrek, ezkontzaren objektua bete gabe, ez dio besterik erakartzen plazerra baino; seme alabek ere ez dutela zertan gehiago sufritu dibortzioarekin, ezkontza urratu bati dagozkion desadostasunekin baino; ororen buruan ere, hautsezintasunik ...
|
|
|
1928, op., 124, 142 orr. Gestalt en teoria psikologiko enpirikoak animalia orok ‘osotasunak’ —eta ez ‘puntu’ kualitatiboak— hautematen
|
dituztela
frogatua zuen, hain zuzen, Aufbau aren garaian.
|
|
|
Nire aldetik, iraganari buruzko proposizioak esperientzia ‘historikoen’ aurresatearentzako arauak direla mantentzen duen iritzian ez dut ezer bereziki paradoxikorik aurkitzen—oro har, egiaztatzen
|
dituztela
esaten da—, eta ez dut ikusten beste modurik ‘gure iraganeko ezagutza’ analizatu behar izateko.71
|
|
|
Hans Hahnen hitzetan, eta Ayerrekin bat etorriz," existitzen diren iturriak behin eta berriro, eta sakonago, aztertzen direnez gero, iturri berriak aurkitzen direnez gero, eta jazoera historikoen —hau da, pauta batzuk jarraitzen dituzten jazoeren— ibilbidearen legezkotasunaren ezagutza hobea lortzen denez gero, historialariek hipotesiak baiestear
|
dituztela
" 72 aurresan zezaketen. Iraganari buruz esan dezakeguna, argi dago, egun ditugun arrasto eta ondorioen menpe egongo da73:
|
|
|
Fenomenalismo honen defentsak, gainera, ‘ilusioen argumentuaren’ babesa jaso zuen. Batzuetan berez ez dituzten propietateak izango balituzte bezala hautematen ditugu objektu fisikoak —uretan goilara okertua dagoela dirudi, bi dimentsioko irudiek hiru dimentsio
|
dituztela
dirudi, etab.— Goilara okertua ez dagoenez eta marrazkia hiru dimentsiokoa ez denez, ikusten dugunak zerbait gehiago izan behar du, goilara eta marrazkia errepresentatzen dituen irudi mentalaren antzeko zerbait. Gauza bera gertatzen da haluzinatzerakoan, ikus dezakegun objektua benetan ikusten dugun tokian ez dagoelako.
|
|
|
Jendea patiora agertzen ari da poliki poliki. Ziegak itxiko
|
dituztela
adierazi dute bozgorailutik. Ordu erdi baten buruan hasten dira gosaria ematen, eta ilaran jarri gara geu ere.
|
|
|
Ibiltzekotan, egongelan bertan paseatzen dira, eskuak patriketan, zereginik gabe dabilen edonoren antzera, ardi galduen tankeran, orduak amatatu zain. Egunak eta asteak ez ezik urteak ere honelaxe pasatzen
|
dituztela
konturatze hutsak itolarria eragiten du.
|
|
2001
|
|
|
Dioenez, Tinko kalitatea bermatzen saiatzen da, eta lortu ere egiten du, elkarteak bikoiztutako" Banpiro txikia" eta" Asterix Zesarren aurka" filmak izanik horren adibide. Beste batzuek ordea, bikoizketa" pixka bat arraroak" egiten
|
dituztela
aipatu digu, noizbehinka ETBn entzun daitezkeenak kasu. " Gure bikoizketek ez dute zerikusirik ETBkoekin.
|
|
|
Asier Larrinaga Euskal Telebistako euskara arduradunak eurek eskaintzen dituzten filmak bikoizketa etxeek itzultzen
|
dituztela
azpimarratu digu, eta ETBn itzulpen hauek gainbegiratu eta beharrezkoa denean bakarrik egokitu egiten dituztela. Hala ere, izan ditu hitz batzuk gai honen inguruan.
|
|
|
Asier Larrinaga Euskal Telebistako euskara arduradunak eurek eskaintzen dituzten filmak bikoizketa etxeek itzultzen dituztela azpimarratu digu, eta ETBn itzulpen hauek gainbegiratu eta beharrezkoa denean bakarrik egokitu egiten
|
dituztela
. Hala ere, izan ditu hitz batzuk gai honen inguruan.
|
|
|
Nik jo ohi dut bertsolaritza liburuetara halako komodinak bilatu nahian, gero hip hopa egiteko. Eta baliteke etorkizunean ere bertsolaritza modernoa sortzea, baina uste dut beren arauak eta mantenduko
|
dituztela
.
|
|
|
Raperoek beti izan dute halako jarrera harroputza eta adibidez, entzuna dut ondokoaren gisakoak botatzen
|
dituztela
: " Mikroaren aitzinean hoberena naiz eta errimak botatzen ez dut parekorik".
|
|
|
Garai batean iraultza zapalduek egingo zutela uste zen, baina orain garbi ikusten da gauzak miresten eta pertsonak gutxiesten dituen gizarte honek irentsi egiten dituela biktimak (langabetuak, baztertuak, zokoratuak), eta hauek beren aurpegiak ezkutatu egiten
|
dituztela
eta beren egoeraren errua beren buruei leporatzen dietela. Garai batean egia izan bazen ere, errepresioak eta txirotasunak kontzientzia hartzea eragiten zuela, ez dirudi gaur egun hala denik.
|
|
|
UPNk oraingo egoera baliatu du administrazioan euskara arautzeko dekretu berria egiteko, baina ez dirudi horretan geratzeko asmoa duenik, irakaskuntzarako eta osasun eremurako ere beste bi dekretu kaleratuko
|
dituztela
iragarri baitute. Ikusi behar iragarpena zertan geratzen den; Nafarroako indar sozial eta politikoek dekretu honi erantzuteko bideratzen ari diren ekimen andanaren arabera ere egongo da neurri handi batean.
|
|
|
Sindikatu abertzaleek dagoeneko aurkako jarrera agertu dute, haien ustez erregresiboa delako eta langileen interesentzat kaltegarriagoa izango den beste erreforma bat lortzeko modua delako. Nolanahi ere, akordioaren aurkako jarrerarik gogorrena botere ekonomiko finantzarioen aldetik dator, beren adar mediatikoak ondoan
|
dituztela
. Hauek diotenez, erreforma hori" aditu" guztiek aldarrikatzen dutenaren aurkako bidetik doa.
|
|
|
Beste alde batetik, Seaskako arduradunak beste puntu batetaz konturatu dira, hau da, erabiltzen duten murgiltze eredua (haurra euskaraz ikasten hasi eta pixkanaka frantsesa sartu, beti ere komunikazio hizkuntza euskara delarik) ez dela behar beste ezaguna gurasoen artean, eta, ondorioz, hauetako askok ikastoletan ez dela frantsesik ikasten ustera iritsi dira, nahiz eta datuek ustea gezurtatu. ...ren hitzetan," frantsesa halabeharrez irakatsi behar dugu eta irakasten dugu, horretarako kontrolak ere izaten ditugu-eta; kontutan hartu behar da, gainera, nahiz eta euskaraz ikasi azterketa guztiak frantsesez direla, Frantziako estatu osoan azterketa eredu bakarra dela (azterketa ez du ikastolak egiten, hezkuntza arduradunek baizik) eta horietan gure ikasleek betidanik emaitza oso onak izan
|
dituztela
".
|
|
|
Eta hala hartu du bere historiako ipurdikorik handiena. Herritarren ahotsa entzun dutela, herritarrek nahi duten protagonismoa ontzat hartzen dutela, eta beren frakaso politikoaren ondorioak beren gain hartzen
|
dituztela
ikusteko itxaropenik ez dut galdu. Botoa eman dieten pertsonek, eta aurrekoetan eman ondoren orain ukatu dieten pertsonek, gatazkak harrapatuta sofritzen daudenek, sufrimendu guztien justifikazio bakarra diren herria eta herritarrek, duintasunez tratuak izatea merezi baitute.
|
|
|
Udalbiltzak euskal herritartasunaren agiriarena bere esku uzteko eskatu die ENA elkartekoei. Hauek ezetza eman diote, beraiek aspalditik ari direla, beren ekimenak pluraltasun handia biltzen duela eta EHNA ezker abertzalekoegia dela erantzun dute, beti ere aurrera begira elkarrizketarako eta konponbiderako ateak zabalik
|
dituztela
azpimarratuz. Aspaldikoa da lehia eta Interneteko zenbait eztabaida zerrendetan akusazio gogorrak gurutzatu izan dira bi ekimenen zaleen artean.
|
|
|
Badu halako eraginik bai. Argi dut orain egiten ari garena dela onena Nafarroarentzat, beti ere kontuan hartuta alderdi guztiek eskuak zabalik
|
dituztela
Gobernuarekin akordioetara heltzeko. Dena den, jadanik ordua da UPNren alternatiba egituratzen hasteko, alternatiba aurrerakoiagoa eta ezkertiarragoa.
|
|
|
Beraz, EAJ eta EAk, behin irabazlearen euforia desager tzen zaienean, legeak aurrera ateratzeko parlamentari nahikoak ez
|
dituztela
konturatzen direnean, bidai lagunak bilatzen hasi dute, eta nahiz eta Ezker Batua beti izango den oraingoan bertan behera geratu diren elkarrizketak berrartzeko prest, ez ditu bere planteamenduak aldatuko, eta honek, segur aski, bidaikide oso bitxiak ikusteko aukera emango digu. Adi ibili!
|
|
|
Nahiz eta Madrilen erabakitzen dena Espainia osoan ezarriko den, sindikatu abertzaleek iragarria dute horrelako erreformarik ez dutela inolaz onartuko, eta behar diren baliabideak erabiliko
|
dituztela
hori eragozteko. Datorkigun udazkena" beroa" gerta daiteke, beraz, gauzak bide horretatik abiatzen badira.
|
|
|
Beste hirutan txapeldunorde geratu zen. Oriotarrek horiek galdutzat jotzen
|
dituztela
dio altxerritar honek: «Orion irabaztea aurrena ateratzea da, bigarrena eginez gero galdutzat jotzen da.
|
|
|
Gainera ligako lehen lekuan gaude». Oriotarrek kastrotarrak lehen aurkari bezala jotzen
|
dituztela
jakinarazi diogu Angladari: «Kontxako Bandera Orio eta Castroren arteko lehia soila bezala saldu nahi du prentsak. Baina bada irabazle posible gehiago ere.
|
|
|
Ikastaroak, izena ematen duen ehuneko handiak gainditzen ditu. Uzten dituztenek, ordea, lanpetuegi daudelako uzten
|
dituztela
uste du Eusko Ikaskuntzako ikastaro birtualen arduradunak.
|
|
|
Nabarmendu beharrekoa da euskal sektore aeronautikoak Espainiako Estatuko sektore guztiaren %28 bereganatzen duela. Une honetan ez dugu atentatu horrek enpresa horietako bakoitzean izan duen eraginari buruzko daturik, baina zentzuzkoa litzateke pentsatzea enpresa nagusiak eraginda gertatzen baldin badira, sektoreko gainerako enpresek ere, gehiago edo gutxiago, kalteak jasango
|
dituztela
.
|
|
|
Galvez jauna, agian, guda aurreko berrien eta giroaren argira... araura mintzo da. Ez daki oraindik Galvez jaunak, euskaldunok" ortografia" ikasten edo ikasi eziñean ari geran bitartean, beste batzuek izkuntzak sakonki ikasten
|
dituztela
, jakintzaz aurreratzen edo jakinduriz jazten dirala; eta batzuk ilargira dijoazela. Bitartean gu… Zertarako jardurio luzeagorik?
|
|
|
Afganistango emakume gaixoak; batzuen eta besteen mendeetako zapalkuntza bortitzaren ondoren, ez zaie deus izango okzidentalen erabilera zakarra, lehen munduan aitzakietako bat izatea, alegia, bonbardeoei buruzko galdetegietan alde daudenen portzentajeak amil ez daitezen. Handik egun batzuetara jakin dugu zine eta telebista saioak bertan behera utzi behar izan
|
dituztela
argirik gabe geratu direlako," talibanen sabotaje baten erruz, ausaz". Jakina, milaka tona bonba bertan erortzeak ez zuen inolako arazorik eragingo Kabuleko elektrikan.
|
|
|
Ez dira beltzak, ni bezala. Eta badakit beltzak asko maite
|
dituztela
; bai, baina ez bazara beltza… zuri taberna honetara pasatzen utziko dizute eta niri ez. Eta ezin zara jarri besteon tokian, ezinezkoa da, zuk ez duzu beltzen arazorik sufrituko.
|
|
|
Oraingoan gertatzen ari direnen ondorioz, litekeena da hurrengo hilabete eta urteetan aldaketak ikustea mundu mailako informazio sare berrien inguruan. Teknologia berriek erabilera berriak ahalbidetzen
|
dituztela
frogatu da, eta erabilera horiek ez datoz beti bat botereen asmo hegemonikoekin. Hartara, Vietnamgo gerran hedabideen kontrolari buruz ikasi zuten bezalatsu, krisi honetatik ere medio berriak menpe eduki beharra areagotuko zaie potentzietako estatuei.
|
|
|
Esandakoak esanda, nobela honen irakurketek beste hainbeste Ene Jesussortuko
|
dituztela
itxarotea besterik ez zaigu geratzen. Literaturak, norbaitek esan zuen moduan, gauza esentzialak kontatzen baititu.
|